Monitoring Rotterdamsebaan. Rapportage

Transcriptie

1 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer concept revisie 2 27 juli 2016

2

3 Inhoudsopgave Blz. 1 Inleiding Aanleiding Het doel van monitoring Leeswijzer 2 2 Genomen besluiten, gemaakte afspraken, uitgevoerde werkzaamheden Genomen besluiten Bestemmingsplan Rotterdamsebaan MER Rotterdamsebaan Bestemmingsplan Molenvlietpark Afspraken in het kader van de aanleg Aanleg Rotterdamsebaan Aanleg Supernovaweg Voorbereidende werkzaamheden Overige werkzaamheden Voorbereidende onderzoeken 9 3 Grijze thema s Verkeer Conclusies uit het MER Wijze van monitoring Maatregelen en stand van zaken en uitgevoerde onderzoeken Verwachte en geconstateerde effecten Conclusies Geluid Conclusies uit het MER Wijze van monitoring Maatregelen en stand van zaken en uitgevoerde onderzoeken Verwachte en geconstateerde effecten Conclusies Luchtkwaliteit Conclusies uit het MER Wijze van monitoren Maatregelen en stand van zaken en uitgevoerde onderzoeken Verwachte en geconstateerde effecten Conclusies Externe veiligheid Conclusies uit het MER Wijze van monitoring Maatregelen en stand van zaken en uitgevoerde onderzoeken Verwachte en geconstateerde effecten Conclusies 27

4 4 Groen-blauwe thema s Zettingen en effecten boortunnel Conclusies uit het MER Stand van zaken Bodem en grondwater Conclusies uit het MER Wijze van monitoring Maatregelen en stand van zaken Uitgevoerde onderzoeken Verwachte en geconstateerde effecten Conclusies Oppervlaktewater en waterkwaliteit Conclusies uit het MER Wijze van monitoren Maatregelen en stand van zaken Verwachte en geconstateerde effecten Conclusies Natuur Conclusies uit het MER Wijze van monitoren Maatregelen en stand van zaken en uitgevoerde onderzoeken Verwachte en geconstateerde effecten Conclusies Cultuurhistorie Conclusies uit het MER Wijze van monitoren Maatregelen en stand van zaken en uitgevoerde onderzoeken Aanvullende besluiten Verwachte en geconstateerde effecten Conclusie Ruimtelijke kwaliteit en leefomgeving Conclusies uit het MER Wijze van monitoren Maatregelen en stand van zaken en uitgevoerde onderzoeken Verwachte en geconstateerde effecten Conclusie 52 5 Duurzaamheid Conclusies uit het MER Wijze van monitoren Maatregelen en stand van zaken en uitgevoerde onderzoeken Uitwerking van de duurzaamheidsmaatregelen Conclusie 56 6 Samenvatting/conclusie 57

5 6.1 Conclusies monitoring Grijze thema s Groen-blauwe thema s Belangrijkste wijzigingen Advies Doorkijk naar Bronnen 61 Bijlage 1 Lijst uitgevoerde onderzoeken Bijlage 2: Tijdslijn contracten Bijlage 3: gedragscode (FFw)

6 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan 1 Inleiding 1.1 Aanleiding Eind 2013 zijn voor de Rotterdamsebaan twee bestemmingsplannen in procedure gebracht en vastgesteld door de gemeenteraden van Den Haag en Leidschendam-Voorburg. Het MER Rotterdamsebaan vormt hier een bijlage van en is afzonderlijk ook vastgesteld in de gemeenteraad van Rijswijk. Met de vaststelling van deze plannen is de planologische procedure voor de Rotterdamsebaan afgerond. Na afronding van de ruimtelijke procedure is de aanbesteding gestart en inmiddels de partij gecontracteerd die de aanleg van de Rotterdamsebaan verzorgt. De aanbesteding is vormgegeven in een hoofdcontract en nevencontracten. In de nevencontracten zijn onder meer de aanleg van de Supernovaweg en de uitvoering van de voorbereidende werkzaamheden, zoals het verleggen van kabels en leidingen, geregeld. De eerste werkzaamheden in het gebied zijn inmiddels uitgevoerd, waaronder de aanleg van de Supernovaweg en de Verlengde Mercuriusweg. De voorbereidingen voor de realisatie van het hoofdcontract Rotterdamsebaan zijn dus in volle gang. In de gemeenteraden en door de omgeving is de wens uitgesproken om de effecten van de aanleg (en het gebruik) van de Rotterdamsebaan te monitoren. Alleen op die wijze wordt inzichtelijk welke effecten daadwerkelijk optreden en of de effectvoorspellingen in het MER overeenkomen met de werkelijkheid. De wijze waarop de monitoring wordt vormgegeven is vastgelegd in het Monitoringsplan Rotterdamsebaan (Antea Group, 2016). In dat plan is beschreven dat deze monitoring in een jaarlijkse rapportage wordt opgenomen. Om de gemeenteraden en de omgeving bij de voortgang van de Rotterdamsebaan te betrekken wordt de jaarlijkse monitoringsrapportage ter informatie aan de gemeenteraden toegezonden en daarmee openbaar gemaakt. 1.2 Het doel van monitoring Het monitoren van de optredende effecten en wijze waarop de voorgestelde maatregelen uit het MER worden gerealiseerd heeft een tweeledig doel. Enerzijds wordt hiermee aan de wens van de gemeenteraden voldaan om inzichtelijk te maken welke effecten zich in werkelijkheid voordoen en in hoeverre hierop bijgestuurd kan en moet worden. Daarnaast wordt ook input geleverd voor de m.e.r.-evaluatie, die na realisatie wettelijk vereist is vanuit de Wet milieubeheer. De thema s die in de monitoringsrapportages centraal staan, sluiten daarom zoveel mogelijk aan bij het MER Rotterdamsebaan. Een belangrijk onderdeel van de m.e.r.-evaluatie is het leren of effectvoorspellingen overeenkomen met de werkelijkheid en of de voorgestelde maatregelen wel effectief zijn. Ook ontstaat zo lering over het gebruik van slimmere methoden om zaken te onderzoeken en volgtijdelijkheid van ingrepen. De informatie vanuit deze evaluatie kan als waardevolle input voor toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen in Den Haag en omgeving dienen. Om achteraf de m.e.r.-evaluatie uit te voeren, wordt gebruik gemaakt van de informatie uit de tussentijdse monitoringsrapportages. De eindevaluatie gaat verder dan de jaarlijkse monitoring Blad 1 van 66

7 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan en brengt in beeld welke conclusies getrokken kunnen worden uit de monitoring en de effecten die optreden. Deze monitoringsrapportage is de eerste in een reeks van jaarlijkse rapportages, die in de komende jaren opgesteld worden. Deze eerste rapportage beslaat twee jaar. De monitoringsrapportages worden jaarlijks in het eerste kwartaal opgeleverd. Dit jaar is de rapportage later opgeleverd, omdat de monitoring methodologisch ontwikkeld moest worden en de samenwerking met de verschillende betrokkenen moest worden opgezet. Dit heeft extra tijd in beslag genomen. 1.3 Leeswijzer Deze eerste monitoringsrapportage behandelt de effecten van de werkzaamheden en voorbereidingen voor de Rotterdamsebaan over de jaren 2014 en In hoofdstuk 2 staan de belangrijkste besluiten en werkzaamheden die zijn uitgevoerd beschreven. Dit hoofdstuk beschrijft tevens de belangrijkste aandachtspunten voor de monitoring in deze eerste jaren. De hoofdstukken 3 en 4 gaan - de indeling van het MER volgend - dieper in op de opgetreden effecten en de wijze waarop dat gemeten is. Deze hoofdstukken bieden daarmee de achtergrondinformatie voor de conclusies die in hoofdstuk 6 staan beschreven. Hoofdstuk 5 gaat specifiek in op het aspect duurzaamheid. Opzet hoofdstukken 3 en 4 In de hoofdstukken 3 en 4 is per milieuaspect een vaste indeling aangehouden om de gegevens op een vergelijkbare wijze te kunnen presenteren: 1. Conclusies uit MER: o.a. verwachte effecten; 2. Wijze van monitoring; 3. Maatregelen en stand van zaken; 4. Uitgevoerd onderzoek; 5. Verwachte en geconstateerde effecten; 6. Conclusies. Deelgebieden In het MER zijn de effecten van de Rotterdamsebaan beschreven in vier deelgebieden: Aansluiting A4/A13; Vlietzone; Tunnel; Binckhorst. In deze monitoringsrapportage zijn de effecten per thema voor deze vier gebieden beschreven. Echter, aangezien nog geen werkzaamheden aan de tunnel of de aansluiting A4/A13 zijn uitgevoerd, ligt de focus in deze monitoringsrapportage op de Vlietzone en de Binckhorst. Blad 2 van 66

8 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan 2 Genomen besluiten, gemaakte afspraken, uitgevoerde werkzaamheden 2.1 Genomen besluiten Bestemmingsplan Rotterdamsebaan De Rotterdamsebaan is vastgelegd in twee bestemmingsplannen: één voor de ligging in de gemeente Den Haag en één voor de ligging in de gemeente Leidschendam-Voorburg. Dit plan is door de gemeente Den Haag vastgesteld op 17 oktober 2013, gevolgd door vaststelling door de gemeente Leidschendam-Voorburg op 22 november Tegen het bestemmingsplan van Leidschendam-Voorburg is geen beroep aangetekend waarna deze onherroepelijk is geworden. In de gemeente Rijswijk is alleen het MER vastgesteld. Tegen het Haagse bestemmingsplan is wel beroep aangetekend, waarop op 18 februari 2015 een gerechtelijke uitspraak is geweest. Door de gerechtelijke uitspraak is het Haagse bestemmingsplan op een aantal ondergeschikte wijzigingen aangepast. Deze doen geen afbreuk aan de effectbeschrijving in het MER. Het Haagse bestemmingsplan werd hiermee onherroepelijk MER Rotterdamsebaan Bij de bestemmingsplannen behoort het MER Rotterdamsebaan, waarin de effecten van het gebruik en de aanleg van de weg zijn beschreven. Het MER vormt de basis waarmee deze monitorings-rapportage de effecten vergelijkt (zie ook hoofdstuk 1). Figuur 2.1: Bestemmingsplan Rotterdamsebaan, gemeente Den Haag (Bron: Blad 3 van 66

9 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan Figuur 2.2: Bestemmingsplan Rotterdamsebaan, gemeente Leidschendam-Voorburg (Bron: Op 21 januari 2016 is een herziening Rotterdamsebaan voor de Binckhorstlaan-Zuid vastgesteld. Deze herziening van het bestemmingsplan regelt meer flexibiliteit voor de vormgeving van de tunnelmond en de overgang van de geboorde tunnel naar de tunnelbak. Een wijziging van de vormgeving van de tunnelbakken kan invloed hebben op de luchtkwaliteit. De verspreiding van de luchtverontreiniging vanuit de tunnel kan hierdoor wijzigen ten opzichte van het beeld dat in het MER is geschetst. Bij de definitieve vormgeving van de tunnelmonden moet hier nog onderzoek naar gedaan worden. Tevens is in het bestemmingsplan de verlegging van een gasleiding geregeld. De effecten daarvan zijn in paragraaf 3.4 nader toegelicht. De wijziging van het bestemmingsplan blijft binnen de bandbreedtes van de effectbeschrijving van het MER. De plaatsgebonden en groepsrisico s wijzigen slechts marginaal Bestemmingsplan Molenvlietpark Ten tijde van de vaststelling van het bestemmingsplan Rotterdamsebaan was voor de Vlietzone nog geen gedetailleerde invulling bekend. Dit zou later uitgewerkt worden, waarbij de bestaande situatie zoveel mogelijk gehandhaafd zou worden. Echter, in de diverse zienswijzen op dit bestemmingsplan is door omwonenden aangegeven dat er wensen waren voor een meer parkachtige omgeving. Mede op basis van deze zienswijzen en een waterbergingsopgave vanuit het Hoogheemraadschap van Delfland is besloten een nieuwe inrichting van de Vlietzone uit te werken: het Molenvlietpark. Hiervoor is een nieuw bestemmingsplan Molenvlietpark e.o. opgesteld. Dit bestemmingsplan is op 1 oktober 2015 vastgesteld en op 4 december 2015 in werking getreden. Dit bestemmingsplan heeft betrekking op een deel van de Vlietzone en de ligging van de Rotterdamsebaan daarin. In dit plan wordt aandacht besteed aan de inrichting van de Vlietzone. In samenwerking met Landgoed Vredenoord, het Hoogheemraadschap Delfland en diverse belanghebbenden en belangenorganisaties heeft de gemeente een andere invulling van de Vlietzone voorgesteld dan de huidige situatie. Conform de omschrijving in het bestemmingsplan Rotterdamsebaan (en het bijbehorende MER) geeft het bestemmingsplan Molenvlietpark e.o. meer invulling aan de watercompensatie en de bestendiging van de cultuurhistorische waarden in het gebied en het vergroten van de Blad 4 van 66

10 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan ecologische waarde. Deze zaken betreffen een uitwerking van hetgeen in het voortraject is vastgelegd. Het bestemmingsplan heeft daarnaast een aantal wijzigingen opgenomen dat door voortschrijdend inzicht tot stand gekomen is. Dit betreft enerzijds een beperkte wijziging van de bestemming Verkeer voor de Rotterdamsebaan zelf. De wijziging van deze bestemming biedt meer ruimte aan de uitwerking van het ontwerp van de weg. Anderzijds is een nieuwe bestemming voor de nieuwe TenneT-verbinding opgenomen. Deze wijziging komt voort uit overleg tussen de gemeente Den Haag, TenneT, Hoogheemraadschap van Delfland en familiepark Drievliet. Uit het overleg is een voor de toekomst betere oplossing voor de leiding gekozen, waarin de belangen voor water (waterberging) en de uitbreidingsplannen van het familiepark met elkaar verknoopt zijn. In het bestemmingsplan zijn maatregelen die in het MER Rotterdamsebaan zijn benoemd dus opnieuw verankerd en nader uitgewerkt (zie ook hoofdstuk 4 van deze rapportage waarin deze maatregelen nader benoemd zijn). De uitvoering van de voorgenomen invulling van het gebied wordt in de komende jaren tezamen met de aanleg van de Rotterdamsebaan opgepakt. Figuur 2.3: Bestemmingsplan Molenvlietpark e.o. (Bron: Afspraken in het kader van de aanleg Aanleg Rotterdamsebaan De werkzaamheden van de Rotterdamsebaan zijn verdeeld over een hoofdcontract, dat betrekking heeft op de aanleg van de Rotterdamsebaan zelf - inclusief tunnel en aansluitingen - en nevencontracten. In de nevencontracten zijn onder meer de aanleg van de Supernovaweg, herinrichting van de Wegastraat-Regulusweg en de voorbereidende werkzaamheden voor de aanleg geregeld. In totaal zijn naast het hoofdcontract 11 nevencontracten afgesloten, zoals een contract voor de aanleg van de Supernovaweg (voorheen Spoorboogweg), voor de conditionerende werkzaamheden, voor de aanleg van de tijdelijk parkeerplaats van Drievliet en de wijziging van de golfbaan van golfvereniging Leeuwenbergh. De nevencontracten zijn opgesteld om de volgordelijkheid van de werkzaamheden goed te kunnen borgen en tijdig de Blad 5 van 66

11 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan werkzaamheden gereed te kunnen hebben. In dat kader zijn de werkzaamheden ook opgeknipt. In Bijlage 2 is het tijdspad van de contracten voor de Binckhorstzijde gepresenteerd. Voor de volgorde en planning zijn de onderlinge afhankelijkheden van de verschillende contracten doorslaggevend geweest. Het hoofdcontract Rotterdamsebaan is na een aanbesteding door middel van een concurrentiegerichte dialoog eind 2015 definitief gegund. In de aanbestedingsdocumenten zijn (veel van) de maatregelen geborgd die in het MER ten aanzien van de aanleg en de vormgeving van de weg zijn voorgeschreven. In deze monitoringsrapportage wordt beschreven in hoeverre de maatregelen vanuit het MER zijn vastgelegd in contractstukken (en eventueel al zijn uitgevoerd). Met de vordering van de werkzaamheden maken de monitoringsrapportages inzichtelijk in hoeverre de maatregelen getroffen zijn en of de voorspelde effecten overeenkomen met de in het MER verwachte effecten. In de komende periode zal ook de aannemer een aantal van de monitoringsgegevens verzamelen. De gunning van het hoofdcontract heeft plaatsgevonden op basis van de economische meest voordelige inschrijving (EMVI). Dit houdt in dat naast prijs ook kwaliteit is meegenomen in de beoordeling. De kwaliteitscriteria betroffen onder meer hinderbeperking en duurzaamheid. Inschrijvers hebben de mogelijkheid gekregen om maatregelen aan te bieden die goed op onder meer deze aspecten scoren. De maatregelen zijn beoordeeld op meerwaarde, dat wil zeggen dat de maatregelen de eisen in het contract te boven moeten gaan dan wel aangeboden zijn als daar geen eis voor is opgenomen in het contract. Hoe groter het positieve effect van de aangeboden maatregelen hoe hoger de score. De bij inschrijving aangeboden maatregelen zijn als eisen opgenomen in het contract. Naleving van het uitvoeren van deze extra maatregelen is daarmee geborgd. De maatregelen die reeds in het contract waren opgenomen betreffen (onder meer) de in het MER beschreven mitigerende en kansrijke optimaliserende maatregelen. Deze zijn in hoofdstuk 4 per milieuthema nader beschreven. Daarnaast zijn in het hoofdcontract diverse aanvullende maatregelen opgenomen. Voorbeelden van deze extra maatregelen op het gebied van duurzaamheid en hinderbeperking zijn: een duurzaamheidslandmark waarbij zonnepanelen worden ingezet; een Fine Dust Reduction System ten behoeve van het halveren van de verkeersbijdrage van fijnstof bij de tunnelmond; het genereren van duurzame energie dankzij de inzet van zonnepanelen op de bouwkeet; het toepassen van laag energie asfalt; Binckhorstlaan blijft gedurende de uitvoeringsfase in beide richtingen open; bouwverkeer dient geen gebruik te maken van het gebied Leidschendam Voorburg of de Westvlietweg; aannemer dient verkeersfaseringen in de Vlietzone alleen om te zetten buiten het openingsseizoen van Drievliet; aannemer dient m 3 grond die vrijkomt uit de tunnel en de Vlietzone te hergebruiken binnen de Vlietzone; aannemer dient in beide rijrichtingen op de Laan van Hoornwijck 2 rijstroken beschikbaar te hebben tijdens de faseringen. Blad 6 van 66

12 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan Aanleg Supernovaweg In de periode , waarop deze Monitoringsrapportage betrekking heeft, is de Supernovaweg aangelegd. In het MER is deze weg aangeduid met de werknaam Spoorboogweg. De weg is aangelegd tussen begin 2015 en ongeveer september De afspraken over de aanleg van deze weg zijn vastgelegd in een zogenaamd nevencontracten. De Supernovaweg zou gedurende de aanleg van de Rotterdamsebaan, waardoor de Binckhorstlaan afgesloten zou moeten worden, als tijdelijke hoofdontsluiting van de Binckhorst dienen. Echter, in de uitwerking van de plannen voor de aanleg van de Rotterdamsebaan blijkt de Binckhorstlaan tijdens de aanlegwerkzaamheden gedeeltelijk in gebruik te kunnen blijven ten behoeve van de lokale bereikbaarheid. In de Monitoringsrapportage voor 2016 wordt hieraan uitgebreid aandacht besteed. De Supernovaweg werd op 5 september 2015 feestelijk geopend door de wethouder en de winnaar van de straatnaamverkiezing. Aanvullend worden in het eerste kwartaal van 2016 nog bomen geplant langs de weg. Voor de aanleg van de weg zijn werkzaamheden in de bodem uitgevoerd. Hiervoor heeft gedeeltelijk bodemsanering plaatsgevonden. Deze sanering en de onderzoeken die in het kader van de bodemkwaliteit zijn uitgevoerd zijn vastgelegd in diverse rapportages die als (separate) bijlagen bij deze Monitoringsrapportage behoren. De lijst met onderzoeken is als bijlage 1 aan deze Monitoringsrapportage toegevoegd. De aangetroffen bodemkwaliteit en de uitgevoerde saneringen komen overeen met de verwachte bodemkwaliteit die in het MER beschreven is. Er hebben zich geen onverwachte situaties voorgedaan. In hoofdstuk 4 wordt hierop nader ingegaan. Voor de aanleg van de Supernovaweg zijn twee gebouwen gesloopt. De sloopwerkzaamheden zijn uitgevoerd conform de vergunningen en hebben niet geleid tot onverwachte situaties of onvoorziene effecten. Conform het duurzaamheidsbeleid van de gemeente Den Haag zijn de materialen afgevoerd naar bedrijven gericht op het hergebruik van materialen. Vanuit de sloopwerkzaamheden zijn gescheiden afvalstromen voortgekomen. De verschillende stromen zijn afgevoerd conform het beleid van de gemeente Den Haag. In de (neven)contracten is voorgeschreven naar welke erkende verwerkingsinrichtingen de verschillende typen reststoffen afgevoerd konden worden. Hiervan is een steekproefsgewijze controle uitgevoerd. In hoofdstuk 5 wordt een nadere beschrijving van het aspect duurzaamheid gegeven. Hierin wordt nader ingegaan op de wijze waarop met de duurzaamheidsvereisten is omgegaan. Er was geen archeologisch onderzoek noodzakelijk voor de Supernovaweg. De bodem was te zeer geroerd om archeologische vondsten te verwachten. Er zijn dan ook geen vondsten gedaan tijdens de aanlegwerkzaamheden. Vanwege de verharding van het terrein (als gevolg van de aanleg van de weg) was het noodzakelijk watercompensatie te verzorgen ter hoogte van de Supernovaweg. Hierbij was in het MER aangegeven dat hier mogelijk kansen lagen voor het realiseren van natuurvriendelijke oevers. Bij het tracé van de Supernovaweg bleek echter te weinig ruimte om een watergang met natuurvriendelijke oevers aan te leggen. Daarom is een alternatieve locatie voor de waterberging gezocht. De keuzes hiervoor zijn in hoofdstuk 4 nader toegelicht. Blad 7 van 66

13 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan 2.3 Voorbereidende werkzaamheden Overige werkzaamheden Om de aanleg van de Rotterdamsebaan mogelijk te maken, was het uitvoeren van diverse voorbereidende maatregelen in de Binckhorst noodzakelijk. Globaal is er een tweedeling te maken in de te realiseren werkzaamheden, te weten: verleggen van kabels en leidingen; wijzigen van configuratie openbare ruimte, inclusief aanpassen riolering. Het verleggen van de kabels en leidingen was hoofdzakelijk noodzakelijk in de Binckhorstlaan zelf. Om ruimte te bieden aan de bouw van de Rotterdamsebaan zijn de kabel- en leidingtracés naar bestaande of toekomstige gevellijnen verplaatst. Om het verleggen van kabels en leidingen, met name aan de even zijde van de Binckhorstlaan, mogelijk te maken, is een reeks van panden gesloopt. Tot de te slopen panden behoorden bedrijfsgebouwen, maar ook woningen aan de Binckhorstlaan. De woningen aan de Vestaweg zijn ook gesloopt. De reden hiervoor was een te hoge geluidbelasting en concentratie stikstofdioxide op de gevel. Al deze te slopen gebouwen zijn reeds in het MER en het bestemmingsplan meegenomen. Ter plaatse van de gebouwen zijn voor zover relevant bodemonderzoeken en saneringen uitgevoerd. Figuur 2.4: Plaats van de inmiddels gesloopte woningen aan de Binckhostlaan-Vestaweg Het verleggen van kabels en leidingen past in het beeld van de werkzaamheden, zoals deze in het MER gepresenteerd zijn. Het betreft diverse soorten leidingen (gas, water, elektra, telecom, Gasunie en TenneT en stadsverwarming). Ten aanzien van de hogedruk aardgasleiding is een kwantitatieve risicoanalyse (QRA) naar de effecten op externe veiligheid uitgevoerd. Hieruit bleek dat de verlegging een verwaarloosbaar effect heeft op de externe veiligheidssituatie (zie ook hoofdstuk 3). In overleg met TenneT, Hoogheemraadschap van Delfland en familiepark Drievliet is overeengekomen dat voor de elektriciteitsleiding in de Vlietzone een alternatief tracé wordt gekozen, waarvoor een gestuurde boring over een lengte van 1 kilometer wordt uitgevoerd. Deze Blad 8 van 66

14 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan leiding wordt op zodanige diepte gelegd dat deze geen invloed heeft op de dijken van de waterberging die in de Vlietzone wordt gerealiseerd, alsmede geen invloed op het familiepark. In het MER Rotterdamsebaan is een ruimtereservering voor een warmtenetleiding als kansrijke maatregel opgenomen. In tegenstelling tot het eerdere voornemen wordt deze ruimtereservering niet in de Rotterdamsebaan gerealiseerd. Het huidige inzicht in een te ontwikkelen warmteleidingnet leent zich niet om nu een ruimtereservering in de tunnel in de Rotterdamsebaan te rechtvaardigen. Daarmee komt de in het MER verwachte win-win situatie door werk met werk te maken te vervallen. De optie om een warmtenetleiding te realiseren via een gestuurde boring separaat van de Rotterdamsebaan blijft bestaan. Daarmee maakt de ruimtereservering warmteleiding geen onderdeel meer uit van het traject van de Rotterdamsebaan. Ten behoeve van de ecologische waarden zijn maatregelen getroffen om de natuurwaarden in stand te houden. Het MER geeft aan dat ten aanzien van de standplaats van beschermde florasoorten, vleermuissoorten en huismussen een ontheffing van de Flora- en faunawetgeving aangevraagd moest worden. Dit gold eveneens voor de effecten op bittervoorn en kleine modderkruiper. Voor de jaarrond beschermde nesten van huismussen is een ontheffing van de Flora- en faunawet ontvangen. In dit kader zijn nestkasten geplaatst voor de nesten die verloren gingen door sloop van de woningen aan de Vestaweg. Voor de vleermuizen, flora en bittervoorn bleek een ontheffing niet noodzakelijk te zijn (zie hiervoor hoofdstuk 4) Voorbereidende onderzoeken Volgend op het MER en ter voorbereiding op de realisatie van de Rotterdamsebaan en de overige werkzaamheden in de Binckhorst zijn voorbereidende onderzoeken uitgevoerd in zowel de Vlietzone als de Binckhorst. Uitgevoerde onderzoeken los van de onderzoeken ten behoeve van het bestemmingsplan Molenvlietpark e.o. betreffen archeologisch onderzoek, nader ecologisch onderzoek, bodemonderzoek (alleen in de Binckhorst) en verkeersonderzoek (vastleggen nulsituatie). De onderzoeken hebben niet geleid tot nieuwe inzichten ten opzichte van de effectbeschrijvingen in het MER Rotterdamsebaan. Op het gebied van ecologie is een aantal bijstellingen gedaan, met name ten aanzien van het voorkomen van vleermuizen. De realisatie van de Rotterdamsebaan blijkt op deze soorten geen invloed te hebben, zodat geen ontheffing nodig is. Het archeologisch onderzoek leidde voornamelijk tot een bevestiging van de verwachte waarden, namelijk een groot aantal (zeer bijzondere) vondsten uit de Romeinse tijd en de Middeleeuwen. In het gebied rondom het Forum Hadriani is een schat gevonden uit de Romeinse tijd. Dit past in het beeld van de waarde van het gebied voor archeologie. Met de onderzoeken en opgravingen is voldaan aan de vereisten van de archeologische monumentenzorgcyclus. Alleen ter plaatse van knooppunt Ypenburg is de bodem sterker verstoord gebleken dan in het MER werd verwacht. Hierdoor is nader onderzoek ter plaatse van het knooppunt voor archeologie niet opportuun. Blad 9 van 66

15 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan 3 Grijze thema s 3.1 Verkeer Met de grijze thema s wordt gedoeld op de verkeersafhankelijke aspecten, zoals geluid, luchtkwaliteit, externe veiligheid en gezondheid. Voor veel van deze aspecten is de monitoring nog niet aan de orde, omdat de grote verandering in verkeerstromen pas optreedt na openstelling van de Rotterdamsebaan. Voor de Supernovaweg geldt echter dat deze wel al opengesteld is en daarmee de verkeersstromen in dat deel van Den Haag zullen veranderen. Omdat deze veranderende verkeerstromen pas in beeld gebracht kunnen worden na diverse meetmomenten, kunnen hier pas goede uitspraken over gedaan worden in de rapportage van Ook de hiermee samenhangende geluid- en luchtkwaliteiteffecten worden dan geanalyseerd. Deze rapportage staat voor de grijze (milieu)thema s vooral in het teken van het goed in beeld brengen van de nulsituatie en het beoordelen in hoeverre diverse maatregelen al geborgd en/of gerealiseerd zijn Conclusies uit het MER De te verwachten effecten zijn beschreven in Achtergrondrapport Verkeer RoBa.pdf van het MER Rotterdamsebaan. In deze paragraaf zijn de wijzigende verkeersstromen in beeld gebracht met het Verkeersmodel Haaglanden voor de avondspits Figuur 3.1: kaartbeeld verkeersintensiteiten onderliggend wegennet tijdelijke situatie Spoorboogweg (bron: Verkeersmodel Haaglangen) Blad 10 van 66

16 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan Deze prognose voor de tijdelijke situatie is gebaseerd op het uitgangspunt dat de Binckhorstlaan ten zuiden van de Mercuriusweg volledig wordt afgesloten. De aantallen die bij deze afbeelding horen, zullen in een volgende fase waarbij de Binckhorstlaan geheel of gedeeltelijk is afgesloten worden vergeleken met metingen. De relevante uitkomsten van de berekening ten aanzien van de afsluiting Binckhorstlaan staan weergegeven in bovenstaande afbeelding: 1. een deel van het verkeer kiest de route Regulusweg Supernovaweg Binckhorstlaan naar de Neherkade; 2. een deel van het verkeer blijft langer op de Utrechtsebaan; 3. een klein deel van het verkeer wijkt uit naar de Geestbrugweg Haagweg / Rijswijkseweg; 4. een klein deel van het verkeer wijkt uit naar het Schenkviaduct Rijswijkseweg Waldorpstraat. De nummering komt overeen met de nummering in Figuur 3.1. Een deel van het verkeer dat verdwijnt op de Binckhorstlaan is in deze figuur niet terug te vinden. Deze toenames zijn te vinden op wegen buiten het gebied dat is weergegeven. Een deel van het verkeer van de Binckhorstlaan wijkt uit naar de Haagweg en een klein deel naar de Prinses Beatrixlaan. De extra verkeersdruk op de Haagweg maakt dat ook een klein deel van dit verkeer uitwijkt naar de Prinses Beatrixlaan. Zo ontstaat een nieuw evenwicht op de inprikkers. De toenames op de andere inprikkers zijn dermate klein dat deze effecten op het weergegeven schaalniveau niet goed zijn waar te nemen. Over de kwaliteit van de verkeersafwikkeling tijdens de werkzaamheden zijn in het MER uitspraken gedaan op het gebied van bijvoorbeeld betrouwbaarheid en netwerkprestatie. De metingen die tijdens de monitoring plaatsvinden worden op een andere wijze uitgevoerd. Bovendien zijn de wegen en plannen iets gewijzigd (bijvoorbeeld open houden van de Binckhorstlaan tijdens de realisatie), zodat een nieuwe nulmeting opportuun is. Verkeersveiligheid In het MER is als uitgangspunt genomen dat het fysiek scheiden van verkeersstromen en snelheden de verkeersveiligheid bevorderd. Bij de aanleg van de Supernovaweg is het langzaam verkeer gescheiden van het gemotoriseerd verkeer. Hiermee is een verbetering van de verkeersveiligheid gerealiseerd. Met name de verkeersafname op de Haagweg / Rijswijkseweg en de Binckhorstlaan zal een positief effect hebben op de verkeersveiligheid, omdat minder verkeer tot meer overzicht en rust op de rijbaan leidt. In de periode tijdens de werkzaamheden wijzigt de verkeerssituatie een aantal keren, maar het aantal wijzigingen wordt zo beperkt mogelijk gehouden Wijze van monitoring Om een goed beeld te krijgen van de werkelijke effecten op verkeer beschrijft het monitoringsplan het volgende: Monitoring van het verkeer is bedoeld om te bezien in hoeverre de Rotterdamsebaan inderdaad aan de beoogde doelstelling voldoet, namelijk het verlichten van de druk op de andere inprikkers in Den Haag. Dit betreft de definitieve situatie na ingebruikname van de Rotterdamsebaan. Tevens wordt de tijdelijke situatie gemonitord, waarin het verkeer bijvoorbeeld tijdelijk geen gebruik kan maken van de Binckhorstlaan. Daarnaast is de input vanuit de monitoring van verkeer van belang vanuit de verkeersgerelateerde milieuthema's (geluid en luchtkwaliteit, zie Blad 11 van 66

17 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan hiervoor ook paragrafen 3.2 en 3.3). De effecten die gemonitord worden, hebben betrekking op het rijdend gemotoriseerd verkeer. Voor verkeer wordt daarom in deze monitoring naar twee aspecten gekeken: de hoeveelheid verkeer en de doorstroming van het verkeer. Verkeersintensiteit Bij de verkeersintensiteit wordt op twee cordons de ontwikkeling gemonitord op twee momenten in het jaar: juni en november. Als eerste wordt op alle inprikkers vanaf de A4 richting stedelijk gebied de verkeersintensiteit gemeten. Dit brengt in beeld hoe de herverdeling van verkeer over de inprikkers na voltooiing van de Rotterdamsebaan plaatsvindt. Figuur 3.2: meetpunten op de inprikkers in Den Haag Daarnaast wordt een cordon rond het gebied waar gewerkt wordt aan de Rotterdamsebaan tweejaarlijks gemeten. Dit cordon is weergegeven op onderstaande kaart. Ook in de tijdelijke situatie wordt gecontroleerd of er significante verschuivingen optreden bij de inprikkers. De metingen binnen het cordon zijn hiervoor een eerste aanleiding. Indien de metingen in het cordon aanleiding geven om dit nader te onderzoeken, wordt de doorstroming gemonitord. Tevens wordt na realisatie gemonitord of de doorstroming ter hoogte van de aansluiting van de Rotterdamsebaan op knooppunt Ypenburg voldoet aan de gemaakte afspraken. Blad 12 van 66

18 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan Figuur 3.3: Cordon waarbinnen gemeten wordt Doorstroming De doorstroming concentreert zich op de wegen in het gebied binnen het beschreven cordon. Het monitoren van het verkeer gebeurt met camera s die permanent kentekens waarnemen. Voor elk kenteken dat tweemaal wordt waargenomen, wordt de reistijd berekend op het betreffende deeltraject. Deze techniek brengt met zich mee dat niet van alle wegvakken de reistijd kan worden bepaald. Van een aantal doorgaande routes in onderstaande afbeelding worden de reistijden verzameld. Dit geeft een goed beeld van de vertragingen die optreden binnen het gebied. De doorstroming op de weergegeven routes worden gedurende een maand in beeld gebracht, wederom juni en november van elk jaar. Door het gemiddelde van een maand te nemen, wordt het beeld niet vertekend door incidenten. Blad 13 van 66

19 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan Figuur 3.4: wegen waarop de doorstroming gemeten wordt Analyse De metingen van de verkeersintensiteiten en de doorstroming worden tweemaal per jaar in beeld gebracht en met elkaar in verband gebracht. De gemiddelde reistijd en daarmee de gemiddelde snelheid van het autoverkeer wordt gepubliceerd in de ochtendspits van 07:00 tot 09:00 uur en in de avondspits van 16:00 tot 18:00 uur. Geconstateerde ontwikkelingen worden geduid. Omdat gedurende een aantal jaren de waarnemingen worden gedaan, wordt in eerste instantie rekening gehouden met autonome groei. Een tweede aspect is de ontwikkeling van inwoners en bedrijvigheid binnen het cordon. Als derde wordt aandacht besteed aan incidenten en wegwerkzaamheden binnen het gebied. De resterende afname of toename van de kwaliteit van de doorstroming wordt mogelijk veroorzaakt door de werkzaamheden aan de Rotterdamsebaan. Op deze manier wordt gepoogd de mate waarin de werkzaamheden aan de Rotterdamsebaan hinder veroorzaken in beeld te brengen. Wanneer op het gesloten cordon de hoeveelheid verkeer afneemt, betekent dit dat er een groep automobilisten een andere route kiest. De oorzaak hiervan kan zijn dat de doorstroming binnen het gebied is afgenomen. Op deze manier wordt gepoogd verbanden te leggen tussen de hoeveelheid verkeer op het cordon en de doorstroming in het gebied binnen het cordon. Blad 14 van 66

20 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan Wanneer er signalen zijn dat de doorstroming in de niet genoemde maanden aanzienlijk verslechtert, kunnen altijd aanvullende analyses worden uitgevoerd. De data van de doorstroming wordt permanent geregistreerd en bewaard Maatregelen en stand van zaken en uitgevoerde onderzoeken In het MER is voor verkeer een kansrijke maatregel geformuleerd. Aspect Maatregel Geborgd in Kansrijke maatregelen Verkeer Optimalisatie kruising Neherkade - Rijswijkseweg Contract Deze optimalisatie is bedoeld om de doorstroming in de tijdelijke situatie te laten voldoen. De optimalisatie bestaat uit de mogelijkheid om de installatie van de VRI te optimaliseren. In deze fase van de monitoring is een nulmeting gedaan van de verkeersstromen in het aangegeven gebied. De nulmeting van 2015 levert de samengevat de volgende resultaten: totale verkeersintensiteit op een gemiddelde werkdag op de screenline van inprikkers A4: motorvoertuigen; totale verkeersintensiteit op het cordon: motorvoertuigen per etmaal; gemiddelde rijsnelheid op de gemeten wegvakken binnen het cordon in de ochtendspits: 29 kilometer per uur; gemiddelde rijsnelheid op de gemeten wegvakken binnen het cordon in de avondspits: 23 kilometer per uur. In onderstaande tabellen zijn de waarnemingen voor een gemiddelde werkdag in november 2015 weergegeven. Tabel 3.1: waarnemingen Screenline A4 november 2015 CORDON A4 etmaal (2 richtingen) WERKDAGEN Nov.2015 Prinses Beatrixlaan, Rijswijk Diepenhorstlaan/Polakweg, Rijswijk Rotterdamseweg, Rijswijk Wippolderlaan Utrechtsebaan N Totaal CORDON A4 werkdagen Tabel 3.2: waarnemingen cordon Rotterdamsebaan november 2015 OVERZICHT CORDON ROBA etmaal (2 richtingen) WERKDAGEN nov.2015 Troelstrakade, Den Haag Moerweg, Den Haag Erasmusweg, Den Haag Prinses Beatrixlaan, Rijswijk Blad 15 van 66

21 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan Diepenhorstlaan/Polakweg, Rijswijk Rotterdamseweg, Rijswijk Maanweg, Den Haag Binckhorstlaan, Den Haag Rijswijkseweg, Den Haag Calandstraat, Den Haag Totaal CORDON ROBA werkdagen Tabel 3.3: gemeten reistijden op trajecten binnen het cordon Rotterdamsebaan werkdagen november :00-08:59 07:00-08:59 16:00-17:59 16:00-17:59 Gem snelheid Gem snelheid [km/u] Reistijd [s] [km/u] Reistijd [s] Trajectlengte [m] TR TR04R TR TR17R TR19R TR19R TR TR20R Blad 16 van 66

22 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan Figuur 3.5: ligging gemeten reistijden Over het verkeer op de Prinses Mariannelaan zijn nog geen monitoringsgegevens beschikbaar. Daarom worden in de komende periode camera s opgehangen om het verkeer tussen de Westenburgweg en de A12 te tellen. De tellingen worden twee keer per jaar uitgevoerd in de periode waarin de Rotterdamsebaan wordt aangelegd. Indien uit de tellingen blijkt dat de verkeersaantallen op de Prinses Mariannelaan sterk toenemen, dan wordt apart de doorstroming gemeten. Gezien het gewijzigde plan, waarin de Binckhorstlaan niet geheel afgesloten wordt tijdens de aanleg van de Rotterdamsebaan, wordt een belangrijke toename op de Prinses Mariannelaan echter niet verwacht Verwachte en geconstateerde effecten De nulmeting voor verkeer is uitgevoerd. Voor een goede vergelijking is een nulmeting noodzakelijk op een moment dat de verkeerssituatie stabiel is. Als bepalend moment voor de nulmeting is november 2015 aangehouden. Het jaar voorafgaand aan november 2015 is zeer instabiel door alle werkzaamheden aan de Haagweg. In november 2015 was de Supernovaweg Blad 17 van 66

23 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan reeds in gebruik genomen. Deze verandering binnen het cordon waar wordt gemeten blijkt geen invloed te hebben voor de intensiteit op het cordon. De metingen op de Maanweg blijken niet significant gewijzigd ten gevolge van de ingebruikname van de Supernovaweg. De nulmeting leidt niet tot verdere conclusies ten aanzien van de doorstroming en de verkeersstromen. Bij volgende metingen zal gezocht worden naar verklaringen voor eventueel gevonden verschillen zoals beschreven in de vorige paragraaf. De gemeten doorstroming in de spitsperioden is normaal voor een stedelijk gebied. Bij de uitgangspunten voor de werkzaamheden in de Binckhorst is aangegeven dat er een aantal langzaam verkeerverbindingen wordt aangelegd en geoptimaliseerd. Langs de Supernovaweg is een van het gemotoriseerd verkeer gescheiden fietspad gerealiseerd. Langs de Binckhorstlaan wordt tegelijk met de realisatie van de Rotterdamsebaan ook een separaat fietspad aangelegd (tijdens de werkzaamheden wordt het fietsverkeer ook gescheiden van het autoverkeer). Bij de werkzaamheden aan de Binckhorstlaan is scheiding aangebracht tussen fietsverkeer en autoverkeer. Ook rond het bouwterrein wordt gezorgd voor een zo groot mogelijke scheiding van fiets- en autoverkeer. Kruisingen (die zoveel mogelijk vermeden worden) worden duidelijk gemarkeerd en er wordt ruimte geboden voor overzicht en zichtbaarheid. Tevens zijn rustpunten (plateaus) en snelheidsbeperkingen aangebracht en zijn parkeerplaatsen opgeheven om het autoverkeer ruimte te geven en overzicht over het (fiets)verkeer te hebben. De maatregelen zijn in overleg met de Fietsersbond tot stand gekomen. Bij de aanleg van de tijdelijke situatie van de Binckhorstlaan wordt rust voor het autoverkeer nagestreefd Conclusies De nulmeting geeft het eerste beeld van de verkeerssituatie. In de monitoringsrapportage over 2016 kunnen eerste conclusies getrokken worden op basis van eventueel aangetroffen verschillen in verkeersintensiteiten en doorstroming. Een eerste verwachte wijziging van de intensiteiten wordt verwacht van de openstelling van de A4 tussen Delft en Schiedam. Deze verbinding in de A4 is in december 2015 opengesteld en dus na de periode waarin de nulmeting is uitgevoerd. 3.2 Geluid Conclusies uit het MER De effectbeschrijving van geluid in het MER ten behoeve van de Rotterdamsebaan geeft weer dat een toename van de geluidbelasting bij woningen aan de Neherkade en de Lekstraat wordt verwacht als gevolg van de toename van verkeer op deze wegen. Over het gehele studiegebied neemt het aantal gehinderden als gevolg van de realisatie van de Rotterdamsebaan af. In de Vlietzone is sprake van een beperkte toename van de geluidbelasting direct langs het tracé van de Rotterdamsebaan. Echter, hier is de invloed van de A4/A13 reeds zo groot dat de Rotterdamsebaan weinig invloed heeft op de daar aanwezig geluidbelasting. Er zijn geen relevante toenamen (minder dan 0,3 db) in de geluidbelasting in de Vlietzone berekend. In de Binckhorst is sprake van een sterke toename van de geluidbelasting langs de Supernovaweg. Omdat hier echter geen woningen aanwezig zijn, is dit effect beperkt. Bij de Binckhorstlaan en de Rotterdamsebaan is het effect positief, omdat de Rotterdamsebaan wordt uitgevoerd met dunne geluidreducerende deklaag DGD-B. Dit effect is positiever dan de (grote) toename van het aantal Blad 18 van 66

24 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan auto's per dag. Bij de aanwezige woningen nabij de A4, A12 en A13 zijn geen significante veranderingen van de geluidbelasting berekend Wijze van monitoring Om een goed beeld te krijgen van de werkelijke effecten op geluid beschrijft het Monitoringsplan de volgende vragen: 1. Treedt een wijziging op in de geluidbelasting in vergelijking tot de voorspelde waarden in het MER van groter dan 1dB? a. Betreft deze wijziging een verslechtering of een verbetering van de situatie? b. Leidt deze wijziging tot een groter aantal gehinderden dan voorspeld is in het MER? 2. Zijn klachten ingediend ten aanzien van geluid? In het Monitoringsplan is beschreven op welke wijze de effecten in beeld gebracht worden. De monitoring van de verkeersstromen is hierin van groot belang. Ten behoeve van het monitoren van de doelstelling van de Rotterdamsebaan wordt reeds ieder half jaar een verkeerstelling uitgevoerd (zie ook paragraaf 3.1). Ten behoeve van geluid wordt halfjaarlijks geconstateerd in hoeverre de afwijkingen van de verkeerstellingen ten opzichte van de berekende waarden in het MER groter zijn dan 30% 1. Bij een afwijking groter dan 30% wordt op basis van de verkeerstellingen opnieuw het effect van geluid doorgerekend met behulp van het geluidsmodel Rotterdamsebaan. In deze fase is ten behoeve van verkeer een nulmeting gedaan. De uitkomsten daarvan zijn in paragraaf 3.1 gepresenteerd. Aangezien nog geen wijzigingen inzichtelijk zijn, is nog geen inzicht in de afwijkingen voor geluid. In de komende jaren van monitoring worden de afwijkingen ten aanzien van geluid nader inzichtelijk gemaakt Maatregelen en stand van zaken en uitgevoerde onderzoeken In het MER zijn voor geluid de volgende maatregelen benoemd, zowel mitigerende als kansrijke maatregelen. Aspect Maatregel Geborgd in Mitigerende maatregelen Geluid Amoveren woningen Vestaweg: reductie 3 db Contract 470 meter Dunne Deklagen A op de Mercuriusweg: reductie 3dB Contract 140 meter Dunne Deklagen A op de Regulusweg: reductie 3 db Contract 110 meter SMA 0/5 op de kruising Regulusweg/Wegastraat: reductie 2 db Contract 140 meter Dunne Deklagen op de Zonweg ter plaatse van de geluidgevoelige bestemming (Wegastraat 75): reductie 2 db Contract Kansrijke maatregelen Geluid Stil asfalt bij de Spoorboogweg en Lekstraat Contract Geluidbeperkende voorzieningen in de open tunnelbak (Vlietzone) Contract 1 30% is gebaseerd op een vuistregel voor geluid als gevolg van wegverkeer. Blad 19 van 66

25 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan Woningen Vestaweg De woningen aan de Vestaweg zijn in 2015 verwijderd (zie ook Figuur 2.4). De sloop heeft conform de afspraken en contracten plaatsgevonden. Aanbrengen dunne deklagen en SMA Op basis van de berekeningen zijn de genoemde lengtes en typen asfalt voorgeschreven in het MER. Het geluidreducerend asfalt is inmiddels op alle voorgeschreven plaatsen aangelegd. Op de Binckhorstlaan-Noord is met de aanleg van het geluidreducerend asfalt voldaan aan de eis uit het MER. Van Keulen (2016) heeft een onafhankelijke toets uitgevoerd naar de geluidreductie die hiermee is behaald. Dit betreft een geluidreductie van 4,2 db. Voor deze delen is niet voorgeschreven welke geluidreductie behaald diende te worden. Mitigerende Maatregel Beschreven reductie 470 meter dunne deklagen A op de Mercuriusweg 3 db 140 meter dunne deklagen A op de Regulusweg 3 db 110 meter SMA 0/5 op de kruising Regulusweg/Wegastraat 2 db 140 meter dunne deklagen A op de Zonweg 3 db Kansrijke maatregel Maaiveldligging Rotterdamsebaan + Binckhorstlaan-Noord in de Binckhorst geen specifieke reductie voorgeschreven Maaiveldligging Rotterdamsebaan in de Vlietzone geen specifieke reductie voorgeschreven 275 meter dunne deklagen A op de Supernovaweg 3 db Op de overige wegen is het in het MER benoemde asfalttype toegepast over de benoemde lengtes, met uitzondering van de weg in de Vlietzone (deze is nog niet gerealiseerd). Dit is conform hetgeen in de contracten is vastgelegd. Er is nog geen meting op de betreffende wegen uitgevoerd om de geluidreductie van het toegepaste asfaltmengsel te controleren. In de volgende monitoringsrapportage wordt de behaalde geluidreductie beschreven en vergeleken met de voorgeschreven reductie en de nieuwe stand van de techniek. Stil asfalt Supernovaweg en Lekstraat Als aanvullende maatregelen op het gebied van geluid is een combinatie van stil asfalt bij de Supernovaweg (voorheen Spoorboogweg) en Lekstraat met geluidbeperkende voorzieningen in de open tunnelbak (Vlietzone) voorgesteld. De realisatie van het geluidreducerende asfalt op de Supernovaweg is in het nevencontract voor de aanleg van deze weg geborgd. Bij de aanleg van de weg is het geluidreducerende asfalt eveneens gebruikt. Toetsing van de geluidreductie na de realisatie van de weg moet nog plaatsvinden. Dit wordt in de Monitoringsrapportage 2016 beschreven. De geluidbeperkende voorzieningen in de open tunnelbak (Vlietzone) zijn niet in het definitieve ontwerp opgenomen Deze zijn vervangen door het aanbrengen van glooiingen in de Vlietzone, die naast een landschappelijke waarde ook een (beperkte) geluidreducerende waarde hebben. Overigens wordt opgemerkt dat op de woningen bij Park Hoornwijck geen sprake is van toename van de geluidbelasting (Bron: MER Rotterdamsebaan). Blad 20 van 66

26 Monitoring Rotterdamsebaan Rapportage projectnummer juli 2016 revisie 2 Gemeente Den Haag - Projectorganisatie Rotterdamsebaan Verwachte en geconstateerde effecten De toets van het geluidreducerende asfalt op de eerste delen van de Binckhorstlaan is uitgevoerd door een onafhankelijk onderzoeksbureau. De geluidreductie van de reeds aangelegde wegen met geluidreducerend asfalt moet nog gecontroleerd worden. Deze toets wordt in 2016 uitgevoerd en in de volgende Monitoringsrapportage gerapporteerd Conclusies Ten aanzien van verkeer is een nulmeting uitgevoerd, waarin de verkeersstromen inzichtelijk gemaakt zijn. Deze meting biedt nog geen inzicht in de wijziging van verkeersstromen. Daarmee is de wijziging van de geluidbelasting eveneens nog niet inzichtelijk te maken. In de periode zijn geen klachten ontvangen over geluid. Wel is geluidreducerend asfalt aangelegd op de Binckhorstlaan-Noord, waarvan de eerste toetsing uitwijst dat een geluidreductie van ruim 4 db behaald is. Er was ter plaatse geen hoeveelheid geluidreductie voorgeschreven. 3.3 Luchtkwaliteit Conclusies uit het MER Het MER Rotterdamsebaan beschrijft de volgende effecten van de ontwikkeling op de luchtkwaliteit (bron: Samenvatting MER). De luchtkwaliteit voldoet na realisatie van de Rotterdamsebaan voor alle wegen aan de wettelijke grenswaarden. Er zijn significante afnamen in de concentraties NO2 (stikstofdioxide) berekend langs de Haagweg/Rijswijkseweg (-1,5 microgram NO2) en Maanweg (-5 microgram NO2). Langs de Centrumring (Neherkade en Lekstraat) zijn toenamen van de concentraties NO2 berekend. Dit heeft te maken met de toename van het verkeer door de aanleg van de Rotterdamsebaan op die delen van de Centrumring. Deze toenamen betreffen circa 1 á 1,5 microgram voor NO2. Bij de Koningstunnel is sprake van een sterke toename van circa 4,5 microgram NO2, echter ook hier worden de wettelijke grenswaarden niet overschreden. In de Binckhorst is bij de Spoorboogweg sprake van een toename van circa 6 microgram NO2. Deze toename komt door de realisatie van een nieuwe weg op de plaats waar eerst geen verkeer reed. De toenamen van luchtverontreiniging zijn als negatief beoordeeld in het MER. Voor PM10 (fijn stof) zijn de effecten minder sterk afhankelijk van veranderingen in de verkeersintensiteiten. De geconstateerde toe- en afnamen zijn voor deze stof dan ook op alle wegen significant kleiner dan de veranderingen in concentraties voor NO2, namelijk maximaal 0,5 microgram op de Centrumring (m.u.v. de Koningstunnel waar 1,5 microgram bij de tunnelmond is berekend). Bij de tunnelmonden van de Rotterdamsebaan in de Binckhorst en de Vlietzone treden de grootste toenamen in de concentraties NO2 en PM10 op. Hier zijn de toenamen nabij de tunnelmonden circa 20 microgram voor NO2 en circa 4,5 microgram voor PM10. Echter bij de tunnelmonden zijn geen woningen of andere objecten aanwezig (onder andere door het besluit de woningen aan de Vestaweg te slopen). Hierdoor is geen sprake van (te) hoge concentraties op plaatsen waar mensen (kunnen) verblijven. Naarmate de afstand tot de tunnelmond groter wordt, nemen de concentraties snel af. Blad 21 van 66