cultuurmenu aarde schooljaar Harlingen onderwijs in de gemeente cultuurmenu voor het primair

Transcriptie

1 cultuurmenu aarde schooljaar cultuurmenu voor het primair onderwijs in de gemeente Harlingen

2 COLOFON Het cultuurmenu AARDE is een uitgave van het cultuurnetwerk van de gemeente Harlingen. Onder auspiciën van: Akte2, projectbureau van Ritmyk en Cultuur Kwartier Sneek Westersingel GH Sneek Postbus GA Sneek T E. Druk: april 2015 Samenstelling en redactie Daniëlle Poot, Annemarie van der Reijden en Berni Dijkerman Ontwerp/opmaak Piety Bouma Fotografie Almar Setz EH productions (Evert Haagsma) Joachim de Ruijter Elee Boekema, Harlingse boys Richard de Vries Hans Jellema Annemarie van der Reijden Drukker Empatec drukkerij Sneek voorwoord Voor u ligt de nieuwe brochure van het cultuurnetwerk Harlingen voor het schooljaar De brochure heeft de titel AARDE. Kunstenaars, scholen, de gemeente en vele anderen hebben zich ingezet om een overzichtelijk aanbod kunst en cultuur te ontwikkelen voor alle groepen van het primair onderwijs en natuurlijk ook voor hun leerkrachten. De inhoud van deze brochure kan een inhoudelijke impuls geven aan de cultuureducatie op uw school. Onderwijs in cultuur komt het schoolklimaat ten goede. Exposities in de gang, leerlingen aan de slag met cultuurroutes in de eigen omgeving, een rooster met veel kunst en cultuur; allemaal aspecten die de school kleur geven en het schoolklimaat op een positieve manier doen veranderen. Goed voor de sfeer en bovendien goed voor de PR. De huidige samenleving vraagt een mix van kennis en vaardigheden van haar burgers. Creativiteit, kritisch denken, samenwerken, empathisch vermogen en mediawijsheid zijn onmisbaar. Kunst en cultuur biedt ruimte voor verbeelding, experiment en reflectie. Onderwijs in cultuur laat leerlingen ervaren wie ze zijn en hoe de wereld om hen heen in elkaar zit. Het draagt bij aan zelfbewustzijn. In het bijzonder wil de gemeente Harlingen het muziekonderwijs onder de aandacht brengen. Zij vindt het van wezenlijk belang dat alle leerlingen op de basisschool onder schooltijd muziekles krijgen. Uit recent onderzoek is gebleken dat in Harlingen relatief weinig leerlingen actief met muziek bezig zijn. Het cultuurnetwerk heeft zich door dit gegeven en door de gemeente laten inspireren, een doorlopende leerlijn voor alle groepen van het primair onderwijs is in ontwikkeling waarmee het komend schooljaar een start wordt gemaakt. De basisschool is de plaats waar de ambachtelijke basis voor zingen, luisteren naar muziek, bewegen op muziek, spelen op een instrument en het lezen en noteren van muziek vorm moet krijgen. De jonge jaren zijn beslissend voor het niveau waarop men de rest van zijn leven muziek kan beoefenen. Deze brochure opent met het KEKaanbod: kwaliteitsprogramma s kunst en cultuur voor leerlingen en leerkrachten met een goede prijs/kwaliteitsverhouding door de financiële ondersteuning van het ministerie van OCW. Het KEKaanbod wordt ontwikkeld door scholen en aanbieders uit Regio 1, de gemeenten Littenseradiel, Franekeradeel, Harlingen en Súdwest Fryslân. Binnen het KEKaanbod vindt u in deze brochure ook musea uit ander gemeenten, die een KEKwaardig aanbod ontwikkeld hebben. Wederom in deze brochure plaats voor een bijzonder project waarbij de scholen en de aanbieders gezamenlijk de internationale dag van de aarde gaan vieren. Het project-zaadje wordt letterlijk geplant op de dag dat het cultuurmenu van start gaat. De aanbieders die u kunt vinden in deze brochure zijn de zelfstandige kunstenaars Astrid van Straaten, Jet Twijnstra, Sytse Jansma en verteller Frank Belt. Daarnaast treft u de bekende Harlinger erfgoedinstellingen aan: de stadsgidsen Harlingen, het Hannemahuis, de Harlinger Aardewerk- en Tegelfabriek, het Archeologisch steunpunt Wijnaldum, de werkgroep stadshistorie en de Stichting Brand En natuurlijk ontbreken de bibliotheken Noordwest Friesland, Keunstwurk en muziekschool Ritmyk niet in deze brochure. Hebt u vragen of wilt u iets overleggen, dan kunt u altijd contact opnemen met Akte2. Wij willen er met u voor zorgen dat elke- dag - kunst - en - cultuur voor uw leerkrachten en leerlingen een hele goede gewoonte wordt! Berni Dijkerman, Annemarie van der Reijden, Daniëlle Poot en Piety Bouma het Aanbod is ook digitaal te bekijken op aarde

3 met vaste locatie Aanbieders Archeologisch steunpunt Wijnaldum Contactpersonen: Afke Stoer Bezoekadres: Tsjerkepaed Wijnaldum, in de consistorie achter de kerk T Hannemahuis Contactpersonen: H. ter Avest en/of G.Jonker Bezoekadres: Voorstraat 56, Harlingen T Harlinger Aardewerk- & Tegelfabriek Contactpersoon: Rikus Oswald Bezoekadres: Voorstraat 84, Harlingen T die op locatie komen Akte2 en Ritmyk Contactpersonen: Annemarie van der Reijden, Berni Dijkerman en Piety Bouma T Astrid van Straaten T Bibliotheken NoordWest Friesland Contactpersoon: Irene Kraakman T Jet Twijnstra Keunstwurk / Uurcultuur Contactpersoon: Daniëlle van Peer Bezoekadres: Wissesdwinger 1, Leeuwarden T Stadsgidsen Harlingen Contactpersoon: Gerry Kuijper Museum It Tsiispakhus Contactpersonen: H. van Putten en A.M. Adema Bezoekadres: Aldhiem 2, Wommels T Museum Martena Contactpersoon: Marjan Brouwer Bezoekadres: Voorstraat 35, Franeker T Op Verhaal - Frank Belt T Stichting 1666, Maritiem Erfgoed Gouden Eeuw Waddengebied Contactpersoon: Paul H.M. Scheffer T Sytse Jansma Schilderij: Astrid van Straaten Hoe inschrijven? Het is alleen mogelijk om digitaal in te schrijven voor de activiteiten uit het cultuurmenu. Dit geldt ook voor de Uurcultuur voorstellingen. Inschrijven hiervoor gaat via de website van Akte2: Hoe werkt het? Op de site kunt u klikken op uw eigen gemeente. U kunt de site doorlopen vanuit activiteiten per discipline of activiteiten per groep. Ook kunt u op een kaart bekijken welke aanbieders het dichtst bij u in de buurt gevestigd zijn. U kunt de activiteiten aanvragen door in te loggen. Via Akte2 krijgt de contactpersoon van uw school inloggegevens voor de school toegestuurd. Wachtwoord vergeten? Inloggevens zijn altijd aan te vragen via info@akte2.nl Te allen tijde kunt u inloggen, een nieuwe aanvraag doen en eerdere aanvragen later terug zien. Voordelen: inloggen met eigen inloggevens gemakkelijk activiteiten uitzoeken per groep of per discipline activiteiten tegelijk aanvragen voor de hele school bekijken van eerdere aanvragen informatie over aanbieders bekijken natuurlijk blijven de lijnen met Akte2 kort en kunt u altijd voor vragen bij ons terecht Kijk op blz. 37 voor de spelregels van uw inschrijvingen. Voor vragen: Akte2, projectbureau van Ritmyk en Cultuur Kwartier Sneek Contactpersoon: Piety Bouma T E. info@akte2.nl Aanbieders 4 5

4 aanbod overzicht 4/5 Contactgegevens aanbieders / inschrijven Geschikt voor groep: Harlingen en de KEK 8 Voor leerlingen KEKbeeldend: ZIN IN! Maak je eigen wereld! De rivier Expositie alles om het lijf KEKmuziek: Muziek is te KEK! POPstars! groep KEK erfgoed: Museum Martena: Saepckes schatten Museum It Tsiispakhús: Kaasmaken in Grootmoederstijd 13 Voor leerkrachten ICC-cursus Wy Dûnsje Cursus ICC plus Speure nei Spoaren Wy Sjonge De Tekenskoalle Wy spylje 17 KEK cultuurscholen / Loep - reflectie instrument Speciale projecten 18 Gezamenlijk Project AARDE 19 Brand! Brand... daar komen ze! Beeldende kunst & Media 20 Studio Sytse Jansma Samen met Jules Verne reizen naar het middelpunt van de aarde 20 Kunstenares Astrid van Straaten Een echt schilderij maken Linosnede 21 Kunstenares Jet Twijnstra Aardmannetjes en Aardvrouwtjes 21 Op Verhaal, Sytse Jansma & Jet Twijnstra Aardmannetjes on the move Dans 22 Akte2 / Ritmyk Dansen over de aarde Afrikaanse jazz dance Ergoed 25 Stadsgidsen Harlingen Wandelend op verhaal komen: koppen boven water 25 Harlinger Aardewerk- & Tegelfabriek Van klei tot klaar multidisiplinair 26 Akte2/ Ritmyk Op problemen kun je schieten Kunstbende JONG Muziek 27 Akte2/ Ritmyk Zingen met de seizoenen Elke week muziek op school Percussie met de Afrikaanse slag Taal 28 Bibliotheken Noord Fryslân Collectie boeken naar thema Theater 29 Akte2/ Ritmyk Theaterlessen 30 Keunstwurk - Uurcultuurvoorstellingen Nieuwe jeugdtheatervoorstelling Tryater Theatervoorstelling zus Valerie Theater & Taal 32 Op Verhaal - Frank Belt The seven dwergen Hoe tem ik een monster? Raar maar waar, de avonturen van de Baron van Münchhausen Nieuwe avonturen van de Baron Het vertelbuffet Vertelvoorstellingen en workshops op maat Geschikt voor groep: Ergoed 23 Archeologisch steunpunt Wijnaldum Wandelen met een verhaal: de koningsfibula van Wijnaldum Museumbezoek en knutselen: we maken onze eigen Fibula 24 Hannemahuis - Centrum voor Harlinger cultuur en historie: Leskoffer Fries Aardewerk, steengoed Aanbod voor leerkrachten 35 Akte2/ Ritmyk Begeleiden op gitaar 36 Verhalenverteller Frank Belt Vertellen in de klas Het Stryper Wyfke Snuffel aan Harlinger kunst en cultuur /38 Overzicht kerndoelen en competenties + spelregels

5 8 HARLINGEN EN DE KEK KEK VOOR LEERLINGEN cultuur educatie met kwaliteit De landelijke regeling Cultuureducatie met Kwaliteit geeft de scholen en aanbieders van Harlingen de kans samen te werken aan een kwaliteitsslag van de cultuureducatie in het primair onderwijs. De kwaliteitsslag bestaat uit het ontwikkelen en uitvoeren van bijscholingen eigen vaardigheden voor leerkrachten coachtrajecten beleid en visie voor leerkrachten programma s beeldend, muziek, erfgoed in de klas een reflectie-instrument /portfolio voor leerlingen: Loep ontwikkeling van cultuurscholen Contactpersoon Nina Visscher ZIN IN! kekbeeldend Groep 1 en 2 ZIN IN is het eerste deel van het beeldend traject dat in september 2014 gestart is als een doorlopende leerlijn voor het hele schoolcurriculum. Een groep beeldende kunstenaars laat de kleuters uit groep 1 en 2 heel gericht hun vijf zintuigen beleven: VOELEN, ZIEN, HOREN, RUIKEN EN PROEVEN. Op deze manier leggen de kunstenaars een fundament voor de ontwikkeling van het kind als een creatief mens. Verspreid over een jaar komt een kunstenaar vijf keer in de klas om een gastles te verzorgen waarin één van de zintuigen centraal staat. Daarnaast krijgt de eigen leerkracht handvaten en begeleiding om zelf met het thema zintuigen te werken. Het voornaamste doel van het kleuterproject is beleven, ervaren en kennis maken met verschillende zintuiglijke waarnemingen. Het programma leidt uiteindelijk tot een goede basis voor het handhaven van alle zich ontplooiende creatieve vaardigheden van de leerling. De ontwikkeling van de leerling wordt tijdens dit project vastgelegd d.m.v. foto s en het KEK reflectie-instrument Loep. Kerndoelen: 1, 12, 42, 44, 54 en 55 Competenties: creërend, reflectief en onderzoekend vermogen en vermogen zich te presenteren Doelgroep: groep 1 en inclusief materiaal voor de eerste groep van uw school, 450 voor elke volgende groep van de school 100 korting voor groepen met leerkrachten die de Tekenskoalle volgen of gedaan hebben Voorafgaand aan zijn of haar komst stuurt de kunstenaar een projectplan, waarin wordt besproken wat de activiteiten zullen zijn, de duur van de les, eventuele kledingvoorschriften en eventueel extra begeleiding. Activiteit is aan te passen aan ieder gewenst thema Activiteit is schoolbreed aan te vragen voor groep 1 en 2 Maak je eigen wereld! Groep 3 en 4 Maak je eigen wereld is het programma dat ontwikkeld is voor leerlingen uit groep 3 en 4. Het is een vervolg op Zin In en dus het tweede deel in doorlopende leerlijn voor het curriculum binnen de school. In dit tweede deel gaan de leerlingen onder leiding van kunstenaars, de reisleiders, op pad in hun eigen fantasie. Het thema FANTASIE sluit aan bij de basis die in groep 1 en 2 gelegd is en gaat verder met de ontwikkeling van het kind als creatief mens. Verspreid over een jaar komt drie keer een kunstenaar in de klas om een gastles te verzorgen waarin de kinderen een reis gaan maken naar een fantasiewereld, bijvoorbeeld de onderwaterwereld, de insectenwereld of het heelal. Tijdens de lessen staan elke keer technieken en materialen centraal om de leerlingen nieuwe vaardigheden te leren. Daarnaast krijgt de leerkracht handvaten en begeleiding om zelf het thema toe te passen in andere lessen. Het voornaamste doel van dit programma is het prikkelen van de fantasie van het kind. De resultaten van de leerlingen worden tijdens dit project vastgelegd d.m.v. foto s en het KEK reflectie-instrument Loep. Kerndoelen: 12, 44, 54 en 55 Competenties: creërend, reflectief en onderzoekend vermogen, vermogen zich te presenteren en vermogen tot samenwerken Doelgroep: groep 3 en inclusief materiaal voor de eerste groep van uw school, 450 voor elke volgende groep van de school. 100 korting voor groepen met leerkrachten die de Tekenskoalle volgen of gedaan hebben. Voorafgaand aan zijn of haar komst stuurt de kunstenaar een projectplan, waarin wordt besproken wat de activiteiten zullen zijn, de duur van de les, eventuele kledingvoorschriften en eventueel extra begeleiding. Activiteit is aan te passen aan ieder gewenst thema Activiteit is schoolbreed aan te vragen voor groep 3 en 4 kekbeeldend kekbeeldend De rivier! Groep 5 en 6 Na zintuigen en fantasie gaat het derde deel van de leerlijn in op de emoties van het kind. In het programma De rivier gaan de leerlingen van groep 5 en 6 op zoek naar emoties. Op een grote kleitafel wordt de rivier en het hele landschap uitgebeeld. Elk dorpje met zijn specifieke emotie is duidelijk herkenbaar. Vragen als: Hoe ziet een blij dorp eruit? Welke vorm hebben verdrietige huizen? Waar ligt het dorp van dapperheid en moed? vormen een belangrijk onderdeel van de lessen. Verspreid over een jaar komt vijf keer een kunstenaar in de klas om een gastles te verzorgen waarin de kinderen gaan werken aan hun eigen dorp. Elke les wordt er een nieuwe stap gezet. Nadat er aan het grote landschap is gewerkt, wordt dit besproken en aansluitend kiest de klas een dorp (gevoel) dat zij zelf willen zijn en het hele klaslokaal wordt omgetoverd in dit gekozen dorp. De leerlingen bedenken samen een naam voor het dorp en zijn inwoners, kiezen de kleuren, kiezen waar de mensen van leven (beroepen) of waar zij naar handelen. Bijvoorbeeld in het dorp van vreugde en blijdschap heet ons dorp de Zonnestad en heten wij de Zonnekinderen. De leerkracht en de kunstenaar maken samen een plan hoe het eindresultaat van de leerlingen er uit gaat zien. Daarnaast krijgt de leerkracht handvaten en begeleiding om zelf het thema toe te passen in andere lessen en zo het project te integreren. Het voornaamste doel is het nadenken over emotie én vooral het zien van verbanden tussen vorm, kleur, handeling, leefomgeving en emotie. De resultaten van de leerling worden tijdens dit project vastgelegd d.m.v. foto s en het KEK reflectie-instrument Loep. Kerndoelen: 1, 12, 33, 44, 47, 54 en 55 Competenties: creërend, reflectief en onderzoekend vermogen, vermogen zich te presenteren en vermogen tot samenwerken Doelgroep: groep 5 en inclusief materiaal voor de eerste groep van uw school, 450 voor elke volgende groep van de school. 100 korting voor groepen met leerkrachten die de Tekenskoalle volgen of gedaan hebben. Voorafgaand aan zijn of haar komst stuurt de kunstenaar een projectplan, waarin wordt besproken wat de activiteiten zullen zijn, de duur van de les, eventuele kledingvoorschriften en eventueel extra begeleiding. Er is een mogelijkheid om losse lessen in te kopen. Informeer hier naar Akte2. Activiteit is aan te passen aan ieder gewenst thema Activiteit is schoolbreed aan te vragen voor groep 5 en 6 9

6 kekmuziek 10 KEK VOOR LEERLINGEN kekbeeldend Expositie Alles om het lijf! Groep 7 en 8 Voor groep 7 en 8 is een programma ontwikkeld waar leerlingen gaan nadenken over hun identiteit. Wat is je type, wie ben je en hoe wil je overkomen? In dit programma gaan de leerlingen met drie verschillende kunstdisciplines aan de slag en werken ze toe naar een gezamenlijke expositie. De bijbehorende vaardigheden en technieken van deze disciplines worden aangeleerd, techniek en identiteit komen uitgebreid aan bod. Verspreid over het jaar werken de leerlingen met drie kunstenaars in de klas zodat leerlingen kunnen leren en ervaren hoe ze iets van zichzelf kunnen uitbeelden. De leerlingen kunnen kiezen uit ANIMATIE, MODE (VORMGEVING) of BEELDHOUWEN. In de gekozen discipline krijgen de leerlingen drie workshops waarin ontwerpen worden gemaakt, technieken worden geleerd en waarin kritisch wordt nagedacht over een bijzondere expositie. Essentieel onderdeel van dit programma is het samen bespreken van Alles om het lijf door de kunstenaars met de leerkrachten. Het voornaamste doel van dit programma is het bespreekbaar maken van je eigen identiteit en hoe je die kunt uitbeelden met speciale technieken uit beeldende kunst en vormgeving. De resultaten van de leerling worden tijdens dit project vastgelegd d.m.v. foto s en het KEK reflectie-instrument Loep. Kerndoelen: 12, 44, 54 en 55 Competenties: creërend, reflectief en onderzoekend vermogen, vermogen zich te presenteren, vermogen tot zelfstandig werken en vermogen tot samenwerken Doelgroep: groep 7 en inclusief materiaal voor de eerste groep van uw school, 450 voor elke volgende groep van de school. 100 korting voor groepen met leerkrachten die de Tekenskoalle volgen of gedaan hebben. Voorafgaand aan zijn of haar komst stuurt de kunstenaar een projectplan, waarin wordt besproken wat de activiteiten zullen zijn, de duur van de les en eventueel kledingvoorschriften en eventueel extra begeleiding. Activiteit is aan te passen aan ieder gewenst thema Activiteit is schoolbreed aan te vragen voor groep 7 en 8 Muziek is te Kek! Groep 5 en 6 Wie wil er niet graag een muziekinstrument kunnen bespelen? Muziek is te KEK zorgt er voor dat in tien weken tijd de basis van een schoolorkest op uw school staat! Muziek is te KEK start met algemene opdrachten voor de nieuwe orkestleden van uw klas, en wordt vervolgd door instrumentale lessen voor vier verschillende instrumenten: viool, toetsen, klein koper en slagwerk. De lessen zijn ontwikkeld voor de leerlingen die nog nooit een instrument bespeeld hebben en graag in een orkest willen spelen. Leerlingen en leerkrachten die al een instrument bespelen krijgen binnen de lessenserie eigen opdrachten. De leerkrachten doen gewoon mee in de lessen en kunnen eventueel extra met de kinderen oefenen buiten de lessen om. Per groep kunnen de leerlingen een keuze maken uit twee van de vier instrumenten. Bij deelname van twee groepen van dezelfde school kunnen de leerlingen een keuze maken uit alle vier instrumenten, waarbij maximaal 15 kinderen hetzelfde instrument kunnen kiezen. De instrumenten worden meegenomen door de muziekdocenten die de lessen komen geven. Muziek is te KEK werkt toe naar een concert in de tiende week. Op het concert spelen niet alleen de beginnende muzikanten: de muzikanten van uw school die al een instrument bespelen krijgen van hun muziekdocent van Ritmyk de muziek van het concert op les. ouders en leerkrachten die een instrument bespelen doen mee aan de repetities en de kinderen van uw school die niet mee hebben gedaan aan Muziek is te KEK gaan zingen. iedere school heeft zijn eigen presentatie met een eigen begeleidingsensemble/ combo/korps. Kerndoelen: 54, 55, 56, 57 en 58 Competenties: creërend en onderzoekend vermogen Data en tijden: nader overeen te komen 500 inclusief instrumenten voor elke eerste groep van de school, 450 voor elke volgende groep van de school muziek Contactpersoon Mchiel Merkies POPstars! Groep 7 en 8 Wie wil er niet graag in een band spelen? POPstars is de route naar een klasse band met alle leerlingen van uw klas. POPstars start met algemene opdrachten voor de bandleden van uw klas, en wordt vervolgd door groepslessen zang, gitaar, keyboard en slagwerk. De lessen zijn ontwikkeld voor de leerlingen die nog nooit een instrument bespeeld hebben en graag in een band willen spelen. Leerlingen en leerkrachten die al een instrument bespelen krijgen binnen de lessenserie eigen opdrachten. De leerkrachten doen gewoon mee in de lessen en kunnen eventueel extra met de kinderen oefenen buiten de lessen om. Per groep kunnen de leerlingen een keuze maken uit één van de vier instrumenten, die worden meegenomen door de muziekdocenten die de lessen komen geven. POPstars werkt toe naar een concert in de tiende week. Op het concert spelen niet alleen de beginnende muzikanten: de muzikanten van uw school die al een instrument bespelen krijgen van hun muziekdocent van Ritmyk de muziek van het concert op les. ouders en leerkrachten die een instrument bespelen doen mee aan de repetities en iedere school heeft zijn eigen presentatie met een eigen band. Kerndoelen: 54, 55, 56, 57 en 58 Competenties: creërend en onderzoekend vermogen /muziekschool Data en tijden: nader overeen te komen 500 inclusief instrumenten voor elke eerste groep van de school, 450 voor elke volgende groep van de school kekmuziek 11

7 KEK VOOR contactpersoon: Dina Eringa Kaasmaken in grootmoederstijd TsiispakhÚs Contactpersonen: H. van Putten en A.M. Adema In It Tsiispakhús nemen de boerenknecht en het melkmeisje uw leerlingen mee terug naar grootmoeders tijd, en vertellen hoe de tsiis, de kaas, vroeger precies gemaakt werd. En het was best wel zwaar werk, daarom kunnen ze wel wat hulp gebruiken! Dus stroop je mouwen op, doe je klompen aan en kom naar It Tsiispakhús! Gekleed als boer, boerin of melkmeisje leren de kinderen hoe je een koe moet melken, ervaren ze hoe een echte melkmachine voor een koe voelt en mogen ze zelf hun eigen gemolken melk zeven. Als de kaas klaar is, helpen de boerenknecht en het melkmeisje de kinderen om met een grote weegschaal de kaas te wegen. Aan de hand van leuke en afwisselende activiteiten, opdrachten en verhalen leren de kinderen het proces van kaasmaken in grootmoeders tijd, van het melken van de koe tot het wegen van de kazen. Ondertussen wordt er ook verteld over andere zuivelproducten zoals melk, boter en chocoladevla. schoolvak: geschiedenis Kerndoelen: 1, 17, 33, 44, 51, 52, 56 Competenties: onderzoekend vermogen, receptief vermogen Doelgroep: groep 5 t/m 8 Groepsgrootte: maximaal 30 leerlingen per groep 1 1,5 uur Locatie: It Tsiispakhús, Wommels 2 per leerling graag een actieve ouder of leerkracht meenemen per vijf leerlingen. De begane grond is rolstoeltoegankelijk, bovenverdieping niet. Er is materiaal beschikbaar om het bezoek op school voor te bereiden. Activiteit is schoolbreed aan te vragen. KEK ERFGOED Het uitgangspunt van het KEKteam erfgoed is te zorgen voor een goed aanbod erfgoededucatie dat past bij de leerlijnen die de scholen in de regio hanteren. Om dat te realiseren is het belangrijk dat erfgoedinstellingen programma s ontwikkelen die daar precies in passen. Het motto voor de doorgaande leerlijn is Terug in de tijd, toen opa en oma nog klein waren. Elke groep op school werkt vanuit een thema dat aansluit bij de leeftijd en de belevingswereld van het kind. Voor groep 1 en 2 is het thema Jij en je familie. Aan de hand van gesprekken en foto s zien kinderen zien hoe hun leventje verandert en hoe dingen in de loop van de tijd veranderen. Wonen en leven is het thema voor groep 3 en 4, waarbij kleding en eetcultuur en gewoonten de kernwoorden zijn. Voor groep 5 en 6 staan School en werk centraal met aandacht voor ambachten en jong gaan werken. Platteland en stad is het overkoepelend thema voor groep 7 en 8, waarbij vervoer in al zijn aspecten aan bod komt, maar ook de ontwikkeling van steden en het bestuur van dorp en stad. Specifiek voor deze bovenbouwgroepen is ook aandacht voor de Tweede Wereldoorlog. De werkgroep KEK erfgoed heeft een toetsingskader voor aanbod met kerndoel 56 ontwikkeld. Het programma zal bekeken worden op de aspecten educatie, interactie en plezier. Zo vormt het kader een checklist voor erfgoed aanbieders. De werkgroep KEK erfgoed bekijkt of het aanbod KEKwaardig is en of het programma in alle cultuurnetwerken van Akte2 kan worden aangeboden. Onderstaande aanbieders hebben een KEK waardig programma, dat is ontwikkeld met budget van de KEK: nieuwe activiteiten waarmee we de kwaliteit van de cultuureducatie in de klas willen versterken. Saepckes Schatten Museum MartenA Contactpersoon: Marjan Brouwer Saepckes Schatten laat groep 1 en 2 kennismaken met een museum. Zij worden in het Nederlands of Fries ontvangen door knechten van jonkvrouw Saepcke, die in het museum woont. De knechten, die in livrei zijn gestoken, nemen de kleuters in groepjes mee door het gebouw en laten ze kennismaken met de jonkvrouw. In hun livrei zitten gekleurde zakken, waar spannende voorwerpen uit tevoorschijn komen: een waaier, een klein schoentje, een puzzelstuk Deze voorwerpen leiden naar opmerkelijke verhalen in het museum, zoals dat van Jan Hannema, het mannetje van 71 centimeter uit Franeker die op kermissen in heel Europa stond. Bij elk voorwerp en verhaal hoort een activiteit: verkleden, tekenen, de puzzel samen maken. Zo krijgen de leerlingen oog voor het erfgoed dat in het museum bewaard wordt. schoolvak: geschiedenis Kerndoelen: 1, 17, 18, 19, 22, 51, 56 Competenties: reflectief, onderzoekend en receptief vermogen en vermogen tot samenwerken Doelgroep: groep 1 en 2 Groepsgrootte: maximaal 30 leerlingen per groep 45 tot 60 minuten Locatie: Museum Martena, Franeker 1 per kind, inclusief begeleiders het programma wordt zowel in het Nederlands als het Fries aangeboden. Extra begeleiding leerkrachten / vrijwilligers is noodzakelijk. Er is een document met praktische informatie voor leerkrachten. Er is een standaard brief voor de ouders/vrijwilligers die zich aanmelden als begeleiders ICC-cursus Cursus Interne Cultuur Coördinator Cirsus ICC plus Cursus Interne Cultuur Coördinator + Akte2 contactpersoon: Annemarie van der Reijden De ICC-er met drie jaar ervaring is welkom bij de cursus ICC plus. In deze cursus staat de persoon van de ICC-er centraal. Thema s op de cursus zijn: het samenwerken met het team en de ouders, het leren presenteren van beleid en visie van de school op het gebied van cultuureducatie en het leren interpreteren van beleidsstukken. De ICC plus maakt van een ICC-er een ambassadeur voor kunst en cultuur op school! Groepsgrootte: Locatie: Data: Tijd: Docent: Akte2 contactpersoon: Annemarie van der Reijden De ICC-cursus leidt leerkrachten en kunstenaars op om binnen het onderwijsconcept van de school visie en beleid op het gebied van cultuureducatie te ontwikkelen en een cultuurbeleidsplan te schrijven. Een ICC-er binnen de school is belangrijk om het beleid op het gebied van cultuureducatie te verankeren. De regeling Cultuureducatie met Kwaliteit de KEKregeling - zetten we in om op zoveel mogelijk scholen en schoolverenigingen ICC-ers op te leiden, die kunnen samenwerken met de aanbieders in het netwerk. Groepsgrootte: Locatie: Data: Tijd: Docent: LEERKRACHTEN minimaal 8, maximaal 14 personen 4 bijeenkomsten van drie uur en een certificering Vierkant, Harlingen 2 september, 7 oktober, 4 november, 9 december 2015 certificering op 10 februari uur Annemarie van der Reijden 250 (incl. cursus map en certificaat) minimaal 8, maximaal 14 personen 3 bijeenkomsten van drie uur en een certificeringsavond t Vierkant Harlingen 9 september, 14 oktober, 11 november, certificering op 16 december uur Annemarie van der Reijden 250 (incl. cursus map en certificaat) 12 13

8 wy sjonge kek voor LEERKRACHTEN Wy Sjonge biedt aan leerkrachten en scholen in het primair onderwijs inspiratie en ondersteuning om het zingen in de klas te stimuleren door middel van teamtrainingen en cursussen voor de individuele leerkracht. Regeling Impuls Muziekonderwijs Het Fonds voor Cultuurparticipatie komt deze zomer met de nieuwe muziekregeling Impuls Muziekonderwijs. De regeling is gericht op het versterken van kennis en deskundigheid op het gebied van muziekonderwijs van mensen die voor de klas staan. Wy Sjonge zal vanaf het nieuwe schoolseizoen een aangepast traject op maat aanbieden voor scholen die gebruik willen maken van deze regeling. Voor meer informatie over de regeling kunt u terecht op: 1. Zingen met het team In deze cursus krijgt het schoolteam inspiratie en praktische tips om aan de slag te gaan met het zingen in de klas. Het team ontdekt nieuw repertoire en methodes, leert praktische vaardigheden om een lied aan te leren met de kinderen en vergaart kennis over de kinderstem. 4 teamworkshops op school van 1,5 uur (op afspraak) 100 per team min. 8/max. 20 leerkrachten 1. Inspiratiebijeenkomsten Onderwijskoor Wy Sjonge organiseert drie keer per jaar een inspiratiebijeenkomst waarbij de leerkracht nieuw liedrepertoire ontdekt en handige tips krijgt om zelf met de liedjes aan de slag te gaan in de klas. Samen vormen deze leerkrachten het Onderwijskoor. Dit koor heeft geen vaste samenstelling en is toegankelijk voor iedere leerkracht die inspiratie zoekt. De bijeenkomsten verplaatsen zich steeds naar een andere regio in Friesland. De inspiratiebijeenkomsten vinden plaats in september, november en april. Data, locatie en programma worden bekend gemaakt op kultuerfilter.nl en via Akte2. 2. Zingen met de eigen klas Wilt u graag meer doen met zingen in uw eigen klas, maar kunt u wel wat handige tips en inspiratie gebruiken? Dan kunt u gebruikmaken van een coach in de klas die u helpt met een specifieke leervraag. In een kennismakingsgesprek met de coach wordt vastgesteld waar samen aan gewerkt wordt. een kennismakingsgesprek en vier coachmomenten in de klas 100 per cursist Voor de individuele leerkracht 2. Zingen in de hele school In deze cursus krijgt de school ondersteuning van een coach in het implementeren van het zangonderwijs in de school. Daarnaast krijgt het schoolteam in vier workshops inspiratie en praktische tips om aan de slag te gaan met het zingen in de klas. Het team ontdekt nieuw repertoire en methodes, leert praktische vaardigheden om een lied aan te leren met de kinderen en vergaart kennis over de kinderstem. 4 teambijeenkomsten van 1,5 uur op school (op afspraak) 5 bijeenkomsten met coach voor het opstellen van een leerlijn 100 per team min. 8/max. 20 leerkrachten voor het team 3. Kennismakingsworkshop Wilt u als school meer aandacht besteden aan zingen in de klas en bent u nieuwsgierig naar de aanpak van Wy Sjonge? Geef uw team dan op voor de kennismakingsworkshop. Hierin ervaart het team hoe leuk het is om samen te zingen en hoe gemakkelijk het is om dit zelf toe te passen in de klas. 1,5 uur (op school) 50 per team min. 8/max. 20 leerkrachten 3. Opzetten van een schoolkoor Bent u al actief met zingen bezig op school en wilt u graag een schoolkoor opzetten? Wy Sjonge kan daarbij helpen. Een deskundige coach komt op school en biedt begeleiding bij het opzetten van het koor aan de hand van een stappenplan. 5 coachmomenten op school 100 per cursist Extra: Presenteer uw koor met een feestelijke afsluiting Onder begeleiding van een coach wordt een presentatie georganiseerd van zingende klassen voor ouders en de rest van de school. Een muzikaal combo zal op de dag zelf de liedjes begeleiden en de coach verzorgt een korte workshop voor de aanwezigen. 100 per afsluiting Deze cursussen worden tot de zomervakantie ook nog aangeboden in dit schooljaar Spelen is een basisbehoefte van het kind. Door spelen vergroot je je verbeelding, je leert omgaan met emoties, inspelen op anderen en jezelf uit te drukken. Theater versterkt ook het vertel- en taalplezier van het kind. Uitgangspunt van Wy Spylje is het (eigen) verhaal. Verhalen die de wereld binnenhalen en jezelf en de dingen een plek geven. We onderzoeken de aansluiting op het ontwikkelingsniveau en de belevingswereld van het kind. Vanuit je eigen kracht als leerkracht. WERKVORMEN Tijdens inspiratiebijeenkomsten in het gebouw van Tryater oefenen leerkrachten verschillende werkvormen voor taal en theater. Daarnaast worden zij door coaches begeleid bij spellessen op de eigen school, werkend vanuit hun eigen kracht. De deskundigheidsbevordering Wy Spylje brengt inspiratie, werkvormen en handvatten voor speelse dramalessen, vol taalplezier. Wy Spylje is geschikt voor leerkrachten met belangstelling voor theatrale werkvormen. wy Spylje! Bijeenkomsten: Inspiratiebijeenkomsten Wo 16 september zolder uur Wo 14 oktober zolder uur Studiedag Za 21 november school/tryater uur Inspiratiebijeenkomst Wo 3 februari grote zaal uur Wo 23 maart grote zaal uur Eindbijeenkomst Wo 18 mei grote zaal uur 100 p.p

9 wy Dûnsje kek voor LEERKRACHTEN De Tekenskoalle Onder het motto Iedereen die wil, kan dansen met zijn klas! ervaart u aan den lijve hoe leuk het is om met leerlingen te dansen, ook wanneer u zelf geen danservaring hebt. Ontdek in Wy Dûnsje hoe u als leerkracht zonder danservaring de leerlingen kunt laten dansen en ontdek dat ze er samen zoveel plezier aan beleven! De cursus richt zich op leerkrachten die graag op dansgebied met hun groep aan de slag willen of die daar al actief mee bezig zijn. Danservaring is absoluut geen vereiste. Leerkrachten van groepen uit alle leeftijdscategorieën kunnen aan Wy Dûnsje deelnemen. Dans sluit aan bij de natuurlijke bewegingsdrang van kinderen, bij hun verbeeldingskracht en bij hun behoefte om te ontdekken, fantaseren, creëren, ordenen en te leren beheersen. Daarom is dans bij uitstek geschikt om aan te bieden aan kinderen in het basisonderwijs. In de cursus leert u uw eigen mogelijkheden kennen, ontwikkelen en gebruiken. Door zelf een dans te maken, zult u merken dat dansen met kinderen echt niet zo moeilijk is als gedacht. Vanuit een helder, praktisch en theoretisch kader worden handvatten aangereikt waarmee in de klas gewerkt kan worden. Op de werkvloer wordt er gecoacht door een deskundige dansdocent. De cursus is geschikt voor leerkrachten van de groepen 1 tot en met 8. Data: 23 september, 14 oktober, 4 november 2015, 6 januari, 27 januari en 17 februari 2016 Tijden: woensdag van uur Locatie: volgt speuren nei spoaren De cursus Speure Nei Spoaren biedt de mogelijkheid uw kennis te vergroten en te verdiepen op het gebied van cultuureducatie in de omgeving van uw school. U leert hoe erfgoed uw curriculum kan verrijken en een brug kan slaan tussen verschillende vakken. U ontwikkelt uw eigen erfgoedprogramma, waarbij leerlingen worden uitgedaagd erfgoed waar te nemen, te verbeelden, te conceptualiseren en te analyseren. Werkvormen: inspiratiebijeenkomsten met veel uitwisseling tussen de deelnemers in combinatie met individuele coaching op de eigen school. Inspiratiebijeenkomsten De inspiratiebijeenkomsten staan in het teken van kennisverbreding zowel onderwijskundig als op het gebied van erfgoededucatie. De rode draad in de bijeenkomsten ligt in de verbinding van het onderwijs met het cultureel erfgoed, zowel vanuit professionele culturele instellingen als vanuit de directe omgeving. De leerkracht gaat daarnaast actief aan de slag met een erfgoedinstelling uit de directe omgeving om invulling te geven aan een educatief programma. De theoretische basis van de inspiratiebijeenkomsten is kerndoel 56 leerlijn A, SBL competenties en Kennisbasis PABO. In totaal zijn er vijf bijeenkomsten. In september start de eerste bijeenkomst. In de loop van het schooljaar zijn er nog drie bijeenkomsten met als afsluiting een slotbijeenkomst tegen het einde van het schooljaar. Naast de bijeenkomsten zijn er vier coachmomenten voor elke leerkracht. Coaching Elke leerkracht wordt gecoacht door één van de erfgoeden onderwijsdeskundige coaches. De coach begeleidt de leerkracht in zijn ontwikkeling naar een erfgoeddeskundige leerkracht. Tijdens het traject zijn er per leerkracht in ieder geval vier coachmomenten van een uur. De leerkracht formuleert na de tweede bijeenkomst (in samenspraak met de coach) een coachvraag die tijdens het verdere traject centraal komt te staan in zijn of haar ontwikkeling. Doelen Bij afronding van het erfgoed deskundigheidsprogramma heeft de leerkracht een gereedschapskist vol met kennis, informatie en ervaring om vakkundig invulling te geven aan het erfgoedonderwijs en om deze te versterken binnen de school. Data: 28 september, 26 oktober 2015, 11 januari, 14 maart en 25 april 2016 Dag en tijd: maandag van 9:00-12:00 uur Locatie: volgt 100 per leerkracht Leer beter tekenen van toptekenaars en ontdek hoe u het beste uit de leerlingen haalt. Bij de Tekenskoalle maakt u kennis met nieuwe technieken en ideeën om leerlingen uit te dagen en te inspireren. Maar het gaat niet om tekenen alleen. U leert ook hoe u het creatief proces bij uw leerlingen kunt stimuleren en kunt volgen. Werkvormen Inspiratiebijeenkomsten in het Fries Museum, met medewerking van PABO NHL Tekenworkshops in een atelier, waar de leerkracht werkt aan eigen vaardigheden Individuele coaching op de eigen school en digitaal (e-coaching). Tijdsinvestering 2 x inspiratiebijeenkomsten van 2 uur, totaal 4 uur 8 x tekenworkshops van 2 uur, totaal 16 uur, middag of avond tekenen met de eigen klas volgens rooster 3 x coachmomenten van 2 uur (en e-coaching op afspraak), totaal 6 uur evenement op eigen school - dagdeel eventueel reistijd KEK cultuurscholen Cultuurscholen zijn scholen die zich profileren met kunst en cultuur als structureel onderdeel van hun lesprogramma. Zes cultuurscholen in Regio 1 worden ondersteund vanuit de KEK om: de eigen vaardigheden van de leerkrachten te versterken met de KEK-bijscholingen ICC-ers en/of ICC-plussers op te leiden die beleid en visie voor cultuureducatie binnen- en buitenschools ontwikkelen en in een cultuurbeleidsplan vastleggen de eigen leerkrachten in te zetten om samen met de aanbieders van cultuurnetwerk leerlijnen te ontwikkelen voor de kunstvakken met hun leerlingen mee te doen aan het KEK-reflectie systeem Loep. Zoekt u meer informatie over cultuurscholen of wilt u weten of het mogelijk is om ook een cultuurschool te worden, neem dan contact op met Annemarie van der Reijden. Inspiratiedag 1: woensdag 16 september 2015 van uur Locatie: Fries Museum Leeuwarden Workshops eigen vaardigheden en didactiek: 30 september, 28 oktober, 18 november, 9 december 2015 Dag en tijd: woensdagmiddag of avond, 2 uur Locatie: atelier Tekenskoalle-coach Inspiratiedag 2: woensdag 13 januari 2016 van uur Locatie: Fries Museum Leeuwarden Workshops eigen vaardigheden en didactiek: 27 januari, 17 februari, 9 maart, 30 maart 2016 Dag en tijd: woensdagmiddag of avond, 2 uur Locatie: atelier Tekenskoalle-coach Coachmomenten 3 maal 2 uur, op afspraak Eind evenement: week 21 (23 27 mei 2016) Loep 100 per leerkracht reflectie instrument Loep is een digitaal reflectie-instrument waarmee leerlingen leren reflecteren op hun eigen en andermans werk. Loep is voor de leerlingen een portfolio van hun activiteiten op het gebied van kunst en cultuur. Maar dat niet alleen, ook hun eigen reflectie op deze activiteiten wordt via een interactieve vragen/opdrachtenlijst bij de activiteit vastgelegd. Elke leerling bouwt zijn eigen Loep op, die hij zelf kan beheren. Loep biedt leerkrachten overzicht van de cultuuractiviteiten die een leerling heeft gedaan. Aan het eind van de schooltijd neemt de leerling het digitaal portfolio mee in de vorm van een USB-stick. Op dit moment is het reflectie-instrument nog in de testfase. Planning is dat er vanaf 2016 gereflecteerd kan worden met Loep. Akte2 houdt u op de hoogte. In de brochure vindt u wel alvast het aanbod dat t.z.t. met Loep gereflecteerd kan worden te herkennen aan het Loep icoontje

10 speciale projecten Gezamenlijk project aarde Het cultuurmenu heeft voor het schooljaar als thema AARDE is het internationale jaar van de bodem. De bodem is de basis voor veel dingen die vaak als gewoon gezien worden. Voedsel, natuur, energie, wonen en drinkwater. Alles begint bij de bodem. De bodem is daarmee ook de bodem van ons bestaan. 22 april 2016, de internationale dag van de aarde, is een jaarlijkse feestdag waarop wereldwijd evenementen worden gehouden ter bescherming van de aarde. Dit zijn allemaal mooie ingrediënten voor een gezamenlijk project. Laten we iets groeien en bloeien? Gaan we wild tuinieren of bestuderen we muizen en mieren? Gaan we zaaien voor bijen of tomatenmutsjes breien? We planten in 2015 het projectzaadje en zodra dit ontkiemt vertellen we jullie meer over hoe het eruit gaat zien. Want.. op 22 april 2016 vieren we gezamenlijk de dag van de aarde. groep 1 t/m 4 groep 5 t/m 8 Schilderij: Astrid van Straaten 25 per lesbrief 25 per lesbrief Brand! Brand... Daar komen ze! De wind dreef de branders meedogenloos naar de Hollandse schepen en de lucht van brandend stro en teer verlamde de mannen aan boord. De dag daarop wakkerde de wind het vuur aan en verschroeide de AARDE op Terschelling, uit de grond staken enkel geblakerde ruïnes af tegen de lucht. Honderdvijftig Nederlandse koopvaardijschepen lagen op de Waddenzee bij Vlieland te wachten tot Brand! Brand... daar komen ze! Zo moet het in 1666 geklonken hebben toen meer dan honderdvijftig vooral Nederlandse koopvaardijschepen door Engelse oorlogsschepen in brand werden gestoken. Op de Waddenzee bij Vlieland lagen deze schepen te wachten tot de omstandigheden geschikt waren om uit te varen. Door de oorlog tussen Engeland en Nederland liep het anders. De Engelsen stuurden oorlogsschepen en zogenoemde branders, door henzelf in brand gestoken schepen, op de Nederlandse koopvaarders af en die gingen bijna allemaal bij Vlieland ten onder. De volgende dag ging het huidige West Terschelling in vlammen op. Naar verhouding is er weinig bekend over deze dramatische gebeurtenis uit de vaderlandse geschiedenis. 1. In het Hannemahuis is een expositie in de zomer van 2014 waarin alle facetten van de brand van 1666 worden belicht. 2. Voor 10 per groep ontvangt u een leskist, waarin lesbrief met teksten, platen en opdrachten en voor elke leerling een te behouden boek. Er is een lesbrief en boek voor groep 5/6 en voor groep 7/8. 3. Frank Belt, verhalenverteller, vertelt het verhaal Brand, brand daar komen ze! Vol passie, energie en verbeelding verleidt hij de leerlingen zich over te geven aan de werkelijkheid van dit spannende verhaal. Je ziet de gebeurtenis voor je en voelt de spanning! Stichting 1666, Maritiem Erfgoed Gouden Eeuw Waddengebied Contactpersoon: Paul H.M. Scheffer Dit project wordt gedeeltelijk bekostigd door Stichting Brand Sluit aan bij de schoolvakken: geschiedenis, taal, rekenen, aardrijkskunde Kerndoelen: 1, 9, 12, 33, 42, 51, 54, 55, 56 Competenties: onderzoekend en receptief vermogen Doelgroep: 1. Hannemahuis: groep 1 t/m 8 2. leskist met boek platen & lesbrief: voor groep 5/6 en voor groep 7/8 3. verhalenverteller: groep 5 t/m 8 4. poppenspel: groep 1 t/m 4 1. Hannemahuis: 1 á 1,5 uur 2. leskist met boeken, platen & lesbrief: eigen invulling op school 3. verhalenverteller: 30 minuten 4. poppenspel 45 min. (groep 1 t/m 4) Locaties: op school en in Hannemahuis 1. 1,50 per leerling voor de leskist met boeken, platen & lesbrief per groep, meerdere groepen bij elkaar is mogelijk per groep, meerdere groepen bij elkaar is mogelijk voor de zomervakantie 2014 via Activiteit is schoolbreed aan te vragen 4. Op eigen wijze vertelt Stijn Kooijman, interactief poppenspeler, het verhaal van de brand in De kinderen worden uitgedaagd mee te doen met zang en voor iedere leerling is er een kleurplaat

11 Samen met Jules Verne reizen naar het middelpunt van de aarde Foto: Hans Jellema Sytse Jansma Deze filmworkshop is geïnspireerd op het boek De reis naar het middelpunt van de aarde van Jules Verne. Men zegt dat hij de toekomst kon voorspellen. In 1865 schreef hij in een van zijn boeken dat er een reis naar de maan zou komen. Later voorspelde hij de uitvinding van de onderzeeër, de helikopter en kernenergie. Alle voorspellingen kwamen uit maar die ene wonderreis waar nog niemand zich aan heeft gewaagd is Naar het middelpunt van de aarde. In deze leerzame workshop fantaseren leerlingen over welke dieren er diep onder de grond zouden kunnen leven. Ze maken een animatie van twaalf afbeeldingen en laten de creaties uiteindelijk echt bewegen op De Cyclotroop. Dit is een uitvinding die zijn oorsprong kent in de tijd van Jules Verne. Dus houd je van uitvinden en film? Dan is deze workshop iets voor jou! schoolvak : geschiedenis, taal, mediawijsheid Kerndoelen: 54, 55 en 56 Competentie: creërend vermogen Doelgroep: groep 5 t/m 8 Groepsgrootte: maximaal 15 leerlingen, met begeleiding van leerkracht maximaal 30 leerlingen 90 minuten, in eigen klaslokaal 150 Benodigdheden: scharen, lijn, potloden en stiften, digibord (voor korte introductie). Graag extra begeleiding leerkracht Activiteit is aan te passen aan ieder gewenst thema Aardmannetjes en aardvrouwtjes Waar vind je ze, wat doen ze en hoe zien ze er eigenlijk uit? De leerlingen laten hun fantasie de vrije loop en kleien een aardmannetje of vrouwtje. Ze schilderen hun aardmannetje of vrouwtje met engobe, een soort vloeibare klei. De aardmannetjes en vrouwtjes moeten nu eerst een tijd drogen. Vervolgens worden ze gebakken in de keramiekoven. Dan haalt Jet Twijnstra ze door de glazuur en worden ze een tweede keer gebakken. Door de glazuur gaan de aardmannetjes en vrouwtjes mooi glimmen. Als ze klaar zijn, mogen ze mee naar huis. Kerndoelen: 54, 55 Competentie: creërend vermogen Doelgroep: groep 3 t/m 8 Groepsgrootte: de hele groep met ondersteuning van de leerkracht of in groepjes van 8 75 minuten of in eigen atelier met groepjes van 8 ll materiaalkosten per ll + 2 stookkosten per ll als op school geen keramiekoven is of als de leerlingen in het atelier werken Aardmannetjes on the move Beeldende kunst Jet Twijnstra & Media als er op uw school geen oven is, worden de werkstukken gestookt in de oven bij de kunstenaar thuis. Wellicht is er in dat geval een leerkracht of ouder die de werkstukken van de leerlingen met de auto naar het atelier van de kunstenaar (in Harlingen) wil brengen. Activiteit is aan te passen aan ieder gewenst thema Activiteit is schoolbreed aan te vragen Op Verhaal, Sytse Jansma & Jet Twijnstra Een echt schilderij maken Kunstenaar Astrid van Straaten leert de leerlingen kleuren mengen met alleen de primaire kleuren rood, geel en blauw. Door de kleuren te mengen maak je precies de kleur die je wilt. Met kwast en penseel brengen de leerlingen kleine kleurtoetsjes aan op het papier. Voor het onderwerp haakt Astrid van Straaten in overleg in op het actuele thema van uw school. Kerndoelen: 54 en 55 Competentie: creërend vermogen Doelgroep: groep 1 t/m 8 Duur : 1 dagdeel 75 Astrid van Straaten werkt met materiaal van de school. Ondersteuning van de leerkracht Astrid van Straaten Linosnede In deze workshop maken de leerlingen een linoleumsnede, waarmee ze afdrukken kunnen maken. Astrid van Straaten laat zien hoe hoogdruk werkt. Het is een heel goede techniek om een afbeelding te vermeerderen voor een boekje of als kaart om te versturen. Kerndoelen: 54 en 55 Competentie: creërend vermogen Doelgroep: groep 6 t/m 8 Duur : 1 dagdeel 75 overleg met de school over inkoop linoleum en het aantal gutsjes. Ondersteuning van de leerkracht. Aardmannetjes, aardvrouwtjes, wat zijn dat, wat doen ze en waar zijn ze te vinden? Op een enorm veelzijdige manier gaan de leerlingen hiermee aan de slag. Op een spannende, aardse plek in Harlingen wordt met foto s een verhaal gemaakt over deze griezelige of juist grappige wezens. Vervolgens worden er aardmannetjes en - vrouwtjes gemaakt van klei. Tenslotte komen de foto s en kleifiguren terug in een zelfgemaakte animatiefilm, waarbij de leerlingen in groepjes alle scènes uitwerken. Een film die na afloop natuurlijk een echte première zal beleven. Deze activiteit past prima in een projectweek. Het combineert veel disciplines. Ieders talent komt aan bod, met een eindresultaat om trots op te zijn. schoolvak: taal, mediawijsheid en computeronderwijs Kerndoelen: 1, 2, 10, 12, 54, 55 Competenties: creërend vermogen, vermogen zichzelf te presenteren, vermogen tot samenwerken Doelgroep: groep 5 t/m 8 Groepsgrootte: maximaal 28 leerlingen deze activiteit bestaat uit drie delen. Het eerste beslaat 3 uur, het tweede 1 ½ uur en tenslotte nog de première van de animatiefilm (15 minuten) met gezamenlijk uitstapje naar buiten in het eerste deel 625 (begeleiding en materiaalkosten) 20 21

12 dans Akte2 / Ritmyk contactpersoon Berni Dijkerman Erfgoed Archeologisch steunpunt Wijnaldum Dansen over de Aarde Afrikaanse Jazz dance Wandelen Drie lessen dans op maat in drie elkaar opvolgende weken, eventueel gevolgd door een danspresentatie. Mogelijkheden zijn: breakdance, streetdance, hiphop, werelddans, dansexpressie, kinderdans en nog veel meer. Kerndoelen: 54, 57, 58 Competenties: creërend vermogen, vermogen zich te presenteren Doelgroep: groep 1 t/m 8 3 lessen van 45 min. voor groep 1 en 2 3 lessen van 60 min. voor groep 3 t/m 8 Locatie: Data en tijden: op school in een gymlokaal of evt. speellokaal in overleg met de school wordt een rooster vastgesteld groep 1/2 195, met demonstratie 249 groep 3 t/m 8 259, met demonstratie 299 geschikte kleding. Activiteit is schoolbreed aan te vragen en aan te passen aan ieder gewenst thema. Afrikaanse dans is een ritmische en energieke dansvorm. Er wordt gedanst op complexe ritmes die voornamelijk met percussie-instrumenten worden gespeeld. Ritmes waarin olifanten stampen, leeuwen sluipen en kraanvogels trippelen over de Afrikaanse aarde. De dans is inspannend en ontspannend en geeft je hernieuwde energie. Afrikaanse dans is heel dynamisch en vormt de basis voor de jazz dance. Tijdens de dansworkshop(s) leer je een aantal basispassen die samenkomen in een complete danscombinatie. De workshop kan op ieder gewenst niveau worden gegeven. De leerlingen zullen altijd worden gestimuleerd om het uiterste uit zichzelf te halen en het resultaat kan eventueel in een heus optreden gepresenteerd worden. Kerndoelen: 54, 55, 57, 58 Competenties: creërend vermogen, vermogen zich te presenteren, reflectief vermogen Doelgroep: 1 t/m 8 Groepsgrootte: maximaal 30 leerlingen alleen aan te vragen per dagdeel te combineren met Percussie met de Afrikaanse slag (zie blz. 27) 2 uren: 189 of 3 uren: 269 geschikte ruimte om in te bewegen en gemakkelijk zittende kleding met een verhaal: de koningsfibula van Wijnaldum Kom kijken in ons museum, zien en luisteren naar de geschiedenis van onze eigen omgeving. Ga met onze gids op stap naar de Ried, nu een lege vaart door een mooi terpenlandschap, maar vroeger de verbinding met de zee vol met handelsschepen en bedrijvigheid. Door vondsten in de bodem zijn we dit te weten gekomen. Ook komen we langs de terp waar de koningsfibula (mantelspeld) van Wijnaldum is gevonden. Hierover heb je dan in het steunpunt al gehoord en nu kun je met eigen ogen zien waar hij is gevonden. Wist je dat er nog steeds onderdelen van de Fibula uit de grond komen? schoolvak: geschiedenis en aardrijkskunde Kerndoelen: 56 Competenties: onderzoekend en receptief vermogen Doelgroep: groep 7 en 8 Groepsgrootte: groep van meer dan twintig kinderen wordt gesplitst: de helft start met de wandeling, de andere helft met het archeologisch steunpunt, daarna wordt er gewisseld anderhalf a twee uur, voor een groep van meer dan 20 kinderen twee en een half uur Locaties: Tsjerkepaad Wijnaldum in de consistorie, wandeling langs de terpenrij van Wijnaldum Periode: mei september 25 per groep van maximaal 20 leerlingen 50 voor een grotere groep geschikte kleding voor het weertype rolstoelen: de deuren zijn breed genoeg, er zijn wel drempels Museumbezoek en knutselen: We maken onze eigen Fibula Dit museum is een van de archeologische steunpunten in Noord-Nederland en laat de geschiedenis zien van onze eigen omgeving. In het museum kunnen de leerlingen de prachtige koningsfibula zien, die hier in Wijnaldum in de grond is gevonden. Deze is heel bijzonder, heel oud en heel waardevol. Hij is van een belangrijk persoon geweest. Daarna gaan we met mooie materialen onze eigen blingblingfibula maken. Wist je dat een Fibula een moeilijk woord voor mantelspeld is? schoolvak: geschiedenis Kerndoelen: 51, 54, 55, 56 Competenties: creërend, onderzoekend en receptief vermogen Doelgroep: groep 1 t/m 8 Groepsgrootte: maximaal 20 leerlingen anderhalf a twee uur Locatie: Tsjerkepaad Wijnaldum in de consistorie, 2 per leerling 22 23