RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK BIJ

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK BIJ SO/VSO Bernadetteschool School/instelling: SO/VSO Bernadetteschool Plaats: Oss BRIN-nummer: 02SW Onderzoek uitgevoerd op: 12 januari 2009 Conceptrapport verzonden op: 6 februari 2009 Rapport vastgesteld te Eindhoven op: 16 maart 2009 Reproductie van het rapport zonder toestemming van de inspectie of de school/instelling vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm. Pagina 1 van 9

2 Pagina 2 van 9

3 1. ONDERZOEK Onderzoek De inspectie heeft op 12 januari 2009 een onderzoek uitgevoerd op de Bernadetteschool om na te gaan of er sprake is van tekortkomingen in de kwaliteit van het onderwijs betreffende de leerlingenzorg. Aanleiding De aanleiding was het volgende. Op 13 juni 2006 constateerde de inspectie tekortkomingen in de functionaliteit van de handelingsplanning en risico s bij twee van de huidige normindicatoren in het kwaliteitsaspect 'systeem van leerlingenzorg : een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de vorderingen en de ontwikkeling van de leerlingen (indicator 3.5) en de evaluatie van handelingsplannen door de commissie van begeleiding (indicator 3.8). Op 16 september 2008 constateerde de inspectie (met de bestuursvoorzitter van het bevoegd gezag van de Stichting ZML Noordoost Brabant dat verschillende risico s kunnen leiden tot tekortkomingen in de kwaliteit van het onderwijs. Het bevoegd gezag bevestigde dat door organisatorische en personele kwesties de onderwijsontwikkeling in de afgelopen jaren tenminste vertraagd was. Risico s en tekortkomingen zouden derhalve niet opgelost kunnen zijn. De Inspectie van het Onderwijs benoemt risico s voor de kwaliteit van het onderwijs door de personele situatie, zoals(komende) wisselingen in de directie en het percentage ziekteverzuim, en een mogelijk verschil van inzicht tussen de voormalige schoolleiding en de centrale aansturing betreffende de invoering en het gebruik van een leerlingvolgsysteem (BRES of DataCare). In het inspectieverslag van wordt gewezen op mogelijke risico s in verband met management en organisatie. Op 17 november 2008 ontving de Inspectie van het Onderwijs, op haar verzoek, twee rapporten: een analyse van de Bernadetteschool en een plan van aanpak Bernadetteschool. Deze rapporten geven inzage in een verbetertraject voor de schoolleiding, de schoolorganisatie (taken en verantwoordelijkheden) en besluitvormingsprocedures. Deze rapporten benoemen geen inhoudelijke tekortkomingen en een verbetertraject hiervoor. In overleg met het bevoegd gezag werd besloten op 12 januari 2009 de normindicatoren leerlingenzorg te beoordelen met het doel een toezichtsarrangement vast te stellen. Onderzoeksmethode Deze rapportage is gebaseerd op: - Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn, met name het ondernemingsplan , de schoolgids en een analyse van de Bernadetteschool en een plan van aanpak Bernadetteschool Onderzoek op locatie, waarbij gesprekken met de interim directie en de commissie voor de begeleiding zijn gehouden. - Gesprek met de voorzitter van het bestuur. Toezichtkader Het onderzoek is uitgevoerd op basis van het Toezichtkader (voortgezet) speciaal onderwijs 2006, inclusief de daarbij behorende normering. Uit het waarderingskader zijn, naast de opbrengsten, na overleg met het bestuur indicatoren onderzocht uit de aspecten systeem van leerlingenzorg en is de functionaliteit handelingsplanning aan de orde gesteld. Naast deze kwaliteitsaspecten heeft de inspectie tevens een aantal wettelijke aspecten onderzocht. Pagina 3 van 9

4 Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek. Bij vastgestelde tekortkomingen is tevens de onderbouwing van deze beoordelingen opgenomen. In hoofdstuk 3 volgt de conclusie uit het onderzoek en het vervolg van het toezicht, in de vorm van het toezichtarrangement. Pagina 4 van 9

5 2. BEVINDINGEN SO/VSO Bernadetteschool Naleving De inspectie heeft onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van wettelijke voorschriften over onderstaande onderwerpen 1. Schoolplan in art. 21, lid 1-4 van de WEC Schoolgids in art. 22, lid 1 van de WEC Onderwijstijd in artikel 11, lid 4 van de WEC Aanwezig Aanwezig Voldaan aan naleving Kwaliteit Legenda: In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen dit heeft geleid. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de indicator bijdraagt aan de kwaliteit van het onderwijs: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) Oordelen op indicatoren Systeem van leerlingenzorg De commissie voor de begeleiding bepaalt de onderwijsrelevante beginsituatie van de leerlingen. 3.2 De commissie voor de begeleiding bepaalt bij instroom het ontwikkelingsperspectief 3.3 De school stelt het handelingsplan vast in overeenstemming met de ouders. 3.5 De school gebruikt een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de vorderingen en ontwikkeling van de leerlingen. 3.8 De commissie voor de begeleiding evalueert de uitvoering van het handelingsplan. Onderbouwing Leerlingenzorg en functionaliteit van de handelingsplanning De inspectie heeft vastgesteld dat de commissie voor de begeleiding (CvB) conform de wet is samengesteld. Op basis van de indicatiestelling, medisch onderzoek door de schoolarts en huisbezoek wordt een eerste handelingsplan opgesteld. Hierin worden de wensen van de ouders vastgelegd in algemene termen. Uit een summiere controle blijkt dat een eerste handelingsplan na circa twee maanden na de inschrijving wordt vastgesteld. Hierdoor voldoet de school niet aan het gestelde in artikel 41a van de Wet op de Expertisecentra (WEC), waarin staat dat binnen één maand na toelating in overeenstemming met de ouders een handelingsplan moet worden opgesteld. 1 Deze onderwerpen gelden voor het school- c.q. cursusjaar De inspectie stelt jaarlijks de onderwerpen vast. Pagina 5 van 9

6 Een bijdrage van schoolmaatschappelijk werk in de vorm van een milieurapportage is nauwelijks aan de orde. In het verleden was dat vooral een activiteit die de directie voor zijn rekening nam. Nu is deze taak bij de schoolmaatschappelijk werker gelegd na een verzoek van de CvB. In het individuele plan zijn zowel doelen vastgelegd die betrekking hebben op de sociaal emotionele ontwikkeling en het gedrag van de leerling als didactische doelen. In beperkte mate wordt gewerkt in niveaugroepen: in het so voor auditieve training en in het vso voor lichamelijke verzorging en gymnastiek. Hiervoor zijn leerlijnen en niveaus vastgelegd. Door organisatorische en personele kwesties wordt de uitvoering van de evaluatie van de handelingsplanning belemmerd. In de voorgaande schooljaren besprak de CvB alle leerlingen twee keer per jaar, maar, ook naar eigen zeggen, oppervlakkig. Door verschuiving van taken evalueren de interne begeleiders de handelingsplannen met de leraren. De interne begeleider onderbouw is tijdelijk niet werkzaam waardoor ook de evaluatie van handelingsplannen stagneert. De CvB zoekt naar een goede vorm en inhoud van evaluatie. Daar hoort ook een samenhangend systeem van instrumenten en procedures bij voor het volgen van de vorderingen van leerlingen. Standaard wordt logopedisch en therapeutisch onderzoek gedaan. Voor het volgen van vooral de leervorderingen zijn de leraren verantwoordelijk. Hoe oordelen in het leerlingenvolgsysteem tot stand komen is op schoolniveau niet duidelijk aangegeven. Een toetskalender is er niet. De CvB is op zoek naar vormen van methodeonafhankelijke toetsing. Ook de zoektocht naar het vastleggen van een ontwikkelingsperspectief van leerlingen duurt voort. Hierbij gaat het niet alleen om het uitstroomperspectief dat in het vso geboden wordt, maar ook om het perspectief dat de school ouders kan melden vanaf groep 3 of 4 over het niveau van bijvoorbeeld lezen, spreken, schrijven en rekenen. In het voorgaande schooljaar ingevoerde leerlingenvolgsysteem DataCare wordt al gebruik gemaakt van korte temijn perspectieven. Het leerstofaanbod is in dit systeem voor de meeste domeinen uitgewerkt in leerdoelen. Per leerdoel wordt voor een leerling per periode, deels per leerjaar, aangegeven wat een leerling zou moeten kunnen bereiken. Evaluaties moeten nog aantonen hoe reëel en betrouwbaar deze manier van prognosticeren is. Een aandachtspunt hierbij is de grote mate van detaillering in leerdoelen en de praktische hanteerbaarheid daarvan in de lessituaties. Ook de terugkoppeling aan ouders vindt de CvB lastig met deze gedetailleerde vorm van volgen van leerlingen. Tot nu toe ontbreken de leerlijnen voor sexuele voorlichting, werkhouding, drama en Engels. Het volgsysteem Melba in het vso biedt mogelijheden om met korte en lange termijn perspectief te werken en handelingsplannen op te stellen. Dit systeem is al enkele jaren aanwezig in de Bernadetteschool. Een Melbacursus moet voor de meeste leraren nog volgen, willen zij daadwerkelijk handelingsplannen op kunnen stellen. Deze taak is nu grotendeels voorbehouden aan de intern begeleider (IB er). In Melba ontbreekt nog de leerlijn arbeidstoeleiding. Op basis van bovenstaande concludeert de inspectie dat de Bernadetteschool beschikt over een systeem van leerlingenzorg dat op enkele cruciale punten nog van onvoldoende kwaliteit is. De Inspectie van het Onderwijs constateert ook dat de Bernadetteschool nu haast maakt om de tekortkomingen weg te werken. De functionaliteit van de handelingsplanning is met de CvB besproken. Met de invoering van het DataCare leerlingenvolgsysteem heeft de Bernadetteschool de mogelijkheid geschapen om naast de sociaal emotionele doelen ook de didactische doelen in een handelingsplan vast te leggen die in een periode moeten worden behaald door de leerling. De leraren bepalen zelf welke inhouden, werkwijze en inzet van middelen en materialen geschikt zijn om de doelen te bereiken. Toetsing vindt ook voornamelijk door de leraren zelf plaats. Daardoor is het onduidelijk of de handelingsplannen in de huidige vorm functioneel zijn; voldoende sturing geven aan het dagelijks handelen door leraren. Pagina 6 van 9

7 Een ander onduidelijk punt is de relatie tussen het individuele plan en de niveaugroepen in het so voor zover het de didactische invulling betreft. Daar waar leerlingen niet optimaal profiteren van het aanbod van de groep als geheel of van dat van de differentiatiegroepen kunnen aanvullende individuele doelen en aandachtspunten nodig zijn om de praktijk beter af te stemmen op de specifieke behoeften van de individuele leerling. De plannen sturen en ondersteunen het handelen van de leraren in dit opzicht slechts in beperkte mate. Pagina 7 van 9

8 Pagina 8 van 9

9 3. CONCLUSIE EN VERVOLG Het huidige interim management en de Commissie van Begeleiding werken zowel indirect (organisatie en taken en verantwoordelijkheden) als direct (leerlingenvolgsysteem, handelingsplanning en evaluatie) aan de kwaliteit van het onderwijs, maar er zijn tekortkomingen in het aspect systeem van leerlingenzorg (indicatoren 3.2, 3,5 en 3.8). Toezichtarrangement Op grond van het voorgaande kent de inspectie de school een aangepast arrangement toe. De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs op de school als zwak. Afspraken Met het bevoegd gezag en de interim directie van de school is afgesproken dat zij voor half april een (inhoudelijk) plan van aanpak onderwijskwaliteit Bernadetteschool naar de inspectie zal sturen. Na ontvangst van dit plan van aanpak zal met bestuur en directie het vervolgtoezicht worden bepaald. In het kader van naleving van wettelijke voorschriften is met het bestuur afgesproken dat de school bij toelating van nieuwe leerlingen voortaan voldoet aan het gestelde in artikel 41a van de WEC. De school stelt voor iedere leerling binnen 4 weken na instroom, op voorstel van de commissie voor de begeleiding in overeenstemming met ouders een individueel handelingsplan vast. Pagina 9 van 9