CORDAAN JAARDOCUMENT 2011 Jaardocument 2011 Cordaan groep

Transcriptie

1 CORDAAN JAARDOCUMENT 2011 Jaardocument 2011 Cordaan groep mei

2 2

3 Jaardocument 2011 Cordaan groep mei

4 Inhoudsopgave 1 Voorwoord en uitgangspunten van de verslaggeving Jaarverslag Raad van Bestuur Jaarverslag Raad van Toezicht 13 2 Profiel van de organisatie Algemene identificatiegegevens Structuur van het concern Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering Cliënten, capaciteit, productie, personeel, opbrengsten Werkgebieden Samenwerkingsrelaties 18 3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap Normen voor goed bestuur Raad van Bestuur Raad van Toezicht Bedrijfsvoering Verslag van de cliëntenraad Verslag van de ondernemingsraad 25 4 Beleid, inspanningen en prestaties Meerjarenbeleid Algemeen beleid Kwaliteit van de zorg Eigen kracht Zorg in de wijk Kleinschalige zorg Specialistische zorg Kwaliteitsbeleid Kwaliteit ten aanzien van cliënten Klachten Kwaliteit van de zorg Toegankelijkheid 33 4

5 CORDAAN JAARDOCUMENT Veiligheid Kwaliteit ten aanzien van medewerkers Personeelsbeleid Verzuim Risico inventarisatie en evaluatie Beschikbaarheid van personeel Cordaan Academie; opleiden en leren Personeelsomvang en opbouw Maatschappelijk beleid Overige activiteiten Vastgoedbeleid ICT beleid en resultaten Financieel beleid Algemeen Versterking Financiële beheersing Vastgoed en Normatieve Huisvestings Component (NHC) Voldoen aan verscherpte eisen t.a.v. verantwoording en rechtmatigheid Subsidiebeheer Integraal Risico Management Treasury & Financiering Zorginkoop Overige ontwikkelingen binnen financiële werkveld Cordaan in Risicoparagraaf Algemeen Strategie Operationeel Financieel Financiële Verslaggeving Wet en Regelgeving 61 5 Financieel resultaat Algemeen Resultaat 2011 Cordaan Groep Kerngegevens Cordaan Groep Toelichting resultaat Opbrengsten AWBZ en productie Niet-gebudgetteerde zorgprestaties Overige bedrijfsopbrengsten Kosten Investeringen Ontwikkeling financiële baten en lasten Sectorale resultaten 74 Jaarrekening 2011 Stichting Cordaan 6 Inhoudsopgave Jaarrekening Geconsolideerde jaarrekening Overige gegevens 116 Controleverklaring 117 5

6 6

7 CORDAAN JAARDOCUMENT Voorwoord en uitgangspunten van de verslaggeving Voorwoord Hierbij bieden we u het jaardocument aan van de Stichting Cordaan Groep over het jaar Dit jaardocument brengt de ontwikkelingen van Cordaan in 2011 in beeld. Sectorspecifieke ontwikkelingen op het terrein van thuiszorg, verpleging en verzorging (V&V), verstandelijk gehandicaptenzorg (VGZ) en geestelijke gezondheidszorg (GGZ) komen aan de orde. Daarnaast is er aandacht voor ontwikkelingen binnen de drie regio s van Cordaan. De jaarrekening is een vast onderdeel van dit jaardocument. Hierin wordt de financiële positie aan het eind van het jaar en financiële resultaat over 2011 toegelicht. Waar nodig wordt dit gesegmenteerd naar de sectoren weergegeven was voor Cordaan een intensief jaar. Er is door onze medewerkers heel hard gewerkt om de organisatie verder te verbeteren. Hierdoor zijn veel positieve resultaten gehaald, zowel in kwalitatief als in financieel opzicht. Maar we zijn er nog niet. Ook in 2012 gaan we onverminderd voort om de kwaliteit van onze zorg te verbeteren en te borgen en de bedrijfsvoering te versterken. Tot slot De Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht hebben grote waardering voor de inzet van alle medewerkers van Cordaan voor de in 2011 bereikte resultaten en danken hen daarvoor nadrukkelijk. Raad van Bestuur Stichting Cordaan Groep Raad van Toezicht Stichting Cordaan Groep Dhr. drs. E.W.C.M. Damen msm Voorzitter Raad van Bestuur Dhr. drs. E.A.R.J. Lohman Voorzitter Raad van Toezicht 7

8 1.1 Jaarverslag Raad van Bestuur 2011 was voor Cordaan een intensief jaar, waarin hard is gewerkt aan de verdere verbetering van de kwaliteit van onze zorg en de verdere verbetering van onze bedrijfsvoering. De kwaliteit van de zorg staat volop in de maatschappelijke en politieke belangstelling. De zorg voor de meest kwetsbare mensen in onze samenleving vertegenwoordigd dan ook een waarde die breed wordt gedragen. Cliënten, familie, samenleving en politiek stellen terecht hoge eisen aan zorgverleners en zorgorganisaties. Zorg moet hierbij steeds beter aansluiten op individuele keuzes. Zorgorganisaties zijn er voor verantwoordelijk dat zij zorg leveren die aan eisen en verwachting voldoet. Zorg en onder steuning voor een groeiend aantal cliënten. Hoge eisen, de verwachting om transparant te zijn in hoeverre hieraan wordt voldaan en de beperkte hoeveelheid publieke middelen die voor de langdurige zorg beschikbaar is, plaatst zorgorganisaties in toenemende mate in een lastig spanningsveld. Cordaan is daarnaast de grootste aanbieder van langdurige zorg in Amsterdam. De organisatie staat volop in de schijnwerpers van publiek, media en politiek. Deze positie brengt ook een specifieke verantwoordelijkheid met zich mee. Deze verantwoordelijkheid komt bijvoorbeeld tot uitdrukking in de wijze waarop met het onderzoek van de Inspectie voor de volksgezondheid (IGZ) is omgegaan. Naast het zo adequaat mogelijk reageren op de bevindingen van de Inspectie realiseren wij een nieuwe vorm van zorgaccountancy. Deze brede verantwoordelijkheid komt ook tot uitdrukking in onze inspanningen om met collega zorgaanbieders, gemeente Amsterdam en AGIS Zorgkantoor te komen tot een breed gedragen ambitie met betrekking tot de toekomst van de langdurende ouderenzorg in Amsterdam. Die verantwoordelijkheid strekt zich, als grootste werkgever in de stad, ook uit op het terrein van de arbeidsverhoudingen. De arbeidsverhoudingen in de zorg staan om verschillende redenen onder druk. Wij vinden het belangrijk om belangen van werknemers en werkgevers te blijven verbinden. Dit is dan ook de achtergrond voor de overeenkomst die Cordaan met betrokken werknemersorganisaties in 2011 over kwaliteit van zorg en werk hebben afgesloten. In dit verslag van de Raad van Bestuur worden de hoofdzaken uit 2011 nader toegelicht, vanuit cliënt-, medewerkers- en organisatieperspectief. 8

9 CORDAAN JAARDOCUMENT 2011 Cliëntperspectief Zorg zoals je zelf zou wensen Hoe zou jij de zorg willen hebben als je zelf cliënt was? Wat zou je dan echt belangrijk vinden? De komende jaren wil Cordaan vanuit dit vertrekpunt werken aan de ontwikkeling van de zorg. Hiervoor is allereerst nodig dat in alle aspecten van de zorg de menselijke maat onze basis vormt. Dit komt allereerst tot uitdrukking in hoe wij met elkaar omgaan: de kwaliteit van de relatie tussen cliënt en medewerker, tussen familie en medewerker en tussen medewerker en collega s. De menselijke maat komt ook tot uitdrukking in de kwaliteit van de dienstverlening, bijvoorbeeld op het gebied van eten en drinken, hygiëne en veiligheid. Dat geldt ook voor de woonmogelijkheden die Cordaan biedt, niet alleen in kleinschalige woonvoorzieningen, maar ook in de wijze waarop de zorg in de grootschalige voorzieningen vorm en inhoud krijgt. In 2012 wordt dit uitgangspunt in elke sector concreet uitgewerkt, waarbij cliënten, familie en medewerkers actief worden betrokken. Als Thuis In 2011 is met Als Thuis op een programmatische wijze invulling gegeven aan de verbetering van de woon- en leefomgeving van onze cliënten en aan de facilitaire dienstverlening. Het programma is langs drie lijnen uitgewerkt: a) leefbaarheid, b) transparantie en c) organisatie van de facilitaire dienstverlening. In het kader van leefbaarheid zijn in 2011 meer dan 200 projecten voorbereid en voor een belangrijk deel uitgevoerd. Deze projecten zijn in nauw overleg met lokale cliëntenraden voorbereid. Naast beperkte aanpassingen van bijvoorbeeld woonkamers en tuinen zijn ook een aantal ingrijpende aanpassingen in uitvoering genomen. Als onderdeel van het onderdeel transparantie is in 2011 een beter inzicht ontstaan in de financiële middelen die worden besteed aan eten, drinken, hygiëne, wasvoorziening, etc. In het kader van de derde programmalijn is een nieuwe visie ontwikkeld op de organisatie van de facilitaire dienstverlening, onder andere met het doel om zorg en facilitaire dienstverlening beter op elkaar te laten aansluiten. Cordaan Thuiszorg wint aanbesteding Amsterdam Cordaan Thuiszorg zal ook vanaf 2012 Hulp bij het Huishouden aan haar cliënten kunnen bieden. Dat is de uitkomst van de aanbesteding die de gemeente Amsterdam medio 2011 heeft uitgeschreven. Uit de aanbesteding is Cordaan Thuiszorg als best scorende partij naar voren gekomen. De overeenkomst met de gemeente gaat in op 1 februari 2012 en zal in ieder geval lopen tot eind Onderzoek IGZ In 2011 zijn er door de IGZ meer dan 50 onderzoeken uitgevoerd bij Cordaan. Door de IGZ is gesteld dat er gaandeweg een vermindering van eerder geconstateerde risico s gerealiseerd is en dat er bij een groot aantal locaties sprake was van daadwerkelijke verbetering van de kwaliteit van geboden zorg. Het was echter ook de constatering van de IGZ dat op enkele grootschalige locaties de gewenste verbetering en terugdringing van geconstateerde risico s nog onvoldoende was. Voor deze locaties is eind 2011 een intensieve verbeteraanpak ingezet die gebaseerd is op een aantal pijlers, te weten: 1. een brede inzet op methodisch werken in relatie tot het zorgplan 2. de structurele betrokkenheid van behandelaars bij het primair proces rond de individuele cliënt 3. een continue pro-actieve sturing op kwaliteit vanuit versterkte directies, locatie en teammanagement 4. een vernieuwde systematiek van interne en externe audits gericht op zorginhoudelijke kwaliteit en veiligheid In 2012 moeten deze kwaliteitsverbeteringen worden geborgd. 9

10 Medewerkersperspectief Werken zoals je zelf zou willen werken In de zomer van 2011 sloot Cordaan met AbvaKabo FNV, CNV Publieke Zaak, Nu 91 en FBZ een overeenkomst met als doel de positie van medewerkers in de ouderenzorg te versterken. Bij de voorbereiding en het afsluiten van deze overeenkomst was ook de Ondernemingsraad van Cordaan nauw betrokken. Medewerkers in de zorg zetten zich iedere dag weer opnieuw in voor mensen die om wat voor reden dan ook zorg nodig hebben. Maar het is niet altijd eenvoudig. Het werk stelt eisen aan deskundigheid en ervaring. Medewerkers ervaren dat de intensiteit en complexiteit van de zorg toeneemt. Daarnaast ervaren veel medewerkers een hoge werkdruk. Het is niet gemakkelijk om hiermee goed om te gaan. Verbetering van de kwaliteit van werk in de zorg is ontzettend belangrijk om plezier te houden in het werk, medewerkers voor de zorg te behouden en de aantrekkingskracht voor toekomstige generaties medewerkers te vergroten. Om dit doel te bereiken hebben werknemersorganisaties en Cordaan over vijf belangrijke thema s afspraken gemaakt: Bezetting op orde, Continuïteit van zorg, Opleiding en scholing, Betrokkenheid en invloed van teams op de werkzaamheden en Respect en waardering. Een belangrijk deel van de gemaakte afspraken wordt al uitgevoerd of is in voorbereiding. In 2012 ligt een belangrijk accent op de verdere uitvoering hiervan. Tevens is in 2011 ingezet op de versterking van de relatie met de medezeggenschap, zowel de ondernemingsraad als de centrale cliëntenraad. In 2011 zijn met deze raden door de RvB strategiebijeenkomsten georganiseerd. In 2012 zullen een aantal gezamenlijke beleidsconferenties worden georganiseerd. Inzet extra middelen V&V Medio 2011 werd duidelijk dat in het bijzonder medewerkers in de verpleeghuiszorg een steeds hogere werkdruk ervaren. Dit houdt onder andere verband met het feit dat de intensiteit van de zorgvraag van cliënten van het verpleeghuis toeneemt. In overleg met werknemersorganisaties en ondernemingsraad is besloten om vooruitlopend op de extra middelen die in 2012 voor de langdurige zorg beschikbaar komen in totaal 1,5 miljoen extra beschikbaar te stellen om het aantal verzorgenden en verpleegkundigen in de verpleeghuizen van Cordaan uit te breiden. Versterking van de teams De kwaliteit van het team is de basis voor goede zorg. Daarom is het essentieel dat elk team uit voldoende en goede opgeleide medewerkers bestaat. Daarnaast is het van belang dat er voldoende regelruimte is om als team, in het belang van cliënt en familie, adequaat te kunnen handelen. Om deze reden wil Cordaan investeren in de ontwikkeling van krachtige, zelfstandige en zelfverantwoordelijke teams. In 2011 is met het programma De werkvloer centraal de eerste stap gezet. In het verlengde hiervan is in 2011 een programma ontwikkeld dat in 2012 en 2013 wordt uitgevoerd. Bestuursambitie langdurige ouderenzorg Op vrijdag 16 december 2011 hebben de gemeente Amsterdam, zorgaanbieders, AGIS en Cliëntenbelang Amsterdam de Bestuursambitie langdurige ouderenzorg ondertekend. Het doel van deze gezamenlijke aanpak is de daadwerkelijke verbetering van de ouderenzorg in verpleeg- en verzorgingshuizen te realiseren. Oudere Amsterdammers in verzorgings- en verpleeghuizen moeten kunnen rekenen op een plezierig zorg- en leefklimaat: professionele dienstverlening, een prettige bejegening, genoeg activiteiten in de directe omgeving en de ruimte voor mantelzorgers, familie en buren om actief betrokken te blijven. In de bestuursambitie staan concrete acties. Per jaar maken de zorgaanbieders afspraken met hun cliëntenraad over de verbetering van aspecten van de kwaliteit. Tevens zijn in de overeenkomst afspraken gemaakt over de inzet van voldoende gekwalificeerd personeel, mobiliteit, opleidingen, opleidingsplaatsen, stages en werkbegeleiding. 10

11 CORDAAN JAARDOCUMENT 2011 De samenwerkende partijen zijn: Cordaan, gemeente Amsterdam, Amsta, Evean Zorg Amsterdam, Osira Amstelring, ZorgGroep Amsterdam Oost, de Elisabeth Otter-Knoll Stichting, Pro Senectute, Stichting PuurZuid en Zonnehuisgroep Amstelland, Agis Zorgkantoor en Cliëntenbelang Amsterdam Zorg voor de stad De afdeling Communicatie produceerde samen met AT5 de serie Zorg voor de Stad. In deze serie werden zes medewerkers van Cordaan gevolgd in hun dagelijks werk. Met de herhalingen meegerekend trok deze serie ruim een miljoen kijkers en daarmee behoort deze tot de best bekeken programma s van de stadszender. De hoofdpersonen uit Zorg voor de Stad figureren ook in het boekje Van mens tot mens. Middels dit boekje zijn tevens de nieuwe Cordaanwaarden aan medewerkers en vrijwilligers gecommuniceerd. Organisatieperspectief Versterking directieniveau In 2011 is verder ingezet op versterking van de kwaliteit en de continuïteit van het directieniveau. Dit heeft met name geresulteerd in de versterking van de directie Huisvesting en van de directievoering in de sector V&V. Resultaten bedrijfsvoering In 2011 wordt op groepsniveau een positief resultaat van 0,6 mln gerealiseerd. Op hoofdlijnen werd het groepsresultaat in 2011 gedomineerd door drie belangrijke ontwikkelingen: De grote druk op de exploitatie die vanuit de aanpak en oplossing van kwaliteitsverbetering en IGZ-aanwijzingen ontstond. Extra bestedingen in zorgpersoneel ( 1,5 mln), vooruitlopend op de in 2012 beschikbaar komende extra middelen, en zoals overeengekomen met de vakbonden ter verlaging van de werkdruk en verbetering van de kwaliteit van Zorg. De relatief hoge onderhoudskosten en kosten voor verbeteringen in leefbaarheid van een groot aantal locaties mede in relatie tot de kwaliteitsverbetering. 11

12 Vooruitblik 2012 In 2012 staan de volgende speerpunten centraal: Cordaan staat in 2012 voor de opdracht om de in 2011 gerealiseerde kwaliteitsverbeteringen te borgen en verder uit te bouwen. Een voorwaarde hiervoor is dat binnen Cordaan op een systematische wijze gewerkt wordt aan de voortgang van de kwaliteit van zorg op team-, locatie- en sectorniveau. Periodiek moet inzichtelijk zijn wat de resultaten van de kwaliteit van zorg op team-, locatie en sectorniveau zijn en op welke wijze de voortgang intern en extern getoetst wordt. Het levert een beeld over de voortgang bij aandachtslocaties en geeft een overall sectoraal beeld. Deze systematische werkwijze rust op twee pijlers: a. een rapportagesystematiek over de kwaliteit van zorg per team, locatie en sector b. een externe check op de kwaliteit op locaties Daarbij staan in 2012 de volgende speerpunten centraal: Methodisch werken, uitvoering BOPZ, Medische zorg en kwaliteit medewerkers en teams. Deze thema s staan centraal in alle sectorale programma s en zijn als zodanig ook benoemd in het jaarplan Per sector wordt daarnaast een scholingsjaarplan gemaakt met concrete afspraken over thema s, inhoud en vorm van programma s. In het jaar 2012 zullen wij de inzet van (zorg-)medewerkers nog beter afstemmen op de zorg van cliënten. De (administratieve) werkprocessen worden herijkt ter verbetering van de doelmatigheid in de zorg en de reductie in de formatie van de personeelsleden in de ondersteunende diensten. In 2012 bedraagt het centrale overheadpercentage gemeten in fte maximaal 12%. In 2011 ingezette huisvestingsprojecten worden voltooid en conform planning uitgebreid tot 14 kleinschalige woonlocaties in Voor alle verzorgingshuizen is een transformatieprogramma vastgesteld gericht op de ontwikkeling van de bestaande voorzieningen tot open buurgerichte centra voor ouderenhuisvesting, waar een breed spectrum aan medische, paramedische en welzijnsactiviteiten kan plaatsvinden. Voor alle verpleeghuizen is een transformatieprogramma vastgesteld gericht op de ontwikkeling van de bestaande verpleeghuizen tot expertisecentra voor ouderenzorg. In lijn met de in 2011 ingang gezette verbetering van de samenwerking tussen zorg en facilitair, zal in 2012 de kwaliteit van de facilitaire dienstverlening in afstemming met de zorg verder geoptimaliseerd worden. Daarbij staat de kwaliteit van de zorg en het leven van de cliënt centraal. De resultaten van het project Als thuis worden geborgd in de dagelijkse dienstverlening. Dat betekent dat de kwaliteit van de zorg leidend is voor de inhoud van de facilitaire dienstverlening, vanuit het principe Slim centraal organiseren; nabij doen. Met behulp van ICT is de informatievoorzieningen aan cliënten, medewerkers en organisatie substantieel verbeterd. Medewerkers in het primaire proces zijn substantieel minder tijd bezig met administratieve processen binnen Cordaan. 12

13 CORDAAN JAARDOCUMENT Jaarverslag Raad van Toezicht De gemeenschappelijke zorg voor mensen die gedurende kortere of langere tijd op die zorg zijn aangewezen is een waarde die door velen in ons land wordt gedragen. Zorgorganisaties geven uitvoering aan die gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. Niet in plaats van de verantwoordelijkheid die wij voor onszelf en voor familie en vrienden hebben, maar vooral aanvullend op die eigen rol en verantwoordelijkheid. De samenleving verwacht dat deze organisaties goed functioneren, doelmatig werken en actief inspelen op ontwikkelingen in de vraag naar producten en diensten. Raden van Toezicht vervullen binnen deze organisaties een essentiële functie. De samenleving heeft belang bij een goed functionerend en professioneel werkend toezicht, maar is ook kritisch op de wijze waarop deze toezichthoudende rol wordt vervuld. Het toezicht op organisaties in de semipublieke sector staat om deze reden volop in de belangstelling. Het maatschappelijke debat onderstreept de eigen rol die toezichthouders bij deze organisaties hebben. Om haar taken beter te kunnen uitvoeren is in 2011 geïnvesteerd in ontwikkeling van de eigen werkwijze en versterking van de samenstelling van de Raad van Toezicht van Cordaan. De Raad van Toezicht van Cordaan legt expliciet verantwoording af over de wijze waarop het toezicht in het afgelopen jaar heeft plaatsgevonden. Ook dit jaar maakt het verslag van de Raad van Toezicht integraal deel uit van het document maatschappelijke verantwoording. Algemeen De Raad voert haar taak uit binnen het geheel aan principes en afspraken, zoals deze in de Zorgbrede Governancecode zijn vastgelegd. Dit verslag sluit aan bij de functies zoals deze aan dit toezicht houdende orgaan zijn voorbehouden. De Raad van Toezicht is in 2011 zes maal bijeen geweest. Naast deze reguliere vergaderingen hebben thematische en strategische bijeenkomsten plaatsgevonden. Tijdens deze thematische vergaderingen is ingezoomd op versterking van de cliëntgerichtheid van het zorgaanbod van Cordaan, intensivering van de zorginhoudelijke sturing en de strategische keuzes in de thuiszorg om mensen in staat te stellen langer thuis te blijven wonen. De Raad van Toezicht is tevens nauw betrokken geweest bij het overleg met de Inspectie van de Gezondheidszorg naar aanleiding van door de Inspectie gesignaleerde risico s met betrekking tot de kwaliteit van zorg. Op 1 juli 2011 heeft de heer J. Th. W. van Engen afscheid genomen van de Raad van Toezicht. Dit heeft plaatsgevonden conform het rooster van aftreden van de Raad van Toezicht. Per 1 oktober heeft de Raad van Toezicht een nieuw lid verwelkomd, de heer F. Bijdendijk. De heer Bijdendijk was tot 1 oktober 2011 werkzaam als bestuurder van woningcorporatie Stadgenoot te Amsterdam. Per 1 november is mevrouw drs. J. van Veen toegetreden tot de Raad van Toezicht. Mevrouw Van Veen was tot voor kort als hoofdinspecteur Verpleging en Chronische zorg verbonden aan de Inspectie van de gezondheidszorg in ons land. Met de toetreding van deze nieuwe leden heeft de Raad van Toezicht haar expertise op het terrein van het wonen en de kwaliteit van zorg fors versterkt. Auditcommissies De Raad van Toezicht heeft, met het oog op haar zorginhoudelijke toezichtsrol, een auditcommissie Zorg. De auditcommissie zorg vervult een belangrijke rol in de richting van Raad van Toezicht en Raad van Bestuur met betrekking tot het toezicht op en de advisering over de gewenste ontwikkeling van het aanbod aan zorg en dienstverlening en het borgen van kwaliteit van zorg en veiligheid. Daarnaast staat een Auditcommissie Financiën de Raad van Toezicht en Raad van Bestuur bij. De auditcommissie Financiën adviseert de Raad van Toezicht en Raad van Bestuur over het te voeren financieel beleid, de borging van de (financiële) besturing en het vormgeven van het risicomanagement. Tevens is de auditcommissie Financiën intensief betrokken bij de voorbereiding van de goedkeuring van de jaarrekening en de begroting. De directie Financiën en de externe accountant treden hierbij als adviseur op. 13

14 Auditcommissie Financiën De auditcommissie Financiën heeft in 2011 vijf keer vergaderd. De commissie heeft, in aanwezigheid van de externe accountant, de managementletter in samenhang met aanpak verbeterpunten en de accountantsrapportage en de jaarrekening 2010 besproken. In het bijzonder heeft de auditcommissie Financiën aandacht besteed aan: Resultaten van de kwartaalrapportages. Inrichting van de financiële functie Besturingsinrichting en verscherping aansturing regio s in verband met taakstellingen en het realiseren van resultaten. Voortgang maatregelen Auditcommissie Zorg De auditcommissie Zorg is in 2011 vijf maal bij elkaar geweest. Aan elke vergadering ging een bezoek aan een Cordaanlocatie vooraf. De auditcommissie Zorg heeft intensief gesproken over de ontwikkelingen in het kwaliteitsbeleid van Cordaan en over de ontwikkelingen binnen de V&V in het bijzonder. Aan de volgende onderwerpen heeft de Auditcommissie Zorg in 2011 aandacht besteed: Het inhoudelijke jaarplan 2011 Kwaliteitsbeleid en kwaliteitsmetingen Sectorale kwaliteitsplannen Inspectiebezoeken aan Cordaan Ontwikkelingen binnen de Cordaanacademie Het goedkeuren van strategische beslissingen van de Raad van Bestuur 2011 heeft voor een groot deel in het teken gestaan van de inspectiebezoeken en van het op orde houden van de financiën. Daarnaast is, ondermeer tijdens de strategiedag in november, aandacht besteed aan organisatieontwikkeling en versterking van de sectoren van Cordaan. Ook heeft de Raad van Toezicht in 2011 in haar bijeenkomsten met de Raad van Bestuur van gedachten gewisseld over het meerjarenbeleidsplan Dit heeft uiteindelijk geleid tot een definitief meerjarenbeleidsplan. De Raad van Toezicht als werkgever De Raad van Toezicht is in haar honoreringsbeleid met het bestuur overeengekomen dat een verdere versobering van de arbeidsvoorwaarden zal plaatsvinden. Vanaf januari 2010 wordt de nieuwe code BBZ (Beloningscode in de Bestuurders Zorg) van de NVZD en NVTZ gehanteerd. In 2011 is de honorering van de Raad van Bestuur volledig binnen de grenzen van code gebracht en heeft uitsluitend indexering plaatsgevonden. De voorzitter en vice-voorzitter van de Raad van Toezicht hebben met de bestuurders individuele jaargesprekken gevoerd over de resultaten van 2010 en de doelstellingen voor Daarbij is uitgebreid aandacht besteed aan individueel en gezamenlijk functioneren en ontwikkeling. 14

15 CORDAAN JAARDOCUMENT Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens Stichting Cordaan Groep Postbus BC Amsterdam KvK info@cordaan.nl Structuur van het concern Juridische structuur Het bestuur van Cordaan wordt gevormd door de Stichting Cordaan Groep. Onder de Stichting Cordaan Groep vallen in 2011: Stichting Cordaan (en daaronder Cordaan Thuisdiensten BV); Stichting Prisma Stichting Paramedische zorg Cordaan Stichting Meer Bewegen voor Ouderen Stichting Fonds Verenigde Amstelhuizen Eben Haëzer te Amsterdam, opgericht 4 januari In dit fonds zijn de gelden belegd van de verkoop van de woningen bij Eben Haëzer aan woningstichting Rochdale. Stichting Fonds Verenigde Amstelhuizen te Amsterdam, opgericht 4 januari In dit fonds zitten de gelden van de verkoop van de woningen van Osdorperhof aan woningstichting Rochdale. Stichting Cordaan Groep heeft een belang van 51% in Trisvah Schoonzorg B.V., opgericht 3 juni 1998 Stichting Cordaan is 100% aandeelhouder van Cordaan Thuisdiensten BV Stichting Cordaan Groep Stichting Cordaan BV Schoonzorg Stichting Meer Bewegen Voor Ouderen Stichting Prisma Stichting Param. Zorg Cordaan Stichting Fonds VA EH Stichting Fonds VA Stichting Cordaan Thuisdiensten BV 15

16 Besturingsmodel en organisatiestructuur Cordaan kent een Raad van Toezichtmodel met een driehoofdige Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor het strategische beleid. Elk lid van de Raad van Bestuur is hierbij verantwoordelijk voor een regio en voor een sector. De sectoren van Cordaan zijn onderverdeeld in de regio s West, Midden en Oost. Elke regio wordt aangestuurd door een directieteam dat binnen de door de Raad van Bestuur vastgestelde kaders verantwoordelijk is voor de uitvoering van het beleid. Ter ondersteuning van de regio s zijn Cordaan Zorgondersteuning en Cordaan Bedrijfsondersteuning ingericht. Het organogram van Cordaan ziet er schematisch als volgt uit: Raad van Toezicht Raad van Bestuur OR CCC Communicatie Bestuursondersteuning Cordaan Zorgondersteuning en Cordaan Academie V&V Regio West Regio Midden Regio Oost GGZ VGZ V&V Thuiszorg GGZ VGZ V&V Thuiszorg GGZ VGZ Thuiszorg Financiën & ICT. P&O Huisvesting en Fac. Zaken Toelatingen De Stichting Cordaan levert AWBZ-brede zorg met de volgende toelatingen per sector. V&V VGZ GGZ Thuiszorg Persoonlijke Verzorging Ja Ja Ja Ja Verpleging Ja Ja Ja Ja Huishoudelijke Verzorging Ja Ja Ja Ja Ondersteunende Begeleiding Ja Ja Ja Ja Activerende begeleiding Ja Ja Ja Ja Behandeling Ja Ja Nee Nee Verblijf Ja Ja Ja Nee Overzicht toelatingen per sector Medezeggenschap medewerkers Cordaan kent een Ondernemingsraad. Elke regio van Cordaan heeft een Onderdeelcommissie. De Ondernemingsraad en Onderdeelcommissies zijn belast met de taken zoals deze door de Wet op de Ondernemingsraden en de op onze organisatie betrekking hebbende CAO s zijn neergelegd. De werkwijze is neergelegd in een huishoudelijk reglement. 16

17 CORDAAN JAARDOCUMENT 2011 Medezeggenschap cliënten Cordaan kent in ieder verzorgings- en verpleeghuis een Cliëntenraad in de zin van de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen. Deze cliëntenraden werken samen in de sectorale cliëntenraad V&V. Ook de GGZ heeft een eigen sectorale cliëntenraad. Daarnaast functioneren in de sector VGZ twee Cliëntenraden: de Cliëntenraad VGZ, die geheel uit cliënten met een verstandelijke beperking bestaat, en de sectorale cliëntenraad VGZ, die bestaat uit vertegenwoordigers/verwanten van cliënten. Op diverse niveaus (wijk- en locatieraden) in de VGZ is overleg met vertegenwoordigers van cliënten en verwanten. Cordaan Thuiszorg kent eveneens een eigen sectorale cliëntenraad. De Centrale Cliëntenraad Cordaan geeft op concernniveau uitvoering aan de taken van de medezeggenschap cliënten. Een ambtelijk secretariaat ondersteunt de sectorale raden en de Centrale Cliëntenraad. Daarnaast zijn er coaches voor cliënten met een verstandelijke beperking. In de begroting is het budget van de Cliëntenraad afzonderlijk weergegeven. Cordaan is aangesloten bij de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden Gehandicaptenzorg en V&V. 2.3 Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering Cordaan biedt (al dan niet in combinatie met verblijf) ondersteuning, zorg en dagbesteding in de sectoren: verpleging en verzorging (V&V) verstandelijk gehandicaptenzorg (VGZ) thuiszorg geestelijke gezondheidszorg (GGZ) Verzorging en verpleging Cordaan heeft vijfentwintig woonlocaties in de V&V. Dit betreffen zowel verzorgingshuizen, verpleeghuizen als kleinschalige woonvoorzieningen. Binnen de V&V ligt de nadruk op somatische en psychogeriatrische zorg. Daarnaast zijn er verschillende servicepunten. Deze servicepunten en het merendeel van de activiteiten in verzorgingshuislocaties zijn toegankelijk voor buurtbewoners. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld restaurants en internetcafés. Zorg voor mensen met een verstandelijke beperking Op het gebied van de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking ligt de nadruk op het bieden van een veilige woonomgeving in de vorm van individueel wonen en groepswonen. Cordaan heeft voor cliënten in Amsterdam ruim vijftig woonlocaties. Daarnaast wordt dagbesteding georganiseerd (activiteiten en werkvormen) voor intra- en extramurale cliënten. De doelgroepen betreffen zowel kinderen, jong volwassenen, volwassenen en ouderen. Naar aanleiding van een grote stedelijke behoefte aan tijdelijke opvang in noodsituaties voor mensen met een verstandelijke beperking en bijkomende psychiatrische problematiek biedt Cordaan ook externe crisisinterventie aan in de crisisunit. Thuiszorg Cordaan Thuiszorg levert een breed pakket aan thuiszorgdiensten. Van hulp bij huishouding tot en met gespecialiseerde verpleegkunde; van maaltijdvoorziening tot het uitlenen van hulpmiddelen. Tot de doelgroep behoren niet alleen ouderen, maar ook kinderen en andere leeftijdsgroepen die al dan niet tijdelijk behoefte aan ondersteuning thuis hebben. Geestelijke gezondheidszorg Cordaan GGZ is gespecialiseerd in begeleiding van mensen die langdurige psychiatrische en / of psychosociale problemen hebben. Dit onderdeel biedt zes locaties op het gebied van beschermd en begeleid wonen, dagbesteding op / vanuit dagactiviteitencentra, trajectbegeleiding en werkvormen. 17

18 2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Kerngegevens Cordaan totaal Cliënten Aantal Aantal Totaal aantal clïenten sectoren (excl. Wmo) Aantal cliënten met zorg en verblijf per einde verslagjaar Waarvan ZZP-cliënten met zorg en verblijf per einde verslagjaar Aantal cliënten dagactiviteiten per einde verslagjaar Aantal extramurale cliënten exclusief cliënten dagactiviteiten per einde verslagjaar Capaciteit Aantal Aantal Aantal beschikbare plaatsen met AWBZ-verblijf per einde verslagjaar Productie Aantal Aantal Aantal dagen met zorg en verblijf in verslagjaar Waarvan ZZP-dagen met zorg en verblijf in verslagjaar Aantal dagdelen dagactiviteiten in verslagjaar Aantal uren extramurale productie in verslagjaar (exclusief dagactiviteiten en WMO) Personeel Aantal Aantal Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar Bedrijfsopbrengsten Bedrag in euro s Bedrag in euro s Totaal bedrijfsopbrengsten in verslagjaar Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Waarvan overige bedrijfsopbrengsten Kerngegevens Cordaan groep (exclusief WMO) Werkgebieden De werkzaamheden van Cordaan en Cordaan Thuiszorg concentreren zich voornamelijk in Amsterdam. Verder zijn er locaties in Zaanstad, Diemen, Huizen, Maartensdijk en Nieuw Vennep. De zorgkantoorregio s zijn de volgende: Amsterdam (Agis, Amersfoort) Zaanstad (Achmea, Zwolle) Utrecht (Agis, Amersfoort) t Gooi (Agis, Amersfoort) Haarlemmermeer (Zorg en Zekerheid, Leiden). 2.4 Samenwerkingsrelaties Cordaan maakt haar opdracht waar door intensieve samenwerking met partijen die, elk op hun eigen terrein, een bijdrage leveren aan het leven of de leefomgeving van onze cliënten. Cordaan kiest er bewust voor om niet alles zelf te doen. In plaats daarvan werken wij ten behoeve van onze cliënten samen met partners. Per sector wordt hierna uitgewerkt welke partners dit zijn. Verpleging en verzorging In de verpleging en verzorging wordt onder meer samengewerkt met het Academisch Medisch Centrum, VUMC, Stichting Lucas Andreas Ziekenhuis, Slotervaartziekenhuis, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, Spaarneziekenhuis, Boven IJ Ziekenhuis en Reade. Deze samenwerking is met name gericht op ketenzorg: van het ziekenhuis via rehabilitatie bij Cordaan naar de thuissituatie. Daarnaast wordt samengewerkt met eerstelijnsorganisaties (GAZO), huisartsen en welzijnsorganisaties (Impuls, DORAS, Combiwel). 18

19 CORDAAN JAARDOCUMENT 2011 Verstandelijk Gehandicaptenzorg In de verstandelijk gehandicaptenzorg wordt samengewerkt met GGZ-Ingeest en Arkin, de afdeling Wier (Altrecht GGz), Bartimeus, De Bascule, Visio, Weerklank, Reade, MEE Amstel en Zaan, KDC Omega, Ons Tweede Thuis, Philadelphia Zorg Amsterdam, WRA Groep, Pantar, Stichting Prisma, Columbus, Stichting Instap, De Omslag, Orthopedagogisch Centrum Middelveld, HVO Querido en verschillende scholen (Heldringschool, Kingmaschool, Van Koetsveldschool, Alphons Laudyschool, Tylthylschool). Op het terrein van de jeugdzorg is er onder meer samenwerking met Bureau Jeugdzorg, William Schrikker Groep, MOC Kabouterhuis en overige organisaties op het terrein van de jeugdzorg. Geestelijke Gezondheidszorg In de geestelijke gezondheidszorg werkt Cordaan onder meer samen met Arkin, GGZ ingeest, HVO Querido en het Leger des Heils. Tevens participeert Cordaan in de RIBW-alliantie, een landelijk overleg op bestuurlijk niveau met alle RIBW-organisaties, verbonden aan GGZ Nederland. Hier worden landelijke ontwikkelingen besproken en oplossingsrichtingen bepaald. Cordaan Thuiszorg Cordaan Thuiszorg werkt in Amsterdam, Diemen, Zaanstad, Huizen en Maartensdijk samen met diverse aanbieders van zorg en welzijn, met name huisartsen, apotheken en gezondheidscentra, specialisten en ziekenhuizen en welzijnsorganisaties. De samenwerking binnen de care-sector strekt zich uit tot aanbieders van thuiszorg, (ouderen) zorg met verblijf, verstandelijk gehandicaptenzorg en geestelijke gezondheidzorg. Met de gemeente Amsterdam en de deelraden is er samenwerking op het gebied van sociaal georiënteerde dienstverlening, zoals Thuisbegeleiding en mantelzorgondersteuning. Brancheorganisaties Cordaan is aangesloten bij de landelijke branche-organisaties als de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN), ACTIZ en GGZ Nederland. Op stedelijk niveau is Cordaan bij de SIGRA aangesloten. Cliëntenorganisaties In het kader van de belangenbehartiging van cliënten zijn de cliëntenraden aangesloten bij de Federatie van Ouderverenigingen, Cliëntenbelang Amsterdam, Onderling Sterk, de LSR (Steunpunt medezeggenschap) en de Landelijke Organisatie Cliëntenraden. Overheid en financiers Er worden contacten onderhouden met de gemeente Amsterdam, Diemen, Haarlemmermeer, Zaandam, Huizen, De Bilt en Nieuw-Vennep. Binnen de gemeente Amsterdam zijn de belangrijkste partners de diverse stadsdelen en diensten (GGD, Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling, Dienst Wonen Zorg en Samenleven, Dienst Werk en Inkomen). Daarnaast is op landelijk niveau waar nodig contact met het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Ministerie van Sociale Zaken en werkgelegenheid, Ministerie van Verkeer Ruimtelijke Ordening en Milieu, Ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit, AGIS Zorgverzekeringen, NZa, CBZ, CIZ. Overig Cordaan participeert in het Kennisnetwerk Ouderenzorg van de Vrije Universiteit. Met de Universiteit van Amsterdam is een onderzoekslijn uitgezet voor de effecten van de integratie van mensen met een verstandelijke beperking in de samenleving. Tussen Cordaan en het AMC wordt samengewerkt op de volgende onderwerpen: ketenzorg, programma kwetsbare ouderen, verbinding specialistische gehandicaptenzorg, AVG-arts, psychiatrie en wetenschappelijk onderzoek, en de opleiding (wijk) verpleegkundigen. Met ROC-ASA en ROC Amsterdam lopen convenanten over stageplaatsen in de gehandicaptenzorg. Er zijn binnen Cordaan leerwerkbedrijven. Verdere samenwerkingsverbanden zijn er met Stichting Thuiszorg Gehandicapten, diverse Regionale Opleidingscentra, hogescholen en universiteiten, de woningcorporaties De Key, Stadgenoot, Eigen Haard, de Alliantie, Ymere, Rochdale, Woonzorg Nederland en Woningstichting de Bilt. 19

20 3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 3.1 Normen voor goed bestuur Raad van Bestuur en Raad van Toezicht geven uitvoering aan bestuur van en het toezicht op Cordaan. Zij doen dit op basis van de normen zoals deze zijn vastgelegd in de Zorgbrede Governance Code De principes van de Governance Code zijn verwerkt in de statuten, het huishoudelijk reglement van de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur en in het besturingsmodel van Cordaan. 3.2 Raad van Bestuur Samenstelling Raad van Bestuur Naam Bestuursfunctie Dhr. drs. E.W.C.M. Damen msm Voorzitter RvB Nevenfuncties: - Lid bestuur NVZD - Lid Bestuur Pensioenfonds Zorg en Welzijn - Lid Raad van Advies Herinneringscentrum Kamp Westerbork (tot 1 november 2011) - Lid Raad van Toezicht Waterlandziekenhuis (tot 1 juli 2011) Dhr. drs. K. Verwey mmc Vice-voorzitter RvB Nevenfuncties: - Penningmeester Bestuur SIGRA - Lid Bestuur Stichting Muziekpaleis Utrecht (tot 1 juni 2011) - Lid Raad van Toezicht Gooise Scholen Federatie Dhr. drs. H. Kouwenhoven Lid RvB Nevenfuncties: - Lid stuurgroep Zorg voor Beter ZonMw - Voorzitter Raad van Toezicht Warm Thuis Benoeming De Raad van Toezicht benoemt de leden van de Raad van Bestuur. Over een benoeming wordt advies ingewonnen van de Centrale Cliëntenraad Cordaan en de Ondernemingsraad Cordaan. Taak en werkwijze Taak en werkwijze van de Raad van Bestuur zijn statutair vastgelegd en uitgewerkt in het statuut van de Raad van Bestuur en directie Cordaan, het bestuurs-, directie- en managementstatuut. Vergaderschema, wijze van besluitvorming en bekendmaking De formele besluitvorming van de Raad van Bestuur vindt plaats in haar vergaderingen, die twee keer per week plaatsvinden. In 2011 heeft de Raad van Bestuur eenenzeventig keer vergaderd. De besluiten worden vastgelegd in een verslag. Raad van Toezicht, leidinggevenden, stafmedewerkers en medezeggenschapsorganen ontvangen via Nieuws uit Bestuur en Directie wat er in de Raad van Bestuur en de Directieraad aan de orde is geweest. Nieuws uit Bestuur en Directie is in het verslagjaar zeven keer verschenen. Bezoldiging en openbaarmaking Bezoldiging is conform de normen van de code BBZ (Beloningscode Bestuurders in de Zorg) dat is vastgesteld door de NVZD en de NVTZ. De bezoldiging en de openbaarmaking vinden plaats conform de daaraan gestelde wettelijke voorschriften. 20