Praktische handvatten om sociale veiligheid op scholen te vergroten

Transcriptie

1 Praktische handvatten om sociale veiligheid op scholen te vergroten 18 febrari workshops lezingen netwerken 18 febrari

2 Kezeworkshops ocatieoverzicht Soterrain Begane grond 1e verdieping 2e, 4e, 5e verdieping Op Koers! 18 febrari

3 Registratie, Foyer Ontvangst met koffie/thee, Rondeelzaal Welkom, Rondeelzaal Stichting School & Veiligheid Het belang van airbags en lessen in vreedzaam vechten Dr. Stijn Sieckelinck, Universiteit Utrecht Praktijkverhaal Jolanda Hogewind, directer Calvijn College Van samen werken naar samenwerken Jos Derksen, schooladvies en -coaching Paze, Rondeelzaal Theater: Sociale veiligheid in w praktijk Trainersgroep Wilde Kastanje Kezeworkshop nch, Foyer Materialenmarkt, Rondeelzaal Kezeworkshop Eerste workshopronde Paze bij de workshopzalen Tweede workshopronde Netwerkborrel, Foyer Op Koers! 18 febrari

4 Dr. Stijn Sieckelinck Universiteit Utrecht Dr. Stijn Sieckelinck stdeerde sociale en wijsgerige pedagogiek aan de Katholieke Universiteit even. Sieckelinck is als onderzoeker en docent verbonden aan de vakgroep Pedagogiek van de Universiteit Utrecht en hodt zich bezig met maatschappelijke opvoedingsvraagstkken die van grote invloed knnen zijn op het welzijn van kinderen en jongeren. Hij pbliceert over brgerschapsvorming, radicalisering en niewe vormen van pedagogisch gezag. Sieckelinck promoveerde aan de Vrije Universiteit Amsterdam met zijn proefschrift Het beste van de jegd, een wijsgerigpedagogisch perspectief op jongeren en hn ideal(ism)en. Een jaar later verscheen Idealen op drift, een pedagogische visie op radicalisering van jongeren in samenwerking met prof. dr. Micha de Winter en prof. dr. Marion van San; gevolgd door Onbevoegd Gezag, hoe brgers zelf de gezagscrisis aanpakken. Zijn laatste werk is Formers & Families, een stdie naar voormalig radicalen. Daarin wordt radicalisering neergezet als een ontspoorde zoektocht naar identiteit en hoe het ontwikkelen van idealen een essentieel onderdeel is van de opvoeding en scholing. Kezeworkshop Kezeworkshop Op Koers! 18 febrari

5 Jolanda Hogewind Directer Calvijn College (Amsterdam) Jolanda Hogewind is directer van het Calvijn College, een vmbo school voor basis/kader en mbo-2 in Amsterdam Niew West. Ze stond aan de basis van de vormgeving- en realisatie van de niewbow van het Calvijn College met Sporthal welke sinds november realiteit is. In het niewe gebow is de verbeelding van een concept te vinden waarin leren, ondernemen, veiligheid, en verbinding met de bitenwereld centraal staan. Investeren in mogelijkheden en kansen, een positief leerklimaat, gezondheid, verbinden met de arbeidsmarkt en omgeving en doorstoom naar een geschikte vervolg opleiding zijn belangrijke speerpnten van het Calvijn College. In 2014 won Jolanda Hogewind de penning Sportraad Amsterdam. Onlangs won het Calvijn de 2e prijs sportiefste VO school van Amsterdam De school komt van ver en het is gelkt om met een doordacht en itgewerkt concept, waarin sociale veiligheid voorwaardelijk is, op allerlei fronten sccesvol te zijn. Kezeworkshop Kezeworkshop Op Koers! 18 febrari

6 Jos Derksen Na zijn opleiding tot onderwijzer stdeerde Jos Derksen pedagogiek met als afstdeerrichting onderwijsknde aan de Radbod Universiteit te Nijmegen. Hij werkte bijna 30 jaar als onderwijsadviser en coördinator schoolbegeleiding in de regio Tilbrg en omgeving. Hij werkte voor het basis-, speciaal- en voortgezet onderwijs en was naw betrokken bij de imple mentatie van Weer samen naar school, gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid en het kansenbeleid. In dat verband onderstende hij zowel scholen als bestren en gemeenten. Van 2006 tot 2012 was hij beleidsmedewerker bij het Samenwerkings verband Voortgezet Onderwijs Midden-Brabant. In die fnctie werkte hij aan de versterking van de zorgstrctr op schools- en bovenschools nivea. Vanit dat samenwerkingsverband was hij o.a. naw betrokken bij de inrichting van het veiligheidsbeleid in de regio (convenant De Veilige School) en was hij contactpersoon voor het Veiligheidshis. Ook was hij lid van het bestr van de Vereniging Platform Samenwerkingsverbanden Voortgezet Onderwijs en hij nam deel aan diverse kennisnetwerken van de VO-Raad. Kezeworkshop Kezeworkshop Vanaf 2012 werkt hij als onderwijsadviser en coach en was hij betrokken bij de ontwikkeling van Ondersteningsplannen voor enkele samenwerkingsverbanden passend onderwijs. Momenteel is hij onafhankelijk voorzitter van enkele commissies voor toelaatbaarheid passend onderwijs. Op Koers! 18 febrari

7 Plenaire Workshop Trainersgroep Wilde Kastanje Aan de hand van een concrete cass onderzoekt Trainersgroep Wilde Kastanje met op interactieve wijze het thema sociale veiligheid op school. Wij nodigen it mee te kijken met een medewerker van een middelbare school die op haar school signalen waarneemt van onveiligheid. In haar aanpak stit zij op dilemma s. Vanit w eigen praktijk geeft de acters inpt hoe met die dilemma s om te gaan en hoe een signaal van onveiligheid jist als kans kan worden bent om met elkaar een levendig sociaal veilig klimaat te scheppen. Trainersgroep Wilde Kastanje geeft trainingen door het hele land aan professionals die werkzaam zijn op scholen, in de welzijnssector en zorg. Er wordt op de vloer, met behlp van trainers/acters, een werkplaats gecreëerd waarbij de deelnemers de gelegenheid krijgen om verschillende manieren van aanpak it te proberen en van en met elkaar te leren. Kezeworkshop Kezeworkshop Op Koers! 18 febrari

8 Kezeworkshops Maatschappelijke onrst in de school Politieke en maatschappelijke onrst in de wereld om ons heen dringt ook de school binnen: polarisatie in de klas of op het schoolplein, zorg om itreizende jongeren, vlchtelingenproblematiek die soms voor verdeeldheid zorgt, incidenten of schokkende gebertenissen in de omgeving van de school. Welke rol ziet voor zelf in dit samenspel? In deze workshop verkennen we de rimte en grenzen voor de school die een stevig baken voor jongeren wil zijn in een roerige samenleving. Ine Spee, Stichting School & Veiligheid De synergie van zorg en sociale veiligheid Het organiseren van sociale veiligheid betekent ook het scheppen van de jiste voorwaarden. De school maakt deel it van een groter netwerk voor sociale veiligheid. In deze workshop wordt verkend welke bijdrage concreet kn leveren aan sociale veiligheid. Hoe ziet w rol erit en hoe verhodt die zich tot de andere partijen? Welke mogelijkheden zijn er preventief om de sociale veiligheid op school te bevorderen? Op welke wijze knnen de interne en de externe partijen hierbij betrokken worden? Ervaringen over samenwerking tssen oders, leerlingen en medewerkers worden gedeeld en maakt kennis met de plattegrond van de belangrijkste partners extern, zoals politie, jegdzorg, gemeente en maatschappelijk werk. Kezeworkshop Kezeworkshop Michiel Jansen en eon Meijs, Factor Veiligheid Op Koers! 18 febrari

9 Pedagogisch vakmanschap: stren op sociale veiligheid begint in de klas eerlingen zeggen vaak dat ze bij de ene leraar meer leren dan bij de andere. Dergelijke itspraken wijzen niet alleen naar didactische, maar ook naar pedagogische kwaliteiten van leraren. eerlingen geven aan dat jist de dagelijkse interactie met een leraar en de interactie onderling tssen leerlingen, heel bepalend is voor hn zin en wil om te leren. Het maken van verbinding met leerlingen individeel en als groep en het creëren van een itdagend en tegelijk sociaal veilig leerklimaat betreft pedagogisch vakmanschap. In deze workshop gaan we koersen op sociale veiligheid in de klas en het versterken van het pedagogisch vakmanschap. Hoe zorgt de school ervoor dat docenten zich hierin knnen ontwikkelen? Welk leiderschap is daarvoor nodig? Hoe kan de docent zichzelf neer zetten als pedagoog en verschillende stadia van groepsvorming positief beïnvloeden? Otto de oor, APS en Universiteit Utrecht eerlingen als sparring partners voor anti-pestbeleid Op school vinden ze dat jíj als leerling naar iemand toe moet gaan. Maar waarom komen ze niet naar ons toe? Jordy Bijs, 17 jaar, o.a. ProjectP. Mijn ode school heeft net een niew schoolveiligheidsbeleid getekend. Ik was erbij, omdat geen leerling mee hoeft te maken wat ik heb doorstaan. Cathalina Cascais, 18 jaar Een school heeft de wettelijke verplichting taken voor het coördineren van anti-pestbeleid bij een medewerker te beleggen en te zorgen voor een aanspreekpnt voor leerlingen en oders. In deze workshop maakt kennis met een originele aanpak om met de invloed en ideeën van leerlingen het schoolveiligheidsbeleid aan te scherpen: niet voor spek en bonen, maar met daadwerkelijke invloed op de preventie en interventie bij pesten. Het zijn w leerlingen die weten wat er speelt. Kezeworkshop Kezeworkshop Bamber Delver, Nationale Academie voor Media en Maatschappij Op Koers! 18 febrari

10 Gedragen gedrag Schoolmedewerkers hebben een voorbeeldfnctie, maar welk gedrag leeft voor? Waar staat de school voor? Hanteert w collega dezelfde waarden en normen? Handelt w collega hetzelfde richting leerlingen? In deze workshop staan we stil bij één van de sletels voor sociale veiligheid: een gezamenlijk ontwikkelde en gedragen visie en gedragsregels. U maakt itgebreid kennis met Gedragen Gedrag, een hlpmiddel voor onderwijsteams om op een laagdrempelige manier met elkaar in gesprek te gaan over gewenst en ongewenst gedrag en te komen tot afspraken en regels. Alle nezen één kant op! ynn owe en Bianca van Os, Stichting School & Veiligheid De school als veilige haven: ook in het voortgezet onderwijs! Eenzaamheid, pesten en isolatie knnen grote problemen zijn in het voortgezet onderwijs. De systematiek van bijna elk lesr een andere klas maakt het lastig om leerlingen echt te leren kennen. Op sommige scholen zien docenten een paar honderd leerlingen per week. eerlingen hebben een veilige haven nodig om te knnen leren. Als je gepest wordt, vaak problemen met de docenten hebt of kampt met zoiets als faalangst of prestatiedrk, wordt je hersencapaciteit in de beslag genomen door zorgen en is er geen rimte over om je op de stof te concentreren. Deze workshop geeft kennis, inspiratie en praktische ideeën om deze processen in w school verder vorm te geven. Kezeworkshop Kezeworkshop Ingrid Nagtzaam, Merlijn Wentzel & Natasja de Kroon, de Gelksvogels Op Koers! 18 febrari

11 (Toe)zicht op de beleving van sociale veiligheid Het bevoegd gezag monitort de sociale veiligheid van leerlingen op school. Daarbij wordt gebrik gemaakt van een instrment dat een representatief en acteel beeld geeft van de sociale veiligheid op school. De monitor moet de school en de inspectie inzicht knnen geven in hoe het is gesteld met de sociale veiligheid van leerlingen op school. De wet verplicht scholen te monitoren hoe het is gesteld met de sociale veiligheid op school en op basis daarvan zo nodig vroegtijdig maatregelen tot verbetering te treffen. In deze workshop wisselt met elkaar van gedachten over hoe zicht krijgt op de veiligheidsbeleving van leerlingen. Verkend wordt hoe de inspectie hierop toeziet en aanslit bij gegevens die scholen in het kader van hn veiligheidsbeleid verzamelen. Jans Haandrikman, Inspectie van Onderwijs Systemisch perspectief op sociale veiligheid Een systemisch perspectief toont de complexiteit van sociale veiligheid op school. Als ergens op een nivea een radertje in beweging wordt gezet, beïnvloedt dat het hele systeem. De machine zo overal aangezet knnen worden. Alleen, mensen zijn geen machines In deze workshop wordt meegenomen in kezes die te maken zijn op micro-, meso-, en macronivea. Kezes die helpen om positie te bepalen en van daar it richting te geven aan sociale veiligheid op w school. Kezeworkshop Kezeworkshop Annemiek Broersen en Anja Ossenblok, Seminarim voor Orthopedagogiek en Institt Archimedes, Hogeschool Utrecht Op Koers! 18 febrari

12 Kezeworkshops Maatschappelijke onrst in de school Politieke en maatschappelijke onrst in de wereld om ons heen dringt ook de school binnen: polarisatie in de klas of op het schoolplein, zorg om itreizende jongeren, vlchtelingenproblematiek die soms voor verdeeldheid zorgt, incidenten of schokkende gebertenissen in de omgeving van de school. Welke rol ziet voor zelf in dit samenspel? In deze workshop verkennen we de rimte en grenzen voor de school die een stevig baken voor jongeren wil zijn in een roerige samenleving. Ine Spee, Stichting School & Veiligheid Pedagogisch vakmanschap: stren op sociale veiligheid begint in de klas eerlingen zeggen vaak dat ze bij de ene leraar meer leren dan bij de andere. Dergelijke itspraken wijzen niet alleen naar didactische, maar ook naar pedagogische kwaliteiten van leraren. eerlingen geven aan dat jist de dagelijkse interactie met een leraar en de interactie onderling tssen leerlingen, heel bepalend is voor hn zin en wil om te leren. Het maken van verbinding met leerlingen individeel en als groep en het creëren van een itdagend en tegelijk sociaal veilig leerklimaat betreft pedagogisch vakmanschap. In deze workshop gaan we koersen op sociale veiligheid in de klas en het versterken van het pedagogisch vakmanschap. Hoe zorgt de school ervoor dat docenten zich hierin knnen ontwikkelen? Welk leiderschap is daarvoor nodig? Hoe kan de docent zichzelf neer zetten als pedagoog en verschillende stadia van groepsvorming positief beïnvloeden? Kezeworkshop Kezeworkshop Otto de oor, APS en Universiteit Utrecht Op Koers! 18 febrari

13 Oders: van informeren naar samenwerken Zorgen voor een veilig schoolklimaat vraagt om een nietvrijblijvende samenwerking met oders. In deze samenwerking nemen leraren én oders hn gezamenlijke verantwoordelijkheid en zijn de verwachtingen die de school van oders heeft hoog. In deze workshop verkennen we hoe een dergelijke samenwerking met oders op het thema sociale veiligheid voor elkaar krijgt. U maakt kennis met het concept Oderbetrokkenheid 3.0: van informeren naar samenwerken. U ontvangt praktische handvatten en tips. Bert Wienen, CPS Onderwijsontwikkeling en advies Gedragen gedrag Schoolmedewerkers hebben een voorbeeldfnctie, maar welk gedrag leeft voor? Waar staat de school voor? Hanteert w collega dezelfde waarden en normen? Handelt w collega hetzelfde richting leerlingen? In deze workshop staan we stil bij één van de sletels voor sociale veiligheid: een gezamenlijk ontwikkelde en gedragen visie en gedragsregels. U maakt itgebreid kennis met Gedragen Gedrag, een hlpmiddel voor onderwijsteams om op een laagdrempelige manier met elkaar in gesprek te gaan over gewenst en ongewenst gedrag en te komen tot afspraken en regels. Alle nezen één kant op! Kezeworkshop Kezeworkshop ynn owe en Bianca van Os, Stichting School & Veiligheid Op Koers! 18 febrari

14 De school als veilige haven: ook in het voortgezet onderwijs! Eenzaamheid, pesten en isolatie knnen grote problemen zijn in het voortgezet onderwijs. De systematiek van bijna elk lesr een andere klas maakt het lastig om leerlingen echt te leren kennen. Op sommige scholen zien docenten een paar honderd leerlingen per week. eerlingen hebben een veilige haven nodig om te knnen leren. Als je gepest wordt, vaak problemen met de docenten hebt of kampt met zoiets als faalangst of prestatiedrk, wordt je hersencapaciteit in de beslag genomen door zorgen en is er geen rimte over om je op de stof te concentreren. Deze workshop geeft kennis, inspiratie en praktische ideeën om deze processen in w school verder vorm te geven. Natasja de Kroon, de Gelksvogels (Toe)zicht op de beleving van sociale veiligheid Het bevoegd gezag monitort de sociale veiligheid van leerlingen op school. Daarbij wordt gebrik gemaakt van een instrment dat een representatief en acteel beeld geeft van de sociale veiligheid op school. De monitor moet de school en de inspectie inzicht knnen geven in hoe het is gesteld met de sociale veiligheid van leerlingen op school. Kezeworkshop Kezeworkshop De wet verplicht scholen te monitoren hoe het is gesteld met de sociale veiligheid op school en op basis daarvan zo nodig vroegtijdig maatregelen tot verbetering te treffen. In deze workshop wisselt met elkaar van gedachten over hoe zicht krijgt op de veiligheidsbeleving van leerlingen. Verkend wordt hoe de inspectie hierop toeziet en aanslit bij gegevens die scholen in het kader van hn veiligheidsbeleid verzamelen. Jans Haandrikman, Inspectie van Onderwijs Op Koers! 18 febrari

15 Grenzen kennen & grenzen bewaken Elke schoolmedewerker heeft een veiligheidsbevorderend pedagogische taak jegens leerlingen. Daarnaast heeft elke school een aantal fnctionarissen die in hn takenpakket begeleidende taken hebben als het gaat om het welzijn en de veiligheidsbeleving van leerlingen. Denk aan de mentor, leerlingbegeleider, zorgcoördinator en de vertrowenspersoon. In deze workshop gaat naar aanleiding van een aantal praktijkvoorbeelden bekijken hoe de school de begeleidende taak kan verdelen onder alle betrokkenen. Giti Ban, Stichting School & Veiligheid Kezeworkshop Kezeworkshop Op Koers! 18 febrari

16 Begane grond Begane grond Receptie ENTREE Rondeelzaal P.1 P.2 ENTREE PARKEER PAATS P.3 P.4 = ift P.1 t/m P.4 = zalen Plenair programma & materialenmarkt: Rondeelzaal Begane grond Soterrain 1e verdieping 2e, 4e, 5e verdieping Op Koers! 18 febrari

17 Soterrain Soterrain Garderobe Foyer Inschrijf balie Bar S.1 S.2 S.3 = ift S.1 t/m S.3 = zalen Begane grond nch: Foyer Netwerkborrel: Foyer Soterrain 1e verdieping 2e, 4e, 5e verdieping Op Koers! 18 febrari

18 1e verdieping 1e verdieping = ift 1.1 t/m 1.5 = zalen Maatschappelijke onrst in de school: Pedagogisch vakmanschap: stren op sociale veiligheid begint in de klas: (Toe)zicht op de beleving van sociale veiligheid: 1.5 Begane grond Soterrain 1e verdieping 2e, 4e, 5e verdieping Maatschappelijke onrst in de school: Pedagogisch vakmanschap: stren op sociale veiligheid begint in de klas: (Toe)zicht op de beleving van sociale veiligheid: 1.5 Op Koers! 18 febrari

19 2e, 4e, 5e verdieping 2e verdieping Ontmoetingsrimte 2.1 = ift 2e verdieping 2.1 = zaal 4e verdieping = ift 4e verdieping 4.1 t/m 4.3 = zalen 5e verdieping = ift 5e verdieping 5.1 t/m 5.4 = zalen 5.4 De synergie van zorg en sociale veiligheid: 5.2 eerlingen als sparring partners voor anti-pestbeleid: 5.1 Gedragen gedrag: 2.1 De school als veilige haven: ook in het voorgezet onderwijs!: 4.1 Systemisch perspectief op sociale veiligheid: 4.2 Begane grond Soterrain 1e verdieping 2e, 4e, 5e verdieping Oders: van informeren naar samenwerken: 5.1 Gedragen gedrag: 2.1 De school als veilige haven: ook in het voorgezet onderwijs!: 4.1 Grenzen kennen & grenzen bewaken: 5.2 Op Koers! 18 febrari