Draagvlakonderzoek. Hoe denken winkeliers in Zuidplas over verdere uitbreiding van de winkelopenstelling op zondag?

Transcriptie

1 Draagvlakonderzoek Hoe denken winkeliers in Zuidplas over verdere uitbreiding van de winkelopenstelling op zondag? Oktober 2014

2 Inhoudsopgave Samenvatting 3 Hoofdstuk 1 Inleiding 4 Coalitie en college 4 Dringend advies 4 Onderzoek 5 Tot slot 5 Hoofdstuk 2 Onderzoeksmethode 8 Wijze van onderzoek 8 Aantal winkels 8 Soorten winkels 9 Tot slot 9 Hoofdstuk 3 Resultaten 10 Vraag 3 : vorm van de winkel 11 Vraag 4: aantal medewerkers 13 Vraag 5: oppervlakte winkel 15 Vraag 6: meedoen huidige koopzondagen 17 Vraag 7: effect koopzondagen op omzet 19 Vraag 8: beleid landelijke keten 21 Vraag 9: mening huidige opzet 23 Vraag 10a: mening uitbreiding in gemeente 25 Vraag 10b: mening uitbreiding in eigen dorp 27 Vraag 11: voorkeursvariant 29 Vraag 12a: noodzaak opengaan in gemeente 31 Vraag 12b: noodzaak opengaan in eigen dorp 33 Vraag 13a: motief voor koopzondag 35 Vraag 13b: motief tegen koopzondag 37 Hoofdstuk 4 Conclusies 38 Conclusie 1 38 Conclusie 2 38 Conclusie 3 38 Conclusie 4 39 Conclusie 5 39 Conclusie 6 39 Conclusie 7 39 Conclusie 8 40 Conclusie 9 40 Conclusie Bijlage 1 Enquêteformulier 42 2

3 Samenvatting 67% van de winkeliers in Zuidplas is tegen de verdere uitbreiding van de koopzondagen. Dat blijkt uit een onderzoek dat de fracties van de ChristenUnie/SGP en het CDA hebben uitgevoerd in de zomer van 2014 naar de mening van winkeliers in Zuidplas over winkelopenstelling op zondag. Als de winkeliers naar zondagsopening in het eigen dorp kijken is 69% tegen verdere uitbreiding van de koopzondagen. Gevraagd naar de redenen om tegen te zijn, geven winkeliers aan vooral vanuit sociale en godsdienstige/levensbeschouwelijke motieven hun winkel op zondag gesloten te willen houden. In de vier dorpen in Zuidplas met één of meerdere winkelcentrums valt op dat in Moerkapelle (80%) en Nieuwerkerk aan den IJssel (71%) procentueel gezien de meeste winkeliers tegen de uitbreiding van het aantal koopzondagen zijn. In Zevenhuizen (64%) en Moordrecht (61%) is ook de meerderheid van de winkeliers tegen, maar de percentages liggen hier minder hoog. Gevraagd naar de alternatieven laat 62% van de winkeliers in Zuidplas weten geen koopzondagen te willen of het huidige beleid te willen handhaven. Het percentage van 62% bestaat uit 45% van de winkeliers in Zuidplas die helemaal geen winkelopenstelling willen de meest populaire variant onder de winkeliers en uit 17% van de winkeliers in Zuidplas die het huidige beleid willen handhaven. Van de variant die het college op het oog heeft, 52 koopzondagen per jaar mogelijk maken, is 20% van de winkeliers expliciet voorstander. Uit het onderzoek blijkt ook dat ongeveer 25% van de winkeliers in Zuidplas zich gedwongen voelt om open te gaan als andere winkeliers in hun dorp besluiten open te gaan. Van de winkeliers in Nieuwerkerk aan den IJssel die onderdeel uitmaken van een landelijke keten weet 15% dat ze verplicht wordt op zondag open te gaan. Dit onderzoek biedt geen duidelijkheid over de vraag of winkelopenstelling op zondag effect heeft op de omzet van winkeliers. Voorstanders zeggen van wel, tegenstanders van niet. Ook de winkeliers die nu al meedoen aan de koopzondagen in Zuidplas weten geen eenduidig antwoord te geven. Wat wel duidelijk wordt, is dat winkeliers zowel hun klanten als hun collega-winkeliers niet voor het hoofd willen stoten door op zondag hun winkel te openen. Aan het onderzoek in de gemeente Zuidplas deden 137 winkeliers mee; dat is 76% van het totale aantal winkeliers. De enquête werd gehouden door de fracties van de ChristenUnie/SGP en het CDA nadat het college in het Collegeprogramma Zuidplas had aangegeven alle zondagen in de gemeente Zuidplas vrij te willen geven voor winkelopenstelling, zonder de mening van de winkeliers hierin mee te nemen. Dit draagvlakonderzoek laat de stem van winkeliers in de gemeente Zuidplas wél horen. 3

4 Hoofdstuk 1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt een inleiding gegeven op het draagvlakonderzoek dat is uitgevoerd onder winkeliers in Zuidplas. Centrale vraag daarbij is wat zij van het voornemen van college en coalitie vinden om de winkelopenstelling op zondag uit te breiden. Allereerst gaat het in dit inleidende hoofdstuk om de aanleiding voor het onderzoek. Daarna worden de onderzoeksvragen weergegeven. Tot slot is de opzet van dit onderzoeksrapport onderwerp van bespreking. Coalitie en college Op zaterdag 19 april 2014 ondertekenden in de gemeente Zuidplas de politieke partijen VVD, D66, SP en NEZ het coalitieakkoord Eenheid in diversiteit. Hoofdstuk 10 van dit akkoord wordt door de kersverse coalitie afgesloten met de woorden: Zondagsopening wordt vrijgegeven en is een keuze van de ondernemer. Het coalitieakkoord heeft een uitwerking gekregen in het Collegeprogramma Zuidplas Het college van Burgemeester en Wethouders geeft in programma 3 onder de titel Economische zaken een concrete uitwerking aan de zondagsopenstelling: Wij hechten veel waarde aan ondernemersvrijheid: de zondagsopening wordt vrijgegeven. Uit respect voor de zondagsrust mogen winkels pas vanaf uur open. Dringend advies Dat coalitie en college in Zuidplas dit besluit tot het openstellen van winkels op zondag kunnen doen, is het gevolg van de op 15 mei 2013 door de Eerste Kamer aangenomen wet Winkeltijden. Daarmee wordt de regelgeving met betrekking tot het bepalen van de winkeltijden, en dus ook de winkelopening op zondag, naar gemeenten overgeheveld. Bij de behandeling van dit wetsvoorstel gaven de initiatiefnemers echter een dringend advies: Een zorgvuldige belangenafweging dient integraal onderdeel te zijn van een besluit over het aantal koopzondagen in een gemeente ( ) Het betreft onder meer de werkgelegenheid, de positie van werknemers en het belang van (kleine) ondernemers. Maar ook aspecten als de zondagsrust, de leefbaarheid, veiligheid en openbare orde zijn volgens de indieners een logisch onderdeel van deze belangenafweging. Het verdient aanbeveling dergelijke belangen zo goed mogelijk in kaart te brengen. Wij moedigen gemeenten daarom aan deze belangen en de daarbij behorende betrokkenen te betrekken in de besluitvorming rond het aantal koopzondagen. 1 In de raadsvergadering van 15 juli 2014, waarin het collegeprogramma besproken werd, gaf het college aan geen behoefte te hebben aan het uitvoeren van een draagvlakonderzoek onder de inwoners en ondernemers van Zuidplas. Tegelijk vermeldt het collegeprogramma onder het kopje Voortdurende dialoog tussen inwoners en overheid (pagina 6): De huidige samenleving vraagt om interactie tussen inwoners, ondernemers en overheid. We willen geen gemeente zijn die tegenover haar inwoners staat, maar samen met hen onze toekomst vormgeven. Het uitgangspunt is dan ook om zoveel mogelijk met elkaar op te trekken, waarbij we continu in gesprek zijn. 1 Brief van de leden Verhoeven en Van Tongeren aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal in Den Haag op 29 oktober 2012 in het kader van het Voorstel van wet van de leden Verhoeven en Van Tongeren tot wijziging van de Winkeltijdenwet in verband met het verruimen van de bevoegdheid van gemeenten om vrijstelling te verlenen van de verboden met betrekking tot de zondag en een aantal feestdagen. Te vinden op: 4

5 De fractie van het CDA wees in de genoemde raadsvergadering op deze passage uit het collegeprogramma. Ze diende daarbij een motie in met de oproep aan het college om een representatief onderzoek te houden onder winkeliers, om zo uitvoering te geven aan de doelstelling van het collegeprogramma om bij besluitvorming de inbreng van inwoners en ondernemers te betrekken. Deze motie werd echter door een meerderheid in de raad verworpen. Onderzoek In de raadsvergadering van 15 juli nam de fractie van de ChristenUnie/SGP het besluit zelf onderzoek te gaan doen onder winkeliers om hun mening bij dit onderwerp te horen en hen een stem te geven. De CDA-fractie gaf aan graag mee te willen doen met dit onderzoek. Door de gezamenlijke inzet van de genoemde fracties is dit onderzoeksrapport tot stand gekomen. Dat zowel de fractie van de ChristenUnie/SGP als de fractie van het CDA een duidelijke mening heeft over winkelopenstelling op zondag, is duidelijk. Daar is een onderzoek niet voor nodig. Wat de ChristenUnie/SGP en het CDA echter willen weten, is hoe de winkeliers tegen winkelopenstelling op zondag aankijken. De zondagsopenstelling gaat hen aan. Dan moet ook hun mening gehoord worden in een onderzoek. Als basis voor het draagvlakonderzoek zijn een hoofdvraag en enkele deelvragen geformuleerd. Zijn de winkeliers in Zuidplas voor of tegen de verdere uitbreiding van koopzondagen in de gemeente? Wat is de mening van de winkeliers over het huidige koopzondagenbeleid? Welke redenen hebben winkeliers om voor of tegen de winkelopenstelling op zondag te zijn? Hebben de winkeliers een voorkeur voor het aantal koopzondagen in de gemeente als het college hen die vraag zou voorleggen? Als andere winkels in Zuidplas opengaan, in hoeverre voelen winkeliers zich dan genoodzaakt om zelf ook open te gaan? Met de antwoorden op deze vragen wordt duidelijk wat de winkeliers in de gemeente Zuidplas vinden van het huidige koopzondagenbeleid en wat zij vinden van het voorgenomen toekomstig koopzondagenbeleid. Daarbij wordt in dit onderzoek rekening gehouden met de dorpse identiteit van de gemeente Zuidplas. Door het hele onderzoek heen wordt gekeken hoe het geheel van winkeliers in de gemeente over het onderwerp denkt en hoe de winkeliers in de verschillende dorpen afzonderlijk naar het onderwerp kijkt. Het onderzoek houdt daarmee rekening met de benadering die college en coalitie in hun beleid kiezen, verwoord in het collegeprogramma: De dorpse identiteit is tekenend voor alle dorpen in Zuidplas. Dit betekent niet dat die identiteit uitwisselbaar is; als kerngedachte staat voorop dat we de eigenheid van de dorpen respecteren. Tot slot Het onderzoeksrapport bestaat uit vier hoofdstukken. Na dit inleidende eerste hoofdstuk volgt in hoofdstuk 2 een uitleg over de onderzoeksmethode. In hoofdstuk 3 worden de volledige resultaten weergegeven. In hoofdstuk 4 worden uit de onderzoeksresultaten conclusies geformuleerd. Bijlage 1 geeft tot slot het gebruikte enquêteformulier weer. 5

6 In het genoemde Collegeprogramma Zuidplas geeft het college aan goed te zullen luisteren om tot een zorgvuldige besluitvorming te komen: Wensen en suggesties van inwoners, ondernemers en organisaties worden serieus genomen en maken onderdeel uit van die besluitvorming. Onze houding hierbij is open en constructief, met ruimte voor nieuwe initiatieven. kan ook een antwoord zijn. De reden voor dit antwoord wordt altijd tijdig en duidelijk uitgelegd. Deze opstelling van het college, die naar verwachting ook de houding van de coalitiepartijen zal zijn, geeft de fracties van de ChristenUnie/SGP en het CDA de hoop dat het college met de resultaten uit dit onderzoeksrapport zorgvuldig aan de slag zal gaan. Laat de raad bij de beoordeling van het voorstel dat het college doet om verdere winkelopening op zondag mogelijk te maken de opvattingen van een ruime meerderheid van de lokale winkeliers meenemen. 6

7 7

8 Hoofdstuk 2 Methode en verantwoording In dit hoofdstuk wordt verantwoording afgelegd van de gehanteerde methode bij dit draagvlakonderzoek onder winkeliers in Zuidplas. Eerst wordt ingegaan op de wijze waarop de enquête is afgenomen. Vervolgens wordt gekeken naar het aantal winkels dat is geënquêteerd. Aan het einde van het hoofdstuk worden de soorten winkels op een rij gezet. Wijze van onderzoek Van 26 juli 2014 tot 6 september 2014 zijn de fracties van de ChristenUnie/SGP en het CDA op pad geweest om de winkeliers in Zuidplas te vragen naar hun mening over de winkelopenstelling op zondag. Hiervoor is een enquête op papier samengesteld, waarvan de vragen mondeling aan de winkeliers zijn gesteld. De fractieleden vulden daarbij de antwoorden in op het enquêteformulier. Losse opmerkingen konden in de kantlijn van de enquête neergezet worden of in de daarvoor beschikbare ruimtes. De volgende fractieleden hebben in de hierna volgende dorpen van de gemeente Zuidplas de enquêtes afgenomen. Moerkapelle: Dico Bac (raadslid ChristenUnie/SGP) en Peter Molenaar (raadslid ChristenUnie/SGP) Moordrecht: Marc Lansink (raadslid CDA) en Maarten van der Linden (commissielid ChristenUnie/SGP) Nieuwerkerk aan den IJssel: Bert Doek (raadslid ChristenUnie/SGP), Tinet de Jonge (raadslid CDA), André Molenaar (fractieondersteuner ChristenUnie/SGP), Aart Slobbe (raadslid ChristenUnie/SGP), Johan Snoei (commissielid ChristenUnie/SGP) en n Verbeek (raadslid CDA). Zevenhuizen: n Willem Schuurman (fractieondersteuner ChristenUnie/SGP) en Cock van der Spek (raadslid ChristenUnie/SGP). Aantal winkels In totaal is er bij 137 winkeliers in Zuidplas een enquête afgenomen. In onderstaande tabel is weergegeven hoe de verdeling over de verschillende dorpen is. Tabel 1 Geënquêteerde winkels Dorp Aanwezige winkels Geënquêteerde winkels Percentage Moerkapelle % Moordrecht % Nieuwerkerk % aan den IJssel Zevenhuizen % Totaal % Uit bovenstaande tabel blijkt dat dit onderzoek veel meer is dan een steekproef onder de winkeliers in Zuidplas. Tegelijk is het geen weergave van 100% van de winkeliers. Het bleek niet mogelijk om alle winkeliers te enquêteren. Enkele winkeliers gaven aan niet mee te willen werken. Bij andere winkels kon de winkelmanager of de verantwoordelijke op het hoofdkantoor in verband met de zomervakantie niet bereikt worden. 8

9 Eén opmerking is nog van belang. De telling van aanwezige winkels is afkomstig van een telling van Locatus in november De gemeente Zuidplas kon geen lijsten aanleveren waaruit precies bleek hoeveel winkels er totaal in de gemeente zijn en hoeveel winkels er in de afzonderlijke dorpen zijn. Soorten winkels Welk soort winkels zijn geënquêteerd? En hoe is de verdeling daarvan in dit onderzoek? Onderstaande tabel geeft de winkels in de verschillende dorpen en in heel Zuidplas in zes categorieën weer. Tabel 2: geënquêteerde winkels in categorieën Moerkapelle Moordrecht Nieuwerkerk Zevenhuizen Totaal aan den IJssel Bakker/slager/ groente/kaas Drogist / pers verzorging Kleding / schoenen Speciaalzaak Supermarkt Anders Totaal Het bleek voor de enquêteurs moeilijk om de winkels te verdelen in de zes categorieën. Een kapper bijvoorbeeld, behoort die tot de categorie persoonlijke verzorging of behoort die tot de categorie anders? En een elektrozaak, behoort die tot de categorie speciaalzaak of behoort die ook tot de categorie anders? Er is in dit onderzoeksrapport voor gekozen om de selectie die de fractieleden op de enquête hebben gemaakt deze vraag werd niet in het interview gesteld niet verder uit te zoeken. In het onderzoek speelt deze vraag namelijk geen grote rol van betekenis. Wie de cijfers wat beter bekijkt, komt tot de conclusie dat niet overal alle supermarkten hebben meegedaan. De redenen hiervoor zijn hetzelfde als onder tabel 1. Daarbij komt dat de horecagelegenheden niet zijn geënquêteerd. Hiervoor geldt namelijk een ander wettelijk kader. Deze zijn ook niet meegeteld onder het totale aantal winkels in de dorpen. De fracties van de ChristenUnie/SGP en de CDA kregen met regelmaat van de winkeliers het verzoek de enquêteresultaten anoniem weer te geven. Aan dit verzoek wordt in het onderzoeksrapport gehoor gegeven. Tot slot In dit tweede hoofdstuk dat over de methode van onderzoek ging, zijn de eerste twee vragen van de enquête behandeld. Namelijk in welk dorp staat de winkel en in welke categorie valt deze winkel? Dit zijn de twee vragen die door de enquêteurs zelf zijn, zonder deze vraag te stellen aan de winkeliers. In het volgende hoofdstuk worden de resultaten bij de vragen 3 tot en met 13 weergegeven. 9

10 Vraag 3 (n=137) Bent u zelfstandig ondernemer, filiaalhouder of franchisenemer? Franchisenemer 7% Werknemer 8% Anders 1% Filiaalhouder 9% Zelfstandig ondernemer 75% Zelfstandig ondernemer Filiaalhouder Franchisenemer Werknemer Anders Moerkapelle (n=15) Moordrecht (n=23) Franchise -nemer 9% Coöperatie 4% Filiaalhouder 9% Zelfstandig ondernemer 100% Zelfstandig ondernemer 78% Nieuwerkerk aan den IJssel (n=66) Franchise -nemer 7% Werknemer 17% Zelfstandig ondernemer 64% Filiaalhouder 9% Zevenhuizen (n=33) Franchise -nemer 6% Zelfstandig ondernemer 85% Filiaalhouder 12% 10

11 Hoofdstuk 3 Resultaten In dit hoofdstuk worden de volledige resultaten gepresenteerd van de enquête onder winkeliers over zondagsopenstelling in Zuidplas. Op de linker pagina wordt de uitslag weergegeven in grafieken, op de rechter pagina staat een tekstuele toelichting. Per vraag wordt allereerst de uitslag voor heel Zuidplas gepresenteerd en daarna op alfabetische volgorde de uitslag voor de dorpen Moerkapelle, Moordrecht, Nieuwerkerk aan den IJssel en Zevenhuizen afzonderlijk. Als bij een vraag door de winkeliers veel toelichtingen zijn gegeven, staan die vermeld. Tot slot analyseren we bij de vragen 3, 4, 5, 6 en 9 de dwarsverbanden die er lopen met vraag 10, de hoofdvraag uit het onderzoek. Vraag 3 Bent u zelfstandig ondernemer, filiaalhouder of franchisenemer? In de derde vraag van de enquête is gevraagd naar de vorm van de winkel: is de winkelier een zelfstandig ondernemer, een houder van een filiaal of wordt er een franchiseonderneming gerund? De meeste winkeliers in Zuidplas zelfstandig ondernemer zijn: 75%. Het aantal filiaalhouders en franchisenemers is veel lager: 9% en 7%. Een winkel is onderdeel van een coöperatie. Bij de keuzemogelijkheid anders in deze vraag werd in Nieuwerkerk aan den IJssel 11 keer medewerker of bedrijfsleider. De vraag werd in dat geval persoonlijker opgevat dan de bedoeling was. In plaats van de vorm van het eigenaarschap van de winkel, werd de relatie tot de winkeleigenaar. De reden hiervoor is niet zo verwonderlijk: het was vakantietijd, waardoor de eigenaar niet aanwezig was. Voor de zorgvuldigheid zijn deze antwoorden apart gezet onder werknemer. Ze worden wel meegenomen in de enquêteresultaten, tenzij anders aangegeven. Dorpen Bij de dorpen valt op dat Moerkapelle alleen maar zelfstandig ondernemers (100%) kent. Moordrecht lijkt qua verdeling erg op het geheel van Zuidplas. De snelle conclusie bij Nieuwerkerk aan den IJssel is dat hier het minste aantal zelfstandig ondernemers zijn (64%), maar dat resultaat wordt vertroebeld door de 11 werknemers (zie alinea hierboven). Wordt gerekend zonder deze 11 werknemers dan komt het percentage zelfstandig ondernemers in Nieuwerkerk aan den IJssel op 76%; dat staat gelijk aan het gemiddelde over de hele gemeente. In Zevenhuizen is het aantal zelfstandig ondernemers duidelijk hoger dan het gemiddelde in de gemeente Zuidplas. Dwarsverbanden In hoeverre hangt het soort eigenaarschap (zelfstandig ondernemer, filiaalhouder, franchisenemer) samen met de mening over koopzondagen? Zijn zelfstandig ondernemers vaker tegen de uitbreiding van koopzondagen in de gemeente en in het eigen dorp dan een filiaalhouder of franchisenemer? Als we kijken naar de uitslagen bij vraag 10a, de vraag of de winkelier voor of tegen uitbreiding is, dan valt op dat 67% van de winkeliers tegen verdere uitbreiding is van de koopzondag in Zuidplas. Als we kijken naar het aantal zelfstandig ondernemers in Zuidplas, dan blijkt dat 64% van hen tegen uitbreiding is. Van de filiaalhouder zou 62% tegen zijn en van de franchisenemers 67%. De verschillen zijn dus te verwaarlozen als het gaat om heel Zuidplas. Kijken we naar de verschillende dorpen, dan is dat niet veel anders. Over heel Zuidplas gezien is 69% van de winkeliers tegen uitbreiding van de koopzondag in het eigen dorp. Als het gaat om zelfstandig ondernemers, dan is dat 66%. Bij filiaalhouders is 69% tegenstander en bij franchisenemers 67%. Ook deze verschillen zijn verwaarloosbaar. Het soort eigenaarschap hangt dus niet samen met de mening van de winkeliers over de uitbreiding van de winkelopenstelling op zondag. Met andere worden: de vorm van eigenaarschap heeft geen invloed op het voor of tegen uitbreiding van de koopzondag zijn. 11

12 Vraag 4 (n=137) Hoeveel medewerkers zijn er actief in uw winkel? % >50 2% >100 4% 1% % % >50 >100 Moerkapelle (n=15) Moordrecht (n=23) % % >50 9% % % % % Nieuwerkerk aan den IJssel (n=66) >50 2% >100 5% 4% % Zevenhuizen (n=33) >100 6% % % % % 12

13 Vraag 4 Hoeveel medewerkers zijn er actief in uw winkel? De vierde vraag in de enquête verzamelt gegevens over het aantal medewerkers dat in de winkel actief is. Dat is een belangrijke vraag bij het onderzoek naar de wenselijkheid van winkelopenstelling op zondag: hoe minder medewerkers, hoe groter de belasting voor het personeel als de winkel op zondag opengaat. In Zuidplas blijken de winkeliers met 0 tot 5 medewerkers in dienst in de meerderheid te zijn: 66%. Verder heeft 18% van de winkeliers tussen de 6 en 10 medewerkers in dienst. Nog eens 9 procent heeft 11 tot 20 medewerkers op de loonlijst staan. De winkeliers met meer dan 50 of 100 medewerkers betreffen maar 2% en 4% van de geënquêteerden. Welke winkels hebben meer dan 50 en 100 medewerkers? Het antwoord laat zich raden. Het zijn de supermarkten, de bouwmarkten en de tuincentra. Van de overige winkeliers is door de grote diversiteit moeilijker een beeld te schetsen. Dorpen Opvallend bij de dorpen is dat er in Moerkapelle geen enkele winkel geënquêteerd is met meer dan 10 werknemers. Hier zitten vooral de kleinere winkeliers. Moordrecht lijkt qua verdeling opnieuw op het geheel van Zuidplas. Bij Nieuwerkerk aan den IJssel is het hoge aantal winkeliers met 0-5 medewerkers opvallend, net als het lage aantal winkels met 6-10 mannen en vrouwen aan personeel. Zevenhuizen lijkt net als Moordrecht op het geheel van Zuidplas. Dwarsverbanden Is het aantal medewerkers dat een winkelier heeft van invloed op de vraag of men voor of tegen uitbreiding van de winkelopenstelling op zondag in de gemeente Zuidplas is? Bij vraag 10a geeft 67% van het totale aantal winkeliers aan dat ze tegen de koopzondag is. Kijken we naar de kleine winkeliers (0-5 medewerkers) dan gaat het percentage naar 66% (0-5 medewerkers). Voor de kleine winkeliers maakt het dus niet uit. Voor de middelgrote winkeliers (6-10 medewerkers) en de grote winkeliers echter wel (>11 medewerkers). Het percentage tegenstanders gaat in het geval van de eerste groep namelijk naar 83% en in het geval van de tweede groep naar de 57%. Conclusie: kleine winkeliers volgen het gemiddelde van de gemeente (66% tegenover 67%), middelgrote winkeliers zijn veel vaker tegen (83% in plaats van 67%) en grote winkeliers zijn iets minder tegen (57% in plaats van 66%). In dat laatste geval is nog steeds meer dan de helft van de winkeliers tegen. Deze conclusie geldt ook als gevraagd wordt naar de winkelopenstelling in het eigen dorp in plaats van in de hele gemeente Zuidplas. Het aantal tegenstanders in de hele gemeente is dan 69%. Van de kleine winkeliers (0-5 medewerkers) laat 68% tegen te zijn. Voor de middelgrote en de grote winkeliers gelden dezelfde percentages als bij de vraag naar de mening over winkelopenstelling op zondag in de hele gemeente Zuidplas. 13

14 Vraag 5 (n=137) Wat is de oppervlakte (m 2 ) van uw winkel? % > % 11% % % % % % >20000 Moerkapelle (n=15) % % 31% Moordrecht (n=23) % % % % % % % % % % Nieuwerkerk aan den IJssel (n=66) > % 9% % % % % Zevenhuizen (n=33) 6% % % % % % % 14

15 Vraag 5 Wat is de oppervlakte (m 2 ) van uw winkel? Zegt de grootte van de winkel iets over de opvatting van de winkeliers over winkelopenstelling op zondag? De grootte van de winkels wordt in deze vraag gemeten in vierkante meters (m 2 ). De winkels met een kleine oppervlakte (tot 250 m 2 ) blijken in Zuidplas in de meerderheid te zijn. 11% van de winkels heeft oppervlakte tussen de 0 en 50 m 2, 28% tussen de 51 en 100 m 2 en 24% tussen de 101 en 250 m 2 ; samen is dat 63%. Van de overige winkels in Zuidplas is er een groot verschil in oppervlakte. 12% heeft een oppervlakte van tussen de m 2, 4% tussen de 501 en 1000 m 2, 9% tussen de 1001 en m 2 en 1% heeft een oppervlakte van groter dan m 2. 11% van de winkeliers heeft geen idee hoe groot de oppervlakte van hun winkel is. De winkels met een zeer grote oppervlakte (meer dan 1000) blijken de supermarkten, bouwmarkten en tuincentra te zijn. Daarbij valt op dat hier ook de auto- en garagebedrijven en meubelzaken bij horen. Dorpen Wat is er te zeggen over de oppervlakte van de winkels in de verschillende dorpen? In Moerkapelle blijkt dat er geen winkels zijn geënquêteerd met een oppervlakte groter dan 500 m 2. In Moordrecht zijn grote winkels wel terug te vinden. De categorie van winkels met een oppervlakte groter dan 1000 m 2 is hier vergeleken met Zuidplas iets hoger. Dat geldt ook voor de kleine winkeliers met een oppervlakte van niet meer dan 50 m 2. Ook die zijn hier procentueel iets meer te vinden dan in heel Zuidplas: 18% tegenover 11%. De winkels met een oppervlakte tussen de 51 en 100 m 2 en tussen de 251 en 500 m 2 zijn juist weer minder aanwezig. Nieuwerkerk aan den IJssel kent het hoogste aantal niet e oppervlakten. Voor de rest komen de uitslagen redelijk overeen met heel Zuidplas, waarbij een uitzondering gemaakt moet worden voor de kleine winkels: de winkeloppervlakte tussen de 0 en 50 m 2 is in Nieuwerkerk maar met 3% vertegenwoordigd terwijl dat in Zuidplas 11% is. De winkels tussen de 51 en 100 m 2 zijn hier weer wat meer aanwezig. Ten slotte lijkt Zevenhuizen nog het meeste op het geheel van Zuidplas. Met uitzondering van de feiten dat het aantal winkels tussen de 501 en 1000 m 2 meer vertegenwoordigd zijn en de winkels boven de m 2 juist niet vertegenwoordigd zijn. Dwarsverbanden Zoals al aangegeven, is het aantal tegenstanders van de uitbreiding voor de koopzondag in heel Zuidplas 67%. Kijken we naar de kleine winkeliers (0-100 m 2 ) dan is 69% tegenstander. Bij de middelgrote winkeliers ( m 2 ) is 64% tegenstander. Bij de grote winkeliers (>250 m 2 ) is 64% tegenstander. Deze percentages gelden ook als er gerekend wordt met de dorpen (vraag 10b) in plaats van de hele gemeente Zuidplas (vraag 10a). Kortom: de verschillen zijn zo klein, dat we kunnen zeggen dat het winkeloppervlakte nauwelijks invloed heeft op de mening van de winkeliers over de winkelopenstelling op zondag. 15

16 Vraag 6 (n=137) Doet u op dit moment mee aan koopzondagen? 2% 12% 86% Moerkapelle (n=15) 4% Moordrecht (n=23) 100% 96% Nieuwerkerk aan den IJssel (n=66) 23% 6% Zevenhuizen (n=33) 3% 77% 91% 16

17 Vraag 6 Doet u op dit moment mee aan koopzondagen? De vraag naar het op dit moment meedoen aan koopzondagen is niet voor alle dorpen in de gemeente Zuidplas even relevant. Toch is hij in de enquête gesteld om op die manier duidelijk te krijgen hoe de winkeliers die het fenomeen wel kennen er over denken. Op dit moment is er in Moerkapelle en Moordrecht 2 helemaal geen koopzondag mogelijk. In Nieuwerkerk aan den IJssel en in het buitengebied van Zevenhuizen mogen de winkeliers wel open, respectievelijk 12 koopzondagen en 2 koopzondagen per jaar. Als we naar heel Zuidplas kijken is 86% van de winkeliers het hele jaar dicht. 12% van de winkeliers doet wel eens mee aan winkelopenstelling op zondag. Sommigen doen dat alle zondagen die mogelijk zijn, anderen maar enkele. Bij deze vraag valt op dat 2% de vraag niet heeft. De reden hiervoor is niet duidelijk. Misschien dat de interviewer of de geïnterviewde dacht dat deze vraag toch niet van toepassing was en de vraag daarom overgeslagen is? De niet-e vragen komen namelijk uit Moordrecht (geen koopzondagen mogelijk) en uit het centrum Zevenhuizen (ook geen koopzondagen mogelijk). Toelichting Bij deze vraag was het mogelijk om een toelichting te geven. Daar werd massaal gebruik van gemaakt. Wat is de reden voor winkeliers om wel open te gaan op zondag? Hier worden vele verschillende redenen aangevoerd. Twee keer wordt aangegeven dat het vanuit het hoofdkantoor moet. Twee keer wordt aangegeven dat zo voorkomen wordt dat inwoners van Nieuwerkerk aan den IJssel naar Nesselande of Capelle aan den IJssel gaan. Een vijftal keer wordt aangegeven dat men het alleen met Kerst of op speciale dagen doet in combinatie met de opmerking dat ze hierin de andere winkels volgen. Overige opmerkingen om het wel te doen zijn de omzet, de vraag van de consument, een try-out die in het najaar gaat starten en de mogelijkheid om het te doen. Een winkelier merkt op dat hij meestal niet meedoet, omdat het niet rendabel is. En de redenen om niet open te gaan? Samenvattend zijn er 6 verschillende redenen te geven. In volgorde van het aantal keren dat ze voorkomen ontstaat het volgende lijstje: Een dag rust, aandacht voor het gezin en het eigen sociale leven: 28 keer. Geloofsovertuiging: 19 keer. Het is niet lonend: 15 keer. Rekening houden met de klanten en de lokale gemeenschap: 10 keer. de mogelijkheid door de gemeentelijke wetgeving: 8 keer. Er is geen noodzaak toe en niemand doet het: 8 keer. Overige redenen: 8 keer. Dorpen Hoe zit dat met de verschillende dorpen? Moerkapelle en Moordrecht zijn eenvoudig: geen enkele winkelier is daar op zondag open. In Nieuwerkerk aan den IJssel doet 23% van de winkeliers mee aan de koopzondagen. In Zevenhuizen doet 3% van de winkeliers mee. Dwarsverbanden Hoe zit het met de verhouding tussen de winkeliers die nu niet open zijn op zondag en hun mening over eventuele winkelopenstelling? Van de 88 die dat betreft, is 69% tegen uitbreiding van de koopzondag als het gaat om de hele gemeente en 67% als het gaat om het eigen dorp. Opnieuw liggen deze percentages tegen het gemiddelde van 67%. Van de winkeliers die nu al open zijn op de mogelijke koopzondagen is 47% tegen verdere uitbreiding; dat is iets minder dan de helft. 2 Officieel kent het buitengebied van Moordrecht ook de mogelijkheid van 12 koopzondagen per jaar, maar hier zitten geen winkels meer die er gebruik van kunnen maken. 17

18 Vraag 7 (n=17) Heeft de koopzondag effect op de omzet? 6% Anders 29% 41% 24% Moerkapelle (n=0) Moordrecht (n=0) Anders 33% Nieuwerkerk aan den IJssel (n=15) 7% 40% 50% Zevenhuizen (n=2) 50% 20% 18

19 Vraag 7 Heeft de koopzondag effect op de omzet? Als winkeliers hebben dat zij op dit moment wel meedoen aan de koopzondagen in Zuidplas (zie vraag 6), welk effect heeft dat dan voor hen op de omzet? Die vraag komt in vraag 7 aan de orde, waarbij de voorwaarde dus is dat het antwoord op vraag 6 aangeeft dat er deelgenomen wordt aan de huidige mogelijkheid van winkelopenstelling op zondag. Van de 137 winkeliers hebben 17 winkeliers aangegeven mee te doen aan de huidige koopzondagen. Van hen geeft 41% aan dat de koopzondag wel effect heeft op de omzet. 24% geeft aan dat er geen effect is. Nog eens 29% kiest bij deze vraag ervoor een antwoord te geven dat geen rechtstreeks ja of nee bevat. 6% van de winkeliers heeft de vraag niet, nadat ze hadden aangegeven wel mee te doen aan de koopzondag. Toelichting Maar wat zeggen deze antwoorden? Hoe moeten ze geïnterpreteerd worden? Van de zeven winkeliers die wel een effect zien, geven er vier geen toelichting erbij. Daar was wel naar gevraagd. Het antwoord dat werd, was:, een percentage van waarbij op de stippellijn een concreet antwoord moest komen. De overige drie winkeliers die wel effect zien, geven verschillende antwoorden. Een geeft aan dat het wel rendabel om te doen is, zonder concreet te worden. Een ander geeft aan plusminus 700/800 personen. Hun besteding is wel lager dan normaal volgens deze winkelier, maar naarmate er meer zondagen geweest zijn is een stijgende lijn te zien. De laatste van deze zeven winkeliers geeft expliciet aan dat hij 25% extra omzet heeft door de koopzondagen. Bij het antwoord nee op deze vraag, door vier winkeliers gegeven, was in principe niet de mogelijkheid om te reageren. Toch deden twee winkeliers dat. De een gaf aan in verhouding niet. De ander liet weten geen personeel ; hoe die laatste opmerking opgevat moet worden, is niet duidelijk. Op het enquêteformulier waren maar twee keuzemogelijkheden in te vullen: ja of nee. Vijf winkeliers namen echter de moeite om een extra antwoordoptie aan te dragen, namelijk anders. Wat merken zij op? Twee geven er aan dat de zondagsopenstelling niet kostendekkend is; ze doen het wel, maar met de opbrengst kunnen de kosten niet gedekt worden. Twee winkeliers laten hun antwoord wat in het midden. De ene geeft aan: Als de supermarkt dicht is, verkoop je zeker niets. De ander geeft aan: Ik speel quitte, maar dat heeft ook te maken met onduidelijkheid rond opening zondagen. Dan is er nog een laatste winkelier die aangeeft dat de winkelopenstelling op zondag net kostendekkend is; die winkelier ziet een stijgende lijn. Dorpen Kijkend naar de dorpen, dan hoeft van Moerkapelle en Moordrecht niets gezegd te worden. Hier is winkelopenstelling niet mogelijk. In Nieuwerkerk aan den IJssel valt op dat 40% wel een effect ziet op de omzet door koopzondagen en 20% van de winkeliers niet. 33% neemt de gelegenheid een eigen antwoord te geven. 7% van de winkeliers vult geen antwoord in. In Zevenhuizen is de mening van de twee winkeliers die meedoen aan de koopzondag tegenovergesteld aan elkaar; de een ziet wel effect in de omzet, de ander niet. 19

20 Vraag 8 (n=23) Als u deel uitmaakt van een keten (al dan niet via franchise), wat is het beleid van de keten t.o.v. zondagsopenstelling van de winkels? Anders 13% 13% Verplicht 13% Vrijgelaten 61% Vrijgelaten Verplicht Moerkapelle (n=0) Moordrecht (n=5) Anders 40% Vrijgelaten 60% Nieuwerkerk aan den IJssel (n=13) Verplicht 15% Anders 8% 8% invuld 40% Zevenhuizen (n=5) Vrijgelaten 40% Vrijgelaten 69% Verplicht 20% 20

21 Vraag 8 Als u deel uitmaakt van een keten (al dan niet via franchise), wat is het beleid van de keten t.o.v. zondagsopenstelling van de winkels? De achtste vraag wil weten of een winkelier die deel uit maakt van een keten zelf mag weten of de winkel op zondag opengaat of dat hij verplicht wordt die open te doen door de keten. Daarmee is de achtste vraag in deze enquête opnieuw een vraag met een voorwaarde: maakt men wel deel uit van een keten of maakt met niet deel uit van een keten? Hiervoor kan naar de antwoorden op vraag 3 gekeken worden, namelijk of men zelfstandig ondernemer is, filiaalhouder of franchisenemer. Ook de optie anders wordt meegenomen. Op 23 winkels in de gemeente Zuidplas is deze vraag van toepassing. Het betreft 13 filiaalhouder, negen franchisenemers en een coöperatie. 61% van deze winkeliers geeft aan dat de zondagsopenstelling vrijgelaten wordt aan hen. 13% van de winkeliers stelt dat zij verplicht zijn hun winkel open te doen. 13% kiest ervoor een ander antwoord te geven (variërend van je mag maar een bepaald aantal uren inzetten tot we doen daar niet aan als keten en de directie beslist ) en 13% van de betreffende winkeliers vult niets in. Gekeken naar de filiaalhouders, de franchisenemers en de coöperatie afzonderlijk, dan valt op dat van de 13 filiaalhouders er zeven vrijgelaten worden in de zondagsopenstelling, drie verplicht, twee een andere mening hebben en een de vraag niet invult. Bij de franchisenemers wordt niemand verplicht, zes worden er vrijgelaten, twee vullen niets in en een geeft een ander antwoord. De ene coöperatie in deze resultaten wordt vrijgelaten hierin. Dorpen In Moerkapelle zijn alleen zelfstandig ondernemers. Vraag 8 is dus niet op Moerkapelle van toepassing. In Moordrecht zijn er wel filiaalhouders, franchisenemers en een coöperatie. Van hen geeft 60% expliciet aan dat wel of niet openstelling van de winkel op zondag vrijgelaten wordt aan henzelf. 40% geeft een ander antwoord, maar dat antwoord is in ieder geval niet dat zij verplicht worden op zondag open te gaan. In Nieuwerkerk aan den IJssel ligt dat anders. Hoewel 69% van de winkeliers door de keten vrijgelaten wordt in hun beslissing, wordt 15% van de winkeliers wel verplicht om open te gaan. Daarnaast geeft 8% een ander antwoord (opnieuw met de strekking dat ze niet verplicht worden) en 8% vult deze vraag niet in. In Zevenhuizen ten slotte wordt het aan 40% van de geselecteerde winkeliers vrijgelaten om op zondag wel of niet open te gaan. 20% wordt verplicht om wel open te gaan. 40% vult de vraag niet in. 21

22 Vraag 9 (n=137) Bent u het met de huidige opzet van de koopzondagen eens? Geen mening 4% 7% 41% 48% Geen mening Geen mening 7% Moerkapelle (n=15) 13% Geen mening 4% Moordrecht (n=23) 18% 39% 80% 39% Nieuwerkerk aan den IJssel (n=66) Geen mening 3% 6% Zevenhuizen (n=33) 9% 39% 52% 49% 42% 22

23 Vraag 9 Bent u het met de huidige opzet van de koopzondagen eens? In hoeverre kunnen winkeliers zich vinden in het huidige beleid van de gemeente Zuidplas? En als ze het eens of oneens zijn met het huidige koopzondagenbeleid, wat is daar de oorzaak van? Over heel Zuidplas genomen blijkt 41% van de winkeliers zich te kunnen vinden in de huidige opzet van de koopzondagen. 48% van de winkeliers kan zich er daarentegen niet in vinden. De groep die het niet met de huidige opzet van de koopzondagen eens is, is dus iets groter dan de groep die zich er wel in kan vinden. 4% van de geënquêteerden geeft aan hier geen mening over te hebben, 7% heeft deze vraag niet. In theorie zijn geen mening en niet eigenlijk hetzelfde. Omdat echter 4% de moeite nam expliciet aan te geven hier geen mening over te hebben, staan ze ook expliciet in de enquête gemeld. De vraag komt boven waarom 11% van de geënquêteerde winkeliers in Zuidplas aangeeft geen mening te hebben of de vraag niet invult. De suggestie is dat ze de huidige opzet niet goed genoeg kennen, namelijk in welk dorp er wel en in welk dorp er geen koopzondagen zijn, om er een oordeel over te vellen. Dorpen In Moerkapelle vinden we met 80% de meeste winkeliers die het niet eens zijn met het huidige beleid. In Moordrecht zijn voor- en tegenstanders van de huidige opzet met elkaar in evenwicht (39%), al heeft hier een groot deel (18%) deze vraag overgeslagen. Nieuwerkerk aan den IJssel lijkt qua verdeling het beste op de mening van geheel Zuidplas: 42% van de winkeliers is voorstander, 49% is tegenstander. In Zevenhuizen zijn de voorstanders van het huidige beleid met 52% in de meerderheid. Dwarsverbanden De vraag is: waarom is 48% van de winkeliers het niet eens met de huidige opzet van de koopzondagen? Omdat ze het beleid te ruim vinden of omdat ze het beleid juist te beperkt vinden? Hiervoor trekken we de vergelijking met de antwoorden op vraag 10. Van hen die aangeven dat ze het niets eens zijn met de huidige opzet is 71% tegen verdere uitbreiding van de koopzondagen (4% meer dan de al eerder genoemde 67%) en 26% voor verdere uitbreiding (5% meer dan de 21% bij vraag 10a). Van hen die het wel eens zijn met het huidige beleid is 67% tegen verdere uitbreiding in Zuidplas; 20% geeft aan wel voor uitbreiding te zijn. Dat laatste is ongeveer gelijk aan de uitkomsten bij vraag 10a. Welke conclusie kunnen we daar uittrekken? Dat zij die het niet eens zijn met huidige beleid iets vaker aangeven geen verdere uitbreiding te willen. Tegelijk wil die groep ook iets vaker wel uitbreiding van de winkelopenstelling op zondag. Het betreft echter maar respectievelijk 4% en 5% meer. Met andere woorden: hier kunnen geen duidelijke conclusies uit getrokken worden. Gekeken naar de dorpen dan geldt ongeveer hetzelfde. Nu is van de winkeliers die aangeven het niet eens te zijn met de huidige opzet 70% tegen verdere uitbreiding van de koopzondag. 24% is voor (in vraag 10b is dit 69% tegenover 18%). Van hen die het wel eens zijn met huidige beleid is, is 75% tegen verdere uitbreiding van de koopzondag en 13% voor. Hier zijn de verschillen iets groter. Een voorzichtige conclusie, gekeken naar de dorpen, kan zijn dat het huidige beleid geaccepteerd wordt, maar dat verdere verruiming niet wenselijk wordt geacht. 23

24 Vraag 10a (n=137) Bent u voor of tegen een verdere uitbreiding van koopzondagen in Zuidplas? 4% Geen mening 8% Voor 21% Tegen 67% Voor Tegen Geen mening Geen mening 7% Moerkapelle (n=15) Voor 13% 9% Moordrecht (n=23) Voor 39% Tegen 52% Tegen 80% Nieuwerkerk aan den IJssel (n=66) Geen mening 14% Voor 15% 12% Zevenhuizen (n=33) Geen mening 3% Voor 24% Tegen 71% Tegen 61% 24

25 Vraag 10a Bent u voor of tegen een verdere uitbreiding van koopzondagen in Zuidplas? In de dwarsverbanden bij de vragen 3 tot en met 9 is het resultaat bij vraag 10 van de enquête al enkele keren aan de orde gekomen. Vraag 10a gaat over de uitbreiding van koopzondagen in heel de gemeente Zuidplas. Vraag 10b gaat over de uitbreiding van koopzondagen in het eigen dorp. We zijn met vraag 10a en vraag 10b bij de hoofdvraag van het draagvlakonderzoek aangekomen. Als we kijken naar het geheel van de winkeliers in Zuidplas, blijkt dat 67%, dat is twee derde van de geënquêteerde winkeliers, tegen een verdere uitbreiding van de koopzondagen in Zuidplas is. 21%, minder dan een kwart, is voor een verdere uitbreiding van de koopzondagen. 8% heeft geen mening en 4% heeft deze vraag niet. Dorpen Als 67% van de winkeliers in de gemeente geen verdere uitbreiding van koopzondagen wil in Zuidplas, hoe zit dat dan per dorp? In Moerkapelle is 80% van de winkeliers tegen verdere uitbreiding als het gaat om heel Zuidplas. Het aantal voorstanders (13%) is hier het kleinst. In Moordrecht is het aantal tegenstanders van verdere uitbreiding het laagst, 52%; dat is net iets meer dan de helft. Het aantal voorstanders met 39% is hier het hoogst. In Nieuwerkerk aan den IJssel is het aantal tegenstanders van verdere uitbreiding van de koopzondagen in Zuidplas 71%. Het aantal voorstanders is maar net iets groter dan in Moerkapelle, namelijk 15%. Het aantal winkeliers dat geen mening invult, komt op 14%. In Zevenhuizen tot slot is 61% tegen verdere uitbreiding van de winkelopenstelling op zondag. Iets minder dan een kwart, 24%, is voor. 12% van de winkeliers in Zevenhuizen heeft deze vraag niet en 3% heeft geen mening. Het aantal tegenstanders van verdere uitbreiding van koopzondagen in Zuidplas is groter dan het aantal voorstanders. Op volgorde van hoog naar laag is in Moerkapelle het aantal tegenstanders het hoogst (80%), gevolgd door Nieuwerkerk aan den IJssel (71%). Daarna komen Zevenhuizen (61%) en Moordrecht (52%). 25

26 Vraag 10b (n=137) Bent u voor of tegen een verdere uitbreiding van koopzondagen in de eigen kern? 6% Geen mening 7% Voor 18% Tegen 69% Voor Tegen Geen mening 7% Moerkapelle (n=15) Geen mening 7% Voor 6% Moordrecht (n=23) 9% Voor 30% Tegen 80% Tegen 61% Nieuwerkerk aan den IJssel (n=66) 2% Geen mening 12% Voor 15% 12% Zevenhuizen (n=33) Geen mening 3% Voor 21% Tegen 71% Tegen 64% 26

27 Vraag 10b Bent u voor of tegen een verdere uitbreiding van koopzondagen in de eigen kern? De tweede helft van de hoofdvraag heeft betrekking op de uitbreiding van de koopzondagen in het eigen dorp. Het is duidelijk dat twee derde van de winkeliers in heel Zuidplas geen uitbreiding wil van de winkelopenstelling. Maar als het gaat om het eigen dorp, ligt hun mening dan anders? Als we de resultaten van de hele gemeente bekijken, zien we dat 69% van de winkeliers tegenstander is van de uitbreiding van de koopzondagen in hun eigen dorp. Dat is een lichte stijging van 2% ten opzichte van het eerste deel van vraag % is voorstander van een verdere uitbreiding, dat is een lichte daling van 3% ten opzichte van de eerste helft van vraag 10. Het aantal niet e enquêtes is met 2% gestegen naar 6%. Het aantal winkeliers die geen mening hierover heeft is met 1% iets gezakt. Opnieuw blijkt dat twee derde van de winkeliers tegen een verdere uitbreiding van de koopzondagen is, nu in het eigen dorp. Het aantal voorstanders voor verdere winkelopenstelling op zondag in de eigen dorp blijft opnieuw onder een kwart steken. Dorpen Zijn er nog veel verschillen met het eerste deel van vraag 10 als we naar de dorpen kijken? In Moerkapelle niet. Daar is nog steeds 80% van de winkeliers tegen verdere uitbreiding, ook als het het eigen dorp betreft. Het aantal voorstanders is hier gedaald naar 6%. In Moordrecht blijkt het aantal tegenstanders gegroeid: van 52% naar 61%. Het aantal voorstanders is gedaald van 39% naar 30%. Met andere woorden: met winkelopenstelling in het eigen dorp heeft 9% van de winkeliers in Moordrecht meer moeite dan met de winkelopenstelling in heel Zuidplas. In Nieuwerkerk aan den IJssel is net als in Moerkapelle het aantal tegenstanders gelijk gebleven met 71%. Ook het aantal voorstanders is gelijk gebleven met 15%. De winkeliers die aangaven geen mening te hebben, zijn met 2% gedaald naar 12%, maar die 2% heeft nu geen antwoord. Bij Zevenhuizen tot slot zijn er kleine verschillen. Het aantal tegenstanders is met 3% gestegen naar 64%. Omgekeerd is hetzelfde het geval: het aantal voorstanders is gedaald van 24% naar 21%; opnieuw heeft 3% van de winkeliers geen mening hierover Ook als het gaat om uitbreiding van de koopzondag in het eigen dorp, is het aantal tegenstanders groter dan het aantal voorstanders. Op volgorde van hoog naar laag blijft in Moerkapelle het aantal tegenstanders het hoogst (80%), gevolgd door Nieuwerkerk aan den IJssel (71%). Daarna komen Zevenhuizen (64%) en Moordrecht (61%). Bij die laatste twee valt op dat het aantal tegenstanders met respectievelijk 3% en 9% omhoog is gegaan. De conclusie kan getrokken worden dat de winkeliers nog iets kritischer zijn op de uitbreiding van de winkelopenstelling op zondag in de eigen kern, dan dat ze dat al zijn op de uitbreiding van het aantal koopzondagen in de hele gemeente. 27

28 Vraag 11 (n=137) Welke van de volgende varianten voor koopzondagen in Zuidplas heeft uw voorkeur? Max. 1 per maand 5% Max. 12 in hele gemeente 10% Volledig vrij 20% Handhaven huidig beleid 17% Geen mening 1% 2% Geen koopzondagen 45% Geen koopzondagen Handhaven huidig beleid Max. 12 in hele gemeente Max. 1 per maand Volledig vrij Geen mening Max. 12 in hele gemeente 7% Handhaven huidig beleid 7% Moerkapelle (n=15) Volledig vrij 7% Geen koopzondagen 79% Max. 1 per maand 9% Max. 12 in hele gemeente 4% Moordrecht (n=23) Volledig vrij 26% 4% Handhaven huidig beleid 5% Geen koopzondagen 52% Max. 1 per maand 6% Nieuwerkerk aan den IJssel (n=66) Volledig vrij 22% Geen mening 2% Geen koopzond agen 38% Max. 1 per maand 6% Zevenhuizen (n=33) Volledig vrij 18% Geen koopzondagen 41% Max. 12 in hele gemeente 14% Handhaven huidig beleid 18% Max. 12 in hele gemeente 9% Handhaven huidig beleid 26% 28

29 Vraag 11 Welke van de volgende varianten voor koopzondagen in Zuidplas heeft uw voorkeur? In de enquête is de vraag gesteld naar varianten van koopzondagen. Een aantal mogelijkheden zijn op een rij gezet: geen koopzondagen, handhaven huidig beleid, maximaal 12 koopzondagen in de hele gemeente, maximaal 1 koopzondag per maand en het volledig vrijgeven van koopzondagen. De winkeliers in Zuidplas hebben een duidelijke voorkeur voor één variant: geen koopzondagen. 45% van de winkeliers ziet dit als de beste variant van allemaal. De volgende variant die gekozen kon worden, het huidige beleid handhaven, is de voorkeur van 17% van de winkeliers. De variant om 12 koopzondagen in de hele gemeente mogelijk te maken, kan rekenen op instemming van 10% van de winkeliers. De variant om maximaal 1 koopzondag per maand te doen in de hele gemeente komt op 5%. De variant om de koopzondagen in Zuidplas volledig vrij te geven zoals het college voorstelt krijgt de voorkeur van 20% van de winkeliers; daarmee is het qua voorkeur de variant die op de tweede plaats eindigt. Het percentage is echter nog niet de helft van dat van de eerste variant. Een enkele winkelier had geen mening (1%) of heeft de vraag niet (2%). Het is opvallend dat de combinatie van geen koopzondagen en het handhaven van het huidig beleid (dat maar voor een klein deel van de gemeente koopzondagen mogelijk maakt) kan rekenen op instemming van 62% van de winkeliers; dat zijn 3 op de 5 winkeliers. De overige opties kunnen op veel minder instemming rekenen, met uitzondering van de variant volledig vrij : deze krijgt van 1 op de 5 winkeliers de voorkeur. Dorpen In Moerkapelle laten de winkeliers hun voorkeur het meest duidelijk zien. De variant geen koopzondagen krijgt de steunt van 79% van de winkeliers. Dat is meer dan drie kwart. De overige varianten, handhaven huidig beleid, maximaal 12 koopzondagen in de hele gemeente en volledig vrij krijgen de instemming van telkens een winkelier. Ook de winkeliers in Moordrecht hebben een duidelijke voorkeur: de variant geen koopzondagen krijgt hier 52% steun. Dit is net iets meer dan de helft. Het aantal andere varianten is hier wel iets groter. Opvallendste uitschieter is daar de variant het volledig vrijgeven van de koopzondagen dat met 26% van de winkeliers net iets meer dan een kwart van de winkeliers voor zich weet te winnen. In Nieuwerkerk aan den IJssel is de voorkeur iets minder uitgesproken. 38% van de winkeliers wil hier geen koopzondagen en 18% van de winkeliers wil het huidige beleid graag handhaven. Daartegenover staat de steun van 22% voor de variant volledig vrij, net iets minder dan in Moordrecht. Ook de optie maximaal 12 koopzondagen in de hele gemeente krijgt nog steun van 14% van de winkeliers. Voor Zevenhuizen geldt dat de voorkeur iets minder uitgesproken is. 41% van de winkeliers wil geen koopzondagen en 26% wil het huidige beleid handhaven. De optie volledig vrij krijgt hier 18% van de winkeliers achter zich. 29

30 Vraag 12a (n=137) Als andere winkels in Zuidplas opengaan, voelt u zich dan genoodzaakt om ook open te gaan? 2% 23% 75% Moerkapelle (n=15) 7% 4% Moordrecht (n=23) 18% 93% 78% Nieuwerkerk aan den IJssel (n=66) 2% 30% 15% Zevenhuizen (n=33) 15% 68% 70% 30

31 Vraag 12a Als andere winkels in Zuidplas opengaan, voelt u zich dan genoodzaakt om ook open te gaan? Vraag 12 is net als vraag 10 opgedeeld in twee delen. Opnieuw wordt er gevraagd naar een mening van de winkeliers aangaande heel Zuidplas en aangaande het eigen dorp. De vraag in het eerste deel is of de winkelier zich genoodzaakt ziet om de winkel te openen als andere winkels in de gemeente Zuidplas, welk dorp dat dan ook betreft, open gaan. Het antwoord hierop is nee : 75% van de winkeliers voelt zich niet genoodzaakt open te gaan als andere winkels in Zuidplas dat wel doen. Echter, 23% van de winkeliers, zowat een kwart, voelt zich wel genoodzaakt om open te gaan, ook al willen zij dat niet. Dorpen Voor alle dorpen geldt dat minimaal twee derde zich niet genoodzaakt ziet om open te gaan. Voor Moerkapelle is dat 93%, voor Moordrecht 78%, voor Nieuwerkerk aan den IJssel 68% en voor Zevenhuizen 70%. Omgekeerd betekent dit dat 7% in Moerkapelle zich genoodzaakt voelt wel open te gaan, in Moordrecht 18%, in Nieuwerkerk aan den IJssel 30% en in Zevenhuizen 15%. Vooral de 30% in Nieuwerkerk aan den IJssel schiet er bovenuit. De vraag die in de conclusie aan de orde moet komen, is of het voorgestelde beleid door het college gerechtvaardigd is als 7% tot 30% van de winkeliers zich tegen wil en dank zal openstellen op zondag omdat hun collega-winkeliers dit ook doen. 31

32 Vraag 12b (n=137) Als andere winkels in de eigen kern opengaan, voelt u zich dan genoodzaakt ook open te gaan? 5% 26% 69% Moerkapelle (n=15) 13% 4% Moordrecht (n=23) 18% 87% 78% Nieuwerkerk aan den IJssel (n=66) 5% 30% Zevenhuizen (n=33) 9% 27% 65% 64% 32