PROGRAMMA (AALST) BIJEENKOMST VAKCOÖRDINATOREN NEDERLANDS April 2014 PROGRAMMA (SINT-NIKLAAS) PROGRAMMA (OUDENAARDE) Inleiding - rondleiding OLC

Transcriptie

1 BIJEENKOMST VAKCOÖRDINATOREN NEDERLANDS April 2014 PROGRAMMA (AALST) Inleiding - rondleiding OLC Voorstelling vakgroep/school - ideeën uit de ontvangende school PB Intervisie Nieuws uit het vakgebied Koffie op het einde PROGRAMMA (SINT-NIKLAAS) PROGRAMMA (OUDENAARDE) Inleiding Focus: TIO-schrijven door Berkenboom Sint-Niklaas Intervisie Nieuws uit het vakgebied Voorstelling vakgroep - ideeën ontvangende school PB Koffie Intervisie Nieuws uit het vakgebied

2 DOELSTELLINGEN? Contact PB-VC, VC-VC Informatie delen Ondersteuning VC werking vakgroep vakinhoudelijk / AANDACHTSPUNT November 2013: literatuuronderwijs April 2014: productieve vaardigheden (spreken/ schrijven) November 2014: receptieve vaardigheden (lezen/luisteren/ kijken) April 2015: taalbeschouwing Volgende schooljaren: digitale didactiek, evaluatie, motiveren

3 SPREKEN EN SCHRIJVEN PERIODIEKE PEILING DERDE GRAAD- SPREKEN SOLLICITATIEGESPREK (2010)

4 PERIODIEKE PEILING DERDE GRAAD- SPREKEN - SOLLICITATIEGESPREK (2010) Correctiecriteria? Inhoudelijk Taal verstaanbaarheid, standaardtaal, cohesie, woordenschat en vlotheid SPREKEN - WAT WETEN WE? Leerkrachten: spreekvaardigheid = moeilijk onderwijsbaar en evalueerbaar Integratie van evalueren en leren = bevorderlijk voor spreekprestaties leerlingen denken na over criteria voor beoordeling leerlingen = betrokken in de daadwerkelijke beoordeling van hun eigen prestaties of die van andere leerlingen. Onderzoek Heuves (1998): leerlingen kunnen even betrouwbare oordelen vellen als leerkrachten uitgewerkte criteria en beoordelingswijzers

5 SPREKEN - WAT WETEN WE? SPREKEN - DIDACTIEK Herhaling van spreektaken (met variaties) blijkt positieve effecten te hebben op de kwaliteit (Bygate, 2009). Weinig onderzoek OVUR-procedure Gevarieerde spreektaken presentatie, debat, probleemoplossend groepswerk, rollenspel, discussie, telefoongesprek SPREKEN - DIDACTIEK - BEOORDELEN SPREKEN - DIDACTIEK - BEOORDELEN Inhoud (Zijn de noodzakelijke inhoudelijke elementen aanwezig?) Doel- en publieksgerichtheid Organisatie van informatie Vormkenmerken en -conventies Duidelijkheid Correctheid Aantrekkelijkheid Gepastheid

6 EEN LEERLIJN SPREKEN? SPREKEN IN DE LEERPLANNEN ALTERNATIEVE PRESENTATIEVORMEN posterpresentatie Document voor de vakgroep Werkdocument voor de vakgroep kleuren opdrachten, handboek presentatie op een blog (screencast) pecha kucha prezi lokaalpresentatie portfoliopresentatie SCHRIJVEN - WAT WETEN WE? SCHRIJVEN - EEN MOEILIJKE VAARDIGHEID? Informatie- en communicatiemaatschappij: belang van schrijfvaardigheid Moeilijke vaardigheid Veel leerlingen halen niet het niveau van de eindtermen (<-> spreken) Ideeën genereren/selecteren Ideeën in talige vorm gieten Talige vormen structureren Rekening houden met conventies, medium, regels en afspraken Rekening houden met doel en publiek (afwezige lezer)

7 TEKSTEN VAN JONGEREN - PROBLEMEN TEKSTEN VAN JONGEREN - PROBLEMEN Gebrek aan samenhang, structuur en coherentie Gebrekkige verwoording van ideeën (geschreven mondelinge taal, verkeerde of eenzijdige woordkeuze, ongepaste taalvariëteit ) Ontbrekende informatie en verbindingen Spellingfouten Onvoldoende respect voor conventies genre en medium Reactie van leerkrachten? KRACHTIG SCHRIJFONDERWIJS? SCHRIJVEN - BEOORDELEN Complete schrijfopdrachten schrijven voor een publiek met een doel, rekening houdend met conventies en structuur onderwerp, doel, publiek, vorm, motiverend, relevant Procesgerichte aanpak: schrijven als proces (plannen, uitvoeren, reviseren) Feedback en actieve ondersteuning (Bron: OBPWO-rapport Vorderingen van leerlingen, Van den Branden et al., 2011) Criteria vooraf expliciteren Waaraan moet het product voldoen? Link met het schrijfdoel? Beoordelingswijzer = gids tijdens het schrijven Actieve ondersteuning Vooraf: brainstormen over onderwerp, voorkennis oproepen, motiveren, ideeën verzamelen, taal oproepen, modelleren Tijdens: feedback geven op product dat ontstaat (eerste versie) Na: Terugblikken op producten en proces; analyseren van goede voorbeelden en van mogelijke fouten

8 SCHRIJVEN - BEOORDELEN SPELLING? BONSET (2010) Leerlingen betrekken bij de beoordeling Leerlingen krijgen respons terug van echte lezer (blogs, s, brieven, recensies.) Leerlingen discussiëren samen over kwaliteit van diverse producten en bepalen criteria van beoordelingswijzer Teksten worden nagelezen door andere leerlingen Zelfevaluatie: portfolio Link met taalbeschouwing Leer leerlingen hun teksten te reviseren en redigeren en daarbij aandacht te besteden aan spelling en interpunctie; FASE IN HET SCHRIJFPROCES: PUBLICEREN Leer leerlingen gebruik te maken van digitale en andere hulpmiddelen voor het spellen; Gebruik bij het leren spellen van de werkwoordsvormen algoritmes, en blijf er aandacht aan besteden voor de leerlingen die het nodig hebben EEN LEERLIJN SCHRIJVEN? SCHRIJVEN IN DE LEERPLANNEN SCHRIJVEN - INSPIRATIE? Document voor de vakgroep Werkdocument voor de vakgroep kleuren opdrachten, handboek Leerlijn: een zakelijke mail (schrijfkansen) Voorbeeld: een zakelijke brief Voorbeeld: sollicitatiebrief en -gesprek Schrijfkaders

9 SCHRIJVEN - ZAKELIJKE BRIEF Uitgewerkt voorbeeld (in de les): Fase 1: observeren Voorbeeld leerkracht (=model) Alternatief: analyse voorbeelden Fase II: analyse opdracht Publiek, doel, inhoud Opmerking: keuze SCHRIJVEN - ZAKELIJKE BRIEF Fase III: schrijven (en herschrijven) Criteria Extra voorbeelden Schrijftips Fase IV: peerevaluatie, herschrijven Fase V: herschrijven, publiceren INTERVISIE (1) NIEUWS UIT HET VAKGEBIED Uitdagingen? Vaststellingen? Document met belangrijke data Knelpunten?

10 NIEUWS UIT HET VAKGEBIED NIEUWS UIT HET VAKGEBIED Volgend schooljaar: bijeenkomst voor leerkrachten Nederlands die lesgeven in technieken (=2 uur Nederlands per week) Nascholing taalbeschouwing n.a.v het nieuwe leerplan (tweede graad) Volgend schooljaar (individueel of team)