jaarverslag 2011 jaarverslag2011 de Bibliotheek Deventer

Transcriptie

1 jaarverslag

2 Colofon Het jaarverslag 2011 is een uitgave van Stichting Openbare Bibliotheek Deventer Brink BW Deventer Tekst de Bibliotheek Deventer Vormgeving Frederik Helfrich 2

3 De bibliotheek wordt van steeds meer mensen We kijken terug op 2011 als een goed bibliotheekjaar, waarin meer mensen gebruik gemaakt hebben van de bibliotheek. Dat is terug te zien in meer bezoekers, meer deelnemers aan activiteiten en meer uitleningen. Aantallen zeggen lang niet alles. De combinatie met een goed cijfer voor klanttevredenheid en positieve respons uit de klantpanels zegt al meer. Het toenemende aantal mensen dat gebruik maakt van onze dienstverlening en activiteiten is daar tevreden over. En geeft tegelijk op tal van terreinen aan dat het beter en anders kan. En dat nemen we graag ter harte. In de bibliotheek werkt een team dat er plezier in heeft om de klant van dienst te zijn. Om te luisteren en te verbeteren en daarmee betere waarde te hebben voor de gebruikers van de bibliotheek. Stap voor stap maken we vorderingen. Ook omdat we in toenemende mate ondersteund worden door geweldige groepen vrijwilligers, van de Kleine Keizerin tot VoorleesExpress en het voorlezen in onze vestigingen. Dankzij het enthousiasme van iedereen die voor de bibliotheek werkt lukt het om de groei in het gebruik op te vangen en de energie te hebben om wat nog niet goed genoeg is te verbeteren. Tel daarbij dat ruim 30% van de bevolking een bibliotheekpas heeft en ruim 50% jaarlijks één keer in de bibliotheek komt. Dan is de bibliotheek wel van heel veel mensen. Jos Debeij Directeur Bibliobus uit de dienst Op dinsdag 20 december 2011 reed de Bibliobus zijn laatste ronde. Daarmee kwam na 43 jaar een einde aan de mobiele vestiging van de Bibliotheek Deventer. Door de komst van uitleenpunten in Lettele en Okkenbroek, een proef met Huiskamerbibliotheken in woonzorgcentra en het verruimen van de openingstijden op diverse locaties daalden de uitleencijfers van de bus. Toen bleek dat de bibliobus voor groot onderhoud naar de garage zou moeten heeft de Bibliotheek Deventer besloten de rijdende dienst verlening te stoppen. Een beslissing die in het licht van de bezuinigingen te verdedigen is. Eind 2011 hebben alle woonzorgcentra van Zorggroep Solis en verpleeghuis Sint Jozef van Zorggroep de Leiboom aangegeven verder te willen met de Huiskamerbibliotheken. Nieuwbouw aan Stromarkt Op 6 juli ging de gemeenteraad akkoord met de bouw van een nieuwe hoofdvestiging van de bibliotheek aan de Stromarkt. Hoewel, van nieuwbouw is strikt genomen geen sprake. Het skelet van het oude SNSgebouw blijft bestaan en het pand van Schräder wordt geïntegreerd. De eerste plannen laten zien dat het aanzicht van de stad op die plek totaal zal veranderen. Naast de bibliotheek zal ook de lokale zender DRTV te vinden zijn in het nieuwe complex. Beide organisaties werken al langer naar tevredenheid samen en zien veel toegevoegde waarde in het behuizen van één pand. Ruimtes kunnen multifunctioneel ingezet worden, maar ook medewerkers kunnen elkaar versterken. Beide organisaties zijn tenslotte in het leven geroepen om mensen objectief te voorzien van informatie die nodig is om prettig te functioneren in de huidige samenleving. NV Bergkwartier zal als eigenaar van de panden de bouw realiseren. Naar verwachting start de bouw begin 2013 en zal twee jaar later worden afgerond. 3

4 Ook in 2011 weer heel veel te beleven in de bibliotheek Eigenlijk was er elke dag wel iets te doen. Vaste waarde blijft die vertrouwde leestafel voor het lezen van een krantje. Daarbij komen er meer en meer pc s voor publiek beschikbaar. Klanten worden via thematafels uitgedaagd iets anders mee te nemen dan wat ze in het hoofd hadden. Dat wil de bibliotheek ook, inspireren zonder de doelstellingen uit het oog te verliezen. Een open poort zijn naar (bijna) alle maatschappelijk relevante informatie, ook digitaal. Mensen helpen die informatie daadwerkelijk te vinden. Verdieping geven aan thema s door middel van lezingen van deskundige sprekers. Met elke week een activiteit was het aanbod nog nooit zo groot en divers als in Zo vertelde Tomas Ross over De geheimen van Soestdijk en Noordeinde, gaf het Deventer Kamerorkest een try-out en bogen zo n 50 leerlingen van groep 7 en 8 zich over het Juniordictee Leesliefde Natuurlijk wordt ook de liefde voor het lezen gestimuleerd, want wie goed kan lezen kan zich beter informeren. Er zijn leesbevorderingsprojecten voor zowel kinderen als volwassenen opgezet. Daarnaast organiseert de bibliotheek mee aan diverse literaire activiteiten als de (Kinder)Boekenweek en Gedichtendag. Ook in de vestigingen Hoewel de meeste activiteiten in de Bibliotheek Centrum worden georganiseerd zijn de vestigingen in 2011 duidelijk in opkomst. Samenwerking met de Wijkwinkel en zijn partners levert met name in Keizerlanden en Colmschate vele informatiebijeenkomsten op over wonen, welzijn en zorg. Ook de kinderactiviteiten doen het goed. Elk woensdagmiddag wordt voorlezen in alle vestigingen, er zijn spelletjesmiddagen en kindervoorstellingen. Voor 2012 wil de Bibliotheek Deventer de stijgende lijn voortzetten. VoorleesExpress Beleven kan ook buiten de bibliotheek. Mooi voorbeeld is VoorleesExpress een project waarbij kinderen met een taalachterstand 20 weken thuis worden voorgelezen door vrijwilligers. In de tweede helft van 2011 kreeg VoorleesExpress 22 duizend euro subsidie van het Oranje Fonds en kon het project het tweede jaar in. In december werd voorgelezen in ruim 20 gezinnen in Deventer. Huis van Zwarte Piet Op 12 november stond hij weer met zijn koffertje op de stoep van de bibliotheek aan de Brink; de Hoofdpiet van Deventer. Het was al de derde keer dat zijn logeeradres daar was ingericht. Drie weken lang ging hij niet alleen de daken op, hij zorgde ook voor ruim 15 activiteiten in de bibliotheek. In totaal kwamen er bijna 1500 kinderen langs om te knutselen, een voorstelling te zien of voorgelezen te worden. Zijn belevenissen waren te volgen via zijn weblog De Hoofdpiet wordt ook in 2012 weer uitgenodigd door VVV en bibliotheek. Leesclubs schieten als paddestoelen uit de grond Het was een klein berichtje in twee regionale kranten aan het begin van het jaar. Leesliefhebber zocht gelijk - gestemden voor het oprichten van een leesclub. Daarvoor had hij de hulp ingeroepen van de bibliotheek. De reacties waren overweldigend. Inmiddels zijn er in 2011 acht nieuwe leesclubs bijgekomen wat de teller brengt op 11. Natuurlijk zijn er in heel Deventer veel meer leesclubs, maar de genoemde 11 worden ondersteund door de Bibliotheek Deventer. Medewerkers reserveren voldoende exemplaren van de te lezen boeken, ze geven lees- en vraagsuggesties en de eerste boekbespreking wordt gedaan door iemand van de bibliotheek. Daarnaast wordt er van elke schrijver een literair dossier aangemaakt in de wiki.obdeventer.nl. 4

5 Samen het internet op In november startte in het vernieuwde Digitaal Centrum van de bibliotheek aan de Brink een cursus internetgebruik voor mensen die moeite hebben met het vinden van de weg in de digitale wereld. Aan de basis ligt het online leerprogramma Klik en Tik Het internet op. Hoewel het programma gemaakt is om zelfstandig door te nemen, blijkt een steuntje in de rug prettig. Cursisten werden in 2011 begeleid door twee enthousiaste maatschappelijk stagiaires. De jonkies uit de 3e klas Havo/ VWO zorgden voor een veilige omgeving waarin elke vraag gesteld kon worden. Digivaardigheid werkt Voor dit project werkt de Bibliotheek Deventer (ook in 2012) samen met de gemeente Deventer en het UWV. Een grotere digivaardigheid bevordert de deelname aan de samenleving en verkleint daarmee de afstand tot de arbeidsmarkt. Dichterscafé Geïnspireerd door de vele cafés op het gebied van wetenschap, religie en geschiedenis die Deventer al rijk is, werd in 2011 een Dichterscafé opgericht. Het is een initiatief van enkele trouwe deelnemers aan de jaarlijkse Gedichtenwedstrijd die de bibliotheek samen met Theater Bouwkunde en de Stentor organiseert. Ongeveer 35 dichters hebben zich aangesloten. In wisselende samenstelling komen ze iedere laatste dinsdag van de maand tussen en uur bijeen om aan de hand van een thema gedichten van eigen hand voor te dragen. Als een dichter het op prijs stelt geeft de rest feedback, en anders niet. De Bibliotheek Deventer ondersteunt het Dichterscafé vooral in praktische zin. Brink 70 duikt in historie In januari veranderde de invulling van het live-radio - programma Brink 70 op donderdag. Er was behoefte aan meer vaste partners zoals de Wijkwinkel al was. Stads archief en Athenaeumbibliotheek SAB zei ja en leverde maandelijks een boeiende gast over één van de vele onderwerpen die de Deventer historie rijk is. De samenwerking wordt voortgezet in En dat is mooi want de bibliotheek maakt Deventer erfgoed graag toegankelijk voor een groter publiek. Goed contact met SAB is daarbij essentieel. Brink 70 is een co productie van de Bibliotheek Deventer en Deventer Radio en Televisie. Naast de donderdageditie is er ook op vrijdag tussen en uur uitzending vanuit de Bibliotheek Centrum. Daarbij wordt met diverse gasten uit het culturele leven van Deventer de uitgaansagenda doorgenomen. Kinderen met BoekStart al piepjong aan het lezen Hoe eerder de taalontwikkeling op gang komt hoe beter de leerprestaties later. Uit onderzoek blijkt dat de positieve effecten zelfs op volwassen leeftijd meetbaar zijn. Om ouders te stimuleren al met hun baby s te lezen is in Rivierenwijk en Colmschate BoekStart geïntroduceerd. Voor heel Deventer De pilot van BoekStart in de Rivierenwijk en Colmschate voldoet aan de verwachtingen. Ruim 30% van de koffertjes is opgehaald en de speciaal voor BoekStart aangeschafte collectie werd goed uitgeleend. Het project komt in 2012 voor heel Deventer beschikbaar. Drie maanden na de geboorte van hun kindje kregen ouders via het consultatiebureau een gezamenlijke brief van gemeente, Carinova en de bibliotheek. Daarin een bon voor een BoekStart-koffertje gevuld met een babyboekje, een cd met liedjes en een gratis lidmaatschap van de bibliotheek voor de baby. 5

6 Klant laat zich verleiden Laat zien wat je hebt, maar dan wel zo aantrekkelijk mogelijk. Verleid je publiek met dat wat ze willen en verras ze met materialen die misschien wat minder voor de hand liggen. De winkelformule voor bibliotheken die al eerder was ingezet werd verder ontwikkeld in Want het werkt. Wie nu in bibliotheek komt kijkt niet meer aan tegen weinigzeggende ruggetjes, maar ziet de boeken, cd s en dvd s rechtstreeks op de cover. Soms frontaal gepresenteerd in de bekende boekenkasten, maar steeds vaker ook op mooi ingerichte tafels. Dit displayen is overgenomen van de detailhandel. De eerste vestigingen die overgingen naar de winkelformule waren Keizerslanden en Schalkhaar. Het aantal uitleningen steeg fors met gemiddeld 30% in het jaar na de invoering. Daarna volgde geen terugval omdat het nieuwe eraf was. Sterker nog, het aantal uitleningen bleef ook in 2011 stijgen. Positieve waardering De winkelformule is een concept voor alle bibliotheken in Overijssel. Inmiddels zijn er zoveel vestigingen op deze manier ingericht dat vergelijken mogelijk is. De resultaten zijn overduidelijk. Op gebied van toegankelijkheid en sfeer scoort een winkelformule-bibliotheek beter en ook de collectie wordt positiever benaderd. Klantenonderzoek De Bibliotheek Deventer neemt de mening van haar klanten serieus. Elke 5 jaar onderzoekt Bureau Leemans de klanttevredenheid. Door vergelijk van cijfers wordt snel duidelijk of maatregelen een positief effect gehad hebben. Daarnaast doet Deventer mee aan BiebPanel, een landelijke digitale enquête voor leden die graag hun mening laten horen. Iedereen krijgt dezelfde vragen waardoor de Bibliotheek Deventer zich kan vergelijken met de rest van Nederland. Wijkwinkel Meer mensen weten in 2011 de Wijkwinkel te vinden voor vragen en diensten op het gebied van wonen, welzijn en zorg Met name de digitale Wijkwinkel ziet het aantal bezoekers stijgen, met absolute winnaar de sociale kaart. De hoeveelheid raadplegingen van de database met producten en diensten van instellingen op het gebied van wonen, welzijn en zorg steeg met 163% naar ruim 34 duizend. Het aantal contacten van wijk- en dorpsbewoners via bezoek, , telefoon of teleloket steeg met 7,3% en bedroeg Dat Nederland in een economische crisis zit was ook merkbaar bij de Wijkwinkel. Het aandeel vragen over werk, inkomen en financiën steeg van bijna 30 naar ruim 43 procent. Vooral de groep 28 tot 64-jarigen had behoefte aan meer informatie op financieel terrein. Het aandeel in die categorie steeg met bijna 10% naar 61,6%. De Bibliotheek Deventer is in opdracht van de gemeente verantwoordelijk voor de Wijkwinkels. In 2011 heeft de gemeente het traject tot nu toe geëvalueerd en besloten de subsidie ook de komende twee jaar toe te kennen. Daarmee kan de dienstverlening verder groeien. Inmiddels zijn 9 van de 14 Wijkwinkels/servicepunten gerealiseerd. Er wordt samengewerkt met 15 professionele partnerorganisaties en 4 vrijwilligersorganisaties. Mensen met vragen op gebied van wonen, welzijn en zorg worden op weg geholpen door algemene Wijkwinkelmedewerkers. Daar waar nodig worden ze gewezen op de spreekuren van de verschillende partnerorganisaties. Er kan gelijk een afspraak ingeboekt worden. 6

7 Digitale Bibliotheek 2011 een actieve bibliotheek, die verandert, investeert in het meewerken aan landelijke vernieuwing, maar ook kiest voor samenwerking. Woorden uit het juryrapport die aangeven waarom Deventer door het vakblad Digitale Bibliotheek is uitgeroepen tot Digitale Bibliotheek Een mooi resultaat, maar het kan altijd beter. Digitale dienstverlening wordt steeds belangrijker. Om te weten waar de klant behoefte aan heeft moet je ze vragen. De Bibliotheek Deventer doet daarom mee aan BiebPanel, een landelijke dienst van de gezamenlijke bibliotheken waarbij via een online enquête alle dienstverlening aan bod komt, zo ook de digitale. Reserveren online populair Bezoekers van de website zijn uitermate tevreden over de mogelijkheid te reserveren en te verlengen. Er wordt vaak gebruik gemaakt van de catalogus. Minder bekend is het digitale aanbod van de bibliotheek. Leden kunnen gratis gebruik maken van de Krantenbank, Literom, de Uittrekselbanken en de digitale versie van de Consumentengids, maar weten het niet. Dat moet beter gecommuniceerd worden, wellicht via sociale media, een terrein waarop de Bibliotheek Deventer zich volgens de eerder genoemde vakjury sowieso meer mag gaan bewegen. Digitale nieuwsbrief 2011 was het jaar waarin de nieuwe huisstijl steeds verder werd doorgevoerd. In september was de nieuwsbrief aan de beurt om het oude paars en groen uit te doen en het oranje en grijs aan te trekken. Naast een nieuw uiterlijk veranderde er ook wat aan de inhoud. Het accent werd verlegd van evenementen naar het nieuws dat de bibliotheek te brengen heeft. Overigens blijven de ruim 4000 abonnees via de nieuwsbrief op de hoogte van alle activiteiten. Toekomst vraagt om creativiteit en flexibiliteit De gevolgen van de bezuinigingen die de gemeente Deventer opgelegd heeft aan de culturele instellingen beginnen in 2011 bij de bibliotheek voelbaar te worden. Met steeds minder mensen moet het serviceniveau minimaal gehandhaafd blijven en het liefst nog omhoog. Dat vraagt om creatieve oplossingen en een flexibele werkhouding. Een ander speerpunt wordt het ontwikkelen van een sterke digitale bibliotheek in landelijke verband, met steeds meer digitale bronnen die voor de leden op een klantvriendelijke manier ontsloten worden. In het meerjarenplan wordt duidelijk de keuze gemaakt om de spreiding van de dienstverlening over de hele gemeente te handhaven. Daar waar bibliotheken in andere gemeenten kiezen voor het sluiten van vestigingen wil de Bibliotheek Deventer fysiek aanwezig zijn zowel in het centrum als in de wijken, dorpen, kleine kernen en buurten; in woonzorgcentra en scholen. Samenwerking en zelfservice De openingstijden worden verder verruimd, liefst in samenwerking met organisaties die in hetzelfde pand zitten. Dat betekent wel dat er een beroep gedaan wordt op de zelfredzaamheid van bezoekers. Zij regelen hun bibliotheekzaken zelf. Voor inhoudelijke vragen blijven er altijd specialisten aan wezig op bepaalde uren. Het is een formule die zich in Keizerslanden en Schalkhaar bewezen heeft. 7

8 de Bibliotheek Deventer in cijfers Leden / Jeugd % Volwassenen % % Partnerpas % Woonzorgcentra % Overige % Totaal % Bezoekers / Centrale % Colmschate % Keizerslanden % Diepenveen % Schalkhaar % Bathmen % Okkenbroek % Lettele % Totaal % Digitale bibliotheek: website / Bezoeken % Unieke bezoekers % Paginaweergaves % Uitleningen / Centrale % Colmschate % Keizerslanden % Diepenveen % Schalkhaar % Bibliobus % Verzorgingsteh % Wesepe % Okkenbroek % Lettele % Bathmen % Overig Totaal %