HOUT UIT LANDSCHAPSONDERHOUD. Pieter Verdonckt Mathias D Hooghe

Transcriptie

1 HOUT UIT LANDSCHAPSONDERHOUD Pieter Verdonckt Mathias D Hooghe

2 Waarom verwarmen met hout? Hout als hernieuwbare, milieuvriendelijke en CO 2 - neutrale brandstof Nieuwe functie voor kleine landschapselementen. lokaal beschikbaar stimuleert lokale werkgelegenheid en economische ontwikkeling van de regio. economisch Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

3 GWh Kader Europese doelstelling in Vlaanderen Potentieel hernieuwbare energie 2020 per hernieuwbare energiebron Wind offshore +/- 10% Wind onshore +/- 5% Zon +/- 5% Ondergrondse technieken / warmtepompen +/- 10% Biomassa +/- 70% BAU 2020 PRO 2020 Bron: VEA Europese Unie : Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling INTERREG doet grenzen vervagen

4 Potentieel voor de productie van primaire bioenergie Europese Unie : Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling INTERREG doet grenzen vervagen

5 Waarom verwarmen met hout? Brandstof Benodigde hoeveelheid brandstof Benodigde opslagruimte Prijs (BTW incl.) CO2-uitstoot bij verbranding Stookolie l 3,5 m kg Aardgas 3500 m 3 0 m kg Houtsnippers (W30) aangekocht Houtsnippers (W30) uit eigen productie 10 ton 35 m CO 2 -neutraal! 10 ton 35 m CO 2 -neutraal! Kostprijs van het equivalent aan stookolie werd berekend op basis van de eenheidsprijs 0,60 /l. CO2 emissies bij verbranding zijn afkomstig van CEREN, MEEDDAT. Gemiddelde kostprijs voor houtsnippers uit eigen productie: 60 /ton. Gemiddelde aankoopprijs van droge houtsnippers: 75/ton. Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

6 Waarom verwarmen met hout? Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

7 Met welk hout verwarmen? = ±1/3 ton droge houtsnippers Alle cijfers worden uitgedrukt in ton droog hout (vochtgehalte 30% ) Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

8 Hoeveel hout kan ik oogsten? Knotbomen Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

9 Hoeveel hout kan ik oogsten? Gemengde houtkanten Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

10 Hoeveel hout kan ik oogsten? Korteomloophout Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

11 Kippenboer met houtkant voor uitloop zwarte els - 0,7 ha gemengde houtkant (plantafstand 1m) - zwarte els - hazelaar - spaanse aak -rode Kornoelje -eik -meidoorn en sleedoorn - oogst na 5 jaar Kg DS/boom /5jaar Ton DS/ha/ jaar Ton DS/ha na 5 jaar Ton droog hout/ha na 5 jaar (W30%) Equivalent aantal liter stookolie/ha 10,13 20,26 101,3 131,62 ± hazelaar 3,5 7,04 35,2 45,75 ± Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

12 Houtkant met achterstallig beheer - Houtsingel 22 jaar oud - dubbele rij zwarte els en wilg - lengte 100m - gemiddelde plantafstand ±1m zwarte els en wilg Kg DS/ 10m/ 22 jaar kg DS /10m /jaar Ton droog hout/10m na 22 jaar (W30%) Ton droog hout/100m na 22 jaar Equivalent aantal liter stookolie 1264,9 57,5 1,644 16,44 ±5754 Advies aanplant nieuwe houtkant voor houtproductie en biodiversiteit Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

13 Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

14 Houtblokken of snippers? Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

15 Kostprijs ketel? Ketel op stukhout (50 kw) ± 9000 Ketel op houtsnippers (50 kw) ± (ketel) (roerwerk) Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

16 Voor en nadelen ketel op stukhout Voordelen; Lagere investering voor ketel Minder opslagruimte nodig in de onmiddellijke omgeving van de ketel Nadelen; Vermogen tot ± 50 kw stukhout is duurder in aankoop Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

17 Waarom verwarmen met hout? Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

18 Houtblokken of houtsnippers? Actuele prijs per stère = Gemiddeld gewicht stère = 400kg Actuele prijs/ton stukhout: (België) Actuele prijs per m³ (MAP) = ±20 Gemiddeld gewicht m³ (MAP) = ±285kg Actuele prijs/ton houtsnippers: ± 70 (België) Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

19 Voor en nadelen ketel op stukhout Voordelen; Lagere investering voor ketel minder opslagruimte nodig in de onmiddellijke omgeving van de ketel Nadelen; Vermogen tot ± 50 kw stukhout is duurder in aankoop stukhout is arbeidsintensiever (duurder) in productie Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

20 Houtblokken of snippers? Brandstofverbruik voor het hakselen: (manuele invoer) 0,75 tot 1,2 l per geproduceerde MAP (m³ Apparent de plaquettes) = 0,26 tot 0,41 l per 100kg geproduceerd hout ± 3 MAP/uur of 855 kg/uur Brandstofverbruik voor het klieven (manuele invoer) Verbruik ± 0,75 l per geproduceerde m³ = 0,19 l per 100 kg geproduceerd hout 400kg/uur Produceren van houtblokken duurt ruim 2x langer Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

21 Voor en nadelen ketel op stukhout Voordelen; Lagere investering voor ketel minder opslagruimte nodig in de onmiddellijke omgeving van de ketel Nadelen; Vermogen tot ± 50 kw stukhout is duurder in aankoop stukhout is arbeidsintensiever (duurder) in productie houtblokken moeten langer drogen (> 1 jaar tot 2 jaar) minder autonomie (maximale autonomie van 20 uur t.o.v. een autonomie van soms 2 weken bij een ketel op houtsnippers), > arbeid Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

22 Houtblokken of snippers? In de veronderstelling dat jaarlijks 200 dagen gestookt wordt: Houtblokken: 200 keer vullen per jaar Houtsnippers: 14 keer vullen per jaar Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

23 Voor en nadelen ketel op houtsnippers Voordelen; Vermogen van ±20 tot ±300 kw meer autonomie (tot 2 weken bij een ketel op houtsnippers) houtsnippers zijn goedkoper minder arbeidintensief (zowel voor stoken al productie) na 3 à 6 maand zijn de snippers droog Nadelen; hogere investering voor ketel en invoersysteem meer opslagruimte nodig in de onmiddellijke omgeving van de ketel Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

24 Kostprijs totaal? Prijsverschil op 10 jaar (= ) Verbruik van 1000l stookolie of 100m³ of 29 ton/jaar houtblokken Prijs installatie: 9000 Prijs voor houtblokken: Arbeidintensiever Totaal: Houtsnippers Prijs installatie: Prijs voor houtsnippers: Totaal: Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

25 Verwarmingsinstallaties op hout Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

26 Houtblokken of snippers? Brandstofverbruik voor het hakselen: 0,75 tot 1,2 l per geproduceerde MAP (m³ Apparent de plaquettes) ± 3 MAP/uur Brandstofverbruik voor het klieven Verbruik ± 0,75 l per geproduceerde MAP (m³ Apparent de plaquettes) 1 MAP/uur Produceren van houtblokken duurt tot driemaal langer Volautomatisch stoken op houtblokken kan niet, ook het stoken op zich is arbeidsintensiever Prijs van aangekocht stukhout is tot 2x duurder Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

27 Kwaliteit van de houtsnippers Vochtgehalte: Vochtgehalte verse snippers 50% Drogen door natuurlijke convectie (betonnen vloer, overkapt en goed geventileerd) Na 3 à 6 maanden hebben de snippers een vochtgehalte van < 30% Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

28 Kwaliteit van de houtsnippers - vochtgehalte (W <30%) - stukgrootte (G 30) - densiteit - asrest (<1%) Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

29 Wetgeving verbranding Types Onbehandeld afvalhout A-hout (enkel mechanische behandeling) Niet verontreinigd behandeld afvalhout B-hout (geverfd, verlijmd gelakt of veredeld hout plaathout) Vergunning klasse 5 MW: 2 > 5 MW: 1 Afvalhout Niet toegelaten voor verbranding *Snoeihout afkomstig van tuinen, stedelijk groen aangevoerd naar containerparken (1) * Afval van houten verpakkingen (2) Verontreinigd behandeld afvalhout C-hout (verduurzaamd) (zware metalen, PAK s, ) Massief, onbehandeld afvalhout (bv. houtblokken, - stammen en paletten ) (1): hergebruik door compostering of mulching (Ladder van Lansink) (2): hergebruik in spaanplaatindustrie Status van snoeihout uit natuurgebieden met beheerplan = A-hout 1 < 300 kw: geen 5 MW: 2 > 5 MW: 1 Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

30 Wetgeving verbranding Niet - Afvalhout Types niet-afvalhout (biomassaproducten) Vergunning klasse Exploitatie van productiebossen Hout van eigen kweek: - Kleine landschapselementen - Korteomloophout < 300 kw: geen 300 kw 0.5 MW: MW 5 MW: 2 > 5 MW: 1 Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

31 Wetgeving verbranding Meetverplichtingen emissies + controleparameters Afval Niet afval (biomassaproduct) > 5 MW en < 50 MW Altijd verplicht. Om de 3 maanden > 1 MW en 5 MW Frequentie ifv type afvalhout en vermogen installatie: Om de 2 jaar > 300 kw en 1 MW Jaarlijks, 6-maandelijks, 3- maandelijks, continue Om de 5 jaar < 300 kw Geen meetverplichting Maar jaarlijkse onderhoudsbeurt + controleproef Europese Unie: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Interreg doet grenzen vervagen

32 Rendabel groen; korteomloophout Landbouwteelt of rendabel groen

33 Kadering project Projectperiode: 1 februari januari 2012 Budget: Partners: - Proclam vzw - Vereniging voor bos in Vlaanderen vzw - Instituut voor natuur- en bosonderzoek (INBO) - Sylva Van Hulle - Gemeente Zedelgem - New Holland - Ugent

34 Proclam =Provinciaal centrum voor landbouw en milieu Doelstellingen: - sensibiliseren + informeren rond de teelt van KOH, landschapsbeheer en gebruik van hout als hernieuwbare energiebron (technisch, juridisch, kostprijsberekeningen, ) Studieclubs Infoloket Brochure teelt in beeld Website en - demonstreren aan en ondersteunen van landbouwers - Opvolging van de biodiversiteit in de aanplanten (ism Universiteit Gent, Labo Bosbouw)

35 Wat is korteomloophout (KOH)?

36 Wat is korteomloophout (KOH)? Teelt van snelgroeiende houtachtige gewassen waarbij de bovengrondse biomassa periodiek tot maximaal 8 jaar na de aanplanting of na de vorige oogst, in zijn totaliteit wordt geoogst.

37 KOH en Bosdecreet KOH = BOS? NEEN! VOORWAARDE: buiten de kwetsbare gebieden groengebieden, natuurgebieden, natuurgebieden met wetenschappelijke waarde, natuurreservaten, natuurontwikkelingsgebieden, parkgebieden, bosgebieden, valleigebieden, brongebieden, agrarische gebieden met ecologische waarde of belang, agrarische gebieden met bijzondere waarde, grote eenheden natuur, grote eenheden natuur in ontwikkeling

38 KOH en veldwetboek Bosaanplanting: verboden op minder dan zes meter tussen twee erven Vergunning van het college van burgemeester en schepenen vereist. MAAR: KOH buiten de ruimtelijk kwetsbare gebieden bosaanplanting

39 KOH en Pachtwet Bosbouw, die de houtwinning nastreeft: niet in Pachtwet aanplanten van bomen Pachter: schriftelijke toestemming van de verpachter. Verpachter: aanplanting met bomen: geen persoonlijke exploitatie Nationale materie

40 Aanplanting KOH Aanplant in 2004: 1 ha in Ryckevelde Aanplant in 2008: 0,5 ha in Beitem 1 ha in Wervik Aanplant in ha in Wervik Aanplant in 2010: 2 ha in Zedelgem 0,5 ha in Ryckevelde

41 Aanplanting KOH Zedelgem 1 ha klassiek KOH-perceel Gudrun (Salix dasyclados) Tordis (Salix schwerinii x S. Viminalis) x S. Viminalis) Klara ((Salix burjatica x S. Viminalis)x S.burjatica) x (S. viminalis x (S. Schwerinii x S. Viminalis)) 1 ha inheems beworteld plantgoed ruwe berk zwarte els boswilg

42 Aanplanting KOH Ryckevelde 0, 5 hectare inheems beworteld plantgoed Gewone esdoorn Zwarte els Gewone es Aanvulling bestaande klassieke KOH-perceel Tora

43 Aanplanting KOH Wervik Aanplanting machinaal oogstbare inheemse houtkant Oogst tegelijk met KOH-aanplant Doelstellingen van de landbouwer: - verhogen structuur en soortendiversiteit -habitatcontinuïteit verhogen (nooit helemaal gekapt) -Hogere biodiversiteit en ecologisch evenwicht wat resistentie en productie ten goede kan komen

44 Terreinvoorbereidende werken Indien nodig : - onkruidbestrijding (glyfosaat 5l/ha) - bemesting N-behoefte van wilgen kg N/ha/rotatie) Jaarlijkse bemesting/ha mag volgende grenzen niet overschrijden; kg N kg P - 40kg K - ploegen en mooi effen eggen

45 dubbele rijen op een afstand van 0,75m en 1,50m tussen elke dubbele rijen onderling plantafstand in de rij bedraagt 0,60m wat geklijk is aan stekken per ha. ± 1 ha/dag

46 Beheer gedurende het eerste jaar Minder intensief dan de klassieke akkerbouwteelten Mechanische onkruidbestrijding; 3 tot 4 keer per jaar in combinatie met vooropkomstbehandeling schoffelmachine voorzien van vingerwieders

47 Beheer KOH Potentiële plagen en ziekten - wilgenhaantje

48

49 Beheer KOH Potentiële plagen en ziekten - wilgenhaantje - reeën, konijnen, hazen - roest

50 Beheer KOH Alternatieve onkruidbestrijding en plaagbestrijding in Beitem Bemesting: (200kippen/ha) 140 N-eenheden 70 P-eenheden Potentieel; combinatie van korteomloophout met het voorzien van buitenloop voor kippen en de productie van biomassa.

51 Drie verschillende types oogstmachines voor de oogst van KOH Europese Unie : Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling INTERREG doet grenzen vervagen

52 2 snel roterende messen (om de takken af te zagen) 2 invoerkegels trage rotatieon (verticaal) 2 invoerrollen trage rotatie (horizontaal) Maximale capaciteit 2ha /u Maximum diameter van de stam mm Geen aanpassingen van de invoerrollen of hakseltrommels op de machine zelf noodzakelijk Stukgrootte van de snippers mm

53 Max diameter van de stam: mm (wi!g en populier) stukgrootte van de snippers (2*6 messen) 8-44 mm stukgrootte van de snippers (2*8 messen): 6-33 mm

54 Testresultaten UK (2008) FR 9060 met aangepast voorzetstuk (5-6m, 7-8 cm diam.) 6-7 km/u capaciteit (2 ha/u) stobben niet beschadigd Europese Unie : Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling INTERREG doet grenzen vervagen

55 UK 2009 FR 9090 met 130 FB Wilg 5-8 cm (3 jaar oud) Wilg 9-13 cm (6 jaar oud)

56 Product KOH Vochtgehalte verse snippers 50% Drogen door natuurlijke convectie Na 3 à 6 maanden hebben de snippers een vochtgehalte van < 30%

57

58 KOH voor (bio)diversiteit in het landbouwlandschap Meerjarige teelt en weinig gewasbeschermingsmiddelen Stabieler en natuurlijker milieu dan gangbare intensievere jaarlijkse akkerteelten Ontwikkeling van kruidachtige vegetatie Insecten en hun predatoren: natuurlijk evenwicht Biodiversiteit sterk afhankelijk van : Omliggend landschap Fase van ontwikkeling (bos- en akkersoorten) Structuurdiversiteit Biodiversiteit verhogen door: Gebruik van streekeigen boomsoorten Aanplant van streekeigen houtkant langs de aanplant Natuurlijk beheer van kopakker of inzaai van pollen en nectar planten

59 KOH voor (bio)diversiteit in het landbouwlandschap Studie Labo Bosbouw Ugent Zomer 2010: onderzoek van een 8-tal locaties (Nederland, België en Frankrijk) Telkens vergelijking van biodiversiteit in een KOHperceel en een maïsakker gelegen in een vergelijkbare landbouwmatrix. Bemonstering van planten en hogere (in de voedselpiramide) ongewervelden (natuurlijke vijanden wilgenhaantje)

60 KOH voor diversiteit in het landbouwlandschap => Diversifiëring van de landbouwteelten

61 Rendement DS(kg/ha/jaar) Opbrengsten van bestaande percelen Rendement KOH Beitem TORA RAAMBERGER OLOF INGER TORDIS => Gemiddelde DS opbrengst is 11,39 ton

62 Vgl. opbrengsten van bestaande percelen. Ryckevelde (1 ha) ton DS jr/ha Beitem (0,5ha) stekken/ha Rendement DS (ton/ha/jaar) Stekken / ha Torhild 8,5 7,3 Tora 15,4 12,1 Tordis 15,3 10,1 Schwerinnii 11,1 6,6 Olof 12,9 11,1 Rap 5,0 3,9 Gemiddelde 11,4 8,5 Oogsttijdstip na eerste 3 groeiseizoenen. Oogsttijdstip na eerste 2 groeiseizoenen Rendement DS (ton/ha/ jaar) TORA 8,91 RAAMBERGER 7,70 OLOF 13,75 INGER 11,33 TORDIS 15,27 Gemiddelde 11,39

63 Inschatting Rendabiliteit Inschatting biomassaproductie: => 10 ton DS (0% vocht)/ha/jaar => 13 ton droge houtsnippers (30% vocht)/ha/jaar => 15,6 ton verse houtsnippers (50% vocht)/ha/jaar Equivalent aan 3900l stookolie/ha/jaar => Iedere 3 jaar kan 39 ton droog hout geoogst worden per ha = ±1/3 ton droge houtsnippers Gemiddelde toeslagrechten Vlaanderen = 477 /ha

64 Inschatting Rentabiliteit kosten per hectare Jaar 1 kost (excl BTW) Terreinvoorbereidende werken Chemische onkruidbestrijding 73 Bemesten (stalmest) 0 inwerken met cultivator 50 Ploegen en eggen 140 Aantal stekken (15000/ha) Prijs stekken (0,12 ) 1800 Aanplanten met preiplanter (4pers) 900 Mechanische onkruidbestrijding 1320 Algemeen beheer 100 Subtotaal 4383

65 Kosten en investeringen kosten Jaar 1, 2, 3 (cyclus 1) Cyclus 2 Kostprijs (excl BTW) Algemeen beheer 100 Oogst 900 Bemesten 0 Etc. => 1000 per cyclus (3 jaar) Investeringskosten Totale investeringskost per ha Aanplant 1 ha KOH 4383 Verwijderen aanplant na 21 jaar

66 In het geval u de snippers droog wil verkopen of zelf gebruiken investering Prijs (excl BTW) droogruimte In het geval u de snippers zelf wil gebruiken voor verwarming Verondersteld verbruik l stookolie/jaar Prijs houtverbrandingsinstallatie Verwarmingsketel 100kW Aanvoersysteem houtsnippers en vooropslag 5400 Vlif-steun (30%) buffervat l 1900 Onderhoud en nazicht (21j) 400 x 21 jaar = 9450 Totale investeringskost 29097

67 3 verschillende situaties: Berekeningen voor 3 ha KOH 1- Landbouwer plant 3 ha KOH en droogt zijn houtsnippers zelf (<30%) om ze te verkopen tegen de marktprijs van 75 /ton. 2- Landbouwer plant 3 ha KOH en verkoopt de snippers nat net na de oogst tegen de marktprijs van 25 /ton. 3- Landbouwer plant 3 ha KOH en droogt zijn houtsnippers zelf (<30%) om ze te gebruiken voor verwarming op zijn bedrijf.

68 Rendabiliteit

69 Landbouwer verkoopt droge houtsnippers ( 3ha ) Productieprijs per ton 63,43 Bruto inkomsten per ton houtsnippers 75 Incl. toeslagrechten per ha 112 Winst per ton 11,57 Incl. toeslagrechten per ha 48,26 Jaarlijkse netto-opbrengst per ha 150,41 Incl. toeslagrechten per ha 327,41 Terugverdientijd van de investering 16,08 Incl. toeslagrechten per ha 9,22

70 Landbouwer verkoopt verse houtsnippers (w= 50%) (3ha ) Productieprijs per ton 42,07 Bruto inkomsten per ton houtsnippers 25 Incl. toeslagrechten per ha / Winst per ton / Incl. toeslagrechten per ha / Jaarlijkse netto-opbrengst per ha -266,33 Incl. toeslagrechten per ha 210,67 Terugverdientijd van de investering / Incl. toeslagrechten per ha 12,71

71 Landbouwer gebruikt zelf geproduceerde houtsnippers voor verwarming Productieprijs per ton 63,43 Bruto inkomsten per ton droge houtsnippers 171 Incl. toeslagrechten per ha 283 Winst per ton 107,72 Incl. toeslagrechten per ha 219,72 Jaarlijkse netto-opbrengst per ha 4514,42 Incl. toeslagrechten per ha 5945,42 Terugverdientijd van de investering 9,59 Incl. toeslagrechten per ha 7,54

72 Inschatting Rendabiliteit Conclusie; Het scenario waarbij de landbouwer de houtsnippers zelf gebruikt is meest interessant, terwijl scenario waarbij de landbouwer zelf hout produceert en nat verkoopt minst interessant is Terugverdientijd van de investering 16,08 / 9,59 Incl. toeslagrechten 9,22 12,71 7,54

73 Schatting van de arbeidsbehoefte teeltcyclus bespuiten 0,5u ploegen Eggen Arbeidsuren/ha Cyclus 21j 3u 2u Houd er verder rekening mee dat een verwarmingsketel op hout ook meer werk en opvolging vraagt. planten 32u (4 personen x 8u) onkruidbestrijding 12u =(4x3u) Algemeen beheer 42u = 2u x 21 Totale arbeid (21j) Gemiddelde jaarlijkse arbeid 91,5 u 4,35 u

74 KOH als lokaal geproduceerde C0 2 - neutrale brandstof Kleinschalig en lokaal blijkt de beste optie: Ketels met vermogen < 300KW (rubriek 43 Vlarem I) vrij van vergunning of meldingsplicht (verplicht jaarlijks onderhoud, geen emissiemetingen) Lokale productie en afzet zijn de boodschap! Energie-inhoud van 1m³ hout is tot 10x lager dan van 1m³ stookolie. Dit samen met de relatief lage houtprijzen maakt verre transporten oninteressant.

75 PRAKTIJKVOORBEELDEN

76 Landbouwer Dirk Talpe, Wervik (2ha) - aanplant in m² serre (sierteeltbedrijf) - 30 ton droog hout/jaar - hout afkomstig van KOH en KLE

77 Melkveebedrijf Killem (2,5ha) - melkveebedrijf - aanplant in ,5 ha Korteomloophout - als biofilter voor; - mestsappen van 60 koeien - reinigingswater stallen - afvalwater van productieproces voor de zuivelproducten en kaas. - totale investering jaarlijks uitgespaarde kost = m 3 /dag, druppelirrigatie - tot 300N-eenheden/ha

78 Leroux SA Orchies, Frankrijk (13ha) Cichorei verwerkend bedrijf 30m³/dag licht vervuild afvalwater van reiniging productieruimte Vroeger jaarlijks om te reinigen via conventionele waterzuivering Investeringsprijs/ha Water volledig gezuiverd en opgenomen Iedere 2 jaar geoogst voor biomassaproductie

79 Stad Doornik (25 ha) - aanplant WKK heeft een vermogen van kw elec en 550 kw therm (verwarming van stedelijk zwembad) ton droog hout/jaar -bevoorrading met stedelijk groen en KOH - contractteelt met landbouwers - 25 ha aangeplant (8 landbouwers) -

80 Bedankt voor jullie aandacht!