Dorpen en Wijken. Aan de raad van de gemeente Emmen november Geachte leden van de raad,

Transcriptie

1 Raadhuisplein AP Emmen t f Postbus RA Emmen e. gemeente@emmen.nl i. 1 Z ? 2 Aan de raad van de gemeente Emmen Dorpen en Wijken team DNW-VC ons kenmerk uw kenmerk bijlage 1. behandeld door J.W. van der Veer BSN datum telefoon 14 november fax gemeente@emmen.nl onderwerp Eindevaluatie Afval Anders Geachte leden van de raad, Hierbij informeren wij u over de eindevaluatie van de inzamelproef Afval Anders. Het rapport van de eindevaluatie treft u bijgaand aan. In aanvulling op de geplande informatiebijeenkomst over de bevindingen van de inzamelproef (19 november a.s.), vernemen wij graag uw gevoelen inzake de inzamelproef en het vervolg daarop in de commissievergadering van 2 december a.s.. Wij hopen u hiermee voorlopig voldoende geïnformeerd te hebben. Hoogachtend, burgemeester en wethouders van Emmen, de gemeentesecretaris emeester A.J. MéWe

2 Kit?, b V í i v ī i L f d L i T: l.í i t IH İ \ i I NAAI iíï» I i i i I n i i WK t i 1! 11 I i O Opdrachtgever: gemeente Hoogeveen en gemeente Emmen Status: ï.o Datum: 27 september 2013

3 Afval Anders In de periode oktober 2012 tot en met juni 2013 hebben de gemeenten Emmen en Hoogeveen een vernieuwende proef uitgevoerd met het anders inzamelen van het huishoudelijk afval. De reden hiervan is dat zowel de landelijke als de gemeentelijke doelstellingen in het reduceren van de hoeveelheid huishoudelijk restafval, niet werden behaald met de huidige systematiek van inzamelen. Afval Anders is een nieuwe, innovatieve inzamelmethodiek die is ontwikkeld door Area Kennis ĥ Regie, het afvalkenniscentrum van Area Reiniging NV. Bij het ontwerp maar ook tijdens de uitvoering en de evaluatie van het project Afval Anders is nauw samengewerkt met de gemeenten Hoogeveen, Emmen en Coevorden. Deze samenwerking is als zeer prettig, constructief en doelmatig ervaren. Mede door de goede inzet van de inwoners zijn daardoor uitstekende resultaten behaald, die van belang zijn voor het vervolg. Methodiek Afval Anders Bij Afval anders ontvangen inwoners een derde container voor het aan huis scheiden van plastic verpakkingen. Tevens verandert de inzamelfrequentie voor restafval, gft-afval en kunststof verpakkingen van eens per twee naar eens per drie weken. Op verzoek wordt gratis een 2e gftcontainer verstrekt. Ook wordt bij Afval Anders in een nabijgelegen winkelcentrum een sorteerstraat aangelegd. Deze 'straat' bestaat uit ondergrondse containers voor glas, papier, plastic verpakkingen en textiel. Daarnaast is er een recyclezuil voor batterijen, spaarlampen, inktcartridges, cd's/dvďs, kleine elektrische apparaten en (mobiele) telefoons. In de wijk Wolfsbos is de hoogbouw geïnformeerd over.de mogelijkheden van de sorteerstraat en de restgoedwagen om afval te scheiden en hebben alle aansluitingen plastic zakken ontvangen om het plastic verpakkingsafval apart te kunnen houden. Communicatie Afval Anders De informatie tijdens Afval Anders was duidelijk en altijd persoonlijk gericht. Daartoe is naast algemene, informerende middelen zoals brieven, afvalkalender, folder en nieuwsbrief ook een afvalcoach ingezet. Deze reageert direct, luistert naar de vragen van inwoners, geeft adviezen, helpt eventuele problemen op te lossen en creëert daardoor acceptatie bij de inwoners. In Hoogeveen gebeurde dit in nauwe samenwerking met de wijkbeheerder. Door de afvalcoach, de projectleider en overige betrokkenen is bewust ingezet pp een luisterende en adviserende houding. Men staat open voor de feedback van inwoners en geeft tegelijkertijd duidelijkheid over de kaders van het project en noodzaak van te behalen doelstellingen. Uitgangspunten en resultaten Het project Afval Anders is uitgevoerd in twee proefgebieden in het werkgebied van Area Reiniging: de wijk Eendenveld in Emmen (weinig stedelijk met relatief veel twee onder een kap woningen uit de jaren 80 en redelijk grote tuinen) en de wijk Wolfsbos in Hoogeveen (matig stedelijk met veel gerenoveerde rįjenwoningen uit de jaren 60 en 70 met kleine tuinen). Het beoogde projectresultaat is het inzamelen van beduidend minder (20 procent) huishoudelijk restafval. Dit resultaat is ruimschoots behaald. 12,0 Restafval kg/inw/inza mei ronde proefgebied okt nov dec dec Jan feb mrt mrt apr mei mei junî ~ Eendenveld -Wolfsbos Resultaat l: forse reductie restafval (2596) De hoeveelheid huishoudelijk restafval is in beide proefgebieden met maar liefst 25 procent verminderd (doelstelling: 20 procent). Dit houdt in dat bij een gemeentebrede invoering van het systeem zowel de landelijke als gemeentelijke (Afvalkaderplan) reductiedoelstellingen gehaald zullen worden. Grafiek l Inzameling restafval 2

4 Resultaat 2: forse toename plastic verpakkingsafval De beoogde verhoging van de hoeveelheid ingezamelde plastic verpakkingen was zelfs Inzameling plastic kg/inw/j proefgebied boven verwachting: in de buurt Eendenveld werd twee keer zoveel plastic verpakkingen 25 ingezameld (van 10 naar 20 kg per inwoner 20 per jaar). In het proefgebied Wolfsbos is dit 15 'Eendenveld bijna verdriedubbeld (van 6 naar 16 kg). 10 'Wolfsbos Ook blijkt uit sorteeranalyses dat het papier ; en glas veel beter wordt gescheiden; er 5 ^- «Em/Hv 2012 verdwijnt 50 procent minder papier en 34 0 T i : procent minder glas in de grijze container nov dec dec jan feb mrt apr mei juni voor restafval. Grafiek2 Inzameling plastic Resultaat 3: opbrengsten in plaats van kosten Op basis van de proef is een begroting opgesteld, waaruit blijkt dat gemeenten bij een volledige invoering van de methodiek Afval Anders aanzienlijk minder kosten zullen hebben voor de inzameling en verwerking van huishoudelijk afval. Met als bijkomend voordeel dat hierdoor een tariefsverlagend effect ontstaat met betrekking tot de afvalstoffenheffing. Resultaat 4: flexibel inzamelsysteem Er is geen sprake van een star inzamelsysteem. Het biedt kansen om het systeem tussentijds bij te stellen aan de hand van veranderingen in de afvalmarkt of in beleidsmatige zin. Dat geldt zowel voor de inzamelfrequentie als het gebruik van de inzamelmiddelen, Naar verwachting zal de container voor kunststof verpakkingen binnen kort ook voor andere verpakkingen gebruikt mogen worden. Op dit moment is een landelijke pilot gaande om te kijken wat de mogelijkheden zijn van het tegelijk inzamelen van blik, drankenkartons en plastic verpakkingsafval. Resultaat 5: waardering kunststofcontainer De invoering van het project Afval Anders is soepel verlopen. Tijdens het project worden de weinige kritische geluiden die er zijn, ondervangen door het projectteam, de afvalcoach en (in Hoogeveen) de wijkbeheerder. Uit het bewonersonderzoek dat na afloop is gehouden, blijkt dat inwoners de derde container voor plastic verpakkingsafval waarderen met een 8 (Eendenveld) en een 6,6 (Wolfsbos). Bij een aantal inwoners was er bij de aanvang van het project vrees voor stank in de gft-container. Om dit te testen, is de proef verlengd tot in de zomermaanden. In totaal zijn er 4 klachten binnengekomen (waarvan 3 in de eerste week van de hittegolf in juli) die zijn afgehandeld door de afvalcoach. Ook de verminderde ruimte in de gft-container vanwege de driewekelijkse inzameling, leverde geen problemen op. Slechts 1,5 procent van de inwoners heeft gebruik gemaakt van een gratis tweede gft-container. De container is in de periode maart tot en met juni gemiddeld voor 68 procent gevuld. Uit het bewonersonderzoek blijkt dat gemiddeld 45 procent vindt dat er voldoende ruimte is in de gft-container. De inwoners waarderen de gewijzigde inzamelfrequentie van gft (naar driewekelijks) met een 6,0 (Eendenveld) en 4,8 (Wolfsbos). De gegeven lage score stemt niet overeen met de praktijk gezien het zeer geringe aantal klachten/meldingen. Het systeem vraagt enige gewenning ten opzichte van de bestaande situatie, maar functioneert in samenhang met de overige faciliteiten wel. 3

5 Aanbevelingen Gemeentebreed invoeren van het systeem Afval Anders wordt om de navolgende redenen aanbevolen: 1. Tot l juli 2016 wordt nog een hoog bedrag betaald voor de verwerking van het restafval. Door stevige reductie van het restafval kunnen gemeenten tot die tijd flink besparen op de verwerkingskosten. 2. De driewekelijkse inzameling en de meeropbrengst van het plastic verpakkingsafval en overige afvaldeelstromen leveren de gemeente geld op. Hoe eerder de invoering van Afval Anders hoe eerder deze besparing en opbrengsten gerealiseerd worden. 3. Geen tariefdifferentiatie (diftar) nodig om te komen tot 65 procent bronscheiding. Met Afval Anders worden vergelijkbare resultaten geboekt De resultaten van de proef Afval Anders zijn goed en de invoering van het project is goed verlopen. Bewoners zijn tevreden over de container voor plastic en blijken hun afval makkelijk en beter te kunnen scheiden. Leeswijzer In dit evaluatierapport zijn de uitgangspunten, inzamelresultaten, aanvullende inzamelmogelijkheclen en begroting kort beschreven. Op basis van de met de proef opgedane ervaringen is een plan van aanpak opgesteld voor een gemeentebreed vervolg van dit project. De uitkomsten van de evaluatie en het daar op gebaseerde plan van aanpak bieden de handvatten voor verdere besluitvorming in de gemeenten. 1 Raport IPR Normag. Zuyderduyn en de Bruin, Area Reiniging. Uitwerking en uitkomsten aŕvalmodellen, 17 april

6 ÜH0OTS0PGÄWE 1. Uitgangspunten 6 2. Inzamelresultaten 7 3. Communicatie Aanvullende inzamelmogelijkheden Aanbeveling 13 Bijlage 14 5

7 In het verlengde van de Europese en landelijke verplichting om tot een hoge (bron)scheiding te komen hebben de drie Area gemeenten hun scheidingsambities vastgelegd in het Afvalkaderplan Het in 2015 te behalen percentage bronscheiding is daarin vastgelegd op 6596, overeenkomstig het huidige Landelijk Afvalbeheerplan II. Deze ambitie dient op basis van het gemeentelijk Afvalkaderplan te worden gerealiseerd zonder toepassing van tariefdifferentiatie. Daarnaast is in dit plan een aantal meetbare doelstellingen bepaald ten aanzien van de reductie van het restafval en de (bron)scheiding van de overige afvalstromen. DOELSTELLINGEN AFVALKADERPLAN Bronscheidingspercentage Bronscheidinq Tabel 1 doelstellingen Afvalkaderplan Ten aanzien van de reductie restafval zijn in het Afvalkaderplan de volgende nadere doelstellingen bepaald DOELSTELLINGEN REDUCTIE RESTAFVAL ÍN KG PER INWONER PER JAAR. a - '-Cfifjjjetant ^. Uitgangssituatie Afvalkaderplan Realisatie Tabel 2 doelstellingen reductie restafval Omdat de doelstellingen ten aanzien van de reductie restafval niet behaald kunnen worden met de huidige inzamelsystematiek is de proef Afval Anders gestart op l oktober 20l2 2 in twee proefgebieden. In het proefgebied Eendenveld (in de wijk de Rietlanden in Emmen) is een nieuwbouwwijk (stedelijkheidsklasse 4) beproefd uit de jaren 80 met veel twee onder-1 kap woningen. In het proefgebied Wolfsbos (in Hoogeveen) is een stedelijke wijk beproefd met gerenoveerde rijenwoningen uit de jaren 60/70. Beide wijken zijn gekozen, zodat er een redelijk representatief beeld ontstaat van wat het resultaat zou zijn van een gemeentebrede invoering. V ti 1 1 De proef onder 256 huishoudens in de wijk het Eendenveld en 250 huishoudens in de wijk Wolfsbos bestaat uit de volgende onderdelen: > Invoer van een 240 liter mini container voor de huis aan huis inzameling van plastic verpakkingsafval; > Het op verzoek aanbieden van een gratis tweede gft container; > Wijziging van de inzamelfrequentie: restafval, gft en plastic verpakkingsafval worden een keer in de drie weken ingezameld (in plaats van tweewekelijks rest en gft en vierwekelijks het. plastic verpakkingsafval). Hiermee wordt aanzienlijk op de inzamelkosten bespaard, wordt het ' gescheiden houden van herbruikbaar afval gestimuleerd en wordt het weggooien van herbruikbaar afval (grondstoffen) juist ontmoedigd; > Het plaatsen van een afvalsorteerstraat in het dichtstbijzijnde winkelcentrum bestaande uit ondergrondse containers voor: glas, textiel, plastic, papier en een recyclezuil voor batterijen, spaarlampen, inktcartridges, cďs/dvďs, kleine elektrische apparaten en telefoons. > In de wijk Wolfsbos is de hoogbouw geïnformeerd over de mogelijkheden van de sorteerstraat om afval te scheiden en hebben alle aansluitingen plastic zakken ontvangen om het plastic verpakkingsafval apart te kunnen houden. 2 2 november 2012 in de wijk Wolfsbos 6

8 1 c INZAMEË.RESUITATEN Na driekwart jaar proef waarin alle seizoensinvloeden zijn meegenomen, zijn de resultaten voor het restafval (grijze container) als volgt: RESTAFVAL IN KG PER INWONER PER JAAR Gemiddelde hoeveelheid restafval pér jaar nulmeting Gemiddelde hoeveelheid restafval per jaar Afval Anders Verschil per jaar Doelstelling Afvalkaderplan Emmen 244 kq/inw/j, Hoogeveen 191 kq/inw/j, Coevorden 227 kg/inw/j Tabel 3 hoeveelheid restafval kg/inw/j. BEVINDINGEN > De hoeveelheid restafval per inwoner daalde gemiddeld met De doelstelling uit het Afvalkaderplan voor reductie restafval wordt hiermee gehaald. > Bewoners waarderen de driewekelijkse inzamelfrequentie van restafval gemiddeld met cijfer 5,9 (Eendenveld 6,9 en Wolfsbos 4,9) Gezien de gemiddelde vullingsgraad van 8496 (Eendenveld 7496 en Wolfsbos 9496) en de sorteeranalyses waaruit blijkt dat er dan nog steeds 5896 van het restafval gescheiden kan worden hebben inwoners voldoende ruimte in de grijze container. De driewekelijkse inzameling vraagt enige gewenning, maar leidt er wel toe dat huishoudens het afval aantoonbaar beter scheiden. > De minder frequente inzameling van het restafval zet aan tot meer afvalscheiding van plastic (5096), papier (5096) en glas (3496). De scheiding van textiel is niet verbeterd. Zie bijlage 1 voor de resultaten van de sorteeranalyses. > In de uitrolbegroting van Afval Anders is gerekend met een reductie van 2096 restafval bij de laagbouw. PLASTIC VERPAKKINGSAFVAL IN KG PER INWONER PER JAAR,:.,jggJ5 JĴ5J, a 1'..-, Gemiddelde hoeveelheid plastic per jaar nulmeting Gemiddelde hoeveelheid plastic per jaar Afval Anders Verschil per jaar Doelstelling: minder plastic in het resta val waarmee het ingezamelde plastic verpakkingsafval met minimaal 2 kg per inwoner per jaar toe neemt. Tabel 4 hoeveelheid plastic verpakkingsafval kg/inw/j. BEVINDINGEN > De hoeveelheid plastic verpakkingsafval per inwoner per jaar steeg gemiddeld met 125^0 1 van 8 kg naar 18 kg. >. De doelstelling uit het Afvalkaderplan, minimaal 2 kg extra plastic inzameling en reductie van 5096 plastic afval in het restafval, wordt ruimschoots gehaald. > Uit de analyse van het restafval blijkt bovendien dat er tijdens de proef de helft minder plastic in de grijze container verdwijnt, in plaats van 23 kg gemiddeld 11,5 kg per inwoner per jaar 4. > Uit het bewonersonderzoek blijkt dat inwoners de container voor plastic verpakkingsafval waarderen met gemiddeld een 7,3 (Eendenveld 8 en Wolfsbos 6,6) 3 4 Emmen kg/inw, Hoogeveen 221 kg/inw, Coevorden 266 kg/inw Na 3 maanden analyse 8,8 kg, na 6 maanden analyse 14,5 en na 9 maanden 11,3 kg/inw/j. 7

9 > Bewoners waarderen de inzameling van eens in de drie weken gemiddeld met een 7. (Eendenveld 7,8 en Wolfsbos 6,2). GROENTE-FRUIT EN TUINAFVAL Het seizoen speelt een grote rol bij de ingezamelde hoeveelheden groente-fruit en tuinafval (gft). Vandaar dat de proef plaatsgevonden heeft in alle 4 jaargetijden om de verschillende seizoensinvloeden mee te kunnen nemen. De frequentie van de gft-container werd in de proef verlaagd van eens in de twee naar eens in de drie weken. Inwoners die daardoor te weinig ruimte in de gft-container overhielden konden een tweede gratis gft-container aanvragen of gebruik maken van de gratis maandelijkse takkenroute. Ook konden zij het groenafval brengen naar de milieustraat (Emmen gratis en Hoogeveen l.ooo kg per jaar vrij). BEVINDINGEN > Tussen de hoeveelheid keukenafval en tuinafval in het restafval van de nulmeting van juni 2012 en de meting van juni 2013 aan het eind van de proef is weinig verschil. In juni 2013 verdwijnt namelijk 43 kg/inw/j gft in de grijze container terwijl dit in de nulmeting 49 kg was. > In de winter en het voorjaar (metingen december en maart) verdwijnt er substantieel minder keukenafval in de grijze container. > Er is weinig gebruikgemaakt van de gratis tweede gft-container (7 stuks in het Eendenveld en 0 stuks in Wolfsbos). > Er is 4 keer gebruikgemaakt van de gratis huis-aan-huis takken/tuinafval-route (In Emmen 4 keer en 0 keer in Hoogeveen) in de periode april tot en met mei. > Volle gft-containers zijn vaak zwaar en vol, doordat er veel grond in de container verdwijnt. > Bewoners waarderen de driewekelijkse inzamelfrequentie van gft in het bewonersonderzoek gemiddeld met een 5,4 (Eendenveld 6,0 en Wolfsbos 4,8. De vullingsgraad van de gft-container was één inzamelronde, bij de start van het voorjaar, het hoogst met een vulling van 78% (veel tuinafval). Gezien de gemiddelde vulling van de gft container in de periode maart tot en met juni gemiddeld van 6896 (Eendenveld 6596 en Wolfsbos 7196) hebben de meeste inwoners voldoende ruimte in de gft container. De driewekelijkse inzameling vraagt enige gewenning, maar leidt er wel toe dat huishoudens het afval aantoonbaar beter scheiden. > Volgens gemiddeld 44,496 van de ondervraagde inwoners in het proefgebied is er voldoende ruimte in de gft-container (Eendenveld 40,396 en Wolfsbos 48,496). Dit komt niet overeen met de bevindingen in de praktijk. In de periode maart tot en met juni was de vullingsgraad van de container > Van geuroverlast zegt in het bewonersonderzoek gemiddeld 41,396 erg veel last te hebben (Eendenveld 30,996 en Wolfsbos 51,696). Over de geur van de groene container is tijdens de proef 1 klacht binnengekomen die na bezoek van de afvalcoach is opgelost. In de tweede week van juli, de eerste week van de hittegolf, zijn drie klachten binnengekomen. Daarna niet meer. > Het algehele beeld laat zien dat bewoners in beide type wijken toe kunnen met een inzamelfrequentie van één keer in de drie weken. SORTEERSTRATËN Het scheiden is in het proefgebied extra gefaciliteerd dooride.ġnrichting van een sorteerstraat bij het naburige winkelcentrum, De sorteerstraten maken het voor inwoners gemakkelijker en prettiger om afval te scheiden. Diverse afvalstromen kunnen zij op een centrale plek die veel bezocht wordt, kwijt. De sorteerstraat bestaat uit ondergrondse containers voor papier, glas, textiel, plastic verpakkingsafval en een recyclezuil voor batterijen, spaarlampen, kleine elektrische apparaten, mobiele telefoons, cartridges en cďs/dvd's. Inwoners kunnen 24 uur per dag en 7 dagen per week op 1 centrale plaats verschillende afvalstromen inleveren. tå m.\ï, r,1 I f 1 * m S I la *3 u 8

10 Uit de inzamelresultaten blijkt dat in het proefgebied ook papier en glas veel beter gescheiden wordt. Zij kunnen deze afvalstromen bij de sorteerstraat kwijt. In het bewonersonderzoek waarderen zij de sorteerstraat met cijfer 7,5 (Eendenveld 7,4 en Wolfsbos 7,6). Gemeten aan het komen en gaan bij de sorteerstraten maken ook mensen buiten het proefgebied goed gebruik van de sorteerstraten. Bij een eventuele uitrol zullen ook bewoners buiten het proefgebied beschikken over een minicontainer voor plastic verpakkingsafval bij huis. Het gebruik van de sorteerstraten zal dan naar verwachting alleen maar toenemen. BEVINDINGEN > Bewoners waarderen de sorteerstraat gemiddeld met een 7,5. > Gemiddeld maakt 9396 van de bewoners gebruik van de sorteerstraat (Eendenveld 94,696 en Wolfsbos 91,396). In de twee ondergrondse containers is in 9 maanden tijd gezamenlijk 12,1 ton plastic ingezameld. > In de beide wijken is in de periode oktober tot en met juni 19 ton papier in de ondergrondse container ingezameld. Tegelijkertijd is er geen verschil te merken in de hoeveelheid ingezameld papier door de verenigingen in vergelijking met In de huisaan-huis-inzameľing door Area in de Rietlanden is het eerste halfjaar van 2013 wel 8 ton minder ingezameld dan in In de ondergrondse container in hetzelfde gebied is daarentegen in het eerste half jaar van ton papier ingezameld. Er lijkt dus in de Rietlanden in totaal meer papier gescheiden te worden. > Vooral batterijen vinden hun weg naar de recyclezuil. Sinds de start van de sorteerstraat zijn kg batterijen ingeleverd. Ook voor de andere afvalstromen voorziet de zuil in een behoefte. Mogelijk zouden deze afvalstromen anders in de restafvalcontainer terecht gekomen zijn. > In Elim is buiten de proef om ook een sorteerstraat ingericht. Hier is in dezelfde periode als de proef 3,6 ton plastic (lediging l keer per maand) en 4,4 ton papier (lediging lx per 2 à 3 weken) ingezameld. Naar verwachting zal hier op jaarbasis 4,5 ton plastic en 6,5 ton papier worden ingezameld. > Het gebruik van de sorteerstraten zal veranderen na invoering van Afval Anders. Waarschijnlijk zullen meer inwoners gebruik maken van de containers voor papier en glas. De container voor plastic zal voornamelijk nog gebruikt worden door inwoners van de hoogbouw. RESTGOEDWAGEN HOOGEVEEN 5 Gedurende de proef heeft de restgoedwagen in het proefgebied één keer in de drie weken ingezameld op dezelfde inzameldag als die van de container voor plastic. In verschillende nieuwsbrieven is aandacht besteed aan de restgoedwagen. Bovendien heeft de restgoedwagen nieuwe bebording gekregen en is er ook een Goedboxactie geweest, waarbij huis aan huis dozen verspreid werden die gevuld met diverse soorten herbruikbaar afval ingeleverd konden worden bij de restgoedwagen. In vergelijking met de inzameling in de rest van Hoogeveen is er in het proefgebied niet meer gebruikgemaakt van de restgoedwagen sinds de start van de proef. 4 I éå In het bewonersonderzoek zegt gemiddeld 60,396 van de aansluitingen nooit gebruik te maken van de restgoedwagen. Bij de opmerkingen in het bewonersonderzoek geven bewoners aan al hun afvalstromen al kwijt te kunnen, zelf weg te brengen of niet nog meer afvalstromen apart te willen houden. Heel veel afvalsoorten kunnen bewoners ook al kwijt bij de sorteerstraat, in de container voor plastic, op de milieustraat en bij Het Goed zelf. De restgoedwagen is in de gemeente Hoogeveen een bestaande inzamelvoorziening die maandelijks recydebare afvalstromen huis aan huis inzamelt. 9

11 BEVINDINGEN > In vergelijking met de inzameling in de rest van Hoogeveen is er in het proefgebied niet meer gebruikgemaakt van de restgoedwagen dan na start van de proef. > Gemiddeld 60,396 van de bewoners zegt geen gebruik te maken van de restgoedwagen. > Bij de opmerkingen in het bewonersonderzoek geven bewoners aan al hun afvalstromen al kwijt te kunnen, zelf weg te brengen of niet nog meer afvalstromen apart te willen houden. Omdat de wijk Wolfsbos in vergelijking met andere wijken en dorpen ook voor de proef relatief weinig gebruikmaakte van de restgoedwagen zijn de gemeten effecten niet representatief voor een gemeentebreed beeld. Het verdient aanbeveling het effect van de restgoedwagen nader te meten na eventuele invoering van Afval Anders. 10

12 . COMMUNBĈÅ7I Centraal in de communicatie rondom Afval Anders stond de persoonlijke en klantgerichte benadering van inwoners. Inwoners werden onder andere geïnformeerd tijdens een inloopavond en via (nieuws)brieven en een afvalkalender. Uit het bewonersonderzoek blijkt 6696 van de inwoners voldoende geïnformeerd te zijn tijdens de proef. AFVALCOACH De Afvalcoach is ingezet om inwoners snel, persoonlijk en rechtstreeks te kunnen helpen. In Hoogeveen werkte de Afvalcoach samen met de wijkbeheerder. Deze samenwerking was een succes. De wijkbeheerder is vaak het eerste aanspreekpunt voor inwoners in een wijk en is op de hoogte van wat er speelt. Inwoners met vragen en opmerkingen werden door de Afvalcoach per , telefoon of persoonlijk te woord gestaan. De Afvalcoach ging met inwoners in gesprek en hielp zo bewoners goed om te gaan met de veranderingen in de inzameling. In totaal heeft hij zo'n 30 huisbezoeken gedaan. De inspanningen van de Afvalcoach worden gemiddeld gewaardeerd met een 6,3 (bewonersonderzoek Wolfsbos). De Afvalcoach heeft gemerkt dat het gewaardeerd wordt dat er de tijd genomen wordt om vragen van inwoners (snel en duidelijk) te beantwoorden. ļ Overige activiteiten Afvalcoach: > Contact onderhouden met de winkeliersverenigingen in Wolfsbos en de Stichting Recycling Rietlanden in Emmen. > Zorgdragen voor de inzameling van de afvalstromen op de sorteerstraten. > Sorteerstraten netjes houden. > Inwoners hoogbouw in Hoogeveen geactiveerd plastic te scheiden middels brief. > Afzetplaatsen plastic rollen gecreëerd in supermarkten in De Wielewaal. > Containers voor plastic verpakkingsafval geplaatst bij scholen in proefgebied. > Locatie in de wijk Eendenveld gezocht om bladafval te verzamelen. OPMERKINGEN, VRAGEN EN KLACHTEN Het complete overzicht van de reacties van inwoners die bij de Afvalcoach binnengekomen zijn en in het bewonersonderzoek gegeven zijn, worden in een tabel weergegeven in de bijlagen. In het bewonersonderzoek zijn in totaal 255 reacties gegeven en bij de Afvalcoach zijn 69 reacties van inwoners van de proefgebieden binnengekomen. Als er specifiek naar opmerkingen gevraagd wordt, zijn inwoners sneller geneigd iets te zeggen dan wanneer ze zelf contact op moeten nemen met de Afvalcoach. In de reacties komt groen vaker inzamelen (1596) het vaakst naar voren. Daarna komen de grijze én groene container vaker legen (1496) en 596 van dę reacties gaat over de tevredenheid met de plastic container. 396 van de reacties gaat over stank van containers. BEVINDINGEN > Gemiddeld is 6696 van de bewoners voldoende geïnformeerd over de veranderingen in de inzameling (74.96 Eendenveld en 5896 Wolfsbos). > De persoonlijke en rechtstreekse benadering van de Afvalcoach (in samenwerking met de wijkbeheerder) is belangrijk geweest. > Uit het bewonersonderzoek blijkt dat inwoners het liefst met een afvalkalender en (nieuws)brieven geïnformeerd willen worden. > Gemiddeld 6396 van de inwoners hoeft niet extra geïnformeerd te worden (6g96 Eendenveld en 5896 Wolfsbos) over bijvoorbeeld inzamelresultaten, nut van afval scheiden en hoe afval scheiden. > In totaal zijn er opmerkingen gemaakt voor en tijdens de proef. 6 Dit zijn niet 324 verschillende inwoners. Eén persoon kan meerdere opmerkingen gemaakt hebben. 11

13 s B AANVULLENDE INZAMELMOGELIJKHEDEN Het is gebleken dat Afval Anders een flexibele inzamelmethodiek is. Na invoering in de hele gemeente kunnen de scheidingsambities na de eerste uitrol nog verder vergroot worden door de inzamelwijze op onderdelen eenvoudig al dan niet ín combinatie met nadere (beleids)maatregelen aan te passen. Naar inwoners toe zal ook duidelijk gemaakt moeten worden dat het inzamelsysteem geen statisch gegeven meer is. Afval Anders geeft ruimte om snel in te spelen op eisen die vanuit grondstoffeńmanagement gesteld worden aan de inzameling in combinatie met afvalscheiding aan de bron en de hergebruiksmogelijkheden die er zijn in de verwerkingsmarkt. Er zijn verschillende mogelijkheden om de scheidingsprestaties verder te verbeteren door het inzamelsysteem aan te passen, al dan niet in combinatie met nadere maatregelen: > Inzameling van drankenkartons en blik toevoegen aan huis-aan-huis inzameling van plastic. (Ook de plastic flessen waarvoor het statiegeld verdwijnt kunnen dan toegevoegd worden). > Restafval in combinatie met het voorgaande één keer in de vier weken inzamelen en gft één keer in de twee weken. s-" Binnen de bebouwde kom het omgekeerd inzamelen gaan toepassen. Het restafval wordt dan niet meer aan huis opgehaald, maar door inwoners zelf weggebracht naar ondergrondse containers in de wijk, > Differentiatie van tarieven inzameling huis-aan-huis. Bijvoorbeeld betalen per lediging van de restafvalcontainer of gebruik ondergrondse container. > Specifiek beleid voor hoogbouw waar nu nog weinig afval wordt gescheiden. CONCLUSIE > De doelstelling uit het Afvalkaderplan voor reductie restafval wordt gehaald. Er is gemiddeld 2696 minder restafval ingezameld. > Bewoners zijn meer plastic gaan scheiden, namelijk 12596meer dan voorheen. Uit het bewonersonderzoek blijkt ook dat bewoners liever plastic inzamelen met de container dan met zakken. > De minder frequente inzameling van het restafval zet aan tot meer afvalscheiding. Niet alleen plastic wordt meer apart gehouden maar het restafval bevat ook 5096 minder papier en 3496 minder glas. > De gft-inzameling kent piekmomenten, maar ook dan levert de verminderde inzamelfrequentie geen onoverkomelijke problemen op. Inwoners maken heel gering gebruik van de gratis tweede gft-container en de gratis takkenroute. In de eerste week van de hittegolf (tweede week juli) zijn drie klachten binnengekomen over stankoverlast van de container. Daarna niet weer. > De invoering van Afval Anders is goed verlopen. De persoonlijke benadering is belangrijk geweest. Bewoners zijn tevreden over de proef Afval Anders. 67,796 (81,196 Eendenveld en 53,296 Wolfsbos) van de inwoners uit het bewonersonderzoek raadt het project Afval Anders aan anderen aan. Ze waarderen de driewekelijkse inzamelfrequentie van restafval in het bewonersonderzoek met cijfer 5,9 (Eendenveld 6,9 en Wolfsbos 4,9). > Bewoners waarderen de sorteerstraat gemiddeld met een 7,5- Sorteerstraten worden bij invoer Afval Anders vooralsnog alleen geplaatst bij winkelcentra met meer dan 1 supermarkt en hoogbouw concentraties. > Afval Anders is een flexibel systeem dat mogelijkheden biedt om na invoering met eenvoudige aanpassingen de afvalscheidingsprestaties verder te verbeteren. > Omdat de wijk Wolfsbos, in vergelijking met andere wijken en dorpen, ook voor de proef relatief weinig gebruikmaakte van de restgoedwagen zijn de gemeten effecten niet representatief voor een gemeentebreed beeld. Het verdient aanbeveling het effect van de restgoedwagen nader te meten na invoering van Afval Anders 12

14 AANBEVELING Tot l juli 2016 wordt nog een hoog bedrag betaald voor de verwerking van het restafval. Door stevige reductie van het restafval kunnen gemeenten tot die tijd flink besparen op de verwerkingskosten. Ook daarna blijft de besparing - weliswaar kleiner- aanwezig. Daarnaast levert de driewekelijkse inzameling en de meeropbrengst van het plastic verpakkingsafval de gemeente geld op. Hoe eerder de invoer van Afval Anders hoe hoger de besparing en opbrengst. Een tweede argument om niet langer te wachten met de invoering van Afval Anders, is dat hierbij geen tariefdifferentiatie wordt toegepast om te komen tot 65 procent bronscheiding. Op basis van de resultaten van de proef lijkt deze 65 procent bronscheiding haalbaar. Ook uit een analyse van het bedrijf IPR Normag (20l3) 7 in opdracht van Area Reiniging blijkt dat het resultaat van Afval Anders vergelijkbaar is met de resultaten van gemeenten die tariefdifferentiatie toepassen. De resultaten van de proef Afval Anders zijn goed en de invoer van het project is goed verlopen. Bewoners zijn tevreden over de container voor plastic en blijken hun afval makkelijk en beter te kunnen scheiden. De gemeentebrede invoer van Afval Anders zal, gezien de tijdens de proef opgedane ervaringen, naar verwachting soepel kunnen verlopen. ' Raport IPR Normag. Zuyderduyn en de Bruin, Area Reiniging. Uitwerking en uitkomsten afvalmodellen, 17 april

15 LíIJLA! I BIJLAGE l: SORTEERANALYSE In de proefgebieden zijn voorafgaand aan de proef sorteeranalyses gehouden, zodat er een beeld is van de materialen waaruit het restafval op dat moment bestond. Na de start is na 3, 6 en 9 maanden het restafval geanalyseerd (in december, maart, juni). Sorteeranalyse 7 december 2012 m Hieronder worden de resultaten van de analyses van de proef (gemiddelde van drie metingen) vergeleken met de nulmeting voorafgaand aan de proef. Omdat erin absolute zin veel minder restafval ingezameld wordt tijdens de.proef dan voor de proef geeft alleen een vergelijking van percentages een vertekend beeld. Daarom is in de tabel ook het aantal kilogrammen per inwoner per jaar vermeld die de grijze container op jaarbasis bevat. i liííj/rnĩ-įijîñxŝ; íx Deelstroom 96 kg/inw/j Deelstroom 96 kg/inw/j Restafval 43,32 72,8 Restafval 37,15 83,1031 (incl. afgezeefd) (incl. afgezeefd) GFT Keuken 20,23 34,0 GFT Keuken 22,28 49,0 GFT Tuin 2,13 3,6 GFT Tuin 3,30 7,2 Plastic 6,70 11,3 Plastic 10,03 22,9 verpakkingsafval verpakkingsafval Papier 7,44 12,5 Papier 11,31 25,8 Glas 4,18 7,0 Glas 4,72 10,6 Textiel 5,12 8,6 Textiel 2,96 6,8 (incl. schoenen) (incl. schoenen) Dranken kartons 3,95 6,6 Dranken kartons 4,89 10,9 Plastic niet 1,15 1,9 Plastic niet 0,90 2,1 verpakking verpakking KCA 0,00 0,0 KCA 0,02 0,0 Batterijen 0,04 0,1 Batterijen 0,02 0,0 Elektrische 0,62 1,0 Elektrische 0,01 0,0 apparaten apparaten Hout 2,72 4,6 Hout 1,29 3,1 Steen/ Keramiek 2,17 3,6 Steen/ Keramiek 1,09 2,3 Totaal Totaal Tabel 1: vergelijk sorteeranalyse voor en gemiddelde van de proef Afval Anders 8 De metingen zijn uitgevoerd december 2012 (Eendenveld), januari 2013 (Wolfsbos), mrt (Eendenveld en Wolfsbos) en juni (Eendenveld en Wolfsbos). 14

16 " ' ' ' ',. 1 1 Deelstroom 96 kg/inw/j Deelstroom 96 kq/inw/j Restafval 44,35 74,5 Restafval 37,77 77,8 (incl. afgezeefd) (incl. afgezeefd) GFT Keuken 22,76 38,2 GFT Keuken 27,40 56,4 GFT Tuin 1,84 3,1 GFT Tuin 4,58 9,4 Plastic 6,26 10,5 Plastic 8,12 16,7 verpakkingsafval verpakkingsafval Papier 7,50 12,6 Papier 8,79 18,1 Glas 3,60 6,1 Glas 4,52 9,3 Textiel 3,96 6,7 Textiel 2,34 4,8 (incl. schoenen) (incl. schoenen) Dranken kartons 3,22 5,4 Dranken kartons 5,06 10,4 Plastic niet 1,06 1,8 Plastic niet 0,55 1,1 verpakking verpakking KCA 0,00 0,0 KCA 0,04 0,1 Batterijen 0,03 0,0 Batterijen 0,04 0,1 Elektrische 0,18 0,3 Elektrische 0,01 0,0 apparaten apparaten Hout 3,97 6,7 Hout 0,34 0,7 Steen/ Keramiek 0,78 1,3 Steen/ Keramiek 0,42 0,4 Totaal Totaal Tabel 2: vergelijk sorteeranalyse voor en gemiddelde van de proef Afval Anders na g maanden in Wolfsbos ü Deelstroom 96 kg/inw/j Deelstroom 96 kg/inw/j Restafval 42,28 71,0 Restafval 36,53 88,4 (incl. afgezeefd) (incl. afgezeefd) GFT Keuken 17,71 29,7 GFT Keuken 17,15 41,5 GFT Tuin 2,41 4,0 GFT Tuin 2,02 4,9 Plastic 7,15 12,0 Plastic 11,94 29,0 verpakkingsafval verpakkingsafval Papier 7,38 12,4 Papier 13,83 33,5 Glas 4,75 8,0 Glas 4,92 11,9 Textiel 6,27 10,5 Textiel 3,58 8,7 (incl. schoenen) (incl. schoenen) Dranken kartons 4,68 7,9 Dranken kartons 4,72 11,4 Plastic niet 1,24 2,1 Plastic niet 1,24 3,0 verpakkinq verpakkinq KCA 0,00 0,0 KCA 0,00 0,0 Batterijen 0,06 0,1 Batterijen 0,00 0,0 Elektrische 1,06 1,8 Elektrische 0,00 0,0 apparaten apparaten Hout 1,46 2,5 Hout 2,23 5,4 Steen/ Keramiek 3,56 6,0 Steen/ Keramiek 1,76 4,3 Totaal Totaal Tabel 3: vergelijk sorteeranalyse voor en gemiddelde van de proef Afval Anders na 9 maanden in het Eendenveld

17 BEVINDINGEN > Bewoners zijn veel beter gaan scheiden. Het aandeel restafval in de grijze container stijgt aanzienlijk van gemiddeld 37,1596 naar gemiddeld 43,3296. Het aandeel hernieuwbare grondstoffen in de grijze container daalt van 6396 naar 5796 door beter scheiden. Terwijl de absolute hoeveelheid restafval met 2596 daalde. > Het percentage plastic verpakkingsafval in het restafval daalde van 1096 naar 6,796. De absolute hoeveelheid plastic in het restafval daalde van 22,9 kg naar 11,3 kg. Hiermee wordt de doelstelling 5096 minder plastic verpakkingsafval in het restafval ruimschoots gehaald. > Bij gft speelt de seizoensinvloed een rol. Als in de zomer de temperatuur stijgt, neemt de hoeveelheid keukenafval in het restafval weer toe. In de metingen van december, januari en maart was het aandeel keukenafval in het restafval veel lager dan in de nulmeting. De hoeveelheid keukenafval in het restafval in de meting van juni 2013 kwam overeen met de meting van juni > De absolute hoeveelheid papier in het restafval daalde van 25,8 kg naar 12,5 kg per inwoner per jaar. Daarmee wordt de doelstelling reductie van 4096 papier in het restafval ruim gehaald. > De absolute hoeveelheden glas en drankenkartons dalen in het restafval. > De absolute hoeveelheid kleding en schoeisel blijft nagenoeg gelijk. > Per inwoner bevat het restafval 4,3 kg minder drankenkartons. Mogelijk komen deze nu terecht in het oud papier of het plastic verpakkingsafval. > In de laatste twee sorteeranalyses is ook specifiek gekeken naar de hoeveelheid blik en metaal in het restafval. Gemiddelde bevatte het restafval 7,1 kg metaal per inwoner per jaar waarvan ongeveer de helft blik is. 16

18 Bijlage 2: OVERZICHT VAN VRAGEN, klachten EN OPMERKINGEN E mail en telefoon :...' IT :Í ' 'i- 1 1-» -. Voor proef Tijdens proef Voor proef Tijdens Droef Blij met sorteerstraat 2 2 Blij met extra container x3 gft is te weinig Te weinig ruimte voor 3 containers Nut sorteerstraat onduidelijk 2 2 Stank containers Ik hoef geen extra container Reiniging containers Wat levert het inwoners op Frequentie grijs en groen te laag x3 grijs is te weinig Luiers Periode proef slecht gekozen 1 1 Bladafval 1 1 Voortgang proef 1 1 Nascheiding goedkoper/beter 1 1 Extra grijze container of grotere Extra groene container aanvragen a 1 Waarom een bepaald proefgebied 1 1 gekozen Hoe omgaan met etensresten 1 1 Welke zakken voor plastic gebruiken 1 1 Korhoenlaan onduidelijk 1 1 Plastic container veel te groot/kleur 3 3 opvallend Groen container niet geleegd 1 1 Totaal Tabel 4: Reacties en telefoon r Bewonersonderzoek (į,.,,, i-,,..,. ii, Doorgaan met huidige systeem x3 is te weinig { mn. bij warm weer) Grijs en groen vaker {1x2) Inzamelfrequentie groen vaker (1x2) Bladafval Te weinig ruimte groene container Stank containers Inzamelfrequentie grijs vaker (1x2) Te weinig ruimte grijze container Tevreden met plastic container Minder vaak plastic Kleiner formaat container 2 2 4

19 Container te opvallende kleur Stank plastic in zomer Ook een papiercontainer Tips containers Is teveel Containers gratis laten reinigen Inzameling seizoensgebonden Inzameltijden verschillen Ander inzamelsysteem Nog geen zomerperiode gehad Oud papier sorteerstraat te kleine opening Verlichting sorteerstraat Parkeerhinder sorteerstraat Luiers s Nascheiding-plastic beter Overig Totaal Tabel 5: Reacties bewonersonderzoek

20 Raadhuisplein AP Emmen t f Postbus RA Emmen e. gemeente@emmen.nl i. Aan de raad van de gemeente Emmen Dorpen en Wijken team DNW-VC ons kenmerk uw kenmerk bijlage 1. behandeld door J.W. van der Veer BSN datum telefoon 14 november fax gemeente@emmen.nl onderwerp Eindevaluatie Afval Anders Geachte leden van de raad, Hierbij informeren wij u over de eindevaluatie van de inzamelproef Afval Anders. Het rapport van de eindevaluatie treft u bijgaand aan. In aanvulling op de geplande informatiebijeenkomst over de bevindingen van de inzamelproef (19 november a.s.), vernemen wij graag uw gevoelen inzake de inzamelproef en het vervolg daarop in de commissievergadering van 2 december a.s.. Wij hopen u hiermee voorlopig voldoende geïnformeerd te hebben. Hoogachtend, burgemeester en wethouders van Emmen, de gemeentesecretaris «de-bur-gŵmŵester C. Bijl

21 75 ĩř AREA f 0 y i.' r I.1 Lv. ir" I ff: i L t t» * i ì i I \ S-įHŵ'ŕ I 7 ^ I I li I I 5fl I I i I I 1 i I i /I ANDERS Opdrachtgever: gemeente Hoogeveen en gemeente Emmen Status: 1.0 Datum: 27 september 2013

22 Afval Anders In de periode oktober 2012 tot en met juni 2013 hebben de gemeenten Emmen en Hoogeveen een vernieuwende proef uitgevoerd met het anders inzamelen van het huishoudelijk afval. De reden hiervan is dat zowel de landelijke als de gemeentelijke doelstellingen in het reduceren van de hoeveelheid huishoudelijk restafval, niet werden behaald met de huidige systematiek van inzamelen. Afval Anders is een nieuwe, innovatieve inzamelmethodiek die is ontwikkeld door Area Kennis 8t Regie, het afvalkenniscentrum van Area Reiniging NV. Bij het ontwerp maar ook tijdens de uitvoering en de evaluatie van het project Afval Anders is nauw samengewerkt met de gemeenten Hoogeveen, Emmen en Coevorden. Deze samenwerking is als zeer prettig, constructief en doelmatig ervaren. Mede door de goede inzet van de inwoners zijn daardoor uitstekende resultaten behaald, die van belang zijn voor het vervolg. Methodiek Afval Anders Bij Afval anders ontvangen inwoners een derde container voor het aan huis scheiden van plastic verpakkingen. Tevens verandert de inzamelfrequentie voor restafval, gft afval en kunststof verpakkingen van eens per twee naar eens per drie weken. Op verzoek wordt gratis een 2e gftcontainer verstrekt. Ook wordt bij Afval Anders in een nabijgelegen winkelcentrum een sorteerstraat aangelegd. Deze 'straat' bestaat uit ondergrondse containers voor glas, papier, plastic verpakkingen en textiel. Daarnaast is er een recyclezuil voor batterijen, spaarlampen, inktcartridges, cďs/dvďs, kleine elektrische apparaten en (mobiele) telefoons. In de wijk Wolfsbos is de hoogbouw geïnformeerd over de mogelijkheden van de sorteerstraat en de restgoedwagen om afval te scheiden en hebben alle aansluitingen plastic zakken ontvangen om het plastic verpakkingsafval apart te kunnen houden. Communicatie Afval Anders De informatie tijdens Afval Anders was duidelijk en altijd persoonlijk gericht. Daartoe is naast algemene, informerende middelen zoals brieven, afvalkalender, folder en nieuwsbrief ook een afvalcoach ingezet. Deze reageert direct, luistert naar de vragen van inwoners, geeft adviezen, helpt eventuele problemen op te lossen en creëert daardoor acceptatie bij de inwoners. In Hoogeveen gebeurde dit in nauwe samenwerking met de wijkbeheerder. Door de afvalcoach, de projectleider en overige betrokkenen is bewust ingezet op een luisterende en adviserende houding. Men staat open voor de feedback van inwoners en geeft tegelijkertijd duidelijkheid over de kaders van het project en noodzaak van te behalen doelstellingen. Uitgangspunten en resultaten Het project Afval Anders is uitgevoerd in twee proefgebieden in het werkgebied van Area Reiniging: de wijk Eendenveld in Emmen (weinig stedelijk met relatief veel twee onder een kap woningen uit de jaren 80 en redelijk grote tuinen) en de wijk Wolfsbos in Hoogeveen (matig stedelijk met veel gerenoveerde rijenwoningen uit de jaren 60 en 70 met kleine tuinen). Het beoogde projectresultaat is het inzamelen van beduidend minder (20 procent) huishoudelijk restafval. Dit resultaat is ruimschoots behaald Restafval kg/inw/inzamelronde proefgebied okt nou dec dec Jan feb mrt mrt apr mei mei juni ~ Eendenveld -Wolfsbos Resultaat l: forse reductie restafval (2596) De hoeveelheid huishoudelijk restafval is in beide proefgebieden met maar liefst 25 procent verminderd (doelstelling: 20 procent). Dit houdt in dat bij een gemeentebrede invoering van het systeem zowel de landelijke als gemeentelijke (Afvalkaderplan) reductiedoelstellingen gehaald zullen worden. Grafiek 1 Inzameiing restafval 2

23 Resultaat 2: forse toename plastic verpakkingsafval De beoogde verhoging van de hoeveelheid ingezamelde plastic verpakkingen was zelfs boven verwachting: in de buurt Eendenveld werd twee keer zoveel plastic verpakkingen 25 ingezameld (van 10 naar 20 kg per inwoner 20 per jaar). In het proefgebied Wolfsbos is dit Í5 bijna verdriedubbeld (van 6 naar 16 kg). 10 Ook blijkt uit sorteeranalyses dat het papier en glas veel beter wordt gescheiden; er verdwijnt 50 procent minder papier en 34 0 T 1 1! 1 : i 1 i 1 1 procent minder glas in de grijze container nov dec dec jan feb mrt apr mei Juni voor restafval. Grafiek2 Inzameling plastic Inzameling plastic kg/inw/j proefgebied Resultaat 3: opbrengsten in plaats van kosten Op basis van de proefis een begroting opgesteld, waaruit blijkt dat gemeenten bij een volledige invoering van de methodiek Afval Anders aanzienlijk minder kosten zullen hebben voor de inzameling en verwerking van huishoudelijk afval. Met als bijkomend voordeel dat hierdoor een tariefsverlagend effect ontstaat met betrekking tot de afvalstoffenheffing. Resultaat 4: flexibel inzamelsysteem Er is geen sprake van een star inzamelsysteem. Het biedt kansen om het systeem tussentijds bij te stellen aan de hand van veranderingen in de afvalmarkt of in beleidsmatige zin. Dat geldt zowel voor de inzamelfrequentie als het gebruik van de inzamelmiddelen. Naar verwachting zal de container voor kunststof verpakkingen binnen kort ook voor andere verpakkingen gebruikt mogen worden. Op dit moment is een landelijke pilot gaande om te kijken wat de mogelijkheden zijn van het tegelijk inzamelen van blik, drankenkartons en plastic verpakkingsafval. Resultaat 5: waardering kunststofcontainer De invoering van het project Afval Anders is soepel verlopen. Tijdens het project worden de weinige kritische geluiden die er zijn, ondervangen door het projectteam, de afvalcoach en (in Hoogeveen) de wijkbeheerder. Uit het bewonersonderzoek dat na afloop is gehouden, blijkt dat inwoners de derde container voor plastic verpakkingsafval waarderen met een 8 (Eendenveld) en een 6,6 (Wolfsbos). Eendenveld Bij een aantal inwoners was er bij de aanvang van het project vrees voor stank in de gft-container. Om dit te testen, is de proef verlengd tot in de zomermaanden. In totaal zijn er 4 klachten binnengekomen (waarvan 3 in de eerste week van de hittegolf in juli) die zijn afgehandeld door de afvalcoach. Ook de verminderde ruimte in de gft-container vanwege de driewekelijkse inzameling, leverde geen problemen op. Slechts 1,5 procent van de inwoners heeft gebruik gemaakt van een gratis tweede gft-container. De container is in de periode maart tot en met juni gemiddeld voor 68 procent gevuld. Uit het bewonersonderzoek blijkt dat gemiddeld 45 procent vindt dat er voldoende ruimte is in de gft-container. De inwoners waarderen de gewijzigde inzamelfrequentie van gft (naar driewekelijks) met een 6,0 (Eendenveld) en 4,8 (Wolfsbos). De gegeven lage score stemt niet overeen met de praktijk gezien het zeer geringe aantal klachten/meldingen. Het systeem vraagt enige gewenning ten opzichte van de bestaande situatie, maar functioneert in samenhang met de overige faciliteiten wel. Wo fsbos Em/Hv

24 Aanbevelingen Gemeentebreed invoeren van het systeem Afval Anders wordt om de navolgende redenen aanbevolen: 1. Tot l juli 2016 wordt nog een hoog bedrag betaald voor de verwerking van het restafval. Door stevige reductie van het restafval kunnen gemeenten tot die tijd flink besparen op de verwerkingskosten. 2. De driewekelijkse inzameling en de meeropbrengst van het plastic verpakkingsafval en overige afvaldeelstromen leveren de gemeente geld op. Hoe eerder de invoering van Afval Anders hoe eerder deze besparing en opbrengsten gerealiseerd worden. 3. Geen tariefdifferentiatie (diftar) nodig om te komen tot 65 procent bronscheiding. Met Afval Anders worden vergelijkbare resultaten geboekt De resultaten van de proef Afval Anders zijn goed en de invoering van het project is goed verlopen. Bewoners zijn tevreden over de container voor plastic en blijken hun afval makkelijk en beter te kunnen scheiden. Leeswijzer In dit evaluatierapport zijn de uitgangspunten, inzamelresultaten, aanvullende inzamelmogelijkheden en begroting kort beschreven. Op basis van de met de proef opgedane ervaringen is een plan van aanpak opgesteld voor een gemeentebreed vervolg van dit project. De uitkomsten van de evaluatie en het daar op gebaseerde plan van aanpak bieden de handvatten voor verdere besluitvorming in de gemeenten. 1 Raport IPR Normag. Zuyderduyn en de Bruin, Area Reiniging. Uitwerking en uitkomsten arvalmodellen, 17 april

25 1. Uitgangspunten 6 2. Inzamelresultaten 7 3. Communicatie Aanvullende inzamelmogelijkheden Aanbeveling 13 Bijlage 14 5

26 In het verlengde van de Europese en landelijke verplichting om tot een hoge (bron)scheiding te komen hebben de drie Area gemeenten hun scheidingsambities vastgelegd in het Afvalkaderplan Het in 2015 te behalen percentage bronscheiding is daarin vastgelegd op 6596, overeenkomstig het huidige Landelijk Afvalbeheerplan II. Deze ambitie dient op basis van het gemeentelijk Afvalkaderplan te worden gerealiseerd zonder toepassing van tariefdifferentiatie. Daarnaast is in dit plan een aantal meetbare doelstellingen bepaald ten aanzien van de reductie van het restafval en de (bron)scheiding van de overige afvalstromen. DOELSTELLINGEN AFVALKADERPLAN Bronscheidingspercentage Bronscheiding Tabel l doelstellingen Afvalkaderplan Ten aanzien van de reductie restafval zijn in het Afvalkaderplan de volgende nadere doelstellingen bepaald DOELSTELLINGEN REDUCTIE RESTAFVAL IN KG PER INWONER PER JAAR. WËĚĚÏÏĒ i' : 'o--.,,-\,- Uitgangssituatie ^4 250 Afvalkaderplan Realisatie Tabel 2 doelstellingen reductie restafval Omdat de doelstellingen ten aanzien van de reductie restafval niet behaald kunnen worden met de huidige inzamelsystematiek is de proef Afval Anders gestart op 1 oktober 20l2 2 in twee proefgebieden. In het proefgebied Eendenveld (in de wijk de Rietlanden in Emmen) is een nieuwbouwwijk (stedelijkheidsklasse 4) beproefd uit de jaren 80 met veel twee-onder-1 kap woningen. In het proefgebied Wolfsbos (in Hoogeveen) is een stedelijke wijk beproefd met gerenoveerde rijenwoningen uit de jaren 60/70. Beide wijken zijn gekozen, zodat er een redelijk representatief beeld ontstaat van wat het resultaat zou zijn van een gemeentebrede invoering. De proef onder 256 huishoudens in de wijk het Eendenveld en 250 huishoudens in de wijk Wolfsbos bestaat uit de volgende onderdelen: Invoer van een 240 liter mini-container voor de huis-aan-huis inzameling van plastic verpakkingsafval; Het op verzoek aanbieden van een gratis tweede gft container; > Wijziging van de inzamelfrequentie: restafval, gft en plastic verpakkingsafval worden een keer in de drie weken ingezameld (in plaats van tweewekelijks rest en gft en vierwekelijks het plastic verpakkingsafval). Hiermee wordt aanzienlijk op de inzamelkosten bespaard, wordt het ' gescheiden houden van herbruikbaar afval gestimuleerd en wordt het weggooien van herbruikbaar afval (grondstoffen) juist ontmoedigd; > Het plaatsen van een afvalsorteerstraat in het dichtstbijzijnde winkelcentrum bestaande uit ondergrondse containers voor: glas, textiel, plastic, papier en een recyclezuil voor batterijen, spaarlampen, inktcartridges, cd's/dvd's, kleine elektrische apparaten en telefoons. > In de wijk Wolfsbos is de hoogbouw geïnformeerd over de mogelijkheden van de sorteerstraat om afval te scheiden en hebben alle aansluitingen plastic zakken ontvangen om het plastic verpakkingsafval apart te kunnen houden. 2 2 november 2012 in de wijk Wolfsbos 6