NOTITIE BELEIDSREGELS BRANDVEILIG GEBRUIK BOUWWERKEN

Transcriptie

1 NOTITIE BELEIDSREGELS BRANDVEILIG GEBRUIK BOUWWERKEN GEMEENTE BERGEN Opdrachtgever Gemeente Bergen Postbus ZJ Bergen (Lb) Telefoon : Fax : Opdrachtnemer Adviesbureau Van Dijke Postbus AC Best Telefoon : Fax : avd@avd.nu Rapportagedata Kenmerk : Versie/datum : 1.0/ Status : concept Opgesteld door : E. van den Oord M. van der Linden Concept Gecontroleerd door : E. van den Oord Datum : Paraaf :... Definitief Geautoriseerd door : Datum : Paraaf :... Oplevering :

2 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING ACTUELE ONTWIKKELINGEN EN OPDRACHTAFBAKENING Nieuw Gebruiksbesluit Inhaalslag gebruiksvergunningen Rapportage VROM-inspectie Opdrachtafbakening VOORGESTELDE BELEIDSREGELS EN GEVRAAGDE BESLUITVORMING A - Vergunningplicht versus meldingsplicht nieuw Gebruiksbesluit B - Uitvoeringsprogramma toezicht bouwwerken brandveilig gebruik C - Relatie integrale controle D - Controle op gebruiksmelding E - Praktijkproblemen CAPACITEITSBEREKENING VERGUNNINGVERLENING, TOEZICHT & HANDHAVING Formatie brandweer (vergunningverlening en toezicht) Formatie ruimtelijke ontwikkeling (handhaving) BIJLAGEN...12 Bijlage I : categorie-indeling bouwwerken brandveilig gebruik met toegekende prioriteit en controlefrequentie...13 Bijlage IIa : voorbeeld uitwerking uitvoeringsprogramma...14 Bijlage IIb : rekenbijlage capaciteit bouwwerken brandveilig gebruik...15 Bijlage III : rekenmodel handhavingprocedures juridische afdeling gemeente bergen...16 AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /

3 1 INLEIDING Het brandveilig gebruik van bouwwerken is om meerdere redenen een actueel onderwerp voor de gemeente Bergen. Later dit jaar treedt het nieuwe Besluit brandveilig gebruik bouwwerken (Gebruiksbesluit) in werking, wat consequenties heeft voor de uitvoeringspraktijk. Daarnaast is het onderwerp actueel omdat de VROM-inspectie in haar rapportage over de uitvoering van de VROM-taken in de gemeente Bergen hiervoor extra aandacht heeft gevraagd. Tot slot heeft de inhaalslag gebruiksvergunningen in de gemeente Bergen geleid tot de wens voor beleid. De gemeente Bergen heeft opdracht gegeven om, mede in het licht van het Gebruiksbesluit, het beleid voor brandveilig gebruik van bouwwerken bij te stellen en de uitvoeringspraktijk beter te borgen, zodat niet langer sprake is van achterstanden in vergunningverlening en toezicht en handhaving. De opdracht is tijdens de werkzaamheden gewijzigd. Aanvankelijk zou worden voorzien in algemene advisering en beleidsondersteuning van de afdeling Bestuurszaken. Tijdens de opdracht is gebleken dat behoefte was aan een meer integrale aanpak van de problematiek. De gegevens in deze rapportage zijn, tenzij anders vermeld, gebaseerd op informatie die door medewerkers van de gemeente Bergen ter beschikking zijn gesteld. Hierna worden in hoofdstuk 2 de hierboven vermelde ontwikkelingen en de opdrachtafbakening uitgebreider beschreven. In hoofdstuk 3 worden naar aanleiding van de beschreven ontwikkelingen beleidsregels voorgesteld en wordt om besluitvorming van het bestuur gevraagd. In de bijlagen zijn berekeningen opgenomen waar in de tekst naar verwezen wordt. Deze notitie is voorzien van tekstkaders met daarin opgenomen voorstellen die al dan niet om besluitvorming vragen van het bestuur. AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /

4 2 ACTUELE ONTWIKKELINGEN EN OPDRACHTAFBAKENING 2.1 NIEUW GEBRUIKSBESLUIT De afgelopen jaren heeft het Kabinet initiatieven ontplooid om vergunningen te vereenvoudigen en de administratieve lastendruk te verminderen. Een uitvloeisel daarvan is het Gebruiksbesluit dat later dit jaar in werking treedt. Het Gebruiksbesluit stelt (algemene) eenduidige regels zodat brandveiligheidseisen voor iedereen in elke gemeente gelijk zijn. Door het Gebruiksbesluit vervalt in 80% van de gevallen de huidige gebruiksvergunning. Bouwwerken waarin meer dan 50 personen verblijven zijn niet langer meer vergunningplichtig. Voortaan wordt in die gevallen volstaan met een (legesvrije) melding. De melding moet vier weken voor ingebruikname van een pand gedaan worden. De gemeente kan op basis hiervan controleren of het pand voldoet aan de brandveiligheidseisen uit het Bouwbesluit. Een gebruiksvergunning is alleen nog nodig voor de meest risicovolle vormen van gebruik. Gevolg daarvan is dat er meer verantwoordelijkheid en veiligheidsbewustzijn van de burger, eigenaar en gebruiker wordt gevraagd. Voor de ambtenaren brandveiligheid (medewerkers preventie van de brandweer) betekent het nieuwe Gebruiksbesluit een andere manier van werken dan zij tot op heden gewend zijn. 2.2 INHAALSLAG GEBRUIKSVERGUNNINGEN Omdat nog niet alle vergunningplichtige bouwwerken voorzien zijn van een gebruiksvergunning, is in de gemeente Bergen sprake van een inhaalslag. De brandweer van de gemeente Bergen is gemandateerd voor het afgeven van gebruiksvergunningen en controle op brandveilig gebruik van bouwwerken. De vergunningverlening wordt gedekt door legesinkomsten. Toezicht en handhaving worden gefinancierd uit de algemene middelen. Het afgelopen half jaar is - mede door externe ondersteuning - extra aandacht besteed aan het wegwerken van achterstanden. De huidige stand van zaken is als volgt: Alle bedrijven in het preventieactiviteitenplan (Prevap) zijn behandeld; Een groot gedeelte van de bouwwerken met vergunningplicht brandveiligheid zijn gecontroleerd. Voor het zomerreces 2008 zijn alle bouwwerken met vergunningplicht (op basis van het huidige Gebruiksbesluit) gecontroleerd; Het bedrijvenbestand van de gemeente Bergen is in april 2008 geactualiseerd. Het bedrijvenbestand is geactualiseerd met behulp van gegevens van de Kamer van Koophandel. Het geactualiseerde bedrijvenbestand bevat meer bedrijven dan het oude. Daardoor zijn bedrijven in beeld gekomen die vergunningplichtig zijn en nog geen gebruiksvergunning hebben. Tevens is met het nieuwe bedrijvenbestand geanticipeerd op het nieuwe Gebruiksbesluit. Daarmee is in beeld gebracht welke bedrijven na inwerkingtreding van het Gebruiksbesluit kunnen volstaan met een (legesvrije) melding. Voorgesteld wordt het bedrijvenbestand jaarlijks te actualiseren. Onderzoek daarbij de mogelijkheden die het implementatietraject voor de basisadministratie voor adressen en gebouwen (BAG) daarvoor biedt. AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /

5 2.3 RAPPORTAGE VROM-INSPECTIE In september 2007 heeft VROM inspecties uitgevoerd op naleving van de VROM-taken door de gemeente Bergen. Zij beveelt in haar inspectierapport de gemeente Bergen aan om onder andere een actueel brandveiligheidsbeleid vast te stellen; een nieuw uitvoeringsprogramma vast te stellen voor de taken op het gebied van gebruik (afgestemd op nieuw beleid en rekening houdende met het nieuwe Besluit brandveilig gebruik bouwwerken) en om de capaciteit voor toezicht op de verleende gebruiksvergunningen op orde te brengen. 2.4 OPDRACHTAFBAKENING Deze notitie richt zich op tweetal elementen die onderling met elkaar verbonden zijn. Ten eerste richt het zich op het opstellen van beleidsregels in het kader van de inhaalslag gebruiksvergunningen. Hierbij wordt uitgegaan van de situatie waarbij een actuele bedrijvenlijst beschikbaar is en de controles in het kader van de inhaalslag in gang zijn gezet. De op te stellen beleidsregels gebruiksvergunningen dienen zowel een doorkijk te geven naar het nieuwe Gebruiksbesluit als naar in de praktijk ontstane problemen. Ten tweede biedt deze notitie bouwstenen voor een uitvoeringsprogramma (mede in het licht van het nieuwe Gebruiksbesluit) in het kader van een capaciteitsoverzicht voor toezicht en controle van bouwwerken. Om uiteen te zetten wat de benodigde capaciteit is (in fte) voor het uitvoeren van de controles, worden alle bouwwerken gecategoriseerd en geprioriteerd. Aan de hand hiervan wordt met kengetallen, die door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zijn uitgebracht, de benodigde capaciteit berekend. Gelet op de toekomstige (mogelijke) herindeling en intensievere samenwerking in de regio zal het beleid betreffende de intrekking van de Wet Openluchtrecreatie (WOR) niet in deze notitie behandeld worden. Deze problematiek wordt verder uitgewerkt in regionaal verband. AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /

6 3 VOORGESTELDE BELEIDSREGELS EN GEVRAAGDE BESLUITVORMING De in hoofdstuk 2 beschreven ontwikkelingen op het gebied van de inhaalslag gebruiksvergunningen, de rapportage van de VROM-inspectie en het nieuwe Gebruiksbesluit vragen om bijstelling van het beleid. Daarvoor liggen een aantal beleidskeuzes voor die in de vorm van beleidsregels vastgelegd worden door het College van B&W. Hierna volgen de beleidskeuzes en is per beleidskeuze een voorstel geformuleerd. 3.1 A - VERGUNNINGPLICHT VERSUS MELDINGSPLICHT NIEUW GEBRUIKSBESLUIT Met het nieuwe Gebruiksbesluit dat vermoedelijk op 1 oktober 2008 in werking treedt, vervalt voor een aantal bedrijven de gebruiksvergunningplicht. Het gaat in de gemeente Bergen om 62 bedrijven die op basis van het nieuwe Gebruiksbesluit kunnen volstaan met een legesvrije melding. Voor de gemeente roept het de vraag op in hoeverre deze bedrijven toch nog de procedure van vergunningaanvraag in moeten en - voor zover een aanvraag aanhangig is - of die procedure afgerond moet worden? Anticiperen op het nieuwe Gebruiksbesluit heeft voor de bedrijven als voordeel dat zij geen leges verschuldigd zijn aan de gemeente. De gemeente derft deze inkomsten, maar bespaart ook ambtelijke capaciteit. De maximale besparing bedraagt uren (62 vergunningen à gemiddeld 20 uur). Voorgesteld wordt om te anticiperen op het nieuwe Gebruiksbesluit. Daarmee wordt de vergunningprocedure voor bouwwerken die na inwerkingtreding van het nieuwe Gebruiksbesluit niet meer vergunningplichtig zijn niet meer opgestart of, als die procedure al is opgestart, ingetrokken. De gemeente Bergen heeft alle bouwwerken, met of zonder gebruiksvergunning, die op grond van het huidige Gebruiksbesluit vergunningplichtig zijn voor het zomerreces gecontroleerd. Hiermee heeft de gemeente Bergen de veiligheid van bovengenoemde categorie in beeld en kan verantwoord geanticipeerd worden op het nieuwe Gebruiksbesluit. 3.2 B - UITVOERINGSPROGRAMMA TOEZICHT BOUWWERKEN BRANDVEILIG GEBRUIK Na inwerkingtreding van het nieuwe Gebruiksbesluit komt meer nadruk te liggen op toezicht en handhaving. De VROM-inspectie heeft geconstateerd dat een uitvoeringsprogramma hiervoor ontbreekt en heeft de gemeente Bergen verzocht om die op te stellen. Een uitvoeringsprogramma toezicht bouwwerken brandveilig gebruik geeft aan welke bedrijven wanneer en op welke wijze gecontroleerd worden. Aanvankelijk was de insteek om een afzonderlijk uitvoeringsprogramma te maken voor brandveilig gebruik bouwwerken. Door intensievere samenwerking met Bouw- en Woningtoezicht worden de bouwwerken brandveilig gebruik opgenomen in het uitvoeringsprogramma Bouw- en Woningtoezicht. De voor het uitvoeringsprogramma benodigde capaciteit is afhankelijk van de wijze waarop het toezicht wordt uitgevoerd. In zijn algemeenheid wordt het maatschappelijk belang (de prioriteit) om een ziekenhuis te controleren groter geacht dan controle van een kantoor van een zelfstandige zonder personeel aan huis. In bijlage I is een systematiek uitgewerkt. Aan alle bouwwerken zijn prioriteiten en frequenties gekoppeld. AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /

7 Deze zijn afgeleid van de handreiking Prevap van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en worden door het College van B&W bestuurlijk vastgesteld. De handreiking geeft handvatten, het zijn geen wettelijk vastgestelde normen waar men zich aan moet houden. Dit betekent dat van zowel de prioritering als de controlefrequentie (en de tijd die staat per controle) desgewenst afgeweken kan worden als lokale situatie of ervaring dit leert. Eerder is beschreven dat voor een aantal bedrijven (zoals cafés) na inwerkingtreding van het nieuwe Gebruiksbesluit de vergunningplicht vervalt. Dit betekent niet dat daarmee ook minder ambtelijke capaciteit nodig is op het gebied van toezicht. De cafébrand in Volendam heeft geleerd dat toezicht op brandveilig gebruik van bouwwerken adequaat moet zijn. De Minister van VROM, Minister Vogelaar, is in haar brief van 16 november op het punt van toezicht stellig: Uitgangspunt daarbij [red: het nieuwe Gebruiksbesluit] is dat het gaat om een inhoudelijk beleidsneutrale, landelijke uniformering van voorschriften op basis van het brandveiligheidniveau van de bouwverordeningvoorschriften. Het is dus niet de intentie geweest om dat brandveiligheidniveau te verlagen of te verhogen. Voorgesteld wordt om de prioriteiten en controlefrequenties op basis van bestaande normen vast te stellen, zoals opgenomen in bijlage I. Naast de controlefrequentie heeft ook de mate van diepgang waarop gecontroleerd wordt invloed op de benodigde capaciteit. In het integraal toezichtprotocol dat het Ministerie van VROM later dit jaar beschikbaar stelt, wordt het volgende onderscheid gemaakt: Mate van diepgang Voorbeeld controle brandblussers (i) Visuele controle Is er een brandblusser? (ii) Beoordeling van hoofdlijnen + zijn er voldoende brandblussers? (iii) Beoordeling van hoofdlijnen en + controleer één brandblusser in detail kenmerkende details (druk, datum, et cetera) (iv) Volledige detailcontrole + controleer alle brandblussers in detail (v) Steekproef De controle van brandblussers wordt maar bij een gedeelte van de panden uitgevoerd Verdere uitwerking hiervan vergt in dit stadium veel capaciteit, terwijl binnenkort landelijk een (uniform) model ter beschikking wordt gesteld waarmee de uitwerking relatief eenvoudig kan plaatsvinden. De verwachting is dat door te variëren in diepgang in beperkte mate minder capaciteit benodigd is voor toezicht. Voorgesteld wordt om de mate van diepgang van controles nader uit te werken met behulp van het integraal toezichtprotocol. Het verdient aanbeveling om de voor het uitvoeringsprogramma benodigde capaciteit jaarlijks bij te stellen. Aan de hand van evaluaties kunnen de capaciteitseffecten van de beschreven ontwikkelingen beter in beeld gebracht worden en wordt recht gedaan aan de ervaringen in de praktijk. De Handreiking Prevap lijkt in haar normering van uren die staan voor een controle vrij scherp te zijn. Toekomstige bijstellingen kunnen derhalve uitwijzen dat aanvullende formatie noodzakelijk is voor adequaat toezicht en om achterstand te voorkomen. Een andere belangrijke reden om de uitvoeringspraktijk aan te passen is om goed gedrag te belonen. Bedrijven die keer op keer aan de eisen voldoen, kunnen minder frequent en/of intensief gecontroleerd worden. 1 Deze brief is opgenomen als bijlage (II). AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /

8 3.3 C - RELATIE INTEGRALE CONTROLE In de gemeente Bergen houden de brandweer; de Milieudienst en Bouw- en Woningtoezicht afzonderlijk toezicht. Het streven is om op korte termijn over te gaan op intensievere samenwerking tussen deze verschillende afdelingen en over te gaan tot vormen van integraal handhaven. Dit betekent dat ambtenaren Toezicht en Handhaving - voor zover mogelijk - op meerdere aspecten van brandveiligheid, milieuhygiëne en bouw- en woningtoezicht controleren. Dit brengt als voordeel met zich mee dat de toezichtlast wordt verminderd: geen dubbele werkzaamheden op het gemeentehuis, klantgerichter handelen omdat er minder afzonderlijke controles zijn en bestuurlijke maatregelen die vaak sneller tot effect leiden. Integraal controleren is eveneens een goede en noodzakelijke voorbereiding op de inwerkingtreding van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (hierna: Wabo) omdat toezicht en handhaving onder de Wabo verder geprofessionaliseerd worden. Integrale controle brengt ook met zich mee dat in het kader van brandveiligheid relevante informatie uit integrale controles kortgesloten moet worden met de brandweer. Zo wordt geborgd dat de repressieve uitrukdienst van de brandweer tijdens een aanval goed kan opereren. Tevens is het van belang om de expertise op het gebied van brandveiligheid van de brandweer te betrekken bij integrale controles. Daarvoor kan zonodig onderscheid gemaakt worden tussen complexe en eenvoudige bouwwerken of hoog en laag geprioriteerde bouwwerken. Bij complexe of hoog geprioriteerde bouwwerken is specialistische vakkennis van de brandweer noodzakelijk. Het is van belang om daarover goede procesafspraken te maken. Voorgesteld wordt om brandweerexpertise in te schakelen bij toezicht en handhaving van gebruiksvergunningplichtige bouwwerken, prioriteit 1 bouwwerken (zoals opgenomen in bijlage I) en bouwwerken waarin meer dan 50 personen kunnen verblijven. Op basis van het voorstel wordt brandweerexpertise betrokken bij circa 15% van alle bouwwerken. De overige controles, waarmee op basis van eerdere voorstellen op jaarbasis circa 150 controle uren zijn gemoeid, kunnen integraal uitgevoerd worden. Bij een efficiencywinst van 50% betekent dit een besparing van 75 uren op jaarbasis. De intensievere samenwerking zal uitwijzen hoeveel controles daadwerkelijk integraal uitgevoerd worden. 3.4 D - CONTROLE OP GEBRUIKSMELDING Op basis van het nieuwe Gebruiksbesluit moet de ingebruikname van een aantal bouwwerken ten minste vier weken voorafgaand aan ingebruikname gemeld worden bij de gemeente. Deze meldingen dienen gegevens en bescheiden in te houden waarop de gemeente een betrouwbaar beeld kan vormen over de mate van brandveiligheid in het pand. De gemeente dient vervolgens dergelijke bouwwerken te controleren. Of die controle ter plaatse voorafgaand aan het gebruik en/of tijdens het daadwerkelijke gebruik wordt verricht, is een gemeentelijke beleidskeuze op basis van een eigen prioriteitstelling. In het kader hiervan kan bestuurlijk vastgesteld worden dat bij bepaalde voorwaarden een pand preventief (administratief èn ter plaatse) gecontroleerd dient te worden. Voorgesteld wordt om de gebruiksmelding preventief te controleren op basis van de voorwaarden: prioriteit 1 en/of categorie > 50 personen en/of technische staat van het bouwwerk en/of onvoldoende (gegevens) melding. AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /

9 De criteria zijn in navolging van de eerder geciteerde brief van de Minister van VROM. De technische staat van het bouwwerk is aan de orde als op basis van een controle-/ inspectieverslag vastgesteld is dat deze slecht is. Verondersteld wordt dat de gebruiksmeldingen geen extra capaciteit vergen, behoudens de werkzaamheden die samenhangen met de administratieve check. Hiervoor is flexibele inzet en opschaling van capaciteit van belang. Daarmee kan een piek aan meldingen tijdig worden verwerkt en kan toezicht adequaat uitgevoerd worden. De capaciteit hiervoor wordt ingeschat op 25 uur (25 meldingen à 1 uur). 3.5 E - PRAKTIJKPROBLEMEN Tijdens de inhaalslag hebben zich situaties voorgedaan die op voorhand niet voorzien waren door wetgeving. Ze zijn voor meerdere uitleg vatbaar of strikte interpretatie leidt niet tot de gewenste doelen. In geval een situatie zich veelvuldig voordoet in de gemeente is het raadzaam daarvoor een beleidsregel vast te stellen. Concreet speelt in de gemeente Bergen de keuze om al dan niet een draaiknopcilinder als verplicht middel voor te schrijven bij winkelpanden als de (nood)uitgangsdeuren tevens gebruikt wordt als toegangsdeur. In regelgeving is opgenomen dat: Een (nood)uitgangsdeur mag bij de aanwezigheid van personen in het bouwwerk uitsluitend zodanig zijn gesloten, dat de uitgangsdeur van binnen uit ogenblikkelijk over de minimaal vereiste breedte kan worden geopend zonder dat hiertoe gebruik moet worden gemaakt van een sleutel of een ander los voorwerp. Het bovenstaande is te realiseren door het aanbrengen van een draaiknopcilinder 2. Formeel gezien moeten alle bouwwerken voldoen aan deze regelgeving en dus uitgangen hebben die in één handeling zijn te openen (zonder sleutel of ander los voorwerp). De vraag is echter wat de meerwaarde van een draaiknopcilinder op een toegangsdeur is, met het oog op de brandveiligheid, op het moment dat de toegangsdeur tijdens winkeltijden geopend is. Voorgesteld wordt om een draaiknopcilinder niet verplicht te stellen bij winkelpanden als de (nood)uitgangsdeur tevens gebruikt wordt als toegangsdeur. Eerder heeft de gemeente Bergen in een aantal gevallen de draaiknopcilinder verplicht gesteld. De nieuwe invalshoek vanuit de gemeente kan uitgelegd worden op basis van het aanpakken van strijdige regels (draaiknopcilinders zijn inbraakgevoeliger en hebben een verhoogde verzekeringspremie tot gevolg) en vermindering van de (administratieve) lastendruk. Bovendien rijst de vraag of effectief gehandhaafd kan worden tegen bouwwerken waar geen draaiknopcilinder is toegepast en de toegangsdeur geopend is. Mogelijk dat de deur voor het personeel korte tijd gesloten is tussen sluitingstijd en het moment dat het bouwwerk volledig verlaten is. Verondersteld wordt dat personeel goed bekend is met de situatie ter plekke en in geval van brand veilig kan vluchten. De gebruiker van het pand is verantwoordelijk voor juiste toepassing van de regelgeving. De actie van de gemeente ligt in het aanschrijven van de ondernemers ter kennisname van deze verantwoordelijkheid en de controle door de gemeente op naleving. Daarbij kan de gemeente vrijblijvend advies geven aan de gebruiker om draaiknopcilinders toe te passen. De verantwoordelijkheid voor het geopend zijn van de deuren ligt bij de gebruikers van het bouwwerk. Risicovolle situaties kunnen benoemd worden en specifiek opgenomen worden in het uitvoeringsprogramma. 2 Dit is een cilinderslot met een vaste knop aan de binnenzijde gevestigd, zodat de deur van de buitenzijde is af te sluiten middels een losse sleutel. De binnenzijde kan geopend worden door het draaien van de draaiknop. AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /

10 4 CAPACITEITSBEREKENING VERGUNNINGVERLENING, TOEZICHT & HANDHAVING De formatie voor vergunningverlening, toezicht en handhaving van het brandveilig gebruik van bouwwerken is binnen de gemeente Bergen verdeeld over verschillende afdelingen. De afgifte van gebruiksvergunningen en controle op brandveilig gebruik is ondergebracht bij de brandweer. De verantwoordelijkheid voor handhaving ligt bij de afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling. 4.1 FORMATIE BRANDWEER (VERGUNNINGVERLENING EN TOEZICHT) a) Huidige beschikbare formatie Brandweer Voor verlening van gebruiksvergunningen en toezicht op brandveilig gebruik van bouwwerken heeft de brandweer één functionaris in dienst. Feitelijk is minder dan 1 fte 3 beschikbaar, omdat de functionaris ook andere taken uitvoert. Volgens opgaaf van de functionaris betreft dit de volgende taken: de taken als Officier van Dienst (0,1 fte), duikpreparatie (0,2 fte) en advisering bouw- en woningtoezicht (0,35 fte). Daarmee is 0,35 fte beschikbaar voor verlening gebruiksvergunningen en toezicht brandveilig gebruik bouwwerken. b) Benodigde formatie Brandweer De benodigde capaciteit is zowel tijdelijk als structureel van aard. De tijdelijke capaciteit bestaat uit de inhaalslag gebruiksvergunningen. Het gaat hier naar inschatting om 10 bedrijven die tijdens de actualisatie van het bedrijvenbestand in beeld zijn gekomen en die na inwerkingtreding van het nieuwe Gebruiksbesluit een gebruiksvergunning nodig hebben. Voor deze vergunningverlening is eenmalig circa 200 uur capaciteit benodigd (10 vergunningen à gemiddeld 20 uur). De structurele capaciteit bestaat uit jaarlijkse aanwas vergunningverlening, verwerking van meldingen en het jaarlijkse toezicht. Uitgaande van een jaarlijkse aanwas van gemiddeld 5 vergunningen (onder het nieuwe Gebruiksbesluit) is daarmee 100 uur gemoeid. Voor de verwerking van meldingen is jaarlijks naar verwachting 25 uur gemoeid (25 meldingen à 1 uur) en voor het jaarlijkse toezicht (op basis van de voorgestelde normen, zie bijlage III) 381 uur. De structurele capaciteit bedraagt daarmee circa 0,4 fte. c) Conclusie formatie brandweer De huidige beschikbare formatie is iets kleiner dan de benodigde formatie. Het gaat om een klein verschil van circa 0,05 fte. Zie daarvoor het overzicht hieronder. Brandpreventieve taak Beschikbaar (huidig in fte) Benodigd (structureel in fte) Benodigd (eenmalig in fte) Officier van Dienst 0,1 0,1 (ongewijzigd) Duikpreparatie 0,2 0,2 (ongewijzigd) Advisering bouwplannen 0,35 0,35 (ongewijzigd) Gebruiksvergunningen en toezicht brandveilig gebruik bouwwerken 0,35 0,40 0,15 Totaal 1,0 1,05 0, fte staat gelijk aan directe productieve uren (bron: financial control gemeente Bergen). AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /

11 In deze berekening is geen rekening gehouden met efficiencyvoordelen die kunnen optreden door intensievere samenwerking (integrale controles). Deze zijn eerder berekend op (maximaal) circa 0,05 fte. Daarnaast is (vooralsnog) geen rekening gehouden met differentiatie in de mate van diepgang van de controles. Tot slot wordt in deze berekening verondersteld dat er voor gekozen wordt om de bedrijven die nu nog gebruiksvergunningplichtig zijn, maar na inwerkingtreding van het nieuwe Gebruiksbesluit niet meer, geen vergunning meer te verlenen. Hiermee kan beredeneerd worden dat de huidige beschikbare capaciteit voldoende is voor de structureel benodigde capaciteit. Uitdrukkelijke voorwaarde daarvoor is dat vormen van samenwerking tussen afdelingen ontstaan zodat efficiency voordelen ontstaan en dat piekwerkzaamheden opgevangen kunnen worden. Voorgesteld wordt de huidige formatie in stand te houden en ureninzet voortaan te registeren. Voorgesteld wordt om eenmalig 0,15 fte vrij te maken of externe capaciteit te betrekken om de achterstand in vergunningverlening weg te werken. 4.2 FORMATIE RUIMTELIJKE ONTWIKKELING (HANDHAVING) Naast vergunningverlening en toezicht bestaat er eveneens benodigde capaciteit voor handhaving. Wanneer uit een hercontrole na een vooraanschrijving blijkt dat nog steeds niet voldaan wordt aan de voorwaarden van brandveiligheid wordt een handhavingtraject gestart. De verantwoordelijkheid voor het handhavingtraject ligt niet bij de brandweer maar bij de afdeling Juridische Zaken van de gemeente Bergen. Omdat met het nieuwe Gebruiksbesluit meer nadruk komt te liggen op toezicht en handhaving, wordt hiervoor uitdrukkelijk capaciteit in beeld gebracht. Verondersteld wordt dat voor gemiddeld 25 gevallen per jaar handhaving noodzakelijk is. In bijlage III is een rekenmodule handhaving opgenomen zoals gehanteerd door de gemeente Bergen. In de praktijk blijkt de gemeente Bergen weinig handhavingcapaciteit nodig te hebben voor handhaving voor brandveiligheid. Veelal zijn ondernemers zich bewust van de noodzakelijk te treffen maatregelen brandveiligheid en worden geschillen minnelijk opgelost. Op basis van het rekenmodel in bijlage III zou voor 25 zaken 360 uur handhavingcapaciteit benodigd zijn (ca. 0,25 fte). De praktijk heeft uitgewezen dat hiervoor minder capaciteit benodigd is. Voorgesteld wordt de huidige formatie in stand te houden en ureninzet voortaan te registreren. AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /

12 5 BIJLAGEN U treft bij de rapportage de volgende bijlagen aan: Nr. I IIa Iib III Bijlage Categorie-indeling bouwwerken brandveilig gebruik met toegekende prioriteit en controlefrequentie Voorbeeld uitwerking uitvoeringsprogramma Rekenbijlage capaciteit bouwwerken brandveilig gebruik Rekenmodel handhavingprocedures juridische afdeling gemeente bergen AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /

13 BIJLAGE I: CATEGORIE-INDELING BOUWWERKEN BRANDVEILIG GEBRUIK MET TOEGEKENDE PRIORITEIT EN CONTROLEFREQUENTIE >50 >10-<50 <10 Woonfunctie Bijeenkomstfuncties Celfunctie Gezondheidszorg Industriefunctie Kantoorfunctie Logiesfunctie Sportfunctie Winkelfunctie Onderwijs Woonfunctie Bijeenkomstfuncties Celfunctie Gezondheidszorg Industriefunctie Kantoorfunctie Logiesfunctie Sportfunctie Winkelfunctie Onderwijsfunctie Woonfunctie Bijeenkomstfuncties Celfunctie Gezondheidszorg Industriefunctie Kantoorfunctie Logiesfunctie Sportfunctie Winkelfunctie Onderwijsfunctie Kinderopvang Kerk Horeca Sport Overig Kinderopvang Kerk Horeca Sport Overig Prioriteit Controlefrequentie* 2 1 1/ /2 1/ /2 1/2 1/ ,1*** 0,1 2 1/2 1/ ,1 0,1 0,1 0, ,1 0,1 1 0,1 0,1 0,1 Controle uren** Kinderopvang Kerk Horeca Sport Overig * Controlefrequentie is uitgedrukt in aantal controles per jaar. ** Het minimaal aantal benodigde uren voor een controle is op 1 uur gesteld. *** In overleg met de gemeentelijke brandweer is besloten de panden met de laagste prioritering en controlefrequentie (afgeleidden van Handreiking Prevap) te stellen op een controlefrequentie van een maal per tien jaar. Hiermee wordt ingespeeld op het ingeschatte (zeer) geringe risico van deze panden op het gebied van brandveiligheid. Kanttekening: de controle is een maal per tien jaar behoudens meldingen die controle vereisen, wijzigingen en thema s (bijvoorbeeld controles in het kader van carnaval of kerst). AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /

14 BIJLAGE IIA: VOORBEELD UITWERKING UITVOERINGSPROGRAMMA Ruimtelijke ordening en bouwregelgeving Taak Handhavingomvang Toezichtstrategie Andere acties (preventieve maatregelen) Handhavingstappenplan Toezicht Toezicht vergunningen brandveilig gebruik Preventief toezicht meldingen brandveilig gebruik Toezicht bouwwerken > 50 personen niet vergunningplichtig Toezicht bouwwerken prostitutie Controle bouwwerken >10-<50 personen Prioriteit 1 en 2 Et cetera 150?? bouwwerken (nadere specificatie bijlage II; schatting 20% op basis van totaal bestand) 15 meldingen Elk bouwwerk met een gebruiksvergunning wordt jaarlijks gecontroleerd (sommige bouwwerken twee maal per jaar). De controle op de bouwwerken met een gebruiksvergunning ligt bij de brandweer. De meldingen die betrekking hebben op bouwwerken met prioriteit 1 en/of categorie > 50 personen en/of onvoldoende technische staat van het bouwwerk en/of onvoldoende (gegevens) melding worden voorafgaand aan ingebruikname door de brandweer gecontroleerd. Elk bouwwerk met meer dan 50 personen dat niet meer vergunningplichtig is wordt jaarlijks door de brandweer gecontroleerd. Alle betrokken eigenaren/huurders van bouwwerken ontvangen voor kerst en carnaval een aandachtspuntenlijst waar ze aan moeten voldoen vanuit brandveilig gebruik. Ook wordt aangegeven wat de mogelijke sanctie kan zijn bij overtreding. AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /

15 BIJLAGE IIB: REKENBIJLAGE CAPACITEIT BOUWWERKEN BRANDVEILIG GEBRUIK >50 >10-<50 <10 Woonfunctie Bijeenkomstfunctie Celfunctie Gezondheidszorg Industriefunctie Kantoorfunctie Logiesfunctie Sportfunctie Winkelfunctie Onderwijs Woonfunctie Bijeenkomstfunctie Celfunctie Gezondheidszorg Industriefunctie Kantoorfunctie Logiesfunctie Sportfunctie Winkelfunctie Onderwijsfunctie Woonfunctie Bijeenkomstfunctie Celfunctie Gezondheidszorg Industriefunctie Kantoorfunctie Logiesfunctie Sportfunctie Winkelfunctie Onderwijsfunctie Overig Thema's: carnaval, kerst et cetera Kinderopvang Kerk Horeca Sport Overig Kinderopvang Kerk Horeca Sport Overig VG verleend VG-plicht oud VG-plicht nieuw Geen VG nodig Prioriteit Controlefrequentie ,1 0, ,1 0,1 0,1 0, ,1 0,1 1 0,1 0,1 0,1 0,1 Controle uren Aantal panden Kinderopvang Kerk Horeca Sport Overig Totaal Extra Totaal per jaar ,2 0, ,1 0 0, , ,2 Rekenmodel expertise brandweer capaciteit Aantal panden Totaal per jaar * Het minimaal aantal benodigde uren voor een controle is op 1 uur gesteld. ** In overleg met de gemeentelijke brandweer is besloten de panden met de laagste prioritering en controlefrequentie (afgeleidden van Handreiking Prevap) te stellen op een controlefrequentie van een maal per tien jaar. Hiermee wordt ingespeeld op het ingeschatte (zeer) geringe risico van deze panden op het gebied van brandveiligheid. Kanttekening: de controle is een maal per tien jaar behoudens meldingen die controle vereisen, wijzigingen en thema s (bijvoorbeeld controles in het kader van carnaval of kerst). *** 4 crèches niet benoemd VG 1 bibliotheek niet benoemd VG waarvan 5 vergunde bordelen AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /

16 BIJLAGE III: REKENMODEL HANDHAVINGPROCEDURES JURIDISCHE AFDELING GEMEENTE BERGEN Eindresultaten berekening Juridisch Juridisch Toezicht Rood Algemeen Aantal procedures Benodigde uren basisproces Benodigde fte's Uren/fte ,53 1,05 0,00 Type procedures Verhouding Factor Zaken A - Constateringprocedure 1 1, B - Zienswijzenprocedure 2 0, C - Bestuursrechtelijke procedure 7 0,14 28 D - Rechtsbeschermingprocedure 10 0,10 20 Activiteiten per type procedure Uren/ activiteiten Subtotaal Totaal Verdeling uren disciplines A - Informele procedure Registratie 0,25 Dossiervorming 0,25 Kwalificatie ten opzichte van norm 0,50 Gerichte aanvullende inspectie ter plaatse 1,00 Rapportage 0,50 Schriftelijke bevestiging afspraken 0,50 Hercontrole en rapportage 1,50 B - Zienswijzenprocedure Schriftelijke uitnodiging 6,00 Hoorzitting en verslaglegging 2,50 Schriftelijke bevestiging afspraken 0,50 Hercontrole en rapportage 1,50 C - Bestuursrechtelijke procedure Nota B&W en handhaving-/gedoog-/ opschortingbesluit 6,00 Hercontrole en rapportage 1,50 D - Rechtsbeschermingprocedure Werkzaamheden commissie beroep en bezwaar 6,00 Werkzaamheden rechtbank 0.00 Werkzaamheden Raad van State 0,00 Diverse overleggen 4,00 Dwangsom Bestuursdwang p.m. p.m. 4,50 4,50 3,00 1,50 0,00 10,50 15,00 4,50 10,50 0,00 7,50 22,50 6,00 16,50 0,00 10,00 32,50 6,00 26,50 0,00 AVD / Bergen / Notitie Beleidsregels Brandveilig Gebruik Bouwwerken / versie 1.0 /