Conjunctuurenquête Technologische industrie. november 2016

Transcriptie

1 Conjunctuurenquête Technologische industrie november 2016

2 Voorzichtige groei in onzekere markt Het CBS kwam vorige week donderdag naar buiten met het bericht dat de positieve stemming onder ondernemers aanhoudt. Dat is een bericht dat onze sector gelukkig grotendeels kan onderschrijven, hoewel we wel enkele verschillen constateren. De ondernemers in de elektrotechniek en machines zijn onverminderd positief sinds 2014, maar in de transportmiddelen is het beeld erg volatiel, met name door een afnemende scheepsbouw. Ondernemers in de basismetaal en metaalproducten hebben recentelijk nog te maken gekregen met bedrijfssluitingen in hun sector en bijna 20% van de ondernemers verwacht een verdere afname van de werkgelegenheid in de laatste 3 maanden van het jaar. De belemmeringen die ondernemers ervaren in het zaken doen nemen sinds 2013 flink af. Inmiddels ervaart 52,2% van onze ondernemers geen belemmeringen meer, met uitschieters voor de elektrotechniek en machines en transportmiddelen naar meer dan 60%. Financiële belemmeringen zien we enkel nog toenemen bij de reparateurs en installateurs naar inmiddels 12,4%. De vooruitzichten voor 2017 zijn wat de ondernemers betreft ook positief. Op Europees niveau verwacht de technologische industrie een groei van 1,4% ten opzichte van Wel staat de personeelsomvang licht onder druk. Belangrijk voor de toekomst is om onzekerheden over de Brexit te verminderen en zo snel mogelijk duidelijkheid te krijgen over het toekomstige beleid van de nieuwe Amerikaanse president.

3 Ondernemersvertrouwen in de lift Sinds het begin van 2014 hebben de positief gestemde ondernemers in de industrie onafgebroken de overhand. Kijkend naar de technologische industrie zien we dat ook hier het vertrouwen langzaam weer toeneemt. In de sector basismetaal en metaalproducten zien we een scherpe daling in het laatste kwartaal. Deze daling correleert met de negatieve omzet verwachtingen in de basismetaal en metaalproductie. Ondanks de groei vanaf 2014 zien we toch dat in de sector het vertrouwen iets afneemt. Mogelijk heeft het afnemende vertrouwen te maken met recente bedrijfssluitingen in de metaal. In de elektrotechniek en machines zien we een mooi herstel met een stabiele groei van het vertrouwen sinds eind We zien dit beeld ook terug in de positieve verwachtingen in de sector. In de transport zien we over de afgelopen jaren een zeer volatiel beeld. Dit kwartaal is het ondernemersvertrouwen wel sterk toegenomen van -6,8% in Q3 naar 3% in Q4.

4 Verwachting: positieve jaarafsluiting 2016 De verwachtingen van ondernemers voor de komende 3 maanden zijn over het algemeen zeer positief en daarmee in lijn met het ondernemersvertrouwen. Voor zowel omzet, productie als export verwacht men per saldo een groei. De verkoopprijzen verwacht men vooral gelijk te blijven of slechts licht te stijgen. Uitzondering daar is de transport sector, waar prijzen onder druk lijken te staan. In de basismetaal en metaalproducten is men het meest voorzichtig. Een gelijk deel van de ondernemers daar verwacht een stijging of een daling. Het is de enige sector die een daling voorziet in de werkgelegenheid. Eén op de vijf ondernemers verwacht een daling van de werkgelegenheid. Wellicht dat de lage grondstofprijzen en de eerder genoemde recente bedrijfssluitingen invloed op hebben op dit sentiment. De transport sector is ondanks de prijsdruk verreweg het meest positief. Maar liefst 44,4% van de ondernemers verwacht een omzetstijging in de laatste 3 maanden van Daarvan lijkt een groot deel te worden verklaard door een toename in de export.

5 Licht positieve verwachtingen economie Naast de verwachtingen over de eigen organisatie, zijn ondernemers ook bevraagd op hun verwachtingen voor de gehele Nederlandse economie. Hoewel we te maken hebben met veel onzekerheid zoals de Brexit, er nog steeds handelsembargo s zijn met Rusland en voorheen sterk groeiende economieën als Brazilië volledig zijn stilgevallen, zijn de ondernemers per saldo nog positief over de economie. Het merendeel van de ondernemers (ruim 80%) verwacht noch groei, noch krimp, of durft het simpelweg niet te voorspellen. Van de ondernemers die wel een uitspraak durven te doen, zijn de ondernemers in de elektrotechniek en machines bijna unaniem positief. Duitsland is een belangrijke afnemer van deze partijen en daar zien we de laatste maanden een sterke verbetering van het ondernemersklimaat. Aan de andere kant van de schaal staat de transportmiddelenindustrie. Per saldo wordt hier zelfs economische krimp verwacht, hoewel de uitslag met -2,1% wel heel bescheiden is.

6 Afname aantal ervaren belemmeringen In de conjunctuurenquête wordt de ondernemers gevraagd welke belemmeringen zij ervaren. We zien een positieve ontwikkeling, waarbij steeds meer ondernemers geen belemmeringen ervaren. Daarbij constateren we ook dat er binnen sectoren wel enkele verschillen zijn. In 2013 werd onvoldoende vraag nog door 37,1% van de ondernemers in de basismetaal en metaalproductie genoemd als belemmering. In 2016 is dat afgenomen naar 25,6%. Tekort aan goed opgeleid personeel is echter toegenomen van 4,4% naar 12,8% in In de elektrotechniek en machines zien we een sterke daling van het aantal ervaren belemmeringen, van 51% in 2013 en 36,3% in Het CBS rapporteert een daling van financieringsbelemmeringen sinds de laatste crisis. Dat geldt ook voor onze sectoren, met uitzondering van de reparateurs en installateurs. Waar in 2013 nog slechts 6.5% van de ondernemers problemen ondervond met de financiering, is dat in de laatste meting gestegen naar 14.2%.

7 Positief 2017, maar met minder personeel De Europese branchevereniging voor de technologische industrie heeft voor 2017 een omzetgroei beraamd van 1,4% ten opzichte van 1,0% in Ook in Nederland is de sector positief gestemd over 2017, met per saldo 24% van de ondernemers die volgend jaar een omzetgroei verwacht. Werkgelegenheid staat echter wel onder druk voor de metaal en transport sectoren. 18,3% van de ondernemers in de metaal en maar liefst 21,7% van de ondernemers in de transport verwacht komend jaar minder personeel nodig te hebben. Op Europees niveau wordt over de hele sector een zeer lichte afname van de werkgelegenheid verwacht van maximaal -0,2%.

8 Disclaimer Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden gekopieerd of verder worden verspreid. Hoewel de uiterste zorg is besteed aan de juistheid van de gepresenteerde informatie, kunnen er geen rechten worden ontleend aan deze uitgave. Meer informatie FME Business Intelligence E businessintelligence@fme.nl