Heroverweging beleid HH(T)

Transcriptie

1 Bijlage 1 Heroverweging beleid HH(T) Heroverweging beleid HH(T) Inleiding Op 18 mei 2016 heeft de Centrale Raad van Beroep (CRvB) vier verschillende uitspraken gedaan die richting geven aan de uitvoering van Hulp bij het Huishouden (HH). Deze uitspraken en het ten einde lopen van de regeling Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) leiden er toe dat wij het bestaande beleid moeten heroverwegen. In deze notitie schetsen wij de consequenties van de uitspraken op de situatie in Achtkarspelen en geven wij een oplossingsrichting aan. De voorbereiding is samen met de gemeente Tytsjerksteradiel opgepakt. 1

2 1. Huidige situatie Algemene Voorziening In juli 2014 heeft de raad van Achtkarspelen besloten om met ingang van 1 januari 2015, cliënten met een indicatie van 3 uur of minder voor lichte Hulp bij het Huishouden (HH1), te verwijzen naar een algemene voorziening. 1 Aanleiding voor deze wijziging was een bezuiniging van 40% op het budget voor Hulp bij het Huishouden. Bij deze algemene voorziening dienen cliënten drie uur HH zelf te regelen en te bekostigen vanuit de gedachten dat cliënten met HH1 zelf de regie kunnen voeren. Indien de algemene voorziening niet leidt tot een passende oplossing, dan kan een cliënt in aanmerking komen voor een maatwerkvoorziening HH. Indien cliënten de algemene voorziening niet kunnen bekostigen, dan is er financiële compensatie mogelijk op basis van de bijzondere bijstand. Maatwerkvoorziening HH Indien een cliënt meer dan 3 uur HH nodig heeft, of geen regie kan voeren, dan kan er een maatwerkvoorziening HH toegekend worden 2. Bij de maatwerkvoorziening HH wordt resultaatgericht geïndiceerd. Daarbij staat het resultaat een schoon en leefbaar huis centraal. Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) Voor de jaren 2015 en 2016 geldt de zogenaamde HHT regeling. In de tweede helft van 2014 zijn er extra middelen beschikbaar gesteld in de vorm van de Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) voor het behoud van de werkgelegenheid van thuiszorgmedewerkers. Er zijn afspraken gemaakt met de zorgaanbieders in de gemeente, waardoor cliënten die worden doorverwezen naar de algemene voorziening gebruik kunnen maken van huishoudelijke hulp voor een lager uurtarief van 8,50 per uur. Wanneer zij deze 8,50 niet kunnen betalen, kunnen ze gebruik maken van de bijzondere bijstand. Aan deze toelage werden strenge eisen gesteld; deze middelen mochten niet worden ingezet voor maatwerkvoorzieningen en alleen ingezet worden voor personeel in loondienst van een (thuiszorg)organisatie. De HHT regeling en de beschikbare gelden eindigen eind Aanbod van diensten of activiteiten dat zonder voorafgaand onderzoek naar de behoeften, persoonskenmerken en mogelijkheden van de gebruikers toegankelijk is en dat gericht is op maatschappelijke ondersteuning. 2 Een maatwerkvoorziening is een op de behoeften, persoonskenmerken en mogelijkheden van een persoon afgestemd geheel van diensten, hulpmiddelen, woningaanpassingen en andere maatregelen ten behoeve van zelfredzaamheid, participatie en beschermd wonen en opvang. 2

3 2. Kern uitspraken CRvB De kern van de vier uitspraken van de CRvB is: 1. De huishoudelijke hulp is een voorziening die onder de Wmo 2015 valt. 2. Het doorverwijzen van inwoners naar private schoonmaakondersteuning is geen algemene voorziening in de zin van de Wmo Toekenning van de huishoudelijke hulp in de vorm van (standaard) modules is toegestaan, op voorwaarde dat het aantal uren hulp in de standaardmodules is gebaseerd op objectieve criteria voortkomend uit deugdelijk en onafhankelijk onderzoek. Als blijkt dat de standaardmodule niet passend is, moet maatwerk worden geboden. 4. Toekenning van huishoudelijke hulp in resultaatsgebieden een schoon en leefbaar huis vereist een duidelijke maatstaf. 2.1 Gevolgen gemeentelijk beleid Hieronder zijn de gevolgen van deze uitspraken m.b.t. de onderdelen algemene voorziening HH en resultaatgericht indiceren voor het beleid van de gemeente Achtkarspelen op een rijtje gezet: Tabel 1: Algemene voorziening HH Uitspraken CRvB Een voorziening waarbij een cliënt zelf een contract moet aangaan met een zorgaanbieder is geen algemene voorziening in de zin van de Wmo HH als algemene voorziening moet gebaseerd zijn op afspraken en contracten met zorgaanbieders en vastgelegd zijn in de verordening. 3 De algemene voorziening moet grondslag hebben in Wmo verordening voor wat betreft de hoogte van de eigen bijdrage en eventuele kortingen daarop. De gemeente moet onderzoeken of de algemene voorziening financieel haalbaar is voor de cliënt. Gemeentelijk beleid Cliënten worden bij de algemene voorziening doorverwezen naar de private schoonmaakondersteuning van zorgaanbieders. Er zijn voor de algemene voorziening HH geen contracten met zorgaanbieders afgesloten. 4 De kosten die mensen zelf maken voor de algemene voorziening en de eigen bijdrage voor gebruik van de HHT zijn niet in de Wmo verordening vastgelegd. Nee, niet vanuit de Wmo. 5 3 Delegatie daarvan aan het college is niet toegestaan 4 Er zijn wel tariefafspraken met zorgaanbieders m.b.t. HHT. 5 Indien cliënten dit niet kunnen betalen, dan kunnen zij een aanvraag doen voor bijzondere bijstand vanuit de Participatiewet. 3

4 Tabel 2: Resultaatgericht indiceren bij maatwerkvoorziening HH Uitspraken CRvB Er dienen contracten met de zorgaanbieders afgesloten te zijn. Bij indiceren op resultaat is het van belang dat het resultaat getoetst kan worden. In de praktijk komt het erop neer dat in de beschikking aangegeven moet worden welke taken uitgevoerd moeten worden en met welke frequentie dat moet gebeuren. Het is niet mogelijk om door de instelling voor thuishulp te laten vaststellen wat onder een schoon en leefbaar huis moet worden verstaan. Gemeentelijk beleid Ja, de tariefafspraak betreft 323 per vier weken ongeacht de taken/frequentie taken. Indicatiestelling HH op resultaat schoon en leefbaar huis door dorpenteams. Beschikkingen via backoffice. In de beschikking is niet opgenomen welke taken met welke frequentie worden uitgevoerd. De zorgaanbieder overlegt met de hulpbehoevende over de precieze invulling van het resultaat. Er moet helder omschreven zijn welk recht iemand toegekend krijgt. Uit de beleidsregels en de beschikking moet blijken op welke manier concreet invulling wordt gegeven aan het resultaat schoon en leefbaar huis. De vraag welk niveau van schoon voor een huishouden verantwoord is, is niet nader gedefinieerd. De taken en frequentie zijn niet vastgelegd in de beleidsregels. 2.2 Conclusie Uit bovenstaande tabellen blijkt dat het huishoudelijke hulp beleid in Achtkarspelen zowel voor het onderdeel algemene voorziening als het onderdeel resultaatgericht indiceren niet voldoet aan het oordeel van de CRvB. Dit betekent dat wij ons beleid op beide punten moeten aanpassen. Duidelijk is dat de huidige algemene voorziening waarbij cliënten doorverwezen worden naar de markt, zonder dat er afspraken gemaakt zijn met de aanbieders, niet mogelijk is. Daarnaast is duidelijk dat resultaatgericht indiceren wel mag, maar dat het resultaat en wat er nodig is om dat resultaat te bereiken, geconcretiseerd moet worden. 4

5 3. Algemene Voorziening of een Maatwerkvoorziening In de gemeente Achtkarspelen zal zowel op het gebied van de algemene voorziening als het resultaatgericht indiceren bij de maatwerkvoorziening het beleid aangepast moeten worden. We staan nu voor de keuze om de algemene voorziening aan te scherpen of een nieuwe maatwerkvoorziening Hulp bij het Huishouden te ontwikkelen. Uit de uitspraken van de CRvB op 18 mei 2016 blijkt dat een algemene voorziening toegestaan is, mits dit aan strenge eisen voldoet. De VNG vraagt zich in de VNG ledenbrief Reparatie-mogelijkheden echter af of een algemene voorziening voor huishoudelijke hulp nog wel haalbaar is. Hieronder zijn de belangrijkste risico s uitgewerkt. 3.1 Algemene voorziening Risico Algemene toegankelijkheid De Wmo definieert de algemene voorziening in artikel als het aanbod van diensten of activiteiten dat, zonder voorafgaand onderzoek naar de behoeften, persoonskenmerken en mogelijkheden van de gebruikers, toegankelijk is en dat is gericht op maatschappelijke ondersteuning. Algemene voorzieningen zijn dus in beginsel wel toegankelijk voor alle inwoners, niet alleen voor mensen met een beperking. Een algemene voorziening kan echter wel een oplossing bieden voor een inwoner met een beperking. Aan de VNG is de vraag gesteld of er bij een algemene voorziening, die in principe voor alle ingezetenen beschikbaar is, ook doelgroepen onderscheiden mogen worden (bijvoorbeeld ingezeten die beperkingen in hun zelfredzaamheid en participatie ondervinden). De VNG geeft daarop aan dat dat een algemene voorziening vaak bedoeld is voor een bepaalde doelgroep. De aanbieder van de algemene voorziening mag volgens de VNG een toegangstoets doen of iemand tot de doelgroep van de algemene voorziening behoort. Is dat niet zo, dan mag de aanbieder de toegang weigeren. Wmo voorzieningen, inclusief algemene voorzieningen, zijn niet bedoeld voor alle ingezetenen. Iemand moet wel behoren tot de Wmo doelgroep en een probleem hebben aan de oplossing waarvan de algemene voorziening een passende bijdrage kan leveren. In beginsel is een algemene voorziening voor iedereen toegankelijk. In dat geval kan de algemene voorziening voor extra kosten zorgen. De VNG geeft echter aan dat het wel mogelijkheid is de toegang daartoe te beperken tot de Wmo doelgroep. Dit is echter wel pionieren en het is de vraag in hoeverre dit toekomstbestendig is indien de CRvB met nieuwe uitspraken komt. Dat kan leiden tot een nieuwe aanpassing van het beleid. Risico Financiële haalbaarheidstoets Om een algemene voorziening HH te blijven aanbieden moet onderzocht worden of de algemene voorziening voor de cliënt financieel haalbaar is. Dit blijkt uit de CRvB uitspraak aangaande de algemene voorziening van de gemeente Aa en Hunze. De CRvB heeft echter niet aangegeven hoe gemeenten dit onderzoek kunnen doen. Het doen van een financiële haalbaarheidstoets is niet in overeenstemming met de definitie van de algemene voorziening (artikel van de Wmo). Daarin staat dat de algemene voorziening toegankelijk is zonder voorafgaand onderzoek naar de situatie van 5

6 de cliënt. Daarnaast mag iemand niet op basis van inkomen of vermogen toegang tot de Wmo geweigerd worden. Welke opties zijn er nu om vorm te geven aan het onderzoek naar de financiële haalbaarheid van een algemene voorziening en een algemene voorziening voor cliënten betaalbaar te houden? Optie 1: Eigen bijdrage voor de algemene voorziening zo laag mogelijk houden Daardoor wordt de algemene voorziening voor veel inkomensgroepen aantrekkelijk en bereikbaar. Een cliënt die van mening is dat hij de algemene voorziening niet kan betalen, komt in aanmerking voor een maatwerkvoorziening. Voordelen: - Gemeenten hebben er belang bij om algemene voorzieningen (financieel) laagdrempelig te maken om de druk op duurdere maatwerkvoorzieningen te beperken. - Er is geen draagkrachtberekening nodig voor cliënten die zeggen de eigen bijdrage niet te kunnen betalen. Nadelen: - De kosten voor gemeenten kunnen toenemen door de geringe opbrengst van de eigen bijdrage. Het kan er op neer komen dat (bijna) de hele algemene voorziening voor mensen betaalt moet worden of dat mensen snel doorstromen naar de maatwerkvoorziening. - Indien de AV algemeen toegankelijk is kunnen de kosten voor de AV stijgen, doordat ook mensen die de AV zelf kunnen betalen tegen de lage eigen bijdrage gebruik kunnen maken van de AV. Deze optie is wel mogelijk, maar niet wenselijk omdat de financiële risico s te groot en niet te overzien zijn. Daarnaast is er nauwelijks onderscheid meer met een maatwerkvoorziening. Optie 2: Doorverwijzen naar de bijzondere bijstand voor compensatie van de eigen bijdrage Zo gebeurt dit nu bij de bijdrage voor de HHT. Deze optie kent echter enkel nadelen: Nadelen: - De Wmo is voorliggend op de bijzondere bijstand. Dat betekent dat indien iemand de eigen bijdrage niet kan betalen er een maatwerkvoorziening HH aangeboden moet worden. Dan komt de bijzondere bijstand feitelijk dus niet in beeld. Risico is dat het aantal maatwerkvoorzieningen enorm zal stijgen. - In het werkatelier vraagt de VNG zich ook af of de verwijzing naar de bijzondere bijstand wel mogelijk is, omdat in een rechtbankzitting van 23 december 2012 is geoordeeld dat een beoordeling waarbij acht wordt geslagen op specifieke kenmerken van de aanvrager en van een voorziening die is afgestemd op de kenmerken van de aanvrager (=maatwerk) geen algemene voorziening is. De CRvB heeft hier (nog) geen uitspraak over gedaan. De vraag is dus in hoeverre dit alternatief toekomstbestendig is. Vanwege bovenstaande nadelen is deze optie niet aan te raden, omdat deze optie het waarschijnlijk niet haalt bij bezwaar en beroep. 6

7 Optie 3: Het CAK de maximale eigen bijdrage voor de algemene voorziening te laten berekenen De bijdrage voor een maatwerkvoorziening dan wel een persoonsgebonden budget wordt vastgesteld door de gemeente en geïnd door het CAK. Op dit moment geldt dat wanneer een inwoner huishoudelijke hulp ontvangt als algemene voorziening, hij hiervoor een bijdrage aan de gemeente of zorgaanbieder betaalt. Een eigen bijdrage voor een algemene voorziening mag, anders dag de eigen bijdrage voor een maatwerkvoorziening, niet inkomensafhankelijk zijn. Het CAK zou volgens Aa en Hunze de mogelijkheid aan het onderzoeken zijn de eigen bijdrage door het CAK te laten berekenen. Navraag bij het CAK leert echter dat er voor zover daar bekend enkel een pilot gaande is in de gemeente Veenendaal, waarbij het CAK de bijdrage voor de algemene voorziening factureert in plaats van de gemeente of de zorgaanbieder. De bijdrage wordt echter niet opgeteld bij de eigen bijdragen voor de maatwerkvoorzieningen, waardoor stapeling van facturen nog steeds mogelijk blijft. Deze optie is voor zover bekend momenteel nog niet bij het CAK mogelijk. Optie 4: Een vaste eigen bijdrage voor iedere cliënt en een korting daarop voor lagere inkomensgroepen De eigen bijdrage kan lager of gelijk aan de kostprijs van de voorziening zijn. Voor een kortingsregeling kan aangesloten worden bij de normen van het NIBUD. Wanneer de cliënt voldoet aan een kortingsregel kan een korting op de eigen bijdrage gegeven worden. De eigen bijdrage en de kortingsregeling moeten in de Verordening opgenomen worden. Er zal een lichte inkomenstoets/draagkrachtberekening plaats moeten vinden bij cliënten door bijvoorbeeld te vragen naar het bankafschrift van het inkomen of cliënten zelf te laten verklaren in welke inkomenscategorie zij vallen. Vermogen blijft buiten beschouwing en het tonen van inkomensgegevens is vrijwillig. Cliënten die geen inkomensgegevens willen tonen, komen niet in aanmerking voor de korting op de eigen bijdrage of worden door verwezen naar de maatwerkvoorziening. Zowel de Dienst Sociale Zaken Noardwest Fryslân als de gemeente Aa en Hunze zijn deze optie aan het verkennen. Voordelen: - Indien de eigen bijdrage gelijk is aan de kostprijs wordt de algemene toegankelijkheid van de algemene voorziening ondervangen (afschrikkende werking). - De eigen bijdrage is niet inkomensafhankelijk, er wordt enkel een korting vastgesteld voor bepaalde inkomensgroepen. Dit zorgt ervoor dat de AV voor lagere inkomensgroepen ook betaalbaar is. - De financiële haalbaarheid wordt binnen de Wmo bekeken en ingevuld. Nadelen: - De lichte inkomenstoets is tegenstrijdig met de definitie van de algemene voorziening. Echter: Vanuit de Wmo mag er wel een korting op de eigen bijdrage van een algemene voorziening gegeven worden. Nadeel is dat de korting wel weer op het inkomen gebaseerd is. Visie kan echter zijn dat dit kan zolang er maar niet afgewezen wordt op inkomen en vermogen. Daarnaast is het sociaal domein nu eenmaal aan veranderingen onderhevig en daarbij is het voorstelbaar dat ook de algemene voorziening moet veranderen. - Het is onbekend hoe diepgaand je de inkomenstoets mag uitvoeren. - Het is onbekend hoe de CRvB over een dergelijke inkomenstoets zal oordelen. 7

8 - Onduidelijk is hoe een stapeling van eigen bijdragen tegengegaan moet worden. Daar zal een nieuw gemeentelijk construct voor bedacht moeten worden. - Het is lastig een inschatting van de kosten te maken, omdat de hoogte van de eigen bijdrage en de kostprijs onbekende factoren zijn. Deze optie heeft nog de meeste kans van slagen. Echter, ook deze optie betekent dat er gepionierd moet worden en dat het de vraag is in hoeverre deze optie toekomstbestendig is. Geen enkele van de hierboven beschreven opties is zoals verwacht ideaal, omdat alle opties veel uitvoeringsproblemen kennen, onzekerheden voor de toekomst hebben (zou het stand houden bij bezwaar en beroep?) en later wellicht opnieuw aangepast moeten worden. 3.2 Maatwerkvoorziening Een maatwerkvoorziening is eenduidig en duidelijk De constructie van een aangescherpte algemene voorziening met daarnaast een maatwerkvoorziening is vrij complex (er zullen afspraken met zorgaanbieders gemaakt moeten worden, contracten met zorgaanbieders moeten gesloten worden, etc.). Door burgers zal dit ook als complex en onduidelijk ervaren worden. Wanneer komt iemand in aanmerking voor de algemene voorziening en wanneer voor de maatwerkvoorziening? Het heeft de voorkeur om te kiezen voor een oplossingsrichting die zo eenduidig en duidelijk mogelijk is. Maatwerk is altijd nodig Indien met een algemene voorziening geen passende maatschappelijke ondersteuning geboden wordt, zal (aanvullend) een maatwerkvoorziening verstrekt moeten worden. In tegenstelling tot de definitie van een algemene voorziening zal ook hierbij maatwerk geleverd moeten worden door te kijken of een algemene voorziening passend is. Daardoor zal er weinig verschil meer zijn met een maatwerkvoorziening. Indien iemand bij de maatwerkvoorziening HH Nieuwe stijl zelf iets kan regelen met behulp van bijvoorbeeld het eigen netwerk is het immers ook niet nodig om een indicatie voor een maatwerkvoorziening af te geven. Het heeft de voorkeur te kiezen voor een oplossingsrichting waarbij de focus ligt op het bieden van maatwerk indien de betrokkene HH nodig heeft. Bij een maatwerkvoorziening is de eigen bijdrage inkomensafhankelijk Omdat een kader voor het bepalen van de financiële haalbaarheid voor de kostprijs van de algemene voorziening ontbreekt is het bijna onmogelijk om dit op de juiste wijze te doen. De kostprijs van een algemene voorziening mag niet inkomensafhankelijk zijn. Bij maatwerkvoorzieningen is de eigen bijdrage inkomensafhankelijk. Voor burgers is dit veelal gunstiger. Ook weten we zeker dat er geen sprake is van stapeling van kosten. Bij de maatwerkvoorziening HH Nieuwe stijl vervalt de 3- uur grens Wanneer we een nieuwe maatwerkvoorziening gaan ontwikkelen vervalt het huidige onderscheid tussen de algemene voorziening ( 3uur) en de Maatwerkvoorziening (> 3uur). De 3-uren grens blijkt in de praktijk lastig te verdedigen: waarom zou een burger die net onder deze grens valt geen maatwerkvoorziening ontvangen en net daarboven wel? 8

9 3.3 Conclusie De uitspraak van de CRvB over de algemene voorziening is nog onduidelijk t.a.v. de manier waarop een algemene voorziening verder aangescherpt dient te worden. Op welke manier en in hoeverre dient er een financiële toets plaats te vinden? In hoeverre dient een algemene voorziening voor alle burgers toegankelijk te zijn? Daardoor zijn er extra financiële risico s en bestaat de kans dat het alsnog onmogelijk blijkt om de algemene voorziening op de juiste manier vorm te geven. Daarom geniet een maatwerkvoorziening HH de voorkeur. Een maatwerkvoorziening HH zonder een algemene voorziening voor die inwoners die de HH niet zelf of in het eigen netwerk kunnen regelen. De essentie van de Wmo 2015 staat daarbij centraal: het leveren van passende maatschappelijke ondersteuning voor iedereen die dat nodig heeft. 9

10 4. Ontwikkelen maatwerkvoorziening HH Nieuwe stijl De maatwerkvoorziening HH Nieuwe stijl betreft een maatwerkvoorziening HH zonder een algemene voorziening, voor die inwoners die de HH niet zelf of in het eigen netwerk kunnen regelen. De essentie van de Wmo 2015 staat daarbij centraal en dit sluit aan bij de werkwijze die in de dorpenteams uitgevoerd wordt: het leveren van passende maatschappelijke ondersteuning voor iedereen die dat nodig heeft. Afwegingen met betrekking tot individuele aanvragen moeten berusten op een gedegen onderzoek naar het individuele geval. Dit betekent dat het belangrijk is dat we niet terug gaan naar de situatie van voor de algemene voorziening (oude indicaties), en rekening houden met wat cliënten inmiddels zelf opgepakt en geregeld hebben (maatwerk). Resultaatgericht indiceren aanpassen conform uitspraak CRvB Gemeenten mogen wel een maatwerkvoorziening HH aanbieden in de vorm van resultaten, maar daarbij is vereist dat de invulling van het begrip schoon en leefbaar huis in beleidsregels vastgesteld en in beschikkingen opgenomen dient te worden. Geconcretiseerd dient te worden welk niveau van schoon voor een huishouden verantwoord is, welke concrete activiteiten daarvoor verricht dienen te worden en met welke frequentie deze activiteiten verricht worden om te kunnen spreken van een schoon en leefbaar huis. Willen wij resultaatgericht blijven indiceren, dan is wijziging van beleid noodzakelijk en dient er een toetsingskader ontwikkeld te worden. We willen dit toetsingskader zorgvuldig opstellen, maar dit levert knelpunten op voor de inkoopprocedure. Wanneer we wachten op het toetsingskader kunnen we gezien de termijnen in de Europese aanbestedingsprocedures niet tijdig inkopen. We zijn daarom genoodzaakt om te kiezen voor een tussenoplossing voor zowel de groep HHT als de groep cliënten die nu al hulp bij het huishouden ontvangt in de vorm van resultaatsturing. 4.1 Tussenoplossing HHT voor 2017 We stellen voor om voor 2017 HH 0 t/m 3 uur in te kopen in uren en (nog) niet in resultaten. We maken dan gebruik van het bestaande toetsingskader van het CIZ zoals dat al in de huidige beleidskaders is opgenomen. Deze tussenoplossing heeft verschillende voordelen: De HH voor inwoners die nu HHT ontvangen kan na 1 januari 2017 doorlopen; Volgens onderzoeksbureau PPRC is 0-3 uur op een relatief eenvoudige manier aan te besteden; Er hoeven op korte termijn geen herbeoordelingsgesprekken plaats te vinden, indien er op basis van een ambtshalve overzetting een beschikking afgegeven kan worden voor de periode van 1 januari 2017 t/m 31 december 2017; Het toetsingskader HH hoeft niet op zeer korte termijn gereed te zijn en kan op een zorgvuldige manier (zo objectief en onafhankelijk mogelijk) ontwikkeld worden; Voor de periode vanaf 1 januari 2018 kan de maatwerkvoorziening HH Nieuwe stijl gelijktijdig met de inkoop begeleiding aanbesteed worden. Hierdoor kan de HH op gedegen wijze uitgewerkt kan worden en kan gekeken worden naar innovatieve producten; De tijdelijke overgangsregeling voor de HH cliënten 0-3 uur moet worden opgenomen in beleid. Zodra het toetsingskader klaar is, kunnen alle HH cliënten 0-3 gefaseerd door de dorpenteams in 2017 herbeoordeeld worden; De huidige maatwerkvoorziening (HH ZL6) loopt in tussentijd gewoon door. Juridisch gezien is dat geen probleem, omdat deze cliënten nu een beschikking HH hebben en deze beschikkingen formele rechtskracht hebben gekregen (zie 10

11 ledenbrief VNG 6 ). Maar op het moment dat het nieuwe beleid en het nieuwe toetsingskader klaar is, zullen deze cliënten ook opnieuw beoordeeld moeten worden. Een praktische oplossing voor de ambtshalve omzetting Het is juridisch niet mogelijk om iemand die op dit moment HH heeft op basis van de regeling HHT, ambtshalve een maatwerkvoorziening te verstrekken voor het aantal uren dat deze persoon nu hulp heeft. Een maatwerkvoorziening kan alleen worden verstrekt als daartoe een aanvraag is gedaan. Het omzetten van de hulp op basis van de HHT in een maatwerkvoorziening kan grote gevolgen hebben voor de eigen bijdrage die iemand moet betalen. Voor de HHT geldt een vaste bijdrage (voor de lagere inkomens kan hiervoor een beroep worden gedaan op de bijzondere bijstand), voor een maatwerkvoorziening geldt een eigen bijdrage volgens het landelijke Uitvoeringsbesluit Wmo Dit is gebaseerd op inkomen en vermogen, leeftijd en gezinssituatie. Voor iemand met een hoog inkomen kan de eigen bijdrage hoger uitvallen dan de bijdrage die hij nu betaalt voor HHT. Voor iemand met een laag inkomen, die nu volledig vergoed wordt door de bijzondere bijstand, kan de bijdrage ook hoger uitvallen. Of de eigen bijdrage in hoogte toeneemt, is ook afhankelijk van het aantal voorzieningen dat iemand heeft. Er geldt namelijk wel een maximum eigen bijdrage per periode. In de korte periode die rest tot 1 januari 2017 is het niet mogelijk om de hele groep volledig opnieuw te onderzoeken. Juridisch gezien zou dat wel moeten omdat het college vanuit het formele zorgvuldigheidsbeginsel (artikel 3.2. Awb) een actieve onderzoeksplicht heeft naar de relevante feiten en omstandigheden. Een praktische oplossing is om de huidige groep met HHT aan te schrijven. In de brief kan worden vermeld dat de HHT per 1 januari 2017 stopt en gevraagd om (na berekening door de inwoner van zijn eigen bijdrage, eventueel met hulp van het dorpenteam) aan te geven of men het huidige aantal uren wil houden. Als men hierop schriftelijk bevestigend beantwoordt, kan dit worden gezien als aanvraag en kan daarop worden beschikt voor een jaar. Een uitgebreid onderzoek vindt dan nog niet plaats, maar dat zou gedurende 2017 kunnen plaatsvinden om per 2018 een nieuwe beschikking te kunnen afgeven of, in het geval iemand situatie inmiddels volledig anders blijkt te zijn, al eerder. Indien inwoners in reactie op de brief aangeven geen behoefte meer te hebben aan ondersteuning, dan hoeft geen maatwerkvoorziening te worden verstrekt. Als er wordt aangeven dat er meer behoefte is aan ondersteuning dan zij nu op grond van de HHT hebben, dan moet een gesprek worden gevoerd met het dorpenteam en kan een nieuwe aanvraag worden ingediend. 6 VNG Ledenbrief, Reparatie-mogelijkheden i.v.m. de Wmo uitspraken van de CRvB van 18 mei 2016, d.d. 20 juli 2016, p

12 5. Financien In onderstaande tabellen wordt een schatting gegeven van de kosten. Gebruik Aantal Inwoners met HHT 146 Aantal uren op jaarbasis Inwoners zonder HH/HHT 110 Cliënten HH (ZL6) PGB 98 Cliënten HH (ZL6) ZIN 350 Overige cijfers Gemiddeld aantal uur HH van HHT cliënten 2,6 Geschatte uurprijs HH voor ,00 Gemiddeld bruto uurloon medewerker 30,58 dorpenteam en backoffice 7 Soort kosten Kosten Baten Structurele kosten Inwoners met HHT (inclusief 25% stijging) Geschatte opbrengst eigen bijdrage CAK Incidentele kosten Herbeoordelingsgesprek inwoners met HHT (146) ,00 In bovenstaande tabel is bij de structurele kosten gerekend met een ingeschatte HHuurprijs voor 2017 van 22,00. In de berekening is uitgegaan van het huidige aantal uren HHT en een stijging van 25%. Dit is een schatting, er zijn cliënten die ervoor hebben gekozen om minder uren HHT in te zetten of om te stoppen met de regeling omdat ze het te duur vonden. Nu de kosten voor een deel van de cliënten weer minder wordt, kan het zijn dat zijn dat er meer uren worden ingezet of nieuwe aanvragen worden gedaan. Het weergegeven bedrag aan eigen bijdrage is een inschatting op basis van de teruggang van eigen-bijdrage-inkomsten bij de overgang naar de algemene voorziening in Wanneer we uitgaan van een stijging van de Eigen Bijdrage van bedragen de structurele kosten Voor deze nadelige ontwikkeling zal dekking binnen de begroting 2017 moeten worden gevonden. Geraadpleegde documenten 1: VNG ledenbrief Wmo-uitspraken CRvB 18 mei 2016, d.d. 3 juni : Wethoudersbrief Ministerie van VWS, uitspraken CRvB, d.d. 6 juni : Uitspraken CRvB, 18 mei : VNG ledenbrief Reparatie-mogelijkheden, d.d. 20 juli Inclusief werkgeverslasten en exclusief 45% overheadkosten. Er wordt vanuit gegaan dat eventueel benodigde extra tijdelijke inhuur vanuit bestaande werkplekken kan werken. 12

13 13