Richtlijnen en uitgangspunten samenstelling begroting 2012 en de meerjarenramingen

Transcriptie

1 Richtlijnen en uitgangspunten samenstelling begroting 2012 en de meerjarenramingen

2 Doel Het doel is het vroegtijdig positioneren van de gemeenteraad in zijn kaderstellende taak. Hierdoor wordt tevens richting gegeven en worden handvatten aangereikt aan het College van burgemeester en wethouders ten behoeve van de samenstelling van de jaar- en meerjarenbegroting. Financieel technische uitgangspunten Algemeen De ontwerpbegroting 2012 wordt samengesteld op basis van bestaand beleid met inachtneming van de besluiten, vastgestelde beleidsnota s, wijzigingen, nadere prioriteitenstelling etc. door de gemeentelijke bestuursorganen tot en met mei De jaarbegroting 2012 en de meerjarenbegroting dienen formeel en materieel in evenwicht te zijn. Van formeel evenwicht is sprake wanneer de in de begroting geraamde lasten niet hoger zijn dan de baten. Materieel evenwicht is het evenwicht waarbij structurele lasten worden gedekt door structurele baten. Een begroting die sluitend is gemaakt met niet-structurele middelen ter dekking van structurele lasten of waarbij ramingen van lasten en baten niet realistisch zijn, wordt geacht materieel- niet in evenwicht te zijn. In het verlengde hiervan moet ook de meerjarenraming en met name het laatste jaar daarvan in materieel evenwicht zijn: het meerjarig materieel evenwicht. Indien de begroting 2012 en de meerjarenraming (indien de begroting 2012 niet sluitend is) aan vorenstaande voorwaarden voldoen een en ander wordt beoordeeld door de provincie - en wordt voldaan aan de termijnen voor inzending van de begroting en de jaarrekening, valt de gemeente onder repressief toezicht, anders gezegd, terughoudend toezicht. In het schrijven van de provincie d.d. 19 april 2011 houdende aandachtspunten voor de begroting 2012 en de meerjarenramingen informeert de provincie gemeenten over actuele punten bij de toetsing van de vastgestelde begroting. De gemakkelijke ombuigingen zijn nu gerealiseerd, een herstel van evenwicht in de begroting en meerjarenramingen vereist nu scherpe keuzen, aldus de provincie. De saldi van de meerjarenramingen in de huidige meerjarenramingen zijn als volgt: 2012 tekort : 2013 tekort : 2014 tekort Voor 2015 wordt eveneens van een tekort uitgegaan. Deze tekorten zullen verder stijgen in verband met het concept Bestuursakkoord VNG - Kabinet. Tal van ontwikkelingen in het concept bestuursakkoord zullen leiden tot forse aanpassingen van lasten en baten. 2

3 Daarnaast wordt het saldo van de begroting beïnvloed als gevolg van het saldo van de structurele lasten en baten waar de gemeente weinig of geen invloed op heeft, bijvoorbeeld de rente-ontwikkeling. De uitkomst van de kerntakendiscussie en de verdere uitwerking daarvan zal omvangrijke besparingen moeten opleveren om herstel van evenwicht te krijgen in de begroting en de meerjarenramingen. De provincie zal bij de bepaling van de financiële positie de ombuigingsmaatregelen op hardheid en haalbaarheid beoordelen. Bij de komende begrotingssamenstelling zullen in principe de volgende uitgangspunten gehanteerd worden. Uitgangspunten ontwerpbegroting 2012 en meerjarenbegroting Algemeen 1. Aantal inwoners/aantal woonruimten/bijstandsgerechtigden Inwoners Voor een groot aantal ramingen geldt als basis het aantal inwoners op 1 januari van het betreffende begrotingsjaar. Voor de begrotingsjaren 2011 tot en met 2015 wordt uitgegaan van een jaarlijkse daling van het inwoneraantal met gemiddeld 48. Deze daling is gebaseerd op de prognose dat de gemeente Schinnen in 2025 een daling van het inwoneraantal kent van circa 9 % ten opzichte van nu. Concreet zou dit een afname met circa inwoners betekenen. Uitgaande van het aantal inwoners per 1 januari 2011 van schatten wij het aantal inwoners voor de komende jaren op: 2012 : ; 2013: ; 2014: ; 2015: Hierbij is overigens aangenomen dat de bevolkingsdaling daarna jaarlijks groter is om uiteindelijk in 2025 uit te komen op om en nabij inwoners (Bron Etil). Woonruimten Voor de berekening van o.a. de algemene uitkering uit het Gemeentefonds wordt als basis genomen het aantal woonruimten op 1 januari van het betreffende begrotingsjaar. De uitgangspunten van de woonmilieuvisie in acht nemend zal nog slechts sprake zijn van een geringe toename van het aantal woonruimten (saldo onomkeerbare plannen voor bouw en rekening houdend met sloop van kwalitatief slechte woningen). Rekening wordt gehouden met een jaarlijkse toename van circa 5 woningen. Begin 2011: woonruimten; Begin 2012: woonruimten; Begin 2013: woonruimten; Begin 2014: woonruimten; 3

4 Begin 2015: woonruimten. Aantal bijstandsgerechtigden Het aantal bijstandgerechtigden heeft een grote invloed op het saldo van de begroting. Het aantal uitkeringsgerechtigden heeft invloed op de ramingen aan uitkeringen, op de ramingen van de uitkering terzake van het Rijk alsook op de raming van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Per 1 januari 2010 zijn de Ioaw, Ioaz en Bbz gebundeld in het I-deel van de Wet werk en bijstand onder de nieuwe naam Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen. Dit betekent dat voor wat betreft deze regelingen ook de aantallen uitkeringsgerechtigden gebundeld zijn. Voor de realisatie met betrekking tot 2010 ziet het er dan als volgt uit: Regeling Begroting bijstelling realisatie IOAW/IOAZ Wwb/Wij totaal Op 1 januari 2011 waren er 178 bijstandsgerechtigden. Voor de jaren tot 2014 worden de volgende aantallen aangehouden: Ultimo 2012: 178 Ultimo 2013: 168 Ultimo 2014: 158 Volgens de landelijke prognoses is het niet aannemelijk dat veel bijstandscliënten in 2011 en 2012 uit de uitkering raken. De verwachting is wel dat er een stabilisatie in het aantal uitkeringsgerechtigden zal plaatsvinden. De beroepsbevolking begint echter te krimpen, waardoor er minder banen nodig zijn. En als de economische groei doorzet zit de arbeidsmarkt, volgens de voorspellingen, in 2013 zelfs alweer tegen krapte aan. Hierbij zij vermeld dat omtrent de ontwikkelingen geen eenduidige prognoses voorhanden zijn. 2. Materiële uitgaven. Ramingen van materiële uitgaven welke worden verhoogd zijn alleen acceptabel indien ze voldoende zijn onderbouwd. Ten behoeve van de dekking van loon- en prijsstijgingen wordt een stelpost in de begroting opgenomen die gebaseerd wordt op het percentage aan loonen prijsstijging dat binnen de algemene uitkering gecompenseerd wordt. 3. Lokale heffingen. Beleid De woonlastendruk zal, wegens inflatiecorrectie, worden verhoogd. Voor de afvalstoffenheffing en het rioolrecht gelden kostendekkende tarieven. 4

5 OZB De limitering van de ozb is ingaande begrotingsjaar 2008 afgeschaft. De betreffende tarieven, zullen behoudens inflatiecorrectie, in principe niet verhoogd worden. Een en ander is mede afhankelijk van het verloop van de ramingen van lasten en baten, de vaststelling van het Bestuursakkoord VNG - Kabinet en de toedeling van middelen aan taken van de gemeente. Mocht de jaarlijkse herwaardering leiden tot een lagere woz-waarde dan zullen de tarieven naast de inflatie omhoog bijgesteld worden. Uitgangspunt daarbij vormt de opbrengst Rioolheffing Uitgangspunt is een kostendekkend tarief op de lange termijn. Hierbij worden investeringen en vervangingen doorgerekend over een periode van 40 jaar. Het rioolrecht stijgt momenteel overeenkomstig het Gemeentelijk Rioleringsplan jaarlijks met 2,3% om te komen tot een kostendekkend tarief in Deze stijging is exclusief de inflatiecorrectie, die eveneens jaarlijks dient te worden verrekend. Gemeentelijk Rioleringsplan Leidraad voor het beheer van het gemeentelijke rioolstelsel en de benodigde investeringen is het GRP Door de inspectie van het rioolstelsel is een goed beeld verkregen over de onderhoudstoestand van de riolen. Om de onderhoudstoestand op peil te houden worden jaarlijks rioolgedeelten gereinigd en geïnspecteerd en daar waar nodig reparaties uitgevoerd. Wanneer een riool het einde van de technische levensduur heeft bereikt, wordt dit vervangen. Daarnaast vindt onderhoud aan en aanleg van randvoorzieningen plaats. Basis-rioleringsplan 2010 Bij een basis rioleringsplan wordt het op de riolering aangesloten verhard oppervlak geïnventariseerd en wordt het rioolstelsel met behulp van rekenmodellen doorgerekend op capaciteit. De bevindingen worden verwoord in het basis rioleringsplan. In 2010 is het nieuwe basisrioleringsplan ter vaststelling aangeboden worden aan de gemeenteraad. Uit het rapport blijkt waar zich in de gemeente capaciteitsproblemen voordoen in de riolering en hoe deze opgelost dienen te worden. Daarnaast worden de maatregelen bepaald om te voldoen aan de basisinspanning. Dit zijn maatregelen die de gemeente moet treffen om de verontreiniging van het oppervlaktewater tegen te gaan. In het verleden zijn er derhalve bij de meeste rioleringsgebieden bergbezinkbassins aangelegd waar het rioolwater tijdelijk gebufferd wordt. Door de toename van het verhard oppervlak blijkt dat deze niet afdoende groot zijn en er derhalve nog aanvullende maatregelen getroffen dienen te worden. Deze maatregelen zijn niet opgenomen in het huidig GRP en zullen worden opgevoerd voor de komende planperiode ( ) Bij het opstellen van het volgende GRP zullen eveneens de financiële consequenties in beeld worde gebracht. Kaderichtlijn Water Dit is nieuwe Europese wetgeving die zich richt op het creëren van goede omstandigheden in oppervlaktewateren om de aanwezige flora en fauna te verbeteren. In dit kader zet de 5

6 Provincie Limburg in op het verder terugdringen van riooloverstorten op kwetsbare en zeer kwetsbare wateren. Dit betekent voor de gemeente Schinnen extra maartregelen bij het rioleringsgebied Amstenrade/Oirsbeek. Aard en omvang van deze extra maatregelen zijn bij de afronding van de Optimalisatie AfvalwaterStudie (OAS) begin 2011 bekend geworden. Ook hier geldt dat deze maatregelen niet voorzien zijn in het huidig GRP en bij de volgende planperiode ( ) zullen worden opgenomen en financieel doorgerekend. Afvalstoffenheffing/reinigingsrecht Uitgangspunt van deze gemeentelijke belasting is kostendekkendheid. Hondenbelasting/Toeristenbelasting, tarieven en leges De hondenbelasting, toeristenbelasting en leges worden als te doen gebruikelijk verhoogd met het inflatiepercentage. 4. Financieringsrente en kapitaallasten investeringen Voor de samenstelling van de begroting 2011 en volgende jaren zullen de volgende percentages worden gehanteerd : % rente over interne financieringsmiddelen; - 3,5 % rente over het financieringstekort ,5 % rente als onderdeel van de kapitaallastenberekening in het meerjareninvesteringsplan. Voor het gedeelte van het tekort dat onder de kasgeldlimiet ligt wordt uitgegaan van een percentage dat op de geldmarkt wordt gehanteerd. Volgens de BNG zal de lange rente stijgen. Voorgesteld wordt 3,5% ( 2011: 1,75%, bij 1 e burap 2011 uitgegaan van 2,75% ) aan te houden en tijdens de samenstelling van de begroting via de huidige post rentecorrectie een mogelijke correctie toe te passen. Door internationale afspraken is er een toenemende druk dat de rente ook voor publieke lichamen zal stijgen. De kapitaallasten over geplande investeringen worden in het investeringsschema opgenomen. In het jaar van de uitvoering wordt een half jaar rente berekend en geen afschrijving. In de daarop volgende jaren wordt uitgegaan van de volledige kapitaallasten. 5. Prijzen/lonen en formatie-omvang. Prijzen Uitgangspunt van de meerjarenramingen zijn constante prijzen. Dit betekent dat de ramingen in beginsel gelijk zullen zijn aan de raming 2011, tenzij uitgaven of inkomsten wijzigen door andere factoren. Op 21 april 2011 heeft de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) het bestuursakkoord met het Rijk ondertekend. Het akkoord is pas definitief als een meerderheid van de leden hiermee instemt (op 8 juni). In het voorlopig akkoord zijn afspraken gemaakt over de nieuwe taakverdeling en de bijbehorende budgetten, waarbij decentralisaties centraal staan. Zo worden de Jeugdzorg- en de AWBZ-taken gedecentraliseerd. Ook op het gebied van Werk vinden belangrijke wijzigingen plaats: de regelingen voor Wajong, bijstand 6

7 en sociale werkvoorziening worden samengevoegd (via de nieuwe Wet Werken naar Vermogen). In deze kabinetsperiode gaat het om een bedrag van 850 miljoen euro. Vanaf 2012 gaan de gemeenten weer met het Rijk samen de trap op, samen de trap af, nadat dit 3 jaren niet het geval is geweest. Dit betekent dat de gemeenten meeliften met de investeringen van het Rijk, maar ook met de bezuinigingen van het Rijk. Concreet betekent dit voor de komende jaren ongeveer 3,5% de trap op en 2,5% de trap af. Per saldo dus een groei van 1%. Echter de verwachte inflatie voor de komende jaren is 2%, waardoor dus het gemeentefonds onvoldoende groeit om hieruit de inflatie te kunnen dekken (een zogenaamd negatief reëel accres van 1%). De inflatie wordt geraamd op 2% en dient derhalve binnen de bestaande budgetten opgevangen te worden. Lonen De raming van salarissen 2012 en volgende jaren geschiedt op basis van de huidige formatie/salarispost uit de meerjarenraming in de begroting 2011 waarbij rekening wordt gehouden met aanspraken op grond van FUWA en de structurele effecten van de personeelsbeoordelingen voor een bedrag van 0,5% van de totale loonsom. De huidige CAO loopt tot 1 juni 2011 en is volledig verwerkt in de huidige meerjarenraming. Eventuele salarisverhogingen nà juni 2011 zijn niet geraamd. Op dit moment zijn de CAOonderhandelingen tussen het College van Arbeidszaken (werkgever) en vakorganisaties (werknemers) vastgelopen. Er kan derhalve geen voorspelling worden gedaan over de ontwikkeling van de salarissen voor 2012 en volgende jaren. 6. Stelpost onvoorziene uitgaven. De richtlijnen van de provincie geven aan dat de stelpost onvoorziene uitgaven minimaal 0,6 % van de algemene uitkering uit het gemeentefonds, incl. verfijningen en de genormeerde ozb-capaciteit moet bedragen. Voor Schinnen betekent dit een bedrag van In de meerjarenramingen wordt rekening gehouden met een post onvoorziene uitgaven van Inzet reserves. Het rentepercentage dat voor bijschrijving van rente op de reserves wordt gehanteerd bedraagt 3,5%. 8. Subsidies ten behoeve van verenigingen, instellingen en dergelijke. In 2012 komt een voorstel aan de raad inzake de subsidiëring van verenigingen etc.. In de tussentijd wordt uitgegaan van de uitgangspunten zoals door de raad zijn vastgesteld in de financiële discussie 2010 (onder meer wel toepassing van index). 7