B&W-voorstel Samenvatting Besluit om Inleiding

Transcriptie

1 B&W-voorstel Onderwerp : Overdracht brandweerkazerne B&W-vergadering : 24 maart 2015 Registratienummer : BW Registratiecode : *BW * Auteur : Marc Haasjes Portefeuillehouder : C.F. van Eert Status : Openbaar Persgesprek : 24 maart 2015 Samenvatting Door de wijziging van de Wet veiligheidsregio s per 1 januari 2013 worden brandweertaken niet meer uitgevoerd door gemeenten, maar door de veiligheidsregio. Als gevolg hiervan is na uitgebreid onderzoek gebleken dat er voor gemeenten een financieel nadeel is, omdat zij de reeds gecompenseerde BTW over de bouw van brandweerkazernes, die na 1 januari 2004 in gebruik zijn genomen moeten terugbetalen. Bovendien hebben gemeenten na overdracht van de brandweertaken geen mogelijkheid meer om de BTW over de exploitatie van de kazernes te compenseren via het BTW compensatiefonds. Daarom heeft het algemeen bestuur VRGZ opdracht gegeven een onderzoek te doen naar de omvang van de financiële nadelen en de fiscale gevolgen en een voorstel uit te werken met voor gemeenten en VRGZ aanvaardbare oplossingen. Bij dit onderzoek zijn inhoudelijke argumenten meegenomen zoals eenduidigheid in aansturing en beheer van personeel, materieel en vastgoed ten behoeve van efficiënte brandweerzorg. Bijgaand vindt u dit voorstel. Dit komt er op neer dat voorgesteld wordt de brandweerkazernes en de daarbij behorende budgetten voor kapitaallasten, onderhoudslasten en overige lasten door gemeenten aan VRGZ over te gedragen. Besluit om 1. Vaststellen dat de panden (kazernes) van de gemeente Beuningen in volle eigendom worden overgedragen aan VRGZ 2. Vaststelling van de kapitaallasten, de onderhoudslasten en overige lasten van voor de gemeente Beuningen zoals weergegeven in Bijlage 5, die gemoeid zijn met de overdracht van de brandweerkazerne(s) en deze budgetten over dragen aan VRGZ. 3. Vaststelling van de in bijlage 4 beschreven punten 1 tot en met 14 met aanvullende afspraken over huisvesting 4. De in besluit 3 genoemde punten naar gelang de aard van de afspraak vast te leggen in een tussen de gemeente Beuningen en VRGZ op te maken notariële akte (bijlage 6), overeenkomst in verband met medegebruik (bijlage 7) en dienstverleningsovereenkomst (bijlage 8) 5. Mocht blijken dat er foutieve opgaven zijn opgenomen in de overzichten worden deze naderhand bijgesteld conform de werkelijke cijfers 6. Voor de nog over te dragen kazernes die in volle eigendom worden overgedragen, zal door VRGZ de gemeentelijke boekwaarden worden vergoed van voor de opstal en grond. 7. Na overdracht van de kazerne is VRGZ verplicht om bij verkoop van de brandweerkazerne (geheel of gedeeltelijk) of wijziging of beëindiging van de bestemming, dan wel bij het voornemen tot sloop van de kazerne over te gaan zonder dat vervangende nieuwbouw als brandweercomplex plaatsvindt, de kazerne (opstal plus eventueel grond) als eerste te koop aan te bieden aan de gemeente die heeft verkocht. Als koopsom geldt de boekwaarde van de VRGZ per 31 december van het jaar voorafgaand aan de aanbieding. (Over de grond wordt niet afgeschreven.) 8. Na besluitvorming overeenkomstig 1 tot en met 7 de burgemeester te machtigen de betreffende notariële akte en overeenkomsten te (doen) ondertekenen Inleiding Bij het besluit tot regionalisering van de brandweer in 2012 werd er van uitgegaan dat de kazernes in eigendom zouden blijven bij gemeenten. Budgetten met betrekking tot eigenaarslasten en voorzieningen voor onderhoud zouden dus bij gemeenten achterblijven. Gemeenten zouden de panden om niet ter

2 beschikking stellen aan VRGZ. Als panden zouden worden verhuurd, zou de begroting van VRGZ verhoogd worden met deze huurlasten In 2012 en later kwam echter de BTW-herzieningsproblematiek in beeld waardoor gemeenten reeds ontvangen BTW over de bouwkosten van kazernes die na 1 januari 2004 in gebruik zijn genomen moesten terugbetalen als zij eigenaar zouden blijven van de kazernes. Bovendien bestond door de wijziging van de Wet veiligheidsregio s en de verschuiving van brandweertaken van gemeenten naar veiligheidsregio s geen recht meer op compensatie van BTW op door gemeenten uitgevoerde brandweertaken via het BTW-compensatiefonds per 1 januari Door de wijziging van de Wet veiligheidsregio s is de brandweer immers geen onderdeel meer van de gemeentelijke organisatie. Daarop heeft het algemeen bestuur eind 2012 opdracht gegeven een onderzoek te doen naar de omvang van de financiële gevolgen van de BTW-problematiek en een voorstel uit te werken met voor gemeenten en VRGZ aanvaardbare oplossingen. Argumenten 1. Overdracht voorkomt BTW nadeel voor verschillende gemeenten binnen regio In het gehouden onderzoek zijn de consequenties in beeld gebracht inzake het eigendom van de bandweerkazernes in relatie tot de BTW-problematiek. Als diverse gemeenten de kazernes niet vóór 1 januari 2014 zouden overdragen aan de Veiligheidsregio zou alsnog ongeveer in totaal 1,6 miljoen BTW terugbetaald moeten worden. Vanwege dit gegeven zijn door enkele gemeenten uit de regio (niet door de gemeente Beuningen) eind 2013, 14 kazernes overgedragen aan de VRGZ. Daarmee is voor de betreffende gemeenten een terugbetaling (BTW herziening) van ca. 1,6 miljoen voorkomen. De gemeente Beuningen heeft aan deze eerste overdracht niet meegedaan, aangezien de BTW problematiek op dit onderdeel voor de gemeente Beuningen niet speelde. Wel bleek dat gemeenten de BTW over de exploitatiekosten van kazernes niet meer gecompenseerd krijgen via het BTW-compensatiefonds. Indien echter tot een overdracht wordt besloten ontlopen de afzonderlijke gemeenten het risico dat ze BTW moeten betalen over de exploitatie van de brandweerkazernes. Na overdracht van de kazernes komt dit financiële risico bij VRGZ. Landelijk is afgesproken dat de BDUR (Brede doeluitkering van rampen en zware ongevallen, is een subsidie uitkering van het rijk) met het BTW-deel verhoogd zou worden. 2. Overdracht van alle kazernes in de regio geeft mogelijkheid voor eenduidigheid in beheer kazernes door VRGZ Ter voorkoming van de genoemde financiële nadelen voor gemeenten heeft het algemeen bestuur VRGZ vanwege eenduidigheid in aansturing en beheer van personeel, materieel en vastgoed ten behoeve van efficiënte brandweerzorg de intentie uitgesproken om samen met gemeenten te bekijken of de bereidheid aanwezig is alle brandweerkazernes over te doen dragen aan de VRGZ. Daarbij speelt ook de overweging mee dat voor een efficiënt beheer van gebouwen het voordelig kan zijn als er een zekere robuustheid is van het aantal gebouwen dat wordt overgedragen. Gezien de voormelde redenen heeft het algemeen bestuur in april 2013 uitgesproken dat in beginsel er naar wordt gestreefd om (kazerne)gebouwen over te dragen, tenzij er bijzondere redenen zijn om dit niet te doen. De redenen hiervoor zouden kunnen zijn meervoudig gebruik van een kazerne door andere partners. In nauwe samenwerking met gemeenten heeft VRGZ de afgelopen tijd gekeken naar de consequenties van een eventuele overdracht van de brandweerkazernes. Op 19 november 2014 heeft het algemeen bestuur alles overwegende besloten om het voorstel aan gemeenten te doen de kazernes in volle eigendom over te dragen. Voor de kazernes in Buren, Culemborg en Neerijnen-West geldt dat deze naar verwachting tegen genormeerde huur zullen worden gehuurd van de betreffende gemeenten. Samen met de betreffende gemeenten wordt hiervoor een apart voorstel gemaakt. De stukken die de onderleggers zijn geweest voor de regionale besluitvorming vindt u bijgaand als bijlagen 1, 2, 3 en 4. 2

3 Financiën Het hiervoor genoemd voorstel komt er in hoofdzaak op neer dat door de voorgestane overdracht van de brandweerkazernes de budgetten voor kapitaallasten, onderhoudslasten en overige lasten door gemeenten aan VRGZ worden overgedragen. In nauwe samenwerking met ambtelijke vertegenwoordigers van gemeenten is het een en ander berekend en bekeken wat de financiële consequenties zijn voor gemeenten. In Bijlage 1 vindt u op hoofdlijnen het resultaat van deze exercitie. 1. Kapitaallasten Bij de berekening van de kapitaallasten is uitdrukkelijk gekeken naar de financiële positie van gemeenten. In tegenstelling tot een eerdere bestuurlijke afspraak van het algemeen bestuur VRGZ om uit te gaan van genormeerde kapitaallasten in gemeentelijke begrotingen dat zou leiden tot een bedrag van ,-- is gekeken wat een meer reëel rentepercentage zou zijn. Dit betekende een neerwaartse bijstelling met ,--. Dit komt ten goede aan de gemeenten. Vervolgens is in de vergadering van het algemeen bestuur van 25 september 2014 besproken dat deze systematiek van gefixeerde budget-uitnames op langere termijn een nadeel oplevert voor gemeenten, omdat hierbij geen rekening wordt gehouden met een dalende rentelast. Met inachtneming van deze argumentatie heeft het algemeen bestuur VRGZ besloten om bij de uitname van kapitaallasten rekening te houden met de dalende rentelasten vanwege de lineaire afschrijvingsmethode voor de periode tot 2016 totdat de nieuwe verdeelsystematiek van bijdragen van gemeenten aan de VRGZ bekend is. Voor de uitwerking wordt aangehouden dat in de lineaire reeks (jaren ) wordt gerekend met: de boekwaarde op voor de reeds overdragen kazernes (voor het jaar 2014 ontvangen deze gemeenten voor de kapitaallasten 2014 nog een factuur van de VRGZ) de boekwaarde op voor de nog over te dragen kazernes. Dit voorstel leidt tot een dalende reeks rentelasten, zie Bijlage 2. Daarbij moet worden opgemerkt dat in het jaar 2016 de aldus berekende totale kapitaallasten ( ,--) onder het minimaal benodigde kapitaallastenniveau komt van ,-- (Dit bedrag is minimaal nodig op basis van instandhouding van het huidige aantal m 2 bruto vloeroppervlakte tegen genormeerde lasten). Dit minimale niveau is nodig om de kazernes op termijn te kunnen vervangen. Vanaf het jaar 2016 wordt daarom het individuele bedrag per gemeente voor kapitaallasten bevroren. Conclusie: Al met al betekent dit voor de gemeenten vanaf 2016 een voordeel van ,-- ten opzichte van eerdere bestuurlijke afspraken ( , ,--). Voor VRGZ betekent dit dat zij minder geld ontvangt dan eerder is afgesproken. Voor de gemeente Beuningen betekent dit een voordeel van Uitvloeisel van dit voorstel is dat gemeente bijdraagt in de kapitaallasten. 2. Onderhoudslasten In het recente verleden werd bestuurlijk afgesproken dat als uitgangspunt een genormeerd onderhoudsniveau redelijk zou gelden, waarvoor ,-- nodig is. Het blijkt dat in de (gezamenlijke) gemeentelijke begrotingen ,-- beschikbaar is. In Bijlage 3 is weergegeven wat dit concreet betekent. In dit overzicht zijn meegenomen de lasten voor onder meer de kazernes Neerijnen-West en Buren, totaal ,-- Deze kazernes worden echter niet overgedragen. Derhalve blijft over een genormeerd onderhoudsbudget van ,-- voor de over te dragen kazernes. Vervolgens is door het algemeen bestuur VRGZ besloten dat op dit bedrag 15 % dient te worden bezuinigd. Dit betekent in concreto voor de veiligheidsregio een bezuiniging van ,-. Dit wordt aanvaardbaar geacht door de planningshorizon voor bepaling van de gemiddelde onderhoudslasten voor VRGZ bij te stellen van 20 naar 10 jaar. Het verkorten van de planningshorizon, in combinatie met het oprekken van de 3

4 onderhoudscyclus voor dakwerkzaamheden van 20 naar 25 jaar levert de genoemde bezuiniging op. In het algemeen bestuur is besloten dat de genoemde bezuiniging naar rato van inwoneraantallen over de betrokken gemeenten wordt verdeeld. Deze versleuteling vindt u in Bijlage 1, kolom G. Conclusie: Het één en ander betekent dat de gemeenten in 2015 met deze overdracht een gezamenlijk voordeel hebben van ,-- ( ). Voor de VRGZ betekent dit dat zij minder geld ontvangt dan eerder is afgesproken, nm ,--.. De totale omvang van de onderhoudslasten ,-- wordt verdeeld zoals in Bijlage 1, kolom F is weergegeven. Concluderend betekent dit voor de gemeente Beuningen dat zij voor de onderhoudslasten dient bij te dragen. Dit in plaats van de genormeerde onderhoudskosten van , zoals deze staan weergegeven in het Meerjarenonderhoudsplan brandweerkazerne Beuningen Van Heemstraweg 95, Beuningen (bijlage 9). 3. Andersoortige lasten Naast de hiervoor genoemde lasten zijn er kosten voor bijvoorbeeld verzekering, gemeentelijke belastingen, schoonmaak en nutsvoorzieningen. In samenwerking met gemeenten en externe ondersteuning is een overzicht gemaakt van de aard van de eigenaarslasten en de daarbij behorende budgetten die moeten worden overgeheveld. Bijlage 1, kolom H geeft hiervan een totaaloverzicht. Voor de gemeente Beuningen betekent dit dat zij bijdraagt in de overige kosten Resumerend 1, 2 en 3. Voor de gemeente Beuningen betekent dit dat wanneer wordt ingestemd met overdracht van de kazerne(s) dat in totaal jaarlijks wordt overdragen aan VRGZ. Een gespecificeerd overzicht vindt u in Bijlage 5. Kanttekeningen Afspraken huisvesting Tijdens de inventarisatie van kazernes en gemeentelijke kantoorruimtes is gebleken dat op een aantal kleine onderdelen ten aanzien van huisvesting aanvullende afspraken nodig zijn. In bijlage 4 zijn deze afspraken, genummerd 1 tot en met 14, beschreven. De voor de gemeente Beuningen geldende afspraken zijn vastgelegd in de akte van levering, Naar gelang de aard van de aanvullende afspraken is het voorstel deze in een tussen de gemeente en veiligheidsregio nog op te maken notariële akte, de overeenkomst i.v.m. medegebruik gemeentewerf door Veiligheidsregio of de dienstverleningsovereenkomst i.v.m. onderhoudsbeheer kazerne. Met de grootste mogelijke zorgvuldigheid zijn de gegevens door gemeentelijke vertegenwoordigers gecontroleerd. Mocht echter blijken dat er foutieve cijfers zijn gebruikt worden de cijfers naderhand bijgesteld conform de werkelijke cijfers Tijdspad In regionaal verband is door het algemeen bestuur VRGZ afgesproken te bevorderen dat gemeentelijke besluitvorming zodanig plaatsvindt, dat de notariële overdracht uiterlijk 1 april 2015 is afgerond. Na gemeentelijke besluitvorming door de daartoe bevoegde bestuursorganen zullen de notariële akte, de overeenkomst i.v.m. medegebruik gemeentewerf door Veiligheidsregio of de dienstverleningsovereenkomst i.v.m. onderhoudsbeheer kazerne worden ondertekend. Bijlagen 1. Totaaloverzicht budget overdracht van gemeenten aan VRGZ, d.d. 10 november 2014 (at ) 2. Totaaloverzicht overdracht kapitaallasten van gemeenten aan VRGZ, d.d. 10 november 2014 (at ) 3. Financieel overzicht onderhoud (at ) 4. Adviesnota bestuurlijke commissie overige afspraken huisvesting, versie 0.4 (at ) 4

5 5. Gespecificeerd totaaloverzicht budget overdracht van gemeenten aan VRGZ, d.d. 9 december 2014 (at ) 6. (concept) notariële akte van levering (at ) 7. (concept) Overeenkomst i.v.m. medegebruik gemeentewerf door Veiligheidsregio (at ) 8. (concept) Dienstverleningsovereenkomst i.v.m. onderhoudsbeheer kazerne (at ) 9. Meerjarenonderhoudsplan brandweerkazerne Beuningen Van Heemstraweg 95, Beuningen (at ) 10. Bodemonderzoek brandweerkazerne (at ) 11. Energielabel (at ) Routingformulier: AT