Verkeerstechnische berekening... 2 Deel A: Algemeen verklarend...3 Horizontaal alignement... 3 De overgangsboog... 3 De cirkelboog...

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Verkeerstechnische berekening... 2 Deel A: Algemeen verklarend...3 Horizontaal alignement... 3 De overgangsboog... 3 De cirkelboog..."

Transcriptie

1 Verkeerstechnische berekening... Deel A: Algemeen verklarend...3 Horizontaal alignement... 3 De overgangsboog... 3 De cirkelboog... 5 Uitvoegingen... 6 Splitsingen... 7 Rangeerbanen... 8 Invoegingen... 8 Weefvakken... 9 Conclusie horizontaal alignement algemeen:... 9 Verticaal alignement De langshelling De verticale boog Conclusie verticaal alignement algemeen Deel B berekeningen...1 Horizontaal alignement... 1 Berekening overgangsboog en cirkelboog Noord Oost aslijn (1.1)... 1 Te berekenen bogen: Conclusie horizontaal alignement berekenen: Verticaal alignement Berekeningsmethode Conclusie verticaal alignement berekenen Deel C overzicht spreadsheets...18 Horizontaal alignement Boog Boog Boog Boog.... Boog Boog Boog Boog Berekening lengte uitrijstrook... 7 Verticaal alignement... 9 Boog Boog Boog Boog Boog Boog Boog Boog

2 Verkeerstechnische berekening Inleiding Uit het vooronderzoek is de volgende knooppuntvorm gekomen: Aan de hand van deze variant gaan we een verkeerstechnisch ontwerp uitvoeren. Bij het ontwerpen van een knooppunt boven een bestaand knooppunt moet rekening worden gehouden met de mogelijkheid tot het plaatsen van de palen. De verbindingen worden, net als het HSW-systeem, door een paal in het midden van de constructie ondersteund. De palen van de constructie moeten dus naast de bestaande verbindingen worden geplaatst. We splitsen de ontwerpberekening in dit document op in 3 delen: Deel A) algemeen verklarend deel Deel B) berekenend deel. Deel C) overzicht spreadsheets In deel A beschrijven we alle delen die aan bod komen bij een verkeerstechnische berekening: - Horizontaal alignement o Rechtstand o Overgangsboog o Cirkelboog - In- en uitvoegingen - Verticaal alignement o Langshelling o Verticale boog In deel B halen we alle vormen van berekenen één keer naar voren: - Overgangsboog - Cirkelboog - Uitvoeging In deel C staat het overzicht van alle berekende waarden uit de spreadsheets.

3 Deel A: Algemeen verklarend Horizontaal alignement Het horizontale alignement bestaat uit drie basis ontwerpelementen namelijk; overgangsboog, cirkelboog en rechtstand. Aan deze elementen worden eisen gesteld, onder andere voor de grootte, aaneenschakeling en detaillering. Deze komen hieronder aan bod. De overgangsboog De overgangsboog wordt toegepast tussen rechtstanden en bogen en tussen bogen onderling. De overgangsboog heeft de volgende functies: Het mogelijk maken van een geleidelijke stuurverdraaiing; ruimte voor een geleidelijke verkantingsovergang; het geleidelijk aanbrengen van de benodigde bochtverbreding; het vermijden van knikken in het wegbeeld. De overgangsboog ofwel de clotoïde dient bij de volgende cirkelbogen te worden toegepast. V 0 = 10km/h : R < 4000 m V 0 = 90km/h : R < 000 m V 0 = 70km/h : R < 800 m V 0 = 50km/h : R < 300 m De clotoïde wordt berekend met de formule: R: de straal van de cirkelboog; A: de parameter van de clotoïde; L: de lengte van de overgangsboog. A = R * L De parameter van de clotoïde moet aan een aantal eisen voldoen, namelijk: Optische eis: 1/3RAR o Waar zicht nodig is op de boog i.v.m. snelheidsaanpassing moet een deel van de cirkelboog binnen het functionele gezichtsveld liggen (AR) o De clotoïde moet de richtingsverandering duidelijk inleiden; hiervoor is een hoekverdraaiing van 3,5 o gewenst (AR). Comfort eis/verkeerstechnische eis: A 0,07 v 3 bij V 0 = 10/90km/h A 0,164 v 3 bij V 0 = 70/50km/h V 0 = 10km/h : A = 70m V 0 = 90km/h : A = 175m V 0 = 70km/h : A = 95m V 0 = 50km/h : A = 60m Door de parameter en de straal van cirkelboog in te vullen in de formule kan de lengte L van de overgangsboog worden berekend. 3

4 Bochtverbreding Een bochtverbreding dient toegepast te worden bij krappe bogen (boogstraal 300 meter of kleiner) omdat de achterwielen van een voertuig een meer naar binnen gelegen baan afleggen dan de voorwielen. De ROA gaat hierbij uit van een ontwerpvoertuig zoals hieronder afgebeeld: Het berekenen van de benodigde boogstaal gaat als volgt: 1 1 R BO = Breedte van het getrokken voertuigdeel. (in onze situatie BO = 0) WO = Wielbasis van het getrokken voertuigdeel. (in onze situatie WO = 0) KA = Afstand koppelpunt (in onze situatie KA = 0) BT = Breedte voertuig (in onze situatie BT =,50m) WT = Wielbasis voertuig (in onze situatie WT = 3,40m) buiten = ( ( Rbinnen + BO) + ( WO + KA) KA + BT ) + WT R buiten = R buiten = 66, 33m 1 ( (65 + * 0) + (0 + 0) 0 + *,50 ) + 1 3,40 De benodigde bochtverbreding is dan: WB = Rbuiten Rbinnen, 50m WB = 66,33 65, 50m Hieruit volgt een negatieve bochtverbreding van -1,17m. In onze situatie is er dus geen bochtverbreding nodig. Boogstraal Bochtverbreding 65-1,17m 180-1,0m 00-1,0m 30-1,0m Aan de hand van de formule voor het berekenen van de benodigde bochtverbreding is aangetoond dat in onze situatie geen bochtverbreding noodzakelijk is. Verkantingsovergang De verandering van de verkanting heeft gevolgen voor het comfort, de waterafvoer en het wegbeeld: Comfort Hoe korter de verkantingsovergang hoe groter het discomfort. Dit is meegenomen bij het bepalen van de parameter van de clotoïde. Waterafvoer Onder normale omstandigheden treedt er bij de verkantingsovergang een verkantingsnulpunt op. Op dit nulpunt vindt geen of een slechte waterafvoer plaats. In onze situatie is de waterafvoer geen probleem omdat deze plaatsvindt onder de asfaltconstructie (hierover later meer). Wegbeeld Het wegbeeld wordt verbeterd omdat de boog beter in te schatten is. De verkantingsovergang kan aan het begin van de overgangsboog beginnen dit heeft als voordeel dat de boog extra geaccentueerd word. Wanneer de ontwerper wil streven naar een harmonieus wegbeeld, kan de verkanting verderop in de clotoïde beginnen. De verkantingsovergang moet dan op ¼ van de lengte van het begin van de overgangsboog beginnen. 4

5 De cirkelboog Bij het ontwerpen van bogen spelen zowel berijdbaarheid als visuele aspecten een rol. De minimale boogstraal wordt benaderd door de volgende formule, hierbij wordt rekening gehouden met het verband tussen boogstraal, snelheid, wrijving en verkanting. V0 R h = i 17( fz + ) 100 R h = de straal van de horizontale boog in m; V 0 = de ontwerpsnelheid in km/h; g = de versnelling van de zwaartekracht (9,81 m/sec ); fz = de zijdelingse wrijvingsweerstand; i = de verkanting in procenten. V 0 50 km/h 70 km/h 90 km/h 10 km/h Fz * 0,18 0,16 0,13 0,10 Verkanting De verkanting dient om de middelpuntsvliegende kracht op te vangen, de zichtbaarheid van de boog te verbeteren en de waterafvoer te waarborgen. De verkanting bedraagt minimaal,5% uit overweging van waterafvoer en is maximaal 8%. Bij een krappere boog zal een evenredig grotere verkanting worden toegepast. Aanname V 0 R h i 10 km/h 760m 5% 90 km/h 30m 7% 70 km/h 170m 7% 50 km/h 75m 8% Zichtafstanden Bij het ontwerpen van een boog dient het zicht op twee plaatsen te worden getoetst, namelijk voor en in de boog. Er moet voldoende zicht aanwezig zijn om de boog te kunnen detecteren en inschatten. Het zicht in de boog moet voldoende zijn om te kunnen reageren op situaties die zich stroomafwaarts voordoen. Bij krappe bogen dienen zichtbelemmerende objecten zoveel mogelijk te worden vermeden, zoals beplanting en geleiderail constructies. 5

6 Het ontwerpen van de alignementen. en 4. Na het berekenen van de horizontale alignementen. en 4. blijkt dat deze de alignementen.1 en 4.1 snijden. Om dit te voorkomen verdelen we de hoek ϕ in twee gelijke hoeken. De alignementen zijn dan als volgt opgebouwd: overgangsboog, cirkelboog, overgangsboog, rechtstand, overgangsboog, cirkelboog en overgangsboog. Het berekenen van deze alignementen is vergelijkbaar met het berekenen van de overige alignementen (zie deel B). De ontwerpsnelheid van beide alignementen wordt verlaagd naar 70km/h zodat er minder ruimte nodig is om de verbinding te realiseren Uitvoegingen Een uitvoeging is een divergentiepunt waar een rijbaan, die meestal een lagere ontwerpsnelheid heeft dan de doorgaande rijbaan, aftakt van de doorgaande rijbaan. De rechterrijstrook van de hoofdrijbaan blijft ongemoeid doorlopen. Wanneer de rechterrijstroken van de hoofdrijbaan worden voortgezet in de afbuigende rijbaan ontstaat een splitsing. Vormgeving 1, -, - 3, - 4, In de ROA staat een dubbelbaans doorgaande weg met een enkelbaans uitvoeging. Deze vorm lijkt het meeste op de vorm die wij toe gaan passen, echter is er in ons geval sprake van een enkelbaans doorgaande weg. Omdat wij de lengte van de uitvoeging willen verminderen in verband met de constructie, en de hieraan verbonden kosten, gaan we op zoek naar reducerende factoren. Factoren die aan bod komen bij de lengtebepaling van de uitrijstrook: Vaste waardes - Dubbele belijning van 50 m - L (L 1 + L ) - Deceleratie lengte L d - Deceleratie lengte L d` puntstuk deceleratielengte Ld 50,00 L1 L Ld` L uitrijstrook aftakkende rijbaan midden overgangsboog Opnieuw bepalen van de lengte van de uitrijstrook. We bepalen de lengte van de uitrijstrook aan de hand van de volgende variabelen: - helling lengteprofiel,5% (Hoogte verschil gedeeld door de lengte) - vertraging 1,5-,5 m/s (comforteis ROA) - rijstrookwisseling 3,5 sec (bijlage 4.3 ROA-alignementen; mei 1991) - voorbereidingstijd 1,5 sec (dubbele belijning) 6

7 Berekening methode: Stijgen dalen Als eerste wordt er onderscheid gemaakt tussen een stijgende en dalende afrit. Het verschil is natuurlijk terug te vinden in de zwaartekracht. Als er van een helling af wordt gereden zal er harder geremd moeten worden om dezelfde deceleratie te bereiken als er tegen en helling op wordt gereden. Ontwerpsnelheid In de berekening van de uitrijstrook komen ontwerpsnelheden naar voren: V 0 en V e. V 0 is de ontwerpsnelheid voor de doorgaande weg, deze houden we overal aan op 90 km/h.,i.v.m. het toepassen van een redresseerstrook, V e is de ontwerpsnelheid voor de boog. De bepaling van deze snelheid gebeurt aan de hand van de hoekverdraaiing en de en de hierin globaal in te passen straal met oog op de beschikbare ruimte. Vertraging Om de benodigde remweg te bepalen wordt er rekening gehouden met twee type weggebruikers. De ene weggebruiker benut de totale lengte van de invoegstrook om met een comfortabele vertraging van 1,5m/sec de gewenste snelheid te bereiken ter hoogte van het begin van het puntstuk. De andere weggebruiker voegt pas uit ter plaatse van het puntstuk en past zijn snelheid aan met een vertraging van,5m/sec, deze moet halverwege de overgangsboog de gewenste snelheid hebben bereikt. Het begin van het puntstuk wordt dus bepaald door de deceleratie lengte te bepalen met een vertraging van,5m/sec. De lengte van de invoeging wordt bepaald door de deceleratie lengte met een vertraging van 1,5m/sec Minimale lengte uitrijstrook i.v.m. rijstrookwisseling De lengte van de uitrijstrook (L) hangt samen met de tijd die een bestuurder nodig heeft om van rijstrook te wisselen. Voor het wisselen van één rijstrook gaat de ROA uit van 3,5 sec. De tijd die nodig is om van de linkerbaan op de uitrijstrook te komen komt dan op 7 sec wat dan een lengte met zich meebrengt van 33 meter bij een snelheid van 10 km/h. De ROA hanteert in deze situatie 50 m voor de lengte L. Omdat bij de HSW maar sprake is van één rijstrook is er maar 3,5 sec. nodig dit komt dan overeen met een lengte van 116 meter. Een sterke reducering van de lengte dus. Nu de lengte L bekend is hoeft de vertraging niet,5 m/s te zijn. Splitsingen Een splitsing is een divergentiepunt waar een rijbaan wordt gesplitst in twee min of meer gelijkwaardige rijbanen met ongeveer dezelfde ontwerpsnelheid. Bij een splitsing wordt de rechterrijstrook van de rijbaan voor het divergentiepunt altijd voortgezet in de rechterrijbaan na dat punt. 7

8 Rangeerbanen Een rangeerbaan is een verbindingsschakel tussen de hoofdrijbanen en de verbindingswegen of toe, - en afritten ter plaatse van een knooppunt of aansluiting. Een rangeerbaan heeft als functie het voorkomen van turbulentie op de hoofdrijbaan doordat er minder toe, - en afritten direct op de hoofdrijbaan aansluiten. De rangeerbaan vergroot de capaciteit van de hoofdrijbaan en biedt capaciteit voor de daarlangs gelegen weefvakken. De rangeerbaan heeft tevens een lagere ontwerpsnelheid dan de hoofdrijbaan waardoor dit wegvak de mogelijkheid biedt tot krappere maatvoering van alle erop aansluitende elementen en hun onderlinge afstand. Invoegingen Een invoeging is een convergentiepunt waar een rijbaan, met een lagere ontwerpsnelheid dan de hoofdrijbaan, invoegt op de hoofdrijbaan. Het invoegen dient aan de rechterzijde van de hoofdrijbaan te geschieden middels een invoegstrook. De invoegstrook heeft als functie het invoegende verkeer in staat te stellen om zijn snelheid aan te passen. De invoegstrook dient zodanig uitgevoerd te worden dat de weggebruiker tijdig een goed beeld krijgt van de plaats en de wijze van invoegen. Vormgeving Een groot deel van de voertuigen rijdt kort na het einde van het puntstuk de doorgaande rijbaan op. Om voldoende snelheid en zicht van het invoegende verkeer te waarborgen dient een puntstuk te worden toegepast van voldoende lengte onder een kleine hoek van a 3% met de hoofdrijbaan V 0 = 10km/h V 0 = 90km/h V 0 = 70km/h Lengte puntstuk 100m 75m 60m V 0 = 10km/h V 0 = 90km/h V 0 = 70km/h Lengte invoeging 350m 65m 10m Controle acceleratie lengte (0,75* V0 ) Vb La = a p 56( + ) g 100 V 0 = ontwerpsnelheid doorgaande rijbaan V b = ontwerpsnelheid begin acceleratielengte a = de versnelling van personenauto s in m/sec. (1m/sec ) g = de versnelling van de zwaartekracht in m/sec. p = de langshelling van de weg in procenten. stijgend dalend V b V 0 L a L a ,0 7, ,4 63, ,3 17, ,45-10, ,5 98,

9 Weefvakken Wanneer een convergentiepunt op korte afstand gevolgd wordt door een divergentiepunt wordt het tussenliggende wegvak vormgegeven als een weefvak. De invloedsgebieden van het in, - en uitvoegende verkeer overlappen elkaar, de voertuigen die de hoofdrijbaan willen verlaten of oprijden moeten met elkaar weven. Wanneer rangeerbanen worden toegepast, zoals in onze situatie, wordt volstaan met een minimale lengte van 00m. Conclusie horizontaal alignement algemeen: Uit het verkeerstechnisch onderzoek is gebleken dat het niet mogelijk is om een knooppunt te realiseren tussen de H7 en de H15. Er is namelijk te weinig ruimte voor het toepassen van rangeerbanen en uitvoegingen. Deze zijn nodig zodat de weggebruiker zijn/haar snelheid aan kan passen. Om het knooppunt te realiseren moeten twee HSW-systemen naast elkaar geplaatst worden. Op deze manier worden er drie rijbanen gerealiseerd voor iedere rijrichting. Het HSW-systeem bestaat dan uit een doorgaande rijbaan, een rangeerbaan en een uitvoegstrook. Voor en na de knooppunten wordt er een enkel HSW-systeem toegepast. De berekenings methode is te vinden in deel B en een overzicht van de spreadsheets is te vinden in deel C. 9

10 Verticaal alignement Na het berekenen van het horizontale alignement wordt er gekeken naar het verticale alignement. We zullen het doorgaande traject niet berekenen omdat dit bepaalde afstanden zijn vanaf het bestaande wegdek. Wel zullen we kijken naar de op- en afritten. Deze toetsen we of dat het hoogte verschil tussen de twee hogesnelwegen te overbruggen is in de op- en afritten. Er zal hier een maximaal hoogte verschil zijn van 5,5m. Dit is de doorrij hoogte van 4,5m en een constructiehoogte van 1,0m. De langshelling Bij de langshelling komen er elementen naar voren: - hellingspercentage - hellingslengte. Het hellingspercentage wordt ten opzichte van het horizontale vlak weergegeven. Onder de hellingslengte wordt verstaan: de horizontale afstand tussen de snijpunten van de raaklijnen aan onder- en boven afrondingen (zie onderstaande figuur) hellingspercentage (h/l x 100%) = p hoogteverschil = h lengte van de helling = l Hellingspercentage Het hellingspercentage beïnvloedt de verkeersafwikkeling en de veiligheid van de weg. Het in een bepaalde situatie gewenste hellingspercentage dient beschouwd te worden in samenhang met verschillende andere wegkenmerken en met verkeerskenmerken. De ontwerpsnelheid, de lengte van de helling, het horizontale verloop, de ligging ten opzichte van aansluiting of knooppunten en de verkeerssamenstelling en intensiteit kunnen van invloed zijn op het te kiezen hellingspercentage. Het maximaal toelaatbare hellingspercentage wordt in eerste instantie bepaald door de ontwerpsnelheid. Hieruit volgt de volgende tabel. Ontwerpsnelheid (KM/H) Maximaal toelaatbaar hellingspercentage voor hoofdrijbaan Maximaal toelaatbaar hellingspercentage voor overige rijbanen Hellingslengte Omdat wij de lengtes van de in- en uitvoegingen geminimaliseerd hebben gaan we uit van de lengtes die bepaald in het horizontaal alignement. Deze worden later nog wel gecontroleerd d.m.v. een berekening van de hellingslengte. 10

11 De verticale boog Voor de afronding van verschillen in langshelling wordt de cirkelboog gebruikt. Holle en bolle cirkelbogen kunnen direct op elkaar worden aangesloten of worden verbonden door een rechtstand. Deze rechtstand wordt alleen toegepast bij lange hellingen. Bolle boog De bolle bogen worden bepaald vanuit de zichtafstand. Deze is volgens de ROA maatgevend. Hieruit volgt de volgende tabel: Ontwerpsnelheid Zichtafstand R bol(m) minimaal op grond van de zichtafstand Holle boog Bij holle bogen mag uit het oogpunt van rijcomfort de toename van de verticale versnelling niet meer dan 1,0 m/sec zijn. De duidelijkheid van het wegbeeld zal echter eerder maargevend zijn voor de dimensionering dan de comforteisen. Om de indruk van tegenbogen of knikken te vermijden in respectievelijk gebogen of rechte wegvlakken is over het algemeen voldoende voor de holle boog een waarde te kiezen die tweemaal zo groot is als de daaropvolgende bolle boog (R hol = x R bol ) Hieruit volgt de volgende tabel: R hol minimaal (meters) V ontwerp (km/h) comfort Duidelijk wegbeeld Of x R bol Nu de bogen en het hoogte verschil bekend zijn kan de berekening van de hellingslengte worden uitgevoerd. Deze berekening is te vinden onder deel B. Conclusie verticaal alignement algemeen Na het berekenen van de verticale alignementen zijn deze lengte vergeleken met de lengtes die verkregen zijn bij het horizontale alignement. De berekenings methode is te vinden in deel B en een overzicht van de spreadsheets is te vinden in deel C. 11

12 Deel B berekeningen Horizontaal alignement Berekening overgangsboog en cirkelboog Noord Oost aslijn (1.1) De volgende aspecten komen in deze berekening naar voren: - berekening van de overgangsboog met zijn coördinaten - berekening van de cirkelboog met zijn coördinaten. Aannames: R 65 m A 61 V0 50 km/h 65 graden tot hoekverdraaiing 45 graden Verklaring gebruikte symbolen: Berekening overgangsboog. Lengte overgangsboog A 61 L = = = 57, 46m R 65 Hoekverdraaiing overgangsboog A 61 0 τ ob = = = 0,440rad = 5,30 R * 65 Omrekening van radialen naar graden * 0,440 = 5,30 π Coördinaten eindpunt overgangsboog De volgende stap is het berekenen van de coördinaten van het eindpunt van de overgangsboog. Het nulpunt van het coördinatenstelsel wordt aangenomen op het beginpunt van de overgangsboog. De richting van de x-as is de richting van de A L L 57,46 57,46 X ob 1 = L + = 57,46 + = 56, 146m A 3456A 40 * A 1

13 L L L 57,46 57,46 57,46 Y ob 1 = + = + = 8, 87m A 336A 4440A 6 * * * 61 De coördinaten van het eindpunt van de overgangsboog (punt A) zijn dus: (56,146;8,87). Coordinaten punten A`. X ob = R * sinτ ob = 65 sin5,30 = 7, 707m X ob3 = X ob1 X ob = 56,146 7,707 = 8, 439m A en A`liggen op dezelfde y waarde. De coördinaten van punt A`: (8,439;8,87) Berekening van de coördinaten van het middenpunt van de boog, punt M. Het middenpunt van de cirkelboog ligt boven punt A`. De coördinaten van middenpunt M kunnen dus berekend worden: ' MA = AÁ + MA MA Yob = 58, 799 ( ) m 65 cos 39,7695 = 49,961m. y coördinaat : yob1 + yob = 8,87+58,799 = 67,086m x coördinaat : komt overeen met de x waarde van A` = 8,439m De coördinaten van punt M: (8,439;67,086) 13

14 Berekening cirkelboog Hoekverdraaiing τ ϕ τ = 65 * 5,30 = 14,539 cb = ob Berekening van de coördinaten van punt B op de boog. β = τ + ob τ cb 0 M R 65,00 R cos 41,581 39, ,961 R sin B xcb 1 = R sin β xob = 65 sin39,7695 7,707 = 13,874 = R cos β = 65 cos 39, ,961 y cb 1 = x coördinaat: xcb1+ xob1= 70,0 y coördinaat: y coördinaat M 49,961=17,16 Coördinaten van punt B (70,0;17,16) Normaal zou na punt B de overgangsboog voor de aansluiting van de volgende weg komen. In dit geval moeten we nog een extra hoekverdraaiing van de cirkel toevoegen. Deze grootte van deze extra verdraaien hoek is 45 -* = 165,461. Deze waardes gebruiken we in de verdere berekening. We hebben gerekend met een hoek 65 terwijl deze in werkelijkheid 45 graden is. Als we de extra hoekverdraaiing (165,461 ) uitzetten vanuit punt B dan komen we in punt B1. Dit is het punt waaraan nog een keer aan toegevoegd moet worden om aan de punten A1en A1` te komen. A1 is normaliter punt B. De werkelijke lengte van de boog is dus vanaf het punt A tot A1. De onderstaande figuur maakt dit duidelijk. Overzicht van de hoeken A1 B1 8,090 18,455 A1` 18,455 46,545 M 151,910 65,000 46,545 18,455 8,090 A` A B Overige hoekverdraaiing 14

15 Bepaling coördinaten punt B1 Als we naar de bovenstaande figuur kijken zien we dat punt B1 een hoek van 5,30 maakt met de haakse lijn vanuit punt M. Deze hoek komt overeen met de hoek die MA` maakt met de lijn MA. We kunnen dus deze x waarde (xob) overnemen. Hetzelfde geldt voor de y waarde (yob1) van B1, deze ligt op dezelfde y afstand verwijderd van punt M als A. Coördinaten van punt B1: (0,73;15,885). Bepaling coördinaten punt A1 De x en y afstanden t.o.v. M van punt A1 komen overeen met de x en y afstanden t.o.v. M van punt B. deze waardes verwerken we met punt B1. Coördinaten van punt A1: (-13,1415;117,047) 5,000 x A1 y X ob 5,305 A1` 39,7695 Bepaling coördinaten punt A1` De bepaling van de coördinaten van punt A1` doen we met behulp van een haakse lijn vanuit het middenpunt M x = Rcos xob = 65cos 7,707 = 57,547m y = Rsin xob = 65sin 7,707 = 30,m 5,000 M Deze waarden worden verrekend met de coördinaten van punt A1. Hier komen de volgende waarden uit: Coördinaten punt A1`: (-4,851;91,936) Overzicht verkregen coördinaten: coordinaten X Y A 56, , A' 8,4391 8, M 8, , B 70, , B1 0, ,88556 A1-13, , A'1-4, , Alle coördinaten zijn in een lokaal assenstelsel. 15

16 Te berekenen bogen: We houden de volgende nummering aan: Elk nummer kent de volgende onderdelen: - berekening aslijn - berekening linker kantlijn - berekening rechter kantlijn Wegbreedtes In de ROA staan de volgende waarden beschreven voor wegbreedtes en belijning. Toe en afrit 3,5m Hoofdrijbaan 3,50m V 0 10 km/h 3,5m V 0 90 km/h Vluchtstrook 3,5m Rangeerbaan 3,5m V 0 90 km/h Belijning Kantstreep 0,0m Deelstreep 0,15m Blokmarkering 0,45m Conclusie horizontaal alignement berekenen: De berekening van de horizontale alignementen is een aantal keren aangepast doordat de verbindingen van het bestaande knooppunt en het hoge knooppunt niet boven elkaar mogen liggen. De berekeningen zijn aangepast door het toepassen van andere cirkelbogen en overgangsbogen. Het resultaat is een knooppunt boven het bestaande knooppunt met de mogelijkheid voor het plaatsen van de palen. 16

17 Verticaal alignement Berekeningsmethode De berekening wordt uitgevoerd volgens de volgende methode: Rv (1-cos ) Rt = max Rv y H Rt (1-cos ) Rt sin x Rv sin Verticaal: bekend zijn R v, R t,, H De benodigde afmetingen kunnen worden bepaald met de volgende formules: - y = H (R v + R t ) * (1-cos ) - x = y * cotg Horizontaal: L = x + (R t + R v ) * sin L Conclusie verticaal alignement berekenen Als alle verticale lengtes berekend zijn kunner ze worden vergeleken met de lengtes verkregen uit de horizontale berekening. Dit is weergegeven in de onderstaande tabel. horizontaal L (m) verticaal L (m) Uit deze tabel blijkt dat alle Verticale waarden voldoen. Alle hoogteverschillen (H) kunnen worden overbrugd met de aanwezige lengte. 17

18 Deel C overzicht spreadsheets Horizontaal alignement Hieronder is een overzicht gegeven van de alignementen die berekend zijn met behulp van een spreadsheet. De spreadsheet is gemaakt aan de hand van de formules die behandeld zijn in deel B. Boogstraal A 10km/h Rh = 755, V0 = 10 fz = 0,1 i = 5 90km/h Rh = 318,90 00 V0 = 90 fz = 0,13 i = 7 70km/h Rh = 167, V0 = 70 fz = 0,16 i = 7 50km/h Rh = 75,71 61 V0 = 50 fz = 0,18 i = 8 In krappe bogen zoals bij een klaverblad wordt volstaan met een straal van 65meter Verklaring van de gebruikte symbolen: 18

19 Boog 1.1 Aanname: R = 65m A = 61 V 0 = 50km/h ϕ = 65 graden Totale hoekverdraaiing 45 graden Overgangsboog: L Lengte 57,5m τ ob Hoekverdraaiing 0,44rad 5,3graden X ob1 X-coördinaat A 56,15m X ob Afstand AA 7,71m X ob3 X-coördinaat A 8,44m Y ob1 Y-coördinaat 8,9m Cirkelboog: τ cb 14,54 graden β 39,77 graden RsinB 41,58 m RcosB 49,96 m Coördinaten: punt X Y A 56, , A' 8,4391 8, M 8, , B 70, , B1 0, ,88556 A1-13, , A'1-4, ,

20 Boog 1. Aanname: R = 30m A = 00 V 0 = 90km/h ϕ = 109 graden Totale hoekverdraaiing 109 graden Overgangsboog: L Lengte 15,00m τ ob Hoekverdraaiing 0,0rad 11,19graden X ob1 X-coördinaat A 14,5m X ob Afstand AA 6,10m X ob3 X-coördinaat A 6,4m Y ob1 Y-coördinaat 8,1m Cirkelboog: τ cb 86,6 graden β 97,81 graden RsinB -43,48 m RcosB 317,03 m Coördinaten: punt X Y A 14, ,11587 A' 6, ,11587 M 6, ,0317 B 379, ,518 T 513, C 346, ,8949 0

21 Boog.1 Aanname: R = 65m A = 61 V 0 = 50km/h ϕ = 117 graden Totale hoekverdraaiing 97 graden Overgangsboog: L Lengte 57,5m τ ob Hoekverdraaiing 0,44rad 5,3graden X ob1 X-coördinaat A 56,15m X ob Afstand AA 7,71m X ob3 X-coördinaat A 8,44m Y ob1 Y-coördinaat 8,9m Cirkelboog: τ cb 66,54 graden β 91,77 graden RsinB 64,97 m RcosB -,01 m Coördinaten: punt X Y A 56, , A' 8,4391 8, M 8, , B 93, ,09333 B1 0, ,885 A1-36,599 65,07907 A'1-3,951 40,39 1

22 Boog. Aanname: R = 180m A = 100 V 0 = 70km/h ϕ = 36,7 graden Totale hoekverdraaiing 7 graden Overgangsboog: L Lengte 55,556m τ ob Hoekverdraaiing 0,154rad 8,841graden X ob1 X-coördinaat A 55,43m X ob Afstand AA 7,668m X ob3 X-coördinaat A 7,756m Y ob1 Y-coördinaat,853m Cirkelboog: τ cb 19,016 graden β 7,858 graden RsinB 84,111 m RcosB 159,139 m Coördinaten: punt X Y A 55,43,853 A' 7,756,853 M 7, ,714 B 111,867 1,574 T 87,696 0 C 113,336 83,864

23 Boog 3.1 Aanname: R = 65m A = 61 V 0 = 50km/h ϕ = 63 graden Totale hoekverdraaiing 43 graden Overgangsboog: L Lengte 57,5m τ ob Hoekverdraaiing 0,44rad 5,3graden X ob1 X-coördinaat A 56,15m X ob Afstand AA 7,71m X ob3 X-coördinaat A 8,44m Y ob1 Y-coördinaat 8,9m Cirkelboog: τ cb 1,54 graden β 37,77 graden RsinB 39,38 m RcosB 51,38 m Coördinaten: punt X Y A 56, , A' 8,4391 8, M 8, , B 68, ,70494 B1 0, ,885 A1-11, ,4675 A'1-3,951 93,7804 3

24 Boog 3. Aanname: R = 180m A = 100 V 0 = 70km/h ϕ = 134 graden Totale hoekverdraaiing 134 graden Overgangsboog: L Lengte 55,56m τ ob Hoekverdraaiing 0,154rad 8,84graden X ob1 X-coördinaat A 55,4m X ob Afstand AA 7,67m X ob3 X-coördinaat A 7,76m Y ob1 Y-coördinaat,85m Cirkelboog: τ cb 116,3 graden β 15,16 graden RsinB -103,65 m RcosB 147,16 m Coördinaten: punt X Y A 55,434,85938 A' 7,75574,85938 M 7, ,7138 B 174, ,3640 T 453, C 138, ,14 4

25 Boog 4.1 Aanname: R = 65m A = 61 V 0 = 50km/h ϕ = 115 graden Totale hoekverdraaiing 95 graden Overgangsboog: L Lengte 57,5m τ ob Hoekverdraaiing 0,44rad 5,3graden X ob1 X-coördinaat A 56,15m X ob Afstand AA 7,71m X ob3 X-coördinaat A 8,44m Y ob1 Y-coördinaat 8,9m Cirkelboog: τ cb 64,54 graden β 89,77 graden RsinB 65,00 m RcosB 0,6 m Coördinaten: punt X Y A 56, , A' 8,4391 8, M 8, , B 93, ,847 B1 0, ,885 A1-36, ,34768 A'1-4,8509 4,3666 5

26 Boog 4. Aanname: R = 180m A = 100 V 0 = 70km/h ϕ = 5,1 graden Totale hoekverdraaiing 46 graden Overgangsboog: L Lengte 55,556m τ ob Hoekverdraaiing 0,154rad 8,84graden X ob1 X-coördinaat A 55,43m X ob Afstand AA 7,668m X ob3 X-coördinaat A 7,756m Y ob1 Y-coördinaat,85m Cirkelboog: τ cb 7,416 graden β 16,58 graden RsinB 50,394 m RcosB 17,80 m Coördinaten: punt X Y A 55,43,853 A' 7,756,853 M 7, ,714 B 78,149 7,91 T 67,985 0 C 87,861 65,014 6

27 Berekening lengte uitrijstrook deceleratielengte Tabellen stijgen/dalen met hierin de ontwerpsnelheid en de deceleratie lengte als uitkomst. stijgend Deceleratielengte helling,5 % Vertraging 1,5,5 V o V e L d L d verschil ,386 87, , , , , , , , dalend Deceleratielengte helling,5 % Vertraging 1,5,5 V o V e L d L d verschil , , , , , , ,483 0, , Puntstuk Tabellen met de V 0 van de rangeerbaan Puntstuk 10km/h 90km/h 70km/h 10km/h 90km/h 70km/h rad graden rad graden rad graden tg min ,0500,8671 0,0500,8671 0,0500,8671 tg max ,0801 4,5934 0,1003 5,7487 0,105 6,9086 Lengte L1 Tabel met de relatie tg tot L 1 lengte L1 10km/h 90km/h 70km/h tg min tg max L 1 (tg min) 69,88 69,88 69,88 L 1 (tg max) 43,56 34,76 8,88 7

28 Rijstrook wisseling Tabel met L benodigd volgens ROA en met de reductie van 3,5sec (rijstrook minder). Rijstrookwisseling snelheid uitwijktijd L ben. L ben km/h m/sec. sec. uitrijstrook volgens ROA verschil 10 33,33 3,5 116, , ,00 3,5 87, , ,44 3,5 68, , ,88 3,5 48,61 Voorbereidingstijd Tabel met de verklaring van de tijd voor attentie dubbele belijning Voorbereidingstijd attentie d.m.v. dubbele belijning van 50m. snelheid voorbereidingstijd benodigde km/h m/sec. tijd (ROA) 10 33,33 1,5 1 Conclusie L ben CONCLUSIE L ben. km/h uitrijstrook , , , ,61 50 Verkregen waarden voor het gehele knooppunt Uitvoegstrook ontwerpsnelheid 90km/h 10km/h 70km/h 10km/h dalend/stijgend dalend stijgend dalend stijgend deceleratielengte 107, ,45 0 deceleratie verschil 85, ,67 0 L benodigd vertraging bij een lengte van 31,456m is 1,8m/s 31,456= deceleratielengte + L benodigd 8

29 Verticaal alignement Boog 1.1 V0 50 km/h Rvoet 1400 m Rtop 800 m hellingspercentage,15 % hoogte verschil H 5,5 m Rvoet+Rtop 400 y 4, m Rt*(1-cosa) 0, m Rv*(1-cosa) 0, m + controle 5,5 m x L 10,6796 m 300, m controle Rt*sina 60, m Rv*sina 30, m x 10,6796 m + 300, m Boog 1. V0 90 km/h Rvoet 6500 m Rtop m hellingspercentage,15 % hoogte verschil H 5,5 m Rvoet+Rtop y 0,99464 m Rt*(1-cosa) 3, m Rv*(1-cosa) 1,50179 m + controle 5,5 m x L 46,616 m 465,4147 m controle Rt*sina 79,4354 m Rv*sina 139,7177 m x 46,616 m + 465,4147 m 9

30 Boog.1 V0 50 km/h Rvoet 1400 m Rtop 800 m hellingspercentage 4 % hoogte verschil H 5,5 m Rvoet+Rtop 400 y,14407 m Rt*(1-cosa),37316 m Rv*(1-cosa) 1, m + controle 5,5 m x L 53,60067 m 1,4664 m controle Rt*sina 111,9105 m Rv*sina 55,9555 m x 53,60067 m + 1,4664 m Boog. V0 70 km/h Rvoet 3700 m Rtop 7400 m hellingspercentage 1,1 % hoogte verschil H 5,5 m Rvoet+Rtop y 4,88511 m Rt*(1-cosa) 0, m Rv*(1-cosa) 0,383 m + controle 5,5 m x L 438,9555 m 561,048 m controle Rt*sina 81,39508 m Rv*sina 40,69754 m x 438,9555 m + 561,048 m 30

31 Boog 3.1 V0 50 km/h Rvoet 1400 m Rtop 800 m hellingspercentage,1 % hoogte verschil H 5,5 m Rvoet+Rtop 400 y 4,57406 m Rt*(1-cosa) 0, m Rv*(1-cosa) 0, m + controle 5,5 m x L 17,8193 m 305,9999 m controle Rt*sina 58,78704 m Rv*sina 9,3935 m x 17,8193 m + 305,9999 m Boog 3. V0 70 km/h Rvoet 3700 m Rtop 7400 m hellingspercentage,5 % hoogte verschil H 5,5 m Rvoet+Rtop y,03875 m Rt*(1-cosa), m Rv*(1-cosa) 1, m + controle 5,5 m x L 81,31501 m 358,783 m controle Rt*sina 184,94 m Rv*sina 9,47111 m x 81,31501 m + 358,783 m 31

32 Boog 4.1 V0 50 km/h Rvoet 1400 m Rtop 800 m hellingspercentage 3,1 % hoogte verschil H 5,5 m Rvoet+Rtop 400 y 3, m Rt*(1-cosa) 1, m Rv*(1-cosa) 0,6716 m + controle 5,5 m x L 11,366 m 4,5037 m controle Rt*sina 86,7583 m Rv*sina 43,37916 m x 11,366 m + 4,5037 m Boog 4. V0 70 km/h Rvoet 3700 m Rtop 7400 m hellingspercentage 1,1 % hoogte verschil H 5,5 m Rvoet+Rtop y 4,88511 m Rt*(1-cosa) 0, m Rv*(1-cosa) 0,383 m + controle 5,5 m x L 438,9555 m 561,048 m controle Rt*sina 81,39508 m Rv*sina 40,69754 m x 438,9555 m + 561,048 m 3

Ontwerp van Verkeersinfrastructuur

Ontwerp van Verkeersinfrastructuur Ontwerp van Verkeersinfrastructuur Horizontaal en verticaal alignement Jan Van Den Bossche Grontmij Antwerpen 28 april 2014 Vlaamse Stichting Verkeerskunde Horizontaal en verticaal alignement Bronnen:

Nadere informatie

GEOMETRISCH WEGONTWERP

GEOMETRISCH WEGONTWERP GEOMETRISCH WEGONTWERP Inleiding Hoofdprincipes Capaciteit + intensiteit Duurzaam veilig Gedrag bestuurders May 11, 2012 1 INLEIDING Ontwerper vs gebruiker - Verkeersfunctie van de weg - Veiligheid van

Nadere informatie

De hoofdstuknummers in deze bundel corresponderen met de hoofdstukken in het diktaat

De hoofdstuknummers in deze bundel corresponderen met de hoofdstukken in het diktaat CTB140-14 CTB140 Oefenopgaven Deel 3 - Antwoorden De hoofdstuknummers in deze bundel corresponderen met de hoofdstukken in het diktaat 1 HOOFDPRINCIPES ONTWERP 1.1 Zichtafstanden a) Reactietijd en remweg

Nadere informatie

Nieuwe Ontwerprichtlijn Autosnelwegen NOA

Nieuwe Ontwerprichtlijn Autosnelwegen NOA Nieuwe Ontwerprichtlijn Autosnelwegen NOA NOA Nieuwe Ontwerprichtlijn Autosnelwegen Colofon De NOA is een uitgave van Rijkswaterstaat Adviesdienst Verkeer en Vervoer Totstandkoming in samenwerking met

Nadere informatie

Vergelijking VKA ontwerp en SHB&L voorstel voor afrit Hoevelaken 09/01/2017 1

Vergelijking VKA ontwerp en SHB&L voorstel voor afrit Hoevelaken 09/01/2017 1 Vergelijking VKA ontwerp en SHB&L voorstel voor afrit Hoevelaken 09/01/2017 1 Uitgangspunten van SHB&L voorstel Het SHB&L voorstel voldoet aan de Richtlijnen Ontwerp Autosnelwegen (ROA) 2014 en de Capaciteitswaarden

Nadere informatie

CTB1420 Transport & Planning Geometrisch ontwerp - alignementen

CTB1420 Transport & Planning Geometrisch ontwerp - alignementen CTB1420 Transport & Planning Geometrisch ontwerp - alignementen Paul Wiggenraad, Transport & Planning 18-06-18 30-5-2017 Delft University of Technology CTB1420: Geometrie 2 Agenda presentatie Historie

Nadere informatie

Elementaire ontwerpen. MIRT-verkenning corridorstudie Amsterdam- Hoorn

Elementaire ontwerpen. MIRT-verkenning corridorstudie Amsterdam- Hoorn Elementaire ontwerpen MIRT-verkenning corridorstudie Amsterdam- Hoorn Opbouw 1. Doel presentatie 2. Ontwerpen knp Zaandam Functioneel (waarom) Ontwerp richtingen Keuzes in pakketten 3. Overige ontwerpen

Nadere informatie

Geometrisch ontwerp. Geometrische aspecten van wegen Lesgever: Prof. Dr. Ir. H. De Backer

Geometrisch ontwerp. Geometrische aspecten van wegen Lesgever: Prof. Dr. Ir. H. De Backer Geometrisch ontwerp Geometrische aspecten van wegen Lesgever: Prof. Dr. Ir. H. De Backer Academiejaar 2016-2017 OPBOUW WEGDEK De bepaling van de bouwklassen gebeurt via de site www.wegenenverkeer.be/bouwklasse.

Nadere informatie

Memo. 1 Inleiding. 2 Uitgangspunten. datum 10 december 2015 aan Johan Vos en Rob van der Vlies

Memo. 1 Inleiding. 2 Uitgangspunten. datum 10 december 2015 aan Johan Vos en Rob van der Vlies Memo datum 10 december 2015 aan van Johan Vos en Rob van der Vlies kopie Henk Otten project A27 Houten - Hooipolder projectnr. 401317 betreft Ontwerpverantwoording aansluiting Gorinchem Noord 1 Inleiding

Nadere informatie

Formuleblad CT2710 Lever dit blad onbeschreven in als je klaar bent

Formuleblad CT2710 Lever dit blad onbeschreven in als je klaar bent Formuleblad CT710 ever dit blad onbeschreven in als je klaar bent Versie januari 011 1 Geometrisch ontwerpen van wegen 7iv R 10 v + 9h waarin: R: boogstraal v: ontwerpsnelheid h: verkanting [%] R h z =

Nadere informatie

Verslag expert judgement DVS hoofdvarianten Planstudie Ring Utrecht A27/A12

Verslag expert judgement DVS hoofdvarianten Planstudie Ring Utrecht A27/A12 RWS Utrecht, Projectteam Ring Utrecht DVS Ontwerp en Inrichting DVS Veiligheid Verslag expert judgement DVS hoofdvarianten Planstudie Ring Utrecht A27/A12 Doel: in kader van het trechterproces vastleggen

Nadere informatie

Snelweg invoegen en uitvoegen hoe?

Snelweg invoegen en uitvoegen hoe? Snelweg invoegen en uitvoegen hoe? Snelweg vast procedure Ga je naar een ander stad waarbij je stukje op de snelweg moet rijden? Denk dan aan: Je route tot je eind bestemming. Welke ANWB borden je moet

Nadere informatie

Snelheid op gewestwegen buiten de bebouwde kom. Stuurgroep Verkeer en mobiliteit

Snelheid op gewestwegen buiten de bebouwde kom. Stuurgroep Verkeer en mobiliteit Dienstorder MOW/AWV/2016/2 d.d. 26 januari 2016 Titel: Voorgesteld door: (stuurgroep) Kenniscluster: Doelgroep: Verspreiding: Snelheid op gewestwegen buiten de bebouwde kom Stuurgroep Verkeer en mobiliteit

Nadere informatie

CTB Transport & Planning Sommen- en vragencollege Delen 3 en 4

CTB Transport & Planning Sommen- en vragencollege Delen 3 en 4 CTB1420-14 Transport & Planning Sommen- en vragencollege Delen 3 en 4 Transport & Planning 7-3-2019 Delft University of Technology Challenge the future 1. Opgavendeel3 2 Inhoud deel 3: Geometrisch ontwerp

Nadere informatie

ERRATA HANDBOEK WEGONTWERP VERSIE 3.4

ERRATA HANDBOEK WEGONTWERP VERSIE 3.4 EATA HANDBOEK WEGONTWEP VESIE 3.4 9 oktober 008 Handboek Wegontwerp 64a Basiscriteria Pag. 43, linker kolom, de regel v.o. Oud Het actieve voertuigenpark en het totaal aantal voertuigkilometers per jaar

Nadere informatie

VERKEERSVEILIGHEIDSRAPPORT

VERKEERSVEILIGHEIDSRAPPORT OOSTERWEELVERBINDING linkeroever met aansluiting aan Charles de Costerlaan TEN-wegen Verkeersveiligheidsaudit, fase ontwerp 1. INLEIDING 1.1 Dit verslag beschrijft fase 2 van de verkeersveiligheidsaudit

Nadere informatie

Snelweg invoegen, inhalen, uitvoegen.

Snelweg invoegen, inhalen, uitvoegen. Het naderen van een autosnelweg. Door goed op te letten op de verkeersborden, wordt al snel duidelijk of je een autosnelweg of een autoweg nadert. Het type weg moet je ruim van te voren herkennen om te

Nadere informatie

Verkeersafwikkeling weefvak A4 Nieuw-Vennep/Hoofddorp. April 2002

Verkeersafwikkeling weefvak A4 Nieuw-Vennep/Hoofddorp. April 2002 Verkeersafwikkeling weefvak A4 Nieuw-Vennep/Hoofddorp April 2002 ....................... Colofon Uitgegeven door: Adviesdienst Verkeer en Vervoer Informatie: ir. H. Schuurman Telefoon: 010 282 5889 Fax:

Nadere informatie

KRITISCHE ONTWERPELEMENTEN EN VERKEERSSAMENSTELLING 130 KM/UUR

KRITISCHE ONTWERPELEMENTEN EN VERKEERSSAMENSTELLING 130 KM/UUR KRITISCHE ONTWERPELEMENTEN EN VERKEERSSAMENSTELLING 130 KM/UUR RIJKSWATERSTAAT DIENST VERKEER EN SCHEEPVAART 31 oktober 2011 075833121 - Definitief D01011.000601.0100 075833121:0.1 - Definitief ARCADIS

Nadere informatie

Opmerking In de berekening mogen v = 0 en/of v = 187,5 zonder toelichting zijn weggelaten.

Opmerking In de berekening mogen v = 0 en/of v = 187,5 zonder toelichting zijn weggelaten. HAVO wb 00-I Weerstand De formules voor P rol en P lucht invoeren in de grafische rekenmachine (GR) en bepalen voor welke waarde van v deze gelijk zijn v,7 P lucht > P rol voor v > =,7 (km/uur) (v >,7

Nadere informatie

2 Uitvoering van de beoordeling

2 Uitvoering van de beoordeling Deventer Den Haag Eindhoven Snipperlingsdijk 4 Casuariestraat 9a Emmasingel 15 7417 BJ Deventer 2511 VB Den Haag 5611 AZ Eindhoven Postbus 161 7400 AD Deventer Leeuwarden Amsterdam T +31 (0)570 666 222

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 19 juni uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 19 juni uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Eamen VW 2019 tijdvak 2 woensdag 19 juni 13.30-16.30 uur wiskunde B Bij dit eamen hoort een uitwerkbijlage. Dit eamen bestaat uit 17 vragen. Voor dit eamen zijn maimaal 76 punten te behalen. Voor elk vraagnummer

Nadere informatie

Schuiven van een voertuig in een bocht met positieve verkanting

Schuiven van een voertuig in een bocht met positieve verkanting Voertuigtechniek Technisch Specialist LESBRIEF Schuiven van een voertuig in een bocht met positieve verkanting Deze lesbrief behandelt positieve verkanting en centripetale kracht in relatie tot het schuiven

Nadere informatie

2 Vraagstuk Dynamicaboek (Kermisattractie)

2 Vraagstuk Dynamicaboek (Kermisattractie) Kermisattractie Wisnet-HB update april 009 1 Benodigde wiskunde-onderwerpen Vectoren (eerst in de R) Poolcoördinaten (r en φ) Differentiëren (plaats, snelheid en versnelling en maximum/minimum bepalen)

Nadere informatie

Module 5 Uitwerkingen van de opdrachten

Module 5 Uitwerkingen van de opdrachten Module 5 Uitwerkingen van de opdrachten Opdracht 1 Deze oefening heeft als doel vertrouwd te raken met het integreren van de diverse betrekkingen die er bestaan tussen de belasting en uiteindelijk de verplaatsing:

Nadere informatie

HERKENNEN VAN KRUISPUNTEN

HERKENNEN VAN KRUISPUNTEN HERKENNEN VAN KRUISPUNTEN Kruispunten zijn op veel verschillende manieren te herkennen, ik zal hier een uitleg geven en duidelijk maken waar we kruispunten aan kunnen herkennen. Allereerst gaan we eens

Nadere informatie

Test theorie: Autowegen en Autosnelwegen

Test theorie: Autowegen en Autosnelwegen Test theorie: Autowegen en Autosnelwegen (wordt je aangeboden door Autorij-instructie.nl) Zie de Maximum toegestane snelheid op de Nederlandse wegen van de verschillende voertuigen Test theorie: Autosnelwegen

Nadere informatie

Gegeven de starre balk in figuur 1. Op het gedeelte A D werkt een verdeelde belasting waarvoor geldt: Figuur 1: Opgave 1.

Gegeven de starre balk in figuur 1. Op het gedeelte A D werkt een verdeelde belasting waarvoor geldt: Figuur 1: Opgave 1. Universiteit Twente Faculteit Construerende Technische Wetenschappen Opleidingen Werktuigbouwkunde & Industrieel Ontwerpen Kenmerk: CTW.3/TM-573 ONDERDEEL : Statica DATUM : 5 november 03 TIJD : 3:45 5:30

Nadere informatie

Eindexamen havo wiskunde B pilot II

Eindexamen havo wiskunde B pilot II Het gewicht van een paard Voor mensen die paarden verzorgen figuur 1, is het belangrijk om te weten hoe zwaar hun paard is. Het gewicht van een paard kan worden geschat met behulp van twee afmetingen:

Nadere informatie

Autoweg en Autosnelweg

Autoweg en Autosnelweg Rijopleiding 2002 Politie Instituut Verkeer en Milieu / Apeldoorn Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, disk, cassette of op

Nadere informatie

Poolcoördinaten (kort)

Poolcoördinaten (kort) Poolcoördinaten (kort) WISNET-HBO update juli 2013 Carthesiaanse coördinaten In het algemeen gebruiken we voor de plaatsbepaling in het platte vlak de gewone (Carthesiaanse) coördinaten voor, in een rechthoekig

Nadere informatie

A4 tussen knooppunt Badhoevedorp (rechts) en Schipholtunnel (links). Bij knooppunt Badhoevedorp zijn de wegen in aanleg gestreept paars/blauw

A4 tussen knooppunt Badhoevedorp (rechts) en Schipholtunnel (links). Bij knooppunt Badhoevedorp zijn de wegen in aanleg gestreept paars/blauw Presentatie gegeven door Henk Heikoop op de FOSIM-gebruikersbijeenkomst van woensdag 14 juni 2017 in het Vergadercentrum van de Jaarbeurs (Beatrixtheater) te Utrecht Voor het wegvak van A4 Badhoevedorp

Nadere informatie

PROJECTGROEP A4: Capaciteitsuitbreiding van de Rijksweg A4 RAPPORT 4:MX Ontwerp NAAM: Wouter Koning, Mark Roelofsen. Inhoudsopgave...

PROJECTGROEP A4: Capaciteitsuitbreiding van de Rijksweg A4 RAPPORT 4:MX Ontwerp NAAM: Wouter Koning, Mark Roelofsen. Inhoudsopgave... December 2002 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij

Nadere informatie

Invoegen / uitvoegen - plaats van handeling. Situatie 1 - invoegen GOED FOUT. Copyright 2007 Rijexamendoejezo.nl

Invoegen / uitvoegen - plaats van handeling. Situatie 1 - invoegen GOED FOUT. Copyright 2007 Rijexamendoejezo.nl Invoegen / uitvoegen - plaats van handeling Situatie 1 - invoegen Als we er van uitgaan dat je even hard rijdt als het verkeer op de doorgaande rijbaan, dan heb je te weinig afstand tot je voorligger als

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B1,2 (nieuwe stijl)

Examen VWO. wiskunde B1,2 (nieuwe stijl) wiskunde B, (nieuwe stijl) Examen VWO Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak Woensdag 3 juni 3.30 6.30 uur 0 04 Voor dit examen zijn maximaal 87 punten te behalen; het examen bestaat uit 9 vragen.

Nadere informatie

PROJECT 1: Kinematics of a four-bar mechanism

PROJECT 1: Kinematics of a four-bar mechanism KINEMATICA EN DYNAMICA VAN MECHANISMEN PROJECT 1: Kinematics of a four-bar mechanism Lien De Dijn en Celine Carbonez 3 e bachelor in de Ingenieurswetenschappen: Werktuigkunde-Elektrotechniek Prof. Dr.

Nadere informatie

wiskunde B pilot vwo 2017-II

wiskunde B pilot vwo 2017-II wiskunde B pilot vwo 017-II Formules Goniometrie sin( tu) sin( t)cos( u) cos( t)sin( u) sin( tu) sin( t)cos( u) cos( t)sin( u) cos( tu) cos( t)cos( u) sin( t)sin( u) cos( tu) cos( t)cos( u) sin( t)sin(

Nadere informatie

wiskunde B pilot havo 2015-I

wiskunde B pilot havo 2015-I Hangar maximumscore Beschrijven hoe de vergelijking 0,006x + 56,6 = 0 opgelost kan worden De oplossingen zijn x,0 ( nauwkeuriger) en x,0 ( nauwkeuriger) Dit geeft een breedte van 86,0 meter Als voor x

Nadere informatie

Versie 1.1. definitief. Wegontwerp in tunnels Convergentie- en divergentiepunten in en nabij tunnels

Versie 1.1. definitief. Wegontwerp in tunnels Convergentie- en divergentiepunten in en nabij tunnels Versie 1.1 definitief Wegontwerp in tunnels Convergentie- en divergentiepunten in en nabij tunnels Datum: 31-07-2008 CONVERGENTIE- EN DIVERGENTIEPUNTEN IN EN NABIJ TUNNELS RIJKSWATERSTAAT BOUWDIENST STEUNPUNT

Nadere informatie

10.0 Voorkennis. cos( ) = -cos( ) = -½ 3. [cos is x-coördinaat] sin( ) = -sin( ) = -½ 3. [sin is y-coördinaat] Willem-Jan van der Zanden

10.0 Voorkennis. cos( ) = -cos( ) = -½ 3. [cos is x-coördinaat] sin( ) = -sin( ) = -½ 3. [sin is y-coördinaat] Willem-Jan van der Zanden 10.0 Voorkennis 5 1 6 6 cos( ) = -cos( ) = -½ 3 [cos is x-coördinaat] 5 1 3 3 sin( ) = -sin( ) = -½ 3 [sin is y-coördinaat] 1 Voorbeeld 1: Getekend is de lijn k: y = ½x 1. De richtingshoek α van de lijn

Nadere informatie

Eindexamen havo wiskunde B pilot II

Eindexamen havo wiskunde B pilot II Eindexamen havo wiskunde B pilot 0 - II Het gewicht van een paard maximumscore 4 Een keuze van (bijvoorbeeld) een lengte van 0 (cm) voor het kleinste paard (en dus een lengte van 80 (cm) voor het grootste

Nadere informatie

Samenvatting wiskunde havo 4 hoofdstuk 5,7,8 en vaardigheden 3 en 4 en havo 5 hoofdstuk 3 en 5 Hoofdstuk 5 afstanden en hoeken Voorkennis Stelling van

Samenvatting wiskunde havo 4 hoofdstuk 5,7,8 en vaardigheden 3 en 4 en havo 5 hoofdstuk 3 en 5 Hoofdstuk 5 afstanden en hoeken Voorkennis Stelling van Samenvatting wiskunde havo 4 hoofdstuk 5,7,8 en vaardigheden 3 en 4 en havo 5 hoofdstuk 3 en 5 Hoofdstuk 5 afstanden en hoeken Stelling van Kan alleen bij rechthoekige driehoeken pythagoras a 2 + b 2 =

Nadere informatie

PROJECTGROEP A4: Capaciteitsuitbreiding van de Rijksweg A4 RAPPORT 3: Dwarsprofielen en bewegwijzering NAAM: Reyndert van Vliet. Inhoudsopgave...

PROJECTGROEP A4: Capaciteitsuitbreiding van de Rijksweg A4 RAPPORT 3: Dwarsprofielen en bewegwijzering NAAM: Reyndert van Vliet. Inhoudsopgave... December 2002 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 2 woensdag 21 juni uur

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 2 woensdag 21 juni uur Eamen VW 017 tijdvak woensdag 1 juni 13.30-16.30 uur wiskunde B (pilot) Dit eamen bestaat uit 17 vragen. Voor dit eamen zijn maimaal 74 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met

Nadere informatie

Hoofdstuk 2: Grafieken en formules

Hoofdstuk 2: Grafieken en formules Hoofdstuk 2: Grafieken en formules Wiskunde VMBO 2011/2012 www.lyceo.nl Hoofdstuk 2: Grafieken en formules Wiskunde 1. Basisvaardigheden 2. Grafieken en formules 3. Algebraïsche verbanden 4. Meetkunde

Nadere informatie

wiskunde B havo 2019-I

wiskunde B havo 2019-I Formule van Wilson maximumscore Uitgaande van gelijke temperatuur en diepte wordt het verschil in snelheid dus bepaald door het verschil in zoutgehalte Er geldt: v =,9( 7 5),9( 5) Het gevraagde verschil

Nadere informatie

8.1 Rekenen met complexe getallen [1]

8.1 Rekenen met complexe getallen [1] 8.1 Rekenen met complexe getallen [1] Natuurlijke getallen: Dit zijn alle positieve gehele getallen en nul. 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6,... Het symbool voor de natuurlijke getallen is Gehele getallen: Dit zijn

Nadere informatie

Uitgewerkte oefeningen

Uitgewerkte oefeningen Uitgewerkte oefeningen Algebra Oefening 1 Gegeven is de ongelijkheid: 4 x. Welke waarden voor x voldoen aan deze ongelijkheid? A) x B) x [ ] 4 C) x, [ ] D) x, Oplossing We werken de ongelijkheid uit: 4

Nadere informatie

wiskunde B vwo 2016-I

wiskunde B vwo 2016-I wiskunde vwo 06-I Formules Vlakke meetkunde Verwijzingen naar definities en stellingen die bij een bewijs mogen worden gebruikt zonder nadere toelichting. Hoeken, lijnen en afstanden: gestrekte hoek, rechte

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde B1-2 havo 2006-I

Eindexamen wiskunde B1-2 havo 2006-I Verkeersdichtheid We gaan uit van de volgende (denkbeeldige) situatie (zie figuur 1). Op een weg rijden auto s met een snelheid van 80 kilometer per uur. e auto s houden een onderlinge afstand van 45 meter.

Nadere informatie

De 2+1-weg: N50 Zwolle-Kampen Rob de Bruijn (Rijkswaterstaat Oost-Nederland)

De 2+1-weg: N50 Zwolle-Kampen Rob de Bruijn (Rijkswaterstaat Oost-Nederland) 1 De 2+1-weg: N50 Zwolle-Kampen (Rijkswaterstaat Oost-Nederland) De N50, een belangrijke schakel in het hoofdwegennet, is een enkelbaans autoweg (1x2 rijstroken) met een stroomfunctie en een maximum snelheid

Nadere informatie

Figuur 1: Haakse hoek op kruispunt van twee fietspaden. Zo moet het dus niet.

Figuur 1: Haakse hoek op kruispunt van twee fietspaden. Zo moet het dus niet. Vrouwelijk ontwerpen Theo Zeegers, verkeersconsulent Fietsersbond Inleiding Konijnen zijn opmerkelijke dieren. Zij kunnen in vol galop haakse bochten maken, om zodoende aan eventuele belagers te ontkomen.

Nadere informatie

wiskunde B havo 2017-II

wiskunde B havo 2017-II wiskunde B havo 07-II Afstand tussen twee raaklijnen maximumscore Uit x x= 0 volgt ( x = 0 ) x = 0 Hieruit volgt x = 8 dus (de x-coördinaten van M en N zijn) x = 8 ( = ) en x = 8 ( = ) De afstand tussen

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 1 woensdag 18 mei uur

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 1 woensdag 18 mei uur Eamen VW 016 tijdvak 1 woensdag 18 mei 13.30-16.30 uur wiskunde (pilot) it eamen bestaat uit 16 vragen. Voor dit eamen zijn maimaal 79 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een

Nadere informatie

RBEID 16/5/2011. Een rond voorwerp met een massa van 3,5 kg hangt stil aan twee touwtjes (zie bijlage figuur 2).

RBEID 16/5/2011. Een rond voorwerp met een massa van 3,5 kg hangt stil aan twee touwtjes (zie bijlage figuur 2). HOOFDSTUK OOFDSTUK 4: K NATUURKUNDE KLAS 4 4: KRACHT EN ARBEID RBEID 16/5/2011 Totaal te behalen: 33 punten. Gebruik eigen grafische rekenmachine en BINAS toegestaan. Opgave 0: Bereken op je rekenmachine

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde B1-2 vwo 2004-II

Eindexamen wiskunde B1-2 vwo 2004-II Voedselbehoefte In een zeker gebied wordt een grote toename van de bevolking voorzien. Om de daarmee gepaard gaande problemen het hoofd te kunnen bieden, heeft men een schatting nodig van de grootte van

Nadere informatie

Examen HAVO. wiskunde B1,2

Examen HAVO. wiskunde B1,2 wiskunde 1, Examen HVO Hoger lgemeen Voortgezet Onderwijs ijdvak 1 Vrijdag 19 mei 1.0 16.0 uur 0 06 Voor dit examen zijn maximaal 87 punten te behalen; het examen bestaat uit vragen. Voor elk vraagnummer

Nadere informatie

Vraag Antwoord Scores ( ) ( ) + 1. (of r ) (of een gelijkwaardige uitdrukking) 1. x y 1 + = 1. b) 1. y = x + ) 1

Vraag Antwoord Scores ( ) ( ) + 1. (of r ) (of een gelijkwaardige uitdrukking) 1. x y 1 + = 1. b) 1. y = x + ) 1 De rechte van Euler maimumscore De straal r van c is ( 0 ) ( ) + 5 = + = 5 Hieruit volgt r = 5 ( r ) ( een gelijkwaardige uitdrukking) Een vergelijking van c is ( ) ( ) Een vergelijking van c is ( ) (

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 22 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 22 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Examen VWO 0 tijdvak woensdag juni 3.30-6.30 uur wiskunde B Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 8 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 79 punten te behalen. Voor elk vraagnummer

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B1,2. tijdvak 1 dinsdag 2 juni uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen VWO. wiskunde B1,2. tijdvak 1 dinsdag 2 juni uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. amen VWO 2009 tijdvak dinsdag 2 juni 3.30-6.30 uur wiskunde B,2 Bij dit eamen hoort een uitwerkbijlage. Dit eamen bestaat uit 9 vragen. Voor dit eamen zijn maimaal 80 punten te behalen. Voor elk vraagnummer

Nadere informatie

A15, Papendrecht Sliedrecht-Oost VVA fase 1

A15, Papendrecht Sliedrecht-Oost VVA fase 1 KOVA A15, Papendrecht Sliedrecht-Oost VVA fase 1 KoVa nr. 17024 13 juli 2017 Eindrapportage Auditleider: Erik Mansvelder Auditor: Martin de Haan Dit rapport is opgesteld conform het vigerend Voorschrift

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde B vwo II

Eindexamen wiskunde B vwo II Formules Vlakke meetkunde Verwijzingen naar definities en stellingen die bij een bewijs mogen worden gebruikt zonder nadere toelichting. Hoeken, lijnen en afstanden: gestrekte hoek, rechte hoek, overstaande

Nadere informatie

Parrallel oprij strook >150m. A28 N A1 west huidige boog wordt 2 baans gemaakt. Helling = 0.75% Afstand 180m in openlucht Helling tussen A en B = 0.

Parrallel oprij strook >150m. A28 N A1 west huidige boog wordt 2 baans gemaakt. Helling = 0.75% Afstand 180m in openlucht Helling tussen A en B = 0. A1west A28 noord naar Hanze tunnel boog straal dezelfde als RWS flyover! Geoptimaliseerd voor hoogte tov maaiveld en helling Geen nieuwe verbinding nodig tussen A28 noord en A1west E =3m A =3 m. Afstand

Nadere informatie

Examen HAVO. wiskunde B (pilot) tijdvak 2 woensdag 20 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen HAVO. wiskunde B (pilot) tijdvak 2 woensdag 20 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Eamen HAV 0 tijdvak woensdag 0 juni 3.30-6.30 uur wiskunde B (pilot) Bij dit eamen hoort een uitwerkbijlage.. Dit eamen bestaat uit 0 vragen. Voor dit eamen zijn maimaal 8 punten te behalen. Voor elk vraagnummer

Nadere informatie

MIRT-Verkenning A67 Leenderheide - Zaarderheiken. Inloopbijeenkomsten 19 april 2018, Sevenum

MIRT-Verkenning A67 Leenderheide - Zaarderheiken. Inloopbijeenkomsten 19 april 2018, Sevenum MIRT-Verkenning A67 Leenderheide - Zaarderheiken Inloopbijeenkomsten 19 april 2018, Sevenum Inhoud Waar staan we? Uitwerking alternatieven: wegontwerp Uitwerking alternatieven: smart mobility Onderzoek

Nadere informatie

Brussels Hoofdstedelijk Gewest ****** Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Mobiliteitscel

Brussels Hoofdstedelijk Gewest ****** Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Mobiliteitscel Koninklijk Besluit van 9 oktober 1998 tot bepaling van de vereisten voor de aanleg van verhoogde inrichtingen op de openbare weg en van de technische voorschriften waaraan die moeten voldoen. Van commentaar

Nadere informatie

Introductie en basisbegrippen

Introductie en basisbegrippen Analyse van ontwerp van verkeersinfrastructuur Inhoud 2 Introductie en basisbegrippen Ergonomisch wegontwerp Profielen Overzicht wetten, vademecums, richtlijnen Inrichtingsprincipes per wegcategorie 1

Nadere informatie

Examen HAVO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 24 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen HAVO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 24 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Examen HAVO 009 tijdvak woensdag 4 juni 3.30-6.30 uur wiskunde B Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 9 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 8 punten te behalen. Voor elk vraagnummer

Nadere informatie

Bijlage A: Variantenbeschrijving

Bijlage A: Variantenbeschrijving Bijlage A: Variantenbeschrijving 1 Variant A: Brug huidige locatie Figuur 1: Variant A Figuur 2: Ontwerptekening In deze variant wordt de nieuwe Steekterbrug op de bestaande locatie gerealiseerd (zie figuur

Nadere informatie

1BK2 1BK6 1BK7 1BK9 2BK1

1BK2 1BK6 1BK7 1BK9 2BK1 Kern Subkern Leerdoel niveau BK begrippen vmbo waar in bettermarks 1.1.1. Je gebruikt positieve en negatieve getallen, breuken en decimale getallen in hun onderlinge samenhang en je ligt deze toe binnen

Nadere informatie

Artikel 06c gedrag bij in- en uitrijden werkvakken en tijdelijke uitritten en het laden en lossen

Artikel 06c gedrag bij in- en uitrijden werkvakken en tijdelijke uitritten en het laden en lossen Bron: Titel: CROW Artikel 06c gedrag bij in- en uitrijden werkvakken en tijdelijke ten en het laden en lossen Inhoud: 1. Inleiding In de artikelen 'Maatregelen bij in- en uitrijden werkvakken' en 'Maatregelen

Nadere informatie

Marte Siebinga Dawn Spruijtenburg Marthe Oldenhof

Marte Siebinga Dawn Spruijtenburg Marthe Oldenhof Marte Siebinga Dawn Spruijtenburg Marthe Oldenhof Profielvakken: Natuurkunde & Wiskunde Begeleider: Maryam Tavakoli Inleverdatum: 14-02-2014 Voorwoord Voor u ligt het PWS Knooppunt Joure. Ongeveer een

Nadere informatie

PROBLEEMOPLOSSEND DENKEN MET

PROBLEEMOPLOSSEND DENKEN MET PROBLEEMOPLOSSEND DENKEN MET Van onderzoekend leren naar leren onderzoeken in de tweede en derde graad Luc Gheysens DPB-Brugge 2012 PROBLEEM 1 Stelling van Pythagoras en gelijkvormige driehoeken Hieronder

Nadere informatie

Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 20 mei uur

Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 20 mei uur Wiskunde B (oude stijl) Examen HAV Hoger Algemeen Voortgezet nderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 0 mei 13.30 16.30 uur 0 03 Voor dit examen zijn maximaal 90 punten te behalen; het examen bestaat uit 0 vragen. Voor

Nadere informatie

Handboek Capaciteitswaarden Infrastructuur Autosnelwegen (CIA) Volledig Vernieuwd

Handboek Capaciteitswaarden Infrastructuur Autosnelwegen (CIA) Volledig Vernieuwd (Bijdragenr. 28) Handboek Capaciteitswaarden Infrastructuur Autosnelwegen (CIA) Volledig Vernieuwd Ir. J.W. Goemans Auteur is werkzaam bij Witteveen+Bos als adviseur en projectleider verkeersmanagement

Nadere informatie

m C Trillingen Harmonische trilling Wiskundig intermezzo

m C Trillingen Harmonische trilling Wiskundig intermezzo rillingen http://nl.wikipedia.org/wiki/bestand:simple_harmonic_oscillator.gif http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/74/simple_harmonic_motion_animation.gif Samenvatting bladzijde 110: rilling

Nadere informatie

Tentamen Mechanica ( )

Tentamen Mechanica ( ) Tentamen Mechanica (20-12-2006) Achter iedere opgave is een indicatie van de tijdsbesteding in minuten gegeven. correspondeert ook met de te behalen punten, in totaal 150. Gebruik van rekenapparaat en

Nadere informatie

vwo wiskunde b Baanversnelling de Wageningse Methode

vwo wiskunde b Baanversnelling de Wageningse Methode 1 1 vwo wiskunde b Baanversnelling de Wageningse Methode 1 1 2 2 Copyright 2018 Stichting de Wageningse Methode Auteurs Leon van den Broek, Ton Geurtz, Maris van Haandel, Erik van Haren, Dolf van den Hombergh,

Nadere informatie

De hoogte tijd grafiek is ook gegeven. d. Bepaal met deze grafiek de grootste snelheid van de vuurpijl.

De hoogte tijd grafiek is ook gegeven. d. Bepaal met deze grafiek de grootste snelheid van de vuurpijl. et1-stof Havo4: havo4 A: hoofdstuk 1 t/m 4 Deze opgaven en uitwerkingen vind je op www.agtijmensen.nl Bij het et krijg je in 1 minuten ongeveer deelvragen. Oefen-examentoets et-1 havo 4 1/11 1. Een lancering.

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 2 woensdag 18 juni uur

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 2 woensdag 18 juni uur Eamen VW 04 tijdvak woensdag 8 juni.0-6.0 uur wiskunde B (pilot) Dit eamen bestaat uit 6 vragen. Voor dit eamen zijn maimaal 76 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 1 woensdag 18 mei 13:30-16:30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 1 woensdag 18 mei 13:30-16:30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Eamen VW 06 tijdvak woensdag 8 mei 3:30-6:30 uur wiskunde ij dit eamen hoort een uitwerkbijlage. it eamen bestaat uit 7 vragen. Voor dit eamen zijn maimaal 77 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 1 woensdag 18 mei 13:30-16:30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen VWO. wiskunde B. tijdvak 1 woensdag 18 mei 13:30-16:30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Eamen VW 06 tijdvak woensdag 8 mei 3:30-6:30 uur wiskunde ij dit eamen hoort een uitwerkbijlage. it eamen bestaat uit 7 vragen. Voor dit eamen zijn maimaal 77 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde B1-2 vwo 2009 - I

Eindexamen wiskunde B1-2 vwo 2009 - I en benadering van een nulpunt Voor elke positieve startwaarde 0 is een rij 0,, 2, gegeven door de volgende recursievergelijking: n+ = 2 n +. n Deze recursievergelijking kunnen we ook schrijven als n+ =

Nadere informatie

Specificatie tracébestand

Specificatie tracébestand AM InfraDataCenter Specificatie tracébestand Eenduidige vastlegging bestandsformaat Eigenaar: Beheerder: Status: AM IDC Arthur Spruit Definitief Uitgavedatum: 01-07-2010 Versie: 1.0 2010 Behoudens de in

Nadere informatie

Trillingen en geluid wiskundig

Trillingen en geluid wiskundig Trillingen en geluid wiskundig 1 De sinus van een hoek 2 Radialen 3 Uitwijking van een harmonische trilling 4 Macht en logaritme 5 Geluidsniveau en amplitude 1 De sinus van een hoek Sinus van een hoek

Nadere informatie

VIND: proactief meten van de verkeersveiligheid

VIND: proactief meten van de verkeersveiligheid VIND: proactief meten van de verkeersveiligheid Hans Drolenga, Sweco Nederland B.V. Yvonne Janssen-Stans, Rijkswaterstaat Jurgen Koppen, Rijkswaterstaat Verkeersveiligheidsbeleid was in het verleden hoofdzakelijk

Nadere informatie

Graag vernemen wij van uw een reactie op ons voorstel en zijn graag bereid dit nader toe te lichten.

Graag vernemen wij van uw een reactie op ons voorstel en zijn graag bereid dit nader toe te lichten. Van: Rob & Anni van Engelenburg [mailto:engelenburg.voorschoten@planet.nl] Verzonden: donderdag 3 maart 2016 14:21 Aan: Duizer, BM Onderwerp: ingekomen stuk beste Bram, zou jij zo vriendelijk willen zijn

Nadere informatie

Dienstorder !"##$% &'(()*+,-(()*+( $. / ' Dienstorder MOW/AWV 2008/16. Verspreiding: *

Dienstorder !##$% &'(()*+,-(()*+( $. / ' Dienstorder MOW/AWV 2008/16. Verspreiding: * Dienstorder!"##$% &'(()*+,-(()*+( $. / ' Dienstorder MOW/AWV 008/16 Verspreiding: * uw kenmerk ons kenmerk bijlagen 1 vragen naar / e-mail telefoonnummer datum ir. Armand Rouffaert 0 553 78 01 armand.rouffaert@mow.vlaanderen.be

Nadere informatie

3200 = 40 = 30,5 vtg/km 4200

3200 = 40 = 30,5 vtg/km 4200 1 CONGESTIE EN SCHOKGOLVEN 1.1 Ongeluk op de snelweg a) Twee rijstroken, dus k cap = 2*20 =40 vtg/km. Intensiteit: 3200 vtg/uur. Capaciteit: 2*2100= 4200 vtg/uur. Dus de dichtheid is: 3200 k A1 = 40 =

Nadere informatie

Vraag Antwoord Scores. Het antwoord: 2 (euro) 1. a =

Vraag Antwoord Scores. Het antwoord: 2 (euro) 1. a = Vraag Antwoord Scores Oranje vlaggen 1 maximumscore 2 De prijs per vlag p = 8 150000 25000 1 Het antwoord: 2 (euro) 1 2 maximumscore 3 8 75000 25000 = 5 2 Het aantal vlaggen is 75 000 1 a 5 = 8 25000 1

Nadere informatie

Bijlage F5 PVR (profiel van vrije ruimte) RandstadRail

Bijlage F5 PVR (profiel van vrije ruimte) RandstadRail Bijlage F5 PVR (profiel van vrije ruimte) RandstadRail 1. Algemeen Het profiel van vrije ruimte (PVR) is een optelsom van verschillende factoren die het ruimtebeslag bepalen, dat rijdend materieel nodig

Nadere informatie

= cos245 en y P = sin245.

= cos245 en y P = sin245. G&R havo B deel C. von Schwartzenberg / a b overstaande rechthoekszijde PQ PQ sinα = (in figuur 8.) sin = = PQ = sin 0, 9. schuine zijde OP aanliggende rechthoekszijde OQ OQ cosα = (in figuur 8.) cos =

Nadere informatie

Eindexamen havo wiskunde B pilot I

Eindexamen havo wiskunde B pilot I Vliegende parkieten De wetenschapper Vance Tucker heeft onderzocht hoeveel energie een parkiet verbruikt bij het vliegen met verschillende snelheden. Uit zijn onderzoek blijkt dat de hoeveelheid energie

Nadere informatie

Eindexamen havo wiskunde B pilot 2013-I

Eindexamen havo wiskunde B pilot 2013-I Beoordelingsmodel Tornadoschalen maximumscore 80 km/u komt overeen met 77,8 m/s v = 77,8 invullen in de formule geeft F, Dus de intensiteit op de Fujita-schaal is maximumscore 4 De waarde van F is dan

Nadere informatie

Informatica: C# WPO 8

Informatica: C# WPO 8 Informatica: C# WPO 8 1. Inhoud Procedures (functies zonder return-waarde) 2. Oefeningen Demo 1: Teken driehoeken Demo 2: Print array of double A: Stapel blokken A: Weerstanden 1 A: Weerstanden 2 A: Draw

Nadere informatie

1 Vlaamse Wiskunde Olympiade : Tweede ronde.

1 Vlaamse Wiskunde Olympiade : Tweede ronde. 1 Vlaamse Wiskunde Olympiade 1998-1999: Tweede ronde De tweede ronde bestaat eveneens uit 0 meerkeuzevragen Het quoteringssysteem is hetzelfde als dat voor de eerste ronde, dwz per goed antwoord krijgt

Nadere informatie

7.0 Voorkennis. tangens 1 3. Willem-Jan van der Zanden

7.0 Voorkennis. tangens 1 3. Willem-Jan van der Zanden 7.0 Voorkennis Bij bepaalde aantallen graden hebben de sinus, cosinus en tangens een exacte oplossing. In deze gevallen moet je de exacte oplossing geven: hoek 30 45 60 sinus cosinus 2 tangens 3 3 3 2

Nadere informatie

opdracht 1 opdracht 2 opdracht 3 1 Parabolen herkennen Algebra Anders Parabolen 1 Versie DD 2014

opdracht 1 opdracht 2 opdracht 3 1 Parabolen herkennen Algebra Anders Parabolen 1 Versie DD 2014 Algebra Anders Parabolen 1 Versie DD 014 1 Parabolen herkennen opdracht 1 We beginnen heel eenvoudig met y = x Een tabel en een grafiek is snel gemaakt. top x - -1 0 1 3 y 0 1 4 + 1 + 3 toename tt + a)

Nadere informatie

Examen HAVO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 19 juni uur

Examen HAVO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 19 juni uur Eamen HAV 019 tijdvak woensdag 19 juni 13.30-16.30 uur wiskunde B Dit eamen bestaat uit 16 vragen. Voor dit eamen zijn maimaal 77 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed

Nadere informatie