Vraag nr. 628 van 12 juni 2013 van PAUL DELVA

Transcriptie

1 VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 628 van 12 juni 2013 van PAUL DELVA Gelijke onderwijskansen Brussel Evaluatie inschrijvingsbeleid De doelstelling van het GOK-decreet (gelijke onderwijskansen) was om alle kinderen, van welke afkomst ook, dezelfde kansen te geven om zich te ontwikkelen en dezelfde toegang te geven tot het onderwijs. Dit decreet wil tegelijk uitsluiting, sociale scheiding en discriminatie tegengaan en heeft daarom speciale aandacht voor kinderen uit kansarme milieus. (website Onderwijs) In die optiek is ervoor gekozen om het inschrijvingsbeleid te regelen in dit decreet. Het basisprincipe van het inschrijvingsbeleid is wie eerst komt, eerst maalt, om te vermijden dat scholen kinderen met een bepaalde achtergrond zouden kunnen weigeren. Iedere ouder moet vrij kunnen beslissen naar welke school hij of zij de kinderen stuurt. Er wordt wel in uitzonderingen voorzien op dit principe (soms verplicht, soms facultatief): zo krijgen broers en zussen of leerlingen die voldoen aan de GOKcriteria en Nederlandstalige leerlingen (in Brussel) voorrang. Aangezien het GOK-decreet en in het bijzonder het inschrijvingsbeleid al enkele wijzigingen heeft ondergaan, rijst de vraag of één van de oorspronkelijke doelstellingen van het beleid (nl. minder bevoorrechte kinderen de kans bieden naar welke school dan ook te gaan) wordt bereikt. In opvolging van schriftelijke vraag nr. 74 (van 7 november 2008), stel ik graag de volgende vragen. 1. Kan de minister een stand van zaken geven van de evolutie van de indicatoren m.b.t. sociale mix en sociale scheiding? Wat heeft dit opgeleverd inzake het inschrijvingsbeleid? 2. a) Kan de minister een vernieuwd overzicht geven van de Nederlandstalige scholen in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest die meer dan 50 % GOK-leerlingen tellen (zowel basis als secundair onderwijs), sedert mijn laatste schriftelijke vraag hieromtrent? Heeft er zich in deze scholen een evolutie voorgedaan inzake de samenstelling van de leerlingenpopulatie? Welke conclusie trekt de minister daaruit voor het beleid? b) Idem voor scholen met minder dan 10 % GOK-leerlingen (zowel basis als secundair onderwijs) hebben. Werden deze scholen met de invoering van het huidige inschrijvingsbeleid meer gemengd (bijv. meer dan 25 % GOK-leerlingen)? c) Idem voor scholen in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest die tussen 30 % en 50 % GOKleerlingen telden: zijn daar veranderingen merkbaar? In welke zin is de samenstelling van deze scholen geëvolueerd? Welke conclusies trekt de minister hieruit? 3. Kan de minister een vergelijking maken met Antwerpen en Gent: hoe is de samenstelling van scholen in deze steden veranderd sinds de invoering van dit beleid in 2002? In hoeverre is dit verschillend met de Brusselse situatie? 4. In hoeverre overweegt de minister een verregaande evaluatie van het huidige inschrijvingsbeleid? In hoeverre onderzoekt de minister een aanpassing van de voorrangsgroepen? ANTWOORD

2 1. Mijn administratie ontwikkelde indicatoren om sociale mix in het basis- en secundair onderwijs te monitoren. Deze worden jaarlijks gerapporteerd in de VRIND publicatie, die men gratis kan downloaden op de website van de Studiedienst van de Vlaamse Regering. De meest recente publicatie (2012) vindt u op vlaamse-regionale-indicatoren Daarnaast heeft het Steunpunt Studie en Schoolloopbanen de opdracht gekregen om een grondigere analyse te maken van de evolutie van sociale mix in het leerplichtonderwijs. Nog dit jaar zal een rapport opgeleverd worden over de evolutie van de segregatie-indices. 2. In de tabel hieronder vindt u de gevraagde cijfers, zowel voor het basis- als secundair onderwijs. De cijfers geven het percentage GOK-leerlingen per school weer voor de schooljaren, -2010, en Aangezien het grote aantal scholen met meer dan 50% GOK-leerlingen werd er voor gekozen om de antwoorden op de verschillende vragen in een tabel weer te geven. Voor de definitie van GOK-leerling wordt dezelfde definitie gebruikt als in de vorige parlementaire vraag 74 om de vergelijkbaarheid te vereenvoudigen. De indicator thuistaal niet-nederlands, die vanaf de inschrijvingen voor schooljaar niet meer gebruikt wordt als indicator bij inschrijvingen, wordt daarom wel nog mee opgenomen in deze cijfers. We spreken hier dan ook nog over GOK- en niet over indicator- en niet-indicatorleerlingen. Een GOK-leerling is in deze tabel een leerling die op minstens een van de volgende kenmerken aantikt: trekkende bevolking, thuisloos, thuistaal niet-nederlands, schooltoelage en laag opleidingsniveau van de moeder. We beantwoorden eerst voor het basisonderwijs alle deelvragen, daarna voor het secundair onderwijs. BASISONDERWIJS a) Scholen met meer dan 50% GOK-leerlingen in het basisonderwijs Tabel 1 - Evolutie in het percentage GOK-leerlingen in het Basisonderwijs per school in het Brusselse hoofdstedelijk gewest, in scholen met meer dan 50% GOK-leerlingen. Nummer school Naam van de school Basisschool van het GO! 73,0% 68,4% 74,0% 76,7% 26 Basisschool van het GO! 88,8% 91,8% 93,0% 92,3% 34 Basisschool van het GO!-H.Conscience 80,0% 72,5% 75,3% 74,6% Basisschool van het GO! - Koninklijk Atheneum Etterbeek 60,5% 59,9% 58,0% 61,5% Basisschool van het GO! - Tehuis voor kinderen zonder vaste verblijf plaats *** *** *** *** 67 Basisschool van het GO! - De Wimpel 79,7% 82,9% 82,4% 78,5% 75 Basisschool van het GO! - De Bron 87,6% 89,0% 88,9% 89,8% 83 Lagere School van het GO! 95,1% *** 95,1% 96,3% 91 Basisschool van het GO! 73,3% 72,3% 75,3% 73,3% 109 Basisschool van het GO! 72,2% 76,0% 76,5% 75,9% 117 Basisschool van het GO! 75,0% 74,8% 76,4% 75,9%

3 Nummer school Naam van de school Basisschool van het GO! 92,4% 92,1% 91,7% 91,4% Basisschool van het GO!-De Weg- Wijzer 86,7% 87,9% 87,1% 81,9% Basisschool van het GO! -De zonnewijzer 74,9% 77,2% 69,5% 69,9% 158 Basisschool van het GO! 84,7% 83,6% 82,1% 81,5% 166 Basisschool van het GO! 67,4% 64,8% 59,1% 53,7% 174 Basisschool van het GO! 64,5% 70,2% 57,9% 60,7% 182 Basisschool van het GO! 77,9% 71,3% 73,1% 73,3% 3657 Vrije Kleuterschool 56,7% 57,3% 61,1% 53,2% 3673 Gemeentelijke Lagere School 95,7% 92,7% 94,3% 95,6% 3699 Vrije Basisschool -Sint-Joris 87,5% 87,9% 89,8% 88,6% 3707 Vrije Basisschool 70,9% 66,6% 65,4% 58,9% 3715 Vrije Basisschool 90,3% 94,6% 96,7% *** 3756 Vrije Basisschool Sint-Albert 71,1% 75,7% 81,4% 80,3% 3764 Gemeentelijke Lagere School - Koningin Astridschool 84,3% 80,4% 77,6% 71,8% 3772 Gemeentelijke Basisschool -Kakelbont 50,2% 48,4% 48,4% 45,5% 3781 Gemeentelijke Basisschool *** 97,3% *** 94,2% Gemeentelijke Basisschool - Regenboog 96,5% 92,6% 98,1% *** Gemeentelijke Basisschool -Sint-Joostaan-zee 88,5% 89,6% 91,9% 92,4% 3848 Vrije Basisschool 78,5% 82,2% 83,3% 85,1% 3863 Vrije Basisschool *** *** *** *** 3871 Vrije Basisschool 97,1% 97,2% 97,1% *** 3889 Vrije Basisschool 90,5% 91,0% 94,2% 91,6% 3897 Vrije Basisschool 93,1% 88,5% 86,5% 87,8% 3905 Vrije Basisschool 50,2% 50,5% 55,3% 54,8% 3913 Vrije Basisschool 96,8% 96,5% *** *** 3921 Vrije Kleuterschool 91,1% *** 94,2% 92,0% 3939 Vrije Basisschool 95,0% *** *** *** 3947 Vrije Basisschool 90,6% 91,0% 90,3% 89,7% 3954 Vrije Basisschool 94,3% 95,7% 94,1% 96,1%

4 Nummer school Naam van de school Gemeentelijke Basisschool 92,0% 89,0% 92,8% 91,7% 3971 Gemeentelijke Basisschool 85,5% 84,9% 83,0% 83,0% 3988 Gemeentelijke Basisschool 79,7% 77,8% 78,8% 82,4% 3996 Gemeentelijke Basisschool 96,3% 97,2% 94,9% 95,4% 4002 Gemeentelijke Basisschool 86,0% 88,1% 90,8% 89,2% 4011 Vrije Basisschool 94,5% 92,2% 92,1% 92,2% 4028 Vrije Basisschool 91,3% 95,8% 95,9% 95,4% 4036 Vrije Basisschool 89,3% 88,0% 88,5% 88,0% 4044 Vrije Kleuterschool 58,5% 61,4% 63,3% 67,4% 4051 Vrije Basisschool 66,8% 63,1% 63,3% 62,0% 4069 Vrije Basisschool 66,5% 69,1% 69,2% 66,2% 4077 Vrije Basisschool 64,4% 67,0% 69,8% 68,8% 4101 Vrije Basisschool 92,7% 90,7% 91,8% 90,4% 4119 Vrije Basisschool 71,3% 66,9% 68,0% 67,4% 4127 Vrije Basisschool - Imelda *** *** *** *** 4135 Gemeentelijke Basisschool 96,2% 96,8% 97,6% 97,0% 4143 Gemeentelijke Basisschool -Tijl Uylenspiegel *** 96,3% 96,0% 96,0% 4151 Gemeentelijke Basisschool 90,7% 91,3% 88,7% 90,3% 4168 Gemeentelijke Basisschool 90,6% 90,9% 92,7% 95,2% 4176 Vrije Basisschool *** *** *** *** 4184 Gemeentelijke Basisschool -De kadeekes 97,3% *** *** *** 4201 Vrije Basisschool 59,0% 55,9% 56,9% 56,1% 4218 Vrije Basisschool 93,4% 93,3% 94,2% 90,4% 4226 Vrije Basisschool - Vier Winden 81,0% 86,9% 87,2% 87,2% 4234 Gemeentelijke Basisschool -Vande Borne 90,4% 94,0% 96,1% 94,4% 4259 Vrije Basisschool 63,1% 62,1% 64,6% 64,7% 4275 Vrije Basisschool - Sint-Michiels 87,6% 86,7% 87,7% 87,6% 4283 Vrije Basisschool 61,6% 56,9% 57,7% 58,9% 4291 Gemeentelijke Basisschool 85,7% 84,9% 88,9% 88,9% 4317 Vrije Basisschool 76,1% 76,9% 68,9% 70,3%

5 Nummer school Naam van de school Gemeentelijke Basisschool 62,1% 63,6% 61,5% 57,1% 4333 Vrije Basisschool 88,3% 88,8% 87,7% 93,7% 4341 Vrije Basisschool Heilig Hart van Maria 92,6% 92,6% 90,5% 92,5% 4358 Vrije Basisschool 88,2% 87,1% 88,6% 88,8% 4366 Gemeentelijke Basisschool -Stokkel 74,8% 81,0% 80,5% 78,6% 4374 Vrije Lagere School 67,6% 63,6% 61,4% 64,3% 4382 Vrije Kleuterschool -Mater Dei 60,6% 63,2% 67,2% 70,5% 4391 Vrije Lagere School -Mater Dei 78,7% 75,7% 78,3% 78,1% 4416 Vrije Basisschool 61,7% 60,5% 59,3% 55,6% 4432 Vrije Basisschool 86,2% 84,8% 83,9% 76,3% 4441 Vrije Basisschool 72,4% 72,9% 72,0% 76,8% 4457 Vrije Basisschool -De Wemelweide 76,4% 76,4% 78,6% 79,6% 4465 Vrije Basisschool 82,6% 86,0% 86,0% 83,8% 4473 Vrije Basisschool 59,4% 62,2% 66,7% 70,1% 4481 Vrije Basisschool 66,2% 66,4% 66,0% 64,8% 4499 Vrije Kleuterschool 75,4% 77,6% 74,5% 84,1% 4507 Gemeentelijke Basisschool -De wereldbrug 95,4% *** *** *** 4515 Vrije Basisschool 79,5% 78,2% 82,4% 81,9% 4523 Vrije Basisschool 70,0% 68,9% 73,9% 77,4% 4531 Gemeentelijke Basisschool 66,9% 68,0% 66,7% 65,1% 4549 Vrije Basisschool -Angelusinstituut 67,0% 66,4% 65,0% 67,8% 4556 Vrije Basisschool -Voorzienigheid 73,8% 69,9% 74,5% 73,8% 4564 Vrije Basisschool 86,0% 88,0% 90,5% 84,7% Gemeentelijke Kleuterschool *** 97,6% *** 97,8% Gemeentelijke Kleuterschool - Koningin Astrid 78,2% 80,7% 87,3% 82,3% Vrije Basisschool 79,3% 81,2% 80,5% 77,4% Vrije Basisschool 91,6% 93,5% 92,1% 92,6% Gemeentelijke Basisschool -Scheut *** *** *** *** Gemeentelijke Basisschool 87,8% 90,0% 92,7% 87,5% Gemeentelijke Basisschool -Van Asbroek 89,1% 89,7% 89,2% 89,7%

6 Nummer school Naam van de school Basisschool van het GO! t' Overbeek 80,3% 79,0% 78,6% 80,0% Basisschool van het GO! -De Mozaïek 92,9% 93,8% 95,1% 94,5% Vrije Lagere School -Sint-Jan Berchmanscollege 54,3% 61,1% 58,1% 59,4% Vrije Kleuterschool 78,0% 78,2% 77,0% 83,9% Kleuterschool van het GO! 90,8% 90,9% 93,5% 90,4% Basisschool van het GO! 59,2% 58,2% 60,2% 58,1% Basisschool van het GO! - Zavelput 54,7% 55,8% 56,5% 52,6% Gemeentelijke Basisschool -Mooi-Bos 81,4% 84,7% 83,5% 83,7% Vrije basisschool -Rudolf Steinerschool -Brussel 61,6% 57,1% 56,3% 51,1% Vrije Lagere School 66,0% 63,3% 62,0% 62,2% Basisschool van het GO! 78,4% 75,0% 75,6% 77,8% Basisschool van het GO! *** *** *** *** Vrije Lagere School 75,6% 68,3% 61,3% 60,3% Vrije Basisschool Lucerna 94,7% 84,0% 87,2% 90,9% Gemeentelijke Basisschool -De puzzel *** *** *** *** Gemeentelijke Basisschool -Kameleon *** *** Gemeentelijke Basisschool -Tijl Uylenspiegel 93,9% Basisschool van het GO! - Carolus Magnus 62,2% Gemeentelijke Basisschool - De Kattepoel 83,8% Basisschool van het GO! Papageno 81,8% Basisschool van het GO! - De Muziek ladder 71,8% *** Omwille van privacyredenen werden sommige getallen verwijderd. In deze scholen was het percentage telkens groter dan 95%. Uit deze tabel blijkt dat nagenoeg alle scholen in Brussel in schooljaar meer dan 50% GOK-leerlingen telden, net als in schooljaar Binnen deze groep zijn er zowel scholen die hun aandeel GOK-leerlingen zagen stijgen als dalen, of waarbinnen het aandeel constant bleef. Slechts in één van de scholen die in minder dan 50% GOK-leerlingen telden steeg het GOKpercentage tot net boven 50%, zijnde gemeentelijke school Kakelbont (van 45,5 naar 50,2% GOKleerlingen).

7 b) Basisscholen met minder dan 10% GOK-leerlingen. Het Brusselse basisonderwijs telde in geen enkele school met minder dan 10% GOKleerlingen. c) Basisscholen met 30 tot 50% GOK-leerlingen Brussel telt vandaag 4 scholen met 30 tot 50% GOK-leerlingen. Op één school na, die in schooljaar nog meer dan 50% GOK-leerlingen telde, en wiens GOK-percentage daalde tot 47,1% zijn dit dezelfde scholen die in schooljaar binnen deze categorie behoorden. Tabel 2 - Evolutie in het percentage GOK-leerlingen in het basisonderwijs per school in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, in scholen met 20 tot 50% GOK-leerlingen. Nummer school Naam van de school Gemeentelijke Basisschool -Poelbos 34,9% 33,3% 34,6% 29,1% 3681 Vrije Basisschool -Maria Boodschap 40,7% 41,6% 43,0% 42,5% 3855 Vrije Basisschool 47,1% 52,0% 53,4% 53,1% Basisschool van het GO! - De Klimpaal 45,5% Samenvattend Tabel 3 De evoluties in aandeel GOK-leerlingen tussen schooljaar en in de basisscholen in het Nederlandstalig onderwijs in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Aantal scholen in schooljaar, volgens GOK- % Aantal scholen in schooljaar , volgens GOK-%* < 10% 10-30% 30-50% >50% Totaal < 10% % % > 50% Totaal *In deze tabel zijn enkel de scholen opgenomen waarvan zowel van schooljaar als van schooljaar het aandeel GOK-leerlingen gekend is. Het GOK-decreet uit 2002 verankerde het inschrijvingsrecht van leerlingen in het inschrijvingsbeleid. Scholen konden niet langer leerlingen weigeren op basis van hun achtergrond, en konden actief (via voorrangsperiodes voor hetzij GOK-, hetzij niet-gok-leerlingen), maar op vrijwillige basis, werken aan sociale mix in hun school. Het aantal scholen dat gebruik maakte van deze mogelijkheid bleef echter beperkt.

8 Het inschrijvingsdecreet van 5 juni 2012 verankert die sociale mix echter als een van de uitgangspunten van het nieuwe inschrijvingsbeleid. Vanaf de inschrijvingen voor schooljaar kan elke school in Vlaanderen (en moet elke school in Antwerpen, Gent of Brussel) via dubbele contingentering werken aan sociale mix. De effecten van dit beleid zijn echter nog niet kwantificeerbaar, aangezien deze inschrijvingsperiode nog niet helemaal is afgerond en de effectieve instroom in de scholen pas volledig zichtbaar zal zijn in schooljaar Bovenstaande cijfers geven geen zicht op de inschrijvingen sinds het nieuwe inschrijvingsdecreet. Instappertjes die zich de voorbije maanden inschreven via een systeem van dubbele contingentering kunnen immers instappen tot en met 1 september Pas dan kan het effect van het inschrijvingsbeleid op de inschrijvingskansen van verschillende voorrangsgroepen en op de sociale mix in de scholen onderzocht worden. Om een juist zicht te krijgen op het effect van het nieuwe inschrijvingsdecreet zal het belangrijk zijn specifiek te kijken naar de leerlingengroepen die recent instroomden in de scholen: instappertjes in de kleuterscholen en het eerste leerjaar in basisscholen. Een aanzienlijke wijziging in instroom door het inschrijvingsdecreet blijft immers onder de radar wanneer de GOK-percentages van de volledige school vergeleken worden met de jaren tevoren. SECUNDAIR ONDERWIJS a) Secundaire scholen met meer dan 50% GOK-leerlingen 29 van de 36 secundaire scholen van het Nederlandstalig onderwijs in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest telden in schooljaar minstens 50 procent GOK-leerlingen. Eén van deze scholen daalde in schooljaar tot net onder de grens van 50%. De overige scholen tellen nog steeds minstens 50% GOK-leerlingen, al zijn er zowel scholen die de voorbije 4 haar hun aandeel GOKleerlingen zagen stijgen als scholen die dit aandeel zagen dalen. Tabel 4 - Evolutie in het percentage GOK-leerlingen in de secundaire scholen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, in scholen met meer dan 50% GOK-leerlingen. Nummer school Naam school Lutgardiscollege 62,6% 57,5% 51,9% 51,2% Maria Assumptalyceum A.S.O.-T.S.O.-B.S.O. 48,8% 51,2% 50,2% 51,5% Koninklijk Atheneum Koekelberg 59,3% 56,7% 54,2% 51,8% Mater Dei-Instituut 64,3% 60,7% 59,5% 57,1% Sint-Pieterscollege 52,7% 56,4% 55,5% 60,4% Koninklijk Atheneum Etterbeek 60,6% 60,5% 63,1% 62,5% Sint-Niklaasinstituut-autonome 1ste graad 77,9% 72,9% 65,2% 65,5% Elishout secundair onderwijs 64,2% 64,2% 70,4% 66,5% Sint-Jan Berchmanscollege 69,5% 67,6% 67,5% 67,2% Koninklijk Atheneum Sint-Pieters-Woluwe 79,1% 78,0% 79,8% 75,4% Imelda-Instituut 83,1% 80,7% 78,6% 76,2% Don Bosco Technisch Instituut 81,8% 79,9% 79,6% 77,5% Sint-Guido-Instituut 88,1% 85,4% 79,8% 79,1% Koninklijk Technisch Atheneum Jette 88,3% 87,1% 86,8% 82,7%

9 Nummer school Naam school Hoofdstedelijk Atheneum Karel Buls 84,2% 86,3% 84,4% 84,2% Middenschool van het GO! Ukkel - Beersel 92,7% 93,9% 89,6% 85,5% Koninklijk Atheneum Ukkel 91,3% 91,9% 89,4% 85,6% Instituut Anneessens - Funck 95,1% 92,1% 95,6% 86,8% Lyceum Martha Somers Brussel 92,7% 91,9% 91,8% 88,7% Regina Pacisinstituut 94,6% 96,8% 95,0% 92,1% Koninklijk Atheneum Toverfluit 93,6% 92,2% 95,2% 94,0% Koninklijk Technisch Atheneum Sint-Agatha-Berchem- Anderlecht 97,0% 95,9% 95,4% 94,8% Koninklijk Atheneum Anderlecht 83,6% 92,8% 93,8% 95,1% Koninklijk Atheneum Schaarbeek-Evere 93,4% 94,8% 96,4% 96,8% Middenschool Victor Horta *** *** *** 97,1% Vrije Nederlandstalige school Lucerna College 92,3% 94,4% *** *** Jan-van-Ruusbroeckollege Eerste Graad 22,1% 16,9% 14,0% Sint-Pieterscollege 60,2% 62,2% 63,9% Maria Assumptalyceum 71,2% 60,8% 57,9% *** Omwille van privacyredenen werden sommige getallen verwijderd. In deze scholen was het percentage telkens groter dan 95%. b) Secundaire scholen met minder dan 10% GOK-leerlingen c) Secundaire scholen met 30 tot 50% GOK-leerlingen Twee van de zes secundaire scholen met 30 tot 50% GOK-leerlingen in schooljaar telden in schooljaar meer dan 50% GOK-leerlingen. In drie van de zes scholen schommelde het GOK-percentage nauwelijks, in één school daalde het aandeel GOK-leerlingen. Tabel 5 - Evolutie in het percentage GOK-leerlingen in de secundaire scholen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, in scholen met 20 tot 50% GOK-leerlingen Nummer school Naam school Geen enkele secundaire school in Brussel telde in schooljaar minder dan 10% GOKleerlingen Kunsthumaniora Muziek en Woord van het Gemeenschapsonderwijs 29,6% 30,8% 35,5% 38,7% Sint-Lukas Kunsthumaniora 42,2% 43,6% 41,3% 40,5% Sint-Niklaasinstituut 54,3% 47,3% 44,3% 41,5% Koninklijk Technisch Atheneum Mechelen : Paramedisch Instituut 42,9% 52,2% 45,5% 42,1% Maria-Boodschaplyceum 42,2% 43,8% 39,8% 43,5% Sint-Jozefscollege 55,2% 53,6% 51,4% 49,4%

10 Samenvattend Tabel 6 - Evolutie in het percentage GOK-leerlingen in de secundaire scholen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, tussen schooljaar en schooljaar Aantal scholen in schooljaar , volgens GOK-%* Aantal scholen in schooljaar, volgens GOK- % < 10% 10-30% 30-50% >50% Totaal < 10% % % > 50% Totaal *In deze tabel zijn enkel de scholen opgenomen waarvan zowel van schooljaar als van schooljaar het aandeel GOK-leerlingen gekend is. Net als in het basisonderwijs hadden secundaire scholen tussen 2008 en 2012 de mogelijkheid om een voorrangsperiode te organiseren voor hetzij GOK-, hetzij niet-gok-leerlingen. Dit gebeurde op vrijwillige basis, en scholen maakten er weinig gebruik van. Mede daarom werd binnen het nieuwe inschrijvingsdecreet het principe van sociale mix verankerd, via de methodiek van dubbele contingentering. In de meest recente inschrijvingsperiode werden secundaire scholen verplicht om voor het eerste jaar van de eerste graad te werken met deze dubbele contingentering. Op die manier wordt in elke school aan sociale mix gewerkt. Voor een evaluatie van de effecten van deze dubbele contingentering in het secundair onderwijs is het nog te vroeg: de eerste inschrijvingsperiode waarbinnen deze werd geïmplementeerd is nog niet afgerond. Net als in het basisonderwijs geldt dat voor een evaluatie van dit effect in de komende jaren in eerste instantie gekeken moet worden naar de instroom in het eerste jaar van de eerste graad. Zelfs relatief grote verschuivingen binnen die instroom worden niet meteen zichtbaar in de globale percentages GOK- of indicatorleerlingen in een school, omdat deze uitgevlakt worden door de ongewijzigde verdeling in de hogere jaren. 3. Een vergelijking van de evolutie in de scholen in Gent, Antwerpen en Brussel sinds de invoering van het GOK-decreet in 2002, is niet eenvoudig. Waar we voor vraag 2 konden werken met één set indicatoren, die tussen 2008 en 2012 op dezelfde manier geregistreerd werden, is dat niet mogelijk voor de periode De initiële indicatoren die in 2002 werden ingeschreven in het GOK-decreet om de doelgroep van het GOK-beleid te bepalen waren: 1. Het gezin leeft van een vervangingsinkomen 2. Het gezin behoort tot de trekkende bevolking 3. De moeder heeft geen diploma van het secundair onderwijs of een studiegetuigschrift van het tweede jaar van de derde graad van het secundair onderwijs of een daarmee gelijkgesteld studiebewijs 4. De leerling is tijdelijk of permanent opgenomen buiten het gezinsverband

11 5. De taal die gebruikt wordt voor de gangbare communicatie in het gezin is niet het Nederlands In 2006 en 2008 werden de indicatoren bijgestuurd. Voornamelijk de indicator thuistaal werd verfijnd tot de taal die de leerling in het gezin spreekt, dit is de taal die de leerling spreekt met vader, moeder, broers of zussen, is niet het Nederlands. Die taal is niet het Nederlands indien de leerling in het gezin met niemand of in een gezin met drie gezinsleden (de leerling niet meegerekend) met maximum één gezinslid het Nederlands spreekt. Verschillende broers en zussen worden steeds als één gezinslid beschouwd. Hierdoor daalde het aantal leerlingen met thuistaal niet-nederlands. Thuistaal niet-nederlands wordt sinds september 2012 behalve in Brussel niet meer opgenomen als een indicator bij inschrijvingen. Bovendien maakt men in Brussel de koppeling tussen thuistaal en voldoen aan de andere indicatoren, waardoor het vooropgestelde aandeel niet-indicatorleerlingen in Brussel sowieso hoger ligt dan in veel Antwerpse en Gentse scholen die werken met streefcijfers waarbij geen rekening gehouden wordt met de thuistaal, noch met de koppeling thuistaal en andere indicatoren. Dit maakt een vergelijking tussen Brussel en Antwerpen en Gent op termijn nog moeilijker. Daarnaast werd in 2011 de indicator het gezin leeft van een vervangingsinkomen vervangen door de indicator het gezin ontving een schooltoelage in het voorafgaande schooljaar. Dit betekende een aanzienlijke uitbreiding van de doelgroep, aangezien vooropgesteld werd dat 25 procent van alle leerlingen in het basisonderwijs in aanmerking zou moeten komen voor een schooltoelage (ingevoerd in 2008). Dit is een aanzienlijk grotere groep dan de groep leerlingen die in een gezin opgroeit dat uitsluitend van vervangingsinkomens leeft. Tenslotte is ook de bevolkingssamenstelling in Gent, Antwerpen én Brussel aanzienlijk veranderd tussen 2002 en Enkel de evoluties in de scholen in kaart brengen, zonder rekening te houden met de wijzigende bevolkingssamenstelling mist het juiste kader, en zou dan ook tot foute conclusies kunnen leiden. Het in vraag 1 aangekondigde rapport van het centrum Studie- en schoolloopbanen zal ongetwijfeld wel al minstens deels een antwoord bieden op de vraag naar evoluties in de samenstelling van leerlingengroepen en segregatie binnen het onderwijs. 4. De eerste inschrijvingsperiode, gebaseerd op het nieuwe inschrijvingsdecreet, loopt momenteel nog steeds. Voor een evaluatie van de effecten van het decreet op de sociale mix in scholen en/of de inschrijvingskansen van specifieke groepen leerlingen is het dan ook nog te vroeg. De effectieve instroom van de recent ingeschreven leerlingen loopt immers tot en met 1 september Omdat een schooltoelage voor deze leerlingen ook pas in de loop van schooljaar kan aangevraagd worden, is de definitieve indeling in indicator- en niet-indicatorleerlingen ook pas gekend in schooljaar Dit najaar wordt wel al een grondige evaluatie gepland van de praktische implementatie van het nieuwe inschrijvingsdecreet: het vooraf bepalen van contingenten, de concretisering van de dubbele contingentering, zowel binnen aanmeldings- als binnen inschrijvingsprocedures, het concept van uitgestelde inschrijvingen, de communicatie naar ouders, enz. Een aanpassing van de voorrangsgroepen binnen het inschrijvingsbeleid is niet gepland, tenzij de noodzaak hiervan zou blijken uit de evaluatie van de implementatie van het nieuwe inschrijvingsdecreet.