Wordt de positie van steden sterker of zwakker? Hoe zit dat met Amsterdam?

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Wordt de positie van steden sterker of zwakker? Hoe zit dat met Amsterdam?"

Joke van den Berg
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Wordt de positie van steden sterker of zwakker? Hoe zit dat met Amsterdam? De stad als bevolkingsmagneet dinsdag 29 januari 2013 Leo van Wissen Directeur, Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut NIDI En Hoogleraar Economische Demografie Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen Rijksuniversiteit Groningen

Directeur, Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut NIDI En

2 Bevolkingsontwikkeling in de wereld naar stad en platteland Miljarden urbane bevolking rurale bevolking Bron: UN: World Urbanization Prospects, 2009 revision

2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 Miljarden urbane bevolking

3 Onderscheiden naar ontwikkelde en ontwikkelingslanden Bron: UN: World Urbanization Prospects, 2009 revision

4 City lights wereldwijd

5 De rol van steden Traditioneel: Agglomeratie-effecten voor bedrijven De grootste kansen op een baan, inkomen vind je in de steden De diversiteit van steden: (Jane Jacobs) Maar recent: Steden worden steeds belangrijker in een kennis-samenleving Face-to-face contacten zijn belangrijk in een hoogwaardige dienstensamenleving

(Jane Jacobs) Maar recent: Steden worden steeds belangrijker in een

6 Amsterdam 1544

7 Amsterdam 2010

8 Glasvezelnetwerk Noordvleugel

9 Een belangrijk boek over verstedelijking Het boek klopt niet helemaal helemaal Afstand doet er niet meer toe Globalisering heeft van de hele wereld een gelijk speelveld gemaakt

10 Oorzaken die de wereld platter hebben gemaakt volgens Friedman 1. The beginning of the collapse of communism 2. The World Wide Web 3. The integration and standardization of software 4. Uploading Internet-based dissemination of information 5. Outsourcing 6. Offshoring 7. Supply chaining 8. Computing, file-sharing, VoIP, videoconferencing

The integration and standardization of software 4.

11 Twee interpretaties over stedelijke groei 12 een De groot uitdijende stedelijk stad veld

12 Mega-regions as defined by Richard Florida

13 Belang van mega-regio s: % GDP Population Patents Citations Top Top Top Bron: Richard Florida, Tim Gulden and Charlotta Mellander The rise of the mega-region (2008) NB: De regio Amsterdam Rotterdam Brussel Lille- Bremen Hamburg is in 2000 de vierde mega regio ter wereld

3 Bron: Richard Florida, Tim Gulden and Charlotta Mellander The rise of the

14 Als regio s belangrijker worden (en Friedman ongelijk heeft) dan neemt de positie van de Randstad tov de rest van Nederland in belang toe is de magneetfunctie van Amsterdam te zien aan de hand van binnenlandse en buitenlandse migratiepatronen Instroom van hoger opgeleide jongeren uit andere regio s Instroom van kennismigranten uit andere landen Maar moeten we ook rekening houden met verschillende ruimtelijke schaalniveau s

en buitenlandse migratiepatronen Instroom van hoger opgeleide jongeren uit andere regio s Instroom van

15 Bevolkingsgroei naar regio Nederland stad amsterdam groot amsterdam noord-vleugel overige 3 grote steden overig randstad buitenring randstad overig nederland

overige 3 grote steden overig randstad buitenring randstad

16 De toekomst volgens CBS-PBL Randstad Buitenring Randstad Overig Nederland stad amsterdam noord-vleugel

17 Vestiging en vertrek: stad Amsterdam buitenlands vestigingssaldo binnenlands vestigingssaldo

18 Vestiging en vertrek: overig Noordvleugel buitenlands vestigingssaldo binnenlands vestigingssaldo

19 Wie zijn die migranten: Naar leeftijd Naar herkomst / bestemming

20 Migratiesaldo naar leeftijd/levensfase Stad Amsterdam gezinsmig jong jong25-40 ouderen

21 Migratiesaldo naar leeftijd/levensfase overig Noordvleugel gezinsmig jong jong25-40 ouderen

22 Een scheve partnermarkt in de stad door binnenlandse migratie saldo mannen saldo vrouwen mannen vrouwen 25-40

23 En een steeds groter leeftijdsverschil 30 % Nederland Groot-Amsterdam (CR) Amsterdam

24 Herkomst binnenlandse vestigers Overig West Nederland 35% Amsterdam Noord- Nederland 6% Oost- Nederland (excl.fl) 11% Zuid- Nederland 11% Overig Noordvleugel Amsterdam 28% Noord- Nederland 8% Oost- Nederland (excl.fl) 13% Noordvleugel 37% Overig West Nederland 40% Zuid- Nederland 11%

25 De rol van binnenlandse migratie op verschillende regionale schaalniveau s: het voorbeeld van Noord- Nederland en de Randstad Bron: FRW-RUG: Quickscan Groningen, 2009

26 Top 30 herkomstgemeenten Onder de top-30 herkomststeden voor Amsterdam in 2011 zitten 9 universiteitssteden (geel) Overige: Noordvleugelgemeenten (14: blauw) of grotere gemeenten elders in NL (7: rood) Ouder-Amstel Uithoorn Stichtse Vecht Apeldoorn Bussum De Ronde Venen Lelystad Delft Breda Amersfoort Arnhem Hoorn Tilburg Alkmaar Eindhoven Maastricht Hilversum Nijmegen Purmerend Leiden Groningen (gemeente) Diemen Haarlem Haarlemmermeer Zaanstad 's-gravenhage (gemeente) Rotterdam Almere Utrecht (gemeente) Amstelveen

27 Concentratie vs deconcentratie Suburbanisatie: overheerste tot eind jaren 80 Trek uit de Randstad naar groene Hart en de buitenring, gebundelde deconcentratie Urbanisatie: overheerst sinds de jaren 90 Trek uit de periferie naar de Randstad (vooral universiteitssteden Amsterdam, Utrecht)

28 Kans om als immigrant zich in Amsterdam cq overig Noordvleugel te vestigen niet-westers westers excl. NL % % Amsterdam Overig Noordvleugel Amsterdam Overig Noordvleugel

29 Immigratie-ontwikkeling Amsterdam overig Noordvleugel aantal immigranten aantal immigranten westers (excl. NL) niet-westers westers (excl. NL) niet-westers

30 Verdichting

31 Conclusies (1) Stedelijke regio s worden steeds belangrijker in een kennissamenleving Verschillen tussen centrum en periferie nemen toe Mega regio s zijn de economische centra van de wereld Amsterdam is onderdeel van een van de grootste megaregio s ter wereld (Richard Florida et al. 2008)

32 Conclusies (2) In Nederland heeft sinds 1985 een ommekeer plaatsgevonden van een tendens naar een plattere ruimtelijke structuur naar grotere pieken in de Delta Randstad groeit sneller dan de rest van NL En bevolkingskrimp in de periferie is de keerzijde van dezelfde medaille De buitenring groeit nog sneller De Noordvleugel, inclusief Amsterdam, haalt de achterstand in Toekomst: CBS-PBL prognose zet in op versterking van deze trends

33 Conclusies (3) Binnenlandse migratie naar Amsterdam: Veelal uit de regio, hogeropgeleid, jong Laatste 10 jaar toenemend Binnenlandse migratie naar overig Noordvleugel: Veelal oudere jongeren, gezinnen Afnemend

34 Conclusies (4) Internationale migratie: Toenemend belang westerse migranten Toenemende focus van migranten op Amsterdam

35 Conclusies (5) Demografische trends wijzen op versterking van Amsterdam en de Noordvleugel En de positie van Amsterdam binnen de Noordvleugel wordt ook belangrijker

Vergelijkbare documenten

Eindexamen aardrijkskunde oud progr vwo 2010 - I

Eindexamen aardrijkskunde oud progr vwo 2010 - I Migratie en mobiliteit Opgave 4 Binnenlandse migratie Bestudeer bron 1 die bij deze opgave hoort. Uit de bron valt een verschil op te maken tussen de noord- en de zuidvleugel van de Randstad wat betreft