Notitie activeringsen. afschrijvingsbeleid. Gemeente Ferwerderadiel

Transcriptie

1 Notitie activeringsen afschrijvingsbeleid 2006 Gemeente Ferwerderadiel

2 Inhoudsopgave Blz. 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Investeringen 3. Vaste activa 4. Waarderingsgrondslagen 5. Afschrijvingen en afschrijvingsmethoden 6. Uitgangspunten voor afschrijvingen 7. Investeringen en het periodiciteitcriterium 8. Vrijvallende kapitaallasten / vervangingsinvesteringen 9. Meerjaren-investeringsplan voor vervangingsinvesteringen 10. Inzichtelijk maken van karakter investeringen 11. Van annuïtaire afschrijving naar lineaire afschrijving 12.Afschrijving op immateriële activa en aanpassing afschrijvingstermijn 13. Resumé voorstellen Bijlage 1: Afschrijvingstermijnen 15 2

3 0. Inleiding In de vergadering van 19 december 2002, besluit nr. 94, is door de raad vastgesteld de Notitie activerings- en afschrijvingsbeleid gemeente Ferwerderadiel. Deze Notitie is van kracht geworden op 1 januari Omdat in de Notitie verwezen wordt naar oude, reeds vervallen, voorschriften, dient actualisatie plaats te vinden. 1. Doelstelling van deze nota Deze nota is met name bedoeld om inzicht te verschaffen in het proces van activeren van investeringen, de daarmee samenhangende kapitaallasten, alsmede de gehanteerde afschrijvingsmethode, afschrijvingstermijnen en dergelijke, alsmede dit beleid (continue) te (her)ijken. 2. Investeringen 2.1. Bedrijfseconomisch principe Huishoudingen, waaronder gemeenten, kennen twee soorten uitgaven, n.l. investeringen en exploitatie-uitgaven. Exploitatie-uitgaven zijn de jaarlijks terugkerende financiële inspanningen van een gemeentelijke organisatie ter handhaving van het voor de gemeente noodzakelijke c.q. het door de gemeente gewenst geachte voorzieningenniveau. Vanuit economisch oogpunt gezien, kenmerken investeringen zich door het feit, dat ze over een reeks van jaren kunnen worden gebruikt (nut afwerpen), zulks in tegenstelling tot bijvoorbeeld verbruiksartikelen die slechts eenmaal kunnen worden gebruikt. In het stelsel van baten en lasten worden de uitgaven die over meerdere jaren een nut afwerpen ook over meerdere jaren ten laste van de exploitatie gebracht. Dit gebeurt in de vorm van toerekening van kapitaallasten, bestaande uit afschrijving en rente. Een afschrijving geeft dus in wezen het nut aan dat verloren is gegaan; de waarde die is opgeofferd door het gebruik van het duurzame actief. Rente is het bedrag dat wordt betaald als vergoeding voor het te leen ontvangen van een geldsom. Het stelsel van baten en lasten houdt tevens in dat investeringen, voor zover ze nog een gebruikswaarde (nut) hebben, via de balans naar een volgend exploitatiejaar worden overgeheveld. 3

4 2.2. Besluit begroting en verantwoording Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (artikel 2) wordt voor de begroting, de meerjarenraming en de jaarrekening het stelsel van baten en lasten gehanteerd. Het budgetrecht berust op grond van artikel 189 van de Gemeentewet bij de gemeenteraad. Of een krediet wordt verantwoord op de gewone dienst, dan wel als een investeringskrediet wordt opgenomen, is gebaseerd op een drietal criteria, n.l: Het periodiciteitscriterium, waarbij de exploitatie wordt belast met de jaarlijks terugkerende activiteiten (salarissen, inkomsten gemeentelijke belastingen, uitkeringen uit het gemeentefonds, rente- en afschrijvingslasten en dergelijke). De investerings- en financieringshandelingen (niet-jaarlijks terugkerende activiteiten) worden als investeringskrediet c.q. lening opgevoerd en komen als zodanig terug op de balans. Het vermogenscriterium, waarbij de exploitatie wordt belast met die baten en lasten die wijziging brengen in de grootte van het vermogen (bijv. salarissen en energiekosten). De uitgaven/inkomsten (bijv. verkoop onroerend goed), die wijziging brengen in de samenstelling van het vermogen verschijnen uiteindelijk op de balans. Het nuttigheidscriterium, waarbij de exploitatie wordt belast met die activiteiten waarvan het nut (rendement) zich uitstrekt over een periode korter dan 1 jaar (bijv. kosten nutsbedrijven). Activiteiten, waarvan het nut zich uitstrekt over een periode van langer dan 1 jaar (bijv. aanleg weg, aanschaf vrachtauto e.d.), waarvan de kapitaalkredieten beschikbaar worden gesteld door de gemeenteraad en als actief op de balans verschijnen. 3. Vaste activa Als gevolg van het doen van investeringen ontstaat als regel een actief, ofwel een bezit. In dit verband wordt gesproken van vaste activa. Blijkens artikel 33 van voornoemd Besluit kunnen deze vaste activa worden onderscheiden in: - immateriële vaste activa; - materiële vaste activa, en - financiële vaste activa Immateriële vaste activa Immateriële vaste activa zijn die vaste activa die niet stoffelijk van aard zijn, niet onder de financiële vaste activa vallen en niet kunnen worden aangemerkt als ongedekte tekorten. 4

5 Tot de immateriële vaste activa worden gerekend (artikel 34 Besluit): a. kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio; b. kosten van onderzoek en ontwikkeling. Disagio is het verschil tussen het bedrag waarvoor een lening wordt aangegaan en het lagere bedrag dat aan de geldnemer wordt uitgekeerd. In dergelijke gevallen moet een lening voor het totaalbedrag van de aangegane schuld in de balans worden opgenomen en kan het verschil tussen dat schuldbedrag en het uitgekeerde bedrag, het disagio, evenals in het bedrijfsleven naar keuze al dan niet worden geactiveerd Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn in tegenstelling tot de immateriële vaste activa wel stoffelijk van aard en behoren eveneens niet tot de financiële vaste activa. De materiële vaste activa dienen te worden gesplitst in (artikel 35 Besluit): a. investeringen met economisch nut; b. investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. Bovendien dient van de materiële vaste activa te worden aangegeven of deze in erfpacht zijn uitgegeven. Het onderscheid tussen materiële vaste activa met een economisch en een maatschappelijk nut is van cruciaal belang. Activa met economisch nut zijn die activa die kunnen bijdragen aan het genereren van middelen van de gemeente en verhandelbaar zijn. Deze activa moeten worden geactiveerd. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut mogen worden geactiveerd (alleen om budgettaire redenen); voor dit soort investeringen is geen markt en zij genereren geen middelen. Meer gedetailleerd gaat het hier om zaken als waterwegen, waterbouwkundige werken, permanente terreinwerken, wegen, straten, pleinen, fietspaden, voetpaden, bruggen, viaducten, tunnels, verkeerslichtinstallaties, openbare verlichting, straatmeubilair, reconstructie openbare ruimten (dorpsvernieuwing), parken en overig groen Financiële vaste activa Hierbij gaat het om activa die een financiële waarde of bezit vertegenwoordigen. Onder financiële vaste activa vallen (artikel 36 Besluit): a. Kapitaalverstrekkingen aan: 1. deelnemingen; 2. gemeenschappelijke regelingen; 3. overige verbonden partijen. 5

6 b. Leningen: 1. woningbouwcorporaties; 2. deelnemingen; 3. overige verbonden partijen. c. Overige langlopende leningen. d. Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer. e. Bijdragen aan activa in eigendom van derden. Van een deelneming is sprake indien de organisatie aan een derde rechtspersoon een kapitaalverstrekking heeft gedaan of daarop aanspraken heeft. 4. Waardering(sgrondslagen) Bij waardering en waarderingsgrondslagen gaat het om waardebepaling c.q. de regels die daarvoor gelden. Het Burgerlijk Wetboek en in navolging daarvan het Besluit begroting en verantwoording (Hoofdstuk V) bevatten aparte voorschriften inzake waardering en waarderingsgrondslagen. De belangrijkste regels daarbij zijn dat: a. activa en passiva worden gewaardeerd op basis van verkrijgings- of vervaardigingsprijs; b. bij de waardering van de vaste activa rekening wordt gehouden met een vermindering van hun waarde, indien deze vermindering naar verwachting duurzaam is. Het gaat hierbij niet om de gewone waardevermindering van activa en de relatie daarvan met afschrijvingen, maar om meer bijzondere waardeverminderingen, bijvoorbeeld omdat er wijzigingen zijn opgetreden in de nuttigheidswaarde (zoals: apparatuur die door nieuwe ontwikkelingen niet meer vervangen blijkt te worden) dan wel in de gebruikswaarde (bijvoorbeeld: een geval van schade); c. voor voorraden, vorderingen, effecten, schulden, voorzieningen en liquide middelen andere waarderingsgrondslagen gelden; d. als het gaat om de waarderingsgrondslag, de gemeente aangewezen is op de bruto methode, met uitzondering van: bijdragen van derden; reserves op investeringen met maatschappelijk nut. Verschillen tussen bruto- en netto benadering Bij de bruto-benadering gebeurt het volgende: de uitgegeven bedragen worden tot hun volledige omvang opgenomen; op deze bruto bedragen wordt vervolgens ook afgeschreven; ontvangen bijdragen of subsidies worden als reserve (bestemmingsreserve) verantwoord; gedurende de periode van afschrijving worden de middelen van die reserve ten bate van de exploitatie aangewend na resultaatbepaling; 6

7 hetzelfde moet dan plaatsvinden bij de reserves die bedoeld waren voor éénmalige aanwending: de onttrekking aan deze reserves zal dan ook ten bate van de exploitatie moeten worden gebracht na resultaatbepaling; keuze voor deze benadering brengt met zich mee dat extra afschrijvingen niet meer zijn toegestaan, omdat het beeld daardoor wordt vertroebeld. Bij de netto-benadering werkt één en ander als volgt: naast de uitgegeven bedragen worden ook de ontvangen bedragen (éénmalige bijdragen, subsidie dan wel aanwending reserves) verantwoord; op de resterende netto-bedragen wordt vervolgens afgeschreven; als onderdeel van de toelichting bij de begroting en rekening (balans) verdient het aanbeveling de belangrijkste en omvangrijkste componenten van het geïnvesteerd vermogen die niet in de balansopstelling zijn verwerkt (en dus ook niet in de staat van geactiveerde kapitaaluitgaven tot uitdrukking komen) te vermelden. Bij investeringen met economisch nut moet de bruto-benadering worden gehanteerd, slechts bijdragen van derden die in directe relatie staan met een actief, mogen daarop in mindering worden gebracht. Bij investeringen van maatschappelijk nut mag de netto-methode worden gehanteerd. 5. Afschrijvingen en afschrijvingsmethoden 5.1. Afschrijvingen Een actief heeft een technische of economische levensduur (periode waarin van het actief gebruik kan worden gemaakt). De periode waarin afschrijving zal plaatsvinden dient te worden bepaald op grond van de op het moment van investering geschatte technische of economische levensduur (de kortste geldt). De belangrijkste regels daarbij zijn: a. de afschrijvingen geschieden resultaatonafhankelijk; b. de methoden volgens welke de afschrijvingen zijn berekend worden in de toelichting op de balans uiteengezet; c. op vaste activa met een beperkte levensduur wordt in beginsel jaarlijks afgeschreven volgens een stelsel dat is afgestemd op de verwachte gebruiksduur; d. voor de als immateriële vaste activa opgekomen kosten van het sluiten van geldleningen en disagio is de afschrijvingsduur maximaal gelijk aan de looptijd van de lening; e. de overige immateriële vaste activa worden afgeschreven in ten hoogste vijf jaar; f. van de maximale afschrijvingsduur, als genoemd onder d, mag slechts worden afgeweken indien het materiële vaste activa in eigendom van derden betreft, en het nuttigheidscriterium dit rechtvaardigt. Uit voornoemde regels blijkt derhalve dat: a. de afschrijvingstermijn gerelateerd is aan de gebruiksduur en rekening moet worden gehouden met de duurzame waardevermindering, en b. voor de immateriële vaste activa, gezien het voorzichtigheidsprincipe, enkele nadere regels zijn gesteld. 7

8 5.2. Afschrijvingsmethoden Er bestaat een scala aan afschrijvingsmethoden. Bij de overheid worden echter over het algemeen maar enkele toegepast. Binnen het bestek van deze notitie is het daarom niet zinvol om de verschillende methoden de revue te laten passeren. Wij beperken ons derhalve tot de meest voorkomende systemen, namelijk: lineaire (rechtlijnige) afschrijving; annuïtaire afschrijving; afschrijving ineens Lineaire afschrijving De meest gehanteerde methode van afschrijving is de methode van lineaire afschrijving, waarbij elk jaar een gelijk bedrag wordt afgeschreven. Het af te schrijven bedrag wordt bepaald door het investeringsbedrag te delen door de periode van afschrijving (ook wel de looptijd genoemd). De zogenoemde boekwaarde (het nog niet afgeschreven bedrag) vermindert daardoor steeds met een gelijk bedrag. Bij deze methode zal ten gevolge van de lager wordende boekwaarde, de rente jaarlijks dalen. Hierdoor ontstaat er financiële ruimte om de veelal stijgende onderhoudskosten op te vangen. Nadeel van deze methode is dat de kapitaallasten in het begin erg zwaar op het gemeentelijke budget drukken. Het merendeel van de gemeentelijke kapitaaluitgaven wordt echter lineair afgeschreven. Dit is deels historisch te verklaren, omdat dit in het verleden de meest verbreide afschrijvingsmethode was, ook al door de eenvoud van toepassing Annuïtaire afschrijving De tweede veel toegepaste methode is die op basis van annuïteiten, waarbij gedurende de afschrijvingstermijn het totale bedrag aan rente en afschrijving steeds gelijk blijft. Omdat na iedere afschrijving van het actief, de boekwaarde daalt en in verband hiermee ook het rentebestanddeel van de annuïteit daalt, stijgt het afschrijvingsbestanddeel steeds met het percentage van de rente. Het gevolg daarvan is, dat in het begin de afschrijving laag is en de rente hoog, terwijl in de laatste jaren van de afschrijvingsperiode het omgekeerde het geval is. Het zal u duidelijk zijn, dat deze methode van afschrijving alleen dan gewenst is, indien de onderhoudskosten gelijkmatig verlopen. Wanneer dit niet het geval is, dan dient ter verkrijging van een jaarlijks gelijke belasting van de exploitatie, een onderhoudsfonds te worden gevormd met jaarlijks gelijke stortingen. Annuïtaire afschrijving heeft als systeem zeker voordelen, doch er zijn ook nadelen. Bij dit systeem wordt n.l. de afschrijving sterk naar de toekomst verschoven. De gevolgen hiervan zijn dat er langer vermogensbeslag is en dus meer rentelasten dan bij lineaire afschrijving. 8

9 Bij een vervroegde buitengebruikstelling of verkoop zullen belangrijke extra te dekken verliezen kunnen voorkomen als gevolg van een hogere boekwaarde. De annuïtaire methode wordt wel gebruikt bij investeringen in het kader van meerjarige onderhoudswerken (schilderwerken) en bij investeringen met een zeer korte nuttigheidsduur, zoals automatiseringstoepassingen. Ook wordt de methode wel toegepast als ook de met de investeringen verband houdende inkomsten op annuïtaire basis worden genoten (o.a. restauratiesubsidies, uitkeringen WUW). Tenslotte wordt ook wel voor de annuïtaire methode gekozen, omdat voor lineaire afschrijving onvoldoende dekking binnen de begroting kan worden gevonden of dat door de gemeenteraad van tevoren is bepaald hoeveel de jaarlijkse lasten van een investering mogen bedragen (derhalve budgettaire redenen) Afschrijving ineens Door diverse oorzaken kan het voorkomen, dat de exploitatie niet altijd met de kapitaallasten wordt belast van het aanwezige voorzieningenniveau. Dit vindt zijn oorsprong in de eigenheid van de gemeente als overheidshuishouding, waarbij het bijvoorbeeld gaat om: Objecten die om niet zijn verkregen; dit speelt met name in het kader van de grondexploitatie waar onder meer wegen en riolen om niet worden overgedragen aan de algemene dienst. Deze activa kennen geen boekwaarde en er wordt logischerwijs ook niet afgeschreven. Zodra er echter vervanging moet plaatsvinden, kan het zijn dat hiervoor geen ruimte binnen de exploitatie beschikbaar is. In dit verband kan ook worden genoemd een rioleringsplan, waarbij financiële ruimte wordt geschapen over een reeks van jaren, middels het verhogen van de rioolrechten. In het verleden zijn eenmalige subsidies en / of beschikkingen over reserves aangewend ter gehele of gedeeltelijke dekking van investeringen, met als gevolg dat deze objecten geen of een beperkte boekwaarde en dus ook geen of nauwelijks kapitaallasten kennen. Hierdoor kunnen (budgettaire) problemen ontstaan op het moment dat vervanging noodzakelijk wordt. Deze risico s spelen zich ook af bij die activa die gerekend moeten worden tot het basisvoorzieningenniveau, bijvoorbeeld wegen en rioleringen, waarvan de continuïteit meestal verzekerd moet zijn. Het zal duidelijk zijn, dat dekking ineens van omvangrijke investeringen alleen dan mogelijk is, als er voldoende middelen voorhanden zijn. Bij het beschikbaar hebben van veel éénmalige middelen, verdient het aanbeveling als deze worden gebruikt voor investeringen, deze te gebruiken voor dekking van immateriële activa, dan wel investeringen met maatschappelijk nut, als ook investeringen, die in de toekomst niet noodzakelijk behoeven te worden vervangen. 6. Uitgangspunten voor afschrijvingen De belangrijkste uitgangspunten zijn: a. afschrijving op basis van de nuttigheidsduur en een bestendige gedragslijn; b. de hoogte van de afschrijvingen dient stelselmatig te worden bepaald; 9

10 c. daarbij dient de verdeling van de lasten zoveel mogelijk parallel te lopen met de verminderingen van het nut c.q. het prestatievermogen van het actief; d. op vaste activa met een beperkte gebruiksduur dient zodanig te worden afgeschreven, dat de boekwaarde de toekomstige nuttigheidsduur zo goed mogelijk benadert. De periode waarover en de wijze waarop afschrijving plaatsvindt wordt overigens als regel vastgesteld door uw raad, namelijk bij de autorisatie van de investeringen. Om reden van uniformiteit is het wenselijk een tabel met afschrijvingstermijnen vast te stellen. Geadviseerd wordt om bij toekomstige activering van investeringen deze lijst als richtlijn te gebruiken (bijlage 1) Afwijkende afschrijvingstermijnen voor bepaalde soorten vaste activa Voor bepaalde soorten van vaste activa zijn in het Besluit begroting en verantwoording bepalingen met betrekking tot de afschrijvingstermijnen opgenomen, te weten: a. voor de kosten van het sluiten van geldleningen en disagio (onderdeel van de immateriële vaste activa) mag de afschrijvingsduur maximaal gelijk zijn aan de looptijd van de lening. Het al dan niet activeren van deze kosten is evenals in het bedrijfsleven naar keuze; b. de overige immateriële vaste activa worden afgeschreven in ten hoogste vijf jaar Afwijkende afschrijvingstermijnen openbaar onderwijs Voor afschrijvingen op materiële vaste activa van het openbaar basisonderwijs worden de afschrijvingstermijnen gehanteerd, zoals die zijn vastgesteld door de Bestuurscommissie Openbaar Onderwijs Ferwerderadiel (B.O.O.F.). Deze termijnen kunnen afwijken van het gemeentelijk afschrijvingsbeleid Extra afschrijvingen Om uiteenlopende redenen worden in de praktijk extra-afschrijvingen toegepast. Van extra afschrijving is sprake als in een bepaald jaar voor één of meer activa meer dan het jaarlijks daarvoor gebruikelijke afschrijvingsbedrag wordt afgeschreven; in sommige gevallen zelfs zoveel dat de gehele resterende boekwaarde van een object in één keer wordt afgeschreven. Extra afschrijving is voorgeschreven als er sprake van is nieuwe inzichten in de technische en /of economische levensduur. Dus dan moet het. 10

11 Naast deze categorie extra-afschrijvingen zijn in de praktijk echter zogenoemde resultaatafhankelijke extra-afschrijvingen ontstaan: in het geval van een batig rekeningssaldo werd het saldo dan weggewerkt in de rekening door extra afschrijving toe te passen. Dit laatste is als zodanig na 2003 niet meer toegestaan. Bepaald is nu in de voorschriften dat het saldo van de rekening als zodanig (op de balans) moet worden gepresenteerd. Na de vaststelling van de rekening moet uw raad besluiten wat er met een eventueel positief saldo dient te gebeuren. In het kader van resultaatbestemming bij de vaststelling van de rekening is het dan ook mogelijk om extra-afschrijvingen toe te passen, maar daar moet dan een duidelijke, gemotiveerde democratische besluitvorming aan vooraf gaan. Het is ook mogelijk om bij tussentijdse rapportages extra afschrijvingen toe te passen, bijvoorbeeld bij de Voor- of najaarsnota of bij een afzonderlijke notitie. Het toepassen van deze vorm van extra-afschrijvingen past in feite niet bij het stelsel van baten en lasten. Als een boekwaarde in één keer wordt afgeschreven verdwijnen daardoor de kapitaallasten, welke verband houden met het desbetreffende actief uit de begroting. Deze handelwijze wordt ook wel toegepast door gemeenten om in tijden van bezuiniging begrotingsruimte te scheppen. In dit geval verdient het echter aanbeveling om dit toe te passen op immateriële activa en investeringen, waarbij geen vervanging hoeft plaats te vinden. 7. Investeringen en het periodiciteitscriterium Voor de volledigheid wordt er op gewezen, dat in bepaalde opzichten afwijkend van het in het begin van deze notitie beschreven nuttigheidscriterium - er situaties voorkomen waarbij investeringen niet worden geactiveerd, maar in één keer ten laste van de exploitatie worden gebracht. Dit kan zich voordoen als: a. de investeringsbedragen elk jaar (en tot een jaarlijks vrijwel gelijk bedrag) terugkomen, zoals bijvoorbeeld het geval is / kan zijn bij bepaalde kantoormachines / maaimachines e.d.; b. de grootte en de financiële positie van de gemeente dat toe laat. Het voordeel van het in één keer ten laste van de exploitatie brengen van investeringsbedragen is dat daarmee wordt voorkomen dat er rentelasten voor de exploitatie ontstaan. Het hangt van de grootte en financiële positie van de gemeente af, of van deze mogelijkheid gebruik wordt gemaakt en zo ja, tot welke bedragen zulks kan plaatsvinden. Grote gemeenten hebben bijvoorbeeld een groter totaalbudget tot beschikking, maar ook de financiële positie van de gemeente is daarbij een belangrijke randvoorwaarde. 11

12 8. Vrijvallende kapitaallasten / vervangingsinvesteringen Door het jaarlijks afschrijven op investeringen komt er steeds een bedrag vrij aan afschrijving en rente(toerekening). Daardoor ontstaat er budgettaire ruimte voor de noodzakelijke vervangingsinvesteringen. 9. Meerjaren investeringsplan voor vervangingsinvesteringen Het is voor de budgethouder van groot belang, dat deze zijn of haar taken kan uitoefenen. Continuïteit in het beschikbaar hebben van productiemiddelen is daarbij een belangrijk vereiste. In dit verband zou het aanbeveling verdienen aan dit aspect meer aandacht te besteden door middel van het jaarlijks opstellen van een meerjaren investeringsplan voor de vervangingsinvesteringen, waarvan de lasten kunnen worden meegenomen in de meerjarenbegroting. Het betreft dus alle vervangingsinvesteringen, voortvloeiende uit het regulier vastgestelde beleid (dus bestaand beleid). Op deze manier kan er ook meer sturing worden gegeven aan het traject van de (vervangings)-investeringen. Daarnaast zouden ook de nieuwe investeringsvoornemens op een rij kunnen worden gezet (nieuw beleid). 10. Inzichtelijk maken van karakter investeringen Belangrijk is het onderscheid in investeringen: a. investeringen, waarvan de kapitaallasten zonder meer ten laste van de exploitatie moeten worden gebracht, omdat ze op termijn moeten worden vervangen, en b. investeringen, welke weliswaar zijn geactiveerd, doch een eenmalig karakter dragen. Laatstgenoemde investeringen komen, voor zover er nu of in de toekomst middelen voorhanden zijn of zullen komen, in aanmerking voor eenmalige afschrijving. Toekomstige eenmalige investeringen dienen dan ook in principe niet geactiveerd te worden. Het eenmalig dekken van vervangingsinvesteringen zal uiteindelijk ook moeten gaan verdwijnen. 11. Van annuïtaire afschrijving naar lineaire afschrijving In de begroting zijn investeringen opgenomen, die op annuïtaire basis worden afgeschreven, terwijl het op zuiver financiële gronden beter zou zijn geweest deze investeringen op lineaire basis af te schrijven. Hoewel bij lineaire afschrijving in het begin hogere kapitaallasten ontstaan, wordt bereikt, dat er geleidelijk meer budgettaire ruimte ontstaat, omdat door elke jaarlijkse 12

13 afschrijving minder rentelasten ten laste van de exploitatie worden gebracht. Voorgesteld wordt dan ook in de toekomst investeringen zoveel mogelijk lineair (rechtlijnig) af te schrijven. 12. Afschrijving op immateriële activa en aanpassing afschrijvingstermijnen Het is een goede zaak de staat van kapitaallasten steeds te screenen op immateriële activa (activa waartegenover geen bezittingen staan). Deze zouden, omdat geen vervanging nodig is, vervroegd kunnen worden afgeschreven. Daarnaast zou nog eens kritisch moeten worden gekeken of de in het verleden gehanteerde afschrijvingstermijnen overeenkomen met de in deze nota gehanteerde termijnen. 13. Resumé voorstellen Hanteren van uniforme afschrijvingstermijnen voor toekomstige investeringen (bijlage 1). Het jaarlijks maken van een meerjareninvesteringsplan voor vervangingsinvesteringen. Voor zover financieel mogelijk, eenmalige investeringen niet activeren, doch eenmalig afschrijven. Het eenmalig dekken van vervangingsinvesteringen vermijden. Investeringen lineair (rechtlijnig) afschrijven, uitgezonderd de investeringen als bedoeld onder ; Staat van kapitaallasten screenen op immateriële activa en in het verleden gehanteerde afschrijvingstermijnen. 13

14 Bijlage I Afschrijvingstermijnen Jaren Huisvesting en inrichting Gebouwen (inclusief grond en eerste inrichting) 40 (Houten) tijdelijke gebouwen 15 Verbouwing en renovatie 20 Dakbedekking 15 Energiebesparende maatregelen 15 Bliksemafleiders 10 Meubilair en stoffering 15 Installaties e.d. Liftinstallaties 15 Centrale verwarmingsinstallaties 15 Telefooninstallaties 8 Lichtdrukmachines 10 Keukeninventaris 10 Archiefsystemen 10 Videoapparatuur 5 Lichtinstallaties 15 Geluidmeetapparatuur 10 Immateriële activa Kosten sluiten geldleningen / disagio 5 Kosten van onderzoek en ontwikkeling 5 Voertuigen Brandblusvoertuigen 15 Vrachtauto s 8 Bestelauto s 8 Tractoren 10 Aanhangwagens 10 Automatisering Apparatuur (hardware) 3 Systemen (software) 5 Belastingen Periodieke hertaxaties o.z.b. 4 14

15 Begraafplaatsen Aanleg 40 Overige voorzieningen 25 Brandblusmiddelen Verbindingsmiddelen 5 Bluskleding / helmen 5 Overige materialen 10 Sportvoorzieningen Gymnastieklokalen en sporthallen 40 Inrichtingskosten gymnastieklokalen en sporthallen 20 Aanleg sportvelden 40 Renovatie sportvelden 20 Overige accommodaties 40 Gymnastiekmateriaal 10 Afrasteringen en ballenvangers 10 Kleedaccommodaties 40 Lichtinstallatie sportaccommodaties 25 Speelterreinen Aanleg 10 Speelwerktuigen 5 Torens en molens Restauratiekosten 25 Materieel sector III Zie lijst bijlage XI bij de begroting (overzicht materieel Sector Grondgebied). Straten / pleinen / wegen Aanleg 25 Reconstructie, herinrichting 25 Parkeervoorzieningen 10 Straatverlichting 25 Straatmeubilair 5 Kunstwerken (bruggen, viaducten e.d. ) 25 15

16 Waterbeheer Vaarten 40 Haven- en sluiswerken 25 Vijvers Beschoeiingen 10 Overige voorzieningen 10 Parken, plantsoenen en tuinen Aanleg, inclusief beplanting 30 Overige voorzieningen 10 Rioleringen Renovatie riolering (zie GRP) 60 Milieu Bodemsaneringen 10 Vorengenoemde opsomming is niet uitputtend. Voorts blijft het in incidentele gevallen, bijvoorbeeld indien de werkelijke levensduur sterk afwijkt, mogelijk af te wijken van de in deze bijlage genoemde afschrijvingstermijnen. 16