Fitscan yes we can!!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Fitscan yes we can!!"

Transcriptie

1 Fitscan yes we can!! Congres kracht in beweging

2 Kinderfitscan Waarom Welke kinderen Hulpvraag gericht? Testbatterij Profiel Afstemming school Congres kracht in beweging

3 Problemen energievoorziening Overprotectie Angst Welke sport? (ziek zijn) Bewegingsgebrek Sociale isolatie Onbekendheid Prestatieverlies Minder weerstand Sneller ziek Functionele achteruitgang

4 Conclusie Lage fitness Hoge fitness Kinderen met pathologie en bewegingsgebrek Congres kracht in beweging

5 Fitheid Grootste relatie met problemen in mobiliteit / het bewegen Grote relatie met je goed voelen Onderdeel dat het beste te oefenen en te verbeteren is Congres kracht in beweging

6 Fitscan Voor alle kinderen binnen team 2 en 3 Vastleggen mate van fitheid Evaluatief Indicatie voor training Keuze testen: Normwaarden Eenvoudig Groepsgewijs Congres kracht in beweging

7 Hulpvraag Vaak ligt de reden waarom iets niet lukt ook bij het kind maar zal dit zelf niet altijd kunnen duiden Ouders zijn niet altijd bewust dat er bij hun kind sprake is van een verminderde conditie of kracht Fitscan draagt bij in het efficient in kaart brengen van problematiek die zich voordoet bij een kind binnen de ICF constructen Fitscan kan hulp bieden bij het formuleren van een terechte hulpvraag op gebied van kracht en/of conditie Congres kracht in beweging

8 HULPVRAAG Leren traplopen HULPVRAAG Wil langer kunnen lopen Participatie Activiteiten Functie Testen Fitscan Externe factoren Kernprobleem kracht en/of conditie Persoonlijke Factoren Congres kracht in beweging Herformuleren Hulpvraag

9 Hulpvraag Conditie Specifiek? Reëel? Lopen Rennen Rolstoel rijden Fietsen Congres kracht in beweging

10 Valkenburg a/d Geul, februari 2009 Beste Ouders / verzorgers, Fitheid! Een begrip dat de laatste tijd in de literatuur, de media en op scholen vaak wordt gehoord. Fysieke fitheid wordt gekenmerkt door de mogelijkheid om onze dagelijkse activiteiten energiek te kunnen uitvoeren. Het omvat uithoudingsvermogen, spierkracht, snelheid en lenigheid en blijkt een positieve invloed te hebben op de gezondheid. Kinderen met een motorische beperking kunnen op het vlak van deze fysieke fitheid problemen ondervinden. Om deze fitheid in kaart te brengen heeft de afdeling fysiotherapie het plan opgepakt om bij de kinderen uit de onderbouw deze fitheid in kaart te brengen. Dit houdt in dat de kinderen samen met de kinderen uit de klas enkele testjes ondergaan die een indruk geven van de fysieke fitheid Met vriendelijke groeten, Afdeling fysiotherapie Unit 2 (onderbouw)

11 Fitscan testen BMI bepaling Kracht testen 30 seconde testen 8 RM krachttesten Sprint testen Muscle Power Sprinttest 10 x 5 meter Sprinttest Congres kracht in beweging

12 Shuttle run GMFCS 1 GMFCS 2 Bruce SLO GMFM (cp) Congres kracht in beweging

13 Shuttle Run 10 meter GMFCS I Congres kracht in beweging

14 Shuttle Run 10 meter GMFCS II Congres kracht in beweging

15

16 Fitscan - Sprinttesten Congres kracht in beweging

17 Sprinttesten Als de snelheid voor GMFCS 1 (renners) onder de 7 km/uur wordt dan indicatie Als de snelheid voor GMFCS II (lopers) onder de 5 km/uur wordt dan indicatie

18 Fitscan - Spierkrachttesten Sit to Stand 15-20x Lateral Step Up x Half Knee to Stand x 8 RM Sit to Stand 40% 8 RM Lateral Step up 20% Beschrijving: (instrumenten Congres kracht in beweging

19 Fitscan - Spierkrachttesten Congres kracht in beweging

20 Profiel BMI >> indicatie voor meer bewegen / conditiegroep Shuttle run <<< indicatie voor aerobe training Sprinttesten <<< indicatie voor anaerobe training Krachttesten: 30 sec<<< indicatie voor anaerobe krachtgerichte training 8 RM <<< indicatie voor hoog niveau krachttraining Congres kracht in beweging

21 Indien alles onder de maat scoort dan is leidend: Hulpvraag BMI Anaerobe conditie Kracht Aerobe conditie GMFM deze bepalen de ingeschatte adaptatie ruimte voor de kinderen SLO deze bepalen de ingeschatte adaptatie ruimte voor de kinderen Congres kracht in beweging

22 School Groepsgewijs testen Klas gebonden Buiten blokkade tijden Arts bepaalt contra-indicatie Leeftijd vanaf 4-5 jaar Congres kracht in beweging

23 Wanneer 6 weken voor Kindbesprekingen Verslag volgens protocol Inbreng bij KB Congres kracht in beweging

24 Voordeel kind Goed en efficient in kaart gebracht Er staat een heel team Testen worden altijd op dezelfde manier gedaan Congres kracht in beweging

25 Verslag fitscan Naam kind: Klas: Diagnose: Datum: Hulpvraag: Conclusies testen: BMI: Conclusie: Shuttle run: Conclusie: Trap: Snelheid: Sprint testen: Conclusie: 10x 15: MPTS: Snelheid: 10x15 meter: MPST: Krachttesten: Conclusie: 30 sec: LSUT li: LSUT re: STS: Schut li: Schut re: 8 RM: LSUT li: LSUT re: STS: 30 sec: 8 RM: SLO Opvallendheden: GMFM Scores: Congres kracht in beweging

26

27 Fitscan yes we can!! Congres kracht in beweging

28 Afdeling Revalidatiegeneeskunde Krachttraining bij kinderen met cerebrale parese Annet Dallmeijer Afdeling Revalidatiegeneeskunde VU medisch centrum Amsterdam Presentatie Spierzwakte bij CP: achtergrond Resultaten RCT krachttraining: Popeye onderzoek Discussie en conclusie: CP, krachttrainen of niet? Kracht in Beweging 29 Januari

29 Spierzwakte CP Isometric muscle strength (N/kg) * * * * * CP: n=62 GMFCS I-III TD: n=47 Age: 6-13 yr 0 Hip abductors Hip flexors Knee extensors Knee flexors Ankle plantar flexors (Dallmeijer et al, unpublished results) TD (n=47) CP (n=62) Hip abductors 64% Hip flexors 76% Knee extensors 65% Knee flexors 59% Plantar flexors 47% Kracht in Beweging 29 Januari 2011 Spierzwakte CP (Thompson et al, Gait & Posture 2010) Kracht in Beweging 29 Januari

30 Oorzaken spierzwakte CP Verminderde centrale aansturing (Stackhouse et al, 2005, Rose et al, 2005) Verminderde recrutering/afname spiervezels en motorunits Atrofie (volume ) Verandering spiervezeltype Verandering connective tissue en spierarchitectuur Verminderde motor controle Selectiviteit van bewegen Co-activatie Inactiviteit ( disuse ) Multifactorieel ontwikkeling Kracht in Beweging 29 Januari 2011 Invloed van inactiviteit? CP Muscle weakness Limitation in activities + Fatigue Physical inactivity Kracht in Beweging 29 Januari

31 Trainingseffecten kinderen Veilig voor kinderen (zonder CP) mits goed uitgevoerd, goede supervisie, geleidelijke krachtstoename (Behm et al 2008, Faigenbaum et al, 2009) 13-30% na 8-20 wk training in kinderen zonder CP (Behm et al 2008, Faigenbaum et al, 2009) Geen hypertrofie bij kinderen, alleen neurale effecten Wel hypertrofie gevonden bij kinderen met CP (McNee et al 2009) Grotere toename in eerste 10 wkn van training Kracht in Beweging 29 Januari 2011 Krachttraining in CP Aanvankelijk meer aandacht voor spasticiteit Vanaf 1995 non-controlled studies: Positieve effecten van krachttraining op spierkracht, motorische vaardigheden en loopvaardigheid MacPhail 1995, Damiano 1995, Darrah 1997, Damiano 1998, Blundell 2003, Morton 2005 From 2003: RCT s rapporteren conflicterende resultaten Dodd 2003, Lee 2007, Liao : Reviews rapporteren conflicterende conclusies Antilla 2008, Mockford 2008, Scianni 2009 Kracht in Beweging 29 Januari

32 Krachtraining in CP Mogelijke verklaringen voor conflicterende resultaten: Variatie in trainingsprotocollen en programma s Training intensiteit te laag.. (6-15RM, 2x wk) Duur training te kort.. (>12 wks) Gebrek aan compliance > onderbelasting.. Methodologische problemen (kleine aantallen, geen controle groep).. Kracht in Beweging 29 Januari 2011 POPEYE onderzoek POPEYE onderzoek To determine the effectiveness of a progressive resistance exercise (PRE) training program on muscle strength and functional outcome in children with cerebral palsy Randomized controlled trial (RCT) N=50 kinderen met CP (6-13 yrs) GMFCS I-III (3 mytylscholen) 12 wk groepstraining, 3/wk versus reguliere therapie Kracht in Beweging 29 Januari

33 POPEYE training Circuit 4 oefeningen, supervisie 2 KFT s Functionele oefeningen, spelletjes Progressieve overload: 3 sets of 8 Leg press Hydraulisch, aangepast voor kinderen Loaded sit to stand en loaded step-ups Gewichtenvest and lood Lichaamsgewicht tot 75% 8RM Kracht in Beweging 29 Januari 2011 POPEYE evaluatie Functionele uitkomstmaten Gross Motor Function Measure (GMFM-66) Loopvaardigheid: 1-min and 10-m walking test Mobiliteitsvragenlijst (door ouders gerapporteerd): MobQues47 (MoVra) Spierkracht beenspieren Handdynamometer beenspieren (geen heupextensie) Leg press 6RM Metingen: pre, 6wk, 12wk en follow-up 18 wk Blinde testafnemers Kracht in Beweging 29 Januari

34 POPEYE resultaten 1 drop out (n=49), goede compliance (92% of 32 sessions) Geen verbeteringen op GMFM, loopvaardigheid, zelfgerapporteerde mobiliteitsbeperkingen (Scholtes et al, DMCN 2010) Kracht in Beweging 29 Januari 2011 POPEYE Resultaten Toename van kracht leg press (14%, p<0.05) Toename isometrische kracht knieextensoren (12%, p<0.05), trend voor toename heup abductoren (11%, p=0.05), totale spierkracht (8%, P<0.05) * 14 % # (Scholtes et al, DMCN 2010) # = significant baseline difference * = significant difference over time between groups, corrected for baseline Kracht in Beweging 29 Januari

35 POPEYE discussie Kleine verbeteringen van spierkracht na intensief trainingsprogramma met voldoende trainingsvolume, maar niet op functioneel niveau Secundaire regressieanalyse: wel een positieve relatie tussen spierkracht en GMFM/loopvaardigheid Kracht in Beweging 29 Januari 2011 POPEYE beperkingen.. Het meetprobleem Functioneel: alleen capaciteit gemeten, geen maat voor kwaliteit van bewegen en moeite met bewegen Spierkracht: Isometrische vs dynamisch, betrouwbaarheid Geen individueel programma gericht op hulpvraag Geen specifieke indicatie voor krachttraining Duur? Langere trainingsperiode wel effectief voor functionele maten? Niet waarschijnlijk: geen trend gevonden Kracht in Beweging 29 Januari

36 Preventie? Krachttrainen zonder functioneel effect? Drempelwaarde activiteit Verbeteren van muscle reserve Preventie van achteruitgang? (Shortland, Dev Med Child Neurol 2009) Spierzwakte als indicatie? Kracht in Beweging 29 Januari 2011 Conclusies & Take Home.. Spierzwakte verdient aandacht in de behandeling Resultaten spierkracht training beperkt Indicatie voor krachttraining belangrijk, maar.. evidentie? Aanbevelingen krachttraining.. > voorkom onderbelasting Belang van preventie verlies functionele vaardigheden Aandacht voor het betrouwbaar en valide meten van kracht en functionele vaardigheden Kracht in Beweging 29 Januari

37 Werkgroep Krachttraining Werkgroep Dutch-ACD Leden Hurnet Dekkers, kinderrevalidatiearts Heliomare, voorzitter DPP-CP Nienke Bergsma, kinderfysiotherapeut Heliomare, secretaris Annet Dallmeijer, senior onderzoeker revalidatie Vumc Olaf Verschuren, kinderfysiotherapeut De Hoogstraat Eugene Rameckers, kinderfysiotherapeut Adelante Anton Comuth, kinderfysiotherapeut Adelante Maartje Hensen, kinderfysiotherapeut Reade Richtlijnen krachttraining CP op basis van literatuur en consensus van professionals en experts Kracht in Beweging 29 Januari 2011 Voorlopige richtlijnen Intensiteit 6-15 RM 3-4 oefeningen per training Duur van de training min Minimaal 2 keer per week met minimaal 1 dag er tussen Krachttrainen in kleine groepen Leeftijd vanaf 7 jaar Goed in staat instructies te begrijpen en volgen Training zo veel mogelijk specifiek (gericht op hulpvraag) Trainen in groep werkt motiverend en wordt door de kinderen als leuk ervaren! Indicatie voor krachttraining: spierkracht beperkende factor voor activiteiten voor en na interventie (botuline toxine/seml) waarbij spierkracht > Workshop vanmiddag Kracht in Beweging 29 Januari

38 Popeye onderzoek Mytylschool Franciscusoord: Eugène Rameckers, Anton Comuth, Lucianne Speth, Yvonne Jansen-Potten Mytylschool Heliomare: Els Tempelaars, Nienke Bergsma, Hurnet Dekker, Han Houdijk. Mytylschool Amsterdam & Rehabilitation Center Amsterdam: Maartje Hensen, Linda Smallenbroek, Lieseke van Dijk, Sonja de Groot External advisors: Olaf Verschuren, Diane Damiano Reseach assistants: Laura Jansen, Hester Vos, Laurie Cretsen, Ingrid Margo, Kim Jansen Funding: Phelpsstichting, Johanna Kinderfonds, Kinderfonds Adriaanstichting, Kees Noppe Orthopedie, Enraf- Nonius Kracht in Beweging 29 Januari

39 0DQXHOHNUDFKWHQGHLQYORHGYDQ%7;RS GHNUDFKWWUDLQLQJELMNLQGHUHQPHWHHQ XQLODWHUDOHFHUHEUDOHSDUHVH (XJHQH5DPHFNHUV3K'.)7 LQKRXGHOLMNPDQDJHU$9$16VHQLRURQGHU]RHNHU$GHODQWH80 &HUHEUDO3DOV\&3 &HUHEUDO3DOV\&3 &3LVFKDUDFWHUL]HGE\DSHUVLVWHQW &3LVFKDUDFWHUL]HGE\DSHUVLVWHQW PRYHPHQWRUSRVWXUHGHILFLWWKDWUHVXOWV PRYHPHQWRUSRVWXUHGHILFLWWKDWUHVXOWV IURPDQRQ IURPDQRQSURJUHVVLYHGLVRUGHULQWKH SURJUHVVLYHGLVRUGHULQWKH GHYHORSLQJIHWDORULQIDQWEUDLQ GHYHORSLQJIHWDORULQIDQWEUDLQ &3 &3ULFKWOLMQ ULFKWOLMQ&%2(%52 &%2(%52 7RHJHYRHJG 7RHJHYRHJGLQ LQHHUVWH HHUVWHOHYHQVMDDU OHYHQVMDDU &HUHEUDO3DOV\ W\SHQ 6SDVWLVFK +RXGLQJVHQEHZHJLQJVDIKDQNHOLMNWRQXVG\VUHJXODWLH '\VNLQHWLVFK DWDFWLVFK.OLQLVFKHSUHVHQWDWLH YDQNLQGPHWVSDVWLVFKH&3 6SDVWLFLWHLW 3DUHVH &RQWUDFWXUHQ (GVWURP :LOOLDPVDQG *ROGVSLQN &DVWOHHWDO 'LHW]HWDO :LOOLDPVHWDO 2 'Z\HUHWDO 5RPDQLHWDO :DQJHWDO 5RVHHWDO,WRHWDO 0LUEDKHULHWDO %RRWKHWDO /LHEHU )ULGHQ 0DUELQLHWDO /LHEHUHWDO )ULGHQHWDO )RUDQ-5HWDO 6WUXFWXUDODQGPHFKDQLFDO DOWHUDWLRQVLQVSDVWLF VNHOHWDOPXVFOH 'HY0HG&KLOG1HXURO 2FW 5HYLHZ 0RFNIRUG

40 %LMGHNLQGHUHQPHW*0)&6QLYHDX,HQ,, JHHQFRUUHODWLHSUHVWDWLHELMYDDUGLJKHGHQ ZHOFRUUHODWLHWXVVHQNUDFKWQLYHDXHQSUHVWDWLH RSYDDUGLJKHGHQ6PLWV5DPHFNHUV HQVSDVWLFLWHLW'DUUDK2 &RQQHOO+ROODQG JHULQJHFRUUHODWLHWXVVHQDFWLHYHUDQJHRI PRWLRQHQSUHVWDWLHRSYDDUGLJKHLGVQLYHDX 5DPHFNHUV LVRPHWULVFKH09& 5HVXOWDDW LVRPHWULVFKH09& 5HVXOWDDW 3ROVPXVFXODWXXU (OOHERRJVPXVFXODWXXU 9XLVWJUHHS 3LQFKJUHHS

41 %LM'+1'+1$+SRVLWLHYHFRUUHODWLHPHWDOOH (ULVHHQSRVLWLHYHFRUUHODWLHYDQGH09&SROVPHW $FWLYLWHLWRS0HOERXUQHWHVWS $+SRVLWLHYHFRUUHODWLH:(9XLVWPHWDOOHWDNHQ JHPHWHQNUDFKWWDNHQ JHHQFRUUHODWLH:)PHW()(( JHHQFRUUHODWLH()PHW((HQSLQFK %LMNLQGHUHQPHW&3 09&SROVIOH[LH ++'NQLMSNUDFKW 2PJHNHHUGHRQWZLNNHOLQJYDQNUDFKWWRYQRUPDDO 2RNLQGH1$+ 6LJQLILFDQWHYHUVFKLOOHQ }$+1$+ }$+PHW'+1'+PHWQDPHGLVWDOHVSLHUHQ }$+PLQGHUH[SOLFLHWHFRUUHODWLHWXVVHQ NUDFKWWDNHQ PHWQDPHGLVWDOHVSLHUHQ &3 0DQXHOHNUDFKWVUHJXODWLH&3YHUVXV,QYORHGYDQWKHUDSLH,QYORHGYDQERWXOLQHWR[LQHHQWKHUDSLH QRUPDDO 0FXEELQ $XWKRU 5HLGHWDO 5FW 'HVLJQ &3 &3 1XPEHUV/HYHO [SZ )RUP (IIHFWVL]H 6XPPDUL]HG 50 VHWV,VRNLQHWLF PHDVXUHPHQW 3HDNWRUTXH +ROODQG /HH 3UHSRVW &DVHVWXG\ &3,9,9 ZHHNV ZHHNV [SZ PLQ 7RHQDPH NUDFKW *HHQ6(6 )XQFWLRQHOH WUDLQLQJ [SZ 7RHQDPH NUDFKW *HHQ6(6,QVWUXPHQWV 7RHQDPHYDQGHNUDFKW 0LQGHUVSLHUYH]HOVQRGLJRPNUDFKWWH.OHLQHUHHQJHULQJDDQWDOPRWRUXQLWVQRGLJ YDQ09&DIQDPHYDQ JHQHUHUHQ &RDFWLYDWLH 6\QHUJLVWLVFKH EHZHJLQJHQ 1HH *HHQQDGHOLJHLQYORHGRSVSDVWLFLWHLW ZHHUJHJHYHQLQGHNUDFKWWUDLQLQJ VWXGLHV

42 -D,QLHGHUJHYDOPDWLJELMGH5&7 V $OOHGHVWXGLHVHHQSRVLWLHYH YHUEHWHULQJRSGHNUDFKW 9RUP.UDFKW 6SDVWLFLWHLW 9HUVFKLOOHQGHPDQLHUHQYDQWUDLQLQJ *HHQHHQGXLGLJKHLG,QLHGHUJHYDOSRVLWLHIHIIHFWRSNUDFKW *HHQQDGHOLJHIIHFW $FWLYLWHLWHIIHFW :HZHWHQQLHWRIKHWHIIHFWKHHIWRSDFWLYLWHLWHQ NLQGHUHQPHWVSDVWLVFKHKHPLSOHJLH MDDUPHDQM0 NLQGHUHQRQGHUGHMDDU NLQGHUHQERYHQGHMDDU MRQJHQVUHFKWV]LMGLJHOHDVLH 0 (N) MGF Sessions Treatment 6SLHUWRQXVGDDOW.UDFKWQHHPWWRHPHW %RWXOLQXP7R[LQ$

43 (IIHFW %RWXOLQXP7R[LQ$ 6SDVWLFLWHLWDIQDPH 9HUEHWHULQJDQWDJRQLVWLVFKH EHZHJLQJ 0 (N) MGF Sessions Treatment & BTX %7;YHUPLQGHUWGLUHFWGHVSLHUWRQXVYDQ %7;YHUPLQGHUWGLUHFWGHNUDFKWYDQGH GHJHLQMHFWHHUGHVSLHUHQ JHLQMHFWHHUGHVSLHUHQ 0 (N) MGF Sessions Treatment & BTX Treatment,QWHQVLHYHWKHUDSLHKHHIWHHQJXQVWLJ %7;EHOHPPHUWGHNUDFKWRQWZLNNHOLQJ 1HHPNUDFKWPHHLQKHWNOLQLVFKUHGHUHQ HIIHFWWDYNUDFKW YDQGHVSDVWLVFKHVSLHUHQ PEWGHNHX]HVYRRU%7;,QWHQVLHYHNUDFKWJHUHODWHHUGHYRUPHQ YRRUDIDDQ%7;RIRSHUDWLH Treatment & BTX MGF Treatment prevetive training 30 (N) Sessions

44

45 Spierkracht en de relatie met vaardigheden Wanneer is kracht de beperkende factor? Wanneer heb je genoeg kracht? Wanneer is er sprake van verminderde kracht bij kinderen?!"!"# #! "" $ % $!$!$% &$ % Wanneer is er sprake van verminderde kracht bij kinderen? +%$ "$,- '!$(()&$ )&$ $ *% % ' $ 1

46 Aspecten van kracht. $/ /.%.% $0 /.%0 $% Wat meet je? 1! % 1 $ "$ $$!!!"$ % %&" &" $ /230 $ "/ "$ 40! "$ $/ 25 25#- #- %"$ $% 06 Soorten spierkracht,-. 78 /!!%$ $0 9 " /90 Soorten spierkracht.% & 7 : % & ' & ; <+ +$ $ == 2

47 Soorten spierkracht <;;1/&$0 ; /;;10 /2 /2$ $..8, 8,!,-0 /390 &/390 Typen contracties < < /&% $$ $$$ $0 Bestaat er zoiets als algemene spierkracht "" & & $& "" $.% $ "" & & $& "" $ $ /,-0 "" $ &88& &"" $ $& & ' C. &9 C. & $9. $3 % ' : #@, 8,>B 8,55 82?A 8,># @B5 8@A5 8,-2 8#AA 8,?, 8,@@ 8,A5 8#52 8#2B 8,-# 8#>B 8,5? 8,-> 8#@# ### 8#5@ 822A 8#>- 8##- 8,?- 8@>B 8,A, 8,,5 8,@> 8,>5 8#?, 8#>@.(: 6 3

48 G Transfer : %& & $ Transfer: Correlaties en variabiliteit tussen en binnen taken Gooien en Mikken: Ver of Raak G(& & D <% %& & EF &&" &" < % Transfer: Correlaties en variabiliteit tussen en binnen taken Gooien en Mikken: Ver of Raak Transfer: Correlaties en variabiliteit tussen en binnen taken Ver gooien: boven of onderhands met zandzak G($ $ Correlations Mikken MABC-2 Onderhands ver gooien Correlation Sig. N G( &,288**, Mikken MABC-2 Bovenhands ver gooien Correlation Sig. N *( ( $,261**, Bovenhands ver gooien Onderhands ver gooien Correlation Sig. N Correlation Sig. N Bovenhands ver gooien 550,392 **, **. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).. 1,000. Onderhands ver gooien,392 **, ,

49 Transfer: Correlaties en variabiliteit tussen en binnen taken Ver gooien en Isometrische kracht Bovenhands gooien Onderhands gooien Correlation Sig. N Correlation Sig N Flexion Elbow Left,692, ,687, Flexion Elbow Right,696, ,699, Extension Elbow Left,651, ,698, G($ '% "$ $&"$ "%$ $"" $ Extension Elbow Right,675, ,652, Als je rechts op een been kunt staan lukt het links vaak vergelijkbaar Staan 1 been Beste been Staan 1 been Andere been Lateral step up Re Lateral step up Li Cor Sig. N Cor Sig. N Cor Sig. N Cor Sig. N 1 been Beste 1 124,690 **, ,065, ,023, been Andere,690 **, ,048, ,079, Step up Re -,065, ,048, ,932 **, Step up Li,023, ,079, ,932 **, Helpt een sterke quadriceps bij het houden van evenwicht? "$&& $ "$ % $!"% % & ; "$ &" $$ $ $!& % & & Helpt een sterke quadriceps bij het verspringen springen? Long Jump Extention Knee Left 9"$ $&"$ % ' "%& % &"%$ $4 Cor Sig. N Corr Sig. Ver springen 216,603,000, N G($ 1 Ext Knee Left,603 1 Ext Knee Right,589, ,943,

50 Hoe is het bij (milde) pathologie? ; 1 1:1 ' Ver spring en Ext knee L Cor Sig. N Cor Sig. N Ver Springen 63,533 **,000 40,533 **, ,926 **,000 **. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed). 1 Ext Knee L 1 Ext Knee R,552 **, MABC-2!! Verspringen Lat stepup R Lat stepup L Sit_to_stand Trap Correlation Sig. N Correlation Sig. N Correlation Sig. N Correlation Sig. N Correlation Sig. Vaardigheid Hinken/Springen Controles,082,648 33,163,364 33,061, ,026, ,122,500 Vaardigheid Hinken/Springen DCD,194,343 26,171,405 26,225, ,039,851 26,077,710 Oorzaken verminderde kracht (( 88 $ ((% %88&% &% 8 $ & &88 $$ Verminderde kracht door aansturing :% %/&% &%& &" 0 $ <% %88 < 88 6

51 Kracht trainen bij kinderen " "$ HH%& "" C$ " $ C $ $! &" &" & < $. " " $ % %"$ Cave Reversibiliteit I*J $ %$ "" % $$! %"6 < :K/ / 19& &0 < & < / 88 0 < $ / $!! 0 7

52 Ik heb er geen kracht meer voor! Dr Tim Takken & Dr Olaf Verschuren Dr T. Takken Wat is spierkracht? Programma Ontwikkeling spierkracht bij kinderen Dr O. Verschuren Krachttraining bij kinderen met Cerebrale Parese DEEL II Ik heb er geen krac ht meer voor DEEL I Spiercontractie Een spiercontractie is het samentrekken (contraheren) van spierweefsel. Verschillende contractie vormen: Statische contractie (isometrische contractie) Contractie waarbij de spier kracht levert zonder beweging. Dynamische contractie Concentrisch: contractie waarbij de spier kracht levert en de spier verkort Excentrisch: contractie waarbij de spier kracht levert en de spier verlengt Isokinetisch: contractie van de spier met constante snelheid, enkel met apparatuur mogelijk Isotonisch: contractie van de spier met constante spierspanning 1

53 Vormen van spierkracht Concentrisch Excentrisch Isometrisch Van spier naar kracht Determinanten van Spierkracht Spiermassa (mn type II vezels) Intra-en intermusculaire coordinatie Motor-unit recruitment (aansturing) 2

54 Ontwikkeling Vet Vrije Massa R.M. Malina, C. Bouchard, and O. Bar-Or, 2004, Growth, maturation, and physical activity, 2nd ed. (Champaign, IL: Human Kinetics), Herhalingsmaximum (Volw) Delorme & Holten 87 Verschil Kind - Volwassene Paraschos et al. Fatigue Differenc es between Adults and Prepubertal Males. Int J Sports Med 2007; 28:

55 Spierkracht in relatie tot leeftijd Beenakk er EA, van der Hoev en JH, Fock JM, Maurits NM. Reference values of maxim um isometric muscle force obtained in 270 children aged 4-16 years by hand-held held dynamometry. Neur omuscul Disor d. 2001;11(5): boys gir ls Ontwikkeling van spierkracht bij kinderen Wind, Takken, Helders, Engelbert. EurJ Pediatr 2010 Is één spiergroep voorspellend voor generieke kracht? Correlatie tussen knijpkracht en totale spierkracht Tot al mu scle str eng th ( N) 1200, ,00 800,00 600,00 boy girl Regress ion line for boy Regress ion line for girl 95% C onfidenc e Intervals 95% C onfidenc e Intervals 400,00 R Sq Linear = 0,607 R Sq Linear = 0, ,00 0,00 50,00 100,00 150,00 200,00 250,00 300,00 Grip strength (N) Wind, Takken, Helders, Engelbert. EurJ Pediatr

56 Verschil Make en Break test * Break test meestal iets hogere waarden Er kunnen aanzienlijke verschillen tussen make en break methode zijn (waarden niet uitwisselbaar) Make test minder pijnlijk, beter te begrijpen Spierkrac ht Knieextentie MAKE test (New ton) Spierkracht Knieextentie BREAK test (Newton) Verschuren et al Disabil Rehabil. 2008;30(18): ): Verschil Make en Break test Praktische Uitvoerbaarheid bij 25 Kinderen met CP 35 0 Break test: bij 17 kinderen niet uit te voeren Make test bij 1 kind niet uit te voeren Plantair flexoren rechts MAKE test (Newton) Plai ntair flexoren rechts BREAK test (Newton) Verschuren et al Disabil Rehabil. 2008;30(18): Functioneel versus HHD bij kinderen met cerebrale parese 30 sec herhalingsmaximum goede interbeoordelaars betrouwbaarheid (ICC s ) HHD matige interbeoordelaars betrouwbaarheid break (ICC s ) make (ICC s ) Verschuren et al Disabil Rehabil. 2008;30(18):

57 Nederlandse Normwaarden Break test, Geselecteerde spiergroepen, Kleine populatie Myometrie: metingen lagere validiteit en betrouwbaarheid bij grotere spierkracht (Kracht van tester wordt beperkende factor) Voorbeeld: Spierkracht bij lopende kinderen met SB S piergroep Schouder Pols KnijpkrachtHeup flexoren He up ahe bdup cto exte re ns Koren nie fl ex ie K ni eex tensvie oe theffe rs N M ea n -1, , , , , , , , ,789 7 S td. De vi ati on0, , , , , , , , , Schouder Pols Knij pkracht Heup flexoren Heup abductoren Heupextensoren Knieflexie Knieextensie Voetheffers Z-score -2-3 Schoenm akers MA, de Groot JF, Gorter JW, Hillaert JL, Helders PJ, Takken T. Disabil Rehabil. 2009;31(4): Voorbeeld: Spierkracht bij lopende kinderen met SB Spierkracht v erlaagd bov en laesie niv eau 0-1 Schouder Pols Knijpkracht Heup flexoren Heup abductoren Heupextensoren Knieflexie Knieextensie Voetheffers Z-score Schoenm akers MA, de Groot JF, Gorter JW, Hillaert JL, Helders PJ, Takken T. Disabil Rehabil. 2009;31(4):

58 Loopsnelheid afhankelijk van Kracht 31 kinderen met SB jaar oud Loopsnelheid (km/uur) Kracht Knie extensoren / kg lichaamsg ewicht Agre JC, Findley TW, McNally MC, Habeck R, Leon AS, Stradel L, Birkebak R, Schmalz R. Physical activity capacity in children with myelomeningocele.arch Phys Med Rehabil ;68(6): Conclusie Deel I. Spierkracht is afhankelijk van spiermassa, inter- en intramusculare coördinatie en aansturing Spierkracht neemt toe met ontwikkeling In de praktijk is spierkracht is niet altijd even makkelijk meetbaar Spierkracht is verschillend per contractievorm, uitgangshouding en meet methode (make/break) Een verlaagde spierkracht kan consequenties hebben v oor functie Scholingsdag Spina Bifida & Inspanning 26 mei 2011 WKZ Utrecht Voor info: 7

Inhoud presentatie. Cerebrale Parese - GMFCS ICF - WHO III IV V. Energy cost walking in CP. Inactivity?

Inhoud presentatie. Cerebrale Parese - GMFCS ICF - WHO III IV V. Energy cost walking in CP. Inactivity? Inhoud presentatie Kinderen met cerebrale parese Exercise is medicine? Annet Dallmeijer, Astrid Balemans, Leontien van Wely, Jules Becher Afdeling Revalidatiegeneeskunde VU medisch centrum Amsterdam Cerebrale

Nadere informatie

Krachttesten bij Kinderen

Krachttesten bij Kinderen Krachttesten bij Kinderen Programma Verschillende aspecten van spierkracht Dr Tim Takken Medisch Fysioloog Kinderbew egingscentrum Wilhelmina Kinderziekenhuis Universitair Medisch Centrum Utrecht Physiology.academy@yahoo.com

Nadere informatie

VO2max. Aerobe Capaciteit Cerebrale Parese. Aerobe capaciteit bij kinderen met CP FITNESS

VO2max. Aerobe Capaciteit Cerebrale Parese. Aerobe capaciteit bij kinderen met CP FITNESS 19-6-2011 Hersenbeschadiging voor de eerste verjaardag Primaire beschadiging zit in de hersenen Olaf Verschuren Wat betekent dit voor de fitheid? De Hoogstraat Utrecht lopers rolstoelrijders Aerobe FITNESS

Nadere informatie

1 G>=>KE:G=L> Dutch summary

1 G>=>KE:G=L> Dutch summary 1 Dutch summary * - nederlandse samenvatting Alhoewel cerebrale parese (CP) wordt gezien als een non-progressieve aandoening treden er wel degelijk secundaire complicaties op zoals afname van beweeglijkheid,

Nadere informatie

Krachttraining bij kinderen met Cerebral Palsy

Krachttraining bij kinderen met Cerebral Palsy Krachttraining bij kinderen met Cerebral Palsy Prof. Dr. C. Van den Broeck Fysiologische De temporele en spatiële rekrutering van de musculatuur is verstoord ( Kwakkel G 1995) Het aantal motor units is

Nadere informatie

SAMENVATTING. De toepassing van inspanningsfysiologie in de revalidatie van kinderen met cerebrale parese

SAMENVATTING. De toepassing van inspanningsfysiologie in de revalidatie van kinderen met cerebrale parese S SAMENVATTING De toepassing van inspanningsfysiologie in de revalidatie van kinderen met cerebrale parese Samenvatting Cerebrale parese (CP) is de meest voorkomende oorzaak van een fysieke beperking

Nadere informatie

Programma. Kwetsbaarheid Fried. 2001. (geriatrie)fysiotherapie. Geriatriefysiotherapie. Diagnosticeren van en interveniëren bij sarcopenie

Programma. Kwetsbaarheid Fried. 2001. (geriatrie)fysiotherapie. Geriatriefysiotherapie. Diagnosticeren van en interveniëren bij sarcopenie Geriatriefysiotherapie Diagnosticeren van en interveniëren bij sarcopenie Marjan Doves MPT Geriatriefysiotherapeut 24 maart 2015 Programma Sarcopenie vanuit fysiotherapeutisch perspectief (Geriatrie)fysiotherapeutische

Nadere informatie

Circuittraining Een nieuwe groepstraining met een functioneel karakter

Circuittraining Een nieuwe groepstraining met een functioneel karakter Circuittraining Een nieuwe groepstraining met een functioneel karakter Drs. Lotte Wevers Dr. Ingrid van de Port Prof. Dr. Eline Lindeman Prof. Dr. Gert Kwakkel Kenniscentrum De Hoogstraat, Utrecht Overzicht

Nadere informatie

Veel kinderen met een spastische cerebrale parese (CP) hebben een afwijkend looppatroon. Eén van de meest typerende looppatronen is het zogenaamde

Veel kinderen met een spastische cerebrale parese (CP) hebben een afwijkend looppatroon. Eén van de meest typerende looppatronen is het zogenaamde Samenvatting Veel kinderen met een spastische cerebrale parese (CP) hebben een afwijkend looppatroon. Eén van de meest typerende looppatronen is het zogenaamde flexiepatroon. Het is bekend dat kinderen

Nadere informatie

Casus mevrouw Driebergen. 52 jaar, status na icva mei 2014. Thuiswonend. Goede cognitie. Lopen: FAC 4. Couch potato: overdag veelal inactief

Casus mevrouw Driebergen. 52 jaar, status na icva mei 2014. Thuiswonend. Goede cognitie. Lopen: FAC 4. Couch potato: overdag veelal inactief Fysieke activiteiten; nieuwe inzichten en innovaties in de revalidatie. nothing to declare 52 jaar, status na icva mei 2014 Thuiswonend Goede cognitie Lopen: FAC 4 Couch potato: overdag veelal inactief

Nadere informatie

Fysieke fitheid meten bij kinderen met een verstandelijke beperking. Marieke Wouters, Aleid Laan, Laurine Croonen NVFVG congres - april 2015

Fysieke fitheid meten bij kinderen met een verstandelijke beperking. Marieke Wouters, Aleid Laan, Laurine Croonen NVFVG congres - april 2015 Fysieke fitheid meten bij kinderen met een verstandelijke beperking Marieke Wouters, Aleid Laan, Laurine Croonen NVFVG congres - april 2015 Workshop?! LITERATUUR PILOT CROSS SECTIONELE ONDERZOEK DATAVERZAMELING

Nadere informatie

INTERVENTIESTUDIE. Fitkids, a Nationwide exercise therapy program in the Netherlands: is it effective?

INTERVENTIESTUDIE. Fitkids, a Nationwide exercise therapy program in the Netherlands: is it effective? INTERVENTIESTUDIE Fitkids, a Nationwide exercise therapy program in the Netherlands: is it effective? Tim Takken; Janke de Groot; Lex Winkler; Elles Kotte DOEL Inzicht in het effect van het beweegprogramma

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting INTRODUCTION Kinderen en jongeren met cerebrale parese (CP) kunnen vaak niet zo goed lopen, rennen of traplopen. Dat kan komen door spierzwakte. Spierzwakte wordt vaak gemeten als de kracht die kinderen

Nadere informatie

HAYS. Health in Adapted Youth Sports. Kristel Lankhorst,

HAYS. Health in Adapted Youth Sports. Kristel Lankhorst, HAYS Health in Adapted Youth Sports Kristel Lankhorst, (kristel.lankhorst@hu.nl) Promotieteam: Dr. Janke de Groot, Dr. Tim Takken, Prof. MD. Frank Backx Onderzoek groep: Maremka Zwinkels MSc., Dr. Saskia

Nadere informatie

Gegeneraliseerde Hypermobiliteit (GHM) Een variatie van normale gewrichtsmobiliteit, waarbij de Range of Motion groter is dan gemiddeld (+2SD)

Gegeneraliseerde Hypermobiliteit (GHM) Een variatie van normale gewrichtsmobiliteit, waarbij de Range of Motion groter is dan gemiddeld (+2SD) Gegeneraliseerde Hypermobiliteit (GHM) Kinderfysiotherapie bij het hypermobiliteitssyndroom Een variatie van normale gewrichtsmobiliteit, waarbij de Range of Motion groter is dan gemiddeld (+2SD) Femke

Nadere informatie

Training en praktische beweegadviezen. Voor kwetsbare groepen

Training en praktische beweegadviezen. Voor kwetsbare groepen Training en praktische beweegadviezen Voor kwetsbare groepen Onderwerpen Trainingsleer Richtlijnen voor het trainen Praktische oefeningen Trainingsleer Trainingsprincipes Trainingsvariabelen Training stijl

Nadere informatie

Spierkracht meten met de microfet

Spierkracht meten met de microfet Spierkracht meten met de microfet Jan Willem Wisselink biometricsmotion.com Overzicht Algemeen Functionele testen / testen op stoornisniveau Spierkracht meten (MRC, MVC bv. HHD) Validiteit Doelstelling

Nadere informatie

02/12/2014. Klinische bewegingsanalyse op een geïnstrumenteerde loopband: ready to roll? Overzicht

02/12/2014. Klinische bewegingsanalyse op een geïnstrumenteerde loopband: ready to roll? Overzicht Overzicht Klinische bewegingsanalyse op een geïnstrumenteerde loopband: ready to roll? Is lopen op een loopband vergelijkbaar met lopen over de grond? Loop je vergelijkbaar op een vaste en zelf-gestuurde

Nadere informatie

Klinische inspanningstesten in de (kinder)revalidatie

Klinische inspanningstesten in de (kinder)revalidatie Klinische inspanningstesten in de (kinder)revalidatie Kinderen en jongvolwassenen met een fysieke beperking, zoals cerebrale parese (CP), ervaren vaak loopproblemen in het dagelijks leven. Veelgehoorde

Nadere informatie

in Sport Sportcafé Fysiotherapie Jeurissen & van den Ingh

in Sport Sportcafé Fysiotherapie Jeurissen & van den Ingh Testen en Meten in Sport Sportcafé Fysiotherapie Jeurissen & van den Ingh Mulder Smeekens Verschil 0.012 sec Phelps Cavic Verschil??? Real Madrid Atletico Madrid 3 e minuut blessuretijd Verweij Brodka

Nadere informatie

SPACE BOP studie resultaten

SPACE BOP studie resultaten SPACE BOP studie resultaten Informatieavond 23-10-2014 Fabienne Schasfoort Coördinator SPACE BOP studie Afdeling Revalidatiegeneeskunde Erasmus MC SPACE BOP studie Afkorting SPACE BOP SPAstic cerebral

Nadere informatie

MS Fitnessgroep. Klinimetrie MS. Fysiotherapie bij MS 19-2-2014. MSMS 2 december 2013

MS Fitnessgroep. Klinimetrie MS. Fysiotherapie bij MS 19-2-2014. MSMS 2 december 2013 MS Fitnessgroep MSMS 2 december 2013 Marion Verhulsdonck (RA) Nydia van As (FT), Sanne Lambeck (FT) Klinimetrie MS Basis lichamelijk onderzoek (kracht, mobiliteit, sensibiliteit, tonus (SPAT?) 10 meter

Nadere informatie

Beweegprogramma ms in de eerste en tweede lijn

Beweegprogramma ms in de eerste en tweede lijn Beweegprogramma ms in de eerste en tweede lijn Carien Linders v.d. Lijcke fysiotherapeut PMC Heusdenhout, Breda lid NAHFysioNet Hoe ontstaan? Als opdracht voor cursus Neurorevalidatie... Aanvulling van

Nadere informatie

Behandelprotocol Fysiotherapie Bolien onderzoek. Interventieperiode van 12 weken

Behandelprotocol Fysiotherapie Bolien onderzoek. Interventieperiode van 12 weken Behandelprotocol Fysiotherapie Bolien onderzoek Interventieperiode van 12 weken Dit protocol fysiotherapie na multi-level botulinetoxine behandeling van de onderste extremiteiten bij kinderen met cerebrale

Nadere informatie

Revalidatie en preventie meer dan alleen spieren trainen. Lorenzo d Hont [ Master Sportfysiotherapeut]

Revalidatie en preventie meer dan alleen spieren trainen. Lorenzo d Hont [ Master Sportfysiotherapeut] Revalidatie en preventie meer dan alleen spieren trainen Lorenzo d Hont [ Master Sportfysiotherapeut] Patiënt X VKB-R 2014 30 tot 40 maal grotere kans op een VKB recidief Na 12 maanden ondervindt 28%

Nadere informatie

Kinderrevalidatie: het bereiken van een optimale autonomie en participatie voor kinderen met beperkingen

Kinderrevalidatie: het bereiken van een optimale autonomie en participatie voor kinderen met beperkingen Kinderrevalidatie: het bereiken van een optimale autonomie en participatie voor kinderen met beperkingen Anke Meester-Delver, kinderrevalidatiearts, afd. revalidatie, AMC Definitie kinderrevalidatie Kinderrevalidatie

Nadere informatie

Basis voor krachttraining

Basis voor krachttraining Inhoud Basis voor krachttraining Jan Boone 2. Soorten Kracht 3. Trainingss 4. Belangrijke principes 5. Krachttraining bij lange- (loopeconomie) Voor 1880: weinig gestructureerde krachttraining (cfr. Forcemen

Nadere informatie

Sport en Bewegingsstimulering voor Gezonde Ouderen

Sport en Bewegingsstimulering voor Gezonde Ouderen Sport en Bewegingsstimulering voor Gezonde Ouderen Johan de Jong Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap Instituut voor sportstudies Hanzehogeschool Groningen Onderwerpen - Achtergrond - Groepsinterventie

Nadere informatie

Krachttraining bij kinderen en adolescenten. Prof. Dr. Jan Boone

Krachttraining bij kinderen en adolescenten. Prof. Dr. Jan Boone Krachttraining bij kinderen en adolescenten Prof. Dr. Jan Boone Deel 1: Algemene principes van krachttraining Inleiding tot krachttraining Kracht Maximale kracht Neuromusculair (Maximale kracht) Hypertrofie

Nadere informatie

Multiple Sclerose (fysiotherapeutische behandeling)

Multiple Sclerose (fysiotherapeutische behandeling) Multiple Sclerose (fysiotherapeutische behandeling) Remco Muller MNR, Fysiotherapeut Lid MS Zorgnet RMC Groot Klimmendaal Expertisecentrum voor volwassenen Inhoud Inleiding Evidence based practise Fysiotherapeutisch

Nadere informatie

Voorwoord 10. Inleiding 11. 1 Inleiding in de module inspanning 1 5

Voorwoord 10. Inleiding 11. 1 Inleiding in de module inspanning 1 5 Inhoud 5 Inhoud Voorwoord 10 Inleiding 11 module i aanpassen aan inspannen 1 Inleiding in de module inspanning 1 5 2 Energielevering bij inspanning 1 7 2.1 Bewegen kost energie 1 7 2.1.1 Energie, arbeid,

Nadere informatie

Fysieke fitheid, fysieke activitiet in relatie tot gezondheid

Fysieke fitheid, fysieke activitiet in relatie tot gezondheid Fysieke fitheid, fysieke activitiet in relatie tot gezondheid Wat is fysieke activiteit? Een door skeletspieren geproduceerde beweging (dynamisch) en/of houding (statisch) die gepaard gaat met een toename

Nadere informatie

Betreffende: Gezondheidseffecten van sport voor kinderen en jongeren met een chronische ziekte of aandoening.

Betreffende: Gezondheidseffecten van sport voor kinderen en jongeren met een chronische ziekte of aandoening. Utrecht 3-10-2014, Betreffende: Gezondheidseffecten van sport voor kinderen en jongeren met een chronische ziekte of aandoening. Geachte professional, Middels deze brief vragen wij graag uw hulp bij het

Nadere informatie

Cerebrale parese en de overgang naar de adolescentie. Beloop van het functioneren, zelfwaardering en kwaliteit van leven.

Cerebrale parese en de overgang naar de adolescentie. Beloop van het functioneren, zelfwaardering en kwaliteit van leven. * Cerebrale parese en de overgang naar de adolescentie Beloop van het functioneren, zelfwaardering en kwaliteit van leven In dit proefschrift worden de resultaten van de PERRIN CP 9-16 jaar studie (Longitudinale

Nadere informatie

Lichamelijke activiteit bij mensen met een dwarslaesie

Lichamelijke activiteit bij mensen met een dwarslaesie Lichamelijke activiteit bij mensen met een dwarslaesie Carla Nooijen Bewegingswetenschapper OIO, Erasmus MC c.nooijen@erasmusmc.nl Introductie (1) % van 'normaal' activiteitenniveau Introductie (2) 100

Nadere informatie

Wat is fitheid? Hoe kun je fitheid verbeteren? Belang van fysieke capaciteit. Inhoud. Effecten van training. Effecten van training 20-2-2012

Wat is fitheid? Hoe kun je fitheid verbeteren? Belang van fysieke capaciteit. Inhoud. Effecten van training. Effecten van training 20-2-2012 Hoe kun je fitheid verbeteren? Wat is fitheid? Wanneer doe je het goed? Actieve leefstijl! 3 februari 2012 Rogier Broeksteeg Fysieke fitheid fysieke capaciteit / spierkracht en uithoudingsvermogen / lichaamssamenstelling

Nadere informatie

Meten van explosiviteit bij top indoor balteamsporters. H.T.D. van der Does, MSc. Dr. M.S. Brink S.H. Doeven, MSc. Dr. K.A.P.M.

Meten van explosiviteit bij top indoor balteamsporters. H.T.D. van der Does, MSc. Dr. M.S. Brink S.H. Doeven, MSc. Dr. K.A.P.M. Meten van explosiviteit bij top indoor balteamsporters H.T.D. van der Does, MSc. Dr. M.S. Brink S.H. Doeven, MSc. Dr. K.A.P.M. Lemmink Indoor Balteamsporten karakteristieken Volleybal explosieve bewegingen:

Nadere informatie

Ademhalingsfunctie: tussen proefschrift en richtlijn? Karin Postma

Ademhalingsfunctie: tussen proefschrift en richtlijn? Karin Postma Ademhalingsfunctie: tussen proefschrift en richtlijn? Karin Postma fysiotherapeut en onderzoeker Rijndam revalidatie & Erasmus MC te Rotterdam tussen proefschrift en richtlijn? Promotor: Prof.dr. H.J.

Nadere informatie

Krachttraining bij ouderen

Krachttraining bij ouderen Krachttraining bij ouderen Elke Eelbode 1, Ivan Bautmans 1, 2, Tony Mets 1, 2 1 Frailty in Ageing research (FRIA) & Gerontology (GERO) department,, Vrije Universiteit Brussel 2 Geriatrics department, Universitair

Nadere informatie

Bijlage 2: 3.2 onderzoek

Bijlage 2: 3.2 onderzoek Bijlage : 3. onderzoek Ik heb een onderzoek gedaan naar de fitheid van de kinderen van groep 7 en 8 van de Sint Lambertus school in Asten. Ik heb eerst een enquête afgenomen, en heb daarna testjes afgenomen

Nadere informatie

Richtlijnen en intensiteit van beweging bij 65+ Margreet van Dijk

Richtlijnen en intensiteit van beweging bij 65+ Margreet van Dijk Richtlijnen en intensiteit van beweging bij 65+ Margreet van Dijk Richtlijnen Bewegingsdriehoek Wat en hoe train je bij de geriatrische patient Intensiteit van training Krachttraining Balanstraining Snelheid

Nadere informatie

Proximal tendon avulsion. Claire Verheul, Ph.D. Anne van der Made, M.D.

Proximal tendon avulsion. Claire Verheul, Ph.D. Anne van der Made, M.D. Proximal tendon avulsion Claire Verheul, Ph.D. Anne van der Made, M.D. Orthopaedic Surgery www.acesamsterdam.nl www.manualfysion.nl Epidemiology Relatively rare Koulouris & Connell 16 of 179 (9%) hamstring

Nadere informatie

Classificatie. Bij kinderen met cerebrale parese

Classificatie. Bij kinderen met cerebrale parese Classificatie Bij kinderen met cerebrale parese Waarom classificeren? Om een goed beeld te krijgen van het functioneren van uw kind met cerebrale parese, gebruiken we classificatiesystemen. In deze folder

Nadere informatie

e-exercise bij knie en heup artrose

e-exercise bij knie en heup artrose e-exercise bij knie en heup artrose Ontwikkeling, evaluatie en implementatie Corelien Kloek (TiU, NIVEL, UMCU, HU) Daniël Bossen (HvA), Joost Dekker (VUmc), Dinny de Bakker (TiU, NIVEL), Cindy Veenhof

Nadere informatie

Samenvatting. Beloop van dagelijkse activiteiten bij adolescenten met cerebrale parese. Een 3-jarige follow-up studie

Samenvatting. Beloop van dagelijkse activiteiten bij adolescenten met cerebrale parese. Een 3-jarige follow-up studie * Samenvatting Beloop van dagelijkse activiteiten bij adolescenten met cerebrale parese Een 3-jarige follow-up studie Samenvatting Tijdens de periode van groei en ontwikkeling tussen kindertijd en volwassenheid

Nadere informatie

Diagnose (voorbeeld CP) Activiteiten-Participatie. Motorische Ontwikkelingscurven. Motorische capaciteit. Zorg bij kinderen met CP

Diagnose (voorbeeld CP) Activiteiten-Participatie. Motorische Ontwikkelingscurven. Motorische capaciteit. Zorg bij kinderen met CP Research Making a Difference Echt samen met het gezin! Maar hoe? Over gezinsgerichte zorg vanuit het perspectief van de onderzoeker Gezin in zicht? www.canchild.ca Jan Willem Gorter MD, PhD, FRCP(C) Scotiabank

Nadere informatie

Het stellen van functionele doelen bij patiënten na een totale knie artroplastiek wat zijn de consequenties?

Het stellen van functionele doelen bij patiënten na een totale knie artroplastiek wat zijn de consequenties? Het stellen van functionele doelen bij patiënten na een totale knie artroplastiek wat zijn de consequenties? G. van der Sluis, J. Elings, S. Bausch-Goldbohm, R. Bimmel, F. Galindo-Garre, N. van Meeteren

Nadere informatie

Hoe ziek word je van zitten?

Hoe ziek word je van zitten? Hoe ziek word je van zitten? Evi van Ekris EMGO + Instituut afd. Sociale Geneeskunde VU Medisch Centrum Er is altijd wat te doen Naast het stimuleren van sporten is het belangrijk bewegen meer te integreren

Nadere informatie

Een literatuurstudie met betrekking tot de dementiewoning. Door Susan Arendse en Martijn Moerman, studenten Fysiotherapie van de HU.

Een literatuurstudie met betrekking tot de dementiewoning. Door Susan Arendse en Martijn Moerman, studenten Fysiotherapie van de HU. Zijn bewegingsprogramma s die cognitie stimuleren haalbaar in de thuissituatie? Een literatuurstudie met betrekking tot de dementiewoning van het project Technologie Thuis Nu Door Susan Arendse en Martijn

Nadere informatie

Snel in Beweging Ontwikkeling en implementatie van de zelf-oefengids

Snel in Beweging Ontwikkeling en implementatie van de zelf-oefengids Snel in Beweging Ontwikkeling en implementatie van de zelf-oefengids Deborah Zinger MSc, fysiotherapeut UMC Utrecht Identificeer probleem/ hulpvraag patiënt Formuleer klinisch relevante vraag ZSU Maak

Nadere informatie

FIT FOR THE FUTURE! Symposium 21 juni

FIT FOR THE FUTURE! Symposium 21 juni FIT FOR THE FUTURE! Symposium 21 juni Elles Kotte (Stichting Fitkids) Willem de Kock (HU) OPZET Fitkids Doel Kennis Transfer Systeem (KTS) Aanpak en analyse Demo FITKIDS FITKIDS is een geprotocolleerd

Nadere informatie

Oefen- en Revalidatie schemata

Oefen- en Revalidatie schemata Ed Hendriks Oefen- en Revalidatie schemata Sportgeneeskunde 2014 Agenda oefentherapie! indeling in herstelfasen! indeling in motorische basiseigenschappen! opbouw van belasting, belang van herstel! voorbeelden:

Nadere informatie

GET FIT 2 SKI. Johan De Coninck Physical Coach - DuofiTT

GET FIT 2 SKI. Johan De Coninck Physical Coach - DuofiTT . GET FIT 2 SKI Johan De Coninck Physical Coach - DuofiTT Duofitt training & treatment www.duofitt.be Johan De coninck Physical Trainer & Coach Functionele oefentherapie Re-training na revalidatie Sportspecifieke

Nadere informatie

Lichamelijke ac viteit bij kinderen met spas sche cerebrale parese

Lichamelijke ac viteit bij kinderen met spas sche cerebrale parese Lichamelijke ac viteit bij kinderen met spas sche cerebrale parese Samenva ng Cerebrale parese (CP) is een verzamelnaam voor aandoeningen die gekenmerkt worden door een afwijkende ontwikkeling van het

Nadere informatie

HEUP EN LIESKLACHTEN. Sport Medisch Netwerk Zoetermeer. Barry Faas (sport)fysiotherapeut. Aartsen Praktijk voor Fysiotherapie

HEUP EN LIESKLACHTEN. Sport Medisch Netwerk Zoetermeer. Barry Faas (sport)fysiotherapeut. Aartsen Praktijk voor Fysiotherapie HEUP EN LIESKLACHTEN EN HET HERSTEL IN DE PRAKTIJK Sport Medisch Netwerk Zoetermeer Barry Faas (sport)fysiotherapeut Aartsen Praktijk voor Fysiotherapie Inhoud Heup en liesblessures in de sportpraktijk

Nadere informatie

Beschikbare metingen, gesorteerd op categorie

Beschikbare metingen, gesorteerd op categorie INHOUD Beschikbare metingen, gesorteerd op categorie...1 Beschikbare metingen, gesorteerd op naam...4 Beschikbare metingen, gesorteerd op ID...7 Beschikbare metingen, gesorteerd op categorie CATEGORIE

Nadere informatie

TNO Runalyser; real time monitoring van looptechniek. John Willems

TNO Runalyser; real time monitoring van looptechniek. John Willems TNO Runalyser; real time monitoring van looptechniek John Willems Inhoud Korte intro TNO Wat is runalyser? Waarom runalyser? Voorbeeld data runalyser Onderzoek naar running economy Toekomst 2 TNO personal

Nadere informatie

Fitheid van ouderen met een verstandelijke beperking: De VB-fitscan

Fitheid van ouderen met een verstandelijke beperking: De VB-fitscan Fitheid van ouderen met een verstandelijke beperking: De VB-fitscan 13 maart 2014, GOUD symposium Alyt Oppewal Voorstellen Bewegingswetenschapper GOUD thema: lichamelijke activiteit en fitheid Onderzoek:

Nadere informatie

Trainen bij ouderen 16-11-2010. Inhoud. Even voorstellen. Ruud van der Veen 9 November 2010

Trainen bij ouderen 16-11-2010. Inhoud. Even voorstellen. Ruud van der Veen 9 November 2010 Even voorstellen Trainen bij ouderen Ruud van der Veen 9 November 2010 Fysiotherapie MSc Fysiotherapiewetenschap Master Fysiotherapie in de Geriatrie Even voorstellen Inhoud Wat is beweging? Fysiotherapie

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting SAMENVATTING

Nederlandse samenvatting SAMENVATTING Samenvatting Nederlandse samenvatting SAMENVATTING De inleiding, de achtergronden en de doelstellingen van dit proefschrift worden beschreven in hoofdstuk 1. Evenals in andere landen neemt het aantal

Nadere informatie

Testen en meten bij spelsporters in de AZ jeugdopleiding

Testen en meten bij spelsporters in de AZ jeugdopleiding Testen en meten bij spelsporters in de AZ jeugdopleiding Fysieke ontwikkeling meten -Sprint/sprong/%FT/kracht-snelheid -ISRT aeroob (sub-max / max) -intensiteit %HFmax -Voetbalarbeid: vermogen & capaciteit

Nadere informatie

Het effect van leeftijd en rijping op de selectie van jeugdtennissers en de ontwikkeling op de vijf-meter sprinttest

Het effect van leeftijd en rijping op de selectie van jeugdtennissers en de ontwikkeling op de vijf-meter sprinttest Het effect van leeftijd en rijping op de selectie van jeugdtennissers en de ontwikkeling op de vijf-meter sprinttest Tamara Kramer Barbara Huijgen Marije Elferink-Gemser Chris Visscher Expertiseteam Talentherkenning

Nadere informatie

Bijlage 3.1. Meetinstrumenten. Free Running Asthma Screening Test, FRAST. Benodigdheden stopwatch piekstroommeter; bij voorkeur die van het kind zelf

Bijlage 3.1. Meetinstrumenten. Free Running Asthma Screening Test, FRAST. Benodigdheden stopwatch piekstroommeter; bij voorkeur die van het kind zelf Bijlage 3 Meetinstrumenten Bijlage 3.1 Free Running Asthma Screening Test, FRAST stopwatch piekstroommeter; bij voorkeur die van het kind zelf Protocol Bij de FRAST wordt het kind gevraagd om gedurende

Nadere informatie

Course of limitations in activities in elderly patients with osteoarthritis of the hip or knee. CARPA onderzoek. Artrose.

Course of limitations in activities in elderly patients with osteoarthritis of the hip or knee. CARPA onderzoek. Artrose. Course of limitations in activities in elderly patients with osteoarthritis of the hip or knee Gabriella M. van Dijk Achtergrond Onderzoeksvragen Literatuuronderzoek Longitudinaal cohort onderzoek Methode

Nadere informatie

Doel van het L2M onderzoek. Achtergrond vicieuze cirkel LEARN 2 MOVE

Doel van het L2M onderzoek. Achtergrond vicieuze cirkel LEARN 2 MOVE LEARN 2 MOVE Beweegstimuleringsprogramma s gebaseerd op Motivational Interviewing voor kinderen, adolescenten en jongvolwassenen met cerebrale parese (CP) Leontien van Wely, MSc Prof. dr. Jules Becher

Nadere informatie

Introductie. Guido Vroemen Sportarts Medisch Bioloog Triathlon Trainer SMA MIDDEN NEDERLAND

Introductie. Guido Vroemen Sportarts Medisch Bioloog Triathlon Trainer SMA MIDDEN NEDERLAND Introductie Guido Vroemen Sportarts Medisch Bioloog Triathlon Trainer SMA MIDDEN NEDERLAND Begeleiding: Teamarts en trainer Roompot Oranje Peloton Teamarts Team4Talent Bondsarts NTB Docent Sportfysiotherapie

Nadere informatie

Energie systemen v/h lichaam. Door: Theo Baks, Hennie Lensink

Energie systemen v/h lichaam. Door: Theo Baks, Hennie Lensink Energie systemen v/h lichaam Door: Theo Baks, Hennie Lensink DATUM: 21-2-2014 Inleiding De bloedglucose van een gezond lichaam zit tussen 4/9 mmol/l lactaat. Net als vuur voor verbranding zuurstof nodig

Nadere informatie

Videogaming. In wankel evenwicht EXSO- Kennisnet. januari- juni 2011

Videogaming. In wankel evenwicht EXSO- Kennisnet. januari- juni 2011 Videogaming In wankel evenwicht EXSO- Kennisnet januari- juni 2011 EXSO regeling ICT toepassing wordt ingezet om een bepaald doel te bereiken regeling om onderzoek hiernaar te doen aantrekkelijker onderwijs...

Nadere informatie

Fysieke training tijdens de behandeling. Janine Hidding Oedeemfysiotherapeut Kerndocent Modulaire Opleiding Oncologie Fysiotherapie AVANS+

Fysieke training tijdens de behandeling. Janine Hidding Oedeemfysiotherapeut Kerndocent Modulaire Opleiding Oncologie Fysiotherapie AVANS+ Fysieke training tijdens de behandeling Janine Hidding Oedeemfysiotherapeut Kerndocent Modulaire Opleiding Oncologie Fysiotherapie AVANS+ Programma Bijwerkingen CT relevant voor fysiotherapie Wetenschappelijke

Nadere informatie

samenvatting 127 Samenvatting

samenvatting 127 Samenvatting 127 Samenvatting 128 129 De ziekte van Bechterew, in het Latijn: Spondylitis Ankylopoëtica (SA), is een chronische, inflammatoire reumatische aandoening die zich vooral manifesteert in de onderrug en wervelkolom.

Nadere informatie

Samenvatting (Summary in Dutch)

Samenvatting (Summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) Een goede hand functie is van belang voor interactie met onze omgeving. Vanaf het moment dat we opstaan, tot we s avonds weer naar bed gaan,

Nadere informatie

Fysieke training in praktijk

Fysieke training in praktijk Fysieke training in praktijk Ralf Kosters 18 juni 2016 Tafeltennistrainers congres Verwachtingsmanagement Workshop van vandaag: 1. Te kort 2. Te weinig diepgang 3. Beperkt 4. Leren van elkaar 5. Nieuwsgierig

Nadere informatie

Evidence based medicine proof oefentherapie voor lage rugpijn Prof. Dr. Ulrike Van Daele Vakgroep Movant opleiding Revaki

Evidence based medicine proof oefentherapie voor lage rugpijn Prof. Dr. Ulrike Van Daele Vakgroep Movant opleiding Revaki 24 oktober 2015 Evidence based medicine proof oefentherapie voor lage rugpijn Prof. Dr. Ulrike Van Daele Vakgroep Movant opleiding Revaki 2 Lifetime prevalentie LRP: 84% Prevalentie chronische LRP: 23%

Nadere informatie

NASM Essentials of Personal Fitness Training Program design in Strength Dag 6

NASM Essentials of Personal Fitness Training Program design in Strength Dag 6 NASM Essentials of Personal Fitness Training Program design in Strength Dag 6 Assessment 1. Flexibility & Warm up Resultaten! 2. Core Training 3. Balance Training 4. Reactive Training 7. Cool Down & Flexibility

Nadere informatie

CONDITIONELE ASPECTEN ZEILEN. Testing Planning - Training

CONDITIONELE ASPECTEN ZEILEN. Testing Planning - Training CONDITIONELE ASPECTEN ZEILEN Testing Planning - Training Onze missie is om zoveel mogelijk mensen in beweging te brengen en in beweging te houden. Als full-service sport- en gezondheidspromotiecentrum

Nadere informatie

De aanwezige metingen in FysioRoadmap

De aanwezige metingen in FysioRoadmap De aanwezige metingen in FysioRoadmap Inhoud Gesorteerd op Categorie...1 Gesorteerd op Omschrijving...5 Gesorteerd op ID...9 Gesorteerd op Categorie ID Categorie Omschrijving meting -191 Algemeen 2-kilometer

Nadere informatie

Fysiotherapeutische interventie bij MS en spasme

Fysiotherapeutische interventie bij MS en spasme Voorstellen Fysiotherapeutische interventie bij MS en spasme Sandra Rutjens Fysiotherapeut Sophia Revalidatie Sandra Rutjens 6 jaar werkzaam binnen Sophia Revalidatie Den Haag PRV Behandelteam; NMA, MS,

Nadere informatie

Met dank aan inhoudelijk commentaar van Eline Bolster, Will Busweiler, Petra van Schie, Carla Timmers-Stasse.

Met dank aan inhoudelijk commentaar van Eline Bolster, Will Busweiler, Petra van Schie, Carla Timmers-Stasse. Kinderfysiotherapeutisch behandelprotocol na botulinetoxine behandeling ter verbetering van de mobiliteit bij kinderen met een spastische cerebrale parese Versie 1: 08-04-2010 Auteurs: Annet Dallmeijer

Nadere informatie

Fysieke revalidatie van oncologische patiënten

Fysieke revalidatie van oncologische patiënten Fysieke revalidatie van oncologische patiënten DR. ERIC VAN BREDA MEDISCH SPORTFYSIOLOOG UNIVERSITEIT MAASTRICHT Revalidatie na kanker De richtlijn oncologische revalidatie Is vooral gericht op klachten

Nadere informatie

Scholing SV De Vechtstreek & SV Zeist. workshop 1 07-07-2013. Inhoud praktijkdeel

Scholing SV De Vechtstreek & SV Zeist. workshop 1 07-07-2013. Inhoud praktijkdeel Scholing SV De Vechtstreek & SV Zeist workshop 1 07-07-2013 Een methodische lijn voor krachttraining op verenigingsniveau binnen het schaatsjaarplan Drs. Jorrit Rehorst Bewegingswetenschapper / Inspanningsfysioloog

Nadere informatie

Training bij Neuromusculaire Aandoeningen. Imelda JM de Groot, MD, PhD Kinderrevalidatiearts Senior researcher/ principal investigator

Training bij Neuromusculaire Aandoeningen. Imelda JM de Groot, MD, PhD Kinderrevalidatiearts Senior researcher/ principal investigator Training bij Neuromusculaire Aandoeningen Imelda JM de Groot, MD, PhD Kinderrevalidatiearts Senior researcher/ principal investigator Neuromusculaire aandoeningen (NMA) Dysfunctie Motor Unit: Motorische

Nadere informatie

Is het concept Better in Better out effectief bij patiënten die in verband met slokdarm kanker een operatie ondergaan?

Is het concept Better in Better out effectief bij patiënten die in verband met slokdarm kanker een operatie ondergaan? Is het concept Better in Better out effectief bij patiënten die in verband met slokdarm kanker een operatie ondergaan? Prof. dr. Raoul Engelbert, afdeling Revalidatie AMC GIOCA congres 10 januari 2014

Nadere informatie

PROMOTIEONDERZOEK ARBEIDSPARTICIPATIE VAN JONGVOLWASSENEN MET LICHAMELIJKE BEPERKINGEN. Joan Verhoef

PROMOTIEONDERZOEK ARBEIDSPARTICIPATIE VAN JONGVOLWASSENEN MET LICHAMELIJKE BEPERKINGEN. Joan Verhoef PROMOTIEONDERZOEK ARBEIDSPARTICIPATIE VAN JONGVOLWASSENEN MET LICHAMELIJKE BEPERKINGEN Joan Verhoef PROMOTIEONDERZOEK Eigen promotieonderzoek: Verbeteren arbeidsparticipatie van jongvolwassenen met lichamelijke

Nadere informatie

NEUROMUSCULAIRE ADAPTATIES TIJDENS LANGDURIGE BEDRUST

NEUROMUSCULAIRE ADAPTATIES TIJDENS LANGDURIGE BEDRUST SAMENVATTING Samenvatting 123 NEUROMUSCULAIRE ADAPTATIES TIJDENS LANGDURIGE BEDRUST Gewichtloosheid tijdens bemande ruimtevluchten elimineert vrijwel alle mechanische belasting op het menselijk lichaam.

Nadere informatie

TRAININGS- HANDLEIDING

TRAININGS- HANDLEIDING 1 TRAININGS- HANDLEIDING 2 Frank den Blanken PT methode Fitness Intentie Techniek Deze methode is door Frank den Blanken ontwikkeld om betere / snellere resultaten te krijgen. Het is zo effectief doordat

Nadere informatie

Trainen met hoge frequentie

Trainen met hoge frequentie Trainen met hoge frequentie Einde van de bro-split? Luuk Hilkens Bewegingswetenschapper Certified Strength & Conditioning Specialist Expertiseteam Sports & Exercise Nutrition HAN Sport & Bewegen Monday

Nadere informatie

Samenvatting (Dutch summary)

Samenvatting (Dutch summary) Samenvatting (Dutch summary) Door de hedendaagse gespecialiseerde medische zorg is de levensverwachting van mensen met een dwarslaesie aanzienlijk toegenomen. Echter, veel mensen met een chronische dwarslaesie

Nadere informatie

Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten

Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten 5 april 2017 Sarcoïdose ontsporing afweersyteem ophoping afweercellen: granulomen overal in lichaam: longen, lymfesysteem, huid,

Nadere informatie

SLIJTAGE BESTAAT NIET! ARTHROSE WEL. TJITTE KAMMINGA

SLIJTAGE BESTAAT NIET! ARTHROSE WEL. TJITTE KAMMINGA SLIJTAGE BESTAAT NIET! ARTHROSE WEL. TJITTE KAMMINGA TJITTE KAMMINGA - Docent fysiotherapie HS Leiden - Fysiotherapeut / manueel therapeut - Trainer Haagatletiek en zelf actief hardloper - Auteur Hardlopen

Nadere informatie

Fysiologie hartfrequentie RozenbergSport.nl 2012 pagina 1 / 5

Fysiologie hartfrequentie RozenbergSport.nl 2012 pagina 1 / 5 RozenbergSport.nl 2012 pagina 1 / 5 Inhoud HF Algemeen HF testen HF submaximaal HF maximaal HF herstel HF temperatuur / vocht HF dagelijks verschil HF per sport HF overtraining Referenties HF Algemeen

Nadere informatie

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Overige, ongespecificeerd

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Overige, ongespecificeerd Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Maastricht Social Participation Profile (MSPP) Augustus 2013 Review: G.M.J. Mars Eveline van Engelen Invoer : Marsha Bokhorst 1 Algemene gegevens Het meetinstrument

Nadere informatie

DCD & SPINA BIFIDA EN KLINIMETRIE BIJ KINDEREN EN JONGEREN MET EEN BEPERKING

DCD & SPINA BIFIDA EN KLINIMETRIE BIJ KINDEREN EN JONGEREN MET EEN BEPERKING DCD & SPINA BIFIDA EN KLINIMETRIE BIJ KINDEREN EN JONGEREN MET EEN BEPERKING 24 en 25 mei 2012 Toelichting De Nederlandse Vereniging voor Revalidatieartsen (VRA) organiseert in samenwerking met PAO Heyendael

Nadere informatie

Samenvatting Beloop van beperkingen in activiteiten bij oudere patiënten met artrose van heup of knie

Samenvatting Beloop van beperkingen in activiteiten bij oudere patiënten met artrose van heup of knie Beloop van beperkingen in activiteiten bij oudere patiënten met artrose van heup of knie Zoals beschreven in hoofdstuk 1, is artrose een chronische ziekte die vaak voorkomt bij ouderen en in het bijzonder

Nadere informatie

VERMOEIDHEID BIJ MS Oorzaken, werkingsmechanismen en revalidatiebehandeling VERMOEIDHEID DEFINITIE VERMOEIDHEID

VERMOEIDHEID BIJ MS Oorzaken, werkingsmechanismen en revalidatiebehandeling VERMOEIDHEID DEFINITIE VERMOEIDHEID VERMOEIDHEID BIJ MS Oorzaken, werkingsmechanismen en revalidatiebehandeling Mw.dr. Jetty van Meeteren, Revalidatiearts, Rijndam, RVE Erasmus MC VERMOEIDHEID Komt bij 60 tot 80% van de patienten voor Het

Nadere informatie

Krachttraining voor de Verenigingstrainer

Krachttraining voor de Verenigingstrainer Krachttraining voor de Verenigingstrainer NLCoach Trainen en coachen in het schaatsen Zeist 17 juni Inhoud van de workshop Vanaf welke leeftijd train je kracht? Dynamische warming-up/kracht Rompstabiliteit/Lenigheid

Nadere informatie

Verminderen van de impact van geriatrische aandoeningen door fysieke activiteit

Verminderen van de impact van geriatrische aandoeningen door fysieke activiteit Verminderen van de impact van geriatrische aandoeningen door fysieke activiteit Eén van de belangrijkste gevolgen van veroudering en geriatrische aandoeningen is het ontstaan van beperkingen. De weg van

Nadere informatie

Geïsoleerde krachttraining voor ouderen en de effecten op de zelfstandigheid en veiligheid van het lopen

Geïsoleerde krachttraining voor ouderen en de effecten op de zelfstandigheid en veiligheid van het lopen Geïsoleerde krachttraining voor ouderen en de effecten op de zelfstandigheid en veiligheid van het lopen Het Waalboog Looprevalidatie- en Valpreventiemodel ClaudicatioNet Congres, 14 maart 2019 John Branten,

Nadere informatie

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Onderste extrimiteiten

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Onderste extrimiteiten Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Emory Functional Ambulation Profile (E-FAP) 22 juni 2011 Review: 1) Britta Klingen Tanja Schmitz Julia Wagner 2) Sandra Joeris Invoer: Marsha Bokhorst 1 Algemene

Nadere informatie