Blokboek Praktijkstages apothekersopleiding

Transcriptie

1 Blokboek Praktijkstages apothekersopleiding Behorende bij de blokken: FA 580 Hoofdstage openbare farmacie (6 weken) FA 581 Hoofdstage ziekenhuisfarmacie (8 weken) FA 582 Keuzestage (5 of 6 weken) Uitgave juni 2010 Departement Farmaceutische Wetenschappen (Bètafaculteit) Universiteit Utrecht

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Algemene leerdoelen Professioneel gedrag Leerproces tijdens de stage Toetsing Stageregeling en organisatie Snuffelstages Hoofdstage openbare farmacie Programma stage openbare farmacie Specifieke leerdoelen openbare farmacie Opdracht SWOT analyse Stageterugkomdag Hoofdstage ziekenhuisfarmacie Programma hoofdstage in ziekenhuis Specifieke leerdoelen/activiteiten hoofdstage ziekenhuisfarmacie Stageterugkomdag Keuzestage Inleiding Keuzestage in de apotheek Keuzestage buiten de apotheek Stage in het buitenland Procedure aanmelding en plaatsing keuzestages Rapportage keuzestages Stagedossier Inhoud en vormgeving stagedossier Procedure afronding stages Evaluatie- en beoordelingsformulieren

3 1. Inleiding Dit blokboek vormt de basis voor de praktijkstages in jaar 6. Deze stages zijn een vervolg op de in studiejaar 4 gevolgde kennismakingsstages met de openbare en ziekenhuisfarmacie. In totaal volgen studenten 26 weken praktijkstages. Studenten volgen in studiejaar 6: - een openbare apotheekstage van 6 weken (hoofdstuk 2) - een ziekenhuisapotheekstage van 8 weken (hoofdstuk 3) - een keuzestage van 5 of 6 weken* (hoofdstuk 4) * 5 weken, bij een kennismakingsstage openbare farmacie van 6 weken (2 x 3); 6 weken, bij kennismakingsstage openbare farmacie 5 weken; De leerdoelen van deze stages zijn nadrukkelijk op competentie gericht, zodat je na deze stages zelfstandig als basisapotheker kunt functioneren. Het stageprogramma is bedoeld voor alle studenten die de Master farmacie volgen in Utrecht. Hiermee rond je de opleiding tot apotheker af. Om de wettelijk beschermde titel 'apotheker' te mogen voeren en te kunnen worden ingeschreven in het register bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg, is het nodig je in te schrijven in het zogenaamde BIG-register (zie hiervoor Inschrijving is ook nodig om aan een opleiding tot specialist te kunnen beginnen, voor zover het specialisme wettelijk erkend is. Dit is het geval bij het specialisme ziekenhuisapotheker. Informatie over de inhoud van de vervolgopleidingen om zich te specialiseren tot openbare apotheker, ziekenhuisapotheker of industrieapotheker is te verkrijgen bij de KNMP. Hoofdstuk 1 van dit blokboek bevat algemene informatie over de stage (algemene leerdoelen, professioneel gedrag, leerproces tijdens de stage, toetsing, en stageregeling/-organisatie, snuffelstages). Na dit hoofdstuk worden de verschillende stages besproken (hoofdstuk 2-4) en de inhoud van het stagedossier (hoofdstuk 5). De te gebruiken evaluatie- en beoordelingsformulieren zijn te vinden in hoofdstuk Algemene leerdoelen Tijdens de hoofdstages in jaar 6 staat het handelen van apothekers centraal. De leerdoelen zijn het verkrijgen van kennis, inzicht en vaardigheid, die nodig zijn voor de startende apotheker in de openbare apotheek en de ziekenhuisapotheek. 3

4 Met de stage wordt nagestreefd dat de student in staat is zelfstandig als basisapotheker te kunnen functioneren binnen de openbare en ziekenhuisfarmacie. Dit houdt in dat aan het einde van de stageperiode de student moet voldoen aan de volgende algemene leerdoelen: Medeverantwoordelijk moet kunnen zijn voor de kwaliteit van de farmacotherapie op individueel patiëntenniveau; Een bijdrage moet kunnen leveren aan het voeren van een doelmatig geneesmiddelbeleid en gebruik; Medeverantwoordelijk moet kunnen zijn voor de kwaliteit van de door de apotheek bereide, bewaarde en afgeleverde geneesmiddelen, (steriele) medische hulpmiddelen en diagnostica; Een bijdrage moet kunnen leveren aan de kwaliteit van het apotheekbedrijf en een goed bedrijfsresultaat. De formulering moet kunnen houdt in dat de student tijdens de stages een dusdanige ervaring opdoet dat hij/zij na afronding van de stages in staat moet zijn die verantwoordelijkheid te dragen. Tijdens de stage zal de student deelnemen aan de werkzaamheden in de apotheek, waarbij in toenemende mate een beroep op zelfstandig handelen zal worden gedaan. Het gaat hier om zogenaamd algemeen professioneel gedrag, waar in paragraaf 1.2 dieper op wordt ingegaan. Daarnaast gelden voor de beide hoofdstages specifieke leerdoelen die betrekking hebben op het betreffende beroepsveld. Voor de keuzestage zal de student zelf specifieke leerdoelen formuleren in samenspraak met de stagebegeleider, welke dienen te worden goedgekeurd door de stagecoördinator. 4

5 1.2 Professioneel gedrag Van de student wordt verwacht dat hij/zij zich gedraagt naar de normen en waarden van de beroepsgroep van apothekers, zoals geformuleerd in de NAN (Nederlandse Apotheek Norm) en de ZAS (Ziekenhuisapotheek Standaard). Professionaliteit reikt verder dan de strikt in regels vastgelegde vereisten. In termen van professioneel gedrag is hierna beschreven welke verwachtingen er bestaan ten aanzien van de opstelling van studenten, passend bij de functie die zij als apotheker zullen gaan vervullen. Deze opstelling is van belang voor het basisvertrouwen dat patiënt en medebehandelaars in de apotheker moet kunnen stellen. Te onderscheiden aspecten daarbij zijn: het omgaan met taken en werk, met anderen en met zichzelf. We zullen hier nader op ingaan. Ook de beoordelingsformulieren besteden aandacht aan professioneel gedrag, in aanvulling op de inhoudelijke leerdoelen van de stage. Omgaan met taken en werk Bewaken van inhoud en grenzen van de beroepscompetentie en deelnemen aan het apotheekteam. De student werkt: Zelfstandig: verricht eigen taken/werkzaamheden naar behoren zonder (of met gepaste) bijsturing van anderen en vraagt waar nodig- hulp van anderen. Verantwoordelijk: is aanspreekbaar op beslissingen, feitelijk handelen en de consequenties daarvan, en handelt in overeenstemming met inhoudelijke, ethische en juridische waarden. Hij/zij geeft aan waar de grens van de beroepscompetentie is bereikt en onthoudt zich van gedrag/uitspraken die niet door zijn/haar deskundigheid worden gedekt. Deskundig: handelt in overeenstemming met gangbare inzichten en geeft zich rekenschap van grenzen van eigen bekwaamheden, deskundigheden. Systematisch: plant werkzaamheden, werkt gestructureerd, kwaliteitsbewust, doelmatig en efficiënt. Betrokken: toont eigen initiatief en inzet en verricht werkzaamheden met zorg en aandacht, nauwgezet en consciëntieus. Constructief: handelt oplossingsgericht, ontwijkt (lastige) beslissingen niet en past zich aan waar nodig - aan de omstandigheden. Onafhankelijk: is zich bewust van eigen functie, positie en rol, vormt zich een vakkundig oordeel en kiest oplossingen, rekening houdend met perspectieven en belangen van alle betrokken partijen (patiënt, behandelend arts, team, etc.). 5

6 Besluitvaardig: kan omgaan met onzekerheid, kan afwegingen maken en tot besluiten komen. Omgaan met anderen Betrouwbaar: houdt zich aan afspraken, werkt accuraat en punctueel, behandelt verkregen informatie met gepaste vertrouwelijkheid (WGBO, WBP) en onthoudt zich van toezeggingen die niet nagekomen kunnen worden. Communicatief: communiceert helder en concreet in woord en geschrift, stemt communicatie af op de ander, geeft uitleg over eigen handelen, beslissingen en overwegingen en ontwijkt moeilijke, confronterende gesprekken niet. Open: staat open voor vragen, feedback en gezichtspunten van anderen, stelt (waarde)oordelen uit. Respectvol: toont belangstelling, betrokkenheid en respect voor anderen, houdt rekening met emoties van anderen en laat hen in hun waarde, hanteert correcte omgangsvormen. Coöperatief: werkt op constructieve wijze in teamverband samen met anderen, is hulpvaardig en collegiaal, geeft en vraagt feedback. Omgaan met zichzelf Met de stage wordt eveneens nagestreefd dat de student reflecteert op eigen gedrag en onderliggende dynamiek van het eigen gedrag. Door deze reflectie aan het oordeel van anderen te toetsen, wordt een vollediger beeld gekregen van het eigen gedrag. Een vervolgstap is het stellen van doelen om gewenste gedragsverandering te realiseren. Dit vereist dat de student inzicht heeft in hoe het eigen gedrag te veranderen is. De student handelt: Zelfbewust: kan eigen motieven/normen, emoties en gedrag benoemen en met elkaar in overeenstemming brengen, is zich bewust van eigen capaciteiten en beperkingen en handelt consequent. Kritisch reflectief: is in staat het eigen functioneren en gedrag vanuit zekere afstand kritisch te bekijken, zoekt feedback en accepteert kritiek, onderzoekt eigen alternatief gedrag op geleide van zelfreflectie en feedback. Ontwikkelingsgericht: zoekt actief naar mogelijkheden voor vergroting van de eigen deskundigheid, stelt zichzelf doelen en gebruikt problemen, dilemma s en tegenslag voor verder professionele en persoonlijke ontwikkeling. 6

7 1.3 Leerproces tijdens de stage De stagiair De stagiair is verantwoordelijk voor zijn eigen leerproces. Hij neemt in overleg met de stageverlener initiatieven om het leertraject te doorlopen zoals in de stagehandleiding beschreven. De stagiair zorgt voor planning en duidelijkheid naar het apotheekteam en stageteam toe wat betreft zijn aanwezigheid en het leerproces. Gaat alles naar wens, leert men waar men voor komt? Is dit niet het geval dan wordt verwacht dat de student met de stageverlener eventuele knelpunten bespreekt en samen naar oplossingen zoekt. Tijdens de stage wordt van de student een actieve deelname aan de dagelijkse werkzaamheden in de apotheek verwacht. Naast deze deelname aan apotheekwerkzaamheden, zal er een planning moeten zijn van activiteiten die nodig zijn om de leerdoelen te bereiken. De stageverlener De begeleiding van stagiairs wordt primair door de stagebegeleider in de apotheek gegeven; in grotere organisaties kan de begeleiding deels worden gedelegeerd maar de stageverlenende apotheker blijft eindverantwoordelijk. De stageverlener geeft leiding aan de werkzaamheden van de stagiair en geeft regelmatig feedback aan de stagiair over zijn functioneren. Halverwege de stage vindt een voortgangsgesprek plaats met de student. De stageverlener controleert de verslaggeving over werkzaamheden op eventuele onjuistheden. Aan het eind van de stageperiode geeft de stageverlener zijn oordeel over de stagiair op het beoordelingformulier en voert een eindgesprek met de stagiair. Kennismakingsgesprek vooraf Zodra de student van het stagebureau een bericht heeft ontvangen over de plaatsing op een stageadres, gaat de student contact leggen met de stageapotheek voor een kennismakingsgesprek. Doel van dit gesprek is een eerste kennismaking, het uitspreken van wederzijdse wensen en verwachtingen en afspraken maken over de inhoud van de stage. De student bereidt zich voor op dit gesprek op basis van eigen interesse en de vorige stages. De student neemt zijn/haar CV mee voor de stagebegeleider. Eventuele omstandigheden zoals een handicap, ziekte, of andere omstandigheden die van invloed zijn op het leerproces tijdens de stage, kan de student het beste vooraf bespreken met stagecoördinator én stagebegeleider, zodat hiermee zoveel mogelijk rekening kan worden gehouden. 7

8 Kennismakingsgesprek, bespreekpunten: werkzaamheden van de stagiair (op basis van leerdoelen, eerdere ervaringen en interesses van de student en de mogelijkheden in de apotheek); wederzijdse verantwoordelijkheden van student en stagebegeleider; wie is aanspreekpunt voor de stagiair op de werkvloer; afspraken over regelmatig overleg tussen student en apotheker; afspraken over werktijden, kleding, verzorging, gedragsregels voor stagiair; dagen waarop de student afwezig is vanwege universitaire bijeenkomsten; bijzonderheden (ziekte, handicap, andere omstandigheden) die van invloed kunnen zijn op de stage. Oriëntatiefase, verdiepingsfase en werkplan De eerste weken van een hoofdstage is een oriëntatieperiode. De student werkt mee in de apotheek en krijgt hierdoor een globaal beeld van de diverse activiteiten en de samenhang daarin. Daarna volgt de zogenaamde verdiepingsfase, waarin de student specifieke activiteiten/ opdrachten uitvoert. De werkzaamheden in de stage vloeien voort uit de leerdoelen de door de opleiding zijn geformuleerd (zie dit blokboek) en de persoonlijke leerwensen van de student. Het streven is om aan het einde van de stageperiode de leerdoelen van de opleiding in ieder geval te hebben behaald. In overleg met de stageverlener maakt de student regelmatig een werkplan voor de activiteiten op de stageplaats. Deze planning geeft houvast en duidelijkheid over de invulling van de stageperiode, voor zowel de student als de stagebegeleider. Uiteraard mag deze planning niet leiden tot een keurslijf, waarbij de dagelijkse voorvallen vergeten worden. Studenten nemen zelf hierbij het initiatief en doen voorstellen aan de apotheker inzake zijn/haar werkzaamheden. Voortgangsgesprek, halverwege de stage Doel Wie/materiaal Agendapunten Functioneren van de stagiair, invulling stage evalueren Stagebegeleider en stagiair/evaluatieformulier (hoofdstuk 6). Leerproces bij stagiair: wat gaat goed/kan beter? Ervaren stagebegeleiding: wat gaat goed/kan beter? Vooruitblik: planning en afspraken voor vervolg-stage. Verslaggeving Stagiair maakt een verslag van dit gesprek en laat dit voor akkoord ondertekenen door de stagebegeleider. Ondertekend verslag opnemen in het stagedossier! 8

9 Ontstaan tijdens de stage problemen waar men in dit gesprek niet uitkomt, dan zal de stagiair en/of de apotheker contact opnemen met de stagecoördinator. In gezamenlijk overleg wordt dan beslist hoe de problemen het beste benaderd en eventueel opgelost kunnen worden. De stagecoördinator is bereikbaar via het stagebureau: Logboek Ter versterking van het leerproces houdt de student tijdens de stage een logboek bij, waarin de dagelijkse activiteiten en leerervaringen worden geregistreerd. Dit (persoonlijk) document fungeert als bronnenboek voor het voortgangs- en eindgesprek met de stageverlener. Aan het einde van de oriëntatie- en verdiepingsfase worden uitgaande van dit logboek de activiteiten en leerervaringen samengevat in een stagedossier en wordt gereflecteerd op het leerproces tot dan toe. Tevens worden leerbehoeften en taken voor een volgende (fase van de) stage of registratie omschreven. Praktijkonderzoek tijdens de hoofdstage Tijdens een of beide hoofdstages participeert de student in een UPPERpraktijkonderzoek, zodat de stagiair ervaring opdoet met onderzoek tijdens de beroepsuitoefening in de apotheek. Studenten krijgen hierover aparte instructies van de betreffende onderzoeker en de stagecoördinator. De stageverleners worden hierover persoonlijk benaderd door het stagebureau en de onderzoeker met het verzoek om medewerking. Tijdens de terugkomdag is er gelegenheid om vragen over het onderzoek te bespreken. De onderzoeksresultaten worden teruggerapporteerd tijdens de slotdag van de stage (voor stagiairs, maar stagebegeleiders zijn daarbij eveneens welkom) en via UPPER Actueel. Onderwijsbijeenkomsten Halverwege de hoofdstages is er een terugkombijeenkomst op de universiteit, waarbij studenten aanwezig behoren te zijn. De bijeenkomst wordt geleid door een praktijkdocent van het UPPER stageteam. De terugkombijeenkomsten vervullen een brugfunctie tussen het onderwijs en de stages. Zij zijn het moment bij uitstek waarop stage-ervaringen en casus besproken kunnen worden en tegenstellingen tussen theorie en praktijk worden uitgediept. Ook zullen studenten door het vernemen van allerlei stage-ervaringen, nieuwe suggesties opdoen voor het leerproces in de stageapotheek. Van studenten verwachten we dat zij zich goed voorbereiden op deze bijeenkomsten (voor de openbare apotheekstage gelden aparte instructies, zie paragraaf 2.4). 9

10 De data en lokalen worden bekend gemaakt via WebCT. Studenten overhandigen bij het begin van de stage hun rooster aan de stagebegeleider. Bij verhindering dient de student het stagebureau hierover te informeren: 1.4 Toetsing De hoofdstages en keuzestage worden beoordeeld door een docent van het stageteam, onder verantwoordelijkheid van de stagecoördinator en de voorzitter van het stageteam. De student wordt beoordeeld op het behaald hebben van de vereiste leerdoelen. Om dit te kunnen beoordelen gebruikt de stagedocent het stagedossier van de student en de daarin opgenomen persoonlijke documenten, waaronder de eindbeoordeling door de stageverlener. Indien de stageverlener de beoordeling 'onvoldoende' toekent aan de stagiair, vraagt de stagecoördinator hem/haar om een toelichting en wordt de student gevraagd te reageren op de beoordeling van de stageverlener. Op basis van deze informatie en het stagedossier, wordt de uiteindelijke beoordeling van de stage vastgesteld door de stagedocent. Indien de stagedocent de stagiair een onvoldoende toekent, wordt de student dit persoonlijk meegedeeld en met hem/haar besproken op welke wijze de leerdoelen van de stage wel bereikt kunnen worden. Dit kan inhouden een aanvulling op het stagedossier, een extra stageopdracht of het volgen van een extra stage. Ook kunnen studenten doorverwezen worden voor begeleiding of ontwikkeling naar het Studenten Service Centrum van de Universiteit Utrecht. Bij het College van Beroep voor de examens kunnen studenten in beroep gaan tegen de toegekende beoordeling. Het is echter aan te bevelen eerst met de stagecoördinator en eventueel de voorzitter van het stageteam, of desnoods met de examencommissie van het departement eventuele bezwaren tegen een beoordeling te bespreken. Zie de Studiegids/opleidingsstatuut voor informatie. Andere bezwaren tegen beslissingen die in dit onderwijsblok genomen worden, kunnen met de coördinator of voorzitter besproken worden. In gevallen die niet beschreven zijn, beslissen de examinatoren van dit blok (= coördinator en voorzitter). Judicium De beoordelingen van de hoofdstages worden betrokken bij het vaststellen van het judicium cum laude. Voor het judicium cum laude is het nodig dat de student 10

11 voor de beide hoofdstages een G toegekend krijgt van de stagedocenten. De stagedocenten komen tot hun oordeel op basis van: de beoordeling door de stagebegeleider; de kwaliteit van het stagedossier en de daarin opgenomen zelfreflectie van de student. 1.5 Stageregeling en organisatie Welk stageadres krijgt de student? Hoofdstages kunnen uitsluitend gelopen worden bij de stageadressen waarmee het UPPER stagebureau samenwerkt. Studenten kunnen via zien met welke adressen wordt samengewerkt voor stages. Apotheken waarmee wordt samengewerkt voor de stages moeten voldoen aan een aantal eisen op het gebied van begeleiding en beroepsuitoefening. Studenten die in aanmerking komen voor een stage in een bepaalde periode worden ongeveer 6 weken voor de start van de stage per mail uitgenodigd om hun voorkeuren kenbaar te maken voor stageadressen. Na inventarisatie van de voorkeuren van studenten, worden er bij gelijke voorkeuren via loting adressen toegekend. Bij de keuze van stageadressen gelden de volgende regels: Geen stages bij familie in de 1 e en 2 e graad Geen stages in een apotheek waar men werkzaam is (geweest); Geen stages bij de concurrent van de apotheek waar men werkzaam is (geweest). Hoofdstage openbare farmacie moet worden gevolgd in een andere apotheek dan de apotheek waar men de kennismakingsstage volgde. Stageadressen worden geëvalueerd onder studenten via een online in te vullen evaluatieformulier (zie Webct). Dit invullen is vereist voor het verkrijgen van studiepunten. Ingangseisen hoofdstages en keuzestage De hoofdstages en de keuzestage worden bij voorkeur aan het einde van de studie gevolgd, maar soms is het nodig vanwege studievoortgang en capaciteitsproblemen bij de ziekenhuisstages hiervan af te wijken. Echter altijd gelden de hierna genoemde eisen (OER, ). 11

12 Hoofdstage openbare apotheek Hoofdstage ziekenhuisfarmacie Keuzestage Gevolgd: Blok beroepspraktijk; Behaald: FA-401, FA-402, FA-403, FA-404,FA-405; Gevolgd: 3 profielblokken, waarvan 2 zijn behaald. Behaald: FA-401, FA-402, FA-403, FA-404, FA-405, en het onderzoeksproject ; Hoofdstages worden zoveel mogelijk gepland voor groepen studenten. UPPER stagebureau verneemt van de afdeling studiezaken welke studenten wanneer stage volgen. Geplande stageperioden voor groepen studenten staan vermeld in de studiegids en op Webct. Ongeveer 6 weken voor de start van stage krijgen studenten persoonlijk een mail (solismailadres) waarin ze worden gevraagd hun voorkeuren voor stageadressen aan te geven in UP-stage. De definitieve toewijzing van een stageadres volgt nadien. Voor de keuzestage geldt een andere procedure, zie hiervoor hoofdstuk 4. Zomervakantie Hoofdstages moeten voor 15 juni zijn gestart. Een latere start betekent dat men in de zomervakantie stage volgt, met als gevolg diverse beperkingen: - minder begeleiding op het stageadres; - een groter risico op onderbezetting op het stageadres; - minder werkzaamheden (geen FTO, geen werkoverleg, geen onderzoeksproject) - minder ondersteuning vanuit de universiteit (vakantieperiode stageteam); - geen terugkomonderwijs. Alleen bij hoge uitzondering kan er in juli/augustus een hoofdstage worden gevolgd. Studenten die hiervoor in aanmerking willen komen dienen een verzoek in bij de stagecoördinator met vermelding van de reden(en). Het bevorderen van de studievoortgang is onvoldoende reden voor het verkijgen van toestemming. De keuzestage kan wel in de zomervakantie worden gevolgd, indien het stageadres voldoende begeleiding kan bieden. Stageovereenkomst Stageverleners en/of studenten die een contract willen opstellen met elkaar (hetgeen niet verplicht is) kunnen gebruikmaken van een Engelstalige en Nederlandstalige algemene stageovereenkomst, opgesteld door de Universiteit Utrecht. Deze zijn te vinden op de site van de UU ( cheinform/stageovereenkoms/27396main.html). Zie ook 12

13 Stagebenodigdheden Het stagebureau verstrekt de stagiair eenmalig een naambordje met de vermelding apotheker in opleiding voor gebruik tijdens de stages (bewaren dus!). Alhoewel het ons advies is dit naambordje te dragen tijdens de stage, kunnen stagiair en apotheker in gezamenlijk overleg hierover anders beslissen. Van de stagiair verwachten we dat hij/zij tijdens de stage passende werkkleding draagt, zulks ter beoordeling van de stageverlener. Bevoegdheid De stagiair zal moeten accepteren dat zijn handelingen in de apotheek worden gecontroleerd. Stagiairs zijn immers niet bevoegd om de artsenijbereidkunst uit te oefenen en de Geneesmiddelwet eist van de apotheker dat hij persoonlijk toezicht houdt of laat houden op de handelingen van niet-bevoegden. Gedrag De stagiair past zich aan aan de gedragsregels die binnen de organisatie gelden. Indien de stagiair hieraan niet kan voldoen, meldt hij/zij dit aan het stagebureau zodat indien nodig een ander stageadres kan worden geregeld. De stagiair stelt zich terughoudend op ten aanzien van persoonlijke zaken en zal geen partij kiezen voor wie dan ook binnen het apotheekteam en zich als gast opstellen. De stagiair zal geen misbruik maken van de bedrijfsmatige informatie over de apotheek waar hij/zij stage volgt en hierover niets naar buiten brengen. De stagiair zal in de apotheek geen apparatuur mogen gebruiken zonder dat hij van de stageverlener of assistent(e) een duidelijke instructie over de bedieningswijze heeft gekregen of zonder dat een duidelijk bedieningsvoorschrift aanwezig is. Beroepsgeheim en verslaggeving De stagiair moet zich houden aan het beroepsgeheim dat geldt voor werkers in de gezondheidszorg. Zorg er daarom voor dat gegevens over patiënten of artsen geanonimiseerd in het stagedossier worden opgenomen. Ook recepten en mondelinge informatie vallen onder deze geheimhoudingsplicht. Ten behoeve van de privacy van de apotheek, vermeldt de student de identiteit van de apotheker en de apotheek alleen op het voorblad van het stagedossier. Werktijden stagiair 13

14 De opleiding gaat uit van werkweken van 40 uur (werkdagen 8 uur), waarbij de 'vrije dagen regeling' de apotheek wordt gevolgd. Werken aan het stagedossier maakt deel uit van de stage, maar indien dit relatief veel tijd kost moet er ook buiten de stagewerktijden aan worden gewerkt. Als richtlijn geldt dat 20 uur mag worden besteed aan het stagedossier tijdens de uren in de apotheek. Werk vanaf het begin van de stage aan het stagedossier, aangezien op het einde van de stage veel werkzaamheden op de stagiair afkomen. Per stage mag 1 werkdag worden verzuimd in verband met ziekte of niet te vermijden verplichtingen. Overige gemiste dagen worden in overleg met de stageverlener op een nader te bepalen tijdstip ingehaald. In gevallen waarin niet voorzien is, beslist de stagecoördinator over het verdere verloop van de stage. Vergoeding stagiair Aan stagiairs behoort geen salaris te worden betaald. Dit is van belang om een optimaal leerproces met maximale aandacht voor de leerdoelen te garanderen en te voorkomen dat de apotheektaken bepalend zijn voor de werkzaamheden van de stagiair. Wel is het toegestaan om de stagiair te bedanken voor diens werkzaamheden in de apotheek, door hem/haar een cadeau te geven of een onkostenvergoeding aan te bieden. Verzekering/aansprakelijkheid WA verzekering universiteit Bron: praktischeinform/stageovereenkoms/27396main.html. Geraadpleegd 8 juni De studentstagiair van de Universiteit Utrecht is via de universiteit verzekerd voor aansprakelijkheid voor de schade die hij/zij heeft toegebracht aan de stageinstelling. Uitzonderingen: - Stages in Canada of in de Verenigde Staten vallen niet onder de dekking van de aansprakelijkheidsverzekering van de Universiteit Utrecht. - Stageactiviteiten op het gebied van co-assistentie, geneeskunde en in ziekenhuizen zijn ook niet meeverzekerd onder de 14

15 aansprakelijkheidsverzekering van de Universiteit Utrecht. WA-verzekering apotheken (Nederland) Een werkgever in Nederland is wettelijk verplicht een WA-verzekering (wettelijke aansprakelijkheid) af te sluiten voor medewerkers en een stagiair valt onder dezelfde regeling. Deze WA-verzekering is bedoeld voor schade toegebracht aan derden (bijv. patiënten), door de medewerker/stagiair. Indien schade ontstaat door enig handelen van de stagiair maar hij/ zij hier niet echt schuldig aan is (bijvoorbeeld bij het geven van onvoldoende werkinstructies door de stageverlenende apotheker) is de stageverlenende instelling volledig verantwoordelijk en dus aansprakelijk voor de schade. WA-verzekering student In het geval dat door de schuld van een stagiair enige schade ontstaat in de apotheek - bijvoorbeeld je vergeet de kraan dicht te draaien en er ontstaat schade - dan dient hij/ zij dit te vergoeden aan de stageverlener. We adviseren de stagiair hiervoor een WA-verzekering af te sluiten indien hij/zij hierop financieel voorbereid wil zijn. Ongevallenverzekering student Voor letsel of schade welke de stagiair zelf mocht lijden tijdens of in verband met zijn aanwezigheid in de stageapotheek, aanvaardt de stageverlener geen aansprakelijkheid, tenzij dit letsel of schade een gevolg is van opzet of grove schuld van de stageverlener of diens personeel. Wij adviseren studenten om hiervoor zelf een ongevallenverzekering af te sluiten, zodat men hierop financieel is voorbereid. Buitenland en verzekeringen Studenten die voor stages naar het buitenland gaan, wordt geadviseerd zich voldoende te verzekeren voor ongevallen, wettelijke aansprakelijkheid en ziektekosten. Zij kunnen op de volgende sites hierover informatie vinden: UU diensten/studentenservice/informatie voor studenten; UU/Farmaceutische Wetenschappen/Informatie voor studenten/stage in het buitenland. Organisatie Bezoekadres: F.A.F.C. Wentgebouw, UPPER/Stagebureau, kamer N013 Sorbonnelaan 16, 3584 CA Utrecht. Tel:

16 Postadres: Mailadres Site UPPER/Stagebureau Farmaceutische Wetenschappen. Postbus 80082, 3508 TB Utrecht. Fax: upper.science.uu.nl: Algemene informatie over (o.a.) stage en stage-adressen. Secretariaat Mw. Helma van der Horst van Mastbergen / dhr. Willem Rump, kamer N013. Tel ; UPPER.stage@uu.nl. Aanwezig maandag en donderdag tot 15.30u, dinsdag en vrijdag tot uur. Voorzitter en coördinator (examinatoren) Prof. dr. Marcel Bouvy, M.L.Bouvy@uu.nl, kamer Z813 (voorzitter). Mw. dr. Lyda Blom, A.T.G.Blom@uu.nl, kamer N013; tel Praktijkdocenten (bereikbaar voor stagesecretariaat) drs. Jacqueline van Paassen, drs. Peter Chen, drs. Hans Fokkens, drs. Ed Wiltink, prof. dr. Fred Schobben. 1.6 Snuffelstages In samenwerking met de studentenvereniging Unitas Pharmaceuticorum organiseert het stagebureau snuffelstages (meeloopstages) voor 1 e jaars studenten farmacie, die graag willen kennismaken met de ziekenhuisfarmacie en/of de openbare farmacie. Studenten die een hoofdstage volgen worden gevraagd hierbij als gastheer/gastvrouw op te treden in de apotheek waar zij stage lopen. In overleg met de stagebegeleider bepalen zij wanneer het mogelijk is om twee eerstejaars een dagdeel te ontvangen in de apotheek en een rondleiding te geven. Studenten en hun stageverleners worden geïnformeerd over eventuele snuffelstages door de stagecoördinator. De 1 e jaars studenten ontvangen over een snuffelstage informatie van UP. Snuffelstages zijn een succesvolle activiteit, dankzij de medewerking van 6 e jaars studenten en hun stageapotheken! 16

17 2. Hoofdstage openbare farmacie 2.1 Programma stage openbare farmacie De hoofdstage openbare farmacie duurt 6 weken en is gericht op het behalen van de leerdoelen voor deze stage (zie 2.2) en je persoonlijke leerdoelen. Bij de keuze van je adres is het aan te bevelen dat je rekening houdt met je eerder opgedane ervaringen tijdens de kennismakingsstage. Daarnaast adviseren we je ook eventuele documenten en website van apotheek of apotheekketen en de NAN richtlijnen van de KNMP te lezen. Om te bereiken dat je aan alle leerdoelen toekomt, is planning en het bijhouden van een logboek van je stageactiviteiten belangrijk. Tijdens de hoofdstages zul je participeren in praktijkonderzoek en mogelijk een verzoek krijgen om 1 e jaars een rondleiding te geven (snuffelstage). Indien dit het geval is krijg je hierover aparte informatie toegestuurd. Oriëntatiefase (week 1-2) De oriëntatieperiode is bedoeld de student zijn weg te laten vinden in de apotheek. Tijdens de eerste fase van de stage verwerf je kennis en vaardigheden aangaande de primaire taken in de openbare apotheek: - de routing van het recept, o.a. aannemen, verwerken, controleren, afleveren en alle daaraan verder te relateren activiteiten (denk hierbij aan apotheekbereidingen); - de procedures met betrekking tot het verzekerings- en vergoedingssysteem van geneesmiddelen; - medicatiebegeleiding en -bewaking van receptgeneesmiddelen en handverkoop; - oriëntatie op het apotheek informatie systeem; - distributie en voorraadbeheer van geneesmiddelen; Op basis van de werkafspraken wordt een rooster opgesteld voor deze fase, waarbij je meewerkt met de medewerkers die de betreffende primaire taken uitvoeren. In totaal wordt 2 weken meegewerkt, waarbij de deelname aan de activiteiten al naar gelang de specifieke mogelijkheden door de stageapotheek wordt bepaald. Tijdens deze fase wordt al verkend welke taken en opdrachten in aanmerking komen voor de verdiepingsfase. 17

18 Verdiepingsfase (week 3-6) In deze fase staat een verdere kennisverdieping m.b.t. primaire taken en overige specifieke taken van de openbare apotheek en de openbare apothekers centraal. Alle verplichte specifieke leerdoelen (zie paragraaf 2.2.1) moeten na afloop van deze fase minimaal aan de orde zijn geweest. Hiertoe worden opdrachten uitgevoerd in het verlengde van de primaire taken waar de student aan heeft meegewerkt in de oriëntatiefase. Ook wordt aandacht geschonken aan de overige specifieke taken en werkzaamheden van de betreffende stageapotheek. Dit heeft als doel hier meer inzicht in te verkrijgen en tevens de mogelijkheid te krijgen specifieke vaardigheden te ontwikkelen. Deze specifieke taken en werkzaamheden kunnen per apotheek verschillen en betreffen zaken als: - deelname aan collegiale contacten (commissie, kwaliteitskring, departement, ketenactiviteiten), - contact met andere professionals, zoals huisarts, medisch specialist, diabetes/cara-verpleegkundige of POH (praktijkondersteuner van de huisarts) en wijkverpleegkundigen, - bijdrage leveren aan het onderhoud van de website van de apotheek, - betrokken zijn bij de distributie van geneesmiddelen in instellingen en tehuizen, - betrokken zijn bij een apotheek-servicepunt of transmurale farmacie, - betrokken zijn bij steunpuntactiviteiten, - betrokken zijn bij protocolleren en uitvoeren herhaalreceptuur, In ieder geval verdiep je je in taakaspecten met een meer overkoepelend karakter, zoals de communicatie met stakeholders van de apotheek zoals de zorgverzekeraars, de patiënten en patiënten-belangenverenigingen, de artsen en andere gezondheidmedewerkers, lokale en regionale belangen, de collegae en de organisatie waartoe de apotheek hoort. Probeer in overleg met de stageapotheek een spreekuur van de huisarts bij te wonen. Maak mogelijk kennis met commissiewerk, het automatiseringsbeleid, het management van personeel, de organisatie en financiën van de apotheek. Ga deze aspecten pas in de laatste fase van de stage bestuderen. 18

19 2.2 Specifieke leerdoelen openbare farmacie Hieronder worden per werkgebied voor de openbare farmacie specifieke leerdoelen geformuleerd. Deze zijn een selectie uit het professionele werkveld van de openbare apotheker (Nederlandse Apotheek Norm 2006 = NAN 2006), de basisset prestatie-indicatoren van de voor openbare apotheken van de Inspectie voor de Gezondheidszorg, het certificatieschema van de HKZ versie 2009 (HKZ = Stichting Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector). De hieronder geselecteerde onderwerpen en activiteiten dienen tijdens de stage in de openbare apotheek zo veel als mogelijk aan de orde te komen. De onderwerpen zijn erop gericht om de noodzakelijke basiskennis en vaardigheden te verwerven ten aanzien van de praktijk in de openbare apotheek. Naast deze onderwerpen, is het de bedoeling een SWOT-analyse uit te voeren in de apotheek en deze met de apotheker te bespreken (zie hiervoor 2.3). Deze analyse wordt ook in het stagedossier opgenomen Verplichte leerdoelen Medicatiebegeleiding, algemeen medicatiebeleid De student: kan omgaan met de medicatiebewaking en -begeleiding volgens het apotheekinformatiesysteem van de apotheek; kan bijdragen aan de verbetering van de prestatie-indicatoren vastgesteld door de Inspectie van de Volksgezondheid; kan omgaan met de gegevens in het patiëntendossier over de farmaceutische zorg vereist volgens de WGBO (ervoor zorgen dat de farmaceutische zorg aan patiënten in de toekomst veilig en doeltreffend verleend kan worden en overdraagbaar is, geldt voor alle cliënten, dus ook voor passanten); kan een bijdrage leveren aan een veilig, verantwoord en doelmatig geneesmiddelengebruik van patiënten van de apotheek, o.a. door een bijdrage te leveren aan farmacotherapiebeleid en overleg en hierin de resultaten van klinisch en epidemiologisch geneesmiddelonderzoek mede te beoordelen, prescriptiegegevens van de apotheek te analyseren en een bijdrage te leveren aan voorstellen voor een rationeel en kostenbewust geneesmiddelenbeleid; 19

20 kan medicatieprofielen analyseren en evalueren teneinde niet-optimaal geneesmiddelgebruik vast te stellen en kan dit bespreken met apotheker, voorschrijver en patiënt. Medicatiebegeleiding, individuele patiëntenzorg De student: kan in eigen tempo baliewerkzaamheden verrichten zoals: aannemen, dispenseren en afleveren; kan voor een patiënt, die zich naar aanleiding van een recept of andere zorgvraag tot de apotheek wendt, begrijpelijke informatie verstrekken over het beschikbare aanbod van de apotheek. De patiënt kan hiermede een weloverwogen beslissing nemen over de aangeboden farmaceutische zorg- en dienstverlening van de apotheek; De student overlegt hierbij indien nodig met de apotheker, de voorschrijvers of andere zorgverleners. In het patiëntendossier worden hierover gegevens vastgelegd (WGBO); kan de patiënt duidelijke informatie geven over het uitgevoerde medicatiebeleid en de medicatiebewaking. Legt in het patiëntendossier het actuele geneesmiddelengebruik, relevante klinische en persoonlijke gegevens vast en attendeert de patiënt op eigen verantwoordelijkheid; neemt bij het verstrekken van informatie de nodige privacy voor de patiënt in acht; kan op basis van het actuele geneesmiddelengebruik en van de in de apotheek beschikbare klinische en persoonlijke gegevens controleren of aan de patiënt, in de juiste dosering, de juiste geneesmiddelen zijn voorgeschreven; kan onder begeleiding de eindcontrole op recepten en de afhandeling van de medicatiesignalen volgens de normen van de stageapotheek uitvoeren en adequaat met arts en patiënt communiceren; kan vermijdbare risico s in de voorgeschreven medicatie benoemen en aan de apotheker suggesties voor een passende oplossing voorstellen, zodat de patiënt de juiste geneesmiddelen ontvangt voor een veilige en doeltreffende behandeling. De student legt de afhandeling van constateringen of vermoedens van vermijdbare risico s vast; heeft inzicht in de rol van apotheker als farmacotherapeutisch medebehandelaar in de farmaceutische patiëntenzorg bij farmacotherapieoverleg, patiëntenbesprekingen met artsen en andere zorgverleners, besteedt daarbij tevens aandacht aan de keuze van 20

21 geneesmiddel, dosering en farmaceutische vorm voor de individuele patiënt in de context van aandoening, co-morbiditeit, co-medicatie e.d.; heeft inzicht in beleid en procedures rond herhaalreceptuur; heeft inzicht in de wijze waarop de apotheek zorg draagt voor aflevering van geneesmiddelen in geïndividualiseerde distributievormen op geleide van de zorgbehoefte van de patiënt. Assortimentsbeheer De student: neemt kennis van de afwegingen die leiden tot het assortiment in de stageapotheek: geneesmiddelen, handverkoop en hulpmiddelen. heeft inzicht in de procedures voor magazijnbeheer, bewaarcondities, vervaldatumsysteem en de verwerking van afgekeurde en teruggegeven geneesmiddelen; heeft inzicht in de samenwerking met artsen en anderen om vast te stellen welke geneesmiddelen tot het standaardassortiment van de apotheek behoren; kan omgaan met farmaceutische, logistieke, economische en/of verbruiksgegevens van geneesmiddelen in de context van het beschikbaar houden van een rationeel assortiment; heeft kennisgemaakt met het inkoopproces. Voorraadbeheer, administratie en distributie De student: heeft inzicht in opslag en beheer van (genees)middelen in de apotheek en de rol van automatisering/robotisering hierin, zodanig dat de geneesmiddelen, (medische) hulpmiddelen, diagnostisch materiaal etc., tot het moment van gebruik door de patiënt voldoen aan relevante kwaliteitseisen; heeft inzicht in het inkoopbeleid van genees- en hulpmiddelen en grondstoffen; heeft inzicht in de criteria waarop prestaties van de leverancier worden beoordeeld; Onderwijs en onderzoek De student: kan informatie verzorgen voor patiënten en patiëntgroepen; 21

22 kan gestructureerd schriftelijke en mondelinge kennisoverdracht geven aan relevante doelgroepen zoals apothekersassistenten, wijkverpleegkundigen, doktersassistenten en praktijkondersteurners; kan relevante medische en farmaceutische literatuur snel en adequaat interpreteren en toepassen; kan tijdens de stage een bijdrage leveren aan het Upper-ondezoek van de universiteit. Personeel en Organisatie De student: neemt deel aan het werkoverleg en doet daar verslag van; draagt bij aan implementatie en toetsing van werkafspraken; kan op enkele onderdelen een bijdrage leveren aan de bedrijfsvoering, automatisering en administratieve processen in de openbare apotheek; heeft inzicht in de structuur van de apotheekorganisatie, alsmede het vastgestelde beleid; heeft inzicht in de taken en verantwoordelijkheden van de leden van het apotheekteam; neemt kennis van de regelgeving over en de wijze waarop declaraties plaatsvinden; neemt kennis van de structuur en financiering van de openbare apotheek; Kwaliteitszorg De student: heeft inzicht in het kwaliteitsbeleid en de kwaliteitsdoelstellingen van de apotheek; kan toetsingen uitvoeren die voortkomen uit de borging van het kwaliteitssysteem; oriënteert zich op de fout- en incidenten meldingen in de apotheek; kan op onderdelen meewerken aan het kwaliteitssysteem van de apotheek, zodat de apotheek de beoogde kwaliteit van de farmaceutische zorg- en dienstverlening kan realiseren, aantonen en verbeteren; kan het kwaliteitssysteem van de apotheek op onderdelen evalueren op doeltreffendheid en doelmatigheid, kan deelnemen aan interne toetsingen en doet zo nodig voorstellen tot verbetering; kan kwaliteitstekortkomingen en klachten registreren overeenkomstig de in de apotheek vastgelegde procedure; 22

23 kan betrokken zijn bij maatregelen die worden genomen om herhaling van kwaliteitstekortkomingen en klachten te voorkomen; kan betrokken zijn bij maatregelen die genomen worden ter minimalisering van schade voor patiënten; heeft kennis van de mate waarin de wettelijke en binnen de beroepsgroep gebruikelijke normen voor de openbare apotheek gehanteerd worden op het gebied van arbeidsomstandigheden, persoonlijke hygiëne en bescherming van het milieu, zoals de relevante kwaliteitsnormen: Nederlandse Apotheeknorm (NAN) + richtlijnen, de kwaliteitsmodellen: Harmonisatiemodel voor Externe Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector (HKZ) en Arbo-richtlijnen. Apotheekbereiding (in geval van een bereidingsapotheek: zie ook 2.2.2). De student: kan het recept voor een apotheekbereiding van de patiënt beoordelen op het farmacotherapeutisch ontwerp van de apotheekbereiding; kan indien nodig een voorstel doen het voorschrift in overleg met de apotheker en voorschrijver aan te passen; heeft inzicht in de wijze waarop de apotheek de beschikbaarheid van elke verantwoorde apotheekbereiding garandeert; heeft inzicht de wijze waarop de apotheek controle uitvoert inzake de kwaliteit van de bereidingen; heeft inzicht in de wijze waarop de apotheek een vastgelegd beleid heeft voor het zelf uitvoeren of het overdragen van de apotheekbereiding. Ruimten en faciliteiten De student: heeft inzicht de wijze waarop aan de privacybehoefte van de patiënt in de apotheek tegemoet is gekomen; heeft inzicht in gebruik van ruimten, faciliteiten, apparatuur, literatuur en informatiebronnen van de apotheek en het onderhoud daarvan, zodanig dat de farmaceutische zorg- en dienstverlening naar behoren kan plaatsvinden; heeft inzicht in de wijze waarop de deskundigheid van de medewerkers ten aanzien van apparatuur wordt onderhouden en gewaarborgd; heeft inzicht in het apotheek informatie systeem en het beheer ervan (backupvoorziening, privacy-waarborging, etc); 23

24 neemt kennis van de toegankelijkheid van de apotheek, de maatregelen ten aanzien van de hygiëne, openingstijden, dienstregeling en bezorgen medicijnen. Documenten De student: kan een bijdrage leveren aan een adequaat beheer en onderhoud van documenten die deel uitmaken van het kwaliteitssysteem en het kwaliteitshandboek van de apotheek, zoals procedures, protocollen, werkinstructies, gebruiksaanwijzingen, schoonmaak- en onderhoudsschema s, etc.; heeft inzicht in de wijze waarop versies van de documenten van het kwaliteitssysteem volgens vastgelegde werkwijzen worden onderhouden, bewaard en vernietigd; neemt kennis van de geldende bewaartermijnen die de apotheek in acht neemt bij bewaren van documenten Bijzondere leerdoelen (facultatief) Afhankelijk van de beschikbare mogelijkheden/ faciliteiten op de stageplaats wordt in overleg met de stageverlener keuzes gemaakt om te participeren in de apotheekbereiding of in projecten op het gebied van gezondheidsbevordering en preventie, onderzoek en ontwikkeling, kwaliteit, toetsing en andere specifieke activiteiten. Dit wordt toegelicht per gebied. Apotheekbereiding bij bereidende apotheek Bij een bereidende apotheek toont de student inzicht in: het beleid van analyse en vrijgifte van eigen bereidingen; het gehanteerde grondstofbeheer in de apotheek; daar waar van toepassing: het werken met niveau-2 stoffen, sensibiliserende stoffen, onco- en chemotherapeutica en de te treffen voorzorgsmaatregelen; chemische en fysische reacties die geneesmiddelen ondergaan in afhankelijkheid van temperatuur, vocht en licht, en kan deze vertalen in bewaarinstructies en globale bewaar- en gebruikstermijnen. Bij een bereidende apotheek kan de student op een verantwoorde wijze: 24

25 een bereidingsconcept voor een geneesmiddel opstellen dat voldoet aan technische, biofarmaceutische en overige relevante kwaliteitseisen; de bereiding van geneesmiddelen feitelijk uitvoeren en aflever-gereed maken op een zodanig niveau dat aan relevante kwaliteitseisen wordt voldaan (NAN, Arbo), zowel voor recept- als voor voorraadbereidingen; steriele preparaten bereiden; onderzoeksvoorschriften opstellen die voldoen aan gestelde kwaliteitseisen. Gezondheidsbevordering en preventie De student: kan betrokken zijn bij activiteiten en projecten ter bevordering van gezondheid en welbevinden en ter voorkoming van ziekte, bijvoorbeeld op het gebied van preventie, postmarketing surveillance, registratie en evaluatie van bijwerkingen, etc.; kan betrokken zijn bij projecten die de mogelijkheden benutten tot informatieuitwisseling en samenwerking met patiëntenorganisaties in de omgeving van de stageapotheek. Onderzoek en ontwikkeling De student: kan deelnemen aan activiteiten van de apotheek op lokaal dan wel landelijk niveau die tot doel hebben de farmaceutische zorg- en dienstverlening te ontwikkelen; kan onderzoeken hoe de apotheek aansluit bij maatschappelijke ontwikkelingen, veranderingen in de zorgbehoefte van de patiënt, veranderingen in wet- en regelgeving of veranderingen in kwaliteitseisen en hoe de farmaceutische zorg- en dienstverlening hier op afgestemd wordt; kan deelnemen aan het opzetten en uitvoeren van zelfstandig onderzoek in de apotheek; kan deelnemen aan projecten en activiteiten die tot doel hebben nieuwe vormen van farmaceutische zorg en beroepsuitoefening te ontwikkelen, respectievelijk bestaande vormen te optimaliseren; kan literatuuronderzoek verrichten, bronnen interpreteren en onderscheiden op wetenschappelijke kwaliteit en relevantie. Extra activiteiten De student: 25

26 kan een artikel schrijven; kan adequaat communiceren over maatschappelijke problemen en vragen die de beroepsuitoefening van openbare apotheker raken beantwoorden; kan beleid in de openbare farmacie ontwikkelen, formuleren en kritisch evalueren; kan collegiale contacten onderhouden (commissies, kwaliteitskring, departement); kan contact met andere professionals, zoals medisch specialist, diabetes/cara-verpleegkundige, POH en/of wijkverpleegkundigen aangaan en onderhouden; kan websites van de openbare apotheek ontwikkelen, bijhouden; kan herhaalreceptuur protocolleren en uitvoeren; kan betrokken zijn bij een apotheek-servicepunt of transmurale farmacie; kan betrokken zijn bij de distributie van geneesmiddelen in instellingen en tehuizen; kan betrokken zijn bij steunpuntactiviteiten. 2.3 Opdracht SWOT analyse De SWOT-analyse is een methode waarmee je - voor een apotheek- kansen en bedreigingen (extern), alsmede sterke en zwakke punten (intern) in kaart brengt. Door deze met elkaar te confronteren in een matrix, zie je welke verbeterpunten mogelijk en/of noodzakelijk zijn. Het kiezen van prioriteiten is daarbij van groot belang. Maak een SWOT-analyse van je stageapotheek. Doe dat op basis van je eigen waarnemingen en van informatie die je onder meer verkrijgt van de apotheker en assistenten. Vanuit de confrontatiematrix geef je verbeterpunten aan. Selecteer drie verbeterpunten die volgens jou als eerste moeten worden aangepakt. Motiveer waarom je deze keuze maakt en maak bovendien per verbeterpunt een beknopt plan van aanpak (wanneer? wie heb je er bij nodig? wie voert het uit? welke kosten? etc.). Het is belangrijk dat je goed uitlegt aan de stagebegeleider wat de bedoeling is van deze opdracht. Bij voorkeur maak je samen met hem/haar de analyse, bespreek in ieder geval je analyse. Rapporteer compact, maar wel duidelijk. De rapportage wordt opgenomen als bijlage in het stageverslag, tenzij de stagebegeleider daar bezwaar tegen heeft. Die moet dan wel aangeven dat de opdracht op een adequate manier is uitgevoerd. 26

27 2.4 Stageterugkomdag Deze bijeenkomst is een verplicht onderdeel van de stage. Data en locaties worden bekendgemaakt via Webct. Bij verhindering melden studenten dit aan het stagebureau. Tijdens de terugkomdag wordt ingegaan op de stage-ervaringen. Zie hiervoor de onder punt 1 en 2 genoemde onderwerpen waarop je je goed voorbereidt. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van de zogenaamde incidentmethode die bij punt 3 beschreven wordt. Dit is een methode om met elkaar praktijkproblemen te analyseren. Bereid je voor op deze bijeenkomst door deze instructie door te lezen en na te gaan hoe de apotheek invulling geeft aan genoemde aspecten en verzamel ook ervaringen om in te brengen bij de incidentbespreking. 1. Bespreek jullie ervaringen als stagiair/inventariseer tips inzake: planning en soort werkzaamheden van jou als stagiair; hoe het gaat; hoe het met de begeleiding is; de communicatie; de verantwoordelijkheden 2. Bespreek de beroepsinhoudelijke ervaringen in de stageapotheken inzake: De klant: - wat wordt er gedaan aan de privacy voor de klant; - hoe is de bejegening, de bereikbaarheid van de apotheek; - is er een beleid op het nee verkopen, onder welke omstandigheden komt dit voor, hoe wordt dit opgevangen? De voorschrijvers: - met welke voorschrijvers heeft de apotheek te maken; - wie onderhoudt contacten met de voorschrijvers en hoe zijn deze; - zijn ze in fysieke nabijheid of op afstand van de apotheek; - hoe functioneert het farmacotherapieoverleg (deelnemers, voorbereiding); - welke afspraken zijn er met de voorschrijvers? De organisatie van de apotheek - is de apotheek zelfstandig of behoort deze tot een keten; - indien de apotheek tot een keten behoort, op welk gebied wordt deze 27