Programma 4 Dongeradeel Vernieuwt Bestuur interactieve beleidsvorming Klantgerichtheid Plaats en taak van

Transcriptie

1 Begroting 2013

2

3 Inhoudsopgave Recapitulatie... 3 Inleiding bij de begroting Voorwoord Uitgangspunten begroting Resultaat begroting Stand van de eenmalige middelen Voorstel Addendum op de begroting Paragrafen Paragraaf lokale heffingen Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen Paragraaf financiering Paragraaf bedrijfsvoering Verbonden partijen Paragraaf grondbeleid Weerstandsvermogen Bijlagen Staat van reserves en voorzieningen Programma s Programma 1 Dongeradeel Werkt Ruimtelijke Ontwikkeling Binnenstad Werkgelegenheid Integrale gebiedsontwikkeling Regiomarketing Toerisme Programma 2 Dongeradeel Leeft Cultuur Duurzaamheid Natuur- en landschap Sport en recreatie Veiligheid Wonen infrastructuur Programma 3 Dongeradeel Zorgt Werk en inkomen Jeugd en gezin Onderwijs Ouderen Volksgezondheid WMO Taalbeleid Frysk

4 Programma 4 Dongeradeel Vernieuwt Bestuur interactieve beleidsvorming Klantgerichtheid Plaats en taak van de gemeente Algemene dekkingsmiddelen & onvoorzien Vaststellingsbesluit

5 Recapitulatie - 3 -

6 - 4 -

7 Recapitulatie programmabegroting BATEN Rekening Begroting Begroting Raming Raming Raming Omschrijving Dongeradeel Werkt Dongeradeel Leeft Dongeradeel Zorgt Dongeradeel Vernieuwt A Algemene dekkingsmiddelen & onvoorzien Totaal Baten LASTEN Rekening Begroting Begroting Raming Raming Raming Omschrijving Dongeradeel Werkt Dongeradeel Leeft Dongeradeel Zorgt Dongeradeel Vernieuwt A Algemene dekkingsmiddelen & onvoorzien Totaal Lasten Saldo baten en lasten Toevoegingen & onttrekkingen aan reserves Onttrekkingen Toevoegingen Saldo toevoegingen & onttrekkingen aan reserves Saldo na mutatie reserves

8 - 6 -

9 Inleiding bij de begroting

10 - 8 -

11 1. Voorwoord Hierbij treft u de begroting 2013 en meerjarenraming aan. In 2012 is onder begeleiding van PWC gestart met het proces om te komen tot een verbeterde planning en control cyclus. Bij aanvang van de nieuwe raadsperiode in 2014 zal dit proces gereed zijn. Het doel van het proces is om u als raad nog beter te faciliteren in uw taak om de kaders via de begroting vast te stellen. In de begroting 2013 hebben wij een wijziging aangebracht in de onderverdeling van de thema s van programma 2. Het thema Voorzieningen ging met name over de aanbesteding van openbaarvervoer. Omdat dit beleid inhoudelijk beter past onder het al bestaande thema infrastructuur hebben wij deze twee thema s samengevoegd. Het thema Voorzieningen is dan ook komen te vervallen. In de volgende paragrafen gaan wij in op de gehanteerde uitgangspunten bij de begroting, de actuele begrotingssaldi en de verschillen met het meerjarenperspectief dat het uitgangspunt was bij de perspectiefnota Daarna komen wij tot een voorstel. 2. Uitgangspunten begroting 2013 De begroting 2013 en meerjarenraming zijn gebaseerd op het beleid zoals dat eerder door u is vastgesteld. De effecten van de door u genomen besluiten in het kader van de perspectiefnota 2012 zijn in de primaire begroting verwerkt. Ook de bezuinigingen in het kader van de takendiscussie 2011 zijn volgens bijlage 1 van de perspectiefnota 2012 verwerkt in de begroting. In het kader van de perspectiefnota 2012 heeft u besloten de komende jaren de volgende uitgangspunten te hanteren voor het gemeentelijk financieel beleid: 1. De meerjarenbegroting aan te passen in verband met enige vertraging in de realisatie van de Focus bezuinigingstaakstelling. 2. Het realiseren van de bezuinigingstaakstelling op de WSW in de meerjarenbegroting met 1 jaar in de tijd op te schuiven, zodanig dat in de jaren wordt uitgegaan van een gefaseerde te realiseren taakstelling van 1 miljoen. 3. Het in 2013 aanwezige totaalbudget voor het kapitaalgoederenbeheer als maximumniveau te hanteren in relatie tot de te maken keuzes in de kwaliteitsniveaus van de kapitaalgoederen

12 4. In de aan u voor te leggen projectvoorstellen waar dat nodig is in het vervolg ook de extra noodzakelijke tijdelijke personele capaciteit op te nemen. 5. In het kader van de gemeentelijke samenwerking na het voltooien van de lopende samenvoegingsprocessen in te zetten op het proces van ambtelijke c.q. bestuurlijke fusie met de vier gemeenten en minder op samenvoeging van delen van onze organisatie met één of twee gemeenten. 6. De ontwikkeling van de gemeentelijke schuldpositie de komende jaren in de gaten te blijven houden en mee te nemen in de afwegingen om al of niet te investeren. 7. Na het vaststellen van het accommodatiebeleid over te gaan tot het afstoten van bezittingen die niet strategisch zijn voor de gemeentelijke bedrijfsvoering. 8. Als uitgangspunt te blijven hanteren dat de lokale lasten niet mogen uitstijgen boven het provinciaal gemiddelde en daartoe jaarlijks een vergelijking te maken op basis van het lastenniveau voor meerpersoonshuishoudens. 9. Vooralsnog niet te besluiten tot het doorvoeren van tariefswijzigingen voor het jaar 2013, maar daarover een besluit te nemen in de begrotingsvergadering in het najaar op basis van de dan beschikbare informatie. Voorstellen uit de perspectiefnota 2012: Op basis van het door u tijdens de behandeling van de perspectiefnota aangenomen amendement is er een besluit genomen over het doen van investeringen in nieuw beleid. Deze investeringen zijn opgenomen in de begroting Andere in de begroting 2013 gehanteerde uitgangspunten zijn: - De effecten van de Focus operatie zijn gedeeltelijk verwerkt in de begroting 2013 en meerjarenraming Verderop in deze inleiding (hoofdstuk 3, tabel 2) maken wij een correctie op het begrotingssaldo omdat een aantal toekomstige bezuinigingen nog niet in de personeelsstaat van de begroting 2013 zijn verwerkt. - De basis voor de raming van de loonkosten in de begroting is het salarispeil per 1 januari 2012 en de CAO sector Gemeenten die loopt van 1 juni 2011 tot en met 31 december De volgende financiële effecten van de CAO zijn verwerkt in de begroting: o 1,0% salarisverhoging per 1 januari 2012 (uitgangspunt voor de gemeentelijke salarisbedragen zijn de bedragen die gelden vanaf 1 januari 2011); o 1,0% salarisverhoging per 1 april 2012 (Uitgangspunt voor de gemeentelijke salarisbedragen per 1 april 2012 zijn de bedragen die gelden vanaf 1 januari 2012); o Voor de jaren 2013 en 2014 is uitgegaan van de nullijn

13 o Voor 2015 en 2016 is een salarisverhoging van 1% per jaar meegenomen. - Ten aanzien van de prijsstijgingen is meerjarig uitgegaan van een verhoging met 1% voor budgetten van derden en 1% voor subsidies en overdrachten. - De begrote bedragen voor de algemene uitkering van het Rijk zijn gebaseerd op de junicirculaire Voor 2016 is uitgegaan van de raming 2015 plus 1% inflatiecorrectie. - Er is een rentepercentage van 4,5% gehanteerd voor de bespaarde rente over de reserves. - Aan de algemene reserve en een beperkt aantal bestemmingsreserves heeft een rentetoevoeging plaatsgevonden van 4,5% (zie bijlage 1 bij deze inleiding). - Om het bestedingsniveau van de voorzieningen en een aantal reserves op peil te houden zijn in de meeste gevallen stortingen ten laste van de exploitatie begroot ten bate van de voorzieningen van 1,0% van de boekwaarde aan het begin van het dienstjaar (zie bijlage 1 bij deze inleiding). - Inmiddels is bekend geworden dat de rijkssubsidie per fulltime werkplek voor de sociale werkvoorziening ook na 2013 voorlopig niet wordt verlaagd (op basis van de juniraming van het Centraal Planbureau (CPB)). Bij de raming in de begroting 2013 voor onze bijdrage in het tekort van de GR NEF van is uitgegaan van de begroting van NEF aangevuld met een te realiseren taakstellende bezuiniging van In de meerjarenraming hebben we een stelpost voor de bijdrage aan het tekort in onze gemeentelijke begroting opgenomen van Dit is gedaan om de volgende redenen : 1. een nieuw kabinet kan samenhangend met de invoering van de Wet Werken Naar Vermogen er alsnog voor kiezen vanaf 2014 kortingen op de subsidie door te voeren. 2. de Wet Werken Naar Vermogen is controversieel verklaard, maar er is voldoende politiek draagvlak om deze in hernieuwde vorm door te voeren in een nieuwe kabinetsperiode. 3. het Rijk verstrekt geen éénmalige bijdrage meer ten behoeve van de herstructurering van het WSW bedrijf. Dit betekent dat er op dit moment geen dekking is voor 75% van de kosten van de voorgenomen herstructurering. 4. Het is onzeker in hoeverre het WSW bedrijf onze taakstelling van 1 miljoen die niet door NEF is overgenomen - op onze gemeentelijke bijdrage kan realiseren. In de onderstaande tabel is te zien welke bijdrage aan het tekort tijdens de perspectiefnota nog was voorzien en welke ramingen wij hiervoor nu in onze begroting hebben opgenomen

14 Bedragen x Verwachte gemeentelijke bijdrage in het tekort van GR NEF bij de perspectiefnota 2012 Verwachte gemeentelijke bijdrage rekening houdend met een gefaseerde taakstellende bezuiniging van 1 miljoen zonder dat het Rijk kortingen doorvoert op de bijdrage per s.e. Nu opgenomen in de begroting 2013 e.v De ramingen van de heffingen en belastingen zijn gebaseerd op de in de belastingkohieren 2012 opgenomen actuele opbrengsten. Voor de opbrengsten voor eigenaren van woningen wordt uitgegaan van een stijging van het WOZ volume met 1,9 miljoen en een stijging van het tarief met 2% inflatiecorrectie. Voor de opbrengsten voor niet-woningen wordt uitgegaan van een stijging van het WOZ volume met 3,7 miljoen en een stijging van het tarief met 2% inflatiecorrectie en 1% boveninflatoire stijging (tot en met 2014, conform het raadsbesluit van december 2009 over de bezuinigingen op de taken). - Voor de verhoging van de opbrengsten uit de forensenbelasting, de precariobelasting, de liggelden en de leges is een inflatiecorrectie van 2,0% toegepast. Dit percentage is gebaseerd op de ontwikkeling van het consumentenprijsindexcijfer in het afgelopen jaar. Deze verhogingen zijn al meegenomen in de begroting Bij de takendiscussie 2011 heeft u besloten om het tarief voor de toeristenbelasting te verhogen naar 1,00 per persoon per overnachting. - In verband met het gemeentelijk aandelenbezit in Kabel Noord is in de begroting structureel een dividend opgenomen van Dit is inclusief de verhoging van op basis van de takendiscussie Indien er besluitvorming gaat plaatsvinden over investeringen in glasvezel zal deze besluitvorming mogelijk leiden tot een druk op het dividend. - De kapitaallasten zijn berekend conform de staat van investeringslasten In het meerjarenperspectief zijn de kapitaallasten van de vervangingsinvesteringen begrepen. De vrijval van kapitaallasten en de lasten van vervangingsinvesteringen zijn verwerkt in de desbetreffende programma s. - We hebben bekeken op welk moment de uitvoering van de lopende investeringen daadwerkelijk leidt tot kosten. Dit hebben we afgezet tegen de tot dusverre in de begroting geraamde kapitaallasten. Op die manier is er een eerste berekening

15 gemaakt van de onderuitputting. Voor het jaar 2013 is rekening gehouden met een eenmalige vrijval van aan onderuitputting op kredieten exclusief riolering. Voor de riolering is een bedrag aan onderuitputting meegenomen van In de tweede rapportage over het boekjaar 2012 informeren we u over de verwachte vrijval van lasten over het lopende boekjaar. In 2013 zullen we aandacht blijven geven aan dit onderwerp zodat de financiële planning wordt verfijnd en aangescherpt. - In deze begroting is geen rekening gehouden met de resultaten van de septembercirculaire van het Rijk. 3. Resultaat begroting Begrotingssaldo In deze paragraaf gaan wij in op de actuele saldi van de begroting en de verschillen met het meerjarenperspectief dat het uitgangspunt was bij de perspectiefnota Saldi begroting Tabel 1: totstandkoming van het saldo van de begroting : Omschrijving (Bedragen x 1.000) Saldo baten en lasten exclusief mutaties in de reserves Af: toevoegingen aan (bestemmings)reserves Bij: onttrekkingen aan (bestemmings)reserves Begrotingstekort inclusief mutaties in de reserves Focus: Op deze cijfers moet nog een correctie worden aangebracht voor wat betreft de Focus operatie, omdat de personele bezuinigingen voor het jaar 2013 deels in de voor het opmaken van de begroting 2013 gebruikte personeelstaat zijn verwerkt en de jaren daarna in het geheel niet zijn verwerkt. Ook het jaarlijkse budget voor frictiekosten is nog niet in de begroting opgenomen. In de perspectiefnota is reeds aangegeven dat de

16 realisatie van de Focus operatie wordt vertraagd als gevolg van latere uitstroom van medewerkers. Wel gaan we ervan uit dat de taakstelling wordt gehaald. De nieuwe verwachte realisatie is Tabel 2: correctie begrotingssaldi i.v.m. Focus. Omschrijving (Bedragen x 1.000) Begrotingssaldi Correctie i.v.m. focus Jaarlijkse frictiekosten Nieuwe begrotingsaldi Verklaring van het begrotingssaldo 2013 en het saldo van de meerjarenraming In de onderstaande tabel 3 is berekend welke cijfermatige verschillen er zijn tussen de begrotingssaldi in de nieuwe begroting en de saldi waar we vanuit gingen ten tijde van de perspectiefnota Tabel 3: verschil begrotingssaldi t.o.v. de saldi in de PPN 2012 Omschrijving (Bedragen x 1.000) Begrotingssaldi (incl. Focus) Verwachte begrotingsaldi bij de PPN PM 2012 Verschil t.o.v. de stand bij de PPN In tabel 4 is weergegeven welke oorzaken er zijn voor het voordelig verschil van tussen het begrotingssaldo in 2013 t.o.v. het saldo voor het jaar 2013 wat werd verwacht ten tijde van de perspectiefnota 2012 (incl. het aangenomen amendement). Tabel 4: Omschrijving Bedrag (Bedragen x 1.000) Voordeel door het niet doorvoeren van een korting op de vergoeding per SE voor de WSW door het Rijk: 185 Lagere opbrengst parkeergelden

17 Omschrijving Bedrag (Bedragen x 1.000) Lagere rente toevoeging algemene reserves ivm lagere begrote beginstand 25 Lager voordelig verschil tussen de geraamde werkelijke rentekosten en de toegerekende rentekosten -86 Hogere bespaarde rente 35 Hogere OZB opbrengst dan geraamd in de jaarschijf 2013 van de begroting Overige verschillen -26 Voordeel per saldo: 98 Verklaring verschil meerjarenraming: Met name in het jaar 2015 is er een fors verschil tussen de nieuwe begroting en het verwachte saldo voor 2015 ten tijde van de behandeling van de PPN Het verschil is voordeliger dan de stand in de PPN De belangrijkste oorzaak hiervoor is dat de op dit moment ingeschatte bijdrage aan NEF lager is dan geraamd bij de perspectiefnota Daarnaast is de lagere parkeeropbrengst structureel vertaald -/ en is er een lager voordeel tussen de geraamde werkelijke rentekosten en de toegerekende rente -/ Conclusie meerjarenperspectief. Conclusie uit het voorafgaande is dat er weliswaar voor het jaar 2013 sprake is van een begrotingstekort dat moet worden gedekt uit de algemene reserve, maar dat de jaren daarna sprake is van een structureel sluitend meerjarenperspectief en zelfs van begrotingsoverschotten. Omdat het Rijk genoodzaakt is verdere bezuinigingen door te voeren die consequenties zullen hebben voor onze gemeentelijke meerjarenbegroting is er alle reden voorzichtigheid te betrachten met het aangaan van nieuwe verplichtingen. Bij de perspectiefnota 2013 kan weer opnieuw worden gekeken naar het dan geldende financiële perspectief en kunnen op basis van een integrale afweging nadere keuzes worden gemaakt. Kostendekkendheid riolering en reiniging De raming van de rioolheffing en afvalstoffenheffing is meerjarig gebaseerd op het principe van 100% kostendekking. De keuze kan worden gemaakt om de compensabele BTW te betrekken in de bepaling van de tarieven, omdat bij de invoering van het BTW compensatiefonds een uitname is gedaan uit de algemene uitkering ter voeding van dit fonds. Destijds is ervoor gekozen om bij de rioolheffing de compensabele BTW mee te nemen in het tarief en bij de afvalstoffenheffing is dit niet gedaan. In de perspectiefnota

18 2012 heeft u besloten om ook voor de afvalstoffenheffing de BTW mee te nemen bij het bepalen van het tarief. Dit is dan ook verwerkt in de begroting Voor ons voorstel ten aanzien van de aanpassing van de tarieven voor heffingen en belastingen verwijzen wij naar het raadsvoorstel Gemeentelijk belasting beleid 2013 en gebruikstarieven gemeentelijke sportaccommodaties dat binnenkort aan u wordt aangeboden. Riolering: In het beheersdeel van de begroting 2013 is onder thema 2.7 Infrastructuur, product , een calculatie opgenomen voor wat betreft de kostendekkendheid van de riolering. Deze calculatie sluit met een opname van uit de reserve riolering. Reiniging: In het beheersdeel is onder thema 3.5 Volksgezondheid, product , een calculatie opgenomen ten aanzien van de kostendekkendheid van de reiniging. Deze calculatie sluit met een opname van uit de voorziening huishoudelijk afval. De kostendekking is inclusief toe te rekenen BTW. Dekking begrotingssaldo 2013 Uit de tabel 2 blijkt dat er in 2013 een tekort is van Dit tekort kan worden gedekt door een onttrekking uit de algemene reserve. Takendiscussie 2011: Zoals eerder al genoemd zijn de bezuinigingen budgettair in de begroting vertaald. Over de voortgang van de invulling van de bezuinigingen zullen wij u bij afwijkingen via de tussentijdse rapportages op de hoogte stellen. 4. Stand van de eenmalige middelen In de bijlage van deze inleiding is de staat van reserves en voorzieningen opgenomen. Het verwachte beginsaldo van de algemene reserve op transactiebasis per 1 januari 2013 bedraagt In de beginstand is verwerkt: - De stand van de algemene reserve per 1 januari 2012 (inclusief het jaarrekeningsaldo 2011). - De doorlopende verplichtingen vanuit het jaar 2011 ten laste van de algemene reserve. - de geraamde toevoegingen aan de algemene reserve en geraamde onttrekkingen uit de algemene reserve in 2012 en de begrotingswijzigingen tot en met de raad van juli

19 2012 (inclusief het nadelig saldo van de eerste rapportage, de bijdrage aan de herstructurering WSW en de extra kosten van het herstel van de Wortelhaven). Het verwachte eindsaldo per 31 december 2013 bedraagt De in de perspectiefnota 2012 voorgestelde onttrekkingen ad zijn in deze eindstand per 31 december 2013 verwerkt. Omdat er voor de bijdrages aan de MFA s in Hantum en Anjum wordt uitgegaan van een gefaseerde beschikbaarstelling van de middelen over de jaren 2013 en 2014 is in het jaar 2014 nog een onttrekking uit de algemene reserve te verwachten van De verwachte eindstand van de algemene reserve rekening houdend met deze verplichting bedraagt dan / = Op grond van de vastgestelde notitie reserves en voorzieningen is de minimumstand van de omvang van de algemene reserve bepaald op 5% van de begrotingsomvang exclusief de bouwgrondexploitatie. Bij de behandeling van de perspectiefnota 2010 heeft u het besluit genomen daarnaast tijdelijk een overwaarde in de algemene reserve te willen aanhouden van 2%. Wij hebben op basis van een raadsbreed aangenomen motie bij de perspectiefnota 2010 toegezegd ook in de toekomst dat deel van de begrotingsomvang wat betrekking heeft op de bouwgrondexploitatie niet mee te nemen in de berekening van de minimumstand, omdat de reserve grondexploitatie al voorziet in weerstandscapaciteit voor dat bedrijfsonderdeel. Dit leidt tot het volgende beeld: Tabel 5: Stand eenmalige middelen Omschrijving Bedrag De omvang van de begroting 2012 excl. bouwgrondexploitatie Minimumomvang van de algemene reserve: 5% Tijdelijke overwaarde: 2% Minimale omvang van de algemene reserve Verwachte omvang van de algemene reserve per (inclusief de onttrekking ten behoeve van de MFA s Anjum en Hantum in 2014) Af: Minimale omvang van de algemene reserve Verwachte overwaarde voor dekking begrotingstekort Af: te dekken begrotingstekort Verwachte overwaarde inclusief begrotingstekort

20 Uit het bovenstaande staatje blijkt dat de éénmalige investeringen kunnen worden gedekt uit de algemene reserve en dat het niet nodig is de reserve herstructurering aan te spreken. In het aanvaarde amendement bij de perspectiefnota is er nog vanuit gegaan dat deze reserve tot een bedrag van zou moeten worden aangesproken. Dit is dus niet nodig. Wij adviseren u de resultaten van het in voorbereiding zijnde woonakkoord af te wachten alvorens besluiten te nemen over een eventuele inzet van de reserve herstructurering voor algemene doeleinden. 5. Voorstel Structureel perspectief. In relatie tot het structurele begrotingsperspectief stellen wij voor om: 1. De structurele besparing ad in het kader van focus te verwerken en de begroting 2013 aan te passen voor focus inclusief een frictiepot van ; Eenmalig perspectief In relatie tot de eenmalige middelen doen wij het volgende voorstel: 1. het begrotingstekort 2013 ad te onttrekken aan de algemene reserve. 6. Addendum op de begroting In deze begroting is geen rekening gehouden met eventuele aanvullende bestedingen die voortkomen uit de behandeling van het raadsvoorstel reactie op een aantal in de perspectiefnota aan de orde gekomen onderwerpen. Na de behandeling van dit raadsvoorstel zullen wij u een addendum op de begroting doen toekomen, waarin wordt ingegaan op de aanpassingen in de begroting die daarvan het gevolg zijn. Het college van burgemeester en wethouders

21 Paragrafen

22 - 20 -

23 1. Paragraaf lokale heffingen Deze paragraaf geeft inzicht in de gemeentelijke heffingen in totaliteit. Naast inzicht in de lokale heffingen wordt ook ingegaan op de lokale lastendruk en het kwijtscheldingsbeleid. Heffingen In onderstaande tabel is weergegeven welke belastingen, heffingen en rechten de gemeenten mogen heffen. Daarbij is tevens aangegeven welke door de gemeente Dongeradeel wel of niet worden geheven. Soort belasting/heffing/recht Wel Niet Onroerende zaakbelastingen X Belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten X Baatbelasting X Forensenbelasting X Toeristenbelasting X Parkeerbelastingen X Hondenbelasting X1) Reclamebelasting X3) Precariobelasting X Afvalstoffenheffing X Leges X Marktgelden X2) Rioolheffing X Rioolaansluitrechten X Graf- en begraafrechten X Liggelden X Bruggelden X Brandweerrechten X Vermakelijkhedenrechten X X1) afgeschaft met ingang van het jaar X2) afgeschaft met ingang van het jaar Organisatie en beheer van de markt is overgedragen aan de Stichting marktbeheer. X3) ter financiering van het ondernemersfonds is met ingang van het jaar 2011 een reclamebelasting ingevoerd. Tariefsverhogingen In het voorstel gemeentelijk belastingbeleid 2013 en gebruikstarieven gemeentelijke (sport)accommodaties wordt aan u voorgesteld de tarieven van onderstaande belastingsoorten te verhogen met de volgende percentages: Belastingsoort Percentage Onroerende zaakbelastingen Eigenarenbelasting woningen 2 Eigenarenbelasting niet-woningen

24 Belastingsoort Percentage Gebruikersbelasting niet-woningen 3 Belastingen op roerende woonen bedrijfsruimten Eigenarenbelasting woonruimten 2 Eigenarenbelasting bedrijfsruimten 3 Gebruikersbelasting bedrijfsruimten 3 Rioolheffing 0 Afvalstoffenheffing 2 Forensenbelasting 2 Precariobelasting 2 Leges 2 Liggelden 2 Toeristenbelasting Van 0,60 naar 1,00 Bruggelden 0 Graf- en begraafrechten 18 Algemeen beleid is, voor zover geen ander beleid of andere overwegingen van toepassing zijn, de tarieven van de belastingen, heffingen en rechten te verhogen met de stijging van het consumentenprijsindexcijfer. Tussen april 2011 en april 2012 is het consumentenprijsindexcijfer, dat betrekking heeft op alle huishoudens gestegen met 2,3%. Voorgesteld wordt dit stijgingspercentage naar beneden af te ronden op 2% en met dit percentage de tarieven van de onroerende zaakbelasting, eigenarenbelasting woningen, forensenbelasting, precariobelasting, leges en liggelden te verhogen met 2%. In de raadsvergadering van 21 december 2009 is bij de behandeling van het voorstel Takendiscussie/bezuinigingen besloten het tarief van de onroerende zaakbelasting voor eigenaren en gebruikers van niet-woningen vanaf het jaar 2011 tot met het jaar 2014 per jaar 1% boveninflatoir te verhogen. Als motivering geldt dat de sociaal economische structuur van onze gemeente dient te worden versterkt en ook best inspanning van het bedrijfsleven mag worden verwacht. Voor 2013 geldt dus voor de onroerende zaakbelasting, eigenarenbelasting niet-woningen en gebruikersbelasting niet-woningen een tariefsverhoging van 3%. Voor de belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten is dezelfde systematiek van toepassing als bij de onroerende zaakbelastingen. Evenals bij de onroerende zaakbelastingen geldt de waarde als heffingsmaatstaf en is dezelfde waardepeildatum en waardetijdvak van toepassing. De tarieven zijn dus gelijk aan de tarieven van de

25 onroerende zaakbelastingen. Bij amendement van 27 oktober 2011 heeft u bij de behandeling van het raadsvoorstel gemeentelijk belastingbeleid 2012 en gebruikstarieven gemeentelijke (sport)accommodaties besloten het bruggeldtarief voor het jaar 2012 voor het openen en het geopend houden van de Altenabrêge te verhogen van 4,50 naar 5,00 en het abonnementstarief te verhogen van 51,25 naar 56,95. Het bruggeldtarief voor het jaar 2012 is ten opzichte van het jaar 2011 procentueel met ruim 11% verhoogd. Voorgesteld wordt dan ook de bruggeldtarieven voor het jaar 2013 niet te verhogen. Voor de afvalstoffenheffing en rioolheffing wordt een kostendekking aangehouden van 100%. Door de egalisatiereserve huishoudelijk afval en de bestemmingsreserves riolering gedeeltelijk aan te wenden kan worden volstaan de tarieven van de afvalstoffenheffing gematigd te verhogen met de stijging van het consumentenprijsindexcijfer van 2% en behoeven de tarieven van de rioolheffing niet te worden verhoogd. In de raadsvergadering van 4 november 2010 heeft u bij de behandeling van het belastingvoorstel voor het jaar 2011 besloten de lijkbezorgingsrechten jaarlijks gefaseerd te verhogen totdat in het jaar 2013 een kostendekkingspercentage wordt verkregen van 100%. De volgende fasering is vastgesteld: Jaar Graaf en begraafrechten Om voor het jaar 2013 de gewenste kostendekking te krijgen van 100% dienen de tarieven te worden verhoogd met 18%. In de raadsvergadering van 31 mei 2012 heeft u besloten het tarief van de toeristenbelasting voor de jaren 2013, 2014 en 2015 vast te stellen op 1,00 per persoon per overnachting. In 2012 bedroeg het tarief 0,60. Voor een gedetailleerde onderbouwing van de voorgestelde tariefsverhogingen wordt verwezen naar de betreffende onderdelen zoals opgenomen in het voorstel gemeentelijk belastingbeleid 2013 en gebruikstarieven gemeentelijke (sport)accommodaties

26 Tarieven Met inachtneming van het vorenstaande wordt in onderstaande tabel de voorgestelde tarieven voor het jaar 2013 weergegeven. Ter vergelijking zijn ook de geldende tarieven voor het jaar 2012 opgenomen. Tarievenoverzicht Soort belasting/heffing/recht Tarief 2012 Tarief 2013 Onroerende zaakbelastingen percentage van de waarde Woningen: Eigenarenbelasting 0,1870% 0,1907% 1) Niet - woningen: Gebruikersbelasting 0,1537% 0,1583% 1) Eigenarenbelasting 0,1888% 0,1944% 1) Belastingen op roerende woonen bedrijfsruimten percentage van de waarde Woonruimten: Eigenarenbelasting 0,1870% 0,1907% 1) Bedrijfsruimten: Gebruikersbelasting 0,1537% 0,1583% 1) Eigenarenbelasting 0,1888% 0,1944% 1) Baatbelasting div. div. Forensenbelasting percentage van de waarde 0,3151% 0,3214% 2) Maximum 838,90 855,67 Toeristenbelasting Per persoon per overnachting 0,60 1,00 Aanslaggrens: minder dan 100 overnachtingen, geen belastingaanslag Parkeerbelastingen Parkeertarieven div. div. Naheffingsaanslag 54,00 56,00 Precariobelasting div. div. Reclamebelasting Per vestiging 390,00 390,00 Afvalstoffenheffing Eenpersoonshuishoudens 163,56 166,80 Meerpersoonshuishoudens 192,72 196,56 Leges div. div

27 Tarievenoverzicht Rioolheffing Woningen: 182,64 182,64 Industrieën en bedrijven: waterverbruik tot en met 150 m3 182,64 182,64 voor elke volgende 150 m3 64,44 64,44 maximum 6.497, ,76 garagebox 28,68 28,68 trafo 28,68 28,68 gasdistributiestations 28,68 28,68 loods 39,72 39,72 Rioolaansluitrechten Per aansluiting 1.000, ,00 Privaatrechtelijk jaartermijn 250,00 250,00 Graf- en begraafrechten div. div. Liggelden div. div. Bruggelden per vaartuig 5,00 5,00 per abonnement 56,95 56,95 1) De heffingsgrondslag voor de onroerende zaakbelastingen is de WOZ-waarde van de onroerende zaak. Samen met de WOZ-waarde vormt het tarief het element voor de berekening van de belastingaanslag. De onroerende zaakbelastingen (OZB) wordt geheven naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. De waardebepaling voor 2013 vindt plaats naar waardepeildatum 1 januari Het tarief van de eigenarenbelasting voor eigenaren van woningen is voor 2013 verhoogd met 2% en de tarieven van de eigenaren- en gebruikersbelasting voor niet-woningen met 3%. De taxaties worden in de tweede helft van dit jaar afgerond. De waardeontwikkeling is dan bekend. De tarieven dienen nog te worden gecorrigeerd met de waardeontwikkeling. In de raadsvergadering van 20 december a.s. zullen wij u daartoe een voorstel doen toekomen. De tarieven van de belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten zijn gelijk aan de tarieven van de onroerende zaakbelastingen. 2) De forensenbelasting wordt geheven van de natuurlijke personen, die, zonder in de gemeente hoofdverblijf te hebben, er op meer dan negentig dagen van het belastingjaar voor zich of hun gezin een gemeubileerde woning beschikbaar houden. De heffingsgrondslag voor de forensenbelasting is de WOZ-waarde van de woning. Het tarief is voor 2013 verhoogd met 2%. De taxaties worden in de tweede helft van dit jaar afgerond. De waardeontwikkeling is dan bekend. Het tarief dient nog te worden gecorrigeerd met de waardeontwikkeling. In de raadsvergadering van 20 december a.s. zullen wij u daartoe een voorstel doen toekomen

28 Opbrengsten en belastingbronnen Het totaal aan opbrengsten belastingen, heffingen en rechten bedraagt inclusief de voorgestelde tariefsverhogingen voor het jaar ,00. In onderstaande tabel worden de belastingbronnen en de geraamde opbrengsten voor 2013 weergegeven. Belastingbronnen 2013 Onroerende zaakbelastingen eigenaren woningen eigenaren niet-woningen gebruikers niet-woningen Belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten 500 Baatbelasting Forensenbelasting Toeristenbelasting Parkeerbelastingen Precariobelasting Afvalstoffenheffing Leges Rioolheffing Rioolaansluitrechten p.m. Graf- en begraafrechten Liggelden ) Bruggelden Reclamebelasting ) Totaal = ========= 1) Inclusief pachtsom 2) Ter financiering van het ondernemersfonds wordt met ingang van het jaar 2011 een reclamebelasting geheven. Onder aftrek van de perceptiekosten wordt de opbrengst in het ondernemersfonds gestort

29 Verdeling opbrengsten belastingen en rechten in procenten In % In % Kostendekking Onroerende zaakbelastingen Roerende woon- en bedrijfsruimten Baatbelasting Forensenbelasting Toeristenbelasting Parkeerbelastingen Precariobelasting Afvalstoffenheffing Leges Rioolheffing Graf- en begraafrechten Liggelden Bruggelden Reclamebelasting De opbrengsten van de afvalstoffenheffing, rioolheffing en rechten mogen niet uitgaan boven de geraamde lasten ter zake. Dit betekent dat de tarieven van de afvalstoffenheffing, rioolheffing en rechten maximaal volledig kostendekkend mogen zijn. Op basis van de voorgestelde tarieven kunnen voor het jaar 2013 de volgende dekkingspercentages worden opgesteld. Ter vergelijking zijn tevens de dekkingspercentages over de jaren 2004 tot en met 2012 weergegeven

30 Kostendekkingspercentages Jaar Afvalstoffenheffing Leges totaal ,6" 33,8" 33,8 Leges titel 1, algemene dienstverlening 39,8" 40,5" 37,4 Leges titel 2, dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving/omgevings-vergunning 37,6" 30,3" 33,2 1) Leges titel 3, dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn 34,2" 11" 8 Rioolrechten/rioolheffing Graf- en begraafrechten Liggelden Bruggelden "exclusief tariefsverhogingen 1) Bij de behandeling van de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen (motie Wiegman). De motie houdt in, dat de hoogte van de leges omgevingsvergunning transparant en onderbouwd moeten zijn. De processen, activiteiten, tijdsbesteding en lasten, die met het in behandeling nemen van een omgevingsvergunning gepaard gaan zijn in beeld gebracht en verwekt in de tarieven van de leges omgevingsvergunningen. In de tariefsvastelling voor het jaar 2013 is de voor het jaar 2013 voorgestelde tariefsverhoging van 2% verwerkt. Mede echter gelet op de gewijzigde voorgestelde tariefstructuur voor bouwactiviteiten in de tarieventabel van de legesverordening en de hedendaagse stagnatie in de bouw is de meeropbrengst van 2% voorzichtigheidshalve niet meegenomen in de begroting In het raadsvoorstel gemeentelijk belastingbeleid 2013 en gebruikstarieven gemeentelijke (sport)accommodaties zal nader worden ingegaan op de transparantie van de leges omgevingsvergunningen en zal de kostenonderbouwing bij de stukken ter inzage worden gelegd

31 Lokale lastendruk In onderstaande tabel wordt het gemiddeld bedrag weergegeven dat een meerpersoonshuishouden in de gemeente Dongeradeel in het jaar 2012 en 2013 betaalt aan onroerende zaakbelasting, afvalstoffenheffing en rioolheffing. Met ingang van 1 januari 2006 is de onroerende zaakbelasting (OZB) voor gebruikers van woningen afgeschaft. Op basis van de voorgestelde tarieven voor het jaar 2013 nemen de gemiddelde woonlasten ten opzichte van het jaar 2012 toe met 1,5%. Woonlasten gemiddelde woningwaarde ,00 Onroerende zaakbelastingen gebruiker 0,00 0,00 Onroerende zaakbelastingen eigenaar 314,16 320,44 1) afvalstoffenheffing meerpersoonshuishouden 192,72 196,56 Rioolheffing 182,64 182, Totaal 689,52 699,64 Stijgingspercentage t.o.v. vorig jaar 1,5 1) verhoging met 2% Besloten is dat de gemiddelde woonlasten van onze gemeente niet hoger mogen zijn dan het provinciaal gemiddelde. Uit het door het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden van de Rijksuniversiteit Groningen (Coelo) gehouden onderzoek blijkt dat in 2012 de gemiddelde woonlasten in onze provincie 671,00 bedragen en de gemiddelde woonlasten van de gemeente Dongeradeel 689,00 (zie bovenstaand overzicht en onderdeel Woonlasten 2012 Friese gemeenten). Op basis van de voorgestelde tariefsverhogingen nemen de woonlasten ten opzichte van het jaar 2012 procentueel toe met 1,5%. Dit is 0,8% lager dan de geldontwaarding tussen april 2011 en april 2012, zijnde de stijging van het consumentenprijsindexcijfer, dat betrekking heeft op alle huishoudens tussen april 2011 en 2012 van 2,3%. In de raadsvergadering van 5 juli 2012 is bij de behandeling van de Perspectiefnota 2012 en ter afronding van de toen ingediende motie over de lokale lasten 2012 het volgende afgesproken: De uitkomsten van de onderzoeken van het Coelo zullen in het vervolg leidend zijn bij de discussie over de vaststelling van de hoogte van de woonlasten in de gemeente Dongeradeel, omdat die cijfers - ondanks het feit dat ze een jaar achterlopen op het jaar waarop de begroting betrekking heeft- hard zijn; Dat betekent dat we afstappen van de werkwijze waarbij we in het najaar verkennend onderzoek doen naar de verwachte woonlasten in de Friese gemeenten. Dat is tijdrovend en de resultaten van het onderzoek zijn

32 gebaseerd op voorlopige cijfers en een inschatting van de gemiddelde woonlasten van de Friese gemeenten voor het komende jaar; Hoewel de gemiddelde woonlasten in 2012 voor een meerpersoonshuishouden in de gemeente Dongeradeel boven het Fries gemiddelde liggen, wordt voor het jaar 2013 geen OZB-verlaging voorgesteld. De laatste OZB-verhoging in de gemeente Dongeradeel is vorig jaar doorgevoerd. Volgend jaar wordt opnieuw de balans opgemaakt. Mocht de gemeente Dongeradeel opnieuw boven het Friese gemiddelde uitkomen, dan kan gekozen worden voor een gefaseerde tariefsverlaging om weer op dat gemiddelde uit te komen; Bovenstaande betekent een keuze voor bevriezing van het OZB-tarief, eigenarenbelasting woningen en alleen verhoging met de inflatiecorrectie

33 Woonlasten 2012 Friese gemeenten Onroerende zaakbelastingen, rioolheffingen en reinigingsheffingen; woning met gemiddelde waarde; euro's per jaar per huishouden. Rangorde provinciaal meer- Gemeente Eénpersoons Meerpersoons persoons Rangorde toekomstige fusiegemeenten Rangorde landelijk meerpersoons Ameland Harlingen Terschelling Gaasterlân-Sleat Sudwest Fryslan/ voorheen Bolsward/Sneek/Nijefurd/ Wymbritseradiel/ Wûnseradiel Skarsterlân Opsterland Dantumadiel Lemsterland Leeuwarden Kollumerland c.a Ooststellingwerf Smallingerland Heerenveen Tytsjerksteradiel Weststellingwerf Franekeradeel Dongeradeel Het Bildt Ferwerderadiel Achtkarspelen Littenseradiel Menameradiel Schiermonnikoog Boarnsterhim Leeuwarderadeel Vlieland 1) 2) 3) Gemiddelde in Fryslân 1) Dongeradeel in % van gemiddelde 112,1 102,7 1) exclusief Vlieland (tarieven bij het opstellen van de Coelo Atlas nog niet bekend) 2) nummer 1 heeft de laagste woonlasten, nummer 26 de hoogste 3) nummer 1 heeft de laagste woonlasten en nummer 432 de hoogste Bron COELO-Atlas van de lokale lasten

34 Kwijtschelding De aanslagen onroerende zaakbelastingen, afvalstoffenheffing en rioolheffing komen in principe voor kwijtschelding in aanmerking. Kwijtschelding wordt verleend op basis van de maximaal toegestane rijksnormen, zijnde 100% van de bijstandsnorm. In de raadsvergadering van 23 februari 2012 is besloten kwijtschelding voor ondernemers mogelijk te maken. Tevens is besloten de termijn voor het indienen van verzoeken om kwijtschelding van zes weken na de dagtekening van het aanslagbiljet te blijven hanteren, maar niet langer te zien als fatale termijn. Het totaalbedrag aan verleende kwijtscheldingen aan ondernemers wordt geraamd op 5.000,00 en het totaalbedrag aan verleende kwijtscheldingen aan belastingplichtige burgers op ,00. Daarnaast is de verwachting dat de verruiming van de indieningstermijn van verzoeken om kwijtschelding een nadelig financieel effect heeft. Het nadelig financieel effect wordt geraamd op 7.500,

35 2. Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen Inleiding De paragraaf kapitaalgoederen dient ervoor om een totaal beeld te geven van de aanwezige gemeentelijke kapitaalgoederen en de onderhoudssituatie ervan. Met behulp van beheersystemen kan er inzicht worden gekregen in het aanwezige areaal en de actuele onderhoudssituatie. Daaruit wordt berekend, welke middelen benodigd zijn voor het onderhoud van onze kapitaalgoederen in de komende jaren. Wanneer deze middelen onvoldoende zijn, dan zal de raad een keuze moeten maken omtrent het onderhoudsniveau. In de begroting van 2012 is al aangegeven, dat voor niet alle kapitaalgoederen een beheersysteem voorhanden was en deze niet actueel waren. In 2012 is personele capaciteit vrijgemaakt om dit op orde te krijgen. Dit is echter niet een proces van 1 jaar maar dit zal de komende jaren nog personele capaciteit vergen om de beheersystemen op het juiste niveau te krijgen. Daarnaast heeft de provincie ons verzocht om het kapitaalgoederenbeheer op orde te maken. In hun brief van 19 december 2011 staat dat ze in 2012 afspraken met de gemeente wil maken over de termijn waarbinnen bij de gemeente sprake kan zijn van een gedegen kapitaalgoederenbeheer. De provincie heeft al meerdere malen aandacht gevraagd voor het planmatig beheer van de kapitaalgoederen. Het is hierbij van belang dat de raad het kwaliteitsniveau van het onderhoud heeft vastgesteld en dat de hieruit voortvloeiende lasten zijn doorvertaald in de (meerjaren) begroting. Gebouwen Basisgegevens/uitgangspunten: De gemeente Dongeradeel heeft in totaal 79 gebouwen in eigendom, te weten: Omschrijving: aantal: Bruto vloeroppervlakte in m2 Onderwijs: Primair onderwijs Voortgezet onderwijs Sportaccommodaties: Kleedgebouwen Gymlokalen Sporthallen Zwembad Welzijn, cultuur en recreatie: Bibliotheek, peuterspeelzalen, musea enz

36 Omschrijving: aantal: Bruto vloeroppervlakte in m2 Brandweer: Kazernes in Anjum, Dokkum en Ternaard Huisvesting gemeentelijke organisatie: Gemeentehuis bwdl A t/m D, werf Dokkum en Ternaard, enz Overige gemeentelijke gebouwen: Jeugdgebouwen, baarhuisjes, woning, bedrijfsverzamelgebouw, enz. Totaal: Opmerking: De kerktorens en molens zijn ondergebracht in de Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel (SMD). De stichting ontvangt hiervoor jaarlijks een onderhoudsbijdrage. De uurwerken in de torens zijn wel eigendom van de gemeente Dongeradeel. A. Het beleidskader In het kader van de takendiscussie is door de raad besloten om te onderzoeken welke gemeentelijke gebouwen kunnen worden afgestoten. Medio 2012 is gestart met het opzetten van een zogenaamd accommodatiebeleid voor het beheer van de gemeentelijke gebouwen om juiste beleidsafwegingen te kunnen maken, welke gebouwen kunnen worden afgestoten. In 2013 zal dit leiden tot voorstellen hieromtrent aan de gemeenteraad en zal uitvoering worden gegeven aan de opgelegde bezuinigingstaakstelling. Met het onderhoudsbeheer gaan we de overstap maken naar de conditiemeting op basis van kwaliteitsnormen. Dit geldt voor zowel het bouwkundig als installatietechnisch onderhoudsbeheer. Het vastgestelde minimum onderhoudsniveau is bepalend voor het onderhoudsbeleid. Alle gebouwen zijn in het beheersprogramma ingevoerd. Jaarlijks of tweejaarlijks worden inspecties uitgevoerd en de planningen geactualiseerd. De onderhoudsbehoevende onderdelen van de gebouwen zijn in de planningen benoemd. Op basis van de conditiescore zal het benodigde correctieve onderhoud worden uitgevoerd. Uitgezonderd de scholen en het zwembad wordt voor de gemeentelijke gebouwen het onderhoud grotendeels in eigen beheer uitgevoerd. Voor grootschalig of specialistisch onderhoud worden derden ingeschakeld. Voor de uitvoering van het onderhoud aan de gemeentelijke gebouwen is een jaarbudget beschikbaar. In jaren van minder onderhoud worden mogelijke overschotten aan de reserve gebouwen toegevoegd. Op deze manier wordt er ook gespaard voor grotere

37 uitgaven, overeenkomstig het onderhoudsplan, in de toekomst. Voor de schoolgebouwen is de gemeente wettelijk verantwoordelijk voor de bekostiging van het vervangende en ingrijpende onderhoud. Dit wordt ook wel aangegeven als buitenonderhoud. Hiervoor is een voorziening aanwezig die met de jaarlijkse onderhoudsdotatie wordt aangevuld. In de onderhoudsplanningen en de huisvestingsverordening van de scholen is vastgelegd welk onderhoud voor rekening van de gemeente komt en welk deel voor rekening van het schoolbestuur. Voor het zwembad is ook een voorziening aanwezig met een jaarlijkse onderhoudsdotatie waarmee de voorziening op peil kan blijven. Met de voorziening kunnen ook schommelingen in de onderhoudsuitgaven worden opgevangen. Aanvullende onderhoudszaken door nieuwe wet- en regelgeving zijn niet in de onderhoudsplanningen opgenomen. Eenmaal uitgevoerd worden de beheersmaatregelen wel opgenomen in het beheersprogramma. In het kader van duurzaamheid is bij het beheer en onderhoud van de gebouwen het doel om het energieverbruik te verlagen. B. Uit het beleidskader voortvloeiende consequenties Gemeentelijke gebouwen: Volgend jaar wordt sporthal de Trimmer gerenoveerd. Voor de voormalige schoolgebouwen aan de Stationsweg (oude Mavo), de Gedempte Hantumervaart (oude Muziekschool) en de Hantumerweg (oude JJ Boumanschool) te Dokkum zal in het kader van de takendiscussie keuzes moeten worden gemaakt voor een mogelijke herbestemming. Zwembad: De onderhoudsplanning van het zwembad is opgesplitst in een deel: gebouw/installaties en een deel: meubilair/inventaris. Volgens het contract met de exploitant Optisport is de gemeente verantwoordelijk voor het vervangende onderhoud (technisch en ingrijpend) en Optisport voor het preventieve en dagelijkse onderhoud. C. De vertaling van de financiële consequenties in de begroting Gemeentelijke gebouwen: Voor het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen is volgens het meerjarenplan voor de periode een gemiddeld onderhoudsbudget benodigd van ,- Het beschikbare onderhoudsbudget in de begroting 2012 is ,-.Voor 2013 is voor een bedrag van ,- gepland aan onderhoud, waardoor voor 2013 een negatief budget ontstaat van ,

38 Op 1 januari 2012 zat er afgerond ,- in de reserve onderhoud gebouwen. De conclusie is dan ook dat het huidige onderhoudsbudget voldoende op peil is om het geplande onderhoud uit te kunnen voeren. Zwembad: Op basis van de meerjarenonderhoudsplanning is voor de periode voor het vervangende onderhoud gemiddeld ,- exclusief btw per jaar benodigd. De begroting voor dit jaar voorziet in een bedrag van ,- exclusief btw. Volgens de onderhoudsplanning is voor 2013 een totaalbedrag benodigd van ruim ,- exclusief btw. De voorziening bedraagt op 1 januari ,- Doordat er in 2012 minder kosten worden gemaakt dan dat er aan onderhoudsgelden in de voorziening worden gestort zien wij dat er in het Meerjaren OnderhoudsPlan ruimte is voor de uitvoering van de onderhoudsronde van Scholen: Volgens het meerjarenonderhoudsplan van de scholen (primair onderwijs) is er een gemiddeld bedrag benodigd van ,- per jaar voor de periode Het buitenonderhoud van de scholen wordt geclusterd per twee jaar is weer het jaar voor de schouw en 2014 is dan weer het uitvoeringsjaar. Met het opgestelde huisvestingsplan zal in 2013 en latere jaren ook strategisch gekeken moeten worden naar de nog te verwachten levensduur van een schoolgebouw in relatie tot het uit te voeren onderhoud. Voor 2013 is een bedrag beschikbaar van ,-. Het bedrag in de voorziening bedroeg op 1 januari 2012 afgerond ,-. De jaarlijkse dotatie in de voorziening is iets lager dan gemiddeld benodigd maar de piek in de uitgaven van 2012 kon door de voorziening worden opgevangen. Het verloop van de voorziening voor de periode laat voor alle jaren een positief saldo zien

39 Speelvoorzieningen A. Het beleidskader De gemeente Dongeradeel heeft 74 openbare speelplaatsen waarvan een viertal op wijkniveau, 40 op buurtniveau en 28 op blokniveau. Gezamenlijk staan er ongeveer 352 speeltoestellen opgesteld. Als gevolg van de taakstellende bezuinigingen welke in de periode 2005 tot en met 2008 zijn doorgevoerd, is er vooral bezuinigd op renovaties waardoor er een achterstand in vervangingen is ontstaan. Omdat het vigerende beleid is verouderd en alle voorzieningen met de huidige middelen niet in stand kunnen worden gehouden dient er nieuw beleid te worden ontwikkeld. B. Uit het beleidskader voortvloeiende consequenties Tot er nieuw beleid is vastgesteld worden noodzakelijke reparaties en vervangingen van toestellen en veiligheidsondergronden gewoon uitgevoerd zodat de veiligheid is gewaarborgd. Blijken de middelen hiervoor op korte termijn ontoereikend, dan zullen zo nodig speeltoestellen worden verwijderd om de veiligheid te waarborgen. Een van de uitkomsten van de kadernotitie is dat het nieuwe beleid ontwikkeld dient te worden binnen de mogelijkheden van het huidige budget. De recente takendiscussie heeft echter geleid tot een 50% bezuinigingsopdracht op het huidige budget. Naar aanleiding van deze bezuinigingsopdracht worden de beleidskaders aangepast en uitgewerkt in een Nota van uitgangspunten met betrekking tot het speelruimtebeleid. In 2013 zal worden gestart met de nota van uitgangspunten welke aan de raad zal worden voorgelegd. Hierna kan overgegaan worden tot uitwerking naar beleid. C. De vertaling van de financiële consequenties in de begroting In de begroting 2013 is in totaliteit een bedrag van ongeveer beschikbaar, Waarvan voor het onderhoud aan speelplaatsen