Monitor Scholing en Activering

Transcriptie

1 Monitor Scholing en Activering Halfjaarrapport tweede helft 2003 Eindrapport Een onderzoek in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Peter Bolhuis Ellen Verveen Eva Mandos B2675 Leiden, 17 maart 2005

2

3 Voorwoord In opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voert Research voor Beleid de Monitor Scholing en Activering uit. De eerste meting had betrekking op het tweede halfjaar van In dit rapport worden de resultaten besproken van de vijfde meting, over het tweede halfjaar van De eerste conceptversie van deze rapportage is verschenen in augustus Het project omvat de halfjaarlijkse inzameling van gegevens bij gemeenten over: de omvang, samenstelling, bereik en resultaten van en bij de doelgroep sluitende aanpak; de inspanningen van gemeenten op het gebied van scholing en activering met inzet van het WIW Scholings- en activeringsbudget. Naast het verzamelen, controleren, corrigeren en bewerken van deze gegevens omvat de monitor een halfjaarlijkse en jaarlijkse analyse en rapportage, zowel ten behoeve van het ministerie, als de deelnemende gemeenten. Deze rapportage beperkt zich tot de gegevens omtrent omvang en profiel van de nieuwe instroom in de sluitende aanpak. De overige gegevens die in het kader van de monitor worden aangeleverd, worden gebruikt voor secundaire analyses en voor het opstellen van locatierapporten. De deelnemende gemeente ontvangen een locatierapport waarin de gegevens over de nieuwe instroom in de sluitende aanpak zijn opgenomen. Deze locatierapporten bevatten ook gegevens over de resultaten van de sluitende aanpak en over de inzet van het S&A-budget. Het S&A-projectteam van Research voor Beleid heeft regelmatig overleg gevoerd met de klankbordgroep voor de S&A-monitor bestaande uit: Sipke Boorsma, Marit Valstar, Justine Ruitenberg en Albert Bots van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), Gerrit van Romunde van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), Gaatste de Vries en Nel Witte van de gemeente Alkmaar, Anita van Zeyl van de gemeente Leiden. Het S&A-projectteam van Research voor Beleid bestaat uit Ellen Verveen, Piet van Santen, Peter Bolhuis en ondergetekende. Het projectteam is in de werkzaamheden ondersteund door Rob Altona en Gerard Volker. Eva Mandos Projectleider 3

4 4

5 Inhoudsopgave Samenvatting 7 1 Achtergrond en opzet meting tweede halfjaar Inleiding Leeswijzer 9 2 Nieuwe instroom sluitende aanpak Werkzoekende volwassenen Profiel volwassen Werkzoekende Jongeren Profiel jongeren 14 Bijlage 1 Responsverantwoording en opschoning 17 Bijlage 2 Te registreren gegevens 23 Bijlage 3 Screening van de bestanden 25 5

6 6

7 Samenvatting Dit rapport beschrijft de resultaten van de meting van de Monitor Scholing en Activering over de tweede helft van Van de G85 gemeenten hebben 63 gemeenten (18xG25 en 45xG60) een bestand aangeleverd waarvan de kwaliteit zodanig was dat het bruikbaar was voor nadere analyse en rapportage. Nieuwe instroom in de sluitende aanpak Volwassenen (23 jaar of ouder) Bij de deelnemende gemeenten zijn in de tweede helft van volwassenen ingestroomd in de sluitende aanpak waarvan 4% ouder dan 57,5 jaar en 20% fase 1 cliënten. De instroom bestaat voor 15% uit niet-uitkeringsgerechtigden en voor 35% uit personen die al een Abw-uitkering hadden voor 1 juli 2003, maar zich in de meetperiode hebben ingeschreven als werkzoekende. De nieuwe instroom bestaat voor een groot deel uit fase vier cliënten en het meest voorkomende opleidingsniveau is lbo/mavo-niveau. De groep bevat iets meer mannen dan vrouwen en de meest voorkomende leeftijdscategorie is die van 30 tot 39 jaar. In vergelijking met het eerste halfjaar van 2003 is het aandeel mannen iets toegenomen en het aandeel mensen met geen opleiding of alleen basisschool wat afgenomen. Verder is het aandeel fase 4 cliënten wat afgenomen en lijkt het aandeel mensen zonder arbeidsverplichting iets toe te nemen. Het item status arbeidsverplichting is echter niet altijd goed gevuld, waardoor de percentages met de nodige voorzichtigheid moeten worden geïnterpreteerd. Jongeren (jonger dan 23 jaar) Bij de deelnemende gemeenten zijn in de tweede helft van jongeren ingestroomd in de sluitende aanpak. Deze groep bestaat voor 30% uit niet-uitkeringsgerechtigden. Het aandeel fase vier cliënten onder de jongere nieuwe werkzoekenden is beduidend lager dan bij de volwassenen. Het meest voorkomende opleidingsniveau is net als bij de volwassenen lbo/mavo-niveau. Ook bij de jongeren stromen er iets meer mannen in dan vrouwen. Ten opzichte van de eerste helft van 2003 is het aandeel 16 tot 20-jarigen wat kleiner geworden en neemt ook het aandeel personen zonder opleiding af. Ook is er een afname van het aandeel fase 4 cliënten. 7

8 8

9 1 Achtergrond en opzet meting tweede halfjaar Inleiding In september 2001 startte Research voor Beleid de voorbereidingen voor de uitvoering van de monitor Scholing & Activering. De monitor Scholing & Activering moet gegevens opleveren over: de omvang, samenstelling en bereik van de doelgroep sluitende aanpak, voor zover het nieuwe instroom betreft en de resultaten van de sluitende aanpak. de inspanningen van gemeenten op het gebied van scholing en activering met inzet van het WIW scholings- en activeringsbudget. De S&A Monitor is een persoonsmonitor. Dat wil zeggen dat van iedereen die in de monitor terecht komt gegevens worden verzameld. Deze gegevens worden twee keer per jaar door gemeenten aangeleverd aan Research voor Beleid. 1.2 Leeswijzer Inhoud rapport Deze rapportage heeft betrekking op de tweede helft van Voor de G25 is dit de vijfde meting, voor de G60 de vierde. Ter vergelijking zijn op verschillende plaatsen in het rapport ook vergelijkingen opgenomen met vorige metingen. De rapportage beperkt zich tot de gegevens omtrent omvang en profiel van de nieuwe instroom in de sluitende aanpak. De overige gegevens die in het kader van de monitor worden aangeleverd, worden gebruikt voor secundaire analyses en voor het opstellen van locatierapporten. In bijlage 1 is de verantwoording opgenomen voor de respons en de samenstelling van het analysebestand. In bijlage 2 staat een overzicht van alle kenmerken in de monitor en bijlage 3 is een overzicht van de fouten die we bij de controle van het totaalbestand (na opschoning) zijn tegengekomen. Respons Bij de meting over de tweede helft van 2003 hebben 76 van de G85 gemeenten een bestand aangeleverd. Dertien bestanden waren echter van onvoldoende kwaliteit voor verdere analyse en rapportage. Voor dit rapport is dus gebruik gemaakt van de gegevens van 63 gemeenten (4 G4, 14 G21 en 45 G60 gemeenten). Kwaliteit van de gegevens en betrouwbaarheid resultaten Vanwege het ontbreken van goede referentiegegevens is het niet mogelijk exact vast te stellen hoe compleet de aangeleverde gegevens zijn. Verder zijn er aanwijzingen dat de gegevens nog fouten bevatten, die niet altijd gecorrigeerd kunnen worden. Echter, alle G4 gemeenten hebben een goedgekeurd bestand aangeleverd en de meeste aangeleverde bestanden van de G21 zijn goedgekeurd. Omdat er tamelijk strenge eisen zijn gesteld voor de goedkeuring van de bestanden is er geen aanleiding te veronderstellen dat de informatie een onbetrouwbaar beeld schetst. De kwaliteit van de bestanden wordt verder besproken in bijlagen 1 en 3. 9

10 10

11 2 Nieuwe instroom sluitende aanpak In dit hoofdstuk gaan we in op de omvang en het profiel van de personen die in de tweede helft van 2003 zijn gaan behoren tot de sluitende aanpak. We maken hierbij onderscheid tussen de werkzoekende volwassenen (23 jaar of ouder) en de werkzoekende jongeren (jonger dan 23 jaar). 2.1 Werkzoekende volwassenen De categorie werkzoekenden volwassenen die in de monitor worden opgenomen bestaat uit de volgende personen: Personen van 23 jaar of ouder, die in de 2 e helft van 2003 bijstandsgerechtigd zijn geworden en minder dan 1 jaar werkloos (ingeschreven) zijn, fase 2,3 of 4 (= gemeentelijke doelgroep sluitende aanpak. Personen van 23 jaar of ouder, die in de 2 e helft van 2003 bijstandsgerechtigd zijn geworden en minder dan 1 jaar werkloos (ingeschreven) zijn, fase 1. Deze behoren niet tot de gemeentelijke doelgroep van de sluitende aanpak maar worden wel opgenomen in de monitor. Personen van 23 jaar of ouder, die al bijstandsgerechtigd zijn voor 1 juli 2003 en die zich in de 2 e helft van 2003 hebben ingeschreven als werkzoekende. Personen die geen uitkering (meer) hebben en zich ingeschreven hebben bij het CWI in de 2 e helft 2003 (Nuggers/ANW-ers). Het gaat bij de analyse van de G85 om 63 gemeenten waarvan de bestanden van voldoende kwaliteit zijn om meegenomen te worden in de analyse. In tabel 2.1 vermelden we de instroom van volwassen werkzoekenden in de periode Ter vergelijking is de instroom van de G85 in de eerste helft van 2003 en de eerste en tweede helft van 2002 ook opgenomen (telkens 73 gemeenten). De aantallen en percentages van wijken af van die uit het rapport over die periode omdat er nadien nog aanvullende gegevens zijn ontvangen. Nagekomen gegevens over de eerste en tweede helft van 2002 zijn in deze rapportage niet opgenomen. Tabel 2.1 Aantal volwassen nieuwe werkzoekenden (2 e helft 2003, 63 gemeenten) Aantal n= n= n= Abw/Ioaw/Ioaz in meetperiode, fase 2, 3 of % 22% 24% 27% Abw/Ioaw/Ioaz in meetperiode, fase % 12% 13% 14% Abw/Ioaw/Ioaz in meetperiode, fase onbekend % 16% 17% 16% al Abw/Ioaw/Ioaz, inschrijving bij CWI in meetperiode % 36% 36% 33% ANW-ers/NUG-ers % 14% 10% 9% Totaal % 100% 100% 100% In de tabel is te zien dat het aandeel niet-uitkeringsgerechtigden (NUG-ers) is toegenomen. Dit kan ook te maken hebben met een verbeterde aanlevering van de gegevens van deze groep door de gemeenten. Het aandeel van de kerndoelgroep (Abw, fase 2,3,4) in de instroom (23%) is vergelijkbaar met de eerste helft 2003 (22%). 11

12 2.2 Profiel volwassen In tabel 2.2 vermelden we een aantal kenmerken van de volwassen nieuwe werkzoekenden in de 2 e helft van Ter vergelijking is het profiel van de instroom in de eerste helft van 2003 en de eerste en tweede helft van 2002 opgenomen (alle metingen 73 gemeenten). Tabel 2.2 Profiel volwassen nieuwe werkzoekenden (2 e helft 2003, 63 gemeenten) Aantal n= n= n= n= Geslacht man % 53% 51% 51% vrouw % 47% 49% 49% Totaal % 100% 100% 100% Leeftijd % 27% 28% 28% % 36% 36% 37% % 24% 23% 22% 50-57, % 9% 9% 9% >57, % 4% 4% 4% Totaal % 100% 100% 100% Opleiding geen basisniveau % 8% 8% 8% basisniveau % 15% 18% 20% lbo/mavo-niveau % 27% 26% 28% mbo/havo/vwo-niveau % 19% 17% 17% hbo-niveau % 6% 6% 5% WO 662 3% 4% 3% 3% Onbekend 347 2% 3% 3% 5% Niet van toepassing/niet ingevuld % 18% 19% 14% Totaal % 100% 100% 100% Fase fase 1: direct bemiddelbaar % 18% 19% 19% bij inschrijving fase 2: na kort traject bemiddelbaar % 5% 5% 4% fase 3: na lang traject bemiddelbaar % 16% 16% 14% fase 4: (nog) niet bemiddelbaar % 31% 33% 34% fase 5: fase nog nader te bepalen % 19% 18% 18% onbekend/niet ingevuld/n.v.t % 11% 10% 11% Totaal % 100% 100% 100% Fase actueel fase 1: direct bemiddelbaar % 18% 17% 18% fase 2: na kort traject bemiddelbaar % 7% 6% 5% fase 3: na lang traject bemiddelbaar % 19% 17% 16% fase 4: (nog) niet bemiddelbaar % 35% 37% 38% fase 5: fase nog nader te bepalen % 18% 17% 18% onbekend/niet ingevuld/n.v.t % 4% 7% 11% Totaal % 100% 100% 100% Arbeidsverplichting arbeidsverplichting is van kracht % 45% 47% 48% excl. Nuggers geen arbeidsverplichting % 26% 25% 21% onbekend/niet ingevuld % 30% 28% 31% Totaal exclusief Nuggers % n= % n= % n= % n=

13 Profiel De groep nieuwe werkzoekenden van 23 jaar of ouder bestaat voor iets meer dan de helft uit mannen. Ruim een derde van de nieuwe werkzoekenden van 23 jaar en ouder valt in de leeftijdscategorie jaar. Het meest voorkomende opleidingsniveau is lbo/mavo-niveau. De groep nieuwe werkzoekenden van 23 jaar of ouder blijkt voor een groot deel te bestaan uit fase vier clienten. Dit zijn personen die (nog) niet bemiddelbaar zijn voor de arbeidsmarkt. Voor bijna tweevijfde van de nieuwe werkzoekenden van 23 jaar of ouder is de arbeidsverplichting van kracht. Hierbij dient wel te worden opgemerkt dat de status arbeidsverplichting in 30% van de nieuw ingestroomde volwassen werkzoekenden onbekend of niet ingevuld is. Trends Het aandeel mannen is vergelijkbaar met de voorgaande meting. Er is een lichte toename te constateren in de leeftijd. Voor wat betreft het opleidingsniveau is er een lichte toename te constateren van het aandeel nieuw ingestroomde volwassen werkzoekenden met een MBO/HAVO/VWOopleiding en een afname van werkzoekenden met een LBO/MAVO-opleiding. De trends dienen echter met de nodige voorzichtigheid geïnterpreteerd te worden daar het aandeel onbekend is afgenomen en het aandeel niet van toepassing/niet ingevuld fluctueert en vrij hoog is (een vijfde). Verder is het aandeel cliënten die na een kort of lang traject bemiddelbaar zijn naar de arbeidsmarkt (fase 2 en 3) in de 2 e helft van 2003 wat hoger (respectievelijk 8% en 20%) dan in de 1 e helft 2003 (resp. 7% en 19%). Het aandeel cliënten zonder arbeidsverplichting lijkt iets toe te nemen, echter bij bijna een derde van de nieuw ingestroomde volwassen werkzoekenden is dit kenmerk onbekend of niet ingevuld. 2.3 Werkzoekende Jongeren De categorie nieuwe werkzoekende jongeren die behoren tot de doelgroep van de sluitende aanpak bestaat uit de volgende personen: Personen die jonger zijn dan 23 jaar en uitkeringsgerechtigd (Abw/Ioaw/Ioaz) zijn geworden in de 2 e helft van 2003, al dan niet ingeschreven bij het CWI. Personen die jonger zijn dan 23 jaar en niet uitkeringsgerechtigd zijn en zich in de 2 e helft van 2003 hebben ingeschreven als werkzoekende bij het CWI. In tabel 2.3 geven we een overzicht van het aantal jongeren dat bij 63 van de G85-gemeenten is gaan behoren tot de doelgroep. Ter vergelijk zijn de percentages over de eerste helft 2003 en de eerste en tweede helft van 2002 ook opgenomen (telkens 73 gemeenten). Tabel 2.3 Aantal nieuwe werkzoekende jongeren (2 e helft 2003, 63 gemeenten) Aantal n= n= n=4.684 Uitkeringsgerechtigde jongeren (Abw/Ioaw/Ioaz) % 66% 73% 80% Nugger, inschrijving CWI in meetperiode % 34% 27% 20% Totaal % 100% 100% 100% 13

14 2.4 Profiel jongeren In tabel 2.4 vermelden we een aantal kenmerken van de nieuwe werkzoekende jongeren. Tabel 2.4 Profiel nieuwe werkzoekende jongeren (2 e helft 2003, 63 gemeenten). Aantal n= n= n= n=4.684 Geslacht man % 52% 51% 52% vrouw % 48% 49% 47% Totaal % 100% 100% 100% Leeftijd % 41% 43% 44% % 59% 57% 56% Totaal % 100% 100% 100% Opleiding geen basisniveau 303 4% 4% 5% 7% basisniveau % 12% 15% 19% lbo/mavo-niveau % 27% 26% 35% mbo/havo/vwo-niveau % 12% 12% 14% hbo-niveau 130 2% 1% 1% 1% WO 15 0% 0% 0% 0% Onbekend 169 3% 3% 3% 8% niet van toepassing/niet ingevuld % 41% 37% 16% Totaal % 100% 100% 100% Fase fase 1: direct bemiddelbaar % 25% 25% 22% bij inschrijving fase 2: na kort traject bemiddelbaar 281 4% 3% 4% 4% fase 3: na lang traject bemiddelbaar % 14% 14% 12% fase 4: (nog) niet bemiddelbaar % 17% 19% 22% fase 5: fase nog nader te bepalen % 24% 23% 21% onbekend/niet ingevuld % 17% 16% 19% Totaal % 100% 100% 100% Fase actueel fase 1: direct bemiddelbaar % 24% 20% 20% fase 2: na kort traject bemiddelbaar 411 6% 5% 5% 5% fase 3: na lang traject bemiddelbaar % 18% 17% 17% fase 4: (nog) niet bemiddelbaar % 25% 26% 27% fase 5: fase nog nader te bepalen % 23% 22% 16% onbekend/niet ingevuld 295 4% 5% 10% 15% Totaal % 100% 100% 100% Arbeids- arbeidsverplichting is van kracht % 47% 46% 49% Verplichting geen arbeidsverplichting % 43% 38% 30% onbekend/niet ingevuld % 10% 15% 21% Totaal exclusief Nuggers % 100% 100% 100% n=4.747 n=4.399 n=4.374 n=

15 Profiel en vergelijking met volwassenen Net als bij de volwassenen is ongeveer de helft (51%) van de nieuw ingestroomde werkzoekende jongeren man. In de tabel is verder te zien dat ruim de helft (60%) van de jongeren valt in de leeftijdscategorie 20 tot en met 22 jaar. Het meest voorkomende opleidingsniveau is net als bij de volwassenen lbo/mavo-niveau. Kanttekening hierbij is het hoge aandeel jongeren (39%) waarbij het opleidingsniveau niet van toepassing is (niet ingeschreven bij het CWI, waar registratie van dit kenmerk plaats heeft) of niet ingevuld is (item non-respons). Bijna een derde (30%) van de nieuw ingestroomde werkzoekende jongeren is bij instroom direct bemiddelbaar (fase 1 bij inschrijving). Het aandeel actuele fase vier cliënten in de groep jongere nieuwe werkzoekenden (22%) beduidend lager is dan bij de groep volwassen werkzoekenden (35%). Bijna de helft van de jongeren (46%) heeft een arbeidsverplichting, terwijl dit aandeel bij de volwassenen op 39% ligt. Trends Net als bij de volwassenen komt ook bij de jongeren het profiel in grote mate overeen met die van de instroom in de 1 e helft van Wel zijn er, net als bij de volwassenen, enkele trends te constateren, zoals het toenemen van het aandeel jongere werkzoekenden in de hoogste leeftijdsklasse, een afname van het aandeel jongere werkzoekenden zonder basisopleiding of met alleen een basisopleiding en een afname van het aandeel actuele fase 4 cliënten. Was het aandeel jarigen in de eerste helft van 2002 nog 44%, anderhalf jaar later is dat aandeel afgenomen tot 40%. In de eerste helft van 2002 had nog 7% van de nieuw ingestroomde jongeren geen basisniveau. In de tweede helft van 2003 is het aandeel afgenomen tot slechts 4%. Ook hierbij dient weer opgemerkt te worden dat het aandeel jongeren waarvoor de vermelding van het opleidingsniveau niet van toepassing is of waarbij dit item ontbreekt, fors is toegenomen (39% in het tweede halfjaar van 2003 tegen 16% anderhalf jaar eerder). Ook de faseindeling heeft een verandering ondergaan. Zowel bij de fase-indeling bij inschrijving bij het CWI, als bij de actuele fase-indeling is een toename door de tijd heen te zien van het aandeel fase 1 cliënten. Ook hier echter dient een voorbehoud gemaakt te worden, daar het aandeel onbekend/niet ingevuld in de 1e helft van 2002 beduidend hoger was dan het is in de 2 e helft van

16 16

17 Bijlage 1 Responsverantwoording en opschoning 1 Respons Kwantiteit Deze monitor bevat gegevens over de G85. We hebben van 76 gemeenten (22xG25 en 54xG60 gemeenten) een bestand ontvangen voor of op de datum die als deadline was gesteld om te beginnen met de analyse van de bestanden. Hiervan zijn dertien bestanden ( 4xG25 en 9xG60) van onvoldoende kwaliteit bevonden voor opname in de rapportage. Negen (3xG25 en 6xG60) gemeenten is het niet gelukt een bestand aan te leveren. Uiteindelijk zijn dus 63 bestanden van de G85 (4x G4, 14xG21 en 45xG60) meegenomen in de analyse. Zoals in onderstaande tabel is te zien hebben alle G4-gemeenten een bestand aangeleverd dat is goedgekeurd voor de analyse. Tabel B1.1 Opbouw analysebestand naar omvang gemeenten Goedgekeurd voor analyse Afgekeurd voor analyse Niet aangeleverd G G G Totaal Kwaliteit Gemeenten rapporteren nog steeds over problemen met de aanlevering van externe gegevens. Dit zijn de gegevens die van het CWI of de reïntegratiebedrijven moeten komen. Een overzicht van de meest voorkomende foutmeldingen is opgenomen in bijlage 3. De gemeenten hebben allemaal een reactie ontvangen over de kwaliteit van de bestanden. Hiermee hopen we de betrouwbaarheid van de toekomstige analyses te verbeteren. Ten opzichte van de meting over het eerste halfjaar van 2003 is de kwaliteit van de geanalyseerde bestanden verbeterd (zie bijlage 3, tabel B3.1). Dit heeft grotendeels te maken met het feit dat er in deze meting strengere eisen zijn gesteld voor de goedkeuring van een bestand dan in de vorige meting. Hierdoor zijn er in deze meting wat minder bestanden meegenomen in de analyse, maar wel kwalitatief betere bestanden. De punten waarop in deze meting strenger is gecontroleerd zijn: Het ontbreken van een doelgroep (jongeren, volwassenen, personen met instrumenten uit het S&A budget, Nuggers). Als één van de doelgroepen ontbreekt wordt een bestand meestal afgekeurd. Een zeer hoog percentage records waarbij wel een inschrijfdatum CWI gegeven is, maar geen fase bij inschrijving. De bestanden waarbij dit voorkomt in combinatie met veel andere fouten, worden afgekeurd. Een hoog percentage records waarbij wel een startdatum instrument is gegeven maar geen soort instrument of waarbij wel een soort instrument is gegeven maar geen datum instrument. Ook hier geldt dat deze alleen worden afgekeurd als het samengaat met een groot aantal andere fouten (meestal het ontbreken van fase bij inschrijving). Vanwege het ontbreken van goede referentiegegevens is het niet mogelijk exact vast te stellen hoe compleet de aangeleverde gegevens zijn. Verder is er op een aantal punten nog sprake van een hoge item non-respons en zijn er aanwijzingen dat de gegevens nog fouten bevatten, die niet altijd gecorrigeerd kunnen worden. Zo komt het vaak voor dat er personen worden waargenomen 17

18 die zich in de meetperiode inschrijven bij het CWI, maar al langere tijd een Abw-uitkering ontvangen. Op zichzelf is dit mogelijk (bijvoorbeeld wanneer men arbeidsplichtig wordt), maar de mate waarin dit voorkomt is hoger dan verwacht mag worden. Bovengenoemde beperkingen maken het lastig aan te geven hoe betrouwbaar en representatief de beschikbare gegevens zijn. Echter, alle G4 gemeenten hebben een goedgekeurd bestand aangeleverd en de meeste aangeleverde bestanden van de G21 zijn goedgekeurd. Omdat er tamelijk strenge eisen zijn gesteld voor de goedkeuring van de bestanden is er geen aanleiding te veronderstellen dat de informatie een onbetrouwbaar beeld schetst. 2 Doelgroepindeling en opschoning Er is een aantal zaken die opschoning van de bestanden noodzakelijk maken. Ten eerste worden er personen en records aangeleverd die niet tot de doelgroep van de monitor behoren. Deze moeten eruit worden geselecteerd. Ten tweede kunnen er meerdere records voor één persoon worden aangeleverd. Hierin zitten soms fouten die de analyses van de gegevens onbetrouwbaar maken als ze niet worden hersteld. Indeling in categorieën Om een goede analyse op de personen in de monitor te kunnen uitvoeren, moet iedereen ingedeeld kunnen worden in een van de categorieën van de monitor. In de monitor onderscheiden we drie groepen, de nieuwe werkzoekenden, gebruikers van het S&A-budget en de doelgroep voor het S&A budget. Onderstaand zijn de drie doelgroepen nauwkeuriger beschreven. 1. Nieuwe werklozen Tot de eerste doelgroep behoren alle personen die behoren tot een van de volgende vijf groepen: a. Personen van 23 jaar of ouder, die in de meetperiode (2003-2) bijstandsgerechtigd zijn geworden en minder dan 1 jaar als werkzoekende ingeschreven staan bij het CWI, fase 2, 3 of 4 (=gemeentelijke doelgroep sluitende aanpak). b. Personen van 23 jaar of ouder, die in de meetperiode (2003-2) bijstandsgerechtigd zijn geworden en minder dan 1 jaar als werkzoekende ingeschreven staan bij het CWI, fase 1. c. Personen van 23 jaar of ouder, die al bijstandsgerechtigd zijn voor aanvang van de meetperiode en die zich in de meetperiode (2003-2) inschrijven als werkzoekende. d. Jongeren (< 23 jaar) die zich in de meetperiode (2003-2) als werkloos werkzoekend hebben ingeschreven en/of Abw/Ioaw/Ioaz gerechtigd zijn geworden. e. Niet-uitkeringsgerechtigden en ANW-ers die zich in de meetperiode (2003-2) als werkloos werkzoekende hebben ingeschreven (=uitbreiding gemeentelijke doelgroep sluitende aanpak). NB: Bijstandgerechtigden die niet staan ingeschreven als werkzoekende (bijv. vanwege vrijstelling), vallen niet onder groep 1. 18

19 2. Gebruikers S&A-budget Alle personen die in de meetperiode (2003-2) gebruik maken van een instrument gefinancierd uit het Wiw-scholings- en activeringsbudget. Het gaat hier alleen om instrumenten die zijn gestart op of na de start van de monitor: voor de G25 is dat 1 juli 2001, voor de G60 is dat 1 januari Doelgroep S&A-budget Alle personen die op een eerder moment behoorde tot de doelgroep van de monitor (doelgroep 1 of 2) en die in de meetperiode (2003-2) geen traject hebben gefinancierd uit het S&A budget, maar wel tot de potentiële doelgroep van het S&A budget behoren. De potentiële doelgroep van het S&A budget zijn: Alle gemeentelijke uitkeringsgerechtigden (Abw, Ioaw of Ioaz) Alle werkloze werkzoekende ANW-ers en niet-uitkeringsgerechtigden Personen op een Wiw-dienstbetrekking Het gaat hier kort gezegd vooral om mensen die nog steeds een uitkering hebben en geen instrument uit het S&A budget ontvangen. Het is mogelijk dat een persoon zowel tot de eerste als de tweede doelgroep van de monitor behoort. Bijvoorbeeld iemand waarvan de uitkering is gestart in de meetperiode en waarvoor in dezelfde meetperiode een instrument is ingezet dat gefinancierd is uit het S&A-budget. Indeling van records in categorieën We hebben de personen op recordniveau ingedeeld in de hierboven genoemde categorieën. Zo kunnen we per record bekijken of de persoon in de monitor valt. Iemand die drie jaar geleden een tijdje een uitkering heeft gehad en die in de huidige meetperiode weer een uitkering heeft aangevraagd en waarvoor een instrument is ingezet, hoeft alleen met de laatste uitkeringsperiode in de monitor. In de praktijk zien we echter dat ook het oude record wordt aangeleverd, al dan niet met het instrument dat in de meetperiode is ingezet. In eerste instantie is bekeken welke records niet in een categorie van de monitor kunnen worden ingedeeld. Records die niet konden worden ingedeeld in één van de drie categorieën van de monitor, zijn ingedeeld in de categorie overig. Categorie overig In totaal zijn er records gevonden die niet konden worden ingedeeld in één van de drie categorieën. Van deze records zijn we nagegaan waarom zij niet in één van de categorieën zijn in te delen en of er wellicht oplossingen zijn te vinden om de personen alsnog in te delen in één van de categorieën. Bij meer dan 90% van de records gaat het bij de categorie overig om het zittende bestand. Dit zijn dus personen die al langer een uitkering ontvangen c.q. ingeschreven staan als werkzoekende. Bij ongeveer 5% van de records valt de begindatum van de uitkering in de meetperiode maar is er geen inschrijfdatum bij CWI. Deze personen behoren niet tot de doelgroep van de sluitende aanpak. 19

20 Meerdere records Er kunnen situaties voorkomen waarin meerdere records voor één persoon worden aangeleverd. Dit is het geval als er binnen een meetperiode meerdere Abw-perioden te onderscheiden zijn of als er binnen één meetperiode meerdere instrumenten worden ingezet (binnen één of meerdere Abw-perioden). Bij deze records is een check uitgevoerd op de consistentie van de informatie. Verwijdering van records en opnieuw vaststellen van de doelgroepen Uiteindelijk heeft het opschonen van de records geresulteerd in het verwijderen en aanpassen van de records. Alle records met niet legitieme sofi-nummers zijn verwijderd. Alle records die niet ingedeeld kunnen worden in één van de doelgroepen van de monitor zijn bij de opschoning uit het bestand verwijderd. Alle dubbele records waarbij het niet om meerdere instrumenten of Abw-perioden in de meetperiode blijkt te gaan zijn aangepast of verwijderd. In onderstaande tabel geven we een overzicht van het aantal verwijderde records en personen. Tabel B1.2 Aantal verwijderde records en personen Aantal records Aantal personen Voor opschoning Verwijderd onbekende sofi-nummers 17 9 Verwijderd geen doelgroep monitor Verwijderd dubbele records Na opschoning Tabel B1.3 laat zien tot welke doelgroepen de personen (na opschoning) behoren. Hierin is te zien dat een groot deel van de circa personen in de monitor behoren tot de potentiële doelgroep van het S&A budget. Dit zijn dus personen die al voor medio 2003 werkzoekend zijn geworden en in de tweede helft van 2003 geen instrument gefinancierd uit het S&A budget gebruiken. Het is wel mogelijk dat deze personen een instrument gebruiken dat wordt gefinancierd uit een andere bron. Tabel B1.3 Indeling in categorieën van de S&A-monitor na opschoning Aantal records Aantal personen Instroom Sluitende aanpak 23 jaar (doelgroep 1: a, b, c en e) Instroom Sluitende aanpak < 23 jaar (doelgroep 1: d en e) Gebruikers S&A-budget (doelgroep 2) Doelgroep S&A-budget (doelgroep 3) Wanneer de aantallen per doelgroep worden opgeteld, is het totaal aantal personen (en records) groter dan het totaal van tabel B1.2. Dit komt omdat personen zowel in doelgroep 1 als doelgroep 2 kunnen behoren. Daarom bevat tabel B1.3 ook geen totaal. Er is overigens geen overlap tussen doelgroep 3 en de overige doelgroepen. 20

21 Bestand ten behoeve van het vaststellen van de sluitendheid Om na te gaan in welke mate de Sluitende aanpak daadwerkelijk sluitend is en hoeveel cliënten uit de uitkering stromen, maken we na elke meting een actueel historisch bestand waarin de gegevens van de opeenvolgende metingen aan elkaar gekoppeld worden. Dit historische bestand wordt onder andere geanalyseerd voor de locatierapportages van de gemeenten. Nadat de gegevens van de opeenvolgende metingen aan elkaar gekoppeld zijn wordt een selectie gemaakt van uitkeringsgerechtigde 1 personen waarvan de aangeleverde gegevens voldoen aan een aantal criteria die de betrouwbaarheid van de meting moet verhogen. Wij noemen deze selectie het ideaalcohort. Zowel voor het cohort uitkeringsgerechtigde volwassenen als het cohort uitkeringsgerechtigde jongeren is een aantal criteria vastgesteld waaraan de records moeten voldoen om in het cohort te worden opgenomen. De volgende criteria zijn gehanteerd: De aanvangsdatum van de Abw-uitkering moet in de meetperiode liggen. Personen die in de eerste of tweede meting zijn aangeleverd en die in de daaropvolgende meting niet terugkomen zonder dat er een datum einde uitkering is geregistreerd (verdwenen cases), worden niet meegenomen in het cohort. Van deze personen is niet bekend of ze wel of niet zijn uitgestroomd en of er al dan niet een aanbod is gedaan in een volgende meting. Personen waarvan de fase bij inschrijving 2 onbekend is worden weggelaten uit het cohort. De analyses worden uitgevoerd op fase 1 en fase 2,3 en 4 cliënten, waarbij de fase nader te bepalen is toegevoegd aan de groep fase 2,3 en 4. Personen waarbij het aantal uren beschikbaar meer dan nul is en minder dan 13, worden weggelaten uit het cohort. De sluitende aanpak geldt niet voor personen die 12 uur of minder beschikbaar zijn. Bij opgave van nul uren beschikbaar voor arbeid, gaat het hoogst waarschijnlijk niet daadwerkelijk om nul uren, maar om missings. De records met nul uren beschikbaar voor arbeid zijn daarom wel meegenomen. Bij de volwassen wordt uitgegaan van een cohort waarbij de leeftijd niet hoger is dan 57,5 jaar. Voor de ouderen wordt een aparte analyse uitgevoerd. Personen met samenloop (zowel Abw uitkering als een WW of een WAO uitkering) worden niet meegenomen in de analyse, zij zijn de verantwoordelijkheid van het UWV. 1 Voor de volwassen en jongere NUG-ers worden aparte analyses uitgevoerd. 2 Voor de personen die geen fase bij inschrijving hebben maar wel een actuele fase-indeling in de tweede helft van 2001, wordt de fase bij inschrijving vervangen door de actuele fase-indeling. 21

22 22

23 Bijlage 2 Te registreren gegevens Kenmerk (A) Halfjaar (B) Gemeentenummer Korte toelichting en waarden Periode waarop de gegevens betrekking hebben. Persoonsgegevens (1) Sofi-nummer (2) Geboortedatum (3) Geslacht 1 man, 2 vrouw (4) Indicatie nieuwkomer Kwalificerende persoonsgegevens Indicatie geeft aan of persoon nieuwkomer is in de zin van de Wet Inburgering Nieuwkomers (WIN). 0 - onbekend 1 ja, 2 nee (5) Opleidingsniveau Niveau van de arbeid die op het moment dat de arbeidsverplichting wordt opgelegd, als passend beschouwd wordt, gezien de opleiding en werkervaring van de betreffende persoon. 0 - niet van toepassing 4 - mbo/havo/vwo-niveau 1 - geen basisopleiding 5 - hbo-niveau 2 - basisniveau 6 - wetenschappelijk onderwijs 3 - lbo/mavo-niveau 7 - onbekend (6) Fase indeling bij inschrijving als werkzoekende (7) Fase indeling (meest actueel) (8) Datum opleggen arbeidsverplichting (9) Actuele status arbeidsverplichting (10) Indicatie arbeidshandicap (11) Aantal uren beschikbaar Code voor bemiddelbaarheid conform de kansmeter. 0 - onbekend 1 - direct bemiddelbaar 2 - na kort traject bemiddelbaar 3 - na lang traject bemiddelbaar 4 - (nog) niet bemiddelbaar 5 - fase nog nader te bepalen Code voor bemiddelbaarheid conform de kansmeter aan het eind van de meetperiode. (zie kenmerk 7 voor waarden) Datum waarop arbeidsverplichting is opgelegd of de datum waarop een opschorting van de arbeidsverplichting is beëindigd. Geeft aan of de persoon aan het eind van de meetperiode al dan niet een arbeidsverplichting heeft of dat er sprake is van opschorting of vrijstelling. 1 - arbeidsverplichting is van kracht 2 - er is geen arbeidsverplichting opgelegd 3 - de arbeidsverplichting is opgeschort 4 - er is vrijstelling van de arbeidsverplichting verleend Kenmerk dat aangeeft of de persoon behoort tot de doelgroep zoals bedoeld in de Wet op de reïntegratie arbeidsgehandicapten (REA). 0 - onbekend 1 - ja 2 nee Aantal uren en minuten per week beschikbaar voor het verrichten van arbeid (meest actueel). (12) Datum inschrijving Datum van inschrijving bij Arbvo/CWI als werkzoekende (meest recente datum). Uitkeringsgegevens (13) Datum aanvang uitkeringsperiode (14) Uitkerings-/ inkomenssituatie (15) Datum einde uitkeringsverhouding De eerste dag waarop het recht op de Abw-, Ioaw- of Ioaz-uitkering ingaat. Wanneer een persoon meerdere uitkeringsperioden in de meetperiode heeft gehad, worden voor deze persoon meerdere records aangemaakt. Bron van inkomsten waarvan sprake is aan het eind van de meetperiode. 1 - uitkering Abw/Ioaw/Ioaz 2 - arbeidsongeschiktheidsuitk. 3 - werkloosheidsuitkering 4 ANW-uitkering 5 - inkomsten uit arbeid 6 - geen uitkering 7 - overig De eerste dag waarop geen recht op de Abw-, Ioaw- of Ioaz-uitkering meer bestaat. 23

24 Kenmerk 16) Reden einde uitkeringsverhouding (17) Datum aanvang arbeidsverhouding (18) Soort gesubsidieerd dienstverband Trajectgegevens (19) Datum goedkeuren reïntegratieplan (20) Ingezet trajectinstrument Korte toelichting en waarden Reden beëindiging uitkering wanneer de Abw-, Ioaw- of Ioaz-uitkering volledig wordt beëindigd. 0 - niet beëindigd 1 - aanvang studie 2 - aangaan huwelijk/relatie 11 - arbeid in dienstbetrekking/uitkering ziekte 12 - gesubsidieerde arbeidsplaats 13 - zelfstandig beroep of bedrijf 14 - uitkering werkloosheid 15 - arbeidsongeschiktheid 16 - inkomensvoorziening asielzoekers/gedoogden 17 - alimentatie 19 - ander inkomen 31 - geen inlichtingen (onbekend) 32 - verhuizing naar andere gemeente 33 - verhuizing naar buitenland 39 - andere oorzaak 99 - oorzaak bij partner Aanvangsdatum van al dan niet gesubsidieerde arbeidsverhouding, voor zover gestart na opname in de monitor. Nadere specificatie bij kenmerk niet van toepassing 1 - WIW-werkervarings-plaats 2 - WIW-dienstbetrekking 3 - ID-baan 4 - REA-plaatsingsbudget/ REA-pakket op maat (Niet meer van toepassing in 2002) 5 - plaatsing in WSW-verband 8 - onbekend Datum waarop reïntegratie plan formeel door de gemeente is goedgekeurd De instrumenten die op enig moment in de meetperiode zijn ingezet. 0 - geen instrument ingezet 1 - beroepskeuzeadvies, assessment, verdere diagnose 2 - educatie LO+ niveau 3 - educatie hoger 4 - oriëntatie-/motivatiegerichte scholing/ training 5 - beroepsgerichte scholing of training 6 - arbeidsbemiddeling 10 - premies (21) Startdatum instrument (22) Einddatum instrument 11 - kinderopvang 12 - onkostenvergoedingen 13 - werkplekaanpassing 20 - zorg- of hulpverlening 21 - sociale activering: persoonsgerichte activiteiten 22 - sociale activering: maatschappelijk nuttige activiteiten (zoals vrijwilligerswerk) (23) Financieringsbron Geeft aan uit welke financieringsbron het trajectinstrument is bekostigd. Per instrument kunnen meerdere financieringsbronnen zijn gebruikt. 0 - Niet van toepassing, geen instrument ingezet 1 - Fonds werk en Inkomen (WIW S&A-budget) 2 - ESF-gelden 3 - overige financieringsbronnen 8 - geen financieringsbron (24) datum einde dienstverlening (25) Reden einde dienstverlening Datum waarop de dienstverlening door de gemeente in het kader van de reïntegratie wordt beëindigd. Reden einde dienstverlening in het kader van de reïntegratie. 0 - niet van toepassing, dienstverlening is niet beëindigd / er is geen dienstverlening 1 - vrijstelling/opschorting arbeidsverplichting 2 - cliënt weigert trajectaanbod 3 - cliënt stroomt uit naar werk (niet WIW-dienstbetrekking 4 - einde uitkering om iedere andere reden dan werkaanvaarding 5 - einde werkaanvaardingspremie 6 - geen gebruik meer van dienstverlening om andere dan bovengenoemde redenen 24

25 Bijlage 3 Screening van de bestanden Wanneer een bestand voor de monitor bij Research voor Beleid wordt aangeleverd, wordt hierover een screening uitgevoerd. Bij de controles kijken we naar de kwaliteit van een bestand (klopt het aantal posities, het aantal kolommen, de veldnamen, zijn alle velden gevuld, is het bestand leesbaar, heeft het de goede naamgeving e.d) en naar de kwaliteit van de gegevens (inhoud van de bestanden qua doelgroepen, samenhang tussen de gegevens, hoeveelheid ontbrekende gegevens, valide waarden e.d). Deels gebeurd dit handmatig, deels geautomatiseerd. Naar aanleiding van de controles ontvangen de gemeenten van ons een brief met daarin opgesomd alle tekortkomingen en opmerkelijkheden die we tijdens de controle tegenkomen. Bij de brief zit een aantal bijlagen; de eerste bijlage (kengetallen) geeft een overzicht van de doelgroepen en de hoeveelheid personen die we hierin kunnen plaatsen, de tweede bijlage is een diskette met maximaal drie bestanden: FOUTSOFI ; ONBSOFI en MISSOFI. Het bestand FOUTSOFI bevat de sofi-nummers waarbij één of meerdere fouten is geconstateerd met een gecodeerde vermelding van de betreffende fout(en). Een codelijst wordt bij deze terugmelding bijgevoegd. Deze codelijst bevat ook de codes voor het bestand ONBSOFI. Het bestand ONBSOFI bevat de sofi-nummers van personen die wij op grond van de geldende criteria niet konden indelen in één van de doelgroepen van de monitor. Per sofi-nummer wordt de reden waarom wij niet tot indeling konden komen gecodeerd weergegeven. Het bestand MISSOFI bevat sofi-nummers van personen die wij in een vorige aanlevering van desbetreffende gemeente zijn tegen gekomen en die wij op grond van de destijds geleverde gegevens ook in de lopende meting zouden verwachten maar niet terug vinden. Van deze personen vragen wij de gemeenten naar de reden van ontbreken en eventuele aanvullende gegevens alsnog te verstrekken. Wanneer wij zaken in een bestand tegenkomen die niet duidelijk zijn nemen we telefonisch contact op met de betreffende gemeente om toelichting te vragen. Wanneer het bestand niet de gewenste kwaliteit heeft, vragen we de gemeente om een nieuwe versie aan te leveren. In deze bijlage geven we een overzicht van de foutmeldingen van de 63 geanalyseerde G85 bestanden. Dit zijn foutmeldingen die door het geautomatiseerde controleprogramma worden gegenereerd. De records die niet tot één van de categorieën van de monitor zijn in te delen zijn hier uitgehaald, de dubbele records zijn verwijderd en aangepast en de personen zonder sofi-nummer zijn uit het bestand verwijderd. Ter vergelijking zijn de percentages over de geactualiseerde tweede helft 2002 en eerste helft 2003 opgenomen. 25

26 Tabel B3.1 Overzicht van fouten Keuringsresultaat van de bestanden S&A_G85_20032; S&A_G85_20031 en S&A_G85_ records records records Kenmerk Fout opleidingsniveau Opleidingsniveau ontbreekt, wel datum arbeidsverplichting 4% 5% 5% 6 fase bij inschrijving Geen fase-indeling bij inschrijving, wel inschrijvingsdatum CWI 5% 7% 8% Geen inschrijfdatum CWI, wel fase-indeling bij inschrijving 3% 3% 2% 7 fase actueel Geen actuele fase-indeling, wel inschrijfdatum CWI 1% 2% 5% Geen inschrijfdatum CWI, wel actuele fase-indeling 3% 4% 4% 8 datum arbeidsplicht Geen datumav, wel status av met arbeidsverplichting <0,5% 2% 7% 9 status arbeidsplicht Statusav ontbreekt 15% 13% 16% Geen arbeidsverplichting (code 2), wel datum arbeidsverplichting <0,5% <0,5% 1% 10 Indicatie Indicatie arbeidshandicap ontbreekt/onbekend >25% >25% >25% arbeidshandicap 11 uren beschikbaar Minder dan 12 uren beschikbaar voor arbeidsmarkt (mag wel) 1% <0,5% <0,5% 12 inschrijving CWI Inschrijfdatum bij CWI ontbreekt (start Abw in monitorperiode) 2% 2% 2% 13 Begindatum Abw ontbreekt, terwijl bij inkomen Abw-uitkering staat aangegeven 2% 1% <0,5% 14 Inkomen/ Ontbreekt, wel Abw-periode aangegeven 3% 3% 3% uitkeringssituatie 16 reden einde Abw Wel einddatum Abw, geen reden einde uitkeringsverhouding <0,5% <0,5% 1% 19 datum reïntegratieplan Geen datum goedkeuren reïntegratieplan, wel inzet Instrumenten 11% 15% 23% 20 ingezet instrument Wel begindatum instrument, soort instrument ontbreekt 3% 7% 6% 22 einddatum Geen einddatum instrument, wel einde dienstverlening 2% 1% 2% instrument 23 financieringsbron Wel financieringsbron, geen ingezet instrument <0,5% 1% 1% Geen financieringsbron, wel ingezet instrument 2% 2% 2% 24 einde Datum einde dienstverlening ligt voor einddatum toepassing 1% 1% 1% dienstverlening Instrument 25 oorzaak einde dienstverlening Geen reden einde dienstverlening, wel datum einde Dienstverlening 1% 1% 1% Er wordt op meer punten gecontroleerd dan in bovenstaande tabel vermeld, echter als de fout kleiner is dan 0,5% (in alle drie de metingen), staat de controle niet in de tabel. 26

27 Research voor Beleid Schipholweg Postbus AZ Leiden telefoon: (071) telefax: (071)