Wij bieden u de voorjaarsnota/eerste bestuursrapportage 2006 aan.

Transcriptie

1 Betreft Vaststelling voorjaarsnota 2006 (bestuursrapportage ) Vergaderdatum 28 juni 2006 Gemeenteblad 2006 / Agendapunt Aan de Raad Voorstel De gemeenteraad wordt voorgesteld: te besluiten tot: 1. Wijziging van de begroting 2006 tot en met 2009 overeenkomstig bijgaande bestuursrapportage. 2. Hanteren van de in deze voorjaarsnota onder punt 11 opgenomen uitgangspunten voor de (meerjaren) begroting 2007 (t/m 2010). 3. Berap vaststellen en A-lijst honoreren. 1. Inleiding Wij bieden u de voorjaarsnota/eerste bestuursrapportage 2006 aan. In de Commissie Middelen is de inhoud en de vorm van de bestuursrapportage aan de orde geweest. Op basis hiervan is deze bestuursrapportage opgesteld. De inrichting van de tussentijdse rapportages sluit aan bij de programma-indeling van de begroting. Evenals voor de begroting geldt voor de bestuursrapportages het groeimodel. 2. Algemeen In de door de raad vastgestelde financiële verordening ex artikel 212 Gemeentewet is met betrekking tot de tussentijdse rapportage aan de raad opgenomen dat het college de raad informeert door middel van tussentijdse rapportages over de realisatie van de begroting van de gemeente over de eerste vier maanden en de eerste negen maanden van het lopende boekjaar. De tussenrapportages worden aan de raad aangeboden op de volgende tijdstippen: a. De viermaands rapportage vóór 1 juli van het lopende begrotingsjaar. b. De achtmaandse rapportage vóór 1 november van het lopende begrotingsjaar.

2 Bij deze bestuursrapportage zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: 1. De rapportage is opgemaakt naar de toestand per 1 mei Vanwege het vroege tijdstip (in het lopende jaar) van samenstelling, ligt het accent in de Voorjaarsnota voor wat betreft het jaar 2006 op de programma-informatie terwijl in de tweede bestuursrapportage het accent ligt op de budgetinformatie door een zo betrouwbaar mogelijke prognose te geven van het rekeningsresultaat over Over- en onderschrijdingen van de budgetten boven een bedrag van per programma worden toegelicht. 4. De jaarschijf 2007 in de meerjarenbegroting is het uitgangspunt voor de begroting Gezien het vroege tijdstip (1 mei 2006) zullen er zich nog ontwikkelingen voordoen die van invloed zijn op het jaar 2007 e.v. In deze voorjaarsnota worden al voorstellen gedaan die van invloed zijn op de begroting in meerjarenperspectief. 3. Exploitatieresultaat jaarrekening 2005 Het exploitatieresultaat van de jaarrekening 2005 bedraagt voordelig. De jaarrekening 2005 wordt in de raadsvergadering van juni door de raad vastgesteld. Voor de volledige opbouw en analyse van dit jaarrekeningresultaat verwijzen wij naar de desbetreffende onderliggende stukken. De structurele posten van de jaarrekening 2005 werken door naar de begroting Voor zover daarmee in de primaire begroting 2006 nog geen rekening is gehouden, zijn deze alsnog in de begroting 2006 verwerkt bij deze voorjaarsnota. De structurele effecten worden bovendien meegenomen bij de samenstelling van de begroting 2007 en de meerjarenraming In het raadsbesluit bij de jaarrekening 2005 is de raad voorgesteld het voordelige exploitatieresultaat van de jaarrekening 2005 toe te voegen aan de algemene reserve. 2

3 4. Ontwikkeling verwachte exploitatiesaldi De resultaten van deze bestuursrapportage en de gevolgen hiervan voor het exploitatiesaldo 2006 tot en met 2009 zijn als volgt: V = voordelig, N = nadelig Exploitatiesaldo volgens de goedgekeurde basisbegroting 2006 t/m 2009 Begrotingswijzigingen V V V V Nr. 1 Verkoop woning Raadhuisstr. Elsloo N N V N Nr. 2 Revitalisering Kattekop V V V V Nr. 3 N.v.t. Nr. 4 A/B-lijst bij begroting N N N N Nr. 5 Bramert Noord. Budgettair neutraal Nr. 6 Herhuisvesting woonwagenlocaties. Budgettair neutraal. Nr. 7 Verplaatsing LTV Elsloo V V V Nr. 8 Wateroverlast. Budgettair neutraal Nr. 9 Vaststelling bestemmingsplan Elsloo. Budgettair neutraal Nr. 10 Unielocatie Groenewald V V N N Nr. 11 Natuurontwikkeling Korenwijersweg 275 N N N N Totaal begrotingswijzigingen N N N N Verwacht exploitatiesaldo vóór Bestuursrapportage V V V V Bijstelling conform onderhavige Bestuursrapportage Totaal Bestuursrapportage V V N N Verwacht exploitatiesaldo V V V N NB. In de verwachte exploitatiesaldi is voor het jaar 2006 een raming voor onvoorziene uitgaven begrepen van (jaren 2007 t/ ). Indien deze post niet aangewend hoeft te worden, leidt dit tot een verhoging van het begrote exploitatiesaldo. 3

4 5. Algemene uitkering uit het gemeentefonds In deze bestuursrapportage zijn de gegevens verwerkt van de meicirculaire Hierin staan de meest actuele gegevens met betrekking tot de algemene uitkering uit het gemeentefonds. 2006: Op basis van de meicirculaire 2006 stijgt de algemene uitkering in 2006 met Deze stijging wordt enerzijds veroorzaakt door verandering in taken zoals bijvoorbeeld de invoeringskosten van de Wet Maatschappelijk Opvang en bijzondere bijstand ten behoeve van koopkrachtreparatie lage inkomens. Anderzijds wordt de stijging veroorzaakt door een stijging van het zogenaamde accres. Hiermee wordt bedoelt dat de algemene uitkering stijgt als het Rijk meer uitgeeft. Samen de trap op, samen de trap af De algemene uitkering wordt ook gedeeltelijk verlaagt. Deze verlaging is het gevolg van het feit dat er een evaluatie heeft plaatsgevonden van het BTW-compensatiefonds. Hieruit is gebleken dat gemeenten meer BTW declareren dan verwacht, dit betekent dat er te weinig uit het gemeentefonds is gehaald. Er is besloten om een aanvullende uitname uit het gemeentefonds. 2007, 2008 en 2009: In 2007 daalt de algemene uitkering Deze daling wordt voornamelijk veroorzaakt door de hogere korting als gevolg van de bijstelling van de uitname uit het BTW compensatiefonds Het genoemde accres bij 2006 werkt door in de jaren die hierop volgen en de verwachting voor de komende jaren is dat het accres verder zal stijgen. Er zijn ook voor 2007 toevoegingen als gevolg van gewijzigde uitvoering van taken zoals o.a. middelen voor Openbare Orde en Veiligheid. Uit onderzoek is gebleken dat er de laatste jaren veel extra uitgaven door de gemeenten zijn verricht, doordat deze uitgaven harder zijn gegroeid dan de algemene groei van het gemeentefonds is besloten tot een structurele toevoeging aan het gemeentefonds, voor 2007 is dit voor de gemeente Stein De onderwerpen die bij 2007 zijn genoemd, werken door naar 2008 en 2009 Voor de uitvoering van de WMO ontvangt de gemeente Stein in 2007 een integratie-uitkering van circa euro Over de financiële gevolgen van de invoeringsmaatregelen van de WMO zijn nog veel onduidelijkheden. Niet duidelijk is hoe deze uitkering structureel in de algemene uitkering wordt verwerkt. Bovendien zijn over de lastenkant weinig concrete gegevens beschikbaar. Hierdoor is het ook nog niet mogelijk de budgettaire gevolgen voor de begroting te berekenen en in de begroting te verwerken. Vandaar dat de in de meicirculaire vermelde uitkering voor de uitvoering van de WMO niet in deze berap is opgenomen. In de loop van 2006 zullen wij U hierover via een apart voorstel informeren en voorstellen de begroting meerjarig bij te stellen. De provincie acht het acceptabel om, evenals in vorige jaren, voor de komende jaren rekening te houden met het tot uitkering komen van de behoedzaamheidsreserve van 50% (= ). In deze bestuurrapportage is hier dan ook rekening mee gehouden. 6. Investeringen 4

5 In de diverse programma s wordt ingegaan op de voortgang van de belangrijkste investeringen. Gedurende het jaar zult u afzonderlijk informatie ontvangen over de verdere realisering van de verschillende investeringen. Een overzicht van de (voorgenomen) investeringen is als bijlage bijgevoegd. 7. Beleidsontwikkelingen/-uitvoering Voor beleidsontwikkelingen en beleidsuitvoering wordt verwezen naar de toelichting per programma. 8. OZB Maximering tarieven Na de afschaffing van de OZB voor gebruikers van woningen m.i.v. het jaar 2005 resteren nog drie OZB-tarieven, te weten de OZB voor eigenaren van woningen, de OZB voor eigenaren van niet-woningen en de OZB voor gebruikers van niet-woningen. Het kabinet wil de ontwikkeling van de lokale lasten beheersen en stelt daarom een maximum aan de tarieven. De maximale tarieven zijn als volgt: OZB woningen eigenaren 6,62. Tarief 2006 Stein 2,89. OZB niet-woningen gebruikers 6,68. Tarief 2006 Stein 4,36. OZB niet-woningen eigenaren 8,29. Tarief 2006 Stein 5,44. De gemeente Stein ondervindt dus geen hinder van de maximering van de tarieven. Naast de maximering wordt ook een grens gesteld aan het tempo waarin de werkelijke tarieven naar het maximum toe mogen groeien. Hiervoor zijn zogenaamde drempeltarieven in het leven geroepen. Deze bedragen per waarde-eenheid 2,34 voor OZB woningen eigenaren, 2,42 OZB niet-woningen gebruikers en 3,00 OZB niet-woningen eigenaren. Voor gemeenten met tarieven die liggen boven de drempeltarieven geldt een maximaal toegestane tariefstijging. Het rijk geeft aan dat de maximale stijging voor ,75% bedraagt. Voor de volgende jaren is dit nog niet bekend. Daarom kan hier ook worden uitgegaan van 2,75%. In de (meerjaren)begroting 2006 t/m 2009 en in deze bestuursrapportage is rekening gehouden met een stijging van de tarieven voor de jaren 2006 t/m 2009 van 2%. Dit was de maximaal toegestane stijging op het moment van het samenstellen van de begroting Derhalve is er vanaf het jaar 2007 een mogelijkheid voor verhogen van de tarieven met 0,75% extra. Dit betekent een meeropbrengst aan OZB van circa jaarlijks. De taxaties van het onroerend goed kunnen nog van invloed zijn op de daadwerkelijk vast te stellen tarieven. Immers hogere waarden van het onroerend goed leiden tot lagere tarieven. Echter op de totale opbrengst heeft dit geen invloed. 9. Risicoparagraaf 5

6 Voor de risicoparagraaf wordt verwezen naar de begroting 2006 tot en met Hierin zijn de actuele risico s opgenomen. In de jaarrekening 2005 zijn de per balansdatum bestaande risico s aangegeven. Bijdragen aan Vixia voor het op peil brengen van het weerstandsvermogen. Het slechte exploitatieresultaat over 2005 heeft wel geleid tot een verzoek van Vixia om voor 2006 weer een gemeentelijke bijdrage te betalen. Hierover dient in de regio nog besluitvorming plaats te vinden. In de begroting 2006 zijn hiervoor nog geen middelen opgenomen. De risico s zullen worden geactualiseerd bij de begroting BTW-Compensatiefonds (BCF) B.T.W.-compensatiefonds (BCF) In 2003 is het BCF ingevoerd. Bij dit fonds kunnen gemeenten de BTW terugvragen die ze hebben betaald aan leveranciers. Voorheen was dit niet mogelijk. Omdat het echter landelijk gezien voor het rijk een budgettair neutrale operatie moest zijn (het mocht het rijk niets kosten) is besloten om de gemeenten voor eenzelfde bedrag als de door de gemeenten terug gevraagde BTW te korten op de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Recent is het BCF geëvalueerd. Hierbij is gebleken dat de gemeenten meer BTW hebben teruggevraagd dan er gekort is op de algemene uitkering. Daarom is besloten tot een aanvullende korting op de algemene korting. Het moest immers een budgettair neutrale operatie zijn. Dit betekent dat er in miljoen extra uit het gemeentefonds wordt gehaald en in 2007, 2008 en 2009 elk jaar 520 miljoen. Vanaf het jaar 2010 bedraagt de korting structureel 300 miljoen. De hoge uitname in de jaren 2007, 2008 en 2009 wordt veroorzaakt doordat de terugwerkende kracht over oude jaren wordt uitgesmeerd over de jaren t/m Als pleister op de wonde wordt door het rijk gesteld dat er wel vanaf het jaar 2007 structureel een bedrag van 220 miljoen aan het gemeentefonds wordt toegevoegd voor taken op het gebied van openbare orde en veiligheid. Voor Stein betekent dit een hogere algemene uitkering van Er wordt gesteld dat dit voor taken is die de gemeenten nu al verrichten. Er zouden dus geen extra inspanningen en dus geen extra kosten tegenover staan. Feit is dan wel dat het gemeentefonds in het verleden niet toereikend is geweest voor deze taken. De verdeling van de uitname uit het gemeentefonds wordt in 2007 gedaan volgens de verdeling die ook gebruikt is bij de oorspronkelijke uitname voor het BCF. Momenteel loopt er een onderzoek door het rijk of deze verdeling nog juist is. Hierover zijn nog onvoldoende gegevens bekend. Voor de gemeente Stein betekent de evaluatie van het BCF voor het jaar 2007 een lagere algemene uitkering van ca

7 Uitgaande van eenzelfde verdeling als in 2007 voor de overige jaren is de invloed als volgt: 2006: : : : Vanaf het jaar 2010 structureel Bij inwerkingtreding van het BCF werd met name ten behoeve van het zogenaamde activa probleem (het afschrijvingsvoordeel valt later vrij dan de korting op de algemene middelen) de bestemmingsreserve BCF in het leven geroepen. Door storting van de vertraagde uitname over het jaar 2003 werd het in de jaren daarna mogelijk om met dat saldo eventuele budgettaire nadelen op te vangen. Omdat uit het verleden blijkt dat ten aanzien van de BCF systematiek het verstandig is om enige voorzichtigheid in acht te nemen bij het omspringen met cijfermateriaal, is er op dit moment voor gekozen om alleen de gevolgen van structurele aard in de berekening van de mutaties op de reserve BCF mee te nemen. Met andere woorden is er afhankelijk van het ter beschikking staande saldo zoveel mogelijk onttrokken aan de bestemmingsreserve BCF, ter dekking van de structurele korting op de algemene uitkering. In 2006 zal er geen onttrekking plaatsvinden en om precies te zijn werd er in 2007 voor extra aan de exploitatie toegevoegd en een bedrag van ,69 in In 2009 kan er derhalve nog een onttrekking van plaatsvinden. In 2009 komt de reserve daarmee op nul. Vreemd genoeg ging de evaluatie van het BCF niet over de vraag of het BCF voldoet aan de verwachtingen, te weten meer uitbesteding door gemeenten. 11. Uitgangspunten bij de begroting 2007 tot en met Voorgesteld wordt om bij de samenstelling van de begroting 2007 tot en met 2010 worden onder meer de volgende uitgangspunten te hanteren: Financiële positie/provinciaal toezicht De gemeente is zelf verantwoordelijk voor een gezond financieel beleid. De begroting moet een gezonde financiële positie van de gemeente in stand houden. De begroting moet leiden tot repressief (terughoudend) toezicht van de provincie. In dit geval volstaat de provincie ermee de gemeente op afstand te volgen via de begroting, de jaarrekening en de overige ter kennisneming ingezonden financiële bescheiden en het voeren van overleg. Een voorwaarde hiervoor is onder meer dat de begroting materieel in evenwicht is dan wel binnen de termijn van de meerjarenraming een reëel perspectief biedt op het herstel van het materiele evenwicht. De algemene reserves bedragen volgens de jaarrekening 2005 per 31 december , het weerstandsvermogen circa De hoogte van de algemene reserve zal kritisch moeten worden gevolgd. Zo mogelijk zal deze door het realiseren van stille reserves verhoogd moeten worden. 7

8 Basisbegroting In het kader van de begrotingen in het recente verleden is het begrip basisbegroting geïntroduceerd. Hieronder wordt verstaan een begroting waarin geen nieuw autonoom beleid is opgenomen waarover nog geen besluitvorming heeft plaatsgevonden. De vervangingsinvesteringen en de wettelijk verplichte investeringen voor alle jaren en de daaruit vloeiende kapitaallasten zijn evenals het wettelijk verplichte nieuw beleid dat geen betrekking heeft op investeringen, in de basisbegroting opgenomen. De overige (autonome) investeringen (nieuw beleid) en het nieuwe beleid niet betrekking hebbende op investeringen waarvoor al besluitvorming heeft plaatsgevonden (coalitieakkoord) zijn eveneens in de basisbegroting opgenomen. De autonome investeringen en het autonome nieuwe beleid niet betrekking hebbende op investeringen, waarover nog geen besluitvorming heeft plaatsgevonden, worden in eerste instantie niet opgenomen in de begroting. Deze worden opgenomen in een apart overzicht (overzicht voorgenomen autonoom beleid) bij de (basis)begroting (De zogenaamde A- en B- lijsten). Uit de basisbegroting blijkt of de diverse jaren al dan niet structureel sluitend zijn en of er ruimte voor nieuw (autonoom) beleid is. De in het "overzicht voorgenomen autonoom beleid" (A- en B-lijsten) opgenomen investeringsvoornemens voor de diverse jaren kunnen geconfronteerd worden met deze ruimte. Aan de hand van deze confrontatie kan de raad aangegeven welk autonoom beleid er in de diverse jaren uitgevoerd gaat worden. Indien gewenst worden er extra middelen gegenereerd, elders bezuinigd of via efficiencymaatregelen getroffen om de ruimte voor autonoom beleid te vergroten. Bestemming voordelig exploitatiesaldo jaarrekening 2005 Hiervoor wordt verwezen naar het gestelde in punt 3 van deze nota. Belastingen De afvalstoffenheffing en het rioolrecht worden, conform de huidige werkwijze, gebaseerd op 100% kostendekkende tarieven. De maximale tariefstijging voor de OZB wordt gehanteerd, te weten 2,75% (was 2,0%). Verwezen wordt hiervoor naar het elders gestelde hierover in deze nota. De tarieven voor de hondenbelasting en de toeristenbelasting worden, conform de begroting 2006 t/m 2009, verhoogd met jaarlijks 2,5%. De tarieven van leges worden, conform de begroting 2006 t/m 2009, verhoogd met jaarlijks 2,5%. Dit voor zover niet gebonden aan gestelde maxima. De kwijtscheldingsnorm bedraagt 100%. De tarieven voor de sportaccommodaties, het zwembad en het recreatieoord Steinerbos worden, conform de begroting 2006 t/m 2009 elk jaar verhoogd met 2,5%. Dit voor zover niet anders contractueel is bepaald. Bij de marktgelden wordt uitgegaan van een kostendekkend tarief. 8

9 Rentepercentage Voor de rente van het financieringstekort wordt, conform voorschrift van de provincie, voor het jaar 2007 een percentage van 4,0 gehanteerd. Voor de jaren na 2007 een percentage van 4,5. Voor het financieringstekort dat onder de kasgeldlimiet valt, d.w.z. met kort geld wordt gefinancierd, wordt een rentepercentage gehanteerd dat op de geldmarkt geldt. In deze bestuursrapportage zijn de genoemde percentages al gehanteerd. Voor het jaar 2006 is een percentage van 4 gehanteerd, terwijl oorspronkelijk was begroot 3,5%. Ontwikkelingen op de geldmarkt zijn de reden voor de verhoging van het percentage. Voorspellingen over de ontwikkeling van het rentepeil blijven moeilijk. Daarom worden de ontwikkelingen constant gevolgd en zonodig worden de rentepercentages aangepast. Onderuitputting kapitaallasten Omdat de praktijk uitwijst dat het bij de begroting voorgenomen investeringsniveau vaak door onvoorziene omstandigheden, niet wordt gehaald, is er, om te voorkomen dat er onnodige druk in de begroting wordt gelegd, een stelpost opgenomen wegens onderuitputting van kapitaallasten (rente en afschrijving). In gewoon Nederlands betekent dit dat er al rekening mee wordt gehouden dat het voorgenomen investeringsniveau niet wordt gehaald en er in werkelijkheid dus minder kapitaallasten zullen zijn dan begroot. De post onderuitputting kapitaallasten is jaarlijks voor een bedrag van opgenomen. Bij de begroting 2007 tot en met 2010 dient op basis van het voorgenomen investeringsniveau, te worden nagegaan of de opgenomen post wegens onderuitputting van kapitaallasten moet worden aangepast. Loon- en prijsstijging Aan de baten- en lastenkant is uitgegaan van hetzelfde loon- en prijsniveau. In de Meicirculaire geeft het Rijk onder meer aan met welke loon- en prijsstijging is rekening gehouden bij de berekening van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. De gemeente hanteert in de begroting dezelfde loon- en prijsstijgingpercentages voor de gemeentelijke lasten. Onvoorzien Betreffende onvoorziene lasten wordt evenals in voorgaande jaren de provinciale richtlijn gevolgd. Dit betekent dat de post voor onvoorziene uitgaven wordt berekend aan de hand van een percentage (te weten 0,6%) van de algemene uitkering, inclusief verfijningen en de genormeerde OZB-capaciteit. 9

10 12. Voorstel Voorgesteld wordt te besluiten tot: 1. Wijziging van de begroting 2006 tot en met 2009 overeenkomstig bijgaande bestuursrapportage. 2. Hanteren van de in deze voorjaarsnota onder punt 11 opgenomen uitgangspunten voor de (meerjaren) begroting 2007 (t/m 2010). 3. Berap vaststellen en A-lijst honoreren. Burgemeester en Wethouders van Stein, De Secretaris, De Burgemeester, Dict.: HR 10