Massk. shannon nieborg. Shannon, Anouk, Melisa, Silvana, Killian.

Transcriptie

1 Massk shannon nieborg Shannon, Anouk, Melisa, Silvana, Killian.

2 Inleiding In dit tijdschrift krijgt u veel te lezen over dementie. De verschillende fasen, het verschil tussen dementie en alzheimer, wat zijn de verschijnselen bij de verschillende fasen en nog veel meer. 1

3 Inhoudsopgave 1. Inhoudsopgave 2. Wat is het verschil tussen dementie en alzheimer 3. De verschillende fasen van dementie 4/5. Wat zijn de verschijnselen bij de verschillende fasen 6/7. Verschil van hersenen dementerende en gezond iemand 8. Gedicht 9/10/11. Stappen voordat dementerende worden opgenomen in verpleeghuis 12/13. Benaderingswijze 14/15/16. Quizvragen 17. Woordweb 18. Discussie 2

4 Verschil tussen dementie en alzheimer Kort gezegd is dementie een verzamelnaam voor een aantal verschijnselen. Deze verschijnselen worden veroorzaakt door een ziekte, zoals de ziekte van Alzheimer. Dementie is een syndroom. Dat wil zeggen dat het een verzameling van verschijnselen is, waaronder geheugenverlies, problemen met oriëntatie, gedrag en/of taal. Men spreekt over dementie als deze verschijnselen veroorzaakt worden door een ziekte die de hersenen aantast, waardoor de hersencellen afsterven en de verstandelijke vermogens van iemand achteruit gaan. Maar liefst 1 op de 5 mensen krijgt een vorm van dementie. Ziekte van Alzheimer Is de meest voorkomende vorm van dementie. Ongeveer 70% van alle mensen met dementie heeft de ziekte van Alzheimer. Bij deze ziekte kunnen de hersencellen steeds minder goed contact maken met elkaar en met de zenuwen die informatie naar en van de hersenen doorgeven. Steeds meer hersencellen verschrompelen, waardoor ze niet meer kunnen functioneren. 3

5 Verschillende fasen van dementie Dementie word onderverdeeld in 4 fasen: Het bedreigde ik Het verdwaalde ik Het verborgen ik Het verzonken ik Het bedreigde ik De eerste fase heet het bedreigde ik, iemand die bij zichzelf ontdenkt dat hij of zij wel dement zou kunnen zijn, voelt zich bedreigd. Diegene probeert het te verbergen. Mensen die in de fase van het bedreigde ik zitten lijden aan vergeetachtigheid. Meestal zijn ze goed georiënteerd, maar soms valt er opeens een gat. Iemand die in de eerste fase zit zal niet snel zeggen dat hij of zei dement is. Doordat mensen in de beginfase heel erg hun best doen om niet te laten zien dat ze soms dingen vergeten, zijn ze vaak erg gespannen. Iemand kan doordoor snel boos of verdrietig worden, terwijl er helemaal geen aanleiding voor is. Het is belangrijk dat je iemand zo min mogelijk corrigeert. Het verdwaalde ik De tweede fase heet het verwaalde ik, Als de dementie erger wordt neemt de vergeetachtigheid toe, mensen raken bijv. woorden kwijt of ze gaan woorden verkeerd gebruiken. Ook weten ze niet meer hoe oud ze zijn, waar ze zijn, of wie iemand is. 4

6 Ze kunnen ook geen klok meer kijken en hebben geen besef van tijd meer. Mensen in deze fase lijken letterlijk verdwaald, ze lopen bijv. zonder doel ergens heen. Iemand die in deze fase zit trekt zich vaak terug, kan zich niet meer goed concentreren en ziet er vaak ontspannen uit. Het verborgen ik De derde fase heet het verborgen ik, mensen in deze fase zijn nog erger dement geworden en trekken zich nog verder terug. Ze zitten eigenlijk in hun eigen wereld. Vaak maken ze ook iedere keer de zelfde beweging, bijv. een servet op vouwen. Het lijkt bij deze mensen zo dat je geen contact met ze kunt krijgen. Mensen in deze fase willen zich graag nuttig voelen terwijl het lijkt dat je ze maar beter met rust kunt laten. Vaak vind iemand het fijn dat je hem of haar aanraakt, bijv. door een hand op iemands hand te leggen of een arm om iemand heen te leggen. Vaak zijn deze mensen ook incontinent, dat is dat je je urine of ontlasting niet kunt ophouden. Het verzonken ik De vierde fase is het verzonken ik. Mensen in deze fase geven bijna helemaal geen reactie meer, hun ogen zijn meestal gesloten. Het is belangrijk dat deze mensen het gevoel krijgen dat ze de moeite waard zijn, ze vinden het bijvoorbeeld fijn dat hun favoriete muziek gedraaid wordt, of dat ze lekker verwend worden. Voor de familie is deze fase best wel moeilijk, ze kunnen eigenlijk geen contact meer krijgen. Het lijkt soms dat iemand in deze fase alleen lichamelijk aanwezig is. 5

7 Verschil hersenen Het verschil tussen gezonde hersenen en alzheimerhersenen is aanzienlijk. Veranderingen als inkrimping van het hersenweefsel zijn van grote invloed op het functioneren van de hersenen. De afbeeldingen hieronder laten een dwarsdoorsnede van de hersenen zien, bekeken vanaf de voorkant. De dwarsdoorsnede aan de linkerzijde verbeeldt normale hersenen. De dwarsdoorsneden aan de rechterzijde tonen drie stadia van de hersenen van een persoon die de ziekte van Alzheimer heeft. Fases alzheimer In de meest ernstige fase van de ziekte van Alzheimer is er sprake van een totale inkrimping van het hersenweefsel. De normaal goed ontwikkelde plooien aan de buitenkant van de hersenen zijn zichtbaar dieper. Daarnaast zijn de hersenkamers, oftewel de ruimtes in de hersenen, aanzienlijk vergroot. Ook de windingen in de hersenen, die het hersenvocht bevatten, zijn gekrompen. Met de voortgang van de ziekte sterven steeds meer hersencellen af. Dit met gedragsveranderingen als ronddwalen en gejaagdheid tot gevolg. Het vermogen om gezichten te herkennen en te communiceren gaat in de laatste fase van de ziekte totaal verloren. Patiënten verliezen de controle over hun ontlasting en hebben uiteindelijk continu verzorging nodig. Dit stadium van volledige afhankelijkheid kan jaren duren. De periode vanaf 6

8 7 het moment van diagnose tot aan het levenseinde bedraagt gemiddeld zeven jaar, maar dit proces kan ook twintig jaar of langer duren.

9 8 Gedicht

10 Stappen voor dat dementerende opgenomen worden in verpleegtehuis Voordat een cliënt met dementie kan worden opgenomen moeten er eerst stappen ondernomen worden. Bij dementie gaat het verstandelijk functioneren achteruit. Dementie brengt veel problemen met zich mee. Niet alleen is de verzorging zwaar, maar kunnen er ook juridische en financiële problemen bij komen. Het is belangrijk dat dit allemaal op tijd wordt geregeld. CIZ AMBZ-zorg is zorg die wordt betaald via de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. Om deze zorg te krijgen heb je een indicatie nodig. Dit is een besluit waarin staat welke zorg iemand nodig heeft en hoeveel. Je krijgt deze indicatie van het CIZ Centrum Indicatiestelling Zorg. Bij dit centrum kun je de zorg aanvragen. WMO Wet maatschappelijk ondersteuning ofwel de WMO zorgt ervoor dat iedereen mee kan doen aan de maatschappij en zelfstandig kan blijven wonen. Het gaat zowel om mensen met dementie als om vrijwilligers en mantelzorgers. De WMO wordt uitgevoerd door de gemeente. De gemeente 9

11 bepaald of je ondersteuning kunt krijgen en welke ondersteuning je kunt krijgen. Hiervoor moet je naar het WMO loket in je eigen gemeente. Als je de mogelijkheid krijgt voor ondersteuning kun je kiezen voor de ondersteuning uit twee soorten ondersteuning. 1- PGB een persoonsgebonden budget waarmee je zorg kan inkopen 2- Gemeente kan het allemaal voor je regelen, maar die heeft dan ook zeggenschap in de zorg bijvoorbeeld een rolstoel. Wilsbekwaam Iemand met dementie raakt steeds meer verdwaalt in zijn eigen wereld en heeft steeds minder grip op de wereld om zich heen. Mensen met dementie worden op een gegeven moment dan ook wilsbekwaam. Het is dan ook erg verstandig om belangrijke zaken zoals financiën, welzijn en goederen van te voren te bespreken met alle betrokkenen. Leg alles goed vast zodra dit mogelijk is om conflicten en onduidelijkheden te voorkomen. Vast leggen kan door middel van : Machtigingen, codicil (verdeling van goederen en dergelijke), volmacht (schriftelijke verklaring wie welke handelingen uit mag voeren), en een levensstatement (deze zaak gebeurt door de notaris hierin staan de wensen bij overlijden). 10

12 Welke wet hoort hierbij. Wat is het doel van deze wet? BOPZ bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen wet. Deze wet regelt gedwongen opnames en behandelingen van mensen die aan een geestelijke stoornis lijden. Er zijn verschillende manieren om mensen gedwongen op te nemen. Zo gebruiken ze gedwongen opname als laatste keuze. Dit wordt alleen gedaan als er echt gevaar dreigt voor de cliënt zelf en zijn /haar omgeving. Deze wet geldt ook voor de geestelijke gezondheidszorg, de verstandelijke gehandicaptenzorg en de psychiatrie. Deze wet geldt niet voor mensen die zich vrijwillig laten opnemen. Wat is het doel van deze wet? Het doel van de BOPZ wet is hulp bieden aan mensen in de psychiatrie, mensen met een verstandelijke beperking en aan mensen die dementie hebben. Deze mensen beschikken zelf niet meer over het inzicht of zij wel of geen hulp nodig hebben. De wet zorgt er dan voor dat zij toch de juiste toegepast hulp krijgen die ze verdienen. 11

13 Benaderingswijze Belevingsgerichte Zorg Bij deze benaderingswijze staat de persoonlijke beleving van de persoon met dementie centraal. Toepassing van belevingsgerichte zorg vindt plaats bij personen met dementie die zich in een gevorderd stadium van de ziekte bevinden. In dit stadium is er bijna geen herkenning meer. De persoon met dementie is de werkelijkheid kwijt en is niet langer in staat zich aan te passen aan de realiteit. Validation, snoezelen en reminiscentie zijn vormen van deze belevingsgerichte zorg. validation: FASE 1:gaat het om het herkennen en bevestigen van de gevoelens van de dementerende. De verzorger verplaats zich in de belevingswereld van de persoon met dementie die gebaseerd is op herinneringen en verlangens. Een antwoord op de mededeling: "Ik wil naar mijn moeder!" kan dan zijn dat dit niet kan, maar vervolgens wordt er wel gepraat over de moeder. Het belangrijkste doel van validation is het behouden van het gevoel van eigenwaarde en het verminderen van spanning en onrust. Snoezelen: FASE 3: is gericht op het prikkelen van de zintuigen. Het contact wordt gelegd door middel van geluid, geur en aanraking. Deze benaderingswijze is bedoeld voor mensen met dementie die zijn teruggetrokken in hun eigen belevingswereld. Mensen voor wie de werkelijkheid weinig of geen betekenis meer heeft. De persoon met dementie is het beste te bereiken met directe, eenvoudige prikkels, zoals voelen, horen, zien en proeven. 12

14 Reminiscentie : FASE 2 :is een verzamelnaam van verschillende activiteiten die te maken hebben met het verleden. Zoals foto's kijken, spelletjes doen en liedjes zingen uit de oude doos. Doel is het ophalen van positieve gebeurtenissen en ervaringen. Quizvragen 1- De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie? Juist Onjuist 13

15 2- Hoeveel procent van de personen boven 80 jaar lijden aan dementie? 10% 15% 20% 25% 3- Ook iemand van 30 jaar kan de ziekte van Alzheimer krijgen? Juist Onjuist. 4- Hoe wordt de ziekte van Alzheimer meestal afgekort? Z.V.A A.D S.D.A.T.X 5- Wat hoort bij warme zorg? Aandacht voor de aankleding en inrichting van woon en leefruimten. Validation. Praten over het verleden en doezelen. R.O.T en veel aandacht voor activiteiten. 6- Wat is een goede tip bij de communicatie met 14

16 iemand die dementerend is? Probeer keuzes te vermijden, stel ja- of nee- vragen. Praat hard. Maak vooral geen oogcontact, dat is verwarrend. Corrigeer deze persoon regelmatig. 7- Wat is een goede tip om met een agressieve dementerende om te gaan? Probeer de bron van de agressie te achterhalen. Ga in discussie met de dementerende. Vraag begrip voor jouw standpunt. Geef de dementerende een standje. 8- Wat is agnosie? Problemen met taal. Problemen met oriëntatie in de tijd. Problemen met het herkennen. Problemen met horen, zien en ruiken. 9- Dementie kan onder ander worden veroorzaakt door: Een depressie. Een valpartij. Weinig groente en fruit. De ziekte van alzheimer. 15

17 10- Wat zijn voorbeelden van snoezelen. Harpmuziek laten horen, knuffeldier aaien. Herinneringen ophalen, praten over het verleden. De krant voorlezen of puzzel maken. Schilderen of borduren. Woordweb Korte/langetermijngeheugen Verschillende soorten dementie Persoonlijkheidsverlies 16

18 Diagnose Verzorgings/verpleeghuis Ouderen/Jongdementerende Alzheimer Ontkenning Dementie Onzekerheid Geheugenverlies Angst Boosheid verdriet Familie/verzorgers Gedragsverandering Geestelijke aftakeling Problemen met lezen/praten/schrijven en rekenen Discussie Patient met alzheimer Het is heel belangrijk dat er open over dementie gepraat wordt. Ook met mensen die dementie hebben. Dit voorkomt dat wij in een isolement terecht komen. Er over praten helpt het accepteren en begrijpen van dementie. 17

19 Onze mening Onze mening over dementie is dat er open over gepraat kan worden. De mensen met dementie kunnen er niets aan doen dat zij dit gekregen hebben. De zorg die de mensen nodig hebben moet ook duidelijk zijn voor hunzelf. Voor de clienten is het heel belangrijk dat er regelmaat is zodat ze niet plots worden overvallen dat iets anders gaat dan normaal. Partner Wij vinden het een intressant en eerlijk stuk al partner zouden wij het lastig als je zelf niet de kennis over de ziekte hebt. Wij vinden het ook belangrijk dat er open en eerlijk over gepraat kan worden en dat er hulp gevraagd kan worden als we dat nodig hebben. 18