Ontwerp van Verkeersinfrastructuur

Transcriptie

1 Ontwerp van Verkeersinfrastructuur Horizontaal en verticaal alignement Jan Van Den Bossche Grontmij Antwerpen 28 april 2014 Vlaamse Stichting Verkeerskunde Horizontaal en verticaal alignement Bronnen: Road safety manual PIARC World road association committee on road safety C CROW Nederland Wegontwerp Bubeko met HWO Handboek voor Weg Ontwerp

2 ALIGNEMENTEN 3 Rechtstand Cirkelbogen Overgangsbogen Verkanting bochtverbreding Verticaal alignement Rechtstand Topbogen Voetbogen Combinatie horizontaal en verticaal Opeenvolging van : Rechtstanden, overgangsbogen, cirkelbogen Criteria: Verkeersveiligheid Verkeersafwikkeling Rijcomfort Voertuigafmetingen Belangrijkste parameter: Ontwerpsnelheid = Maximum toegelaten snelheid 2

3 Rechtstanden: Maximum lengte: 20 x V 0 (omwille van afwisseling, zichtbaarheid, wegbeeld) Rechte stukken vervangen door zeer ruime bochten Lengte van rechtstand of boog beter beperken tot 500m om overschrijding van maximum snelheid te vermijden. Lang recht stuk gevolgd door krappe bocht is fout (opbouw van snelheid). Tussen gelijkgerichte bogen beter geen rechtstand. Indien toch: minimale lengte = 6 x V 0 In tegengestelde bochten: rechtstand met maximale tussen de clothoïden: L < 0,08 x (A 1 + A 2 ) 6 Lange rechte stukken geven aanleiding tot verhoging van de snelheid en onoplettendheid van de bestuurder. 3

4 Horizontale bogen: Te dimensioneren: Straal is functie van ontwerpsnelheid V 0 : Rijcomfort Middelpuntvliedende kracht Lengte van de boog Wat komt voor en na Criteria: bochtherkenning, Zicht in de bocht berijdbaarheid Bochtherkenning: te vermijden fouten voor bocht: Lange overgangsboog gevolgd door krappe bocht Zichtbeperkend element vlak voor boog (bv kunstwerk) Zorg ervoor dat voldoende zicht is in de bocht op wat voor ligt. 4

5 9 FOUT: Geen zicht op verloop van de bocht Zicht in de bocht: Verloop van buitenkantstrook van belang Verbeteren van zicht in boog: Verwijderen van misleidende elementen Bochtverloop verduidelijken door verticale elementen Rammelstrook of bebakening met reflectoren 5

6 11 Verbetering zicht op bocht 12 Verbetering zicht op bocht 6

7 13 R<400m: stijging aantal ongevallen Verbeteren van zicht op de bocht Berijdbaarheid van de bocht: dimensioneren van de bochtstraal Verband tussen bochtstraal, snelheid, wrijving en verkanting 7

8 15 Verband tussen zijdelingse wrijvingscoëfficiënt (f z of f t ) en de snelheid op nat wegdek. Horizontale bochtstralen ifv V 0 en verkanting (voor zijdel. wrijvingscoëfficiënt f t is curve 4 genomen. 8

9 Berijdbaarheid van de bocht: dimensioneren van de bochtstraal Deze minimum straal moet groter genomen worden wanneer: Men een vloeiender wegbeeld wil Wanneer horizontale bocht samenvalt met krappe verticale boog Omwille van de zichtlijn in de binnenbocht Opletten voor zijaansluiting in bocht Opeenvolging van horizontale bogen en rechtstanden De toegelaten snelheid tussen boog en rechtstand mag niet meer verschillen dan 1-0,8 : veilig 0,8-0,6: redelijk veilig 0,6-0,4 : gevaarlijk 9

10 Opeenvolging van horizontale bogen De toegelaten verschillen in stralen: 10

11 Overgangsboog Clothoïde: kromming neemt lineair toe met de lengte Functie: Geleidelijke stuurverdraaiing Vermijden van knikken Ruimte voor de verkantingsovergang Verwezenlijken van bochtverbreding indien nodig Overgangsboog Clothoïde: 11

12 Eisen aan parameter A: Zicht: > 1/3 R h : om richtingsverandering duidelijk aan te geven < R h : om deel van boog in gezichtsveld te hebben Comfort: Wijziging van middelpuntvliedend kracht mag niet te snel gebeuren snelheid km/h minimale A Clothoïde toepassen als: snelheid km/h straal kleiner dan m m m m m Clothoïde eventueel aanpassen om verkantingsovergang binnen clothoïde te houden 12

13 Verkanting: Maximaal 5% Buitenrand laten stijgen Maximaal stijgpercentage (bepaalt lengte van overgang): 3% bij 50 km/h, 1,75% bij 100 km/h Minimum boogstralen ifv snelheid en verkanting: Minimum straal R snelheid km/h +2,0% +2,5% +5,0% bochtverbreding 13

14 Bochtverbreding: Achterwielen beschrijven baan die meer naar binnen ligt. Normgevend voertuig trekker met oplegger Bochtverbreding realiseren in overgangsboog aan de binnenzijde van rijstrook Diverse programma s beschikbaar om sleep te simuleren. Controle stopzicht in horizontale boog 14

15 Verticaal alignement 29 Bestaat uit holle en bolle cirkelbogen boogstralen Rechtstanden hellingspercentage Verticaal alignement 30 Maximale hellingspercentages 15

16 Verticaal alignement 31 Maximale hellingspercentages fietspad Verticaal alignement 32 Invloed op de snelheid van vrachtwagens: Als snelheidsverschil > 20km/h best een kruipstrook voorzien (of inhaalstrook). 16

17 Verticaal alignement 33 Verticale topboog Bij geringe hoogteverschillen rechtstreeks aansluiten op holle voetboog. Maatgevend: zichtafstand R v L z h 0 h h = minimale boogstraal = (maatgevende) zichtafstand = ooghoogte bestuurder (1,1m) = hoogte van object 0 m of 0,2 m of 0,5 m Verticaal alignement 34 Stopzicht in verschillende landen 17

18 Zichtafstand 35 remafstand L rem Verticaal alignement 36 vertikale Straal verticale topboog in functie van snelheid, hoogte object 18

19 Verticaal alignement 37 Verticale holle voetboog Rijcomfort is maatgevend: verticale versnelling beperken tot 1m/s² Om indruk van tegenbogen of knikken tegen te gaan moet R voet > 2 x R top Verticaal alignement 38 Ingeval van kunstwerk 19

20 Combinatie horizontaal verticaal 39 Fout: scherpe horizontale bocht na daling in vertikaal alignement Combinatie horizontaal verticaal 40 FOUT: verticale topboog + horizontale boog: geen zicht op de bocht 20

21 Combinatie horizontaal verticaal 41 Effect van combinatie horizontale boog met holle en bolle verticale boog Alignementen 42 Voor vragen en opmerkingen kunt u contact opnemen met: Jan Van Den Bossche T E jan.vandenbossche@grontmij.be 21