Nieuwe woonpatronen van middenklassegezinnen in Amsterdam. Willem R. Boterman Universiteit van Amsterdam Urban Geographies

Transcriptie

1 Nieuwe woonpatronen van middenklassegezinnen in Amsterdam Willem R. Boterman Universiteit van Amsterdam Urban Geographies

2 Inwoners Amsterdam : : : Urbanisatie Suburbanisatie Re-urbanisatie?

3 Bevolkingsdynamiek Amsterdam

4 Suburbanisatie Begonnen eind 19 de eeuw

5 Suburbanisatie Doorknippen van de band tussen wonen en werken door technologische veranderingen in de transportinfrastructuur: Tram en Trein Later: de Auto elite gegoede burgerij gewone man

6 Suburbanisatie vooral van (hogere) middenklasse

7 Verpaupering van binnensteden

8 Verpaupering van binnensteden

9 Suburbanisatie vooral van gezinnen % van de Amsterdamse bevolking 0-14 jaar In 1986 (dieptepunt) slechts 13% 0-14 jaar

10 Bevolkingsdynamiek Amsterdam

11 Bevolkingsdynamiek Amsterdam

12 Bevolkingsdynamiek Amsterdam

13 Gezinnen in de Regio Amsterdam bron O&S 2012 Amsterdamse Metropoolregio (zonder Amsterdam) 37,1% huishoudens met kinderen 18,6% kinderen (leeftijd 0-14) Amsterdam 24,7% huishoudens met kinderen 15,9% kinderen (leeftijd 0-14)

14 Tweeoudergezinnen 2011 (tienpuntschaal)

15 Kinderen 0-11% 10pt

16 Concentraties kinderen

17 Concentraties kinderen

18 Concentraties kinderen 2000 (rood) (blauw)

19 Trend in % gezinshuishoudens bron (CBS, 2007) Amsterdam 21,6 23,2 24,0 24,4 24,7

20 Veranderende Concentraties Kinderen (0-11) 1994 (paars) 2010 (geel)

21 % huishoudens met kinderen in Amsterdamse buurten 2011

22 % toename huishoudens met kinderen in Amsterdamse buurten D E A C B Increase family households increase more than 5% increase above average 2-5% increase low er than average 0-2% decrease 0-5% decrease more than 5% no data or too low N

23 Veranderende concentraties autochtone kinderen (0-11)

24 Veranderende concentraties Surinaams-Amsterdamse kinderen (0-11) ( )

25 Toename middenklassegezinnen

26 Middenklassegezinsbuurten

27 Amsterdamse buurten met het hoogste percentage middenklassegezinnen Gezinnen 2007 Middenklasse gezinnen 2007 (%) (%) IJburg 49,2 27,9 Waterland/Nieuwendammerdijk 40,2 23,5 Apollobuurt 27,1 22,2 Middenmeer 31,7 21,8 Oostelijk Havengebied 31,7 20,0 De Aker/Lutkemeer 45,9 19,8 Willemspark 26,9 19,4 Sloten en Riekerpolder 43,1 18,3 Scheldebuurt 20,7 15,2 Museumkwartier/Duivelseiland 20,6 15,7 Amsterdam 24,1 7,7 Bron: O&S 2007; WIA 2007

28 Eerste conclusies Middenklassegezinnen nemen toe Nieuwbouwlocaties zoals Oostelijk Havengebied, IJburg, en De Aker blijken ook aantrekkelijk Groei vooral ook in binnen de ring gelegen buurten

29 Waarom een toename van middenklassegezinnen? Gentrification: de algemene toename van middenklasse in de stad

30 M 2 prijs woningen 2011

31 Waarom een toename van middenklassegezinnen? Gentrification: de algemene toename van middenklasse in de stad Groeiende koopsector Nieuwbouw in de Aker, IJburg etc

32

33 Willem R. Boterman

34 Het onderzoek Traditionele idee: kinderen horen niet in de stad Beleid is gericht op de stad als domein van één of tweepersoonshuishoudens Het krijgen van kinderen leidt tot vertrek uit de stad

35 Opzet onderzoek Twee jaar volgen van middenklassegezinnen die: - Binnen de ring van Amsterdam wonen - Zwanger zijn van hun eerste kind - Huishoudinkomen van Ten minste één van beide partners minimaal HBO opleiding

36 Methodes Twee enquetes, 2008, 2010 Twee interviews met 28 stellen die zwanger waren van hun eerste kind (2008, 2010) GIS analyses van SSB data, EBB data, CBS en O&S Amsterdam data

37 Locatie Respondenten

38 Resultaten Verhuismobiliteit middenklassegezinnen (n=232) 19% 6% 18% 57% Verhuisd binnen centraal Amsterdam Verhuisd buiten de ring Verhuisd naar de regio of elders Niet verhuisd

39 Resultaten Verhuisintenties centraalwonenden (n=159) 20% Niet van plan te verhuizen 54% Van plan te verhuizen binnen de ring Amsterdam 26% van plan te verhuizen naar buiten de ring

40 De vraag of middenklasse gezinnen blijven of weggaan uit de stad is verbonden met hun positie in vijf velden: - klasse (inkomen, opleiding, life style) - gender houdingen - woongeschiedenis Onderwijs Sociale netwerken Wonen Werk verhuismobiliteit Consumptie

41 Wonen Woningkenmerken (grootte, indeling, eigendom, type) Buurt (sociale samenstelling buurt, ligging) Symbolische aspecten (identiteit, distinctie) Persoonlijke achtergrond en ideeën over ouderschap

42 Resultaten Wonen Woningtype in apartment 2010 ground floor apartment with garden house with garden 0% 20% 40% 60% 80% 100% Eigendom Owner occupied Private rent Social rent 0% 20% 40% 60% 80% 100%

43 Resultaten Wonen Woninggrootte % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% more than 125 sqm less than 50 sqm 20% 10% 0% central 2008 central 2010 peripheral 2010

44 Werken Lokale arbeidsmarkt Woon-werk afstanden Taakverdeling

45 Kenniswerkers in Amsterdam

46 Werken Taakverdeling gezinshuishoudens 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% dual full time 2008 one and a half large one and a half small symmetrical parttime male breadwinner 2010 female dominant

47 taakverdeling ruimtelijk gezien Noord Nieuw West Binnenstad IJburg Oostelijk havengebied Percentage Symmetrische Huishoudens 37% tot 51% 29 tot 37% 21% tot 29% 11% tot 21%

48 Culturele consumptie Consumptie

49 Consumptie Culturele consumptie Symbolische consumptie van de stad zelf

50 Consumptie Culturele consumptie Symbolische consumptie van de stad zelf Praktische aspecten van consumptie

51 Onderwijs Basisonderwijs: - Kwaliteit - Etnische samenstelling - Postcodebeleid en wachtlijsten - Nabijheid Middelbare school

52 Schoolsegregatie in Amsterdam

53 Schoolkeuze Bij het kiezen van een woning houd ik rekening met de aanwezigheid van een goede school (2008) Bij het kiezen van een woning houd ik rekening met de aanwezigheid van een goede school (2010) helemaal mee oneens 8% neutraal 10% helemaal mee eens 13% helemaal mee oneens 3% neutraal 14% helemaal mee eens 13% mee oneens 16% mee oneens 32% mee eens 37% mee eens 54%

54 Sociale netwerken Vrienden Familie Buren Buurt en Stadsgenoten

55 Vrienden in Centraal Amsterdam gebleven uit Centraal Amsterdam verhuisd beste vrienden in amsterdam 73% beste vrienden niet in amsterdam 27% beste vrienden in amsterdam 38% beste vrienden niet in amsterdam 62%

56 Verschillende trends