Plezier beleven aan lastige vraagstukken

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Plezier beleven aan lastige vraagstukken"

Theophiel Bosman
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Plezier beleven aan lastige vraagstukken Flitsintroduc,e in het gedachtengoed hans trefdag VVSG 2014

2 Lastige veranderingen in gemeenteland Las,g is de stapeling van allerlei soorten veranderingen Las,g is het ondersneeuwen van de meest complexe veranderopgaven Inhoudelijk Contextueel Complexiteit Psychologisch Sociaal Je krijgt iets voor elkaar bij complexe vraagstukken als je ze met finesse hanteert. Je maakt ze taai als je ze versimpelt. Waarna ze van de agenda gaan vallen. Terwijl ze betekenisvol voor betrokkenen zijn. En een uitdaging voor hun vak. Zie voor brede verhaal in gemeenteland: vuistregels bij grote transi,es (hansvermaak.com) Vandaag eenzijdig verhaal: hoe om te gaan met grootste complexiteit 2

3 Achtergrond en agenda Oorsprong: - 8 jaar onderzoek, 30 langdurige trajecten, literatuurreview - combina,e van veranderen, professionaliseren en onderzoeken Opbrengst: - 12 dynamieken om te vermijden, 12 dynamieken om te doen - werkt net zo goed in andere werelden, hele spectrum zet je tegelijk in Voor nu: - drie doorkijkjes hoe dat er uit ziet (1/4) - eerste impressie van de grote lijn 3

4 Interac,es Geen vergader- of structuurdrukte, maar dwars over muren rond klus organiseren Taaie vragen houden zich niet aan organisa,ehokjes en grenzen Niet: vergader- en splitsreflexen - risico overlegcircuits en tribunezi_ers - roep om mandaten, waarna hanggedrag Vuilnisvat van besluitvorming (Cohen, March & Olson) Een organisa,e is een verzameling: - keuzemogelijkheden die een probleem vereisen, - onderwerpen en gevoelens die zoeken naar situa,es waarin ze gelucht kunnen worden, - oplossingen die zoeken naar vraagstukken of problemen waarop zij een antwoord kunnen zijn, - beslissers die naar werk zoeken. Wel: in- en uitsluiten rond hele opgaven: - bal in het midden: coproduc,e - denkers zijn ook doeners - vele werksystemen Er is maar één ding erger dan dromen dat je op een vergadering bent en wakker worden op die vergadering: dat is aanwezig zijn op een vergadering en niet kunnen slapen. (Czecinski) 4

5 Cogni,es Waar mechanistische waarden in de weg staan, herneem denkruimte voor krachtiger ideeën Remmende opvafngen kunnen beklijven Niet: eenzijdige waarden generaliseren - eenheid, beheersing, transparan,e & - stabiliteit zijn bij taaiheid zelden func,oneel - al klinken ze beter en gaat zelfcensuur vanzelf Leren: opleidingsgebouwen Primair proces: procedurering Leidinggeven: instruc,emodel Organiseren: machinemetaforen Veranderen: ontwerpbenaderingen Samenwerken: structuurvraag Onderzoeken: empirische wetenschap Wel: jubeljargon problema,seren - niemand wordt spontaan bewust onbekwaam: - naast vensters, spiegels óók ridiculiseren - de nar doet dat zonder dat het zijn kop kost Bestaand Regels Inzichten Enkelslag leren Dubbelslag leren Gewenst Regels Inzichten Principes Principes Drieslag leren What at one level appears to be a dispassionate presenta,on of an objec,ve fact of the world, may, upon reexamina,on, be construed as the site of contesta,on in which the reason of the stronger has prevailed (Chia) 5

6 Proces- ontwerp Niet grote plannen, maar small wins in microkosmos Omvang en diepgang staan haaks op elkaar Eén samenhangend groot traject Macro, global, distant, gepland, consistent traject in organisa,e, doelgericht, steeds begin en eind, korte termijn Wenselijk Mogelijk Niet de weg van integrale aanpak: - klemmende lineariteit - eerst paralysis by analysis - dan ac,egedrevenheid Omvang Wel het werken met small wins : - denkers en doeners in microkosmos - sneeuwschuiver voor blokkades - stapeling: klein x diep x veel. Vele kleine kiemen Micro, local, close, zelforganiserend, parallelle kiemen in netwerken, inktvlekwerking, stapelend, lange termijn Eerste orde Tweede orde Derde orde Diepgang Pure study amounts to procras,na,on because li_le is learned about a wicked problem by objec,ve data gathering and analysis. Study alone leads to more study, and results in analysis paralysis, a Catch 22 in which we can t take ac,on un,l we have more informa,on, but we can t get more informa,on un,l someone takes ac,on. (Conklin) 6

7 Hoe kom je ermee weg en maak je er wat van? Wat hoort werkt niet, en wat werkt hoort niet - Competency trap & technology of foolishness - Al,jd op twee fronten werken - Tegenwind én gidsing: vaktaal is nodig Taaie vraagstukken SelecAef complexe opgaven oppakken (herkennen, agenderen, legi,meren) Eigen keuzes als change agents - Waar wil je een tempered radical zijn? - Situa,oneel werken: niet alles complex - Ik ben niet gek : verscholen ambacht Weerbars,ge omgevingen Gefixeerde rouanes slechten (begrijpen, niet meedoen, problema,seren) Vernieuwende processen Met innovaae- principes spelen (begrijpen, ondersteunen, organiseren) Er zijn net zo min best prac,ce antwoorden voor projecten met grote complexiteit als dat mensen human resources zijn, cultuur omgeslagen wordt, empowerment ingetraind, kennis gemanaged, netwerkorganisa,es en lerende organisa,es gebouwd of leergemeenschappen opgestart. 7

8 Twaalf remmende en twaalf helpende mechanismen 8

9 Meer bekijken of lezen van de auteur Over vernieuwen rond taaie vraagstukken: H. Vermaak. Plezier beleven aan taaie vraagstukken. Werkingsmechanismen van vernieuwing en weerbars,gheid. Kluwer, 2009 H. Vermaak. Ruimte om te exploreren. In G. Smid & E. Rouwe_e (red.). Onderzoekende professionaliteit. Van Gorcum, 2009 H. Vermaak. Leren genieten van complexiteit. Complexe vraagstukken vragen om aanpakken met evenveel finesse. Synaps, 2011 H. Vermaak. De kracht van kleine kwaliteit. In T. Hardjono e.a.(red.) Perspec,even op kwaliteit.nl, NKK, 2012 H. Vermaak, J. Kampen. Weerbars,gheid aanpakken: start bij de geleefde werkelijkheid, niet de papieren wenselijkheid. Holland Management Review, 2014 Over veranderen en leren algemeen: L. de Caluwé, H. Vermaak. Leren veranderen; een handboek voor de veranderkundige. Kluwer, 2006 H. Vermaak. Veranderkunde in zeven vragen. Holland Management Review, 2002 H. Vermaak. Veranderen? (1) Kies de juiste strategie! (2) Valkuilen bij het situa,oneel kiezen! Management Execu,ve, 2008 G. Schuiling, H. Vermaak & H. Tours (red). Leren in organisa,es. Als leren het antwoord is, wat is dan de vraag? Kluwer, Verwante videolezingen: Vuistregels en doodzondes bij grote transi,es (zoals de jeugdzorg) Lezing Stadsregio Amsterdam: Campus TV, 2012 Eigen veranderkracht. Keynote op het jaarcongres Organiseren, Adviseren & Begeleiden : Vakmedianet, 2014 Het vormgeven van verandering. Achtdelige lezingenserie. Crowdale / Managementboek.nl, 2014 Zie voor deze en meer publica,es: 9

10 hans vermaak e hans@hansvermaak.com w Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot deze presenta,e berusten bij de auteur. Niets uit deze presenta,e mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder schritelijke toestemming. 10

Vergelijkbare documenten

Plezier beleven aan taaie vraagstukken

1 Plezier beleven aan taaie vraagstukken Flitsintroductie in het gedachtengoed hans vermaak Aanvullend materiaal (presentaties, publicaties, toepassingen) www.hansvermaak.com/taaie-vragen Taaie vraagstukken