Welkom 2008/2009. Module Re5. Actuarieel Instituut Module Re5 1

Transcriptie

1 Welkom Module Re5 2008/2009 Actuarieel Instituut Module Re5 1

2 Programma les 1/8 Re5 introductie algemeen introductie cursus/syllabus exameneisen Re5 communicatieproces (met oefeningen) schrijfproces (met oefeningen) afspraken volgende bijeenkomst Actuarieel Instituut Module Re5 2

3 Introductie docent (1) Tinvo, Taal: inhoud & vorm Wil Knappers Tielekeshoeven KB Rosmalen tel: mobiel: Actuarieel Instituut Module Re5 3

4 Introductie docent (2) Opdracht van Actuarieel Instituut tot verzorgen van module RE-5 (sinds 1996) en module AG14 (sinds 1999) Actuarieel Instituut Module Re5 4

5 Introductie deelnemer(s) Wat is uw naam? Op welk terrein bent u momenteel werkzaam? Hebt u al ervaringen met memo s, brieven en rapporten? Hebt u al eerder een training hiervoor gevolgd? Actuarieel Instituut Module Re5 5

6 Introductie algemeen 8 korte of 4 lange bijeenkomsten deelonderwerpen van schriftelijke vaardigheden gericht op het schrijfproces toegespitst op zelf beoordelen en schrijven door cursisten Actuarieel Instituut Module Re5 6

7 Redenen beperkingen tijd (ong klokuren) meeste problemen liggen hier sluit dicht aan bij (toekomstige) beroepspraktijk is in regels weer te geven vaardigheid kan getraind worden Actuarieel Instituut Module Re5 7

8 Uitgangspunten module Re5 De cursist neemt deel aan de eerste fase (actuarieel rekenaar) van de opleiding tot actuaris streeft ernaar zijn/haar schriftelijke communicatie te optimaliseren met als oorspronkelijk oogmerk de opleiding tot actuaris geheel af te ronden ziet in dat een optimalisering van de schriftelijke communicatie niet alleen betrekking heeft op de huidige beroepspraktijk, maar vooral gericht is op het beroep (de functie) van actuaris Actuarieel Instituut Module Re5 8

9 Doelstellingen module Re5 De cursist bekijkt de eigen schriftelijke communicatie kritisch optimaliseert eigen schriftelijke communicatie(vormen) zonder zich daarbij uitsluitend te richten op de huidige beroepspraktijk kan lezergericht communiceren in geschrift kan verschillende interne en externe tekstsoorten (zoals brief, mailing, notitie, , memo en rapportage) publieken doelgericht produceren kan schriftelijk communiceren in een zo goed als foutloze (nieuwe) spelling en formulering binnen de genoemde tekstsoorten Actuarieel Instituut Module Re5 9

10 Introductie syllabus Re5 communicatieproces schrijfproces tekstvoorbereiding tekstindeling tekstsoorten tekstproductie tekstafwerking Actuarieel Instituut Module Re5 10

11 Exameneisen voldoende scoren voor examen geen presentieplicht gelegenheid tot tussentijds drie schrijfoefeningen te laten beoordelen Actuarieel Instituut Module Re5 11

12 Inhoud examen Re5 gelede schrijfopdracht (2 deelopdrachten binnen 1 casus) binnen 2,5 klokuur geen pc: handmatig schrijven woordenboek/-lijst en syllabus zijn toegestane hulpmiddelen: open-boek-toets 2 onafhankelijke correcties/beoordelingen naar een V of O Actuarieel Instituut Module Re5 12

13 Communicatieproces Feedback (ruis) Zender Boodschap Ontvanger ruis ruis inhoud toon expressief referentieel relationeel appellerend aspect aspect aspect aspect Actuarieel Instituut Module Re5 13

14 Schrijfproces van writer centered naar reader centered twee typen schrijvers: planners doeners fasen schrijfproces: conceptualisering voorbereiding uitvoering controle en afwerking Actuarieel Instituut Module Re5 14

15 Programma les 2/8 Re5 vragen/problemen Voorwoord, Inleiding of hoofdstuk 1? bespreking huiswerkopgaven publiek-/doelanalyse formeel/informeel schrijven tekstinhoud vaststellen afspraken volgende bijeenkomst Actuarieel Instituut Module Re5 15

16 Publiekanalyse 1. welk lezerspubliek? a. opleidingsniveau, beroep? b. positie/functie? c. primaire of secundaire lezer? 2. kent u de lezer(s)? hiërarchische relatie? 3. hoe goed is lezer bekend met onderwerp? welke houding te verwachten t.a.v. onderwerp? 4. welke reactie te verwachten n.a.v. tekst? Actuarieel Instituut Module Re5 16

17 Doelanalyse 1. welke aanleiding voor schrijven tekst? 2. wat hoop ik te bereiken met tekst, welk effect moet tekst hebben? wat is dus mijn doel? 3. welk appèl in de tekst expliciet doen op publiek? Welke hoofdvraag van tekst? 4. welke elementen onderwerp nadrukkelijk uitwerken in de tekst? Actuarieel Instituut Module Re5 17

18 Tekstschema opstellen kies verhaallijn: direct of indirect? formeel of informeel? maak voorlopige indeling (trefwoorden) welke tekstconventies toepassen? ordeningsprincipe expliciet maken Actuarieel Instituut Module Re5 18

19 Programma les 3/8 Re5 vragen/problemen syllabus hoofdstuk 2 bespreking huiswerkopgaven tekstschema <-> inhoudvaststelling publiek/doel <-> tekstschema tekstschema <-> alternatieven afspraken volgende bijeenkomst Actuarieel Instituut Module Re5 19

20 Structuren tekstschema s 1/2 korte teksten: vraag antwoord verzoek toelichting mededeling nadere uitwerking besproken punten gemaakte afspraken voorstel argumentatie Actuarieel Instituut Module Re5 20

21 Structuren tekstschema s 2/2 lange teksten: opzet onderzoek resultaten conclusies probleem mogelijke oorzaken afweging oorzaken probleem verklaring mogelijke oplossingen beste oplossing Actuarieel Instituut Module Re5 21

22 Programma les 4/8 Re5 vragen/problemen syllabus bespreking huiswerkopgaven conventies tekstsoorten oefening(en) oefening(en) memo afspraken volgende bijeenkomst Actuarieel Instituut Module Re5 22

23 Tekstsoorten extern brief, individueel, Amerikaanse indeling mailing, voor meerdere lezers gespreksnotitie, verslag voor betrokkenen , persoonlijk gericht Actuarieel Instituut Module Re5 23

24 Tekstsoorten intern memo, voor meerdere lezers, vrij informeel (beleids)notitie, mening- en/of besluitvormend rapportage, uitvoerig en beleidsgericht , persoonlijk maar informeler Actuarieel Instituut Module Re5 24

25 Tekstsoort algemeen voor elke tekstsoort gelden: vormconventies tekstconventies gebruiksmomenten risico s veelgemaakte fouten Actuarieel Instituut Module Re5 25

26 Programma les 5/8 Re5 vragen/problemen syllabus bespreken huiswerk/oefeningen noodzakelijke schrijfstijl leesbaarheid-remmers oefeningen afspraken volgende bijeenkomst Actuarieel Instituut Module Re5 26

27 Noodzakelijke schrijfstijl 1/3 schrijf eenvoudig: geen lange zinnen max. hoofdzin + 1 bijzin weinig/geen jargon geen lange aanloopzinnen geen kettingconstructies Actuarieel Instituut Module Re5 27

28 Noodzakelijke schrijfstijl 2/3 schrijf concreet: geen bla-bla to-the-point geen afkortingen geen dubbele ontkenningen Actuarieel Instituut Module Re5 28

29 Noodzakelijke schrijfstijl 3/3 schrijf direct: persoonlijk gericht u-gericht geen ambtelijke taal schrijf in actieve vorm Actuarieel Instituut Module Re5 29

30 Leesbaarheid-remmers remmers 1/2 enkele voorbeelden: weinig/geen/onduidelijke alinea-indeling weinig/geen/onduidelijke signaalformulering niet heldere structuur (innerlijk & uiterlijk) onduidelijke verwijzingen passieve stijl van formuleren ambtelijke, omslachtige formuleringen Actuarieel Instituut Module Re5 30

31 Leesbaarheid-remmers remmers 2/2 oplossing: schrijf eerste versie lees na, controleer en verbeter/pas aan herschrijf naar eindversie Actuarieel Instituut Module Re5 31

32 Programma les 6/8 Re5 vragen/problemen syllabus bespreken huiswerk/oefeningen formuleringsproblemen: tang- & kettingconstructies lijdende vorm & naamwoordstijl structuursignalen oefeningen afspraken volgende bijeenkomst Actuarieel Instituut Module Re5 32

33 Formuleringsproblemen 1/2 tangconstructie tussen woorden die bij elkaar horen, staan andere woorden/woordgroepen of zinnen te grote tang: overspannen tangconstructie kettingconstructie opeenstapeling van constructies (vaak bijzinnen) lijdende vorm handelende persoon is niet zichtbaar veelal zinnen met 'worden' of 'zijn' Actuarieel Instituut Module Re5 33

34 Formuleringsproblemen 2/2 naamwoordstijl verzelfstandiging van werkwoorden structuursignalen markeringen: tekens (vormgeving) signaalwoorden en -zinnen Actuarieel Instituut Module Re5 34

35 Programma les 7/8 Re5 vragen/problemen syllabus bespreken huiswerk/oefeningen spelling Nieuwe spelling Diagnostische toets diverse oefeningen afspraken laatste bijeenkomst Actuarieel Instituut Module Re5 35

36 Programma les 8/8 Re5 vragen/problemen totale lesstof bespreken huiswerk/oefeningen ingebrachte items door deelnemers integratie-oefeningen tips voor examen (schriftelijke) evaluatie en afsluiting Actuarieel Instituut Module Re5 36