JGZ. Incontinentie bij kinderen. T. van den Brand, arts JGZ Volksgezondheid gemeente Utrecht

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "JGZ. Incontinentie bij kinderen. T. van den Brand, arts JGZ Volksgezondheid gemeente Utrecht"

Transcriptie

1 JGZ Incontinentie bij kinderen T. van den Brand, arts JGZ Volksgezondheid gemeente Utrecht

2 Komende 25 minuten. De rol van de JGZ Hoe werkt de JGZ Zindelijkheid /incontinentie Urine Zindelijkheid/incontinentie Feces MEN Verwijzen Scholen en incontinentie Kansen & samenwerking

3 De rol van de JGZ Preventie, voorlichting, signalering, begeleiding Informeren basisprincipes zindelijkheidstraining Aandacht voor risicofactoren voor zindelijkheidsproblematiek Uitvoeren medisch onderzoek Begeleiding gedrag & opvoedingsproblematiek Inspelen op vragen Ouders : niet zindelijk worden, bedplassen, opnieuw onzindelijk, alles al geprobeerd Scholen: onzindelijk kind

4 Hoe werkt JGZ (Utrecht) 0-4 jaar zindelijkheidstraining 4-18 jaar bedplassen, incontinentie NCJ Richtlijn Zindelijkheid urine en feces

5

6 Casus Esmee, 2 jaar Esmee plast nog in haar luier, maar ze zit overdag af en toe al op de wc. s Nachts is ze nog heel erg nat. Esmee vindt het lastig om van omgeving te veranderen, ze went niet snel aan nieuwe mensen en plekken. We zitten midden in een verhuizing. Esmee gaat binnenkort naar een nieuwe peuterspeelzaal.

7 Zindelijkheid urine mnd/ 2 jaar Vragenlijst Anamnese en zonodig LO Anticiperende + algemene voorlichting Vooral vraaggericht Verwijzing naar infoblad Bij aanwijzingen pathologie verwijzing huisarts

8

9 Voorlichting Zindelijkheid is kwestie van kunnen, willen, durven Window of opportunity Algemene adviezen Goed drinken Begin in rustige periode Laat kind zelf dingen doen Ontspannen toilethouding Training consequent volhouden Wegnemen druk en strijd positief belonen

10 De zindelijkheidstraining 2-4 jaar Duur: minstens 3 maanden Interesse wekken Oefenen met potje Wennen aan het toilet Luier uit overdag S avonds: plassen-lezen-plassen

11 Casus Esmee, 2 jaar Esmee plast nog in haar luier, maar ze zit overdag af en toe al op de wc. s Nachts is ze nog heel erg nat. Esmee vindt het lastig om van omgeving te veranderen, ze went niet snel aan nieuwe mensen en plekken. We zitten midden in een verhuizing. Esmee gaat binnenkort naar een nieuwe peuterspeelzaal.

12 Casus Jorgen, 2 jaar Jorgen poept 1x/ week. Hij heeft vaak stevige ontlasting. Een wc-gang loopt vaak uit op een drama, omdat het poepen voor hem ook heel pijnlijk is.

13 Zindelijkheid feces 0-4 jaar Obstipatie opsporen en behandelen Borst/kunst voeding Eetpatroon Beweging Aanleren juist toiletgedrag 3-5 jaar start training

14 Casus Jorgen, 2 jaar Jorgen poept 1x/ week. Hij heeft vaak stevige ontlasting. Een wc-gang loopt vaak uit op een drama, omdat het poepen voor hem ook heel pijnlijk is.

15 Zindelijkheid urine 0-4 Vanaf 3 jaar (tot 5 jaar) Anamnese en zonodig LO Vast toiletschema Kalender met beloningssysteem Bij aanwijzing pathologie verwijzing huisarts Evt extra consult 4,5/5 jaar

16 Als de zindelijkheidstraining niet lukt Gerichte anamnese LO

17 Casus Julia, 4 jaar Julia geeft goed aan dat ze moet plassen, ze gaat dan hurken en persen om te plassen. Ze plast nog wel op het potje, op de wc wil ze nog niet gaan zitten. Ze plast ook erg vaak.

18 Incontinentie urine 4-18 Vanaf 5 jaar Anamneselijst I & II groeicurve Zonodig lichamelijk onderzoek (arts) Bij pathologie verwijzing huisarts/fysio/poep&plaspoli Andere verklaring?

19

20 Casus Julia, 4 jaar Julia geeft goed aan dat ze moet plassen, ze gaat dan hurken en persen om te plassen. Ze plast nog wel op het potje, op de wc wil ze nog niet gaan zitten. Ze plast ook erg vaak.

21 Casus Jessica, 4 jaar Jessica poept nog regelmatig in haar broek, dat is er nu lastig bijhebben nu we midden in de scheiding liggen

22 Zindelijkheid feces 4-18 Anmnese + LO

23 Fecesincontinentie 4-18 Stap 1 vaststelling fecale incontinentie, uitleg, poepdagboek Stap 2 vaste tijden toilet, leefstijladviezen gedurende 8 weken, poepdagboek Stap 3 Laxantia, poepdagboek Verwijzen huisarts/kinderarts: Alarmsymptomen Begeleiding loopt niet zoals gewenst Terugkerende problemen

24 Casus Jessica, 4 jaar Jessica poept nog regelmatig in haar broek, dat is er nu lastig bijhebben nu we midden in de scheiding liggen

25 Casus Bilal, 6 jaar Wij maken Bilal regelmatig s nachts wakker zodat hij kan gaan plassen. Bilal is dan moeilijk wakker te krijgen en plast al slapend in de wc. Hij kan zich de volgende dag niets meer herinneren van het nachtelijke avontuur.

26 Bedplassen 4-18 Voldoende slaap en structuur Plassen-lezen-plassen Slaap in koele kamer Vooral overdag drinken Handige pyama/lichtje Matrasbeschermer/steeklaken

27

28 Plaswekker en/of minrin Plaswekker Voldoende motivatie ouder én kind Rustige thuissituatie Vanaf 7 jaar Minrin Snel effect gewenst Vooral bij polyurie Vaak terugval bij stoppen medicatie Effect na meerdere weken Vooral bij problemen wekbaarheid

29 Uitleg blaasfunctie en plassen Uitleg plaswekker Spelregels: droge en natte regels

30

31 Casus Bilal, 6 jaar Wij maken Bilal regelmatig s nachts wakker zodat hij kan gaan plassen. Bilal is dan moeilijk wakker te krijgen en plast al slapend in de wc. Hij kan zich de volgende dag niets meer herinneren van het nachtelijke avontuur.

32 Verwijzing Huisarts Fysio Poep & plaspoli

33 Casus uit de praktijk Recent is een kleuter bij ons op school gestart. Zij is nog niet zindelijk en draagt een luier. Ouders zijn hiermee al bij huisarts, buurtteam en fysio geweest. Vanuit het schoolbeleid verwachten we dat 4 jarigen zindelijk zijn. De leerkracht kan niet structureel verschonen. Natuurlijk is het geen probleem om af en toe bij een ongelukje te helpen. Heb jij nog adviezen?

34

35 Scholen en zindelijkheid Goede toilet hygiëne Voldoende gelegenheid voor plassen, poepen Voldoende drinkgelegenheid

36 Kansen & samenwerking Goed onderscheid MEN-NMEN Terugkoppeling Gerichte adviezen voor school Welke discipline is waar verantwoordelijk voor?

Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011)

Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011) Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011) 2. Activiteiten rondom zindelijkheid voor urine door de JGZ Uitgangsvragen Welke maatregelen zijn er te nemen door de JGZ bij onzindelijkheid overdag/

Nadere informatie

Om onzindelijkheid te voorkomen is het belangrijk de zindelijkheidstraining op het juiste moment en op de juiste manier te starten.

Om onzindelijkheid te voorkomen is het belangrijk de zindelijkheidstraining op het juiste moment en op de juiste manier te starten. Zindelijkheid Informatie voor ouders Deze flyer gaat over zindelijkheid van kinderen tussen 1,5 en 5 jaar. We geven informatie over de basis zindelijkheidstraining en een korte uitleg over de aanpak van

Nadere informatie

Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011)

Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011) Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011) 5. Activiteiten rondom zindelijkheid voor feces door de JGZ Uitgangsvragen (* is bij kinderen met obstipatie de meest effectieve en veilige medicamenteuze

Nadere informatie

Informatie over zindelijkheid

Informatie over zindelijkheid Informatie over zindelijkheid voor ouders, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en scholen JGZ Richtlijn Zindelijkheid urine en feces Informatie voor ouders, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en scholen

Nadere informatie

In deze folder wordt beschreven hoe het zindelijk worden voor plassen en poepen bij kinderen werkt.

In deze folder wordt beschreven hoe het zindelijk worden voor plassen en poepen bij kinderen werkt. Zindelijkheid In deze folder wordt beschreven hoe het zindelijk worden voor plassen en poepen bij kinderen werkt. Zindelijkheidstraining: wanneer? Om onzindelijkheid te voorkomen is het belangrijk de zindelijkheidstraining

Nadere informatie

C. U heeft de tijd voor deze fase en bent gemotiveerd.

C. U heeft de tijd voor deze fase en bent gemotiveerd. ZINDELIJKHEID In deze brochure wordt het zindelijkheidsproces beschreven van plassen en poepen. Daarnaast worden problemen met zindelijkheid benoemd en worden algemene adviezen aangeboden. Zindelijkheidstraining:

Nadere informatie

Yunio: Zindelijk worden

Yunio: Zindelijk worden Yunio: Zindelijk worden Informatie en adviezen voor ouders Yunio is onderdeel van. Zindelijk worden Yunio ondersteunt (aanstaande) ouders in de ontwikkeling van hun kind. Zindelijk worden is een ingewikkeld

Nadere informatie

Vragenlijst nachtelijke incontinentie

Vragenlijst nachtelijke incontinentie Vragenlijst nachtelijke incontinentie Uw kind is doorverwezen naar de continentiepolikliniek, omdat uw kind regelmatig 's nachts nat is. Om een goed beeld te krijgen van de problematiek, vragen wij u deze

Nadere informatie

Op het potje. over opvoeden gesproken - Tips voor ouders

Op het potje. over opvoeden gesproken - Tips voor ouders Op het potje over opvoeden gesproken - Tips voor ouders Op het potje Wat is zindelijkheid? Je kind is zindelijk als het niet meer in zijn broek plast, overdag droog is en zelf op het potje of het toilet

Nadere informatie

Bijlage 6 Begeleiding incontinentie en enuresis Regionale transmurale afspraak Zuidoost Brabant

Bijlage 6 Begeleiding incontinentie en enuresis Regionale transmurale afspraak Zuidoost Brabant Bijlage 6 Begeleiding incontinentie en enuresis Regionale transmurale afspraak Zuidoost Brabant Overdag nat Vóór 3 jaar: Uitleg, wegnemen druk/straf, positieve aandacht. Leg uit dat overdag nog niet zindelijk

Nadere informatie

Boxmeer Kinder Incontinentie Team: Bo-KIT

Boxmeer Kinder Incontinentie Team: Bo-KIT Boxmeer Kinder Incontinentie Team: Bo-KIT Uw huisarts of een andere specialist heeft uw kind verwezen naar het kinderincontinentiespreekuur van het Maasziekenhuis Pantein. Incontinentieproblemen zijn vaak

Nadere informatie

Informatie voor kinderen. Bedplassen

Informatie voor kinderen. Bedplassen Informatie voor kinderen Bedplassen Bedplassen Informatie voor kinderen Plaspoli, Polikliniek Kindergeneeskunde, route 2.2 Telefoon (050) 524 6900 Inleiding Bedplassen komt vaker voor dan je misschien

Nadere informatie

Boxmeer Kinder Incontinentie Team: Bo-KIT

Boxmeer Kinder Incontinentie Team: Bo-KIT Boxmeer Kinder Incontinentie Team: Bo-KIT Uw huisarts of een andere specialist heeft uw kind verwezen naar het kinderincontinentiespreekuur van het Maasziekenhuis Pantein. Incontinentieproblemen zijn vaak

Nadere informatie

Plaspoli, kind (2) Kindergeneeskunde

Plaspoli, kind (2) Kindergeneeskunde Plaspoli, kind (2) Kindergeneeskunde Inleiding Uw kind is aangemeld voor de plaspoli van MST in verband met plasproblemen. Deze folder geeft algemene informatie over wat u van een bezoek aan de plaspoli

Nadere informatie

Zindelijkheid: op het potje! Thuis maar ook op school!

Zindelijkheid: op het potje! Thuis maar ook op school! Zindelijkheid: op het potje! Thuis maar ook op school! Juf Sahinde Schooljaar 2011-2012 2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 3 Waarom hebben de juffen graag zindelijke kleuters op school?... 4 Wanneer starten

Nadere informatie

Geboren met extra kleppen!

Geboren met extra kleppen! Geboren met extra kleppen! Stida Vreede-ten Brink Verpleegkundig consulent kindernefrologie Gespecialiseerd in stoma,continentie en huidverzorging UMCG Beatrixkinderziekenhuis Groningen Functioneren

Nadere informatie

Successen & failures in de urotherapie. E.C van der Kuur, kinderarts P. Schutte, bekkenfysiotherapeut

Successen & failures in de urotherapie. E.C van der Kuur, kinderarts P. Schutte, bekkenfysiotherapeut Successen & failures in de urotherapie E.C van der Kuur, kinderarts P. Schutte, bekkenfysiotherapeut - Casus 1 - Discussie second opinion - Casus 2 - Discussie management van verwachtingen casus 1-2016:

Nadere informatie

Plaspoli, kind. Kindergeneeskunde

Plaspoli, kind. Kindergeneeskunde Plaspoli, kind Kindergeneeskunde Inleiding Uw kind is aangemeld voor de plaspoli van MST in verband met plasproblemen. Deze folder geeft algemene informatie over wat u van een bezoek aan de plaspoli kunt

Nadere informatie

Op het programma: Vraag 1. Wat betekent voor jou zindelijk zijn? Opwarmertje Iinfo: In groepjes van 3 à 4

Op het programma: Vraag 1. Wat betekent voor jou zindelijk zijn? Opwarmertje Iinfo: In groepjes van 3 à 4 Op het programma: Christel Daenen pedagoge opvoedingsconsulente Opwarmertje Iinfo: Wanneer en hoe wordt een kindje zindelijk? Wanneer moet ik me ongerust maken? Culturele en maatschappelijke invloeden

Nadere informatie

Bedplassen. Tot slot. Bedplassen komt vaak voor. Bedplassen is lastig. Wat is de oorzaak van het bedplassen?

Bedplassen. Tot slot. Bedplassen komt vaak voor. Bedplassen is lastig. Wat is de oorzaak van het bedplassen? Tot slot Op internet is ook veel informatie te vinden over bedplassen en de behandeling van bedplassen. De GGD verwijst voor bedplassen naar: www.bedplassen.org Informatie over plaswekkers is te vinden

Nadere informatie

PLASPROBLEMEN BIJ KINDEREN

PLASPROBLEMEN BIJ KINDEREN PLASPROBLEMEN BIJ KINDEREN A1008 Wat is het probleem? Wanneer uw kind last heeft van natte (onder)broeken overdag, terugkerende blaasontstekingen of bedplassen is er mogelijk sprake van een verkeerd aangeleerd

Nadere informatie

Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011)

Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011) Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011) Begeleiding en behandeling door de JGZ Te vroeg actief en tegen de zin in van het kind begeleiden/behandelen van onzindelijkheid is in het algemeen niet

Nadere informatie

Zindelijkheid Vlot op de pot? Christel Daenen pedagoge Opvoedingsconsulente K&G

Zindelijkheid Vlot op de pot? Christel Daenen pedagoge Opvoedingsconsulente K&G Zindelijkheid Vlot op de pot? Christel Daenen pedagoge Opvoedingsconsulente K&G Op het programma: Aantal stellingen Daaraan gekoppeld- achtergrond: Wanneer en hoe wordt een kindje zindelijk? Wanneer moet

Nadere informatie

Poep/plasproblemen bij kinderen

Poep/plasproblemen bij kinderen Poep/plasproblemen bij kinderen Inleiding Binnenkort verwachten we u samen met uw zoon of dochter op de poep & plas poli van de polikliniek Kindergeneeskunde. De kinderarts heeft uw kind aangemeld in verband

Nadere informatie

Zindelijk worden. De hele dag droog blijven. Positief opvoeden Drenthe

Zindelijk worden. De hele dag droog blijven. Positief opvoeden Drenthe Zindelijk worden De hele dag droog blijven Positief opvoeden Drenthe Zindelijk worden De hele dag droog blijven Elke ouder is blij als er geen luiers meer op het boodschappenlijstje staan. Het betekent

Nadere informatie

Vragenlijst nachtelijke incontinentie

Vragenlijst nachtelijke incontinentie kindergeskunde Vragenlijst nachtelijke incontinentie De kinderarts of uroloog heeft uw kind doorverwezen naar de continentiepoli, omdat uw kind regelmatig s nachts nat is. Om een goed beeld te krijgen

Nadere informatie

Bedplassen Informatie voor (ouders van) kinderen en jongeren

Bedplassen Informatie voor (ouders van) kinderen en jongeren Bedplassen Informatie voor (ouders van) kinderen en jongeren Bedplassen kan heel vervelend zijn Zowel voor ouders als kinderen kan bedplassen heel vervelend zijn. Kinderen schamen zich er vaak voor, zeker

Nadere informatie

Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011)

Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011) Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011) Begeleiding en behandeling door de JGZ Inleiding De meeste kinderen met fecale incontinentie kunnen, als uit de anamneselijsten en het lichamelijk onderzoek

Nadere informatie

Determinantenanalyse (Proefimplementatie) JGZ-richtlijn Zindelijkheid

Determinantenanalyse (Proefimplementatie) JGZ-richtlijn Zindelijkheid TNO-rapport KvL/P&Z/2010.080 Determinantenanalyse (Proefimplementatie) JGZ-richtlijn Zindelijkheid Preventie en Zorg Wassenaarseweg 56 Postbus 2215 2301 CE Leiden www.tno.nl T +31 88 866 90 00 F +31 88

Nadere informatie

Naam Adres. Geb.datum Postcode... Woonplaats... Telefoon... Tweede telefoon (mob.)... Naam huisarts... Naam verwijzend arts...

Naam Adres. Geb.datum Postcode... Woonplaats... Telefoon... Tweede telefoon (mob.)... Naam huisarts... Naam verwijzend arts... De PIPO poli van het LangeLand Ziekenhuis Vragenlijst kinderincontinentie (4-12 jaar) Naam Adres. Geb.datum..-..-. Postcode... Woonplaats... Telefoon... Tweede telefoon (mob.)... Naam huisarts... Naam

Nadere informatie

Patiënteninformatiedossier (PID) Poep- en plaspoli. onderdeel PLASPOLI. Informatie voor ouders. POEP- EN PLASPOLI Plaspoli, info ouders

Patiënteninformatiedossier (PID) Poep- en plaspoli. onderdeel PLASPOLI. Informatie voor ouders. POEP- EN PLASPOLI Plaspoli, info ouders Patiënteninformatiedossier (PID) Poep- en plaspoli onderdeel PLASPOLI Informatie voor ouders POEP- EN PLASPOLI 2 Inhoud Plaspoli, informatie voor ouders/verzorgers...4 Wat is incontinentie?...4 Behandeling

Nadere informatie

Het zindelijkheidsproces

Het zindelijkheidsproces Zindelijk worden met een anorectale malformatie of de ziekte van Hirschsprung. Uw kind heeft een anorectale malformatie of M. Hirschsprung. Bij kinderen met een anorectale malformatie of met de ziekte

Nadere informatie

Vragenlijst continentiepoli

Vragenlijst continentiepoli Vragenlijst continentiepoli Inleiding De kinderarts of uroloog heeft uw kind doorverwezen naar de continentiepoli. Om een goed beeld te krijgen van de problematiek van uw kind vragen wij u de lijst, voor

Nadere informatie

De meeste kinderen worden vanzelf droog zonder dat je er als ouder een inspanning voor moet leveren. Plots komen ze zeggen ik moet pipi.

De meeste kinderen worden vanzelf droog zonder dat je er als ouder een inspanning voor moet leveren. Plots komen ze zeggen ik moet pipi. 1 De meeste kinderen worden vanzelf droog zonder dat je er als ouder een inspanning voor moet leveren. Plots komen ze zeggen ik moet pipi. Je zet ze op het potje en daarna heb je nooit meer een natte broek.

Nadere informatie

TIKA, Team Incontinentie Kinderen Arnhem en omgeving. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

TIKA, Team Incontinentie Kinderen Arnhem en omgeving. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! TIKA, Team Incontinentie Kinderen Arnhem en omgeving Uw kind heeft een afspraak op de polikliniek Kindergeneeskunde van Rijnstate voor poep- en/of plasproblemen. In deze folder leest u wat u van dit bezoek

Nadere informatie

JGZ-richtlijn. Zindelijkheid urine en feces. Samenvatting

JGZ-richtlijn. Zindelijkheid urine en feces. Samenvatting JGZ-richtlijn Zindelijkheid urine en feces Samenvatting JGZ-richtlijn Zindelijkheid urine en feces Samenvatting Een publicatie van het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ) Churchilllaan 11 3527 GV

Nadere informatie

Jaargang 1, Nummer 9, juni 2010. Zindelijkheid

Jaargang 1, Nummer 9, juni 2010. Zindelijkheid Jaargang 1, Nummer 9, juni 2010 Zindelijkheid Jaargang 1, Nummer 9, juni 2010 Zindelijkheid Inhoud Wanneer wordt mijn kind zindelijk? Voorwaarden om te starten met zindelijkheidstraining Hoe maak je een

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Kinderen, jongeren en problemen met ontlasting

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Kinderen, jongeren en problemen met ontlasting Kinderen, jongeren en problemen met ontlasting KINDEREN, JONGEREN EN PROBLEMEN MET ONTLASTING INLEIDING Er zijn regelmatig kinderen of jongeren die in het ziekenhuis komen met ontlastingsproblemen. Dit

Nadere informatie

De zindelijkheidstas

De zindelijkheidstas De zindelijkheidstas Beste ouder(s), De zindelijkheidstas werd uitgewerkt op basis van het prentenboek Op je potje, Konijn van Kathleen Amant. In de tas zitten allerlei materialen waarmee je tijdens de

Nadere informatie

Samenvatting JGZ richtlijnen Urine en Feces Deze samenvatting is een uitreksel van de uitgebreidere JGZ richtlijn Zindelijkheid URINE en FECES

Samenvatting JGZ richtlijnen Urine en Feces Deze samenvatting is een uitreksel van de uitgebreidere JGZ richtlijn Zindelijkheid URINE en FECES Samenvatting JGZ richtlijnen Urine en Feces Deze samenvatting is een uitreksel van de uitgebreidere JGZ richtlijn Zindelijkheid URINE en FECES Concept versie 25 jan 2010, definitief voor proefimplementatie

Nadere informatie

Vragenlijst voor kinderen met plas- en/of poepproblemen

Vragenlijst voor kinderen met plas- en/of poepproblemen Vragenlijst voor kinderen met plas- en/of poepproblemen U kunt deze lijst voor het polikliniekbezoek invullen. De arts zal deze lijst met u doornemen tijdens het bezoek. Bij sommige vragen zijn meerdere

Nadere informatie

Zindelijk worden. Thema. 1 Inleiding

Zindelijk worden. Thema. 1 Inleiding Thema 10 Zindelijk worden 1 Inleiding Als zorghulp in de thuiszorg of bijvoorbeeld in de kinderopvang kun je te maken krijgen met kinderen die zindelijk worden. Ze moeten dan leren op een potje te plassen

Nadere informatie

Richtlijn JGZ-richtlijn Zindelijkheid van urine en feces

Richtlijn JGZ-richtlijn Zindelijkheid van urine en feces Richtlijn JGZ-richtlijn Zindelijkheid van urine en feces Inleiding Probleemstelling Problemen met zindelijkheid voor urine en/of ontlasting komen veel voor op de kinderleeftijd en kunnen een grote impact

Nadere informatie

gedachtes rondom zindelijk maken Er bestaan uiteenlopende opvattingen over het zindelijk maken van kinderen. Aan de ene kant zijn er mensen die vinden

gedachtes rondom zindelijk maken Er bestaan uiteenlopende opvattingen over het zindelijk maken van kinderen. Aan de ene kant zijn er mensen die vinden gedachtes rondom zindelijk maken Er bestaan uiteenlopende opvattingen over het zindelijk maken van kinderen. Aan de ene kant zijn er mensen die vinden dat je een kind niet zindelijk kan maken tot hij zelf

Nadere informatie

Droogbedtraining thuis

Droogbedtraining thuis Droogbedtraining thuis Uw kind gaat een bedplastraining volgen. In deze folder leest u wat deze training inhoudt en wat van u en uw kind wordt verwacht. Ook vindt u informatie over de oorzaken van bedplassen

Nadere informatie

Zindelijkheid. Start tussen 2 en 3 jaar. Verplicht je kind niet. Kijk naar de lichaamstaal van je kind

Zindelijkheid. Start tussen 2 en 3 jaar. Verplicht je kind niet. Kijk naar de lichaamstaal van je kind Zindelijkheid Start tussen 2 en 3 jaar Verplicht je kind niet Bereid je kind goed voor Oefen genoeg Kijk naar de lichaamstaal van je kind Beloon je kind Blijf kalm bij ongelukjes Doe je kind geen pamper

Nadere informatie

Het droogbed boek Werkboek bij de droogbedtraining in het ziekenhuis.

Het droogbed boek Werkboek bij de droogbedtraining in het ziekenhuis. Het droogbed boek Werkboek bij de droogbedtraining in het ziekenhuis. Dit werkboek is bedoeld als ondersteuning bij het trainingsprogramma. De droogbedtraining is speciaal ontwikkeld voor kinderen en jongeren

Nadere informatie

In deze folder geven we u informatie over het gebruik van de plaswekker bij uw kind.

In deze folder geven we u informatie over het gebruik van de plaswekker bij uw kind. De Plaswekker In deze folder geven we u informatie over het gebruik van de plaswekker bij uw kind. De eerste 2 nachten: de intensieve nachten. 1. In de loop van de avond (rond 18:00 uur) Klaarleggen van

Nadere informatie

Bedplassen, je kunt er iets aan doen

Bedplassen, je kunt er iets aan doen Bedplassen, je kunt er iets aan doen Bij opgroeiende kinderen vanaf 6 jaar komt bedplassen regelmatig voor. In deze folder kunt u lezen hoe u uw kind op een positieve manier kunt begeleiden om s nachts

Nadere informatie

Wakker worden! Het droge-bed werkboek. zgt.nl

Wakker worden! Het droge-bed werkboek. zgt.nl Wakker worden! Het droge-bed werkboek zgt.nl 1 Dit boek is van: De afdeling Je gaat nu op de kinderafdeling van het ziekenhuis logeren. Op de afdeling liggen nog veel meer kinderen. Kleine baby s en grote

Nadere informatie

Vrije Kleuter-en Lagere school De Link Patronaatstraat 28 Jan Verbertlei 46 2650 Edegem Tel. 03 369 66 33 Fax 03 458 04 97 E-mail delink@telenet.

Vrije Kleuter-en Lagere school De Link Patronaatstraat 28 Jan Verbertlei 46 2650 Edegem Tel. 03 369 66 33 Fax 03 458 04 97 E-mail delink@telenet. Vrije Kleuter-en Lagere school De Link Patronaatstraat 28 Jan Verbertlei 46 2650 Edegem Tel. 03 369 66 33 Fax 03 458 04 97 E-mail delink@telenet.be Achtergrondinformatie zindelijkheid Vanaf wanneer kan

Nadere informatie

Wanneer zijn de kinderen klaar voor een zindelijkheidstraining? Kinderen zijn mogelijk klaar voor een zindelijkheidstraining wanneer ze:

Wanneer zijn de kinderen klaar voor een zindelijkheidstraining? Kinderen zijn mogelijk klaar voor een zindelijkheidstraining wanneer ze: Zindelijkheidstraining Net als de meeste ouders kijkt u misschien uit naar de dag dat uw kind geen luiers meer nodig heeft. Uw kind zindelijk maken kan een enorme opgave lijken, vooral wanneer familie,

Nadere informatie

Vragenlijst voor kinderen met plasproblemen

Vragenlijst voor kinderen met plasproblemen Vragenlijst voor kinderen met plasproblemen Kindergeneeskunde/ urologie A Personalia Naam: Adres: Postcode en woonplaats: Geboorte datum: A Invuldatum: B Ongelukjes met het plassen overdag B1 Heeft uw

Nadere informatie

Bedplassen. PIPO-poli voor kinderen met plas- en poepproblemen Vrouw Moeder Kind-centrum

Bedplassen. PIPO-poli voor kinderen met plas- en poepproblemen Vrouw Moeder Kind-centrum Bedplassen PIPO-poli voor kinderen met plas- en poepproblemen Vrouw Moeder Kind-centrum Inleiding 's Nachts of 's ochtends een nat bed, niet durven logeren bij vriendjes, een schoolkamp of vakantie die

Nadere informatie

ALLES OVER HET POTJE. Marjan Claes Kinesitherapeute. ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis Antwerpen, Plascentrum GZA Sint-Augustinus Wilrijk

ALLES OVER HET POTJE. Marjan Claes Kinesitherapeute. ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis Antwerpen, Plascentrum GZA Sint-Augustinus Wilrijk Marjan Claes Kinesitherapeute ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis Antwerpen, Plascentrum GZA Sint-Augustinus Wilrijk www.marjanclaes.be marjan.claes@gza.be 03/443.38.67 Inhoud 1. Wat is zindelijk zijn

Nadere informatie

Nieuwsbrief maart Agenda Maandag 29 maart bezoek Opzij. In deze nieuwsbrief: Vrije dagen / vakantie Sociocratie op school Yogales

Nieuwsbrief maart Agenda Maandag 29 maart bezoek Opzij. In deze nieuwsbrief: Vrije dagen / vakantie Sociocratie op school Yogales Nieuwsbrief 15 25 maart 2010 Agenda Maandag 29 maart bezoek Opzij. In deze nieuwsbrief: Vrije dagen / vakantie Sociocratie op school Yogales Vrije dagen De lente is begonnen en daarmee ook het seizoen

Nadere informatie

De Plasstraat. Vragenlijst voor ouders. Kind & Jeugd. Locatie Hoorn/Enkhuizen

De Plasstraat. Vragenlijst voor ouders. Kind & Jeugd. Locatie Hoorn/Enkhuizen De Plasstraat Vragenlijst voor ouders Kind & Jeugd Locatie Hoorn/Enkhuizen Vragenlijst: Algemene gegevens Voornaam kind: Achternaam kind: Geslacht: O jongen O meisje Geboortedatum kind: Invuldatum vragenlijst:

Nadere informatie

Op het potje. Alles wat je moet weten over zindelijkheid, pipi, kaka, bedplassen, potjestraining en nog veel meer...

Op het potje. Alles wat je moet weten over zindelijkheid, pipi, kaka, bedplassen, potjestraining en nog veel meer... Opvoedingswinkel Zoersel Handelslei 230, Zoersel 03/633 98 98 Opvoeding@zoersel.be www.opvoedingswinkelzoersel.be Opvoedingswinkel Hoogstraten Gelmelstraat 81, Hoogstraten 03/633 98 95 Opvoedingswinkelhoogstraten@olo.be

Nadere informatie

Leer nu poepen en plassen zoals het moet, dan gaat het de rest van je leven goed

Leer nu poepen en plassen zoals het moet, dan gaat het de rest van je leven goed Leer nu poepen en plassen zoals het moet, dan gaat het de rest van je leven goed Gebruiksaanwijzing bij het plaswerkboek (print deze gebruiksaanwijzing uit en leg hem in je werkboek) Goed plassen en poepen

Nadere informatie

Eindrapportage Indicatoren Richtlijn Zindelijkheid Urine en Feces

Eindrapportage Indicatoren Richtlijn Zindelijkheid Urine en Feces TNO-rapport KvL/P&Z 2010.052 Eindrapportage Indicatoren Richtlijn Zindelijkheid Urine en Feces Preventie en Zorg Wassenaarseweg 56 Postbus 2215 2301 CE Leiden www.tno.nl T +31 71 518 18 18 F +31 71 518

Nadere informatie

PLASSEN EN POEPEN. Vocht, Eten, Toiletgedrag, MOEILIJK!!

PLASSEN EN POEPEN. Vocht, Eten, Toiletgedrag, MOEILIJK!! Werkwijze lesprogramma Stap 1 Benader een basisschool in de buurt. Maak hierbij eventueel gebruik van de briefopzet in de bijlage van dit document. Gespreksonderwerp is: Is er behoefte aan informatie en

Nadere informatie

Leer nu poepen en plassen zoals het moet, dan gaat het de rest van je leven goed

Leer nu poepen en plassen zoals het moet, dan gaat het de rest van je leven goed Leer nu poepen en plassen zoals het moet, dan gaat het de rest van je leven goed Gebruiksaanwijzing bij het poepwerkboek (print deze gebruiksaanwijzing uit en leg hem in je werkboek). Goed plassen en poepen

Nadere informatie

Natuurlijk rijpingsproces

Natuurlijk rijpingsproces Zindelijkheid Natuurlijk rijpingsproces Eerste levensjaar: Plasreflex onbewust plassen vanaf er een beetje urine in de blaas is Tot 20 keer per dag Na eerste levensjaar Bewust worden van het plassen en

Nadere informatie

Als zindelijk worden niet lukt. Training voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking of ontwikkelingsstoornis

Als zindelijk worden niet lukt. Training voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking of ontwikkelingsstoornis Als zindelijk worden niet lukt Training voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking of ontwikkelingsstoornis Passende behandeling zindelijkheid voor uw kind Zindelijkheidstraining is voor

Nadere informatie

Goed plassen kinderen!

Goed plassen kinderen! Goed plassen kinderen! Zindelijk worden gaat bij de meeste kinderen vanzelf. De leeftijd waarop de meeste kinderen zindelijk worden varieert van 2,5 tot 3 jaar. Het is vrij normaal als kinderen tot het

Nadere informatie

Over peuters en kleuters

Over peuters en kleuters Over peuters en kleuters Even terugdenken aan onze eigen puberteit Stemmingswisselingen Boos worden om niets Ruzie maken over niets Met de deuren slaan voor aandacht Experimenteergedrag Grenzen af tasten

Nadere informatie

Plas- en poeppoli. polikliniek kindergeneeskunde locatie Leiderdorp

Plas- en poeppoli. polikliniek kindergeneeskunde locatie Leiderdorp Plas- en poeppoli polikliniek kindergeneeskunde locatie Leiderdorp Uw kind heeft problemen met plassen en/of de ontlasting, zodanig dat uw kind er last van heeft. In overleg met uw (huis)arts heeft u daarom

Nadere informatie

(Copyright Marieke van Engelenburg, Universiteit van Maastricht)

(Copyright Marieke van Engelenburg, Universiteit van Maastricht) Vragenlijst KIP poli (Copyright Marieke van Engelenburg, Universiteit van Maastricht) Naam Jongen O Meisje O Geboortedatum School of dagverblijf Groep/klas O Overdag thuis O Kinderdagverblijf of creche

Nadere informatie

Kindergeneeskunde. Dagboek.

Kindergeneeskunde. Dagboek. Kindergeneeskunde Dagboek www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl KIN043 / Dagboek / 20-10-2016 2 Dagboek Binnenkort komt u samen met uw kind naar

Nadere informatie

Plasadviezen voor ouders en kinderen

Plasadviezen voor ouders en kinderen Plasadviezen voor ouders en kinderen 2 Inleiding Deze folder geeft u een aantal plasadviezen voor u en uw kind. Voor alle kinderen is het belangrijk dat ze goed plassen, zodat de blaas zich in één keer

Nadere informatie

blaastraining voor kinderen droogblijven s nachts

blaastraining voor kinderen droogblijven s nachts Dit boekje is van Naam... Ik ben een jongen / een meisje (zet een cirkel om het juiste antwoord) Adres... Postcode... Woonplaats... Telefoonnummer... Ik ben geboren op... Het ziekenhuis waar ik kom heet

Nadere informatie

KITS Vragenlijst voor ouders en kinderen

KITS Vragenlijst voor ouders en kinderen KITS Vragenlijst voor ouders en kinderen Naam Kind:. Geboortedatum: 1. Algemene vragen voor de ouders Klacht(en) waarvoor hulp wordt gevraagd: O Obstipatie O Vaak ontlasten O Urineverlies overdag O Ophoudgedrag

Nadere informatie

Het zindelijkheidstraining beleid is van toepassing op alle medewerkers in loondienst.

Het zindelijkheidstraining beleid is van toepassing op alle medewerkers in loondienst. ZINDELIJKHEIDSTRAINING BELEID 1. TOEPASSING Het zindelijkheidstraining beleid is van toepassing op alle medewerkers in loondienst. 2. DOEL VAN HET DOCUMENT Het doel van het document is dat alle medewerkers

Nadere informatie

Jolien Laridaen Medische Psychologie Kinderen en Jongeren. Zindelijk worden. Alles over het potje

Jolien Laridaen Medische Psychologie Kinderen en Jongeren. Zindelijk worden. Alles over het potje Jolien Laridaen Medische Psychologie Kinderen en Jongeren Zindelijk worden Alles over het potje Inhoudstafel Probleemstelling Normale ontwikkeling Potjestraining Vragen aan ouders Standaardvragen Doorvragen

Nadere informatie

Per jaar gaat bij één op de zeven kinderen het bedplassen vanzelf over

Per jaar gaat bij één op de zeven kinderen het bedplassen vanzelf over Bedplassen Er zijn veel kinderen die s nachts in hun bed plassen. Op zesjarige leeftijd is zeker één op de tien kinderen nog niet droog. Zowel ouders als kinderen kunnen dit zogenaamde bedplassen erg lastig

Nadere informatie

Dit zijn Sara en Sem, zij helpen jullie bij de lessen.

Dit zijn Sara en Sem, zij helpen jullie bij de lessen. Inhoud: Les 1: De plasfabriek en de poepfabriek Inleiding pag. 3 Instructie bij les 1 en achtergrond informatie pag. 4-8 Vragenlijst leerkrachten pag. 5 Klachten en kinderbekkenfysiotherapie pag. 6 De

Nadere informatie

Kindergeneeskunde. De Poeppoli. www.catharinaziekenhuis.nl

Kindergeneeskunde. De Poeppoli. www.catharinaziekenhuis.nl Kindergeneeskunde De Poeppoli www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat zijn poepproblemen?... 3 Mogelijke factoren die poepproblemen veroorzaken... 4 Gevolgen van poepproblemen... 4 De Poeppoli... 5 Doel

Nadere informatie

Ik doe op m n gemakkie een kakkie

Ik doe op m n gemakkie een kakkie Ik doe op m n gemakkie een kakkie Een praktische schets van de werkwijze van de kinderbekkenfysiotherapeut. Gezondheidscentrum Sevenaer Zevenaar Een korte kennismaking Wie zijn wij? Bekkenfysiotherapeut

Nadere informatie

Peuter op het potje! Alles over de zindelijkheidstraining

Peuter op het potje! Alles over de zindelijkheidstraining Peuter op het potje! Alles over de zindelijkheidstraining www.campuso3.be info@campuso3.be T 089 36 79 40 Inleiding De meeste kinderen worden vanzelf droog zonder dat je er als ouder een inspanning voor

Nadere informatie

Kinderen met blaas en/of ontlastingsproblemen. Uitleg voor ouder en kind

Kinderen met blaas en/of ontlastingsproblemen. Uitleg voor ouder en kind Kinderen met blaas en/of ontlastingsproblemen Uitleg voor ouder en kind 1. Inleiding Zindelijk worden is een leerproces dat meestal vanzelf gaat. Als een kind van vijf jaar of ouder nog regelmatig nat

Nadere informatie

ZINDELIJKHEID. positief ondersteunen

ZINDELIJKHEID. positief ondersteunen ZINDELIJKHEID positief ondersteunen Op het potje gaan is een belangrijke stap voor een kind en misschien kijk je er ook naar uit om niet meer te sleuren met luiers. Elk kind wordt zindelijk op zijn eigen

Nadere informatie

Zindelijkheidstraining op school

Zindelijkheidstraining op school Hoofdzetel Vrij CLB Waas en Dender- vzw Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding Maatschappelijke zetel: Ankerstraat 63 9100 Sint-Niklaas Ankerstraat 63 9100 Sint-Niklaas Tel. 03 776 34 51 Fax 03 776 54

Nadere informatie

REGISTRATIEFORMULIER KINDERBEKKENFYSIOTHERAPIE Behandeleenheid: 1

REGISTRATIEFORMULIER KINDERBEKKENFYSIOTHERAPIE Behandeleenheid: 1 REGISTRATIEFORMULIER KINDERBEKKENFYSIOTHERAPIE Behandeleenheid: 1 Datum: / / Naam patiënt: Behandelaar: Aanwezigheid kind: - Indien nee, toelichting Behandeldoelen:* Doel 1 Uitleg/advies obstipatie & rol

Nadere informatie

Geachte ouders/verzorgers,

Geachte ouders/verzorgers, Geachte ouders/verzorgers, Binnenkort bezoekt u met uw kind polikliniek Kindergeneeskunde van Isala Vrouw-kindcentrum, omdat uw kind plasproblemen heeft. Het kan zijn dat uw kind blaasontstekingen heeft,

Nadere informatie

2. Klaar of niet klaar: de timing is alles

2. Klaar of niet klaar: de timing is alles 2. Klaar of niet klaar: de timing is alles Op welke leeftijd kan een kind starten met zindelijkheidstraining? Wanneer is de beste leeftijd om te starten met zindelijkheidstraining: 18 maanden, 24 maanden

Nadere informatie

ZINDELIJKHEID positief ondersteunen

ZINDELIJKHEID positief ondersteunen ZINDELIJKHEID positief ondersteunen 1 Op het potje gaan is een belangrijke stap voor een kind. Elk kind wordt zindelijk op zijn tempo. We willen jullie graag informeren over hoe je een peuter hierbij kan

Nadere informatie

OBSTIPATIE FRANCISCUS VLIETLAND

OBSTIPATIE FRANCISCUS VLIETLAND OBSTIPATIE FRANCISCUS VLIETLAND Wat is obstipatie? Voedsel komt via de slokdarm en de maag in de darm terecht. Water en voedingsstoffen worden in de darm gedeeltelijk in de bloedbaan opgenomen. De stoffen

Nadere informatie

Urologische screening kinderen met MS

Urologische screening kinderen met MS Sophia Kinderziekenhuis De kinderneuroloog heeft uw kind doorverwezen naar de afdeling Kinderurologie voor een urologische screening. Hoeveel kinderen met MS ook blaas- en darmfunctiestoornissen hebben

Nadere informatie

Plasproblemen. Urologie. bij kinderen. Inleiding. Hoe werkt de blaas normaal?

Plasproblemen. Urologie. bij kinderen. Inleiding. Hoe werkt de blaas normaal? Urologie Plasproblemen bij kinderen Inleiding Zindelijk worden is een leerproces dat normaal gesproken grotendeels vanzelf gaat. Als een kind van vijf jaar of ouder nog regelmatig nat is, blaasontstekingen

Nadere informatie

ZINDELIJKHEID. Infobrochure

ZINDELIJKHEID. Infobrochure ZINDELIJKHEID Infobrochure Zindelijkheid Een kind wordt zindelijk doordat het bewuster begint te voelen wanneer er urine of stoelgang aanwezig is en dat dan even kan ophouden tot op een geschikt moment.

Nadere informatie

Droogbedtraining. Kinder Incontinentie Training Sophia (KITS) Sophia Kinderziekenhuis. Mogelijke oorzaken van bedplassen.

Droogbedtraining. Kinder Incontinentie Training Sophia (KITS) Sophia Kinderziekenhuis. Mogelijke oorzaken van bedplassen. Sophia Kinderziekenhuis De kinderuroloog heeft uw kind doorverwezen naar de Kinder Incontinentie Training Sophia (KITS). Dit is een multidisciplinair spreekuur van de afdeling Kinderurologie. Uw kind is

Nadere informatie

Juf Sas en de plasklas

Juf Sas en de plasklas Juf Sas en de plasklas Juf Sas weet veel over plas. Ze geeft plas-les op school. Ze vertelt wat plas is en waar het vandaan komt. Ze legt uit hoe je blaas werkt. En ze laat zien hoe je het beste kunt plassen.

Nadere informatie

Zindelijkheid bij kleuters Algemene informatie, tips en adviezen

Zindelijkheid bij kleuters Algemene informatie, tips en adviezen Zindelijkheid bij kleuters Algemene informatie, tips en adviezen PIPO-poli voor kinderen met plas- en poepproblemen Vrouw Moeder Kind-centrum Zindelijkheid bij kleuters Niemand wordt zindelijk geboren;

Nadere informatie

Informatiefolder voor ouders

Informatiefolder voor ouders Informatiefolder voor ouders Plasproblemen van uw kind Gezondheidscentrum de Volgerlanden Afdeling Fysiotherapie: contactpersoon: Elize de Snoo Druivengaarde 15 3344 PK Hendrik Ido Ambacht Website: www.gc-devolgerlanden.nl

Nadere informatie

De plaswekker. Ploeppoli. poli Kindergeneeskunde Route 49

De plaswekker. Ploeppoli. poli Kindergeneeskunde Route 49 00 De plaswekker Ploeppoli poli Kindergeneeskunde Route 49 1 De plaswekker Over bedplassen wordt weinig gepraat. Dat komt doordat veel kinderen en hun ouders er zich voor schamen. Toch komt het heel vaak

Nadere informatie

2. Alles wat je moet weten over poepen en plassen: dysfunctional voiding

2. Alles wat je moet weten over poepen en plassen: dysfunctional voiding 2. Alles wat je moet weten over poepen en plassen: dysfunctional voiding Als je verkeerd plast, wordt dit met een moeilijk woord ook wel dysfunctional voiding genoemd. Dit betekent dat je je bekkenbodemspieren

Nadere informatie

Zindelijkheid voor urine en ontlasting bij kinderen

Zindelijkheid voor urine en ontlasting bij kinderen Zindelijkheid voor urine en ontlasting bij kinderen Marion Salwegter, huisarts en kaderhuisarts urogynaecologie Edwin Knots, kinderarts CZE Bas Zegers, kinderarts-sociale pediatrie MMC Maar 80 minuten

Nadere informatie

DROOGBEDTRAINING FRANCISCUS VLIETLAND

DROOGBEDTRAINING FRANCISCUS VLIETLAND DROOGBEDTRAINING FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Op de polikliniek heeft de kinderarts besloten om een droogbedtraining te starten. Voor deze droogbedtraining wordt uw kind opgenomen op de afdeling Kindergeneeskunde.

Nadere informatie

welkom in de Pipostraat

welkom in de Pipostraat welkom in de Pipostraat www.mca.nl/kids www.mca.nl/kids welkom in de Pipostraat Hulp bij plasproblemen Binnenkort verwachten we u samen met uw zoon of dochter in de Pipostraat van de polikliniek kindergeneeskunde.

Nadere informatie