Taal aan Zee verbindt. Meerjarenbeleidsplan

Transcriptie

1 Taal aan Zee verbindt Meerjarenbeleidsplan

2 1. Inleiding Taal aan Zee, de organisatie Taal aan Zee is in 2014 ontstaan uit een fusie van 2 organisaties met jarenlange ervaring binnen het taalonderwijs aan anderstaligen, uitgevoerd door vrijwilligers. Met gemiddeld ca 350 vrijwilligers, ondersteund door een team van betaalde medewerkers (10 fte), bereikt Taal aan Zee rond de 1500 deelnemers per jaar. En is daarmee de grootste aanbieder van nonformele educatie in de regio. Nonformeel in die zin dat de educatieve activiteiten worden uitgevoerd door vrijwilligers en niet opleiden tot een officieel diploma. Naast de educatieve activiteiten is in de loop der jaren het aanbod uitgebreid met verschillende nieuwe activiteiten, zoals Taalmaatjes, Taal in de Bibliotheek en is Taal aan Zee actief gaan deelnemen in verschillende projecten, vaak in samenwerking met andere organisaties, zoals Taal & Toekomst, Tel mee met Taal en Gezonde Taal. Taal aan Zee zet zich in voor een sluitende taalketen en de aanpak van laaggeletterdheid in Den Haag door onder andere het voorzitterschap van het Haagse Taalketenoverleg. Zij heeft een belangrijke rol in de ondersteuning van andere taalorganisaties door het verzorgen van de Basistraining voor taalvrijwilligers in Den Haag en het bieden van advies. Om haar doelstellingen te realiseren is Taal aan Zee actief in diverse netwerken, zowel lokaal, regionaal als landelijk. Ontwikkelingen Landelijk gezien zijn de voorgenomen wijziging op de Wet Inburgering 2013 en de afnemende beschikbaarheid van vrijwilligers van belang. Lokaal hebben we te maken met een nieuw College van B&W, ontwikkelingen in de Taalketenaanpak en de Aanpak Laaggeletterdheid en de Haagse aanpak Inburgering. Intern zien we verschuivingen in (de vraag van) de oorspronkelijke doelgroepen van Taal aan Zee. Van deze ontwikkelingen heeft Taal aan Zee een uitgebreide analyse gemaakt. Voor geïnteresseerden is hierover nadere informatie beschikbaar. Toekomst Deze ontwikkelingen brachten Taal aan Zee ertoe een beleidsagenda voor de periode (gelijklopend met de termijn van de Haagse Educatieve Agenda en het collegeakkoord) vast te stellen, gevat in een aantal actiepunten op de themagebieden doelgroep, aanbod, positionering/samenwerking en randvoorwaarden. Het centrale thema is: Taal aan Zee verbindt, op allerlei manieren. We zorgen voor verbindingen tussen onze deelnemers en de samenleving, vrijwilligers en onze organisatie. En we verbinden - nog meer dan we nu al doen partners en gemeente(n) om te zorgen voor een breed gedragen en op elkaar afgestemd beleid. Ons meerjarenbeleid is niet in beton gegoten. Het is ontstaan op basis van hetgeen nu bekend is aan relevante ontwikkelingen en hoe wij daar als organisatie in staan. Naar ons oordeel geeft dit voldoende houvast om de richting voor Taal aan Zee voor de komende periode te bepalen en daarmee een duurzame toekomst voor onze deelnemers, vrijwilligers en personeel te garanderen. Taal aan Zee is een lerende organisatie in alle opzichten. Wanneer de actualiteit, externe of interne ontwikkelingen daartoe uitnodigen, zullen we onze beleidsvoornemens daarop uiteraard aanpassen. We kijken uit naar een periode van verbinding; intern met onze deelnemers en vrijwilligers en extern met alle partijen van belang voor een samenhangend en kwalitatief hoogstaand (taal)aanbod in de Haagse regio. Taal aan Zee, maart

3 1. Missie en visie 1.1 Missie Als professioneel geleide vrijwilligersorganisatie verzorgt Taal aan Zee in Den Haag en omstreken een laagdrempelig, gedifferentieerd en vraaggestuurd educatief aanbod voor kwetsbare (groepen) anderstaligen die onvoldoende toegang hebben tot of ondersteuning nodig hebben bij reguliere educatie om hun zelfredzaamheid te versterken en hun deelname aan de samenleving te bevorderen. Dit aanbod is voor een groot deel gebaseerd op maatwerk, vindt groepsgewijs en individueel plaats op de centrale locatie, dan wel aan of dicht bij huis en wordt uitgevoerd door vrijwilligers, ondersteund door een klein team van deskundige betaalde medewerkers. Taal aan Zee zet zich hiermee in voor een inclusieve samenleving waarvoor zij haar kwaliteiten, expertise, ervaring en netwerk optimaal benut en verbinding met relevante partijen zoekt. 1.2 Visie Taal is de sleutel tot participatie. Voor een deel van de Haagse anderstalige burgers is de stap naar deelname aan de samenleving groot. Om die stap te kunnen maken, hebben zij behoefte aan een laagdrempelig (taal)aanbod waarmee zij basiskennis- en vaardigheden kunnen opdoen. Zeker zo belangrijk is de mogelijkheid het geleerde in de praktijk toe te passen en te onderhouden. Naast de educatieve trajecten biedt Taal aan Zee daarop ondersteuning en heeft daarbij aandacht voor verschillende leerstijlen en -vermogens. Kernbegrippen voor de organisatie zijn kwaliteit, laagdrempeligheid, vraaggestuurd maatwerk, persoonlijke aandacht, vrijwilligheid. Kwaliteit Taal aan Zee biedt kwaliteit door de inzet van goed ingewerkte en getrainde deskundige vrijwilligers, ondersteund door goed opgeleide en ervaren betaalde medewerkers. Deze kwaliteit wordt op peil gehouden en verbeterd door scholing, training en (werk)begeleiding. Tevens maakt Taal aan Zee gebruik van professioneel ontwikkelde lesmaterialen. Laagdrempeligheid Taal aan Zee kent behalve haar toelatingscriteria geen drempels voor deelname aan haar aanbod. Wij bieden een gevarieerd aanbod aan educatieve activiteiten op diverse niveaus voor een brede doelgroep. Deelnemers betalen slechts een kleine bijdrage. Vraaggestuurd maatwerk Taal aan Zee onderscheidt zich door het bieden van maatwerk. De behoeften, mogelijkheden en omstandigheden van onze deelnemers/cursisten staan centraal bij de inrichting van onze trajecten. Een deskundige en uitgebreide intake vormt hiervoor de basis. Dit maatwerk kunnen we bieden omdat we met vrijwilligers werken die de educatieve activiteiten uitvoeren. Persoonlijke aandacht Door persoonlijke aandacht voor en sociale betrokkenheid van vrijwilligers en betaalde medewerkers bij onze deelnemers en cursisten in de uitvoering van onze trajecten en begeleiding, zorgen wij voor een veilige leeromgeving. Vrijwilligheid Taal aan Zee gaat uit van een eigen motivatie van deelnemers om te leren. Onze ervaring leert dat verplichting niet altijd tot betere resultaten leidt. Ook de mensen die de uitvoering op zich nemen doen dit geheel vrijwillig en vanuit een zekere betrokkenheid bij de doelgroep en/of het vakgebied. Dat wil niet zeggen dat een en ander vrijblijvend is. Er wordt gewerkt op basis van wederzijdse afspraken, waaraan eenieder zich dient te houden.

4 2. Beleidsagenda 2.1. Doelgroepen Taal aan Zee brengt de komende beleidsperiode (nog) beter in kaart wat de behoefte is bij haar huidige doelgroepen en op welke wijze zij deze doelgroepen meer en beter kan bereiken. Tegelijkertijd onderzoeken we welke nieuwe kwetsbare doelgroepen zich aandienen. Het volgsysteem van Taal aan Zee wordt verbeterd. Het doel is tweeledig: aan de ene kant krijgen we zo meer zicht op de resultaten van onze inspanningen en waar deze zijn te verbeteren en aan de andere kant brengen we in beeld welke behoefte er is aan een aanvullend taalondersteunend aanbod op langere termijn bij ex-deelnemers/cursisten van Taal aan Zee in het kader van duurzame integratie en participatie. Een eerste bescheiden onderzoek hiernaar is eind 2018 van start gegaan. In het kader van de genoemde ontwikkelingen onderzoeken we met de gemeente Den Haag en onze partners in de Taalketenaanpak en Aanpak Laaggeletterdheid welke andere kwetsbare doelgroepen dan die we nu bedienen in Den Haag baat hebben bij de inzet van Taal aan Zee Aanbod Taal aan Zee gaat door met waar zij goed in is: het bieden van een kwalitatief laagdrempelig en gedifferentieerd (aanvullend) educatief aanbod op maat in Den Haag. Dit is geen statisch gegeven; Taal aan Zee biedt steeds meer - naast de taallessen - projectmatige activiteiten aan. We zijn gericht op het bieden van taalonderwijs en tegelijkertijd op het in de praktijk toepassen van de taal en het onderhouden van de geleerde taal. Aandacht voor schoolse vaardigheden in het aanbod ondersteunt deelnemers in het zelfstandig en buitenschools leren. Daarnaast biedt Taal aan Zee haar expertise aan andere taalorganisaties aan en vervult de rol van voorzitter van het Haagse Taalketenoverleg. Zo leveren wij onze bijdrage op het terrein van coördinatie, afstemming en beleidsadvisering waar het gaat om de volwasseneneducatie, op lokaal en landelijk niveau. Taal aan Zee zet zich actief in om een bijdrage te leveren aan de aangekondigde pilots inburgering in de komende periode. We zijn ervan overtuigd dat hier kansen liggen om slimme combinaties tussen formele en nonformele educatie te realiseren waardoor in Den Haag intensieve trajecten op maat voor inburgeraars haalbaar en betaalbaar zijn. In het kader van Aanpak Laaggeletterdheid en de Taalketenaanpak, alsook in trajecten gericht op, laagtaalvaardige ouders, leren en werk, speelt Taal aan Zee een aanvullende rol op het gebied van (vak)taal op maat. Daarbij houden we steeds scherp voor ogen of Taal aan Zee de beste partij is om aan deze vraag te voldoen (al dan niet in een coproductie met de formele educatie). Het bestaande aanbod gericht op het toepassen en onderhouden van de taal wordt gecontinueerd en uitgebreid. Taalmaatjes en conversatielessen vormen hiervoor de basis. Leren leren, dus niet alleen wat leer je maar ook hoe leer je is onderdeel van al onze trajecten om de zelfstandigheid in en de eigen verantwoordelijkheid voor het leerproces van de volwassen leerder te stimuleren. Taal aan Zee blijft zich inzetten voor de kwaliteit(sverbetering) van de educatie, door het verzorgen van (basis)trainingen voor taalvrijwilligers en de inzet van haar expertise middels advies en ondersteuning aan andere organisaties. Taal aan Zee onderzoekt de mogelijkheid tot het aangaan van concrete samenwerkingsverbanden en coproducties om haar ambities te kunnen realiseren. Hiertoe gaan we het gesprek aan met één of meerdere formele (taal)aanbieders, om te beginnen met ROC Mondriaan. De komende periode onderzoekt Taal aan Zee de behoefte aan ons aanbod (uitvoerend dan wel ondersteunend) in en eventuele financieringsmogelijkheden van een tweetal gemeenten in de regio. 4

5 2.3 Positionering/samenwerking Taal aan Zee heeft zich altijd sterk gemaakt voor samenwerking. Voor een samenhangend aanbod in de stad, het delen van expertise. Onze rollen in die samenwerking zijn divers: initiërend, faciliterend, ondersteunend en uitvoerend. Dat doen we lokaal, regionaal en landelijk. Het belang van de nonformele educatie, waar wij onderdeel van uitmaken, moeten we in het kader van de genoemde ontwikkelingen krachtig op de kaart krijgen en houden. Taal aan Zee zet zich in om het belang en de waarde van de nonformele educatie naast en aanvullend op de formele educatie op de landelijke en lokale politieke agenda te krijgen en waar nodig in de wet- en regelgeving te laten verankeren (bijvoorbeeld in de Wet Inburgering). Het voorzitterschap van het Haagse Taalketenoverleg wordt gecontinueerd. Taal aan Zee heeft de komende periode meer aandacht voor haar positie in samenwerkingsverbanden en zorgt voor een proactieve betrokkenheid bij mogelijke trajecten en pilots die in het licht van de geschetste ontwikkelingen worden georganiseerd. De door Taal aan Zee geleverde kwaliteit en resultaten worden meer en beter onder de aandacht gebracht. Niet alleen op vastgelegde formele momenten (zoals jaarverslagen en rapportages), maar ook bij andere gelegenheden zullen wij onze resultaten en onze betekenis als expertisecentrum naar voren brengen. Hiertoe doen we eigen onderzoek onder onze (oud)deelnemers en nemen we komende jaren deel aan de Monitoring Volwasseneneducatie Den Haag. Taal aan Zee breidt haar contacten met het bedrijfsleven uit om haar positie te versterken. Voor het leggen van contacten zal onder andere een beroep gedaan worden op organisaties zoals de Rotary, waarmee Taal aan Zee al samenwerkt. 2.4 Randvoorwaarden Om de ambities in dit meerjarenbeleidsplan te kunnen realiseren, moeten allerlei randvoorwaarden aanwezig zijn, dan wel op (korte) termijn beschikbaar komen. Voor een deel van die randvoorwaarden is Taal aan Zee zelf aan zet en voor andere zijn wij deels afhankelijk van anderen. Hieronder geven wij aan welke extra acties wij voorwaardelijk vinden. Een meerjarenbeleidsplan is gebaat bij meerjarenfinanciering. Taal aan Zee maakt zich sterk - samen met andere taalaanbieders - voor meerjarenfinanciering in de volwasseneneducatie. Taal aan Zee vraagt permanent aandacht in Den Haag om met elkaar te blijven werken aan een betere coördinatie van beleid en uitvoering van taal-, inburgerings- en integratieprogramma s. Taal aan Zee zet zich in voor extra menskracht en middelen om de punten uit het beleidsprogramma te realiseren. Tegelijkertijd zetten we in op het aanboren van nieuwe, aanvullende financiering naast de bestaande reguliere subsidies. Het werven, trainen en begeleiden van voldoende gekwalificeerde vrijwilligers voor de uitvoering van het aanbod van Taal aan Zee heeft onze permanente aandacht. Waar nodig zullen wervingsen trainingsactiviteiten worden aangepast aan de veranderende omstandigheden. De realisatie van voldoende en geschikte huisvesting. Taal aan Zee huist sinds 2014 bij Mondriaan Taal+ in op de Brouwersgracht en huurt regelmatig extra lesruimte elders. Al jaren zijn er plannen voor herhuisvesting. Het streven is om ook in de toekomst samen gehuisvest te zijn. Uiteraard bewaken we in dit proces onze positie en, mochten de plannen ongunstig uitpakken voor Taal aan Zee, dan gaan we zelf op zoek naar voldoende en geschikte huisvesting. 5

6 3 Implementatie en evaluatie We gebruiken de gehele periode van deze beleidsagenda ( ) om gefaseerd invulling te geven aan de actiepunten die we in dit plan benoemen. Jaarlijks zal door het bestuur worden vastgesteld met welke actiepunten Taal aan Zee aan de slag gaat. Uiteraard hebben wij in deze periode blijvend oog voor relevante ontwikkelingen in onze omgeving en zullen als de actualiteit dat vraagt onze agenda bijstellen. De jaarlijkse beleidsdagen zullen ingezet worden om periodiek de voortgang te evalueren en onze prioriteiten te benoemen. Prioriteiten 2019 Voor het eerste jaar 2019 hebben de volgende actiepunten in ieder geval prioriteit: Doelgroepen Met de gemeente Den Haag en onze andere partners gaan we in gesprek over de kwetsbare doelgroepen die zij zien in het kader van de (nieuwe) inburgering, de aanpak laaggeletterdheid en de taalketenaanpak en welke rol zij daarin zien voor de nonformele educatie i.c. Taal aan Zee. Aanbod Taal aan Zee blijft in de komende periode doen waar zij goed in is: het bieden van een kwalitatief laagdrempelig en gedifferentieerd (aanvullend) educatief aanbod op maat in Den Haag. Door een betere organisatie wordt ruimte gemaakt voor verbreding en verdieping en wordt het aanbod breder toegankelijk. Bij nieuwe vragen en doelgroepen blijven wij scherp op de rol die wij daarin kunnen of moeten innemen. Verder onderzoekt Taal aan Zee wat ouddeelnemers/cursisten nodig hebben om duurzaam te kunnen participeren en zal daar haar aanbod op bijstellen dan wel uitbreiden. Positionering/samenwerking De contacten met leden van het College van B&W, gemeenteraad en beleidsbepalende ambtenaren worden geïntensiveerd. De door Taal aan Zee bereikte resultaten worden tastbaarder, zichtbaarder, meer en beter onder de aandacht gebracht. We gaan onze successen vieren en starten in ons jubileumjaar 2019 met meer en vaker met elkaar stil te staan bij en het uitdragen van de kracht en kwaliteit van Taal aan Zee. We blijven de rol van voorzitter van de Haagse Taalketen vervullen en blijven ons inzetten voor de versterking van de positie van deze Taalketen in het lokale beleid. Randvoorwaarden Taal aan Zee maakt zich in deze eerste fase hard voor uitbreiding van menskracht en middelen om de actiepunten uit het beleidsplan te kunnen realiseren. Om haar activiteiten goed uit te voeren is geschikte en voldoende huisvesting van essentieel belang. In 2019 zetten we hier ons hier volop voor in. 6