Bouwconjunctuur: Stevig herstel bouwproductie dankzij woningbouw
|
|
- Ferdinand Smits
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Februari 2015 Bouwconjunctuur: Stevig herstel bouwproductie dankzij woningbouw Woningbouw: Koopsector groeit hard Utiliteitsbouw: Beleggingsrecord leidt niet tot nieuwbouw Actualiteit: Griekenland, verkiezingen en bijzonder beheer
2 > Bouwconjunctuur > Woningbouw > Utiliteitsbouw > Actualiteit Buildsight MONTHLY Februari 2015 De actuele stand van de bouwconjunctuur, de woning- en utiliteitsbouw Kenmerk: Datum: 27 februari 2015 Eerste jaargang, nummer 2 In deze Buildsight MONTHLY leest u over de stand van de bouwconjunctuur, de woningbouw en de utiliteitsbouw. Relevante elementen uit de huidige (bouw-)actualiteit worden in het laatste hoofdstuk aangehaald. Het vertrouwen in de bouw is begin dit jaar omgeslagen. Een meerderheid van de bouwondernemers is nu positief gestemd. Grote bouwers kwamen deze maand echter met slecht nieuws over Bouwconjunctuur De Nederlandse economie is volgens de eerste raming van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) met een half procent gegroeid in het laatste kwartaal van 2014 vergeleken met een kwartaal eerder. Dit is het derde kwartaal op rij met een toename van het bruto binnenlandsproduct (BBP) en een duidelijk signaal dat de economie in Nederland aan de beterende hand is. Het is niet langer alleen de export die zorgt voor groei. Ook de consumptie en de investeringen dragen er in het laatste kwartaal van vorig jaar positief aan bij. De groei van de investeringen werd afgeremd door een duidelijke daling van de autoverkopen, maar er werd wel meer besteed aan machines, installaties, computers en software. Dit ligt in lijn met het herstel van de werkgelegenheid. De economie leunt nu dus weer meer op binnenlandse ontwikkelingen. De groei van de investeringen heeft de bouwsector een groei van de productie opgeleverd. Ten opzichte van een kwartaal eerder groeide de bouwproductie met 4,1 procent. Dat is de beste prestatie sinds het eerste kwartaal van Vooral door een grote stijging van de woningbouw heeft hiervoor gezorgd. In vergelijking met het laatste kwartaal van 2013 werd er 11,1 meer productie gedraaid in de bouw van woningen. Aan de hand van de woningbouw zet het herstel van de bouwproductie, want de bouw van bedrijfsgebouwen en infrastructuur leverde in het minder op in het laatste kwartaal van 2014 in vergelijking met een jaar eerder. Dankzij het herstel van de woningbouw is dit jaar de stemming binnen de bouwsector omgeslagen van overwegend negatief naar positief. Dit blijkt uit gezamenlijk onderzoek van het CBS, Kamer van Koophandel, EIB, MKB Nederland en VNO-NCW. Sinds de start van dit onderzoek in 2008 is het ondernemersvertrouwen in de bouwsector nog nooit positief geweest. Sinds het dieptepunt in het tweede kwartaal van 2013 (-35,3) verbeterde het vertrouwen in de bouw met uitzondering van het derde kwartaal van vorig jaar elk Buildsight MONTHLY, maandelijkse update voor de bouwsector Februari
3 kwartaal om begin dit jaar uit te komen op +3. Deze stijging weerspiegelt het herstel van de orderportefeuilles van aannemers binnen de burgerlijke en utiliteitsbouw. In december groeiden deze niet verder, maar waren ze wel 30 procent groter in vergelijking met eind Ook het vertrouwen van producenten bevindt zich op een hoog niveau. Behalve twee kleine dipjes in februari (-0,1 procent) en in september (-0,2 procent) vorig jaar, is het producentenvertrouwen al 15 maanden achterelkaar niet negatief geweest. Hoewel het in de eerste twee maanden van dit jaar iets is gedaald, is er voldoende basis voor groei, omdat het zich boven het langjarig gemiddelde bevindt. Ook de score van de Nederlandse Purchasing Managers Index wijst op verdere groei en doet dat tot en met januari van dit jaar al 19 maanden achtereen. Dit is goed nieuws voor de werkgelegenheid en ook de bezettingsgraden stijgen. Dit zal uiteindelijk leiden tot meer uitbreidingsinvesteringen, zoals in nieuwe bedrijfsgebouwen. Daarvoor lijkt het nu nog te vroeg, omdat de vergunningverlening voor de utiliteitsbouw in 2014 geen verbetering heeft laten zien. Dit in tegenstelling tot de vergunningverlening voor nieuwe woningen welke vorig steeg naar ruim nieuw te bouwen woningen op jaarbasis. Dat is 50 procent meer dan in 2013 en zelfs ook iets meer dan in Omdat ook het consumentenvertrouwen nog net negatief is, maar zich op een hoog niveau bevindt in vergelijking met de niveaus in 2013, lijken de fundamenten onder de economie stevig en zijn de prognoses positief. De meeste consumenten vinden het zelfs een goede tijd voor het doen van grote aankopen. De Europese Commissie verwacht voor Nederland aantrekkende groei van 1,4 procent dit jaar en 1,7 procent volgend jaar. 2. Woningbouw De goede situatie op de woningmarkt staat de woningbouw toe om een aanzienlijke groei te realiseren. De vrees was dat door het aflopen van stimuleringsmaatregelen en het aanscherpen van de leenregels, de woningmarkt begin dit jaar in de problemen zou kunnen komen. Zeker omdat er in de laatste maand van vorig jaar zoveel woningen van eigenaar wisselden, zou dat in januari wel eens tegen kunnen vallen. Toch zijn er in de eerste maand van dit jaar weer meer woningen verkocht in vergelijking met een jaar eerder. Ook de prijzen stegen nog. Dit is een duidelijk bewijs van de robuustheid van het huidige herstel op de woningmarkt. Het is alleen niet gelijk verdeeld over het land. Er worden wel in alle provincies weer meer bestaande woningen verkocht, maar niet overal stijgen de prijzen weer. De grootste prijsstijgingen zijn te Buildsight MONTHLY, maandelijkse update voor de bouwsector Februari
4 vinden in Utrecht en Noord-Holland, waar vooral de regio Amsterdam zich onderscheid. In Friesland, Drenthe en Zeeland daalden de huizenprijzen in het laatste kwartaal van vorig jaar nog in vergelijking met een jaar eerder. Het woningmarktherstel heeft ook geleid tot een groei van het aantal verkochte nieuwbouwwoningen. Neprom verwacht op basis van de Monitor Nieuwe Woningen (MNW) dat 2014 het beste jaar wordt sinds 2010 wat verkochte nieuwbouwwoningen betreft. Mede dankzij het aflopen van de verruimde schenkingsregeling, wordt verwacht dat het laatste kwartaal zelfs het beste kwartaal wordt sinds De gemiddelde aanbodprijs van deze woningen is laag. Dit duidt erop dat de nieuwbouwwoningen die vorig jaar werden verkocht vooral voor de onderkant van de markt bedoeld zijn; voor starters. De markt voor dure nieuwbouwwoningen vertoont nog geen herstel. Op basis van het hoge vertrouwen in de koopwoningmarkt (zoals bijvoorbeeld de Vereniging Eigen Huis dat meet) en de dalende hypotheekrentes wordt verwacht dat de verkoop van nieuwbouwwoningen zich ook dit jaar positief zal ontwikkelen. De verdere daling van de hypotheekrente is het gevolg van ontwikkelingen op de kapitaalmarkt en van de toenemende concurrentie op de Nederlandse hypotheekmarkt. Buitenlandse partijen en Nederlandse pensioenfondsen zien steeds meer kansen op de Nederlandse woningmarkt. De goede betalingsmoraal in ons land biedt voldoende zekerheid wat betreft rendement. De goedgevulde woningbouwportefeuilles van de aannemerij en de trend in de verlening van bouwvergunningen voor nieuwe woningen ondersteunt het woningbouw herstel. Van de bijna nieuwbouwwoningen waarvoor in 2014 een bouwvergunning werd geregistreerd, is 65 procent een koopwoning. Het aantal vergunde nieuwe koopwoningen laat daarmee een stijging zien van 66 procent vergeleken met Ook het aantal vergunde huurwoningen is gestegen ten opzichte van Deze stijging zette in de tweede helft van vorig jaar in en kwam uit op 28 procent. Het herstel van de woningbouw concentreert zich in de koopsector, maar blijft niet beperkt tot deze sector. Ook de bouw van nieuwe huurwoningen zit weer in de lift. Positief is dat woningcorporaties hier weer aan bij zullen dragen. Terwijl ze nog altijd minder koopwoningen in de planning hebben, wordt er wel weer meer ingezet op de bouw van huurwoningen. Terwijl er in 2014 weer meer nieuwbouwwoningen vergund worden, zijn er vorig jaar minder nieuwbouwwoningen opgeleverd dan een jaar eerder. Dit blijkt uit de CBS-telling van het aantal nieuwe woningen die in de Basisadministratie Adressen en Gebouwen (BAG) staan geregistreerd. Dit aantal kwam voor 2014 uit op In 2013 waren dat er nog ruim Sinds 2012 zijn er op jaarbasis minder dan nieuwbouwwoningen vergund; met als dieptepunt 2013 met vergunde nieuwbouwwoningen. Gezien het lage aantal vergunde nieuwbouwwoningen is de telling van het aantal in 2014 opgeleverde nieuwbouwwoningen van Buildsight MONTHLY, maandelijkse update voor de bouwsector Februari
5 hoog te noemen. Omdat de BAG nog relatief nieuw is, is niet volledig uit te sluiten dat er bij de vulling ervan nog fouten gemaakt worden, waardoor de uitkomsten een vertekend beeld geven. Bovendien is er geen direct verband meer tussen de registratie van de bouwvergunningen de BAG-tellingen. Ook door definitieverschillen tussen deze statistieken zouden afwijkingen ontstaan kunnen zijn. Nu gemeenten en het CBS steeds meer ervaring krijgen in het werken met de BAG zal de kwaliteit van de statistieken die eraan ontleend worden stijgen. 3. Utiliteitsbouw Ondanks de voortzetting van het economische herstel in Nederland weet de utiliteitsbouw er nog niet volledig van te profiteren. Slechts voor enkele gebouwsoorten ontwikkelt de utiliteitsbouwproductie zich positief. Omdat er voor andere gebouwsoorten nog steeds sprake is van een dalende bouwproductie, schiet de utiliteitsbouwsector er per saldo nog niet veel mee op. De totale bouwsom waarvoor in het jaar 2014 nieuwbouwvergunningen werden geregistreerd binnen de utiliteitsbouw is nauwelijks gestegen ten opzichte van Ook de verdeling daarvan over de marktsector en budgetsector is nauwelijks veranderd. Binnen vergunningverlening voor de marktsector heeft zich wel een verschuiving voorgedaan in 2014 ten opzichte van Het volume schuren, stallen en kantoren is gedaald, terwijl er voor hallen en loodsen meer volume werd geregistreerd. Het volume combinatie bedrijfshallen kende een stabiel verloop. Voor de bouw van hallen en loodsen zijn er dus positieve vooruitzichten. De bouw van schuren en stallen kent ook een negatieve prognose. Niet alleen is er nu weinig aanleiding om nieuw te bouwen, ook de investeringsbereidheid binnen de agrarische sector is laag. In het recente verleden werd er veel nieuwgebouwd, omdat voldaan moest worden aan of werd geanticipeerd op nieuwe regelgeving. Dergelijke factoren spelen niet langer. Bovendien heeft de sector een slecht jaar achter de rug. Internationale ontwikkelingen, zoals de Russische boycot, hebben er toe geleid dat de prijs van agrarische producten drastisch is gedaald. Gelukkig was de prijs voor grondstoffen laag, waardoor de inkomstendaling enigszins beperkt bleef. Ook de impact van de vogelgriep bleek minder erg dan verwacht. Toch daalde het inkomen van de gemiddelde agrariër in 2014 met 20 procent in vergelijking met het (goede) jaar 2013 volgens het Landbouw Economisch Instituut. Het beleggingsvolume in Nederlands vastgoed is in 2014 duidelijk gestegen in vergelijking met een jaar eerder. Buitenlandse beleggers hebben veel interesse in Nederlands vastgoed en zijn bereid om er flink in te investeren. Deze beleggingen en Buildsight MONTHLY, maandelijkse update voor de bouwsector Februari
6 investeringen concentreren zich echter in bestaande gebouwen die geschikt zijn voor transformatie. Voor de crisis werd er juist veel belegd in nieuwbouw. 4. Actualiteit Uit de resultaten van de grote bouwbedrijven in Nederland blijkt dat er vorig jaar weer grote verliezen zijn geleden. Zowel BAM als Heijmans hebben inmiddels hun resultaten over 2014 gepresenteerd. Vorig jaar hadden de bouwers een aantal tegenvallers te verwerken. Er is verlies genomen op risicovolle PPS-projecten en projecten die te goedkoop zijn aanbesteed. Bovendien werd er weinig verdiend in de utiliteitsbouw, de grond-, water- en wegenbouw en kostten reorganisaties het nodige. Ook moest er wederom afgeschreven worden op de grondposities. Net als bij gemeenten. Dankzij de woningbouw hopen de bedrijven dit jaar in Nederland weer wat geld over te houden. De verliezen van de grote bouwers zijn tekenend voor de overcapaciteit die nog aanwezig is in de Nederlandse bouwsector. Bouwbedrijven tot 100 medewerkers hebben in 2014 al wel meer omzet weten te genereren. Ontwikkelende aannemers klagen ondertussen over de afdelingen bijzonder beheer van de banken. Door te grote risico s en verliezen uit het verleden hebben de banken bij veel ontwikkelaars de kredietkraan dichtgedraaid. Daardoor zouden ze moeite hebben om nieuwe projecten op te starten. De banken zouden alleen oog hebben voor het indammen van de eigen risicoblootstelling en volledig voorbij gaan aan het ondernemingsbelang. Ook vanuit de agrarische sector kunnen dergelijke geluiden gehoord worden over de rol van de banken. Hiermee zouden de banken een risico kunnen vormen voor het herstel van de bouwproductie. Andere vormen van financiering worden daarom ook steeds vaker overwogen, waarbij crowdfunding zeker niet de laatste optie is. De nieuwe Griekse regering heeft de discussie omtrent de verlenging van het financiële steunpakket voor het land enorm opgevoerd, maar zich uiteindelijk toch grotendeels neergelegd bij de bezuinigingseisen van de eurogroep. De plannen die de Griekse regering heeft ingediend om de doelstellingen te halen, zijn goedgekeurd waarmee de weg werd vrijgemaakt voor verdere financiële steun. Het is echter de vraag of de plannen van de Grieken haalbaar zijn. Voor nu lijkt de plek binnen de eurozone van Griekenland gered en is de stabiliteit van de eurozone niet direct in het geding. De positieve economische prognoses lijken dus niet in gevaar, zeker door de lage koers van de euro en lage olieprijs. De situatie in Griekenland blijft echter een risico vormen. Buildsight MONTHLY, maandelijkse update voor de bouwsector Februari
7 Nederland maakt zich op voor de verkiezingen voor de Provinciale Staten. Een slechte uitslag voor de regeringspartijen zou de coalitie onder druk kunnen zetten. Steun vanuit de bevriende oppositie is niet gegarandeerd. Een meerderheid in de Eerste Kamer is uiterst onzeker na de verkiezingen. Dan wordt het heel moeilijk voor de regering om beleid te maken, waardoor ze misschien niet verder kunnen. Nieuwe verkiezingen zouden de onrust in Nederland weer opvoeren en het economisch herstel kunnen schaden. De Nederlandsche Bank (DNB) heeft kritiek geuit op het woningbeleid van minister Blok. Door het aflossen van hypotheken en het opbouwen van een pensioen te verplichten, wordt er te veel geld onttrokken aan de economie. Dit gaat ten koste van de consumptie. In de toekomst zou het woonbeleid en het pensioenbeleid beter in overeenstemming moeten worden gebracht. Buildsight MONTHLY, maandelijkse update voor de bouwsector Februari
Bouwproductie & prognoses. BouwKennis BusinessClub Jacco Ridderhof - 4 maart 2015
Jacco Ridderhof Bouwproductie & prognoses BouwKennis BusinessClub Jacco Ridderhof - 4 maart 2015 2 3 Opbouw presentatie Nederland: economische context en de impact op: Woningnieuwbouwproductie tot en met
Nadere informatieMacro-economische Ontwikkelingen
Macro-economische Ontwikkelingen e kwartaal 1 Bijlage II Overall conclusie De Nederlandse economie groeit naar verwachting met 1¾% in 1 en met 1½% in 11. De toename van het bbp komt bijna volledig voor
Nadere informatieKennissessie Marktkansen 2011 en verder start om uur
Kennissessie Marktkansen 2011 en verder start om 10.00 uur 1 Marktkansen 2011 en verder Bouwproductie & -prognoses Jacco Ridderhof & Richard Lamb 2 Wat ga ik vertellen Economische ontwikkelingen Situatie
Nadere informatieMacro-economische Ontwikkelingen
Macro-economische Ontwikkelingen e kwartaal 1 Bijlage II Onderdeel Economische groei Inflatie Producentenvertrouwen Consumptie Omzet detailhandel Consumentenvertrouwen Hypotheken Hypotheek- en kapitaalmarktrente
Nadere informatieMacro-economische Ontwikkelingen
Macro-economische Ontwikkelingen e kwartaal 1 BIJLAGE II Overall conclusie De Nederlandse economie groeit in 1 naar verwachting met 1¼%. Voor komend jaar wordt een groei van 1¾% voorzien. De toename van
Nadere informatieMacro-economische Ontwikkelingen
Macro-economische Ontwikkelingen e kwartaal 8 Overall conclusie De kredietcrisis zorgt voor een terugval van de economische bedrijvigheid in Nederland die sinds het begin van de jaren tachtig niet is voorgekomen.
Nadere informatieMacro-economische Ontwikkelingen
Macro-economische Ontwikkelingen 3e kwartaal 8 Overall conclusie De kredietcrisis en de in het spoor daarvan vertragende wereldconjunctuur leiden ertoe dat de economische groei scherp terugvalt, tot ¼%
Nadere informatieigg bouweconomie marktanalyse
igg bouweconomie marktanalyse indices en prognoses kwartaalbericht, - Het herstel van de bouwmarkt krijgt steeds duidelijker vormen. Na een periode van circa zeven jaar waarin de prijzen eigenlijk continu
Nadere informatieMonitor Bouwketen. Voorjaar 2015. Marien Vrolijk
Monitor Bouwketen Voorjaar 2015 Marien Vrolijk 2 Inhoudsopgave Conclusies op hoofdlijnen 5 1 Bouwketen 6 1.1 Recente ontwikkelingen 6 1.2 Conjunctuur bouwketen 8 2 Architectenbureaus 10 3 Ingenieursbureaus
Nadere informatieMacro-economische Ontwikkelingen
Macro-economische Ontwikkelingen 1e kwartaal 9 Overall conclusie In de tweede helft van 8 sloeg de kredietcrisis ook in Nederland over naar de rest van de economie. De vooruitzichten voor 9 en 1 zijn in
Nadere informatieBouwproductie 15 procent lager in komende twee jaar
Bouwproductie 15 procent lager in komende twee jaar Het CPB heeft haar vooruitzichten voor de Nederlandse economie sterk neerwaarts aangepast. Het bbp daalt volgens het CPB dit jaar met 3,5 procent en
Nadere informatieConjunctuurenquête Nederland. Tweede kwartaal 2015. Bedrijfsleven onveranderd positief
Conjunctuurenquête Nederland Tweede kwartaal 215 Bedrijfsleven onveranderd positief Voorwoord Dit rapport geeft de belangrijkste uitkomsten van de Conjunctuurenquête Nederland van het tweede kwartaal 215.
Nadere informatieConjunctuur enquête. Technologische Industrie Nederland
Conjunctuur enquête Technologische Industrie Nederland Gunstig beeld met internationale onzekerheden Het CBS kopt donderdag 16 februari dat het ondernemersvertrouwen in Nederland nog nooit op zo n hoog
Nadere informatieOrderboekje historisch gezien op vrij hoog niveau
jun-11 sep-11 dec-11 mrt-12 jun-12 sep-12 dec-12 mrt-13 jun-13 sep-13 dec-13 mrt-14 jun-14 sep-14 dec-14 mrt-15 jun-15 sep-15 dec-15 mrt-16 jun-16 sep-16 dec-16 mrt-17 jun-17 Perscontact Frederik Bronckaerts
Nadere informatieFactsheet stedelijke economie. 4 e kwartaal 2013
Factsheet stedelijke economie 4 e kwartaal 213 O&S Februari 214 2 Kort samengevat Factsheet stedelijke economie Vanwege de huidige economische situatie blijft er behoefte aan inzicht hoe s-hertogenbosch
Nadere informatieWoningmarkt landelijk 2018 (KW3)
In het derde kwartaal van 218 werden volgens het CBS/Kadaster 56.921 woningen verkocht. Dat is 7,3% minder dan in het derde kwartaal van 217 en 7,5% meer dan in het tweede kwartaal van 218. De verkoop
Nadere informatieFactsheet economische crisis. 3 e kwartaal 2012
Factsheet economische crisis 3 e kwartaal 212 O&S December 212 2 Kort samengevat Ieder kwartaal factsheet economische crisis Vanwege de voortdurende economische crisis is er behoefte aan inzicht in de
Nadere informatieConjunctuurenquête Nederland. Vierde kwartaal 2015
Conjunctuurenquête Nederland Vierde kwartaal 15 Ondernemers positiever over werkgelegenheid 16 Voorwoord Dit rapport geeft de belangrijkste uitkomsten van de Conjunctuurenquête Nederland van het vierde
Nadere informatieCrisismonitor Drechtsteden
Crisismonitor juni 211 (cijfers t/m maart 211) Inhoud: 1. Werkloosheid 2. Werkloosheid naar leeftijd 3. Vacatures, bedrijven, leegstand 4. Woningmarkt Hoe staan de er voor op de arbeidsmarkt en de woningmarkt?
Nadere informatieConjunctuurenquête Technologische industrie. november 2016
Conjunctuurenquête Technologische industrie november 2016 Voorzichtige groei in onzekere markt Het CBS kwam vorige week donderdag naar buiten met het bericht dat de positieve stemming onder ondernemers
Nadere informatieUITSLAGEN WONEN ENQUÊTE
UITSLAGEN WONEN ENQUÊTE 3 E KWARTAAL 211 Gemaakt voor NVM Wonen Gemaakt door NVM Data & Research Inhoudsopgave 1 Introductie enquête... 3 1.1 Periode... 3 1.2 Respons... 3 2 Staat van de woningmarkt...
Nadere informatieTrends op de woningmarkt: de mismatch tussen vraag en aanbod
Trends op de woningmarkt: de mismatch tussen vraag en aanbod Peter Boelhouwer 11-10-2016 Delft University of Technology Challenge the future Inhoud Gaat het herstel op de koopwoningmarkt (te) snel? Toekomstige
Nadere informatiejul/09 mei/09 jun/09 sep/09 sep/08 jan/09 feb/09 mrt/09 jun/09 aug/09 sep/09 aug/09
HAAGSE MONITOR ECONOMISCHE RECESSIE 7 Deze monitor geeft zowel prognoses als gerealiseerde cijfers weer. Het vaststellen van gerealiseerde cijfers kost tijd, maar worden, zodra deze bekend zijn, in de
Nadere informatiebouw sectormonitor november 2011
sectormonitor bouw november 211 > ABN AMRO verwacht na klein herstel in 211 een terugval in 212 > Daling verkoop nieuwbouwwoningen leidt tot krimp woningbouw > Ondernemers focussen in krimpende markt meer
Nadere informatieHAAGSE MONITOR RECESSIECIJFERS januari 2010
Pagina // Bijlage HAAGSE MONITOR RECESSIECIJFERS uari Deze monitor geeft zowel prognoses als gerealiseerde cijfers weer. Het vaststellen van gerealiseerde cijfers kost tijd, maar worden, zodra deze bekend
Nadere informatieDerde kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Nederland totaal
Derde kwartaal 2013 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland
Nadere informatieDienstensector houdt vertrouwen
Stand van de Zakelijke Dienstverlening Dienstensector houdt vertrouwen Kasper Buiting Senior Sectoreconoom December 18 Inhoudsopgave pagina 1 Macro-economie: Eurozone en NL Voorlopende economische indicatoren
Nadere informatieFactsheet economische crisis. 2 e kwartaal 2012
Factsheet economische crisis 2 e kwartaal 212 O&S Oktober 212 2 Kort samengevat Ieder kwartaal factsheet economische crisis Vanwege de voortdurende economische crisis is er behoefte aan inzicht in de gevolgen
Nadere informatieHypotheken update Q1 2015
Hypotheken update Q1 2015 Hypotheekmarkt presteert wederom goed IG&H Consulting & Interim houdt u graag op de hoogte van de ontwikkelingen in de hypotheekmarkt. In deze hypotheekupdate informeren wij u
Nadere informatieCrisismonitor Drechtsteden
Crisismonitor oktober 211 (cijfers t/m september 211) Inhoud: 1. Werkloosheid 2. Werkloosheid naar leeftijd 3. Vacatures, bedrijven, leegstand 4. Woningmarkt Hoe staan de er voor op de arbeidsmarkt en
Nadere informatieThermometer economische crisis
9 Thermometer economische crisis oktober 20 Bestuursinformatie 07//20 gemeente Utrecht Inleiding In deze negende Thermometer economische crisis worden de recente ontwikkelingen op belangrijke gemeentelijke
Nadere informatieTNO Bouwprognoses SAMENVATTING op basis van de CPB decemberraming 2011
TNO Bouwprognoses 2011-2016 SAMENVATTING op basis van de CPB decemberraming 2011 In opdracht van: Ministerie van BZK 15 december 2011 Delft, TNO 1 Miljoen Euro 1 Samenvatting De TNO Bouwprognoses zijn
Nadere informatieFactsheet stedelijke economie. 4 e kwartaal 2018
Factsheet stedelijke economie 4 e kwartaal 218 Gemeente s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek & Statistiek April 219 Kort samengevat Factsheet stedelijke economie De afdeling Onderzoek & Statistiek brengt
Nadere informatieOverall conclusie. Vacatures. beeld opleveren. van de economie van 3,5%, voor ,25%. De consumptie blijft naar verwachting stabiel, maar de
he Ontwikkelingen taal 29 Overall conclusie In de tweede helft van 28 sloeg de kredietcrisis ook in Nederland over naar de rest van de economie. De vooruitzichten voor 29 en 21 zijn in recordtempo verslechterd.
Nadere informatie10-jaars rente Duitsland. 10-jaars rente VS. Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 4 e kwartaal 2017
In onze tweede nieuwsbrief nieuwe stijl blikken wij terug op het afgelopen kwartaal, lichten wij ons beleggingsbeleid nader toe en presenteren wij onze visie op de financiële markten voor het komende kwartaal.
Nadere informatieMonitor kredietcrisis begin 2010 Gemeente Purmerend
Monitor kredietcrisis begin 2010 Gemeente Purmerend Colofon In opdracht van: De directeur Beleid Coördinatie en samenstellen rapportage: Team Beleidsonderzoek en Informatiemanagement Inhoud rapportage:
Nadere informatieKwartaalmonitor VHG 01
Kwartaalmonitor VHG 01 4 e kwartaal 2018 Aanvullend statistisch onderzoek voor VHG - Branchevereniging voor ondernemers in de groene sector VHG-leden boekten 7,8 procent meer omzet in het vierde kwartaal
Nadere informatieKoopsom per maand, Nederland 2012-2013
Persbericht Woningmarktcijfers.nl, Heerlen 21-01-2014 Nederlandse woningmarkt stabiel in tweede halfjaar 2013 De gemiddelde koopsom van de door het Kadaster geregistreerde woningtransacties kwam in december
Nadere informatieBouwKennis. Managementsamenvatting. Januari 2019
BouwKennis Managementsamenvatting Januari 19 Managementsamenvatting Januari 19 COLOFON INLEIDING INHOUDSOPGAVE Uitgever BouwKennis BV Max Euwelaan 51 32 MA ROTTERDAM T 1-99 E info@bouwkennis.nl www.bouwkennis.nl
Nadere informatieZakelijke dienstverlening
Zakelijke dienstverlening Trends, Ontwikkelingen, Cijfers & Prognoses Juni 16 Economisch Bureau Nederland Kasper Buiting Senior sector econoom 3376 kasper.buiting@nl.abnamro.com Inhoud Onderwerp Pag Kernpunten
Nadere informatieGroei orderboeken leidt niet tot toename bouwproductie
Kwartaalbericht Bouw NG Economisch Bureau Groei orderboeken leidt niet tot toename bouwproductie Faillissementen en slecht weer laten orderportefeuilles groeien Voor 2011 verwacht NG Economisch Bureau
Nadere informatieKwartaalbericht. 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015. Samenvatting cijfers per 31 december 2014
Kwartaalbericht 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015 Samenvatting cijfers per 31 december 2014 Dekkingsgraad: 111,5% Beleidsdekkingsgraad: 112,6% Belegd vermogen: 19,6 miljard Rendement 2014: 27,6%
Nadere informatieHYPOTHEEK INDEX 2E KWARTAAL 2016
HYPOTHEEK INDEX 2E KWARTAAL 2016 De Hypotheek Index geeft ieder kwartaal inzicht in het consumentengedrag op het gebied van hypotheken. De kerncijfers zijn afkomstig van De Hypotheker die met ruim 10 procent
Nadere informatieKraanverhuur in de lift maar tarieven blijven nog achter
Kraanverhuur in de lift maar tarieven blijven nog achter Verhuurders willen kranenpark uitbreiden Bouwproductie groeit met 4% in 216 Prefab: meer draaiuren en grotere kranen + 4% 216 Prefab Meer draaiuren
Nadere informatieConjunctuur - nulgroei in 2015
Conjunctuur - nulgroei in 2015 De cijfers die wijzen op een groei van meer dan 3 % in 2014 en een aantal vergunde woningen dat 10 % hoger ligt, geven de illusie van een stevig herstel voor de bouw. Maar
Nadere informatieCrisis en herstel in de bouwsector
Crisis en herstel in de bouwsector De bouwsector verkeert in zwaar weer. Voorlopende ontwikkelingen, zoals woningverkopen en de omvang van de orderportefeuilles, kondigden anderhalf jaar geleden al de
Nadere informatieWoningmarktcijfers 4e kwartaal 2012
7 januari 2013 NVM Data & Research Niveau (t.o.v.) 2012-3 (t.o.v.) 2011-4 Opmerking Aantal transacties 25.031 + 31,8% +13,9% Gemiddelde verandering t.o.v. 3 e kwartaal: +3,1%. Totale markt naar schatting
Nadere informatieDe dip duurt niet eeuwig
De dip duurt niet eeuwig Remko Nods (Elsevier) redactie.emedia@reedbusiness.nl De dip duurt niet eeuwig De Nederlandse bouw is in crisis door bezuinigingen van overheden en de problemen op de woningmarkt.
Nadere informatieVisie op Architecten- en Ingenieursbureaus Update 2014
Visie op Architecten- en Ingenieursbureaus Update 2014 Daling bouwproductie raakt architecten harder dan ingenieurs, eerste herstel zichtbaar In 2013 krimpt omzet van architectenbureaus met 12,2% en van
Nadere informatieVVMA Congres 18 mei 2010
VVMA Congres 18 mei 2010 Jan Klaver, VNO-NCW Verwachtingen over Nederlandse economie, 2010-2015 1 Lijn van mijn verhaal 1. Impact economische crisis op Nederlandse economie en bedrijfsleven 2. Het herstel
Nadere informatieEerste kwartaal 2013. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Limburg
Eerste kwartaal 2013 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland
Nadere informatieBouwproductie groeit voor derde jaar op rij
Vooruitzicht Bouw Bouwproductie groeit voor derde jaar op rij Bouwproductie groeit met 4% in 216 Einde aan enorme groei afgegeven vergunningen en verkoop nieuwbouw 4% 216 ING Economisch Bureau 1 Bouw Bouwproductie
Nadere informatieStarters zien door de wolken toch de zon
M201206 Starters zien door de wolken toch de zon drs. A. Bruins Zoetermeer, mei 2012 Starters zien door de wolken toch de zon Enkele jaren nadat zij met een bedrijf zijn begonnen, en met enkele jaren financieel-economische
Nadere informatiePas na 2011 herstelt de bouwproductie
Kwartaalbericht Bouw ING Economisch Bureau Pas na 211 herstelt de bouwproductie Infrasector valt als laatste steunpilaar weg Ook in 211 krimpt de bouwproductie nog. ING Economisch Bureau verwacht voor
Nadere informatieVierde kwartaal 2012. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland
Vierde kwartaal 2012 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland
Nadere informatieWoningmarktcijfers: huidige stand van zaken & blik op de toekomst. Pieter van Santvoort, 15 april 2014 @pmjvansantvoort
Woningmarktcijfers: huidige stand van zaken & blik op de toekomst Pieter van Santvoort, 15 april 2014 @pmjvansantvoort Onze diensten Van Santvoort Makelaars helpt al sinds 1976 bij transacties van: Bestaande
Nadere informatieCrisismonitor Drechtsteden augustus 2010 (cijfers tot en met juni 2010)
Crisismonitor Drechtsteden augustus 2010 (cijfers tot en met juni 2010) Uit de landelijke pers: Economie groet met 2,1% Voorzichtig herstel aantal banen Herstel uitzendmarkt Werkloosheid blijft afnemen
Nadere informatieBeleggingen institutionele beleggers 1,5 biljoen euro in 2010
11 Beleggingen institutionele beleggers 1,5 biljoen euro in John Gebraad Publicatiedatum CBS-website: 3-11-211 Den Haag/Heerlen Verklaring van tekens. = gegevens ontbreken * = voorlopig cijfer ** = nader
Nadere informatieNVM-Betaalbaarheidsanalyse. 2000-Q1 tot en met 2012-Q1
NVM-Betaalbaarheidsanalyse 2000-Q1 tot en met 2012-Q1 NVM Data & Research 2 april 2012 Inhoudsopgave 1 Samenvatting... 3 2 Inleiding: beschrijving van de gebruikte betaalbaarheidsindicatoren en grafieken...
Nadere informatieLaagste groei verstrekte hypotheken sinds 2013
Hypotheekupdate Q2 2018 Laagste groei verstrekte hypotheken sinds 2013 Starters en doorstromers de dupe van krapte op de woningmarkt Utrecht, 28 augustus 2018 In het tweede kwartaal van 2018 zijn er in
Nadere informatiePersbericht. Economie groeit 0,9 procent in eerste kwartaal Centraal Bureau voor de Statistiek. Kwartaal-op-kwartaalgroei aangetrokken
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB04-103 1 juli 2004 9.30 uur Economie groeit 0,9 procent in eerste kwartaal 2004 De Nederlandse economie is in het eerste kwartaal van 2004 met 0,9 procent
Nadere informatieFactsheet economische crisis. 1 e kwartaal 2010
Factsheet economische crisis 1 e kwartaal 21 O&S Mei 21 2 Kort samengevat Ieder kwartaal factsheet Vanwege de economische recessie in Nederland is er behoefte aan inzicht in de gevolgen hiervan voor de
Nadere informatieConjunctuurenquête Nederland
Conjunctuurenquête Nederland Vierde kwartaal 14 Voorwoord Dit rapport geeft de belangrijkste uitkomsten van de Conjunctuurenquête Nederland van het vierde kwartaal 14. De Conjunctuurenquête Nederland brengt
Nadere informatieWoningbouw: Krimp in de vergunningverlening in twee van de laatste drie maanden
Juni 2018 Bouwconjunctuur: Bouwondernemers meest tevreden ondanks belemmeringen Woningbouw: Krimp in de vergunningverlening in twee van de laatste drie maanden Utiliteitsbouw: Krimpend aanbod van bestaande
Nadere informatieMonitor Bouwketen. Najaar Marien Vrolijk
Monitor Bouwketen Najaar 2014 Marien Vrolijk 2 Inhoudsopgave Conclusies op hoofdlijnen 5 1 Bouwketen 6 1.1 Recente ontwikkelingen 6 1.2 Conjunctuur bouwketen 8 2 Architectenbureaus 10 3 Ingenieursbureaus
Nadere informatieWederom onrust op de beurs: hoe nu verder?
Wederom onrust op de beurs: hoe nu verder? Net als we vorig jaar meerdere keren hebben gezien, zijn de beurzen wederom bijzonder nerveus en vooral negatief. Op het moment van schrijven noteert de AEX 393
Nadere informatieBlijvende onrust op de beurs: hoe nu verder?
Blijvende onrust op de beurs: hoe nu verder? Zoals u waarschijnlijk weet, is de beurs nog steeds bijzonder nerveus en vooral negatief. De directe aanleiding is de tegenvallende groei in China waar wij
Nadere informatieCrisismonitor Drechtsteden
Crisismonitor Januari 211 (cijfers t/m oktober 21) Hoe staan de er voor op de arbeidsmarkt en de woningmarkt? Dat leest u in deze zesde editie van de crisismonitor, die het OCD eens in de twee maanden
Nadere informatieWie kopen er hypotheekloos?
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Wie kopen er hypotheekloos? Auteurs: Frank van der Harst, Paul de Vries Datum: 28 juni 2017
Nadere informatie2009 uitzonderlijk slecht economisch jaar voor Nederland
2009 uitzonderlijk slecht economisch jaar voor Nederland 02 Krimp mondiale economie in 2009 Aziatische landen als eerste uit het dal Economie eurozone krimpt nog sterker dan wereldeconomie Krimp in 2009
Nadere informatieMonitor Bouwketen. Najaar 2015. Jerzy Straatmeijer
Monitor Bouwketen Najaar 2015 Jerzy Straatmeijer 2 Inhoudsopgave Conclusies op hoofdlijnen 5 1 Bouwketen 7 1.1 Recente ontwikkelingen 7 1.2 Conjunctuur bouwketen 10 2 Architectenbureaus 12 3 Ingenieursbureaus
Nadere informatieGemengde verwachtingen institutionele beleggers over vastgoed
Centraal Bureau voor de Statistiek Divisie Macro-economische Statistieken en Publicaties 3 november 24 Gemengde verwachtingen institutionele beleggers over vastgoed Drs. J.L. Gebraad De Stichting Leerstoel
Nadere informatieARTIKELEN FORS MEER VERHUUR DAN VERKOOP
ARTIKELEN FORS MEER VERHUUR DAN VERKOOP ARTIKEL 1 Een op vijf woningverkopers wil huren Een op de vijf Nederlanders die hun huis te koop hebben staan, wil na de verkoop een huurwoning betrekken. Bron:
Nadere informatieFlashraming CBS: export zorgt voor economische groei
Persbericht PB14-050 14 augustus 2014 09.30 uur Flashraming CBS: export zorgt voor economische groei - Economie groeit volgens de flashraming met 0,5 procent ten opzichte van eerste kwartaal 2014 - Volgens
Nadere informatieSTIJGENDE HUIZENPRIJZEN REDEN TOT ZORG?
STIJGENDE HUIZENPRIJZEN REDEN TOT ZORG? De Nederlandse woningmarkt in perspectief Adres Web Bezuidenhoutsweg 16B 2594AV Den Haag www.dmfco.nl info@dmfco.nl OKTOBER 2018 Huizenprijzen gaan nóg harder stijgen
Nadere informatieVisie op de Nederlandse economie in 2014
Visie op de Nederlandse economie in 2014 De economie lijkt in de tweede helft van 2013 de bodem te hebben bereikt. Het is sinds 2008 niet de eerste keer dat dit gebeurt. Na het aanvankelijke herstel gedurende
Nadere informatieWoningmarktrapport 4e kwartaal 2015. Gemeente Amsterdam
Woningmarktrapport 4e kwartaal 215 Gemeente Amsterdam Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 3 Aantal verkocht 25 2 15 1 5 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement 1e kwartaal
Nadere informatieCBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt
CBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt Tussen maart en mei is het aantal mensen met een baan met gemiddeld 6 duizend per maand gestegen. De stijging is volledig aan vrouwen toe te schrijven. Het
Nadere informatieWoningmarkt Nederland Analyse e halfjaar, Woningmarktcijfers.nl
Woningmarkt Nederland Analyse 2013 1 e halfjaar, Woningmarktcijfers.nl Fors minder woningtransacties De woningmarkt laat in de eerste zes maanden van 2013 nog geen teken van herstel zien. In deze periode
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Vooral opwaartse bijstelling overheidsconsumptie. Kwartaal-op-kwartaalgroei 0,6 procent
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB05-144 21 december 2005 9.30 uur Groei economie derde kwartaal 2005 hoger dan eerder geraamd De Nederlandse economie is in het derde kwartaal van 2005 met
Nadere informatieHYPOTHEEK INDEX 4E KWARTAAL 2016
HYPOTHEEK INDEX 4E KWARTAAL 2016 De Hypotheek Index geeft ieder kwartaal inzicht in het consumentengedrag op het gebied van hypotheken. De kerncijfers zijn afkomstig van De Hypotheker, de grootste onafhankelijke
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economie groeit 2,9 procent in Economische groei vierde kwartaal 2,7 procent
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB07-010 13 februari 2007 9.30 uur Economie groeit 2,9 procent in 2006 De Nederlandse economie is in 2006 met 2,9 procent gegroeid. Dit is bijna twee keer
Nadere informatieConjunctuurenquête Nederland. Derde kwartaal Vertrouwen bedrijfsleven neemt toe
Conjunctuurenquête Nederland Derde kwartaal 215 Vertrouwen bedrijfsleven neemt toe Voorwoord Dit rapport geeft de belangrijkste uitkomsten van de Conjunctuurenquête Nederland van het derde kwartaal 215.
Nadere informatieVan Lieshout & Partners Nieuwsbrief 3 e kwartaal Bron: Reuters
In onze eerste nieuwsbrief nieuwe stijl willen wij terugblikken op het afgelopen kwartaal, lichten wij ons beleggingsbeleid nader toe en uiteraard geven wij onze visie op de financiële markten. Terugblik
Nadere informatieWoningmarkt in eerste kwartaal verder onder druk door scherpe financieringseisen
Laagste verkoopaantallen sinds dieptepunt crisis Woningmarkt in eerste kwartaal verder onder druk door scherpe financieringseisen NVM wil dialoog met banken over doorgeschoten hypotheekeisen Nieuwe werkelijkheid
Nadere informatieConjunctuurenquête Nederland. Eerste kwartaal 2016
Conjunctuurenquête Nederland Eerste kwartaal 16 Ondernemers beginnen positief aan 16 Voorwoord Dit rapport geeft de belangrijkste uitkomsten van de Conjunctuurenquête Nederland van het eerste kwartaal
Nadere informatieSRA-Bouwscan Uitkomsten 2014 & verwachtingen 2015
SRA-Bouwscan Uitkomsten 2014 & verwachtingen 2015 SRA-Bouwscan De Bouwscan 2014 is 430 x ingevuld. 87% van de respondenten is dga of eigenaar. 62% heeft een kleine bouwonderneming met minder dan 10 fte,
Nadere informatieBouwprognoses Bouwkennis Businessclub 2 november 2017 Dr Walter J.J. Manshanden Olaf Koops
Bouwprognoses 2017-2022 Bouwkennis Businessclub 2 november 2017 Dr Walter J.J. Manshanden Olaf Koops Bouwprognoses 2017-2022 Internationale conjunctuur; positief sentiment Het sentiment is gedraaid Wereldeconomie
Nadere informatieResearch NL. Economic outlook 3e kwartaal 2010 Nederland
Research NL Economic outlook 3e kwartaal 2010 Nederland Herstel economie zet aarzelend door Economische situatie Huishoudens zijn nog steeds terughoudend met hun consumptie en bedrijven zijn terughoudend
Nadere informatieVastgoedrapport Groningen Assen 2011
Vastgoedrapport Groningen Assen 2011 Managementsamenvatting 2011 Het Vastgoedrapport Groningen-Assen 2011 stelt zich ten doel om een belangrijke informatiebron te zijn voor de hele regionale vastgoedsector.
Nadere informatieCrisismonitor Drechtsteden juni 2010 (cijfers tot en met april 2010)
Crisismonitor Drechtsteden juni 2010 (cijfers tot en met april 2010) Er zijn enkele voorzichtig positieve ontwikkelingen waar te nemen op de arbeidsmarkt en woningmarkt. Dat is kort gezegd de conclusie
Nadere informatieM Starters en de markt. drs. A. Bruins drs. D. Snel
M201010 Starters en de markt drs. A. Bruins drs. D. Snel Zoetermeer, juni 2010 Starters en de markt Ondernemers die met een bedrijf zijn begonnen in de maanden voordat de economie in 2008 van groei omsloeg
Nadere informatieMonitor Bouwketen. Najaar 2017
Monitor Bouwketen Najaar 2017 Monitor Bouwketen Het auteursrecht voor de inhoud berust geheel bij de Stichting Economisch Instituut voor de Bouw. Overnemen van de inhoud (of delen daarvan) is uitsluitend
Nadere informatieHypotheek Index Q2 2017
Hypotheek Index Q2 2017 De Hypotheker vergeleek de cijfers in 2017 met die van 2016. Sterke groei jonge huizenkopers Het aandeel jonge starters op de woningmarkt is in het tweede kwartaal van 2017 sterk
Nadere informatieWoningmarkt Nederland 4e kwartaal 2018
In het vierde kwartaal van 218 werden volgens het CBS/Kadaster 56.535 woningen verkocht. Dat is 14,6% minder dan in het vierde kwartaal van 217 en,7% minder dan in het derde kwartaal van 218. De verkoop
Nadere informatieCrisismonitor. SSC / Onderzoek en Informatie. uitgave juni Wat is in Breda veranderd ten opzichte van crisismonitor van april?
SSC / Onderzoek en Informatie Crisismonitor uitgave juni Wat is in Breda veranderd ten opzichte van crisismonitor van april? stijgingstempo werkloosheid neemt toe, meer jongeren werkloos fors minder hypotheken
Nadere informatieNieuwbouw. Buildsight
Nieuwbouw 2014-IIIprognose Buildsight VOORWOORD Onzekerheden Terwijl de zomer normaal gesproken een rustige tijd is met weinig nieuws en ontwikkelingen, gaat de zomer van 2014 de boeken in als een zeer
Nadere informatie