Als testteam aan de slag met de kennisbundel Dementie?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Als testteam aan de slag met de kennisbundel Dementie?"

Transcriptie

1 Als testteam aan de slag met de kennisbundel Dementie? Speciaal voor docenten en praktijkbegeleiders zijn er 11 kennisbundels met actuele kennis over een onderwerp dat van belang is voor onderwijs en zorgpraktijk. Bij de kennisbundels hoort lesmateriaal voor ROC-onderwijs. U hebt zich aangemeld om tussen oktober en december 2013 deel te nemen aan het testteam dat de kennisbundels in de praktijk gaat uitproberen. Om het u als docent makkelijker te maken, is uit elke kennisbundel een onderdeel gehaald en daarover is een proefles gemaakt. In deze proefles komt het volgende aan bod: Theorie: o beschrijving uit de kennisbundel o powerpointpresentatie. Instrument dat benoemd wordt in de kennisbundel en dat geschikt is voor gebruik in de les. Praktische opdracht voor studenten. Na afloop van de les gaat u via social media hierover berichten: Past de proefles goed in uw programma? Vindt u hem bruikbaar? Bespaart deze proefles u voorbereidingstijd? Worden uw leerlingen er enthousiast van? Wat vinden ze het leukste onderdeel? Eén van de kennisbundels gaat over dementie. In deze bundel worden onder andere de verschillende stadia van dementie behandeld. Over deze stadia gaat deze proefles.

2 Theorie: verschillende stadia van dementie Voorstadium Dit is de fase waarin de eerste verschijnselen zich voordoen. Men krijgt last van geheugenproblemen, men vergeet soms iets uit het recente verleden. Deze vergeetachtigheid wordt als hinderlijk ervaren, maar er kan toch goed zelfstandig mee geleefd worden. Een aantal hulpmiddelen zoals een agenda kunnen in deze fase heel nuttig zijn. Een aantal kenmerken van dit voorstadium: Er ontstaan problemen met het maken van plannen. Men heeft moeite met het omgaan met nieuwe situaties. Er is frustratie wanneer men teveel dingen aan zijn hoofd heeft. Er ontstaat irritatie en angst bij het ervaren van de geheugenproblemen. Stadium 1: Het bedreigde ik In dit stadium komt er een eerste confrontatie met dementie. Deze wordt door de persoon met dementie als een bedreiging ervaren. Men vergeet soms dingen, kan zich moeilijker uitdrukken doordat men soms de woorden niet vindt. Dit zorgt voor een crisissituatie. Hierin proberen de mensen hun beginnend dement-zijn te ontkennen en zoveel mogelijk te verstoppen voor de buitenwereld. Kenmerken van dit stadium: Er is een identiteitscrisis. Korte termijngeheugenverlies, daarna geleidelijk aan ook van het lange termijngeheugen. Het denken verloopt trager. Het taalgebruik is minder goed. Het handelen verloopt trager. Er is een verminderd sociaal aanpassingsvermogen (=decorumverlies). Er is wel ziektebesef, maar geen ziekte-inzicht. Proberen het gevoel van angst en onveiligheid te verminderen. Daarnaast: beroep doen op vaardigheden die niet achteruit zijn gegaan, de cliënt met dementie informeren over de concrete werkelijkheid om hem heen (realiteitsoriëntatie). Stadium 2: Het verdwaalde ik Dit stadium wordt vooral gekenmerkt door angst. De persoon met dementie heeft steeds minder houvast aan zichzelf en aan de realiteit, hij verliest de controle over zijn leven. Iedere nieuwe situatie zorgt voor paniek, voor grote onzekerheid. Zijn geheugen gaat steeds meer achteruit, de oriëntatie verloopt alsmaar meer gestoord en het verleden wordt meer en meer herbeleefd. Een aantal kenmerkende symptomen voor dit tweede stadium: De geheugenstoornissen worden steeds uitgebreider. Er wordt steeds meer in het verleden geleefd. Vragen als wie ben ik en waar ben ik staan centraal. De oriëntatie raakt steeds meer verstoord.

3 Er is steeds meer motorische onrust. Hierbij kunnen ook dwaalneigingen optreden of een omkering van het dag- en nachtritme. De belangstelling neemt af en de belevingswereld wordt verkleind. De zelfstandigheid van de algemene dagelijkse handelingen neemt af. De motoriek gaat zichtbaar achteruit. De bewegingen zijn niet meer doelgericht. De identiteitscrisis van het vorige stadium wordt nu identiteitsverwarring. Houvast bieden, de dagelijkse leefomgeving structureren, zoveel mogelijk aansluiten bij de interesses en behoeften van de cliënt met dementie. Stadium 3: Het verborgen ik In dit stadium is er wel degelijk nog contact mogelijk. Dat contact gaat dan niet zozeer via conversaties, maar met de validation benaderingstechnieken. Deze technieken bestaan uit: oogcontact, aanraking, herhalen van woordsalades, gevoelens benoemen, spiegelen. Methoden om contact te maken worden steeds meer zintuiggericht, dus doen een appèl op voelen, ruiken, horen, zien en proeven. Aanbod laten aansluiten op de directe zintuiglijke behoeften (warmte, rust, prettige sfeer) en beleving (warm/koud, honger/dorst, pijn) van de cliënt. Verder: zorgen voor een rustige, prikkelarme leefomgeving; het initiatief tot contact niet bij de persoon met dementie laten. Stadium 4: Het verzonken ik In dit stadium is er een verdere terugkeer naar de basisbehoeften van de persoon. In deze fase is er enkel nog contact mogelijk via sensorische en motorische prikkels. De persoon met dementie wordt volledig afhankelijk van anderen. Dit is het laatste stadium. Uiteindelijk zal de dementerende bedlegerig of rolstoelgebonden worden en overlijden. Enkele kenmerkende symptomen: De persoon met dementie is volledig afhankelijk van anderen. Het vermogen om te kauwen en slikken gaat verloren. Geheugen en taal zijn minimaal. De communicatie is ernstig verstoord. Er treedt een foetushouding op. Bij dit theoriedeel is een powerpointpresentatie gemaakt.

4 Instrument uit de kennisbundel: casus Casus fase De verdwaalde ik Meneer Martens heeft de diagnose Alzheimer gekregen op de geheugenpolikliniek van het streekziekenhuis. Hij woont samen met zijn vrouw buiten de bebouwde kom in een villa. Naast de villa ligt zijn tuinderij waar nu zijn zoon de scepter zwaait. Meneer Martens is erg trots op wat hij bereikt heeft met zijn bedrijf. Soms gaat hij zijn zoon nog helpen op de tuinderij. De laatste jaren gaat dit echter steeds moeizamer. Nieuwe technieken kan meneer Martens niet meer volgen en hij is gedesoriënteerd in de tijd, waardoor hij planten de verkeerde verzorging geeft in het seizoen. Bij zijn villa heeft meneer Martens een prachtige siertuin waarin hij hele dagen is te vinden. Buurtbewoners en fietsers komen regelmatig kijken in de tuin en vroegen meneer dikwijls om raad en advies voor hun eigen tuin. Naarmate het dementeringsproces vorderde, snoeide meneer Martens planten in het voorjaar kort en knipte hij de bloemen eruit omdat hij ervan overtuigd was dat de herfst was aangebroken. Tot groot verdriet van mevrouw Martens veranderde de tuin waar zij zo trots op was langzaam in een gekortwiekte tuin waaruit alles wat bloeide onmiddellijk werd weggeknipt. Uit eigen initiatief bood de zoon hulp aan. Medewerkers uit zijn bedrijf zouden de tuin bijhouden. Meneer Martens werd in zijn nette kleren op zijn stoel in de serre gezet en kon toezien hoe anderen in zijn tuin aan het werk waren. Na een aantal keer werd hij opstandig en boos. Hij wilde graag helpen in de tuin. Zijn vrouw en zoon probeerden hem af te leiden, maar dit ging niet goed. Tenslotte belde mevrouw Martens een zorgverlener. Bespreking Bespreek de casus in groepjes van drie. Stel: jij bent de zorgverlener. Wat adviseer je meneer Martens en zijn familie?

5 Opdracht Formeer groepjes van drie studenten. Elk groepje gaat aan de slag met de volgende opdracht: Bekijk op You Tube een aantal filmpjes die gaan over mensen met dementie. Stel je voor dat jouw moeder dement wordt en opgenomen moet worden in een verpleeghuis. Dementie Hoe zou je willen dat er met haar wordt omgegaan? Beschrijf dit zo nauwkeurig mogelijk. Bespreek daarna in je groepje wat je opgeschreven hebt en hoe jullie om willen gaan met mensen met dementie als je straks als verzorgende gaat werken.

Dementie na de diagnose

Dementie na de diagnose Dementie na de diagnose 1. Beloop en symptomen 2. De rol van het ziekenhuis na de diagnose - Medicatie bij dementie 3. Samenwerking 1 e lijn en ziekenhuis: vragen/opmerkingen - Ziekte van Alzheimer - Vasculaire

Nadere informatie

Visie. Wat is dementie?

Visie. Wat is dementie? Visie Opdrachthoudende vereniging VitaS staat open voor gebruikers met dementie. Binnen onze dagverzorgingscentra worden alle ouderen met dementie opvangen ongeacht hun zorgnoden. Wij streven naar een

Nadere informatie

Verschil tussen Alzheimer en dementie

Verschil tussen Alzheimer en dementie Inhoudsopgave Verschil tussen Alzheimer en Dementie blz. 1 De fasen van Dementie blz. 2 Verschijnselen van Dementie blz. 3 Verschil tussen gezond en dementerend, waardoor? Blz. 4 Benaderingswijze blz.

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst. Dementie

Informatiebijeenkomst. Dementie Informatiebijeenkomst Dementie KBO Bergeijk - November 2016 Kristien Jansen, Specialist Ouderengeneeskunde Ellen Rozel, GZ-psycholoog Valkenhof Vergeetachtigheid is niet altijd een teken van dementie!

Nadere informatie

Visie. Wat is dementie?

Visie. Wat is dementie? Visie Opdrachthoudende vereniging VitaS staat open voor zorgbehoevende bewoners en voor bewoners met dementie. Binnen onze woonzorgcentra worden alle ouderen met dementie opvangen ongeacht hun zorgnoden.

Nadere informatie

Dementie per leeftijdscategorie 6-1-2010. Dementie Dementiesyndroom. = ontgeesting. Omvang dementie in Nederland. Matthieu Berenbroek

Dementie per leeftijdscategorie 6-1-2010. Dementie Dementiesyndroom. = ontgeesting. Omvang dementie in Nederland. Matthieu Berenbroek Dementie Dementiesyndroom de-mens = ontgeesting Matthieu Berenbroek Fontys Hogeschool Verpleegkunde Omvang dementie in Nederland 2005 180.000 / 190.000 dementerenden 2050 400.000 dementerenden Bron CBO

Nadere informatie

Probleemgedrag bij ouderen

Probleemgedrag bij ouderen Probleemgedrag bij ouderen Machteloos, bang of geïrriteerd. Zo kunnen medewerkers en cliënten in de thuiszorg zich voelen in situaties waarin sprake is van probleemgedrag. Bijvoorbeeld als een cliënt alleen

Nadere informatie

Lesmodule 4 fasen van. dementie. VOORBEELD LESMODULE: 4 fasen van dementie

Lesmodule 4 fasen van. dementie. VOORBEELD LESMODULE: 4 fasen van dementie Lesmodule 4 fasen van dementie Inhoudsopgave: 1. Wat is dementie? blz. 3 2. Twee basisprincipes over de werking van de hersenen blz. 4 3. Omschrijving van de vier fasen van ikbeleving bij dementie blz.

Nadere informatie

29/11/2016. De wereld van dementie. PERSOON met dementie. Expertisecentrum Dementie Paradox. Besef en beleving. Dementerenden.

29/11/2016. De wereld van dementie. PERSOON met dementie. Expertisecentrum Dementie Paradox. Besef en beleving. Dementerenden. De wereld van dementie Frederix Nelle Expertisecentrum Dementie Paradox We spreken niet meer over Dementen Dementerenden Maar : PERSOON met dementie Elke persoon met dementie is UNIEK! Besef en beleving

Nadere informatie

Dementie en de fasen van Ik beleving

Dementie en de fasen van Ik beleving Dementie en de fasen van Ik beleving Stichting Philadelphia Zorg Philadelphia voor medewerkers Het beste uit jezelf Dementie is een overkoepelend begrip. Het wordt gebruikt om een grote hoeveelheid ziekten

Nadere informatie

Welke fasen zijn er in Dementie? Blz. 2. Afb eeldingen van gezonde hersenen en een dementerende zorgvrager. Wat is het verschil? Blz.

Welke fasen zijn er in Dementie? Blz. 2. Afb eeldingen van gezonde hersenen en een dementerende zorgvrager. Wat is het verschil? Blz. Wat is het verschil tussen Dementie en Alzheimer? Blz. 1 Welke fasen zijn er in Dementie? Blz. 2 Wat zijn de verschijnselen bij de verschillende fasen? Blz. 3 Afb eeldingen van gezonde hersenen en een

Nadere informatie

Verdwaald ben ik als mens! Wie zorgt er nu voor mij? t Was niet mijn eigen wens, maar mag ik er nog bij?

Verdwaald ben ik als mens! Wie zorgt er nu voor mij? t Was niet mijn eigen wens, maar mag ik er nog bij? verdwaald in eigen leven infobrochure dementie Verdwaald ben ik als mens! Wie zorgt er nu voor mij? t Was niet mijn eigen wens, maar mag ik er nog bij? OCMW MERCHTEM WoonZorgCentrum Ter Stelten VOORWOORD

Nadere informatie

Aansluiten bij de cliënt in de veranderende werkelijkheid. D8tGkA1roeBQ

Aansluiten bij de cliënt in de veranderende werkelijkheid.   D8tGkA1roeBQ Aansluiten bij de cliënt in de veranderende werkelijkheid https://www.youtube.com/watch?v=8tgka1roebq&list=r D8tGkA1roeBQ DPRS 2018 Inhoud Voorstellen In het kort; wat is dementie? Wat is validation?

Nadere informatie

Vergeetachtig of dement?

Vergeetachtig of dement? Dementie Riëtte Oudenaarden, verpleegkundig specialist geriatrie Vergeetachtig of dement? 2 1 Vergeetachtig of dement? 3 Dementie is meer dan vergeten Verstoring op meerdere domeinen. Lichamelijke problemen

Nadere informatie

Dienst geriatrie Dementie. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie

Dienst geriatrie Dementie. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie Dienst geriatrie Dementie Informatiebrochure voor de patiënt en de familie WAT IS DEMENTIE? Dementie is een hersenaandoening, geen normaal hersenverouderingsproces. Het is een geleidelijk evoluerende,

Nadere informatie

Verdwaald ben ik als mens! Wie zorgt er nu voor mij? t Was niet mijn eigen wens, maar mag ik er nog bij?

Verdwaald ben ik als mens! Wie zorgt er nu voor mij? t Was niet mijn eigen wens, maar mag ik er nog bij? verdwaald in eigen leven infobrochure dementie Verdwaald ben ik als mens! Wie zorgt er nu voor mij? t Was niet mijn eigen wens, maar mag ik er nog bij? OCMW MERCHTEM WoonZorgCentrum Ter Stelten Hoe zou

Nadere informatie

Stamtafel 8 april Stichting Vrienden van Dalfsen & Zorgcentrum Rosengaerde

Stamtafel 8 april Stichting Vrienden van Dalfsen & Zorgcentrum Rosengaerde Stamtafel 8 april 2018 Stichting Vrienden van Dalfsen & Zorgcentrum Rosengaerde Programma Even voorstellen Waarom dit onderwerp? Dementie waar hebben we het over? Stellingen over dementie PAUZE Dementie

Nadere informatie

Kenniscentrum Palliatieve Zorg Stichting Prisma

Kenniscentrum Palliatieve Zorg Stichting Prisma Kenniscentrum Palliatieve Zorg Stichting Prisma In deze presentatie Kenmerken van dementie Kenmerken van mensen met een verstandelijke beperking (VB) Kenmerken van dementie bij mensen met een VB Herkennen

Nadere informatie

Dementie. Kennisbundel voor docenten Zorg & Welzijn. 2 Leeswijzer 4 De actualiteit 11 Aan de slag met dementie. 32 Vindplaats. In deze kennisbundel:

Dementie. Kennisbundel voor docenten Zorg & Welzijn. 2 Leeswijzer 4 De actualiteit 11 Aan de slag met dementie. 32 Vindplaats. In deze kennisbundel: Januari 2014 Kennisbundel voor docenten Zorg & Welzijn Dementie In deze kennisbundel: 2 Leeswijzer 4 De actualiteit 11 Aan de slag met dementie casuïstiek 32 Vindplaats inhoud 1 Leeswijzer Waarom is aandacht

Nadere informatie

Dementie en depressie, angst en psychose

Dementie en depressie, angst en psychose Dementie en depressie, angst en psychose Inhoud Kennismaking Opdracht Dementie en depressie Dementie en angst Dementie en psychose Casus Opdracht: psychisch beeld + dementie Wat weet je er over? Welke

Nadere informatie

Massk. shannon nieborg. Shannon, Anouk, Melisa, Silvana, Killian.

Massk. shannon nieborg. Shannon, Anouk, Melisa, Silvana, Killian. Massk shannon nieborg Shannon, Anouk, Melisa, Silvana, Killian. Inleiding In dit tijdschrift krijgt u veel te lezen over dementie. De verschillende fasen, het verschil tussen dementie en alzheimer, wat

Nadere informatie

Behandeling. Leven zoals jij dat wilt. Rian leerde voor zichzelf opkomen. Ondersteund door SDW

Behandeling. Leven zoals jij dat wilt. Rian leerde voor zichzelf opkomen. Ondersteund door SDW Behandeling Leven zoals jij dat wilt Rian leerde voor zichzelf opkomen Ondersteund door SDW Welke informatie vind je in deze brochure? SDW helpt je verder pagina 3 Therapie pagina 9 Onderzoek en behandelplan

Nadere informatie

De tijd van je leven

De tijd van je leven De tijd van je leven Dementie Het verschil tussen dementie en alzheimer. Dementie is een verzamelnaam voor een aantal verschijnselen, die verschijnselen worden veroorzaakt door een ziekte. Er zijn ruim

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Dementie

Werkstuk Biologie Dementie Werkstuk Biologie Dementie Werkstuk door een scholier 1045 woorden 22 december 2003 5,3 40 keer beoordeeld Vak Biologie Wat is dementie: Vanuit het Latijn vertaald betekent dementie letterlijk ontgeestelijk-zijn.

Nadere informatie

Het belang van Levensverhalen bij Dementie

Het belang van Levensverhalen bij Dementie Het belang van Levensverhalen bij Dementie 24 februari 2015 Inge van Rooij (coördinerend begeleider, Lunet zorg) Willem Lemmens (gedragsdeskundige, Lunet zorg) Ouder worden! Veroudering = Levensloop! Mensen

Nadere informatie

Jan pronk Gedicht Fases quiz

Jan pronk Gedicht Fases quiz Jan pronk Gedicht Fases quiz Danique Weerts Claudia Tromp Janeska Hazenber Denise Boer Josilane Sá Pereira - Wat is het verschil tussen dementie en Alzheimer? Dementie een verzamelnaam voor een aantal

Nadere informatie

Agressief gedrag. Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Agressief gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken.

Agressief gedrag. Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Agressief gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken. Agressief gedrag Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Agressief gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken. Wat is agressief gedrag? Dementie kan ervoor zorgen

Nadere informatie

Aansluiten bij de cliënt in de veranderende werkelijkheid

Aansluiten bij de cliënt in de veranderende werkelijkheid Aansluiten bij de cliënt in de veranderende werkelijkheid Jolanda Stroet & Diana Sennhenn Gespecialiseerd Verzorgende Psychogeriatrie 11 april 2019 https://www.youtube.com/watch?v=8tgka1roe BQ&list=RD8tGkA1roeBQ

Nadere informatie

Zorggroep Apeldoorn en omstreken

Zorggroep Apeldoorn en omstreken Psychogeriatrie 2 Zorggroep Apeldoorn en omstreken Inhoud Inleiding 4 Psychogeriatrie 5 Wat kunt u verwachten? 7 Tot slot 9 3 Inleiding Uw familielid [1] wordt binnenkort opgenomen op een psychogeriatrische

Nadere informatie

Bewonersbespreking bij Ruitersbos. Inhoud:

Bewonersbespreking bij Ruitersbos. Inhoud: Bewonersbespreking bij Ruitersbos Inhoud: 1. Overzicht van bewoners en contactverzorgenden. 2. Planning. 3. Voorbereiding. 4. Leidraad bewonersbespreking. 5. Na de bewonersbespreking. 6. Notulen. 7. Toelichting:

Nadere informatie

Invloed van omgevingsfactoren op gedrag

Invloed van omgevingsfactoren op gedrag Invloed van omgevingsfactoren op gedrag Congres StudieArena maandag 11 januari 2016 gedragsveranderingen in de ouderenzorg Marga van Oort, Wilma Lanke, Linda Willems alle rechten voorbehouden Bronnen:

Nadere informatie

Waar of niet waar? Naarmate de mens ouder wordt, vergeet hij ook meer. Hoe praat je het beste met een persoon met dementie?

Waar of niet waar? Naarmate de mens ouder wordt, vergeet hij ook meer. Hoe praat je het beste met een persoon met dementie? Waar of niet waar? Naarmate de mens ouder wordt, vergeet hij ook meer. Hoe praat je het beste met een persoon met dementie? Welk teken past niet bij de ziekte dementie? Oriëntatie in de tijd: niet meer

Nadere informatie

Help Alzheimer overwinnen, dan hoeft niemand zichzelf te verliezen.

Help Alzheimer overwinnen, dan hoeft niemand zichzelf te verliezen. Help Alzheimer overwinnen, dan hoeft niemand zichzelf te verliezen. Gerben Jansen Dementieverpleegkundige TWB Thuiszorg met Aandacht Regio West Brabant Voorzitter vakgroep dementieverpleegkundigen V&VN

Nadere informatie

Workshop dementie. 27 november 2014. Marlon v.d. Wetering en Karen v.d. Weijer

Workshop dementie. 27 november 2014. Marlon v.d. Wetering en Karen v.d. Weijer Workshop dementie 27 november 2014 Marlon v.d. Wetering en Karen v.d. Weijer Bram Bram is 53 jaar, heeft een matig verstandelijke beperking en het syndroom van Down. Sinds 10 jaar woont hij in een woonvoorziening

Nadere informatie

Onbegrepen gedrag. Trudy Jacobs en Maartje Willems Geriatrie Radboudumc. /

Onbegrepen gedrag. Trudy Jacobs en Maartje Willems Geriatrie Radboudumc. / Onbegrepen gedrag Trudy Jacobs en Maartje Willems Geriatrie Radboudumc. Trudy.Jacobs@radboudumc.nl / maartje.willems@radboudumc.nl 2018 Definitie: Alle gedrag van de patiënt dat door deze patiënt en/of

Nadere informatie

De weg kwijt. benadering bij dementie

De weg kwijt. benadering bij dementie De weg kwijt benadering bij dementie V2_2013 Inleiding Voor de EVV opleiding werd er van ons gevraagd een kwaliteitscirkel te maken over een probleem of knelpunt waar wij in ons werk mee te maken hebben.

Nadere informatie

Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave Wat betekent het dat uw kind moeilijk lerend is en wat 3

Nadere informatie

DEMENTIE VERDONCK HELENE

DEMENTIE VERDONCK HELENE Hogeschool West-Vlaanderen Departement HIEPSO Studiegebied Gezondheidszorg OPLEIDING ERGOTHERAPIE R. De Rudderlaan, 6 8500 Kortrijk DEMENTIE Scriptie aangeboden tot het behalen van de titel van bachelor

Nadere informatie

Verschil tussen Alzheimer en Dementie

Verschil tussen Alzheimer en Dementie Verschil tussen Alzheimer en Dementie Vaak wordt de vraag gesteld wat precies het verschil is tussen dementie en Alzheimer. Kort gezegd is dementie een verzamelnaam voor een aantal verschijnselen. Deze

Nadere informatie

Ouderen en seksualiteit:

Ouderen en seksualiteit: Ouderen en seksualiteit: een oud taboe of een sexy verhaal? Vaak denken jongeren dat mensen van boven de 60 geen seks meer hebben, of daar toch zeker niet van genieten. Niets is minder waar. Maar ook in

Nadere informatie

Voorlichtingsbijeenkomst

Voorlichtingsbijeenkomst Voorlichtingsbijeenkomst 13 februari 2018 Voor: Adviesraad Sociaal Domein Goeree-Overflakkee Door: Joke van Dijk en Marloes Jacobs Ik wil dat dit niet wordt vergeten Filmpje Is het vergeetachtigheid of

Nadere informatie

Dement? Uitgevers: Emmy, Kristen enjohnny Klas: vzk 5 f leraar: Hans Noordhuis en Anjet Boekema

Dement? Uitgevers: Emmy, Kristen enjohnny Klas: vzk 5 f leraar: Hans Noordhuis en Anjet Boekema Dement? Uitgevers: Emmy, Kristen enjohnny Klas: vzk 5 f leraar: Hans Noordhuis en Anjet Boekema Inhoudsopgave Artikel 1: Verschil dementie en alzheimer...3 Stappen dementerende zorgvrager + wet 4 Artikel

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

Wat gaan we doen in deze twee bijeenkomsten? Omgaan met burgers met psychische of verstandelijke beperking

Wat gaan we doen in deze twee bijeenkomsten? Omgaan met burgers met psychische of verstandelijke beperking Omgaan met burgers met psychische of verstandelijke beperking Cursus vanuit de Wmo werkplaats lectoraat Rehabilitatie dr. Arne van den Bos en drs. Siemen van der Meulen Wat gaan we doen in deze twee bijeenkomsten?

Nadere informatie

Wat is dementie? Radboud universitair medisch centrum

Wat is dementie? Radboud universitair medisch centrum Wat is dementie? Bij de diagnostiek en behandeling van mensen met dementie werkt het Jeroen Bosch Ziekenhuis nauw samen met het Radboud Alzheimer Centrum in het Radboudumc te Nijmegen. We wisselen voortdurend

Nadere informatie

Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking

Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking In deze presentatie Kenmerken van mensen met een verstandelijke beperking (VB) Kenmerken van dementie bij mensen met een VB Herkennen van dementie bij

Nadere informatie

TUINTHERAPIE BIJ PERSONEN MET DEMENTIE

TUINTHERAPIE BIJ PERSONEN MET DEMENTIE TUINTHERAPIE BIJ PERSONEN MET DEMENTIE Inhoud Beschrijving van de beoogde doelgroep Kort historisch overzicht van het initiatief Financiering van het project Hoe wordt het medium tuinieren en de tuin als

Nadere informatie

Laurens in t Slag. Ontmoetingscentrum voor mensen met dementie en hun mantelzorgers LAURENS IN T SLAG

Laurens in t Slag. Ontmoetingscentrum voor mensen met dementie en hun mantelzorgers LAURENS IN T SLAG Laurens in t Slag Ontmoetingscentrum voor mensen met dementie en hun mantelzorgers LAURENS IN T SLAG Laurens in t Slag opent haar deuren in september 2012 Wat is een ontmoetingscentrum? Een ontmoetingscentrum

Nadere informatie

ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN

ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN Inleiding Uw familielid, partner of kennis is in Franciscus Gasthuis & Vlietland opgenomen. Hij of zij is opgenomen

Nadere informatie

https://dementie.nl/dagbesteding/tijdelijke-opvang-respijtzorg-regelen

https://dementie.nl/dagbesteding/tijdelijke-opvang-respijtzorg-regelen 1 2 Odensehuis Hoeksche Waard: Odensehuizen landelijk platform: Dementie.nl: Dementie winkel: Doorleven: Fotofabriek: Handen in huis: Samen Dementievriendelijk: Stichting Alzheimer Nederland: http://odensehuishw.nl

Nadere informatie

Variaties van gedrag en beleving

Variaties van gedrag en beleving Variatie in gedrag en beleving Tussen mensen Binnen mensen Frans Hoogeveen F.R.Hoogeveen@hhs.nl www.dehaagsehogeschool.nl/lectoraatpg Variaties van gedrag en beleving binnen het individu Gedrag Individu

Nadere informatie

Verlies, verdriet en rouw

Verlies, verdriet en rouw Verlies, verdriet en rouw Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Iemand die u dierbaar was, waar uw zorg naar uitging, is overleden. Het wegvallen van de overledene

Nadere informatie

Advies en verkoopvaardigheden

Advies en verkoopvaardigheden Advies en verkoopvaardigheden en 1/6 Voorbereidingsopdracht bijeenkomst 1 Wat versta jij onder verkoop? Bewust worden wat verkopen in de apotheek is. Voorafgaand aan de eerste bijeenkomst oriënteer je

Nadere informatie

Verlies, verdriet en rouw

Verlies, verdriet en rouw Verlies, verdriet en rouw Albert Schweitzer ziekenhuis november 2013 pavo 0233 Inleiding Iemand die u dierbaar was, waar uw zorg naar uitging, is overleden. Het wegvallen van de overledene brengt wellicht

Nadere informatie

Namen: Esmee Ensink, Anne Keukenkamp,Lianne van Dam,Claudia Leutscher

Namen: Esmee Ensink, Anne Keukenkamp,Lianne van Dam,Claudia Leutscher \ Namen: Esmee Ensink, Anne Keukenkamp,Lianne van Dam,Claudia Leutscher Blz. Verschillende fases van dementie 3 Wist je datjes 4 Wat wel en wat niet te doen bij mensen met dementie 5 Gedichten 6 Woordzoeker

Nadere informatie

IN GESPREK OVER TECHNOLOGIE

IN GESPREK OVER TECHNOLOGIE IN GESPREK OVER TECHNOLOGIE IN GESPREK OVER TECHNOLOGIE Dit werkblad is geschikt voor 1 of meerdere personen en leert je hoe je technologie bespreekt met cliënten, collega s en mantelzorgers. Beelden over

Nadere informatie

Help, ik kan het niet alleen!

Help, ik kan het niet alleen! Help, ik kan het niet alleen! Even voorstellen Fanny Cattenstart Trainingen / lezingen / workshops Observaties en begeleiding Plusgroepen Advies aan organisaties Begeleiding ouders en kinderen Gratis webinars

Nadere informatie

Wat maakt dat jullie hier vandaag zijn; bij deze workshop? Wat zou deze workshop nuttig maken voor jullie? Wat gaan we doen?

Wat maakt dat jullie hier vandaag zijn; bij deze workshop? Wat zou deze workshop nuttig maken voor jullie? Wat gaan we doen? Omgaan met en kijken naar probleemgedrag bij mensen met een verstandelijke beperking en dementie Arianne Uijl, Orthopedagoog-Generalist/Gz-psycholoog, ASVZ Wat maakt dat jullie hier vandaag zijn; bij deze

Nadere informatie

Afhankelijk gedrag. Andere factoren zijn wel te beïnvloeden, met andere woorden: daar kun je mogelijk wel iets aan doen:

Afhankelijk gedrag. Andere factoren zijn wel te beïnvloeden, met andere woorden: daar kun je mogelijk wel iets aan doen: Afhankelijk gedrag Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Afhankelijk gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken. Wat is afhankelijk gedrag? Mensen met dementie die

Nadere informatie

KBS BIJ THEMA 20 ONLINE ZELFHULP VOOR CLIËNTEN(GROEPEN)

KBS BIJ THEMA 20 ONLINE ZELFHULP VOOR CLIËNTEN(GROEPEN) KBS BIJ THEMA 20 ONLINE ZELFHULP VOOR CLIËNTEN(GROEPEN) Boek: Sociaal Werk 1, Thema 20: Online Zelfhulp voor cliënten(groepen) KRITISCHE BEROEPSSITUATIE Beroepsbeoefenaar Jurgen (39) is sociaal maatschappelijk

Nadere informatie

Samenvatting. april 2006

Samenvatting. april 2006 Samenvatting Alzheimer Nederland spant zich in om de zorg voor mensen met dementie en hun familieleden te verbeteren. Het streven is de zorg in de regio beter af te stemmen op mensen met dementie en degenen

Nadere informatie

Zelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld.

Zelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Zelfbeeld Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Een kind dat over het algemeen positief over zichzelf denkt, heeft meer zelfvertrouwen.

Nadere informatie

Bang, boos en in de war Mantelzorgdag 23 september 2013

Bang, boos en in de war Mantelzorgdag 23 september 2013 Bang, boos en in de war Mantelzorgdag 23 september 2013 Margreet Smorenburg, casemanager Geriant Ellen Ruijer, psycholoog Geriant Wat gaan we doen? Wat gebeurt er bij dementie in het hoofd? Gedragsveranderingen

Nadere informatie

Stoornis in praktisch handelen. Dit bemoeilijkt de uitvoering van bijvoorbeeld koken, autorijden of hobby s.

Stoornis in praktisch handelen. Dit bemoeilijkt de uitvoering van bijvoorbeeld koken, autorijden of hobby s. Dementie 2 Dementie in de Nederlandse bevolking Dementie is een aandoening die vooral ouderen treft, maar het kan ook voorkomen op jongere leeftijd. In Nederland zijn er naar schatting ongeveer 300.000

Nadere informatie

Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking

Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking 30 september 2014 Marius de Greef (orthopedagoog, Severinus) Willem Lemmens (gedragsdeskundige, Lunet zorg) Ouder worden... Ouder worden.. Toename levensverwachting

Nadere informatie

Veel meer dan vergeten

Veel meer dan vergeten Veel meer dan vergeten 19 april 2017 Josephine Lambregts Jos van der Poel Programma Wat wil Alzheimer Nederland Vergeetachtigheid of dementie? Wat is dementie vormen en kenmerken Betekenis voor patiënt

Nadere informatie

dementie dichterbij dementie dichterbij

dementie dichterbij dementie dichterbij dementie dichterbij dementie dichterbij Mbo-studenten Zorg en Welzijn (niv 3) maken een verhaal over een ontmoeting bij iemand thuis met dementie. Dat verhaal komt op de site www.dementieverhalenbank.nl.

Nadere informatie

DEMENTIE. Stadia en symptomen van dementie. Er zijn drie hoofdstadia van dementie.

DEMENTIE. Stadia en symptomen van dementie. Er zijn drie hoofdstadia van dementie. DEMENTIE De term dementie beschrijft een verzameling symptomen waaronder, in de meeste gevallen, verlies van verstandelijk vermogen - het geheugen laat na, denken en redeneren wordt moeilijker. Als zodanig

Nadere informatie

Delier Acute verwardheid.

Delier Acute verwardheid. Delier Acute verwardheid www.nwz.nl Inhoud Wat is een delier? 3 Wat zijn de verschijnselen? 3 De behandeling 4 Wat kunt u als naaste doen? 5 Nazorg 5 Uw vragen 6 Notities 6 * waar hij staat, kunt u ook

Nadere informatie

Plus Magazine, voorjaar 2009

Plus Magazine, voorjaar 2009 Plus Magazine, voorjaar 2009 Dementie is het schrikbeeld van bijna iedereen die de oude dag ziet naderen. Angst en ontkenning zijn veel voorkomende reacties als de ziekte toeslaat. Jammer, want met openheid

Nadere informatie

Acute verwardheid / Delier

Acute verwardheid / Delier Acute verwardheid / Delier In deze folder vindt u informatie over acute verwardheid / delier. Daarnaast staat beschreven wat u voor uw naaste kan doen. Waar "hij" staat, kunt u uiteraard ook "zij" lezen.

Nadere informatie

Palliatieve zorg en Dementie verbinden. Jet van Esch Specialist ouderengeneeskunde

Palliatieve zorg en Dementie verbinden. Jet van Esch Specialist ouderengeneeskunde Palliatieve zorg en Dementie verbinden Jet van Esch Specialist ouderengeneeskunde Kennistoets Dementie kan alleen sluipend ontstaan ja/nee Bij dementie is ook het gevoel aangetast ja/nee Palliatieve zorg

Nadere informatie

Neuropsychologie en neuropsychologisch onderzoek

Neuropsychologie en neuropsychologisch onderzoek Neuropsychologie en neuropsychologisch onderzoek Inleiding Neuropsychologie is het vakgebied dat de relatie bestudeert tussen gedrag en de werking van de hersenen. De neuropsycholoog stelt met een psychologisch

Nadere informatie

De gekleurde bril Marcel Proust

De gekleurde bril Marcel Proust Ho o fd stu k 1 De gekleurde bril De ware ontdekkingsreis is geen speurtocht naar nieuwe landschappen, maar het waarnemen met nieuwe ogen. Marcel Proust 13 Casus Je werkt in een zorginstelling op de afdeling

Nadere informatie

Dementiepoli. Mondriaan. Informatie voor cliënten, familie en betrokkenen. Ouderen. voor geestelijke gezondheid

Dementiepoli. Mondriaan. Informatie voor cliënten, familie en betrokkenen. Ouderen. voor geestelijke gezondheid Dementiepoli Informatie voor cliënten, familie en betrokkenen Ouderen Mondriaan voor geestelijke gezondheid Ouderen Dementiepoli Als je geheugen je in de steek laat... September 2011 Copyright Mondriaan

Nadere informatie

vind. Uw manier van leven met dementie. Informatie over: Dementie

vind. Uw manier van leven met dementie. Informatie over: Dementie vind. Informatie over: Dementie Uw manier van leven met dementie. Wanneer u dementie vermoedt bij uzelf of bij uw familie, dan komt er veel op u af. Laurens helpt. In deze folder leest u over dementie

Nadere informatie

DEMENTIE EN MANTELZORG

DEMENTIE EN MANTELZORG DEMENTIE EN MANTELZORG Oorzaken vergeetachtigheid Oudere leeftijd Geneesmiddelen Voeding Lichamelijke problemen Psychische problemen Eenzaamheid Gevolg van een vorm van dementie Vergeetachtigheid Bijvoorbeeld:

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Dementie

Werkstuk Biologie Dementie Werkstuk Biologie Dementie Werkstuk door een scholier 2170 woorden 22 oktober 2004 7,3 89 keer beoordeeld Vak Biologie Dementie Inleiding Dementie komt vooral (maar niet altijd) voor bij ouderen. Dementie

Nadere informatie

A person who never made a mistake never tried anything new.

A person who never made a mistake never tried anything new. Beroepenproject klas 3 droomberoep A person who never made a mistake never tried anything new. Albert Einstein Naam:.. Klas:. Mentor:.. Schooljaar: 2016-2017 1 Als je droomt, is alles mogelijk. Een droomberoep

Nadere informatie

Delier voor de patiënt. Workshop Delier in de palliatieve fase. n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt. angstdroom.

Delier voor de patiënt. Workshop Delier in de palliatieve fase. n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt. angstdroom. Workshop Delier in de palliatieve fase 11 oktober 2012 Hedi ter Braak Monique van den Broek 1 Delier voor de patiënt n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie 1 Inhoud workshop

Nadere informatie

OPDRACHTEN. Verzorgende IG. Module 8 Kraamzorg

OPDRACHTEN. Verzorgende IG. Module 8 Kraamzorg OPDRACHTEN Verzorgende IG Module 8 Kraamzorg Inhoudsopgave Leeropdrachten 3 De cliënt in de kraamzorg 5 A Taken van de kraamverzorgende 5 B Visie op kraamzorg 7 C Ontwikkelingskenmerken van het ongeboren

Nadere informatie

De patiënt met acuut optredende verwardheid (delier)

De patiënt met acuut optredende verwardheid (delier) De patiënt met acuut optredende verwardheid (delier) De patiënt met acuut optredende verwardheid/delier Uw familielid, vriend(in) of kennis is opgenomen vanwege een ziekte, een ongeval en/of een operatie.

Nadere informatie

Dementiepoli. Ouderen

Dementiepoli. Ouderen Dementiepoli Ouderen Dementiepoli Informatie voor cliënten, familie en betrokkenen Met deze folder willen we u en uw familieleden en/of verzorgers graag informeren over de gang van zaken bij de dementiepoli.

Nadere informatie

Dementiepoli. Ouderen

Dementiepoli. Ouderen Dementiepoli Ouderen Dementiepoli Informatie voor cliënten, familie en betrokkenen Met deze folder willen we u en uw familieleden en/of verzorgers graag informeren over de gang van zaken bij de dementiepoli.

Nadere informatie

Fotolink: alleen voor ouders, sorry

Fotolink: alleen voor ouders, sorry Vanuit de trein met het uitzicht op. de laptop, onderweg naar een bijeenkomst over hoe kan het ook anders de veranderingen in de kinderopvang schrijven wij voor jullie deze nieuwsbrief Veel leesplezier

Nadere informatie

Het GeheugenCafé Vught is een ontmoetingsplek met bijeenkomsten voor iedereen die betrokken is bij dementie

Het GeheugenCafé Vught is een ontmoetingsplek met bijeenkomsten voor iedereen die betrokken is bij dementie Het GeheugenCafé Vught is een ontmoetingsplek met bijeenkomsten voor iedereen die betrokken is bij dementie Ik heb geen Alzheimer want dat komt bij ons in de familie niet voor. Is het normaal dat mijn

Nadere informatie

Lusteloos gedrag. Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Lusteloos gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken.

Lusteloos gedrag. Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Lusteloos gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken. Lusteloos gedrag Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Lusteloos gedrag samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken. Wat is lusteloos gedrag? Dementie kan ervoor zorgen

Nadere informatie

Delirium op de Intensive Care (IC)

Delirium op de Intensive Care (IC) Deze folder is bedoeld voor de partners, familieleden, naasten of bekenden van op de Intensive Care (IC) afdeling opgenomen patiënten. Door middel van deze folder willen wij u als familie* uitleg geven

Nadere informatie

Dementie. Havenziekenhuis

Dementie. Havenziekenhuis Dementie Uw arts heeft met u en uw naasten besproken dat er (waarschijnlijk) sprake is van dementie. Mogelijk bent u hiervan geschrokken. Het kan ook zijn dat u of uw omgeving hier al op voorbereid was.

Nadere informatie

Delier voor de patiënt. Inhoud presentatie delier. Delier. Symptomen. Diagnose delier 21-6-2012. n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt

Delier voor de patiënt. Inhoud presentatie delier. Delier. Symptomen. Diagnose delier 21-6-2012. n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie Inhoud presentatie delier Wat is een delier Wat zijn de gevolgen van een delier Wat zijn risicoverhogende en

Nadere informatie

In dit tijdschrift leer je meer over dementie

In dit tijdschrift leer je meer over dementie Dementie en meer In dit tijdschrift leer je meer over dementie Inhoudsopgave Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE 2 DEMENTIE EN ALZHEIMER 4 WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN DEMENTIE EN ALZHEIMER 4 ALZHEIMER IS DE BEKENDSTE

Nadere informatie

Mini symposium 5 leefstijlen bij sterven

Mini symposium 5 leefstijlen bij sterven Mini symposium 5 leefstijlen bij sterven Gent 25 april 2013 Opzet Opstarten Toelichting op STEM Introductie in leefstijlen bij sterven + casuïstiekbespreking Verschillen in omgaan met verdriet Afsluiting

Nadere informatie

Antonius College: Dementie

Antonius College: Dementie Antonius College: Dementie Sprekers Karel van Wieringen internist ouderengeneeskunde Doetie Visser verpleegkundig specialist geriatrie Polikliniek Klinische Geriatrie Specifiek gericht op ouderen, maar

Nadere informatie

Het participeren in een voortgangsgesprek van een stagiaire

Het participeren in een voortgangsgesprek van een stagiaire 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 Opdrachtformulier Het participeren in een voortgangsgesprek van een stagiaire Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen.

Nadere informatie

Dementie.. Waar moeten we dan aan denken?

Dementie.. Waar moeten we dan aan denken? Dementie.. Waar moeten we dan aan denken? Voorlichtingsfolder voor jongeren in het laatste jaar van de basisschool en het eerste jaar van het voortgezet onderwijs Colofon Copyright tekeningen: www.onthoumens.be

Nadere informatie

Boterdiep Oost. Kortdurend verblijf voor observatie, onderzoek en revalidatie HEYMANSCENTRUM

Boterdiep Oost. Kortdurend verblijf voor observatie, onderzoek en revalidatie HEYMANSCENTRUM Boterdiep Oost Kortdurend verblijf voor observatie, onderzoek en revalidatie HEYMANSCENTRUM Boterdiep Oost is de revalidatieafdeling met een Plus. Hier kunt u terecht als u meer zorg en begeleiding nodig

Nadere informatie

Duo Dagen 13 april 2015

Duo Dagen 13 april 2015 WORKSHOP niet aan gedacht Duo Dagen 13 april 2015 M.Y.E. Cappetti, Klinisch Geriater A. Stuurman, casemanager dementie Laurens Casus Hr. A. Hr A. 84 jaar. Getrouwd en zelfstandig wonend. Thuiszorg voor

Nadere informatie

Kinderen Ontwikkelen en Leren 201-2012. Bijeenkomst 11: ontwikkeling

Kinderen Ontwikkelen en Leren 201-2012. Bijeenkomst 11: ontwikkeling Kinderen Ontwikkelen en Leren 201-2012 Bijeenkomst 11: ontwikkeling Terugblik bijeenkomst 10 Presentatie ontwikkelingsgebieden Indeling ontwikkelingsgebieden Casus: stel je probleemverklaring op. Bijeenkomst

Nadere informatie

Zonder toestemming. Nota BOPZ eenvoudige versie

Zonder toestemming. Nota BOPZ eenvoudige versie Nota BOPZ eenvoudige versie Zonder toestemming Ben je soms boos? 1 Ben je soms boos en ben je dan wel eens gevaarlijk voor jezelf of anderen? Of doe je wel eens dingen die niet mogen? Soms moeten begeleiders

Nadere informatie