IS HET WEL SNELLER EN HOE METEN WE DAT?

Transcriptie

1 IS HET WEL SNELLER EN HOE METEN WE DAT? Een kwantitatief onderzoek naar de effecten van geïntegreerde contractvormen op de tijdsaspecten in het ontwikkeltraject. Bahar Akbarian P5 presentatie vrijdag 27 maart 2015 eerste mentor: dr. ir. M. Prins tweede mentor: dr. C. J. van Oel externe mentor: ir. P. Konijnendijk gecommitteerde: ir. E. van der Zaag 1 foto: dr. Mollercollege Waalwijk.

2 IS HET WEL SNELLER EN HOE METEN WE DAT? Een kwantitatief onderzoek naar de effecten van geïntegreerde contractvormen op de tijdsaspecten in het ontwikkeltraject. Bahar Akbarian P5 presentatie vrijdag 27 maart 2015 eerste mentor: dr. ir. M. Prins tweede mentor: dr. C. J. van Oel externe mentor: ir. P. Konijnendijk gecommitteerde: ir. E. van der Zaag 2 foto: dr. Mollercollege Waalwijk.

3 Probleemanalyse Literatuurstudie Onderzoeksmethodologie Resultaten Conclusies & Aanbevelingen Discussie Vragen 3

4 PROBLEEMANALYSE foto: Montessori College Nijmegen. 4

5 Kosten- en tijdoverschrijdingen. Geïntegreerde contracten worden toegepast. binnen budget binnen de planning betere kwaliteit risico s te verkleinen probleemanalyse 5

6 traditioneel contract geïntegreerd contract probleemanalyse 6

7 CONTRACTVORM De wijze van samenwerken tussen partijen met de bijbehorende verdeling van de taken en risico s. probleemanalyse 7

8 EEN AANBESTEDING IS de procedure waarbij een opdrachtgever bekend maakt dat hij een opdracht wil laten uitvoeren en bedrijven vraagt om een offerte in te dienen. In die offertes staat onder andere welke prijs het bedrijf voor de uitvoering van de opdracht vraagt (Wikipedia, 2015). Opdracht: werk (gebouw, weg, tunnel) dienst (verhuizing, juridisch advies, ingenieursopdracht) levering (auto s, stoelen, koffieautomaten). Doel: concurrentie stimuleren. gelijke kansen. overheidsinstanties moeten hun uitgaven publiek verantwoorden. probleemanalyse 8

9 Veel onderzoek Geïntegreerde contractvormen Veronderstelde voordelen Kortere doorlooptijd. Binnen de planning. Minder kosten. Binnen budget. Betere kwaliteit. probleemanalyse 9

10 Veel onderzoek D&B contractvormen effecten. Budget en kosten Planning en tijd Minder 5,2% groei van de kosten. Minimaal 33,5% sneller opgeleverd. (Konchar en Sanvido, 1998) (Konchar en Sanvido, 1998). Minimaal 6,1% goedkoper. (Konchar en Sanvido, 1998) Minimaal 13% goedkoper. Projectduur is 30% korter. (Bennett et. al., 1996) (Bennett et. al., 1996) Presteren niet beduidend beter. Presteren niet beduidend beter. (Ibbs et. al., 2003) (Ibbs et. al., 2003) probleemanalyse 10

11 Twee oorzaken voor deze zéér uiteenlopende conclusies. Verschillende variabelen. Verschillende definities. Expert opinions. Té kleine of té heterogene dataset. Selectiebias. Zwakke methodologie. Zwakke beschrijving. probleemanalyse (Nyström, 2007) 11

12 Drie eisen van Nyström aan onderzoek. Gebaseerd op projectdata en niet op expert opinions. Gebaseerd op een vergelijkende analyse. Compenseren voor andere projectvariabelen. PROBLEEMSTELLING Onderzoeken naar de effecten van geïntegreerde bouwprocesorganisaties in de bouw kennen hun zwaktes. Deze zwaktes worden gevormd door verschillende definities van variabelen en een zwakke methodologie. Waar de onderzoeken een sterke methodologie hebben kunnen de uitkomsten niet met elkaar worden vergeleken door de verschillende definities van de variabelen. Hierdoor zijn de effecten van geïntegreerde bouwprocesorganisaties onduidelijk. probleemanalyse 12

13 Afbakening onderzoekseenheden probleemanalyse 13

14 Afbakening onderzoeksvariabelen kosten triangle kwaliteit tijd probleemanalyse 14

15 ONDERZOEKSVRAAG Presteren projecten met een geïntegreerde contractvormen beter op de tijdsaspecten dan projecten met traditionele tijdsaspecten? probleemanalyse 15

16 Onderzoeksopzet probleemanalyse 16

17 foto: llyceum Schravenlant Schiedam. LITERATUURSTUDIE 17

18 De contractvormen Traditionele contractvorm Architect ontwerpt. D&B contractvorm Eén partij (of een groep) is verantwoordelijk voor ontwerp en bouw. Aannemer bouwt. De opdrachtgever heeft veel invloed tijdens de ontwerp- en uitvoeringsfase. bekend zijn. Geen formeel contract tussen architect en aannemer. De eisen en wensen moeten in een vroeg stadium. De rol van de opdrachtgever is beperkt na de aanbesteding. de theorie 18

19 De definities van de tijd. De definities van de tijd en de meetbare eenheden 1. Snelheid (m²/tijd). Bouwsnelheid en Opleversnelheid. (Bennett et al., 1996) 2. Tijdsefficiëntie. Tijdsnorm/ werkelijke doorlooptijd. (Vasters et al., 2010) 3. De verandering in tijd. Werkelijke tijd/ geplande tijd. (Bennett et al., 1996, Ibbs et al., 2003; Konchar en Sanvido, 1998; Molenaar et al., 1999). 4. Projectduur. Datum oplevering datum eerste activiteit contract. (Bennett et al., 1996, Hale et al., 2009). de theorie 19

20 De verbeterpunten voor dit onderzoek. Verbeterpunt gebaseerd op: Verbeterpunt Bennett et al., Vasters et al., Ibbs et al., Konchar en Sanvido et al., Molenaar et al., de theorie 1. Homogene steekproef samenstellen. 2. Transparantie over hoe de sample is samengesteld. 3. Grotere steekproef. 4. Projecten uit de steekproef zijn afkomstig uit één land. 5. Minder variabelen waardoor de kans op data dredging kleiner wordt. 6. Het onderzoek baseren op een vergelijkende analyse. 20

21 METHDOLOGIE METHODOLOGIE 21 ONDERZOEKS foto: Stedelijk College Eindhoven.

22 Case control studie Twee groepen met elkaar vergelijken. Data verzamelen Digitale vragenlijst. Ingevuld door de projectleider. Data analyseren Met SPSS (statistische analyse). methodologie 22

23 Steekproef Gebouwen voor voortgezet onderwijs (één school in één gebouw). Opgeleverd tussen De bouwopgave was nieuwbouw, aanbouw, renovatie vernieuwbouw. De projectleider was betrokken bij de ontwerp- én bouwfase. Ontwikkeld met een traditioneel of geïntegreerd contract. methodologie 23

24 Respondenten methodologie 24

25 De digitale vragenlijst Doel van de vragen Aanbesteding en contractvorming. De tijdsplanning. De werkelijke tijdsbesteding. Aanvullende informatie. Directe informatie voor de onderzoeksvraag. Indirecte informatie voor de onderzoeksvraag. Covariaat. Controlevraag. methodologie 25

26 De gehanteerde tijdsdefinities. De definities van de tijd en de meetbare eenheden 1. Snelheid (m²/tijd). Bouwsnelheid en Opleversnelheid. (Bennett et al., 1996) 2. Tijdsefficiëntie. Tijdsnorm/ werkelijke doorlooptijd. (Vasters et al., 2010) 3. De verandering in tijd. Werkelijke tijd/ geplande tijd. (Bennett et al., 1996, Ibbs et al., 2003; Konchar en Sanvido, 1998; Molenaar et al., 1999). 4. Projectduur. Datum oplevering datum eerste activiteit contract. (Bennett et al., 1996, Hale et al., 2009). de theorie 26

27 Analyse in SPSS. Univariate analyses. Logistisch regressiemodel met bootstrap. methodologie 27

28 RESULTATEN foto: Stedelijk College EIndhoven. 28

29 47 % geïntegreerd 53 % traditioneel 13 % anders 87 % nieuwbouw resultaten 29 Database 30/46 digitale vragenlijsten retour ontvangen. bouwopgave contractvorm

30 Resultaten Geïntegreerde projecten hebben NIET significant snellere bouw- en opleversnelheid vergeleken met traditionele projecten. Geïntegreerde projecten hebben NIET significant kortere projectduren vergeleken met traditionele projecten. Geïntegreerde projecten komen tijdsplanningen NIET significant vaker na dan traditionele projecten resultaten 30

31 Resultaten Geen significante verschillen tussen traditionele projecten en geïntegreerde projecten. bouwsnelheid opleversnelheid. projectduur. nakomen van de tijdsplanning. resultaten 31

32 Resultaten resultaten 32

33 Resultaten resultaten 33

34 Logistisch regressiemodel Contractvorm. De planning binnen max. 5% tijdoverschrijding gehaald. Tijdsdruk. resultaten 34

35 Resultaat uit het logistisch regressiemodel Als er bovengemiddelde tijdsdruk op het ontwikkeltraject is kiezen partijen voor geïntegreerde contractvormen (p- waarde 0,035) omdat ze veronderstellen dat projecten ontwikkeld met geïntegreerde contractvormen sneller worden ontwikkeld dat projecten met traditionele contractvormen (p- waarde 0,007). resultaten 35

36 AANBEVELINGEN foto: Commanderij College Genert. 36 CONCLUSIES

37 Conclusies Bij projecten met een geïntegreerde bouwprocesorganisatie is er vaker sprake van bovengemiddelde tijdsdruk tijdens het ontwikkeltraject. Bij projecten met een geïntegreerde bouwprocesorganisatie is de keuze voor de contractvorm mede bepaald door de gewenste snelheid voor het ontwikkeltraject. Bij projecten welke een bovengemiddelde tijdsdruk op het ontwikkeltraject kenden is de keuze voor de bouwprocesorganisatie mede bepaald door de gewenste snelheid voor het ontwikkeltraject. Wanneer de contractvorm is gekozen om het proces sneller te laten verlopen is twintig keer grotere kans dat er ook bovengemiddelde tijdsdruk was op het proces. Geïntegreerde bouwprocesorganisaties. Bovengemiddelde tijdsdruk op het ontwikkeltraject. Contractvorm mede bepaald door de gewenste snelheid voor het ontwikkeltraject. Conclusies & Aanbevelingen 37

38 Conclusies Er is bovengemiddelde tijdsdruk op het ontwikkeltraject en daarom wordt er gekozen voor geïntegreerde bouwprocesorganisaties. Maar Bij projecten welke met een geïntegreerde bouwprocesorganisatie zijn ontwikkeld worden er geen significant betere prestaties op de tijd gemeten. Niet op Snelheid. De verandering in de tijd. Projectduur. De conclusie Van dit onderzoek sluit aan bij Ibbs: D & B projecten presteren niet beduidend beter op de tijdsaspecten vergeleken met traditioneel aanbestede projecten (Ibbs et al., 2003) Conclusies & Aanbevelingen 38

39 Aanbevelingen voor de praktijk Geïntegreerde contracten = ontzorgen van de opdrachtgever. Conclusies & Aanbevelingen 39

40 Aanbevelingen voor vervolgonderzoek Het vergroten van de steekproef. suggestie: sportaccomodaties. Gebruikersfase. Conclusies & Aanbevelingen 40

41 foto: Kamerlingh Onnes College Groningen. DISCUSSIE41

42 Discussie van de resultaten Mate van ervaring van de verschillende partijen met geïntegreerde bouwprocesorganisaties. De variabele tijdsdruk is de ervaring van de respondent: hoeft niet wezenlijk zo te zijn. Verschillende boeteclausules bij verschillende contractvormen spelen een belangrijke rol. discussie 42

43 VRAGEN Bahar Akbarian P5 presentatie vrijdag 27 maart 2015 eerste mentor: dr. ir. M. Prins tweede mentor: dr. C. J. van Oel externe mentor: ir. P. Konijnendijk gecommitteerde: ir. E. van der Zaag 43 foto: Liemers College Zevenaar.

44 De bouwprocesorganisaties Initiatief & Ontwerp Uitvoering Gebruik & Definitie Exploitatie D & B DBM DBMO DBMFO 44