De wachttijd varieert tussen de 0 en 3 weken.

Transcriptie

1 Kindergeneeskunde Maak uw keuze voor een onderwerp in de rechter kolom. Algemene info verwijzen Algemeen Wachttijd Spoed contact Mocht u een patiënt willen verwijzen dan kunt u via Zorgnet Oost een verwijsbrief sturen of een verwijsbrief faxen, faxnummer of Indien het u voorkeur heeft om welke reden dan ook kunnen ouders, met een verwijsbrief van u, zelf een afspraak maken op de polikliniek kindergeneeskunde, telefoonnummer De wachttijd varieert tussen de 0 en 3 weken. Indien er een beoordeling op dezelfde dag gewenst is, dan graag overleggen met de kinderarts waar het kind al bekend is. Gaat het om een nieuwe verwijzing dan kunt u overleggen met de dienstdoende kinderarts. Tijdens kantooruren via het algemene nummer van de polikliniek kindergeneeskunde Buiten kantoren via het algemene nummer van het MST Bij niet spoedeisende algemene vragen, kunt u uw vraag ook per mail stellen: kindergeneeskunde@mst.nl Op deze mail krijgt u binnen 24 uur antwoord van de dienstdoende kinderarts.

2 BMI tabel kinderen

3 Droogbed Training Algemeen Verwijzen Het MST heeft een speciaal spreekuur voor kinderen vanaf 8 jaar met enuresis nocturna. Dit spreekuur wordt gedaan door onze pedagogisch medewerkers. Zij helpen de kinderen stap voor stap verder om iets aan het bedplassen te doen. De aanpak van het bedplassen bestaat uit verschillende fasen. Als geen van de thuisbehandelingen fasen helpen, worden kinderen enkele dagen in het ziekenhuis opgenomen om aan een intensief programma mee te doen. Al deze programma s zijn zwaar en intensief en vragen veel van de kinderen en ouders. Maar over het algemeen zijn de kinderen zeer gemotiveerd. U kunt de kinderen hiervoor verwijzen naar een van de kinderartsen, rechtstreeks verwijzen naar dit spreekuur is niet mogelijk. Zie algemene verwijsinformatie.

4 ECG bij kinderen Algemeen Verwijzen Spoed In tegenstelling tot wat u bij volwassenen gewend bent, is het niet mogelijk een E.C.G. door de cardioloog of kinderarts te laten beoordelen. Voor het laten maken en beoordelen van een E.C.G bij een kind dient u het kind naar de kinderarts te verwijzen. Dit geldt eveneens voor het aanvragen en laten beoordeling van holters en fietstesten. Mocht u een patiënt voor een ECG met beoordeling willen verwijzen dan kunt u via Zorgnet Oost een verwijsbrief sturen of een verwijsbrief faxen, faxnummer of Indien het u voorkeur heeft om welke reden dan ook kunnen ouders, met een verwijsbrief van u, zelf een afspraak maken op de polikliniek kindergeneeskunde, telefoonnummer Indien er een beoordeling op dezelfde dag gewenst is, dan graag overleggen met de kinderarts waar het kind al bekend is. Gaat het om een nieuwe verwijzing dan kunt u overleggen met de dienstdoende kinderarts. Tijdens kantooruren via het algemene nummer van de polikliniek kindergeneeskunde Buiten kantoren via het algemene nummer van het MST

5 Obstipatie bij kinderen Uitgangspunt NHG Standaard 94 CBO Obstipatie bij Kinderen 2009 Algemeen De klacht obstipatie, oftewel moeite met de stoelgang, komt bij kinderen veel voor. Bij kinderen is ophoudgedrag een van de belangrijkste oorzaken van obstipatie. In het beleid bij kinderen dient veel aandacht te zijn voor goede voorlichting en begeleiding aan kinderen en ouders. Bij kinderen is zelden sprake van een onderliggende oorzaak. Meestal is er sprake van functionele obstipatie. Rond de leeftijd van 4 jaar is 95% van de kinderen zindelijk voor ontlasting. Een mogelijke oorzaak voor het ontwikkelen en in stand houden van obstipatie op de kinderleeftijd is het bewust of onbewust tegenhouden van de ontlasting. Niet genoeg tijd nemen voor de defecatie en de weigering een onbekend toilet te gebruiken kunnen ophoudgedrag veroorzaken. Ook angst voor pijnlijke defecatie kan een rol spelen. Andere (psychosociale) oorzaken voor obstipatie zijn ingrijpende gebeurtenissen in het gezin, zoals geboorte van broer of zus, verlies van dierbaren of schoolproblemen. Daarnaast spelen bij kinderen mogelijk ook weinig drinken, onvoldoende inname van vezels en onvoldoende beweging een rol. Obstipatie kan in uitzonderlijke gevallen een uiting zijn van seksueel misbruik of fysiek geweld. Anamnestische gegevens en lichamelijk onderzoek kunnen hiervoor aanwijzingen geven, zoals smeren met ontlasting, extreme angst voor anale inspectie of rectaal toucher, littekens bij de anus en hematomen. Er is sprake van obstipatie bij kinderen bij ten minste twee symptomen: defecatiefrequentie 2 per week; ophouden van ontlasting; pijnlijke, harde of keutelige defecatie; grote hoeveelheid in luier of toilet; grote fecale massa palpabel in abdomen of rectum; fecale incontinentie 1 episode per week (indien zindelijk). Huisarts Evalueert klacht conform NHG standaard 94 Adviseert ouders een poepdagboek bij te houden Gaat over tot behandeling bij functionele obstipatie; Geeft advies over voeding en beweging Geeft advies over toilettraining Start medicatie indien niet medicamenteuze adviezen geen effect hebben conform NHG standaard 94. Bij succes dient de

6 therapie minimaal 2 maanden te worden voortgezet Verwijzen Indicaties Vermoeden onderliggend lijden Twijfel aan juiste uitvoering toilettraining Geen effect eigen behandeling Verdenking seksueel misbruik Verwijsroutes Bij vermoeden onderliggend lijden verwijst de huisarts naar de kinderarts Bij ondersteuning toilettraining kan de huisarts verwijzen naar een kinderfysiotherapeut met speciale expertise op dit gebied Bij verdenking seksueel misbruik overlegt huisarts met kinderarts ( zie verwijsroute seksueel misbruik) Bij uitblijven succes behandeling kan de huisarts een voorstel voor behandeling op de poepgoedpoli doen, maar niet direct daarheen verwijzen. De verwijzing loopt volgens een reguliere verwijzing naar de kinderarts. Poepgoedpoli De Poepgoedpoli is speciaal bedoeld voor kinderen tussen de 4 en 18 jaar die langer bestaande (meer dan 2 maanden) obstipatieklachten hebben, met of zonder fecale verliezen. Het multidisciplinaire team van de Poepgoedpoli bestaat uit een kinderarts- MDL, Thalia Hummel, een gespecialiseerd kinderarts, Floor Oversteegen, een verpleegkundig specialist, Annelies van der Kolk, 2 pedagogisch medewerkers, Hanneke Heinen en Wendy Teunissen en een klinisch kinderpsycholoog, Anneke Smeets. Na een eerste gesprek met de verpleegkundig specialist zullen de ouders en het kind intensief begeleid worden door de pedagogisch medewerkers. Doel van het spreekuur is dat ouders en kind weten hoe ze het probleem onder controle kunnen krijgen. Voorafgaand aan de afspraak houden ouders en kind een poepdagboek bij. Hierdoor heeft de verpleegkundig specialist direct zicht op het probleem. Het poepdagboek wordt samen met de afspraak opgestuurd door de secretaresse van de Polikliniek Kindergeneeskunde. Wachttijd: 3 weken

7 Verwijsinfo Rapportage Verwijzing voor de poepgoedpoli kan niet direct. De kinderarts doet hiervoor de intake. De huisarts verwijst op onderstaande wijze: via Zorgnet Oost faxnummer of Indien het voorkeur heeft om welke reden dan ook kunnen ouders, met een verwijsbrief zelf een afspraak maken op de polikliniek kindergeneeskunde, telefoonnummer De verwijsbrief dient informatie te bevatten conform de hiervoor bestaande regels : zie richtlijn De kinderarts stuurt een bericht over de ingestelde behandeling na het eerste of tweede poli bezoek en aan het einde van de behandeling. Informatie voor de patiënt Poepdagboek Klik hier of wijs de patiënt op Infofolder Klik hier of wijs de patiënt op Samengesteld april In samenwerking met T.Hummel, kinderarts

8 Overgewicht/ obesitas bij kinderen Inleiding Overgewicht en obesitas bij kinderen is een toenemend probleem. De huisarts wordt geconfronteerd met het dilemma hoe in te grijpen bij dit ernstige gezondheidsrisico. Het bespreekbaar maken van het overgewicht van het kind stuit vaak op heftige reacties van de ouders, maar is medisch gezien de juiste keuze. De keuze om het kind te verwijzen naar de tweede lijn kan ingegeven worden door verschillende redenen. Er kan een vermoeden op onderliggend lijden zijn, de huisarts kan zo de ernst van de situatie willen benadrukken, hij kan steun zoeken om dit lastige probleem aan te pakken of de verantwoordelijkheid voor de gezondheidsrisico s willen delen met de kinderarts. Hieronder wordt het protocol beschreven hoe de kinderartsen MST omgaan met dit probleem. Door inzicht te hebben in wat de kinderartsen doen bij overgewicht/obesitas kan de huisarts beter besluiten wat hij zelf aan onderzoek inzet en wanneer hij meerwaarde ziet in een verwijzing. Protocol kinderartsen MST overgewicht/ obesitas kinderen

9 Motivatie Doel - Gemiddeld is 13,6 % van de jongens en 16,8 % van de meisjes te zwaar (overgewicht en obesitas) - Gemiddeld is 2,9 % van de jongens en 3,3 % van de meisjes veel te zwaar ( obesitas) - Deze getallen nemen nog steeds toe - Kinderen worden op steeds jongere leeftijd te zwaar - Overgewicht en vooral obesitas gaan gepaard met een verhoogd risico op vroegtijdige sterfte en ziekten - Gestandaardiseerde aanpak diagnostische fase - Onderkennen mogelijke oorzaken van obesitas - Opsporen risicofactoren - gestandaardiseerde aanpak therapeutische fase Definitie Onder de 2 jaar: overgewicht indien boven de + 2 SDS Vanaf tweede levensjaar: via afkapwaardes BMI of buikomvang, zie resp. tabellen BMI bij kinderen

10 Buikomvang De buikomvang wordt gemeten over het smalste gedeelte van de buik, tussen de heupen en de borstkas (meestal navelhoogte). Afkapwaardes: buikomvang > 1,3 SDS: overgewicht buikomvang > 2,3 SDS: obesitas Fredriks e.a., Eur J Pediatr (2005) 164: Oorzaken van overgewicht en obesitas

11 - Multifactorieel - Disbalans tussen energie- inname en verbruik - Genetische oorzaken; polygenetisch of monogenetisch. De polygenetische vorm van obesitas is het gevolg van genetische- en omgevingsfactoren, waarbij de genetische risicofactoren weinig bijdragen aan het totale overgewichtrisico. De monogenetische vorm van obesitas is relatief zeldzaam. In 1,7-3,3 % van de kinderen met obesitas wordt bijvoorbeeld een MC4R-mutatie gevonden. Deze mutatie leidt tot afname van het verzadigingsgevoel. Gezien de geringe prevalentie van deze mutatie is er momenteel onvoldoende reden om standaard genetisch onderzoek te verrichten. - Syndromaal : Prader-Willy, Bardet-biedl, Alstrom, Cohen - Perinataal : dysmaturen, kinderen van moeders met diabetes, snelle groei eerste levensjaar - Endocrinologisch : hypothyreoidie, cushing, hypothalame disfunctie - Bij minder dan 1 % van de kinderen met overgewicht wordt een onderliggende oorzaak gevonden - bij minder dan 10 % van de obese kinderen wordt een onderliggende oorzaak gevonden. Gevolgen / complicaties van overgewicht en obesitas - Metabool syndroom - Diabetes mellitus type 2 - Dyslipidaemie - Hypertensie - Gewrichtsklachten - Psychosociale problemen (soc. isolatie, lage zelfwaardering/depressie ) - Obstructief slaapapnoesyndroom (OSAS) - Polycysteus ovarium syndroom (PCO) - Non-alcoholic fatty liver - Veranderingen in groei en puberteitsontwikkeling Metabool syndroom Overgewicht / obesitas plus de aanwezigheid van 2 van de volgende complicaties : hypertensie, dyslipidaemie, insulineresistentie of een glucometabole stoornis

12 Plan van aanpak Anamnese - Beleving van gewicht door ouders en kind - Dieetanamnese gericht op eetgewoonten binnen het gezin - Activiteiten van het kind en gezin - Inactiviteit : aantal uren computeren etc screentime - Gewrichtsklachten, OSAS, PCO - Moeheid, dorst, polyurie - Psycho-sociaal (zelfbeeld, pesten, vrienden, symptomen van depressie) - Medicatie en middelen gebruik ( roken extra risico voor HVZ) - Familie anamnese gericht op obesitas en risicofactoren voor hart- en vaatziekten Lichamelijk onderzoek - Lengte, gewicht, bloeddruk, BMI, buikomvang - Klinische blik : vetverdeling, puberteitsstadium - Huid : acanthosis nigrans - Hirsutisme - Dysmorfe kenmerken - Tanderosies Indicaties voor aanvullend onderzoek - Geen indicatie voor aanvullend onderzoek bij kinderen met overgewicht zonder klachten - Bij obese kinderen verder onderzoek - Laat klinische blik meespelen : lichaamsbouw, etniciteit, vetverdeling, puberteitsstadium Aanvullend onderzoek - Nuchter glucose, insuline, lipidenprofiel - HbA1c - Leverfuncties - Ogtt op indicatie; wordt, vanwege een hogere sensitiviteit dan een nuchtere glucose en insuline alleen, in de literatuur ook wel aanbevolen

13 als gouden standaard voor het vaststellen van een hyperinsulinisme (zie bijlage voor protocol OGTT). - Op indicatie : T4, TSH -,,,, : onderzoek naar PCO -,,,, : echo lever, galwegen - Bij verdenking OSAS: polysomnografie, ECG, evt. evaluatie door KNO - Zo nodig syndromaal onderzoek Behandeling ( voorstel) Kinderen met overgewicht en complicaties en kinderen met obesitas komen in aanmerking voor behandeling - Multidisciplinair : diëtist, fysiotherapeut, gedragswetenschapper - Richten op gezin als geheel - Geen plaats voor medicatie - Enschede : streven naar gestandaardiseerde aanpak : Fitkids - Samenwerking huisartsen Juli 2009 E.W.D.ten Kate-Westerhof / F.Oversteegen

14 Protocol OGTT bij kinderen Childrens Memorial Research Centre ( OGTT (Oral Glucose Tolerance Test) Protocol Eat well the 3 days before taking this test Do not eat or drink anything except water in the 8 hours before the test. The morning of the test, pick up the glucose solution at the CMH out patient pharmacy (on the first floor of the hospital) and bring it down to lab, which is in the basement of the hospital. The lab will draw the child s blood (for fasting glucose and insulin levels) and then the child should drink the entire glucose solution within 5 minutes. The child should rest throughout the study in the waiting room. 2 hours after the child starts drinking glucose solution blood will be drawn again (for glucose and insulin levels) Bring these 2 prescriptions with you when you come for the test: 1) Pharmacy: Glucose solution (at CMH we use Glutol): 1.75 grams per kilogram. Max 75 grams 2) Laboratory: Time 0: Insulin Glucose Any other labs Have pt drink glucose solution over five minutes Have pt rest in waiting room Time 120 minutes (2 hours after starting to drink glucose solution): Insulin Glucose

15 Verdenking astma Algemeen Het multidisciplinaire team van de Astmapoli bestaat uit 2 kinderlongartsen, Mark Ottink en Boony Thio, een verpleegkundig specialist, Annelies van der Kolk en een kinderlongverpleegkundige, Miranda Horstman. Zij hebben veel expertise opgebouwd in de behandeling en begeleiding van deze groep kinderen. Op de Polikliniek Kindergeneeskunde kunnen wij zelf aanvullend allergisch onderzoek verrichten. Daarnaast beschikken wij over een zeer ervaren longfunctieafdeling. Hebt u het vermoeden dat een kind astma heeft, dan kan u het kind verwijzen naar de Astmapoli, onderdeel van de Polikliniek

16 Kindergeneeskunde. Verwijzen Wachttijd Mocht u een patiënt willen verwijzen naar de Astmapoli dan kunt u via Zorgnet Oost een verwijsbrief sturen of een verwijsbrief faxen, faxnummer of Indien het u voorkeur heeft om welke reden dan ook kunnen ouders, met een verwijsbrief van u, zelf een afspraak maken op de polikliniek kindergeneeskunde, telefoonnummer Na aanmelding zal het kind binnen 2 weken ingepland worden op het spreekuur van de kinderlongartsen of de verpleegkundig specialist. In het eerste gesprek zullen de behandelopties doorgenomen worden met ouders en kind. Vermoeden van seksueel misbruik Algemeen Verwijzen Wachttijd Bij voorkeur zal beoordeling door de kinderartsen Kaspers of Oversteegen gedaan worden. Er zal geprobeerd worden een afspraak buiten het reguliere spreekuur te plannen, zodat de kinderarts meer tijd aan anamnese en lichamelijk onderzoek kan besteden De kinderartsen Kaspers en Oversteegen hebben extra expertise ontwikkeld in kindermishandeling en seksueel misbruik. Bij het verwijzen van een kind met het vermoeden op seksueel misbruik kunt u als huisarts contact opnemen met de dienstdoende kinderarts via de polikliniek kindergeneeskunde. Telefoonnummer Buiten kantoren via het algemene nummer van het MST Afhankelijk van de aard van het letsel wordt dan besloten op welke termijn het kind beoordeeld moet worden.