Wetenschappelijke benutting van meetnetgegevens: het mes snijdt aan 2 kanten. Ruud P.B. Foppen

Transcriptie

1 Wetenschappelijke benutting van meetnetgegevens: het mes snijdt aan 2 kanten Ruud P.B. Foppen

2 Meetnetten Eigenlijk een relatief oud fenomeen oudste meetnet voor vogels is uit USA, Christmas Bird Count (>100 jaar), maar in West-Europa dateren de oudste vogelmeetnetten uit UK en Finland (1960). Maar in meeste landen en voor de meeste soorten zijn we net begonnen

3 Christmas Bird Count sinds 1900

4 We meten ook in Nederland al heel lang periode van extensieve landbouw. Niet veel ontginningen Start intensivering Start afname door intensivering Toename in akkers, uitbreiding hele land, piekperiode

5 Reguliere toepassing meetnetgegevens Het beschrijven van voornamelijk nationale populatietrends, maar ook in toenemende mate lokaal, regionaal en internationaal klanten en doelgroepen: overheden, achterban

6 Trends op diverse schaalniveau s

7 Info op internationaal niveau beperkt en globaal

8 Op nationaal niveau al wat beter

9 Op regionaal niveau behoorlijk gedetailleerd

10 Op lokaal niveau heel nauwkeurig vastgelegd (en steeds beter)

11 We kunnen dus steeds meer met de basisdata

12 Toenemend gebruik van meetnetgegevens als onderzoeksdata: Illustratatie a.h.v. vogelmeetnetdata Te illustreren a.h.v. aantal publicaties Tot 2006: behoorlijk veel (>10) artikelen in vogelbladen en engelstalige rapporten Na 2006 toename van peer-reviewed publicaties

13 Het aantal artikelen neemt gestaag toe drukfactoren overig klimaat landgebruik ruimtelijke statistiek indicatoren

14 De twee Chrissen

15 Trends soorten lopen achter de temperatuurtrends aan

16

17 Gebruik indicatoren

18 Lange-afstandstrekkers in bossen zijn de pineut: de mismatch hypothese

19 Mate van voorkomen is gerelateerd aan populatietrend

20

21 Vogeltrends negatiever in gebieden met veel imidacloprid

22 Ook internationaal dezelfde trend 8 aantal artikelen met PECBMS data

23 Voorbeelden Pan-European Common Bird Monitoring Scheme

24 Trends lange-afstandstrekkers worden voornamelijk door klimaatfactoren bepaald

25 8,9 C 17,5 C Warmteminnende soort Koudeminnende soort

26 Warme soorten doen het beter in Europa

27 Klimaat(veranderings)indicator

28 Europees landbouwbeleid faalt

29 De afbeelding kan momenteel niet worden weergegeven. Sovon Vogelonderzoek Nederland Verkenning scenario s voor impact van agrarisch natuurbeheer

30 Succesfactoren Lange-termijndata Beschikbaar voor grote geografische regio s Enorme hoeveelheid data en soorten Goede en valide statistische technieken (TRIM) Professionalisering monitoringorganisaties SAMENWERKING (EBCC-EBMS)

31 Waarom van belang? Voor credibility van onze meetnetten EUROSTAT: in principe géén data verzameld door vrijwilligers of belangengroepen Prachtig materiaal, meer inzicht in relatieve rol van drukfactoren!

32 De afbeelding kan momenteel niet worden weergegeven. Sovon Vogelonderzoek Nederland Wat gaat toekomst brengen? Toenemende vraag naar de gegevens voor wetenschappelijke analyses Toenemende vraag naar meer gedetailleerde basisgegevens Toenemende benutting van de ruimtelijke informatie van meetnetten

33 De afbeelding kan momenteel niet worden weergegeven. De afbeelding kan momenteel niet worden weergegeven. Sovon Vogelonderzoek Nederland Relatieve dichtheid veldleeuwerik

34 De afbeelding kan momenteel niet worden weergegeven. De afbeelding kan momenteel niet worden weergegeven. Sovon Vogelonderzoek Nederland En daarbij de trendkaart

35 De afbeelding kan momenteel niet worden weergegeven. Sovon Vogelonderzoek Nederland Aandachtspunten Goed geregeld databeheer (easy access) Goede data provision policy <-> open data access Blijvende en structurele ondersteuning van de meetnetten (en dus coördinatie)

36 De afbeelding kan momenteel niet worden weergegeven. Sovon Vogelonderzoek Nederland Tenslotte Waarde van meetnetdata neemt alleen maar toe Structurele contacten met onderzoekers zoeken We hebben goud in onze handen!