NOTA ONDERHOUD. Maassluis, oktober 2007.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "NOTA ONDERHOUD. Maassluis, oktober 2007."

Transcriptie

1 NOTA ONDERHOUD Maassluis, oktober 2007.

2 Maassluis, oktober 2007 Afdeling Financiën & Control Team Advies, Beheer & Control LK/TJ 2

3 Nota Onderhoud 2007 Inhoud 1. Inleiding 5 2. Kader en definitie Het wettelijke kader 2.2 Definitie onderhoud 3. Het huidige beleid onderhoud 8 4. Wijziging van het beleid Hoe omgaan met geactiveerd onderhoud uit verleden? 4.2 Hoe omgaan met toekomstig onderhoud? 4.3 Onderhoudsvoorziening of onderhoudsreserve 4.4 Financiële consequenties beleidswijziging onderhoud 5. Advies en concept-besluit Samenvatting 16 Bijlagen 1. Schema Investering/onderhoud 3

4 4

5 1. Inleiding Deze nota gaat over het onderhoud van gebouwen, sporthallen, scholen (de z.g. materiële activa) in de gemeente Maassluis. In het verleden werd het onderhoud op alle onderdelen van materiële activa geactiveerd. Met de komst van het Besluit Begroting en Verantwoording Gemeenten c.a. (BBV) was dit niet meer mogelijk. Dit betekende dat de resterende boekwaarde in een keer ten laste moest worden gebracht van de gemeentelijke middelen (uiteindelijk algemene reserve). Met de Nota Activeren en waarderen 2004 is dit voor een aantal (niet alle!) onderdelen doorgevoerd. De boekwaarde van het onderhoud van gemeentelijke gebouwen, welzijnsaccommodaties en groenvoorzieningen werd in een keer afgeschreven. Vervolgens werd de budgettaire ruimte, die ontstond door het wegvallen van kapitaallasten, aangewend voor onderhoud c.q. gestort in een onderhoudsvoorziening. Het standpunt van de gemeente Maassluis in 2004 was, dat de financiële positie van de gemeente niet zodanig was dat al het geactiveerde onderhoud van de gemeente kon worden afgeboekt. Dit betekent dat bij het ene beleidsonderdeel het onderhoud wel en bij het andere beleidsonderdeel het onderhoud niet wordt geactiveerd. De accountant heeft de afgelopen jaren verschillende keren op deze inconsistentie en in zijn ogen - onrechtmatigheid (we zouden ons niet aan de regelgeving van het rijk houden) gewezen. Recent zijn uitspraken van de commissie BBV aangekondigd die meer helderheid geven over de interpretatie van de regels ten aanzien van onderhoud waaraan de gemeente zich moet houden. In deze nota worden voorstellen gedaan om het geactiveerd onderhoud, overeenkomstig de uitspraken van de commissie BBV, af te boeken. Voorts wordt voorgesteld om enkele onderhoudsreserves in te stellen en enkele onderhoudsvoorzieningen om te zetten in onderhoudsreserves. Daarnaast wordt aandacht besteed aan het schonen van de staat van activa met investeringen die een aflossing hebben met een te geringe omvang. Om het afboeken van het geactiveerde onderhoud te kunnen financieren wordt gebruik gemaakt van de vrijval kapitaallasten in het boekjaar Samenvattend kan gesteld worden dat met het aanvaarden van deze nota, het beleid van de gemeente Maassluis in overeenstemming is met het recent aanbevolen stramien van de commissie BBV over het activeren van onderhoud. 5

6 2. Het wettelijke kader 2.1 Het wettelijk kader Het beleidskader waar deze gemeente zich aan moet houden, wordt gegeven in: - de Gemeentewet In artikel 212 van de Gemeentewet wordt aangegeven hoe de gemeente in een verordening de financiën moet regelen: de Financiële Verordening. - het Besluit Begroting en Verantwoording Gemeenten c.a. (BBV) Het BBV geeft aan wat en hoe een gemeente mag activeren en op welke wijze de gemeente het onderhoud van kapitaalgoederen moet regelen. - uitspraken van de Commissie BBV. In navolging van de Raad voor jaarverslaggeving voor bedrijven, geeft deze commissie een stramien voor eenduidige toepassing en uitleg van het BBV voor gemeenten en provincies. Recent (juli 2007) heeft de commissie een Notitie verkrijging/vervaardiging en onderhoud van kapitaalgoederen en de Hoofdlijnennotitie Resultaatbestemmen laten verschijnen. Uit de eerstgenoemde nota komen de volgende expliciete richtlijnen over het activeren van onderhoud: Kosten van klein onderhoud mogen niet worden geactiveerd, maar dienen in het jaar van uitvoering ten laste van de exploitatie te worden gebracht. Kosten van groot onderhoud mogen niet worden geactiveerd en kunnen op twee wijzen worden verwerkt in de begroting/jaarrekening: 1. Kosten in het jaar van uitvoering direct ten laste van de exploitatie brengen. 2. Kosten in het jaar van uitvoering ten laste van een vooraf gevormde voorziening brengen (artikel 44, lid 1c, van het BBV). - de Financiële Verordening Maassluis 2006 Deze verordening vloeit voort uit de verplichting van artikel 212 Gemeentewet. In de verordening worden onder meer de afschrijvingstermijnen van activa vastgesteld. Impliciet wordt in deze verordening voor de componentenbenadering gekozen. De componentenbenadering wil zeggen dat een gebouw in componenten wordt verdeeld als gebouw, installaties, inrichting met de daarbij behorende verschillende afschrijvingstermijnen. Het gebouw wordt op deze wijze in 40 jaar afgeschreven, de installaties in 25 jaar en de inrichting in 10 jaar. De kern van de componentenbenadering is dat, als een installatie na 25 jaar vervangen wordt, het geen zaak van onderhoud of levensduurverlenging is, maar een vervangingsinvestering. Bij de laatste majeure investeringen (Bibliotheek, Koningshof, school Aquamarijn/Accentgroep Reviusplein, MFA-Oost) is de componentenbenadering toegepast. Op grond van het advies van de Commissie BBV zal in de (bijlage van de) Financiële Verordening de componentenbenadering expliciet worden aangegeven en met enkele veel gebruikte categorieën worden uitgebreid. Separaat worden u voorstellen hierover aangeboden. 6

7 2.2 Definitie onderhoud In de hiervoor genoemde notitie van de Commissie BBV wordt de volgende definitie van onderhoud gegeven: Volgens CROW (het nationale kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte) is onderhoud het uitvoeren van preventieve dan wel correctieve maatregelen om een object in goede staat te houden of te brengen (op een vooraf door de raad vastgesteld kwaliteitsniveau). Onderhoud kan worden onderscheiden in: - groot onderhoud en - klein onderhoud. Onder groot onderhoud wordt verstaan onderhoud van veelal ingrijpende aard dat op een groot deel van het object wordt uitgevoerd en na een langere gebruiksperiode moet worden verricht. Klein onderhoud is het onderhoud dat in het eerste of het lopende planjaar op een klein gedeelte van het object wordt uitgevoerd. Onderhoudskosten worden gemaakt om het object gedurende de levensduur op een bepaald kwaliteitsniveau te houden (naar behoren laten functioneren en een bepaalde representativiteit laten behouden). De kosten van klein en groot onderhoud zijn dus niet levensduurverlengend en mogen dus niet worden geactiveerd. Indien de componentenbenadering wordt toegepast is er sprake van vervangingsinvesteringen en niet meer van onderhoud. 7

8 3. Huidig beleid onderhoud Volgens het BBV mag onderhoud alleen worden geactiveerd wanneer sprake is van levensduurverlenging, algehele aanpassing of functionele heraanleg. Met de Nota Activeren en waarderen 2004 is bezien of al het geactiveerde onderhoud zou kunnen worden afgeboekt. De Algemene Reserve was in 2004 niet toereikend om deze vervroegde afschrijving te kunnen financieren. Wel werd op de volgende terreinen voor 1,9 mln. afgeschreven: - Onderhoud investeringen met economisch nut: - Binnensportaccommodaties - Gemeentelijke gebouwen. - Onderhoud investeringen met maatschappelijk nut: - Groenvoorziening - Stedenbouwkundige adviezen. Het huidige beleid ten aanzien van het activeren van onderhoud is: - het reguliere onderhoud van gemeentelijke gebouwen en binnensportaccommodaties wordt niet geactiveerd; - het reguliere onderhoud van de overige materiële activa wordt wel geactiveerd. Gezien het voorgaande is het huidige beleid niet consequent en niet in overeenstemming met de meest recente uitspraken van de commissie BBV, zoals dat in het vorige hoofdstuk is aangegeven. Bij de controle van de jaarrekeningen 2005 en 2006 merkt de accountant op dat er geactiveerd onderhoud aanwezig is. De boekwaarde hiervan zou ten laste van de exploitatie - en uiteindelijk de Algemene Reserve - moeten worden gebracht. 8

9 4. Wijziging van beleid Uit het voorgaande blijkt dat het gevoerde afschrijvingsbeleid van de gemeente niet consistent en niet in overeenstemming is met de (laatste) interpretaties van het BBV. Het verdient aanbeveling dit beleid te wijzigen en al het geactiveerde onderhoud af te boeken en vanaf 2007 onderhoud niet meer te activeren. Hierdoor wordt voorgesteld het geactiveerde onderhoud (afgerond ,-) af te boeken en in de toekomst geen onderhoud meer te activeren. In het onderzoek naar onderhoud kwamen ook kruimel -investeringen uit het verleden naar voren. Er bleken tientallen posten met een zeer geringe afschrijving in de staat van activa voor te komen (afgerond ,-). Laagste waarneming: een afschrijving van 5,12 per jaar. Hierdoor wordt voorgesteld, om redenen van vereenvoudiging van administratie en beperking bureaucratie, alle activa met een afschrijving van 375,- en lager uit de staat van activa 2007 te halen. Deze grens is gekozen omdat een investering van 3.000,- met een gemiddelde afschrijvingsduur van 8 jaar, een jaarlijkse aflossing kent van 375, Hoe omgaan met in het verleden geactiveerde onderhoud? De boekwaarde van het geactiveerde onderhoud én de oude investeringen met een afschrijving lager dan 375,- per jaar, bedraagt totaal afgerond ,-. De boekwaarde moet en kan worden afgeboekt. Deze afboeking hoeft niet volledig ten laste van de exploitatie te gaan. Het geactiveerde onderhoud betreft ook zaken die vanuit tarieven (met een egalisatievoorziening als buffer) of uit aparte reserves worden gefinancierd, zoals: - Onderwijshuisvesting - Onderhoud Openbaar Onderwijs - Onderhoud Gemeentelijke gebouwen - Onderhoud Binnensportaccommodaties - Onderhoud Gebouwen en machines zwembad - Egalisatievoorziening Riolering - Egalisatievoorziening Algemene Begraafplaats Hiermee kan ruim ,- worden verrekend. Het restant (bijna ,-), kan incidenteel ten laste van de exploitatie worden gebracht. Dit nadeel kan worden bekostigd uit het incidentele voordeel van de kapitaallasten in 2007 wegens het niet doorgaan van investeringen in 2006 en voorgaande jaren. Een en ander wordt nader uitgewerkt bij de financiële consequenties. 4.2 Hoe omgaan met toekomstig onderhoud? Na het afboeken van het geactiveerde onderhoud ontstaat er in de exploitatie een vrijval van kapitaallasten van ,-, waarvan rente ,- en afschrijving ,-). De vrijval van het rentedeel is budgettair neutraal: tegenover de kosten van de rente staan geen opbrengsten van rente. De vrijval van het afschrijvingdeel moet worden aangewend om het onderhoud te financieren. 9

10 Daarbij doet zich het volgende voor. Schilderwerk van de buitenzijde van een gebouw is bijvoorbeeld eens in de zes jaar nodig. Vijf jaar wordt er niet geschilderd en geen onderhoudsbudget hiervoor gebruikt. Het zou niet juist zijn als het niet gebruikte onderhoudsbudget in het resultaat van de jaarrekening valt. Dit budget moet worden gereserveerd om het cyclische onderhoud te kunnen financieren. Daarom moeten de niet gebruikte middelen aan het eind van het jaar in een reserve of een voorziening worden gestort om over een degelijke buffer voor onderhoud te kunnen beschikken. Evenzo zullen overschrijdingen van onderhoud niet ten laste van de exploitatie of het jaarrekeningresultaat worden gebracht, maar ten laste van de betreffende reserve of voorziening. Voor onderhoud kent deze gemeente tot nu toe zowel reserves als voorzieningen. Beide mogelijkheden hebben voor- en nadelen. Bij de keuze voor een in te stellen voorziening of reserve moet het volgende overwogen worden. 10

11 4.3 Keuze voor onderhoudsvoorziening of onderhoudsreserve Voor onderhoud bestaan er de volgende reserves en voorzieningen die als onderhoudsbuffer kunnen dienen: - onderhoud scholen = Reserve Onderwijshuisvesting en Reserve Onderhoud Openbaar Onderwijs - onderhoud riolering = Egalisatievoorziening Riolering - onderhoud begraafplaats = Egalisatievoorziening Algemene Begraafplaats - onderhoud sporthallen en gymzalen = Voorzieningen Binnensportaccommodaties - onderhoud gemeentelijke gebouwen = Voorziening Gemeentelijke gebouwen. Daar waar er sprake is van tarieven die aan burgers en/of gebruikers in rekening worden gebracht (riolering, algemene begraafplaats) verplicht het BBV dat een (egalisatie)voorziening wordt gebruikt. Voor het overige lijkt de vorm vrij; er zijn nimmer opmerkingen gemaakt over het feit dat deze gemeente voor onderhoud zowel voorzieningen als reserves gebruikt. Het BBV stelt dat een onderhoudsvoorziening kan worden ingesteld. Verder is de raad vrij die reserves in het leven te roepen die zij nodig acht. Voor- en nadelen voorziening Aan een onderhoudsvoorziening moet een gespecificeerde meerjarige onderhoudsplanning ten grondslag liggen, waarvan het totaal van de geraamde onderhoudskosten moet corresponderen met de stand van de voorziening. Is dat niet het geval, dan weegt dit mee in het oordeel van de accountant over de jaarrekening. Op dit moment wordt gestart met de beoordeling van de staat van de gemeentelijke gebouwen en het opstellen van de hieruit voortvloeiende meerjarige onderhoudsplannen. Gezien de geringe capaciteit op het organisatieonderdeel Accommodatiebeheer, zal een dergelijke onderhoudsplanning niet binnen twee jaar zijn afgerond. Zou de gemeente een dergelijke onderhoudsplanning met ramingen kunnen maken, dan behoort de voorziening te worden aangevuld tot het totaalbedrag van de onderhoudsprognose(s). De vraag wordt dan over hoeveel jaar een dergelijk prognose zich uitstrekt. Over 4, 6 of 10 jaar? In ieder geval zullen de kosten van dat onderhoud in de voorziening moeten worden gezet. De vraag is of de gemeente dit uit de exploitatie/algemene reserve kan reserveren. Een voordeel van een voorziening is dat het onttrekken aan een voorziening administratief eenvoudig is. Overigens worden de onttrekkingen aan voorzieningen in het kader van control, interne controle en het opstellen van c.q. de controle op de jaarrekening, grondig getoetst. Voor- en nadelen reserve Ten aanzien van een reserve geldt dat de bestemming van de gelden moet vastliggen. De raad stelt een reserve in en bepaalt de bestemming. De raad kan besluiten de bestemming te wijzigen. De stand van de reserve hoeft niet gerechtvaardigd te worden met uitgebreide planningen en berekeningen. Dit betekent niet dat een onderhoudsplanning achterwege kan blijven. Een planning moet aanwezig zijn om te zien of de stand van de reserve in grote lijnen correspondeert met de prognose voor toekomstig onderhoud. Voorts moet de gemeente inzicht geven in het onderhoud van haar kapitaalgoederen minimaal onderverdeeld in wegen, riolering, groen, gebouwen (BBV art. 10). 11

12 Een nadeel van een reserve is dat het onttrekken administratief ingewikkelder is. Bij de vaststelling van de begroting stelt de raad een raming van onttrekkingen aan reserves vast. Niet geraamde onttrekkingen beneden de ,- kunnen achteraf aan de raad worden voorgelegd. Niet geraamde investeringen boven de ,- moeten vooraf aan de raad worden voorgelegd. Bij reserves is eveneens sprake van toetsing en interne controle. Keuze voor reserve of voorziening Uit de afweging van voor- en nadelen komt naar voren dat het gebruik van een reserve voor een onderhoudsfonds de voorkeur verdient. Doorslaggevend bij die keuze is dat de gemeentelijke organisatie nog enige tijd nodig heeft om een degelijke analyse en een gespecificeerde onderhoudsplanning te maken, bijvoorbeeld op basis van de Accommodatienota. In de situatie dat een dergelijke nota, de onderhoudsplanning en het prijskaartje niet gereed zijn, zal dit gegeven een rol spelen in de rechtmatigheidsbeoordeling van de jaarrekening door de accountant. Zouden de onderhoudsplanningen gereed zijn, dan ontbreken de middelen om de voorziening voor een reeks van jaren te vullen. Op grond hiervan gaat de voorkeur gaat uit naar het instellen van een reserve per type kapitaalgoed. De raad wordt geadviseerd, om naast de bestaande onderhoudsreserves de volgende reserves in te stellen: - Reserve Onderhoud Wegen - Reserve Onderhoud Waterkering, afwatering en bruggen Voorts kunnen de volgende voorzieningen worden omgezet in de betreffende reserves: - Reserve Onderhoud Gemeentelijke gebouwen - Reserve Onderhoud Binnensportaccommodaties. De laatst genoemde reserve zal uitgebreid worden met het onderhoud van het zwembad De administratieve verwerking zal als volgt gaan: de budgetten voor onderhoud zullen eerst aangewend worden voor het onderhoud in het betreffende boekjaar, tekorten of overschotten zullen aan het eind van het jaar via de reserve worden afgerekend. Dit laatste in overeenstemming met de Hoofdlijnennotitie Resultaatbestemmen van de commissie BBV. Het jaarlijkse budget zal dus niet eerst in de reserve worden gestort en daarna gedeelten worden onttrokken. 12

13 4.5 Financiële consequenties beleidswijziging onderhoud Per is de boekwaarde van geactiveerd onderhoud: ,-. Dit bedrag wordt op de volgende wijze afgeboekt: Afboeking - via de exploitatie ten laste van: Onderhoud Afschrijv. < 375 Totaal Reserve Onderwijshuisvesting en Reserve Onderhoud Openbaar Onderwijs Reserve (v/h voorziening) Onderh. Gem. gebouwen Reserve (v/h voorziening) Onderh. Binnensportaccomm Egalisatievoorziening Reiniging Egalisatievoorziening Riolering Egalisatievoorziening Algemene Begraafplaats Exploitatie 2007 / Algemene Reserve Totaal Het bedrag dat ten laste van de exploitatie kan worden gebracht kan worden gedekt uit de incidentele vrijval kapitaallasten 2007 wegens uitstel van investeringen in 2006 en vorige jaren. De financiële consequenties voor de exploitatie worden gecompenseerd door de vrijval van de kapitaallasten in 2007 wegens het niet doorgaan van investeringen in 2006 en vorige jaren. De vrijval bedraagt ,-. Op begrotingsbasis is als ruimtescheppende maatregel een bedrag van ,- voor dit onderwerp ingeboekt en als stelpost opgenomen. Dit bedrag is samengesteld uit: ,- (prioriteit 2007) en ,- als stelpost vorige dienstjaren (prioriteit 2006). Dit bedrag zal eerst verrekend moeten worden. Het financiële plaatje komt er als volgt uit te zien. Afboeken onderhoud t.l.v. exploitatie/vrijval kapitaallasten Incidentele vrijval kapitaallasten Reeds geraamd voordeel vrijval kapitaallasten 2007 in meerjarenperspectief Programmabegroting in Programmabegroting Afboeken onderhoud ten laste van de exploitatie Totaal af: Restant ten gunste van de post Onvoorzien Overwogen kan worden het restant in de verhouding 2:1 te verdelen en als bodem te leggen in respectievelijk de Reserves Onderhoud Wegen en Onderhoud Waterkering, afwatering en bruggen. 13

14 De vrijval van de afschrijving wordt bij onderwijs, gemeentelijke gebouwen, binnensportaccommodaties, waterkering, afwatering en bruggen omgezet in budgetten voor onderhoud. Overschotten op deze budgetten en het budget voor Onderhoud Wegen worden aan het eind van het jaar in de betreffende reserves gestort en overschrijdingen op dit budget wordt uit de reserve bijgepast. Een en ander in overeenstemming met de aangekondigde uitspraak van de commissie BBV (Hoofdlijnennotitie Resultaatbestemmen). De vrijval van afschrijving in de exploitatie bedraagt circa 3.000,-. Dit bedrag valt beneden de rapportagegrenzen en toleranties voor Planning & controldocumenten en valt als structureel voordeel in het jaarrekeningresultaat Binnen de egalisatievoorzieningen zijn geen nadere aanpassingen noodzakelijk: de voorzieningen dienen als buffer om budgetschommelingen op te vangen. Onderhoud in 2007 en volgende jaren In 2007 is ten aanzien van zoveel mogelijk geanticipeerd op de voorgestelde beleidswijziging en is of zal het gepleegde onderhoud ten laste van voorzieningen/reserves worden gebracht. Na de vaststelling van deze nota zal het Investeringsprogramma gescreend worden op onderhoud. Voorts zal onderzocht worden in welke mate componenten van onderhoud geclusterd kunnen worden in wèl te activeren levensduur verlengend onderhoud. Dit project zal in maart 2008 moeten worden afgerond. De financiële effecten van het niet meer activeren van onderhoud op lange termijn kunnen dan meegenomen worden in de Kadernota

15 5. Advies en concept-besluit Op grond van de in deze nota gegeven overwegingen en argumenten, stelt het college de raad voor de volgende besluiten ten aanzien van onderhoud en vrijval kapitaallasten 2007 te nemen: 1. De boekwaarde van geactiveerd onderhoud af te boeken en via de exploitatie - te financieren door: - de in de nota genoemde reserves en voorzieningen; - het deel, ten laste van de exploitatie, te bekostigen uit de vrijval kapitaallasten Het resterende deel van de vrijval kapitaallasten ten gunste brengen van de post Onvoorzien. 4. Naast de bestaande onderhoudsreserves de volgende onderhoudsreserves in te stellen: - Reserve Onderhoud Wegen - Reserve Onderhoud Waterkering, afwatering en bruggen 5. De volgende voorzieningen om te zetten in reserves: - Voorziening Onderhoud Gemeentelijke Gebouwen in: Reserve Onderhoud Gemeentelijke Gebouwen - Voorziening Onderhoud Binnensportaccommodaties in: Reserve Onderhoud Binnensportaccommodaties en Zwembad 6. De principe-uitspraak te doen dat overschotten en/of tekorten op onderhoudsbudgetten in 2007 en volgende jaren niet ten gunste of ten laste van de exploitatie gebracht zullen worden, maar worden afgewikkeld via de betreffende reserves. 7. Een aanvulling van de bijlage Afschrijvingstermijnen van de Financiële verordening 2007 is separaat ter vaststelling aangeboden. 15

16 16

17 6. Samenvatting In de nota worden verschillende aspecten rond het beheer en onderhoud van de bezittingen van de gemeente Maassluis behandeld. Onderhoud kan volgens de laatste uitleg van het Besluit Begroting en Verantwoording Gemeenten (BBV) beslist niet meer worden geactiveerd. De kosten moeten direct worden genomen. De accountant heeft er verschillende keren op gewezen dat de gemeente niet handelt in overeenstemming met de rijksregels. In de nota wordt voorgesteld het geactiveerde onderhoud af te boeken en toekomstig onderhoud niet meer te activeren. Onderhoud vindt niet elk jaar in dezelfde mate plaats. Begrotingsbeleid is stabiel beleid met zo min mogelijk uitschieters naar boven of beneden. Om de druk op de exploitatie te egaliseren (begrotingsbeleid is gebaat bij een stabiel beleid zonder uitschieters) wordt er jaarlijks geld opzij gezet voor toekomstig onderhoud en worden de overschotten en tekorten van de onderhoudsbudgetten verrekend met de verschillende reserves voor onderhoud. In de nota wordt voorgesteld voor onderhoud reserves te gebruiken. Zou men voorzieningen gebruiken dan moet er een complete onderhoudsplanning met prijskaartje aanwezig zijn en moet de voorziening op het niveau gebracht worden van totale kosten van onderhoud. De gemeente beschikt vooralsnog niet over dergelijke planningen en prognoses van de noodzakelijke middelen om de voorzieningen te vullen. De voorkeur gaat daarom vooralsnog uit naar het gebruiken van onderhoudsreserves. De af te schrijven boekwaarde van onderhoud kan gefinancierd worden uit de vrijval van kapitaallasten wegens het (nog) niet realiseren van geplande investeringen in 2006 en voorgaande jaren. Een onderzoek naar de financiële effecten van het niet meer activeren van onderhoud op lange termijn zal in de Kadernota 2009 (maart 2008) worden opgenomen. 17

18 18

19 Bijlage 1 Nota Onderhoud Schema Investering / onderhoud Twee soorten investeringen: - Investeringen met een economisch nut (bij gebouwen / civiele werken is componentenbenadering mogelijk) - Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut (voorkeur voor zo laag mogelijke waarde op balans en een zo kort mogelijke afschrijvingstermijn). Deze twee soorten kunnen worden onderscheiden in de volgende categorieën: 1. Nieuwe- of uitbreidingsinvesteringen 2. Vervangingsinvesteringen (onder meer op basis van componentenbenadering) 3. Levensduurverlengende investeringen (moet expliciet leiden tot levensduurverlenging, geen groot onderhoud: onderhoud dient om het actief in goede staat te houden) Ondergrens investeringen Investeringen beneden de 3.000,- worden niet geactiveerd (Financiële Verordening). Componentenbenadering Op basis Financiële Verordening 2007 en wijzigingsvoorstellen *: - Grond 0 jaar wordt niet op afgeschreven - Gebouw 40 jaar - Liftinstallatie 30 jaar * - Sanitair 20 jaar * - Mechanische installaties van gebouwen 15 jaar - Inrichting - kasten/bureaus 20 jaar - stoelen werkplekken 10 jaar - overige inrichting 20 jaar Onderhoud Definitie: Onderhoud is het uitvoeren van preventieve dan wel correctieve maatregelen om een object in goede staat te houden of te brengen. Onderhoud, klein en groot-, kan niet worden geactiveerd maar moet ten laste worden gebracht van de exploitatie, van een reserve of van een voorziening. Voorbeelden: schilderwerk, reparatie- en herstelwerk, restauratie, kozijnen, deuren Let op het onderscheid met levensduurverlenging (= investering). *) N.a.v. Notitie verkrijging/vervaardiging en onderhoud kapitaalgoederen van de Commissie BBV zal de componentenbenadering expliciet in de bijlage Afschrijvingstermijnen van de Financiële verordening worden opgenomen en uitgebreid. 19

B en W - advies. Bouwen 81 Milieu. Jans Drost en Hettie Tychon. Financiën en Personeel Nummer. Ter bespreking. Ter besluitvorming

B en W - advies. Bouwen 81 Milieu. Jans Drost en Hettie Tychon. Financiën en Personeel Nummer. Ter bespreking. Ter besluitvorming B en W - advies Gemeente Elburg Afdelingshoofd Portefeuillehouder Afdeling Advies van Datum advies Advies O.R. I.o.m. afdeling(en) I.o.m. wijkcontactambtenaar M. Boukema Bouwen 81 Milieu Jans Drost en

Nadere informatie

Eemsmond en nota activabeleid gemeente Eemsmond

Eemsmond en nota activabeleid gemeente Eemsmond Nummer : 11-12.2011 Onderwerp : Wijziging artikel 10, lid 2 van de Financiële verordening gemeente Eemsmond en nota activabeleid gemeente Eemsmond Korte inhoud : Actualisatie nota activabeleid gemeente

Nadere informatie

Richtlijnen van de commissie BBV

Richtlijnen van de commissie BBV Richtlijnen van de commissie BBV Stellige uitspraken gelden met ingang van begrotingsjaar T+1, het jaar nadat de uitspraak is gepubliceerd. 1. Notitie Software, mei 2007 1.1 Software (als afzonderlijk

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen

Nota Reserves en Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 1 2 Inhoud 1 Visie en wettelijke kaders 5 1.1 1.2 Visie Wettelijke kaders 2 Reserves 7 2.1 Soorten reserves 8 2.1.1 Algemene reserves 2.2 2.3 2.4 3 Voorzieningen 11 3.1 3.2

Nadere informatie

Collegevoorstel onder verantwoordelijkheid van : Onderwerp. : onderbouwing voorziening gemeentelijke accommodaties. Programma.

Collegevoorstel onder verantwoordelijkheid van : Onderwerp. : onderbouwing voorziening gemeentelijke accommodaties. Programma. Collegevoorstel onder verantwoordelijkheid van : Onderwerp Programma : onderbouwing voorziening gemeentelijke accommodaties : Financiën Voorstelnummer : 18.32 Info bij afdelingshoofd : J.W.A. van der Heijden

Nadere informatie

NOTA VASTE ACTIVA 2010

NOTA VASTE ACTIVA 2010 NOTA VASTE ACTIVA 2010 Vaste activa Doel van de nota In de financiële verordening gemeente Asten 2010 zijn de uitgangspunten van het financieel beleid vastgelegd. De bepalingen uit deze verordening vormen

Nadere informatie

Gemeente Stadskanaal: nota Waardering en afschrijving vaste activa

Gemeente Stadskanaal: nota Waardering en afschrijving vaste activa GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Stadskanaal. Nr. 182641 23 december 2016 Gemeente Stadskanaal: nota Waardering en afschrijving vaste activa 2016-2019 De raad van de gemeente Stadskanaal; gelezen

Nadere informatie

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Provincie Flevoland (FL) t.a.v. de Provinciale Staten Postbus 55 8200 AB LELYSTAD DGBK/Bestuur, Democratie

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2019 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 3 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 3 1.2 Inhoud van de nota... 3 2 Regelgeving en definities reserves

Nadere informatie

Notitie verkrijging/vervaardiging en onderhoud van kapitaalgoederen

Notitie verkrijging/vervaardiging en onderhoud van kapitaalgoederen Notitie verkrijging/vervaardiging en onderhoud van kapitaalgoederen Mei 2007 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding...5 1.1 Algemeen...5 1.2 Richtlijnen commissie...5 1.3 De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen...8

Nadere informatie

Vergadering gemeenteraad 2006. Pre-adviesnr: 5 Agendapunt: Onderwerp: Verwerken van vaste activa. Middenbeemster, 9 januari 2007.

Vergadering gemeenteraad 2006. Pre-adviesnr: 5 Agendapunt: Onderwerp: Verwerken van vaste activa. Middenbeemster, 9 januari 2007. Vergadering gemeenteraad 2006 Pre-adviesnr: 5 Agendapunt: Onderwerp: Verwerken van vaste activa. Middenbeemster, 9 januari 2007. Aan de raad > voorstel Wij stellen u voor: 1. een aantal dekkingsreserves

Nadere informatie

ONDERWERP: Vaststellen notitie activerings- en afschrijvingenbeleid

ONDERWERP: Vaststellen notitie activerings- en afschrijvingenbeleid Agendapunt: 19 No. 55/'10 Dokkum, 20 april 2010 ONDERWERP: Vaststellen notitie activerings- en afschrijvingenbeleid Aan de gemeenteraad, Op grond van de financiële verordening, laatst vastgesteld op 29

Nadere informatie

Raadsvoorstel Stelselwijziging: activeren investeringen Maatschappelijk Nut

Raadsvoorstel Stelselwijziging: activeren investeringen Maatschappelijk Nut TER EERSTE LEZING gemeente Eindhoven Raadsnummer 15R6508 Inboeknummer 15bst01152 Beslisdatum B&W 1 september 2015 Dossiernummer 15.36.652 Raadsvoorstel Stelselwijziging: activeren investeringen Maatschappelijk

Nadere informatie

VOORSTEL DRECHTRAAD 3 DECEMBER 2013

VOORSTEL DRECHTRAAD 3 DECEMBER 2013 Bijlage 6 VOORSTEL DRECHTRAAD 3 DECEMBER 2013 Portefeuillehouder Datum R.T.A. Korteland 6 november 2013 Steller E-mail Telefoonnummer J. van Dijk Jvan.dijk@drechtsteden.nl (078) 7703954 Onderwerp Nota

Nadere informatie

VOORSTEL DRECHTRAAD CARROUSEL MIDDELEN 5 NOVEMBER 2013 VOORSTEL DRECHTRAAD 3 DECEMBER 2013

VOORSTEL DRECHTRAAD CARROUSEL MIDDELEN 5 NOVEMBER 2013 VOORSTEL DRECHTRAAD 3 DECEMBER 2013 Bijlage M1 VOORSTEL DRECHTRAAD CARROUSEL MIDDELEN 5 NOVEMBER 2013 VOORSTEL DRECHTRAAD 3 DECEMBER 2013 Portefeuillehouder Datum Status behandeling Carrousel R.T.A. Korteland 3 oktober 2013 opiniërend Steller

Nadere informatie

Notitie software Mei 2007

Notitie software Mei 2007 Notitie software Mei 2007 2 1 Inleiding 1.1 Algemeen De taak van de commissie Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (hierna: BBV) is om een eenduidige toepassing van het BBV te bevorderen.

Nadere informatie

NOTA WAARDERING EN AFSCHRIJVINGSBELEID VASTE ACTIVA GEMEENTE DOETINCHEM

NOTA WAARDERING EN AFSCHRIJVINGSBELEID VASTE ACTIVA GEMEENTE DOETINCHEM NOTA WAARDERING EN AFSCHRIJVINGSBELEID VASTE ACTIVA GEMEENTE DOETINCHEM augustus 2008 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 1. Inleiding 3 2. Investeren 4 2.1 Materiële vaste activa 4 2.2 Immateriële vaste activa

Nadere informatie

Kapitaallasten (begroting 2013)

Kapitaallasten (begroting 2013) 8.000.000 Kapitaallasten (begroting 2013) Gemeente Goeree-Overflakkee Versie 0.3 Oktober 2013 A. van den Berg Inhoudsopgave: Inleiding pagina 2 Bezuinigingspotentieel pagina 2 Kapitaallasten van investeringen

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2015-2018

Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleidslijnen reserves en voorzieningen... 4 2.1 Definities en regelgeving... 4 2.2 Toerekening van rente... 5 3. Huidige standen

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven Nr. 628 6 november 2017 Beleidsregels reserves en voorzieningen 2018 1. Inleiding Binnen de

Nadere informatie

Investeren en activeren

Investeren en activeren Investeren en activeren Rekeningcommissie 22 februari 2010 Frank van Dam/Nico Sluiter Balans Activa = kapitaal, aanschaffingen, bezittingen Passiva = eigen vermogen, schulden Vaste Activa als uitvloeisel

Nadere informatie

4.2. Financiële positie en toelichting

4.2. Financiële positie en toelichting 4.2. Financiële positie en toelichting De paragraaf financiële positie geeft een integraal beeld van de gemeentelijke financiën (vermogen, exploitatie en risico s) voor het begrotingsjaar en verdere jaren.

Nadere informatie

Financiële uiteenzetting beheerplannen nota Oor

Financiële uiteenzetting beheerplannen nota Oor Financiële uiteenzetting beheerplannen nota Oor Inleiding In de beheerplannen worden veel cijfers genoemd. Om hier een goed inzicht in te geven is het van belang deze helder uiteen te zetten. In deze notitie

Nadere informatie

Beleidsnota activeren en afschrijven gemeente Hollands Kroon 2018

Beleidsnota activeren en afschrijven gemeente Hollands Kroon 2018 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Hollands Kroon Nr. 514 14 augustus 1 Beleidsnota activeren en afschrijven gemeente Hollands Kroon 1 1. Inleiding 1.1. Aanleiding In de Financiële verordening

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen RMH

Nota Reserves en Voorzieningen RMH Nota Reserves en Voorzieningen RMH 1. Inleiding De reserves en voorzieningen vormen een belangrijk onderdeel van de vermogenspositie van de Regio Midden Holland (RMH). Zowel vanuit bestuurlijk als bedrijfseconomisch

Nadere informatie

Financiële begroting 2016

Financiële begroting 2016 Financiële begroting 2016 113 114 Voor een overzicht van de baten en lasten per programma wordt verwezen naar het overzicht opgenomen onder Begroting van Baten en Lasten in het begin van deze begroting.

Nadere informatie

BBV en Vastgoedmanagement. Bijeenkomst Vastgoedprofessionals te s-hertogenbosch, 14 oktober 2011 H. Philippens

BBV en Vastgoedmanagement. Bijeenkomst Vastgoedprofessionals te s-hertogenbosch, 14 oktober 2011 H. Philippens BBV en Vastgoedmanagement Bijeenkomst Vastgoedprofessionals te s-hertogenbosch, 14 oktober 2011 H. Philippens Besluit Begroting en Verantwoording Gemeentewet (art 186) bepaalt dat begroting, meerjarenraming

Nadere informatie

Inhoudsopgave nota activabeleid 2013

Inhoudsopgave nota activabeleid 2013 NOTA ACTIVABELEID 2013 Inhoudsopgave nota activabeleid 2013 1 Inleiding 2 1.1 Wettelijk kader 3 1.2 Begripsbepaling 4 2 Activering van activa 6 2.1 Materiële vaste activa 6 2.2 Immateriële vaste activa

Nadere informatie

CV) 33/iot/ 25 juni 2008

CV) 33/iot/ 25 juni 2008 ADVIES AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS Paraaf secretaris Paraaf afdelingshoofd ADVIES VAN Datum Afdeling Opsteller Telefoon Registratie CV) 33/iot/ 25 juni 2008 OW&A L. Heeren 440 BW08.0759 ONDERWERP Uitvoering

Nadere informatie

Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves

Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves Algemene reserve Stand per eind 2014 1.894.000 Buffer De algemene reserve is gevormd uit rekeningresultaten uit het verleden en is de primaire buffer voor

Nadere informatie

Nota waarderings- en afschrijvingsbeleid Gemeente Buren

Nota waarderings- en afschrijvingsbeleid Gemeente Buren Nota waarderings- en afschrijvingsbeleid 2014 2018 Gemeente Buren 20 februari 2014 1 Inhoudsopgave Hoofdstuk Bladzijde 1. Inleiding 3 2. Begrippen 4 3. Welke investeringen mogen of moeten worden geactiveerd

Nadere informatie

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

VOORSTEL AB AGENDAPUNT : VOORSTEL AB AGENDAPUNT : PORTEFEUILLEHOUDER : T.J. Boersma AB VERGADERING D.D. : 24 juni 2014 NUMMER : WM/MFI/NKu/8247 OPSTELLER : N. Kuper, 0522-276740 FUNCTIE : Afdelingshoofd Financiën VERGADERING MT

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop Afdeling Bedrijfsvoering April 2017 1 Inhoud 1. BEGRIPPEN EN KADERS... 4 ARTIKEL 1.1 RESERVES... 4 ARTIKEL 1.2 VOORZIENINGEN... 4 ARTIKEL 1.3 RENTE...

Nadere informatie

Programmabegroting Versie:

Programmabegroting Versie: Programmabegroting 2017 Versie: 5.0.0.0.0.0 2.2 Wijzigingen regelgeving BBV Wijzigingen in Besluit begroting en verantwoording (BBV) verwerkt in Programmabegroting 2017-2020. Samenvatting Het Besluit begroting

Nadere informatie

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties .-f i -V*-*. " -re Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Provinciale Staten DGBK Programnna Krachtig Bestuur Schedeldoekshaven 200 2511 EZ

Nadere informatie

Beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit. Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit

Beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit. Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit Aan de raad, Onderwerp: Beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit Voorstel: Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit 1 SAMENVATTING Tijdens de raadsinformatiebijeenkomst

Nadere informatie

Informatienota KENNISNEMEN VAN: Neerijnen

Informatienota KENNISNEMEN VAN: Neerijnen Datum : 16 december 2013 Van : College Bijlagen : Onderwerp : Financiën Kulturhus Haaften Zaak- / Docnummer : 06/09892 KENNISNEMEN VAN: Financiële tussenstand Kulturhus Haaften Inleiding Op 11 februari

Nadere informatie

Sociale Dienst Oost Achterhoek Nota Algemeen Bestuur

Sociale Dienst Oost Achterhoek Nota Algemeen Bestuur Sociale Dienst Oost Achterhoek Nota Algemeen Bestuur Nr(s) geregistreerde stuk(ken): 3 AB / 30-06-2017 Datum nota: 12 juni 2017 Onderwerp: Jaarverslag en jaarrekening 2016 Sociale Dienst Oost Achterhoek

Nadere informatie

Notitie Activabeleid

Notitie Activabeleid Notitie Activabeleid Gemeente Peel en Maas Vastgesteld: 28 maart 2017 1 2 1. Inleiding In artikel 7 van de Financiële verordening gemeente Peel en Maas van 20 april 2010 is vastgelegd dat we in een aparte

Nadere informatie

Wijzigingen nota financieel beleid 2018 tov 2013: Samenvatting. Hoofdstuk 1 Activeren, waarderen en afschrijven

Wijzigingen nota financieel beleid 2018 tov 2013: Samenvatting. Hoofdstuk 1 Activeren, waarderen en afschrijven Wijzigingen nota financieel beleid 2018 tov 2013: Samenvatting Weerstandvermogen: BBV wijziging verplichte kerngetallen toegevoegd. Hoofdstuk 1 Activeren, waarderen en afschrijven 1. Inleiding De volgende

Nadere informatie

College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerp-besluit pag. 4. Toelichting: pag. 5

College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerp-besluit pag. 4. Toelichting: pag. 5 2017MME151 College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel DATUM 26 september 2017 NUMMER PS AFDELING Managementondersteuning COMMISSIE Alle STELLER Alex van der Weij DOORKIESNUMMER 3992 DOCUMENTUMNUMMER

Nadere informatie

Doorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE

Doorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE Meijer, Jacco FIN S3 RAD: RAD150701 woensdag 1 juli 2015 BW: BW150526 voorstel gemeenteraad Vergadering van de gemeenteraad van 1 juli 2015 Portefeuillehouder : H.A. Litjens Behandelend ambtenaar : Jacco

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen

Nota Reserves en voorzieningen Nota Reserves en voorzieningen November 2017 1 Inhoudsopgave 1. Visie en wettelijke kaders... 3 1.1 Visie... 3 1.2 Wettelijke kaders... 3 1.2.1 Reserves... 3 1.2.2 Voorzieningen... 3 2. Reserves... 4 2.1

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010

Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010 Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 Inleiding 2 2. Overzicht van reserves en voorzieningen resultaatsbestemming 2009 3 3. Besluit Begroting en Verantwoording

Nadere informatie

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op:

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op: ADDENDUM PROGRAMMA- VERANTWOORDING EN REKENING 2005 GEMEENTE HAAREN In het jaarverslag 2005 (bestaande uit de programmaverantwoording en programmarekening) staan enkele onderwerpen vermeld die wij alsnog

Nadere informatie

Regeling waardering en afschrijving activa 2016 Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland (BSGR)

Regeling waardering en afschrijving activa 2016 Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland (BSGR) Regeling waardering en afschrijving activa 2016 Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland (BSGR) Artikel 1. Definities In deze regeling wordt verstaan onder: Activa De bezittingen van de BSGR, deze zijn ingedeeld

Nadere informatie

FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA

FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA 2019-2022 BIJLAGE BIJ DE KADERNOTA 2019-2022 1 Inhoudsopgave COALITIEAKKOORD... 3 MAARTCIRCULAIRE EN MEICIRCULAIRE 2018... 4 INTERNE REKENRENTE... 4 LOON-/PRIJSBIJSTELLING...

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen BghU 2018

Nota reserves en voorzieningen BghU 2018 Nota reserves en voorzieningen BghU 2018 1 1. Inleiding Artikel 11 van de verordening financieel beheer BghU 2018 bevat de volgende bepalingen 1. De directie legt minimaal eens per vijf jaar (een herijking

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland

Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland 2017-2020 1 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 3 2. OMSCHRIJVING RESERVES EN VOORZIENINGEN 3 2.1. RESERVES 3

Nadere informatie

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen. RAADSVOORSTEL Agendapunt Raad 27 oktober 2016 Afdeling Middelen Voorstel nummer 2016.00077 Datum 27 september 2016 Onderwerp Tweede bestuursrapportage 2016 Programma Alle begrotingsprogramma's Inlichtingen

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018

Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Titel: Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Versie: 4 Datum: 14 mei 2018 Auteur(s):

Nadere informatie

Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019

Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Inhoud Inleiding... 2 1. Vorming van reserves en voorzieningen... 3 1.1. Vorming van reserves... 3 1.2. Vorming

Nadere informatie

Provincie Zuid Holland. Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015

Provincie Zuid Holland. Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Provincie Zuid Holland Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Versie GS 26 mei 1 1. Inleiding en achtergrond Deze nota gaat in op het beleid ten aanzien van reserves en voorzieningen van de provincie

Nadere informatie

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7. Doetinchem, 22 mei 2013. Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7. Doetinchem, 22 mei 2013. Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014 Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7 Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014 Voorstel: 1. Met ingang van de programmabegroting 2014-2017 een bijstelling doorvoeren van de wijze van

Nadere informatie

HET WAARDEREN VAN ACTIVA ONDERZOEKSRAPPORTAGE IN HET KADER VAN DE JAARREKENING 2003

HET WAARDEREN VAN ACTIVA ONDERZOEKSRAPPORTAGE IN HET KADER VAN DE JAARREKENING 2003 HET WAARDEREN VAN ACTIVA ONDERZOEKSRAPPORTAGE IN HET KADER VAN DE JAARREKENING 2003 Dordrecht, maart 2004 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 03 2. DE HUIDIGE PRAKTIJK MET BETREKKING TOT ACTIVERING VAN ACTIVA 04

Nadere informatie

NOTA INVESTERINGS- EN AFSCHRIJVINGSBELEID GEMEENTE

NOTA INVESTERINGS- EN AFSCHRIJVINGSBELEID GEMEENTE Bijlage bij artikel 6.3 van de Financiële Verordening NOTA INVESTERINGS- EN AFSCHRIJVINGSBELEID GEMEENTE BERGAMBACHT Afschrijvingsbeleid 1 2 Afschrijvingsbeleid INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 5 2 ALGEMEEN...

Nadere informatie

Variabel onderzoek 2004 paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen

Variabel onderzoek 2004 paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen Variabel onderzoek 2004 Onderhoud kapitaalgoederen Algemene toetspunten 1 Is er een onderhoud kapitaalgoederen in de begroting 2005 opgenomen die voldoet aan de wettelijke vereisten? deels grotendeels

Nadere informatie

Dordrecht. Gemeentebestuur

Dordrecht. Gemeentebestuur Gemeentebestuur Dordrecht Aan de Gemeenteraad Nr. SBC/2006/153 Datum 6 maart 2006 Onderwerp nota Waardering en afschrijving 1. Inleiding Op 9 november 2004 heeft u de nota Waardering en afschrijving vastgesteld.

Nadere informatie

De taak van de commissie Besluit begroting en verantwoording (hierna: BBV) is om een eenduidige toepassing van het BBV te bevorderen.

De taak van de commissie Besluit begroting en verantwoording (hierna: BBV) is om een eenduidige toepassing van het BBV te bevorderen. januari 2012 Notitie incidentele en structurele baten en lasten Algemeen De taak van de commissie Besluit begroting en verantwoording (hierna: BBV) is om een eenduidige toepassing van het BBV te bevorderen.

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert

Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert Intern document 2014/10084 behorende bij B&W nota 2014/10024 Colofon Uitgave Mei 2014 Gemeente Zundert Markt 1 4881 CN Zundert Postbus 10.001 4880 CA

Nadere informatie

B&W besluit Publicatie

B&W besluit Publicatie B&W besluit Publicatie Onderwerp Stelselwijziging leningen via het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Bestuurlijk behandelvoorstel (2013/367273) CS/CC Collegebesluit 1. Kennis te nemen van het eindrapport

Nadere informatie

Notitie riolering November 2014

Notitie riolering November 2014 Notitie riolering November 2014 INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding... 3 1.1 Algemeen... 3 1.2 Samenvatting en overzicht richtlijnen commissie BBV... 4 1.3 Begrippen... 8 2 Wettelijk kader... 8 2.1. De relatie met

Nadere informatie

Kadernota reserves en voorzieningen

Kadernota reserves en voorzieningen Gemeente Almere 11 januari 2017 Kadernota reserves en voorzieningen INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 3 2 UITGANGSPUNTEN RESERVES EN VOORZIENINGEN... 4 2.1 2.2 2.3 Onderscheid reserves en voorzieningen... 4

Nadere informatie

Aan het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Laren

Aan het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Laren Aan het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Laren 21 maart 2016 Onderwerp: Begrotingswijziging BEL 2016 (BW), agendapunt 7.5 vergadering cie. M&F Technische vragen t.b.v. de behandeling

Nadere informatie

Bijlage: Verwerking kosten groot onderhoud (buitenonderhoud) in de sector primair onderwijs

Bijlage: Verwerking kosten groot onderhoud (buitenonderhoud) in de sector primair onderwijs Bijlage: Verwerking kosten groot onderhoud (buitenonderhoud) in de sector primair onderwijs Onderstaande notitie is een vervolg op eerdere berichtgeving over de administratieve gevolgen verbonden aan de

Nadere informatie

2e wijziging programmabegroting

2e wijziging programmabegroting 2e wijziging programmabegroting 2014 Datum : 4 augustus 2014 Versie : 1.0 Datum: 4 augustus 2014 Versie: 1.0 Registratienummer: 2014021298 Inhoudsopgave 1 Inhoud wijziging programmabegroting... 3 2 Begrotingswijziging

Nadere informatie

NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN

NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN Opgesteld door: G.Z-H In opdracht van: Recreatieschap Rottemeren Postbus 341 3100 AH Schiedam Tel.: 010-2981010 Fax: 010-2981020 September 2014 1.

Nadere informatie

DOEL EN OMVANG RESERVES EN VOORZIENINGEN

DOEL EN OMVANG RESERVES EN VOORZIENINGEN R1 9111001 Algemene Reserve Algemene buffer voor de exploitatie en voor de opvang van (negatieve) rekeningssaldi. Rekeningsvoordelen. In de afgelopen jaren is het rekeningsresultaat toegevoegd /onttrokken.

Nadere informatie

NOTA ACTIVEREN EN AFSCHRIJVEN Gemeente Simpelveld. «3? parkstad «" "to limburg. Poort van het Heuvelland

NOTA ACTIVEREN EN AFSCHRIJVEN Gemeente Simpelveld. «3? parkstad « to limburg. Poort van het Heuvelland NOTA ACTIVEREN EN AFSCHRIJVEN 2017 Poort van het Heuvelland «3? «" "to limburg Inhoudsopgave 1. Samenvatting 1 2. Inleiding 2 3. Begripsbepaling en (wettelijk) kader 3 3.1 Begripsbepaling 3 3.2 (Wettelijk)

Nadere informatie

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van

Nadere informatie

Begroten en Verantwoorden

Begroten en Verantwoorden Begroten en Verantwoorden Vastgoed, waarde, begroting, duurzaamheid en BBV 4 December 2018 Parallelsessie Najaarsbijeenkomst Doel en opbouw Doel: Presenteren resultaten discussie rond BBV financiële experts

Nadere informatie

Voorgesteld wordt de volgende uitgangspunten voor de begroting 2014 te hanteren:

Voorgesteld wordt de volgende uitgangspunten voor de begroting 2014 te hanteren: Nota voor : vergadering Algemeen Bestuur Datum : 19 december 2012 Onderwerp : Uitgangspunten begroting 2014 en planning besluitvorming Agendapunt : 5 Kenmerk : AB/1224 Bijlage: Planning en controlcyclus

Nadere informatie

NOTITIE RICHTLIJNEN ACTIVEREN EN AFSCHRIJVEN VASTE ACTIVA MGR RIJK VAN NIJMEGEN

NOTITIE RICHTLIJNEN ACTIVEREN EN AFSCHRIJVEN VASTE ACTIVA MGR RIJK VAN NIJMEGEN NOTITIE RICHTLIJNEN ACTIVEREN EN AFSCHRIJVEN VASTE ACTIVA MGR RIJK VAN NIJMEGEN INLEIDING Aanleiding De financiële verordening is in de vergadering van het algemeen bestuur van de MGR Rijk van Nijmegen

Nadere informatie

H.C. Noppen secretaris

H.C. Noppen secretaris Voorstel : Vergadering Algemeen Bestuur d.d.: 25 september 2014 Agendapunt : 5.b Vertrouwelijk : Nee Aan het Algemeen Bestuur, In artikel 5 van de Financiële Verordening Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant

Nadere informatie

1. Mutaties Themabegroting 2017

1. Mutaties Themabegroting 2017 1. Mutaties Themabegroting 2017 Totaal per thema Mutaties Omschrijving thema Bedrag afwijking 1 Financiën en Bedrijfsvoering 17.200 2 Sociaal Domein 0 3 Onderwijs en Sport (accommodaties) -92.000 4 Eigen

Nadere informatie

Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018. Gemeente Dinkelland

Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018. Gemeente Dinkelland Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018 Gemeente Dinkelland Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018 gemeente Dinkelland Raad 21 april 2015 pagina 1 1 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Doel van de nota...

Nadere informatie

Bestemming van het saldo van de rekening van baten en lasten 2001 en het instellen van een reserve en voorziening 0

Bestemming van het saldo van de rekening van baten en lasten 2001 en het instellen van een reserve en voorziening 0 Aanbiedingsformulier Onderwerp Bestemming van het saldo van de rekening van baten en lasten 2001 en het instellen van een reserve en voorziening 0 In te vullen door Bestuurssecretariaat Ontwerper Parafanten

Nadere informatie

Provincie Zuid-Holland. Beleidsnota Investeringen, Waarderingen en Afschrijvingen 2017

Provincie Zuid-Holland. Beleidsnota Investeringen, Waarderingen en Afschrijvingen 2017 Provincie Zuid-Holland Beleidsnota Investeringen, Waarderingen en Afschrijvingen 2017 Inleiding Deze nota gaat in op het beleid ten aanzien van het investeren, waarderen en afschrijven van de provincie

Nadere informatie

Toelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen

Toelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen Toelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen Artikel 1 Definities Voor de gehanteerde begrippen in de verordening gelden de definities uit de Gemeentewet, de Wet Fido, het besluit

Nadere informatie

: Dhr. H.J. van Wiggen

: Dhr. H.J. van Wiggen 4 "r '\V J eemeentc /- Monifoorl 0 9 JULI2016 RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering : 3 juli 2018 Zaaknummer : 563956 Datum Raadsvergadering : 9 juli 2018 Portefeuillehouder

Nadere informatie

Deelplan IC Investeringen en kredieten 2014. Gemeente Lingewaard

Deelplan IC Investeringen en kredieten 2014. Gemeente Lingewaard Deelplan IC Investeringen en kredieten 2014 Gemeente Lingewaard Inhoudsopgave 1. Aanleiding 2 2. Structureel / incidenteel 2 3. Opdrachtgever 2 4. Opdrachtnemer 2 5. Relevante wet- en regelgeving 2 6.

Nadere informatie

Nota Waardering, Activering & Afschrijving RUD NHN 2018 pagina 1 / 8

Nota Waardering, Activering & Afschrijving RUD NHN 2018 pagina 1 / 8 Nota Waardering, Activering & Afschrijving 2018 Regionale Uitvoeringsdienst NHN Te behandelen door het Dagelijks Bestuur : 15 november 2018 Vast te stellen door het Algemeen Bestuur : 12 december 2018

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer Jaarrekening 2015 Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer Zoetermeer, juni 2016 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2015 Staat van baten en lasten 2015 Toelichting grondslagen 1 2

Nadere informatie

Avalex Verkorte jaarrekening 2011 Balans, Resultatenoverzicht en beknopte toelichting

Avalex Verkorte jaarrekening 2011 Balans, Resultatenoverzicht en beknopte toelichting Avalex Verkorte jaarrekening 2011 Balans, Resultatenoverzicht en beknopte toelichting Den Haag 28 juni 2012 Inleiding Dit document bevat jaarcijfers van Avalex over het boekjaar 2011. Het bevat een balans

Nadere informatie

Provincie Zuid-Holland Beleidsnota kostprijsberekening en rentetoerekening 2017

Provincie Zuid-Holland Beleidsnota kostprijsberekening en rentetoerekening 2017 Provincie Zuid-Holland Beleidsnota kostprijsberekening en rentetoerekening 2017 1 1. Inleiding en achtergrond De Financiële verordening van de provincie Zuid-Holland schrijft voor dat Provinciale Staten

Nadere informatie

NOTITIE RICHTLIJNEN ACTIVEREN EN AFSCHRIJVEN VASTE ACTIVA MGR RIJK VAN NIJMEGEN

NOTITIE RICHTLIJNEN ACTIVEREN EN AFSCHRIJVEN VASTE ACTIVA MGR RIJK VAN NIJMEGEN NOTITIE RICHTLIJNEN ACTIVEREN EN AFSCHRIJVEN VASTE ACTIVA MGR RIJK VAN NIJMEGEN INLEIDING Aanleiding De financiële verordening is in de vergadering van het algemeen bestuur van de MGR Rijk van Nijmegen

Nadere informatie

2011/ Raadscommissie AZ

2011/ Raadscommissie AZ RAADSVOORSTEL Onderhoud gemeentelijke eigendommen 2012 2016. 2011/ Raadscommissie AZ Auteur: Jan van den Hurk E-mail: j.hurk@uden.nl Raadscommissie PZ Raadscommissie REO Afdeling: Middelen Afd.hoofd: Claus

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr Beleidsnotitie Activabeleid

GEMEENTEBLAD. Nr Beleidsnotitie Activabeleid GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Peel en Maas Nr. 129958 26 juli 2017 Beleidsnotitie Activabeleid Immateriële vaste activa Kosten verbonden aan het sluiten van een geldlening en het saldo

Nadere informatie

: Voorstel tot het nemen van enkele besluiten in het kader van de financiële rechtmatigheid in relatie tot de jaarrekening 2005

: Voorstel tot het nemen van enkele besluiten in het kader van de financiële rechtmatigheid in relatie tot de jaarrekening 2005 RAADSVOORSTEL Onderwerp : Voorstel tot het nemen van enkele besluiten in het kader van de financiële rechtmatigheid in relatie tot de jaarrekening 2005 Toelichting Bij de interne controles in het kader

Nadere informatie

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Jaarrekening 2013 Gemeente Bunnik Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Agenda Controle van de jaarrekening De voorschriften voor de jaarrekening Jaarrekeningcontrole 2013 Controle van de jaarrekening

Nadere informatie

Naam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder

Naam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder Onderwerp Invoering nieuwe voorschriften Besluit Begroting & Verantwoording (BBV). Datum 25 mei 2016 Naam en telefoon Coen van den Hout (9300) Afdeling F&C Portefeuillehouder Frank den Brok Waarover wil

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten

Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Eijsden-Margraten. Nr. 180003 20 december 2016 Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten 1 Inleiding De nota reserves en voorzieningen dient conform

Nadere informatie

Kanttekeningen bij de Begroting 2015. Paragraaf 4 Financiering

Kanttekeningen bij de Begroting 2015. Paragraaf 4 Financiering Kanttekeningen bij de Begroting 2015 Paragraaf 4 Financiering Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Financieringsbehoefte = Schuldgroei... 4 3 Oorzaak van Schuldgroei : Investeringen en Exploitatietekort... 5 4 Hoe

Nadere informatie

GEMEENTE HOOGEVEEN Raadsvoorstel

GEMEENTE HOOGEVEEN Raadsvoorstel Datum raadsvergadering : 26 januari 2006 Nr.: Commissie Onderwerp : Bestuur : Nota investerings-, waarderings- en afschrijvingsbeleid Samenvatting De nota beschrijft in het kort op welke manier de afgelopen

Nadere informatie

B&W-Aanbiedingsformulier

B&W-Aanbiedingsformulier B&W-nr. 07.0667, d.d. 19 juni 2007 B&W-Aanbiedingsformulier Onderwerp Intrekken toetsingskader reserves en voorzieningen BESLUITEN Behoudens advies van de commissie OWZ 1. Het B&W besluit 07.0406 van 24

Nadere informatie

Toelichting op de Financiële verordening gemeente Maassluis 2011

Toelichting op de Financiële verordening gemeente Maassluis 2011 Toelichting op de Financiële verordening gemeente Maassluis 2011 Toelichting Artikel 1. Definities Voor de gehanteerde begrippen in de verordening gelden de definities uit de Gemeentewet, de Wet Fido,

Nadere informatie

Beslisdocument college van Peel en Maas

Beslisdocument college van Peel en Maas Beslisdocument college van Peel en Maas Zaaknummer: 1894/2019/1449840 Documentnummer: 1894/2019/1456433 Besluitnummer: 28 8.7 Onderwerp: Nota reserves en voorzieningen 2019 Openbaarheid Het collegevoorstel

Nadere informatie

Voorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel,

Voorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel, AAN: De raad van de gemeente Ferwerderadiel. Sector : II Nr. : 06/52.13 Onderwerp : Vaststelling Nota Reserves en Voorzieningen 2013. Ferwert, 9 september 2013. Inleiding: Normaliter wordt de Nota Reserves

Nadere informatie

GEMEENTE HOOGEVEEN Raadsvoorstel

GEMEENTE HOOGEVEEN Raadsvoorstel Datum raadsvergadering : 26 januari 2006 Nr.: 06/04 Commissie Onderwerp : Bestuur : Nota investerings-, waarderings- en afschrijvingsbeleid Samenvatting De nota beschrijft in het kort op welke manier de

Nadere informatie

Gemeente fi Bergen op Zoom

Gemeente fi Bergen op Zoom Gemeente fi Bergen op Zoom Voorlegger Onderwerp Nummer voorstel Datum voorstel Portefeuillehouder(s) Contactpersoon Afdeling Contactpersoon Email Contactpersoon Telefoon Programmanummer en -naam Nota Investeren

Nadere informatie