VNG werkateliers. Consequenties uitspraken CRvB voor Wmo beleid gemeenten. 15, 16, 17 en 22 juni 2016

Transcriptie

1 VNG werkateliers Consequenties uitspraken CRvB voor Wmo beleid gemeenten 15, 16, 17 en 22 juni 2016

2 Programma 9.30 opening en toelichting op het programma door Linda Hazenkamp (VNG) 9.45 presentatie door Melita van der Mersch en Esther Schaake (Pels Rijcken) korte vragenronde koffie pauze discussie in drie groepen terugkoppeling uit de groepen, gelegenheid tot vragen en discussie afsluiting

3

4 Verdeling in drie categorieën aan de hand van de uitspraken van de CRvB categorie 1: maatwerkvoorziening: indiceren in uren aan de hand van normtijden die afwijken van het CIZ Protocol categorie 2: maatwerkvoorziening: resultaatgericht indiceren categorie 3: algemene voorziening

5 Uitspraak CRvB Utrecht (categorie 1) Maatwerkvoorziening aan de hand van normtijden in afwijking van het CIZ protocol Reikwijdte Ambtshalve: huishoudelijke verzorging valt onder de Wmo 2015 Systeem van ondersteuning in standaardmodules (basismodule en aanvullende modules) is maatwerkvoorziening Vindplaats: CRvB 18 mei 2016, ECLI:NL:CRVB:2016:1402, ECLI:NL:CRVB:2016:1403

6 Uitspraak CRvB Utrecht (categorie 1) maar: "De beroepsgrond dat de basismodule van 78 uur per jaar niet berust op objectief onderzoek naar de tijd die nodig is voor ondersteuning bij het schoonmaken slaagt. Uit de stukken blijkt genoegzaam dat het college deze norm heeft vastgesteld uitgaande van het financiële kader dat de gemeente Utrecht hiervoor wil inzetten en niet op grond van objectief onderzoek naar noodzakelijke handelingen en de frequentie waarmee zij moeten worden verricht die resulteren in een voor een huishouden verantwoord resultaat." Zolang de uitkomsten van onderzoek ontbreken, zal de Centrale Raad in zaken over huishoudelijke hulp Wmo 2015 aansluiting zoeken bij laatste indicatie, dan wel de normen van het CIZ Protocol Huishoudelijke Verzorging

7 Uitspraak CRvB Utrecht (categorie 1) Repareren beleid: - onderzoek laten verrichten door objectief, door een onafhankelijke, geen belang bij de uitkomst hebbende, derde of het CIZ Protocol Huishoudelijke Verzorging toepassen - afhankelijk van de uitkomst van het onderzoek beleidsregels aanpassen

8 Uitspraak CRvB Utrecht (categorie 1) Juridisch niet gehouden cliënten die geen bezwaar/beroep hebben lopen terug te zetten in uren of te compenseren als geen persoonlijke omstandigheden worden aangedragen. Let wel; politieke en/of beleidsmatige afweging kan een andere zijn. Handvat: Periode kort en/of beleidswijziging beperkt of alleen procedureel geen tussenoplossing alle cliënten Periode lang (6 mnd.- 1 jaar) en/of aanpassingen aanzienlijk wel tussenoplossing alle cliënten Kies bij conflicten voor een informele aanpak (Prettig Contact met de Overheid zie voor een handleiding voor het sociaal domein:

9 Uitspraak CRvB Utrecht (categorie 1) Mogelijke werkwijze tot nieuw beleid Onderscheid: 1. cliënten die bezwaar en beroep hebben ingesteld, procedure loopt nog 2. bestaande cliënten geen bezwaar en beroep nieuwe meldingen/aanvragen 3. nieuwe cliënten

10 Uitspraak CRvB Utrecht (categorie 1) 1. Cliënten die bezwaar en beroep hebben ingesteld, procedure loopt nog uitspraak afwachten tijdelijke oplossing tot nieuw beleid: oude indicatie of indicatie op basis van uren CIZ Protocol Huishoudelijke Verzorging

11 Uitspraak CRvB Utrecht (categorie 1) 2. bestaande cliënten geen bezwaar en beroep nieuwe meldingen/aanvragen cliënten nieuwe feiten of omstandigheden? ja, via normale procedure in behandeling nemen korte periode tot nieuw beleid (2x switchen niet wenselijk): tijdelijk indiceren o.b.v. bestaand beleid enkel verwijzen naar uitspraken formele rechtskracht; geen sprake van nieuwe feiten of omstandigheden brief met uitleg of formeel afdoen

12 Uitspraak CRvB Utrecht (categorie 1) Deze acties houden mijn inziens ook in dat u zult bezien hoe u tegemoet kunt komen aan inwoners die een afwijzing op hun aanvraag hebben ontvangen voor ondersteuning op basis van bestaand beleid dat strijdig is met de uitspraken van de CRvB, ook al hebben zij daartegen geen bezwaar gemaakt of beroep ingesteld

13 Uitspraak CRvB Utrecht (categorie 1) 3. Nieuwe cliënten tijdelijk op basis van bestaand beleid indiceren bij bezwaar en beroep: tijdelijke oplossing indicatie gebaseerd CIZ Protocol Huishoudelijke Verzorging alternatief: alle cliënten (tijdelijk) op basis van oude indicatie of indicatie gebaseerd op CIZ Protocol

14 Uitspraak CRvB Rotterdam (categorie 2) Maatwerkvoorziening: resultaatgericht indiceren Toekenning is gericht op de volgende resultaten: een schoon en leefbaar huis, het beschikken over schone en draagbare kleding en het vergroten van de zelfredzaamheid. Vindplaats: CRvB 18 mei 2016, ECLI:NL:CRVB:2016:1491 Let op: de uitspraak heeft betrekking op de Wmo 2007 maar kan van belang zijn onder de Wmo 2015 omdat verschillende gemeenten in het kader van de Wmo 2015 resultaatgericht indiceren.

15 Uitspraak CRvB Rotterdam (categorie 2) Centrale Raad van Beroep oordeelt dat: "de rechtbank met juistheid heeft geoordeeld dat de door de gemeente gehanteerde wijze van toekenning van huishoudelijke verzorging in resultaatsgebieden een duidelijke maatstaf mist. De beleidsregels noch het toekenningsbesluit verschaffen inzicht in de vraag op welke concrete wijze invulling wordt gegeven aan het bereiken van de resultaten van een schoon en leefbaar huis.."

16 Uitspraak CRvB Rotterdam (categorie 2) Als een zorgaanbieder met de cliënt afstemt op welke wijze compensatie plaatsvindt dan is dat slechts in overeenstemming met de Wmo 2007 als "die afstemming geschiedt ter uitvoering van een door het college genomen beschikking over de concrete hoeveelheid zorg die aan de persoon moet worden geboden."

17 Uitspraak CRvB Rotterdam (categorie 2) Repareren beleid Resultaatgericht indiceren is mogelijk mits aan de volgende randvoorwaarden wordt voldaan: - duidelijke maatstaf in beleidsregels: resultaatsgebieden en wat de gemeente daaronder verstaat Kijk voor een voorbeeld eens naar de beleidsregels van de gemeente Utrecht: - concrete activiteiten en frequentie in beleidsregels of in beschikking - in de beleidsregels werkwijze opnemen - let op: mogelijke impact andere Wmo-beleidsgebieden

18 Uitspraak CRvB Rotterdam (categorie 2) CRvB: Eerst concreet besluit college ter uitvoering daarvan afspraken zorgaanbieder Praktische werkwijze: 1. melding 2. onderzoek 3. schriftelijk document met verslag globaal geïndiceerde resultaatsgebieden. Aankondiging: ondersteuningsplan 4. na ontvangst ondersteuningsplan: beoordeling college van het ondersteuningsplan, beschikking college Let op: privacy wetgeving, iwmo-standaard is hierop niet ingericht

19 Uitspraak CRvB Rotterdam (categorie 2) Juridisch niet gehouden cliënten die geen bezwaar/beroep hebben lopen terug te zetten in uren of te compenseren als geen persoonlijke omstandigheden worden aangedragen. Let wel; politieke en/of beleidsmatige afweging kan een andere zijn. Handvat: Periode kort en/of beleidswijziging beperkt of alleen procedureel geen tussenoplossing alle cliënten Periode lang (6 mnd. tot 1 jaar) en/of aanpassingen aanzienlijk wel tussenoplossing alle cliënten Kies bij conflicten voor een informele aanpak (Prettig Contact met de Overheid zie voor een handleiding voor het sociaal domein:

20 Uitspraak CRvB Rotterdam (categorie 2) 1. Cliënten die bezwaar en beroep hebben ingesteld, procedure loopt nog uitspraak afwachten tijdelijke oplossing tot nieuw beleid: indicatie op basis van uren

21 Uitspraak CRvB Rotterdam (categorie 2) 2. bestaande cliënten geen bezwaar en beroep nieuwe meldingen/aanvragen cliënten nieuwe feiten of omstandigheden? ja, via normale procedure in behandeling nemen, op basis van huidig beleid (waarbij de werkwijze moet worden beoordeeld) of indiceren op basis van uren enkel verwijzen naar uitspraken formele rechtskracht, geen sprake van nieuwe feiten of omstandigheden, brief met uitleg sturen of formeel afdoen let op: nieuw beleid wel nieuw feit of omstandigheid

22 Uitspraak CRvB Rotterdam (categorie 2) 3. Nieuwe cliënten indien sprake is van korte periode tot nieuw beleid: tijdelijk op basis van huidig beleid indiceren bij bezwaar en beroep: tijdelijke oplossing indicatie gebaseerd op uren alternatief: alle cliënten (tijdelijk) op basis van uren, ligt minder voor de hand, omdat wijzigingen vnl. procedureel zijn

23 Uitspraak CRvB Aa en Hunze (categorie 3) Algemene voorziening algemene voorziening 'schoonmaken huis' "De Raad leidt hieruit af dat een gemeente ervoor kan kiezen om huishoudelijke verzorging aan te bieden in de vorm van een algemene voorziening en dat deze voorziening in dat geval als basisvoorziening voorliggend kan zijn op een eventueel in aanvulling daarop te verstrekken maatwerkvoorziening indien deze noodzakelijk is voor de zelfredzaamheid van de betrokken cliënt" schoonmaakbedrijf contracteert met de cliënt cliënten betalen kostprijs (eventueel met korting) 'schoonmaken huis' geen algemene voorziening

24 Uitspraak CRvB Aa en Hunze (categorie 3) Eigen bijdrage mogelijkheid, hoogte, eventuele korting in verordening delegatie aan college niet toegestaan niet inkomensafhankelijk onderzoek: is algemene voorziening financieel haalbaar?

25 Uitspraak CRvB Aa en Hunze (categorie 3) Beleidswijziging algemene voorziening (eventueel in combinatie met maatwerkvoorziening) mogelijk - gemeente dient zelf contract te sluiten met aanbieder - eigen bijdrage mogelijk (mits in de verordening en niet inkomensafhankelijk) - hoogte eigen bijdrage en eventuele korting in verordening - onderzoek of de cliënt de algemene voorziening kan betalen

26 Uitspraak CRvB Aa en Hunze (categorie 3) Vraag: hoe financiële haalbaarheid invullen? optie: aansluiting zoeken bij normen Nibud verwijzen naar bijzondere bijstand mogelijk? nog onduidelijk Let op: beoordeling waarbij acht wordt geslagen op specifieke kenmerken van de aanvrager en van een voorziening die naar haar aard is afgestemd op de kenmerken van de individuele aanvrager = maatwerk, geen algemene voorziening Rb. 23 december 2013, ECLI:NL:RBNNE:2013:8103 (Wmo 2007)

27 Uitspraak CRvB Aa en Hunze (categorie 3) Algemeen gebruikelijke voorziening: waarschijnlijk geen optie rechtbanken: legt te groot beslag op financiële middelen van cliënten Zie bijvoorbeeld: Rb. Gelderland 17 december 2015, ECLI:NL:RBGEL:2015:7853 Alternatief: maatwerkvoorziening: toegespitst op de persoon, eigen bijdrage (inkomensafhankelijk), geen onderzoek financiële haalbaarheid, uren gebaseerd op het CIZ Protocol of onafhankelijk en objectief onderzoek of resultaat gericht indiceren

28 Uitspraak CRvB Aa en Hunze (categorie 3) Juridisch niet gehouden cliënten die geen bezwaar/beroep hebben lopen terug te zetten in uren of te compenseren als geen persoonlijke omstandigheden worden aangedragen. Let wel; politieke en/of beleidsmatige afweging kan een andere zijn. Handvat: Periode kort en/of beleidswijziging beperkt of alleen procedureel geen tussenoplossing alle cliënten Periode lang (6 mnd.- 1 jaar) en/of aanpassingen aanzienlijk wel tussenoplossing alle cliënten Kies bij conflicten voor een informele aanpak (Prettig Contact met de Overheid zie voor een handleiding voor het sociaal domein:

29 Uitspraak CRvB Aa en Hunze (categorie 3) 1. Cliënten die bezwaar en beroep hebben ingesteld, procedure loopt nog uitspraak afwachten tijdelijke oplossing tot nieuw beleid: vooruitlopen op nieuw beleid, of algemene voorziening tijdelijk financieren

30 Uitspraak CRvB Aa en Hunze (categorie 3) 2. Bestaande cliënten geen bezwaar en beroep nieuwe meldingen/aanvragen cliënten nieuwe feiten of omstandigheden? ja, via normale procedure in behandeling nemen: tijdelijke oplossing toepassen: vooruitlopen op nieuw beleid, of algemene voorziening tijdelijk financieren enkel verwijzen naar uitspraken formele rechtskracht; geen sprake van nieuwe feiten of omstandigheden, brief met uitleg/formeel afdoen na melding bericht dat beleid wordt aangepast; geen besluit; discussie niet uitgesloten

31 Uitspraak CRvB Aa en Hunze (categorie 3) 3. Nieuwe cliënten tijdelijk (indien sprake is van korte periode tot nieuw beleid): beschikking nemen op basis van bestaand beleid vooruitlopen op nieuw beleid, of algemene voorziening tijdelijk financieren let op: nieuw beleid wel sprake van nieuwe feiten of omstandigheden serieuze optie: gelijke behandeling bestaande en nieuwe cliënten alle cliënten tijdelijke oplossing aanbieden, zeker als tijdelijke periode te lang duurt

32 Vragen Heeft u nog vragen? Contactgegevens: mf.vandermersch@pelsrijcken.nl ee.schaake@pelsrijcken.nl