FINANCIËN EN CONTROL. Afschrijvingsbeleid en waardering activa Afschrijvingsbeleid en waardering activa blz. 1

Transcriptie

1 FINANCIËN EN CONTROL Afschrijvingsbeleid en waardering activa 2013 Afschrijvingsbeleid en waardering activa blz. 1

2 Inhoudsopgave 1. Aanleiding Algemeen Regelgeving en rechtmatigheid Inhoud nota Vaste activa Bepalingen met betrekking tot activa Immateriële vaste activa (artikel 34 BBV) materiële activa (artikel 35 BBV) Financiële activa (artikel 36 BBV) Waarderingsgrondslagen Algemeen Het toerekeningsbeginsel Waardering tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs (artikel 63 BBV) Bijzondere waardeverminderingen van activa (artikel 65 BBV) Activa met een economisch nut (artikel 59 BBV) Activa met een maatschappelijk nut (artikel 59 BBV) Algemeen Relatie met nota vervanging kapitaalgoederen Afschrijvingsmethoden Afschrijvingen en afschrijvingsmethoden Afschrijvingstermijnen Aanvullende onderwerpen Aanvraag en beheer van investeringskredieten...12 Bijlage: Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten blz. 2

3 1. Aanleiding 1.1. Algemeen In 2008 is de nota: Afschrijvingsbeleid en waardering activa voor het laatst geactualiseerd. Inmiddels is er op dit gebied het een en ander veranderd en is de nota niet meer actueel. Aanpassing van de nota is met name gewenst als gevolg van de wijze waarop wij willen omgaan met de investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut (par. 3.6) Regelgeving en rechtmatigheid Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is de wettelijke basis voor o.a. onze begrotings- en verantwoordingsdocumenten. In onze Financiële beheersverordening is dit verder uitgewerkt, waarbij verwezen wordt voor verdere verfijning naar onderliggende nota s. Voor de wijze waarop activa moeten worden gewaardeerd en afgeschreven wordt daarbij verwezen naar de nu voorliggende beleidsnota Afschrijvingsbeleid en waardering activa Inhoud nota De nota is opgebouwd uit een toelichting op de verschillende soorten activa (hoofdstuk 2). De waarderingsgrondslagen (hoofdstuk 3) en de afschrijvingsmethoden (hoofdstuk 4) zijn vervolgens uitgewerkt. Daarnaast worden investeringskredieten toegelicht (hoofdstuk 5). In de bijlage zijn de BBV artikelen plus toelichting opgenomen. Afschrijvingsbeleid en waardering activa blz. 3

4 2. Vaste activa Wettelijke bepalingen met betrekking tot afschrijvingen en waardering van activa zijn opgenomen in het Besluit Begroting en Verantwoording (zie bijlage). Kenmerkend voor het BBV is de eigenheid van gemeenten waardoor er wezenlijke verschillen zijn met het boek 2 van het BW. Deze eigenheid komt onder meer tot uitdrukking op het gebied van de waardering van activa waarin een onderscheid is gemaakt in activa met een maatschappelijk of economisch nut Bepalingen met betrekking tot activa Voor het realiseren van de doelstellingen van de gemeente zijn vaak investeringen nodig. Van een investering is sprake als het gaat om uitgaven waarvan het nut zich over meerdere jaren uitstrekt. Daarnaast moet er ook sprake zijn van een marktwaarde. Als gevolg van investeringen ontstaat er een bezit, een zogenaamde vaste activa. Het BBV kent de volgende vaste activa: 1. immateriële vaste activa 2. materiële vaste activa 3. financiële vaste activa IMMATERIËLE VASTE ACTIVA (ARTIKEL 34 BBV) Dit zijn activa waar geen fysieke bezittingen tegenover staan. Het gaat om onderzoeks- en ontwikkelingskosten, kosten van het afsluiten van leningen en het saldo van agio en disagio. Artikel 34 In de balans worden onder de immateriële vaste activa afzonderlijk opgenomen: a. kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio; b. kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief. Toelichting: Het (dis)agio, genoemd in artikel 34 onder a, is het verschil tussen het bedrag waarvoor een lening wordt aangegaan en het bedrag dat aan de geldnemer wordt uitgekeerd. De kosten van onderzoek en ontwikkeling kunnen worden geactiveerd. De voorwaarden voor het activeren van deze kosten zijn nader voorgeschreven. De voorwaarden bepalen dat deze kosten alleen dan mogen worden geactiveerd als de plannen over het actief waarvoor de kosten worden gemaakt al redelijk omlijnd zijn, de plannen uitvoerbaar zijn en de kosten in te schatten. Voor de kosten van onderzoek en ontwikkeling geldt een maximale afschrijvingstermijn van vijf jaar (zie artikel 64, zesde lid). Tot deze kosten behoren niet de onderzoekskosten van bestemmingsplannen. Deze zijn hiervan expliciet door het ministerie uitgezonderd. Kosten tijdens de uitvoering worden gezien als een component van de vervaardigingprijs en niet als kosten van onderzoek en ontwikkeling. a. Onderzoeks en ontwikkelingskosten mogen alleen geactiveerd worden indien er een direct verband bestaat met een vast actief in eigendom van de gemeente. b. Geactiveerde kosten voor onderzoek en ontwikkeling en disagio worden lineair in 5 jaar afgeschreven. c. Kosten voor het afsluiten van geldleningen worden direct ten laste van de exploitatie gebracht. In de praktijk hebben wij geen/nauwelijks immateriële vaste activa (boekwaarde per : 0,00). blz. 4

5 1.2. MATERIËLE ACTIVA (ARTIKEL 35 BBV) Dit zijn de meest voorkomende activa bij de gemeente. Het betreft hier aankoop gebouwen, (ver)bouw gebouwen, aanleg wegen etc. De materiële activa worden onderverdeeld in investeringen in de openbare ruimte met een economisch nut en investeringen met een maatschappelijk nut. Artikel In de balans worden onder de materiële vaste activa afzonderlijk opgenomen: a. investeringen met een economisch nut; b. investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. 2. Van de materiële vaste activa wordt aangegeven welke in erfpacht zijn uitgegeven. Toelichting: a. Investeringen met een economisch nut Investeringen hebben economisch nut indien ze verhandelbaar zijn (er een markt voor is) en/of indien ze kunnen bijdragen aan het verkrijgen van middelen, bijvoorbeeld door het vragen van rechten, heffingen, leges of prijzen. Het gaat hierbij nadrukkelijk om de mogelijkheid middelen te verwerven. Dat een gemeente ervoor kiest ergens geen kostendekkend tarief voor te heffen, is niet relevant voor de vraag of een actief economisch nut heeft. Een vergelijkbare redenering geldt voor de verhandelbaarheid. Het gaat om de mogelijkheid de activa te verkopen, niet om de vraag of de gemeente het actief ook daadwerkelijk wil verkopen. Dit betekent onder andere dat alle gebouwen een economisch nut hebben; er is immers een markt voor gebouwen. b. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut Onder activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden verstaan investeringen in aanleg en onderhoud van: (inrichting) wegen, waterwegen, civiele kunstwerken, (inrichting) groen en kunstwerken. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut leveren geen geld op, maar vervullen wel duidelijk een publieke taak FINANCIËLE ACTIVA (ARTIKEL 36 BBV) Deze activa vertegenwoordigen een financiële waarde of bezit. Te denken valt hierbij aan leningen, aandelen etc. maar ook bijdragen in activa van derden behoren tot deze categorie. Artikel 36 geeft een limitatieve opsomming van wat wordt verstaan onder financiële vaste activa. Artikel 36 In de balans worden onder de financiële vaste activa afzonderlijk opgenomen: 1. kapitaalverstrekkingen aan: a. deelnemingen; b. gemeenschappelijke regelingen; c. overige verbonden partijen; 2. leningen aan: a. woningbouwcorporaties; b. deelnemingen; c. overige verbonden partijen; 3. overige langlopende leningen; 4. overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer; 5. bijdragen aan activa in eigendom van derden. Afschrijvingsbeleid en waardering activa blz. 5

6 3. Waarderingsgrondslagen 3.1. Algemeen Bij de waardering en waarderingsgrondslagen (BBV art. 63, 64 en 65) gaat het om waardebepaling van activa en de regels die daarvoor gelden. Met andere woorden het gaat hierbij om de waardering van balansposten om een reëel beeld te krijgen van de vermogenspositie van de gemeente. In het BBV wordt hier uitgebreid op ingegaan. In het kort kunnen deze regels als volgt worden weergegeven: 1. Het toerekeningsbeginsel moet in acht worden genomen; 2. Activa en passiva worden gewaardeerd op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs 3. Bij de waardering van de vaste activa wordt rekening gehouden met een vermindering van hun waarde, indien deze vermindering naar verwachting duurzaam is. 4. Voor voorraden, vorderingen, effecten, schulden en liquide middelen gelden andere waarderingsgrondslagen. 5. Elke gemeente hanteert de zogenoemde bruto-methode. 6. Het activeren van investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut is toegestaan als de financiële situatie hier aanleiding toe geeft Het toerekeningsbeginsel De baten en lasten worden in de jaarrekening opgenomen, onverschillig of zij tot ontvangsten of uitgaven in dat boekjaar hebben geleid. Dit betreft het normale toerekeningsbeginsel in het baten- en lastenstelsel zoals dit bij de gemeente wordt gehanteerd. Het BBV geeft evenals het BW nog een aantal van belang zijnde beginselen. Zo is er sprake van het beginsel van de bestendige gedragslijn. Dit betekent dat alleen wegens gegronde redenen waarderingen op andere gronden mogen geschieden dan die welke in voorgaande jaren zijn toegepast. Voor eenduidigheid en efficiency is het activeren van kleine uitgaven (lager dan ) facultatief. Voor het overige worden de uitzonderingen voor investeringen in de openbare ruimte en bij kunstvoorwerpen met een culturele/historische waarde overgenomen zoals dat in het BBV is vermeld Waardering tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs (artikel 63 BBV) Artikel Activa worden gewaardeerd op basis van de verkrijgings of vervaardigingsprijs. 2. De verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs en de bijkomende kosten. 3. De vervaardigingsprijs omvat de aanschaffingskosten van de gebruikte grond en hulpstoffen en de overige kosten, welke rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. In de vervaardigingsprijs kunnen voorts worden opgenomen een redelijk deel van de Indirecte kosten en de rente over het tijdvak dat aan de vervaardiging van het actief kan worden toegerekend; in dat geval vermeldt de toelichting dat deze rente is geactiveerd. Toelichting: Zowel de verkrijgingsprijs als de vervaardigingsprijs mag worden gehanteerd. De actuele waarde is niet toegestaan. In de vervaardigingsprijs kunnen ook worden opgenomen een redelijk deel van de indirecte kosten en de rente op schulden over het tijdvak dat aan de vervaardiging van het actief wordt besteed (bijv. rente tijdens de bouw). De rentekosten tijdens de bouw zijn de enige rentekosten die geactiveerd mogen worden. Voor het overige worden rentekosten in Ede niet geactiveerd. blz. 6

7 3.4. Bijzondere waardeverminderingen van activa (artikel 65 BBV) Artikel Naar verwachting duurzame waardeverminderingen van vaste activa worden onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar in aanmerking genomen. 2. Voorraden en deelnemingen worden tegen de marktwaarde gewaardeerd indien de marktwaarde lager is dan de verkrijgings of vervaardigingsprijs. 3. Een actief dat buiten gebruik wordt gesteld wordt afgewaardeerd op het moment van buitengebruikstelling, indien de restwaarde lager is dan de boekwaarde. Toelichting: Onder bepaalde voorwaarden zijn bijzondere waardeverminderingen toegestaan. Het betreft hier bijvoorbeeld waardeverminderingen omdat er wijzigingen zijn opgetreden in de technische of economische levensduur, bijvoorbeeld als gevolg van schade, milieuvervuiling etc. Bepaald is dat als die waardevermindering duurzaam is, de waardevermindering onafhankelijk van het rekeningresultaat tot uitdrukking moet komen. De enige uitzondering waarbij resultaat afhankelijk extra afschrijven wel is toegestaan, geldt voor activa in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. Een bijzondere situatie doet zich voor als een actief van bestemming wijzigt. De nieuwe actuele waarde kan namelijk met het oog op de nieuwe bestemming relevant zijn. Dit geldt bijvoorbeeld voor deelnemingen waarvan de gemeente verkoop overweegt. In een dergelijk geval wordt de actuele waarde vermeld in de toelichting op de balans Activa met een economisch nut (artikel 59 BBV) Artikel Alle investeringen met een economisch nut worden geactiveerd. 2. Investeringen hebben een economisch nut indien ze verhandelbaar zijn en/of indien ze kunnen bijdragen aan het genereren van middelen. 3. In afwijking van het eerste lid worden kunstvoorwerpen met een cultuur historische waarde niet geactiveerd. 4. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut kunnen worden geactiveerd. Activa met een meerjarig economisch nut moeten geactiveerd worden. Ook mogen, in tegenstelling tot vroeger, reserves niet meer in mindering worden gebracht op deze investeringen. Daarnaast mag er op deze investeringen niet resultaat afhankelijk extra worden afgeschreven. Met andere woorden activa met een meerjarig economisch nut moeten eenduidig worden geactiveerd en vervolgens dient er op consistente wijze op te worden afgeschreven. De enige uitzondering op deze regel zijn de kunstvoorwerpen van cultuurhistorische waarde. Activeren van deze voorwerpen zouden de balans te zeer opblazen, zonder dat dit tot extra inzicht leidt. Het niet meer direct in mindering brengen van een reserve op de aanschafwaarde heet de bruto-methode. Deze methode wordt in Ede al sinds een aantal jaren gebruikt. Beleidsmatig is de kern van de bruto methode dat de raad langer zicht houdt op de eigen vermogenspositie. De raad zou als dat (politiek) wenselijk is de egalisatiereserve kapitaallasten anders in kunnen zetten. Hierdoor ontstaan wel hogere kapitaallasten die binnen de begroting afgedekt moeten worden Activa met een maatschappelijk nut (artikel 59 BBV) 1.1. ALGEMEEN Investeringen met een meerjarig maatschappelijk nut mogen geactiveerd worden. Enerzijds zijn deze activa van groot belang voor gemeenten. Het betreft immers wegen, water, bruggen en dergelijke. Anderzijds gaat het hier typisch om investeringen die meestal niet worden vervangen, maar die daarentegen veel onderhoud met zich meebrengen, met andere woorden voor deze investeringen is het goed verwerken van onderhoud in de begroting en meerjarenraming essentieel. Het al Afschrijvingsbeleid en waardering activa blz. 7

8 dan niet activeren van dergelijke investeringen draagt niet bijzonder bij aan het inzicht in de financiële positie van gemeenten. In geval van activeren is het wenselijk dat dit gebeurt in een zo kort mogelijke termijn. Dit is de reden waarom op deze investeringen de reserves in mindering mogen worden gebracht en er ook resultaat afhankelijk op mag worden afgeschreven RELATIE MET NOTA VERVANGING KAPITAALGOEDEREN Op dit moment worden, voorzover geen sprake is van incidentele financiering, investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut (onder aftrek van bijdragen derden en bijdragen uit reserves/voorzieningen) doorgaans geactiveerd. In het verleden zijn echter ook verschillende kapitaalgoederen met incidentele middelen gefinancierd. Dit betekent dat nieuwe dekking moet worden gevonden op het moment dat vervanging aan de orde is. Deze situatie is aanleiding geweest om samen met de raadswerkgroep Programmabegroting nader te kijken naar de wijze waarop met vervanging van kapitaalgoederen met een maatschappelijk nut moet worden omgegaan. In het onderzoek is onder meer gekeken naar de invloed van het wel of niet activeren op EMU-saldo, begrotingsflexibiliteit en de kwaliteit van de investeringsplanning. Investeringen zorgen voor een stijging van het EMU-saldo. Voor het EMUsaldo telt het investeringsbedrag. Afschrijven of niet is hierop niet van invloed. Door in één keer af te schrijven hoeven er geen structurele afschrijvingslasten geraamd te worden voor de nieuwe investeringen. Dit geeft meer ruimte (flexibiliteit) in het meerjarenperspectief. Verschuivingen in de investeringsplanning leiden bij niet activeren direct tot grotere financiële mutaties. Daar waar bij afschrijven alleen de kapitaallasten vervallen, vervalt/verschuift hier het totale investeringsbedrag (flexibiliteit). In de eerste jaren is sprake van hogere lasten, op termijn slaat dit echter om in een voordeel waardoor meer ruimte beschikbaar is voor andere zaken (ideaalcomplex). Bij niet afschrijven is de impact van een verschuiving/vertraging op het meerjarenperspectief groter dan bij activeren. Hierdoor wordt het belang van een accurate investeringsplanning eens te meer benadrukt. Voorgesteld wordt om een wijziging door te voeren waarbij investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut niet meer geactiveerd worden. Hiermee volgen we de voorkeur van het BBV. Bij raadsbesluit kan hiervan worden afgeweken, waardoor er in expliciete gevallen (bijv. zeer omvangrijke investeringen) gekozen kan worden om toch te activeren. De investeringen worden gedekt uit de (bestaande) reserve vervanging kapitaalgoederen. De reserve wordt met name gevoed door toevoeging van de vrijval van kapitaallasten (van de wel geactiveerde investeringen) en waar mogelijk/noodzakelijk vanuit het jaarrekeningresultaat. Voorgesteld wordt om naast deze stelselwijziging de volgende bestemmingsreserves te weten reserve groot onderhoud wegen, reserve straatverlichting en reserve vervanging kapitaalgoederen samen te voegen tot één reserve vervanging kapitaalgoederen (voorstel om dit te verwerken in de jaarrekening 2013). Dit stimuleert het maken van een integrale afweging bij het doen van investeringen. blz. 8

9 4. Afschrijvingsmethoden 4.1. Afschrijvingen en afschrijvingsmethoden Afschrijving is het tot uitdrukking brengen van de waardevermindering van een actief (bezit). Een actief heeft een technische (technisch bruikbaar) of economische levensduur (economisch rendabel bruikbaar). De periode waarin afschrijving plaats zal vinden dient te worden bepaald op grond van de op het moment van investering geschatte technische of economische levensduur. Er wordt bij de overheid een aantal afschrijvingsmethoden toegepast: Lineaire afschrijving. Elk jaar wordt een gelijk bedrag afgeschreven, een vast percentage van het investeringsbedrag. Een gangbare redeneertrant is dat de boekwaarde op deze wijze overeenkomt met de gelijkmatige afname van de waarde als gevolg van het gebruik. Daarnaast ontstaat er door jaarlijks aflopende rentelasten budget om stijgende onderhoudslasten bij ouder wordende activa op te vangen. Afschrijving op basis van annuïteiten. Bij deze methode is er sprake van een jaarlijks gelijk bedrag voor rente en afschrijving. Andere methoden zijn een vast bedrag van de boekwaarde, een vast percentage van de investering vermindert met een restwaarde of op basis van de vervangingswaarde. De gemeente Ede hanteert alleen lineaire en annuïtaire afschrijving. In het stelsel van baten en lasten worden uitgaven die over meerdere jaren een nut afwerpen ook over meerdere jaren ten laste van de exploitatie gebracht. Dit gebeurt in de vorm van afschrijvingslasten. Belangrijke uitgangspunten hierbij zijn: Afschrijving op basis van de nuttigheidsduur. Bestendige (=consequente) gedragslijn. De hoogte van de afschrijvingen dient stelselmatig te worden bepaald. Daarbij dient de verdeling van de lasten zoveel mogelijk parallel te lopen met de verminderingen van het nut c.q. het prestatievermogen van het actief. Op vaste activa met een beperkte gebruiksduur dient zodanig te worden afgeschreven dat de boekwaarde de toekomstige nuttigheidsduur zo goed mogelijk benadert. Voor bepaalde soorten van activa zijn in het BBV bepalingen opgenomen met betrekking tot de afschrijvingstermijnen; Voor de kosten van het sluiten van geldleningen en disagio mag de afschrijvingsduur maximaal gelijk zijn aan de looptijd van de leningen. De overige immateriële vaste activa worden afgeschreven in ten hoogste vijf jaar. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut mogen resultaatafhankelijk worden afgeschreven. Voor materiële vaste activa en immateriële activa wordt gebruik gemaakt van de lineaire afschrijvingssystematiek. Daarop maken wij een uitzondering voor de materiële vaste activa voor de bedrijfsvoering daarvoor wordt uitgegaan van de annuïtaire afschrijvingssystematiek. De reden om bij bedrijfsmiddelen te kiezen voor de annuïtaire methode is gelegen in het feit dat dit een constant beslag geeft van de beschikbare middelen. Ook in die gevallen waarbij de kapitaallasten in de vorm van een huursom worden doorberekend, zijn baten en lasten in evenwicht. De afdelingen kunnen binnen het beschikbare budget zelf over gaan tot vervangingen van bedrijfsmiddelen. Men beschikt daarbij tevens over een egalisatiereserve kapitaallasten bedrijfsmiddelen. Voorzover geen andere afspraken zijn gemaakt (bijvoorbeeld onderwijshuisvesting), worden de vrijvallende kapitaallasten van de overige activa in principe gestort in de reserve vervanging kapitaalgoederen. Via een afzonderlijke procedure worden besluiten genomen over vervangingsinvesteringen. Afschrijvingsbeleid en waardering activa blz. 9

10 blz. 10

11 4.2. Afschrijvingstermijnen Om de afschrijvingstermijnen uniform te hanteren en de afschrijvingstermijn in overeenstemming met de technische en/of economische levensduur te brengen, zijn de volgende afschrijvingstermijnen opgenomen. Tabel: afschrijvingstermijnen met ingang van 1 januari 2014 Soort investering Activa met een zeer lange levensduur / methode lineair Grondkosten, indien waarde in stand blijft Grondkosten, civieltechnische werken Gebouwen Eerste inrichting en inventaris Eerste inrichting en inventaris - schoolgebouwen Centrale verwarming (uitgezonderd grote installaties zoals raadhuis) Civieltechnische werken algemeen * Verharding zandwegen * Aanleg speelgelegenheden Plantsoenaanleg Investeringssubsidies, niet zijnde monumenten Investeringssubsidies monumenten Noodvoorzieningen huisvesting Riolering Verkeersregelinstallaties * Aanleg vijvers Lichtmasten * Armaturen Apparatuur betaald parkeren Grootschalige basiskaart Ede/Nederland Abri s Restauratie gebouwen Woonwagens standplaatsen Woonwagens huurwoonwagens Activa t.b.v. bedrijfsvoering / methode annuïtair Gebouwen Eerste inrichting en inventaris Vervoermiddelen (niet specifiek, zoals bijv. brandweerauto s) Materieel (diversen, niet uniform) Automatiseringsapparatuur; hardware Automatiseringsapparatuur, software voor zover dit een economische waarde vertegenwoordigd Inventaris/meubelen Vloerbedekking Telemetrie (technische installatie) Immateriële activa / methode lineair Disagio Onderzoek en ontwikkeling (dit mag alleen nog maar als er een direct verband is met een vast actief van de gemeente.) Afschr. termijn (jr) * Max. looptijd lening Max 5 * ingeval dat activa met een maatschappelijk nut toch geactiveerd worden, dan gelden deze afschrijvingstermijnen. Afwijken van de genoemde afschrijvingstermijnen kan alleen bij raadsbesluit. Dit besluit kan worden genomen bij het voorstel voor de investering. Er dienen gegronde redenen te zijn. Te denken valt hierbij aan bijzondere investeringen, waarbij de technische of economische levensduur afwijkend is van de vastgestelde termijnen. Voor bedrijfsmiddelen wordt de bevoegdheid om af te wijken van de vastgestelde termijnen overgelaten aan het college. Bij bedrijfsmiddelen gaat het om die investeringen die noodzakelijk zijn voor de normale bedrijfsvoering. Het gaat hierbij met name om voertuigen, computers, hardware en diverse materieel. Sommige van deze activa zijn zo specifiek, dat op basis van deze specifieke kenmerken afwijking van de vastgestelde termijnen mogelijk moet zijn. Afschrijvingsbeleid en waardering activa blz. 11

12 5. Aanvullende onderwerpen 5.1. Aanvraag en beheer van investeringskredieten. De huidige afspraken over aanvraag en beheer van investeringskredieten gaan uit van de volgende procedures: 1. De raad stelt een investeringskrediet beschikbaar voor een concrete uitgewerkte activiteit (en geeft daarbij tevens de dekking aan). De uit te voeren werkzaamheden zijn in een raadsvoorstel benoemd en er is een volledige kostenraming beschikbaar. Dan kan volstaan worden met toestemming van het collegevoorstel voor de definitieve uitvoering. De functionele raadscommissie wordt geïnformeerd; 2. De raad oormerkt een investeringskrediet als daarvan nog geen uitwerking en kostenraming beschikbaar is, maar waarvoor in het kader van de integrale afweging al wel de financiële middelen zijn gereserveerd. Bijvoorbeeld hoofdwegenstructuur. Uitwerkingsvoorstellen dienen dan alsnog aan de raad te worden voorgelegd. 3. Bij de aanvraag van investeringskredieten dient een fasering aangegeven te worden, waarbij in geval van fasering over meerdere jaren het investeringsbedrag opgesplitst wordt in deelkredieten. Tevens dient bij de raming rekening worden gehouden met rentekosten over de uitgaven onderhanden werk (OHW) indien het krediet langer dan één jaar loopt. Voor alle kredieten geldt dat de middelen voor maximaal 2 jaar beschikbaar worden gehouden, behoudens nadere onderbouwing van nog uit te voeren investeringen. blz. 12

13 Bijlage: Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten Artikel 34 In de balans worden onder de immateriële vaste activa afzonderlijk opgenomen: a. kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio; b. kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief. Artikel In de balans worden onder de materiële vaste activa afzonderlijk opgenomen: a. Investeringen met een economisch nut; b. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. 2. Van de materiële vaste activa wordt aangegeven welke in erfpacht zijn uitgegeven. Artikel In de toelichting op de balans worden onder de materiële vaste activa afzonderlijk opgenomen: a. gronden en terreinen; b. woonruimten; c. bedrijfsgebouwen; d. grond-, weg- en waterbouwkundige werken; e. vervoermiddelen; f. machines, apparaten en installaties; g. overige materiële vaste activa. 2. In de toelichting op de balans wordt het verloop van de activa, als bedoeld in het eerste lid, gedurende het begrotingsjaar, in een sluitend overzicht weergegeven. Daaruit blijken, voor zover van toepassing: a. de boekwaarde aan het begin van het begrotingsjaar; b. de investeringen of desinvesteringen; c. de afschrijvingen; d. bijdragen van derden direct gerelateerd aan een actief; e. afwaarderingen wegens duurzame waardeverminderingen; f. de boekwaarde aan het einde van het begrotingsjaar. Artikel Alle investeringen met een economisch nut worden geactiveerd. 2. Investeringen hebben een economisch nut indien ze verhandelbaar zijn en/of indien ze kunnen bijdragen aan het genereren van middelen. 3. In afwijking van het eerste lid worden kunstvoorwerpen met een cultuur-historische waarde niet geactiveerd. 4. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut kunnen worden geactiveerd. Artikel Alle vaste activa worden voor het bedrag van de investering geactiveerd. 2. In afwijking van het eerste lid mogen bijdragen van derden die in directe relatie staan met een actief op de waardering daarvan in mindering worden gebracht. 3. In afwijking van het eerste lid mogen reserves in mindering worden gebracht op investeringen, als bedoeld in artikel 59, het vierde lid. Afschrijvingsbeleid en waardering activa blz. 13

14 Artikel Activa worden gewaardeerd op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. 2. De verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs en de bijkomende kosten. 3. De vervaardigingsprijs omvat de aanschaffingskosten van de gebruikte grond- en hulpstoffen en de overige kosten, welke rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. In de vervaardigingsprijs kunnen voorts worden opgenomen een redelijk deel van de indirecte kosten en de rente over het tijdvak dat aan de vervaardiging van het actief kan worden toegerekend; in dat geval vermeldt de toelichting dat deze rente is geactiveerd. 4. Voor in erfpacht uitgegeven gronden geldt de uitgifteprijs van eerste uitgifte als verkrijgingsprijs. Gronden in eeuwigdurende erfpacht worden gewaardeerd tegen registratiewaarde. 5. Van activa waarvan de bestemming verandert, wordt de actuele waarde van de nieuwe bestemming in de toelichting op de balans opgenomen. 6. In afwijking van het eerste lid is waardering tegen actuele waarde toegestaan voor de activa van de Nazorgfondsen bedoeld in artikel van de Wet milieubeheer. 7. Passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde, met uitzondering van voorzieningen die tegen contante waarde zijn gewaardeerd. 8. Eventuele voorzieningen wegens oninbaarheid worden met de nominale waarde van leningen en vorderingen verrekend. Artikel De afschrijvingen geschieden onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar. 2. Slechts om gegronde redenen mogen de afschrijvingen geschieden op andere grondslagen dan die welke in het voorafgaande begrotingsjaar zijn toegepast. De reden van de verandering wordt in de toelichting op de balans uiteengezet. Tevens wordt inzicht gegeven in haar betekenis voor de financiële positie en voor de baten en de lasten aan de hand van aangepaste cijfers voor het begrotingsjaar of voor het voorafgaande begrotingsjaar. 3. Op vaste activa met een beperkte gebruiksduur wordt jaarlijks afgeschreven volgens een stelsel dat is afgestemd op de verwachte toekomstige gebruiksduur. 4. In afwijking van het eerste en het derde lid kan er op de activa, bedoeld in artikel 59, vierde lid, extra worden afgeschreven. 5. In afwijking van het derde lid is de afschrijvingsduur voor de immateriële vaste activa, bedoeld in artikel 34 onder a, maximaal gelijk aan de looptijd van de lening. 6. In afwijking van het derde lid is de afschrijvingsduur voor de immateriële vaste activa, bedoeld in artikel 34 onder b, ten hoogste vijf jaar. Artikel Naar verwachting duurzame waardeverminderingen van vaste activa worden onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar in aanmerking genomen. 2. Voorraden en deelnemingen worden tegen de marktwaarde gewaardeerd indien de marktwaarde lager is dan de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. 3. Een actief dat buiten gebruik wordt gesteld wordt afgewaardeerd op het moment van buitengebruikstelling, indien de restwaarde lager is dan de boekwaarde. blz. 14