Jaarverslag Drugpunt SMAK. Aalter, Knesselare en Maldegem

Transcriptie

1 Jaarverslag 2014 Drugpunt SMAK Aalter, Knesselare en Maldegem.

2 JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 2

3 VOORWOORD 2014 was een jaar in beweging voor Drugpunt SMAK. Enerzijds werd onze regio door de uitstap van Maldegem danig verkleind en was het afwachten welke impact dit zou hebben op onze resultaten. De uitstap van Maldegem heeft bovendien gezorgd voor een naamverandering van de dienst. Voordien stond Drugpunt SMAK voor Samenwerking Maldegem Aalter Knesselare. Na de uitstap van de gemeente Maldegem besliste het beheerscomité om de naam te veranderen naar Samenwerking Middelengebruik Aalter Knesselare. De focus van ons aanbod ligt dus op het gebruik van middelen, zowel legale als illegale, en niet enkel op het misbruik van middelen. Anderzijds is de personeelsbezetting sinds oktober 2014 veranderd van 1fte naar 2x ½ fte. Dit heeft een enorme meerwaarde in polyvalentie en back-up, maar zorgt er eveneens voor dat we op verschillende vlakken moeten leren samenwerken was eveneens het jaar waarin we het Lokaal Drugoverleg en het Lokaal Overleg Opvoedingsondersteuning lieten samenvloeien in het Lokaal Overleg Middelengebruik Aalter Knesselare. Dit houdt in dat het overleg inhoudelijk is uitgebreid in thema s en dat we ons binnen het overleg richten op het algemeen psychosociaal welbevinden van de inwoners van Aalter en Knesselare. De sterke groei in aantal aanwezige partners en sectoren op het overleg toont aan dat we door deze uitbreiding een ruimere doelgroep aanspreken. Dit komt onze lokale inbedding en structurele samenwerking met een grote diversiteit aan partners enkel ten goede. Bijkomend, maar zeker niet in het minst, heeft ook de 6de staatshervorming een potentiële invloed op het lokale drugsbeleid. Het regeerakkoord van de Vlaamse regering voor stelt dat de Provincies niet langer persoonsgebonden bevoegdheden kunnen uitoefenen. Waarschijnlijk zal het niet meer mogelijk zijn voor de Provincie om te investeren in netwerking en lokale preventie vanaf Hoe dit geconcretiseerd zal worden is nog zeer onduidelijk. Voor Drugpunt SMAK is het dan ook de uitdaging om voldoende te blijven aantonen welke meerwaarde de dienst heeft voor de aangesloten lokale besturen. We willen hier een antwoord op geven door blijvend kwalitatief te werken en door een duidelijke en transparante communicatie te voeren naar het beleid. Onze sterke lokale inbedding, zeer klantgerichte dienstverlening en nauwe structurele samenwerking met zowel de lokale partners als de lokale besturen zijn hierin zeker een meerwaarde. Dit jaarverslag vermeldt alle activiteiten en campagnes die Drugpunt SMAK, preventiedienst heeft verwezenlijkt tijdens het jaar In september 2014 keurde de Provincieraad een nieuw reglement goed dat de subsidiëring van Drugpunt regelt. Nieuw binnen het reglement is dat de subsidiëring per kalenderjaar gebeurt. De Provincie verwacht eveneens dat er jaarlijks een rapport komt van de werking, gebaseerd op eenduidige registratie van alle Drugpunten, via het kwaliteitszorgsysteem dat werd uitgewerkt door het Provinciaal Steunpunt Lokaal Overleg en Vroeginterventie. Voor het eerst ligt hier voor u een jaarverslag van Drugpunt SMAK met dezelfde vormgeving en dezelfde criteria als de andere Drugpunten. Dit jaarverslag wordt onderverdeeld in drie grote luiken. In eerste instantie gaan we dieper in op de organisatie, met name Drugpunt SMAK, preventiedienst. Vervolgens wordt het luik preventie uitvoerig besproken. Ten slotte wordt er ook dieper ingegaan op het luik vroeginterventie. JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 3

4 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave... 4 Contact... 4 Organisatie... 5 Preventie: de bevolking verantwoord en kritisch leren omgaan met genotsmiddelen... 8 Vroeginterventie: begeleiding bieden bij jongeren en hun omgeving met beginnende probleemvorming m.b.t. genotsmiddelen en doorverwijzing indien nodig...16 CONTACT DRUGPUNT SMAK PREVENTIEWERKERS Joachim De Paepe Jasmien Vandorpe smak@drugpunt.be KANTOORADRES Europalaan Aalter WEBSITE CORRESPONDENTIEADRES TELEFOONNUMMERS Europalaan Aalter en Maldegemseweg Knesselare JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 4

5 ORGANISATIE MISSIE EN VISIE Drugpunt wil problemen door druggebruik helpen voorkomen. Als laagdrempelige dienst werkt Drugpunt lokaal op een kwaliteitsvolle manier aan twee belangrijke strategische doelstellingen: preventie en vroeginterventie. Via preventie wil Drugpunt de bevolking verantwoord en kritisch leren omgaan met genotsmiddelen. Dit gebeurt via het informeren, sensibiliseren en specifieke doelgroepen meer vaardigheden en weerbaarheid laten ontwikkelen. Daarnaast werkt Drugpunt ook naar intermediairs via het geven van vorming of door hen bij te staan in het ontwikkelen van een drugbeleid. Via vroeginterventie wil Drugpunt begeleiding aanbieden aan beginnende gebruikers met bijzondere aandacht voor de vertrouwelijkheid. Drugpunt streeft naar maximale afstemming, samenwerking met en ondersteuning van alle betrokken lokale organisaties en actoren. Drugpunt brengt daarom mensen samen in het lokaal drugoverleg. De visie gaat uit van een brede invulling van het begrip "drugs", waaronder zowel legale als illegale genotsmiddelen verstaan worden. Ook aan aanverwante fenomenen als gokken en gamen wordt aandacht besteed. De verschillende Drugpreventiediensten nemen actief deel aan de provinciale ondersteuningsstructuur die in opdracht van het Oost-Vlaamse provinciebestuur werd opgezet. Deze ondersteuning wordt georganiseerd door het Provinciaal Steunpunt voor Lokaal Overleg en Vroeginterventie. ORGANIGRAM Drugpunt is een intergemeentelijke preventiedienst met Aalter als beherende gemeente en Knesselare als aangesloten gemeente. Inhoudelijk wordt Drugpunt aangestuurd door een gezamenlijk lokaal drugoverleg. Het beheerscomité bekrachtigt al dan niet de suggesties van het lokaal drugoverleg. BEHEERSCOMITÉ Het beheerscomité is het centrale beheersorgaan van Drugpunt. Ieder gemeentebestuur heeft een vertegenwoordiger. Daarnaast zetelen volgende personen ook in het beheerscomité: de preventiewerkers: Joachim De Paepe en Jasmien Vandorpe een verantwoordelijke politiek vertegenwoordiger van elke gemeente: Bieke De Neve (Aalter), Fons De Neve (Knesselare) en Valerie Taeldeman (Maldegem) een ambtenaar van de bevoegde provinciale administratie: Bert Mostien een medewerker van het Provinciaal Steunpunt Lokaal Overleg en Vroeginterventie: An Schelpe Het beheerscomité kwam in keer samen. JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 5

6 PERSONEEL Drugpunt SMAK heeft 1 VTE in dienst. Voor het jaar 2014 werd dit hoofdzakelijk opgenomen door 1 drugspreventiewerker. Sinds oktober 2014 zijn er 2 drugspreventiewerkers die elk een halftijdse functie opnemen bij Drugpunt SMAK. HUISVESTING Drugpunt SMAK heeft een vast bureau in het gemeentehuis van Aalter, ingebed in de cel Welzijnszaken, doordat Aalter de beherende gemeente is. In het gemeentehuis van Aalter heeft Drugpunt SMAK een eigen gespreksruimte met infotheek en zijn er nog een aantal andere gespreksruimtes die kunnen gebruikt worden. In het Sociaal Huis van Knesselare is er ook een ruimte voorzien die Drugpunt SMAK kan gebruiken. DRUGPUNTSAMENWERKING Er is een structurele samenwerking tussen de verschillende Drugpunten in de provincie Oost- Vlaanderen. Deze samenwerking kwam tot stand na de vaststelling dat de verschillende drugpreventiediensten een gelijkaardige visie en werking hadden en er op regelmatige basis teamoverleg plaats vond. Met de Drugpuntsamenwerking willen we komen tot een betere PR, hogere kwaliteit en betere en eenduidige dienstverlening. Daartoe zijn een aantal afspraken gemaakt, waaronder een engagementsverklaring getekend door de beheerders van elk Drugpunt. Op regelmatige basis komen alle Drugpuntmedewerkers samen op een teamvergadering (TiP). Daar worden afspraken in consensus genomen om Drugpunt verder uit te bouwen, casussen besproken, projecten gedeeld... De Drugpunten hebben zich geëngageerd om prioriteit te geven aan deze ondersteuningsstructuur en actief mee te werken. Voor de concrete uitwerking van een aantal onderwerpen werden werkgroepen in het leven geroepen. Dit maakt een vlottere werking en meer beperkte werkdruk mogelijk. De teamvergadering maakt jaarlijks een D-plan op waarin de doelstellingen die door de werkgroepen bereikt willen worden, omschreven staan. Zo blijft het geheel overzichtelijk en beheersbaar. Drugpunt SMAK nam deel aan volgende werkgroepen in 2014: - Werkgroep kwaliteit: Deze werkgroep staat in voor het up-to-date houden van het kwaliteitshandboek voor Drugpunt, het kwaliteitsopvolgingssysteem verder uitwerken, het begeleiden van de gezamenlijke registratie en het uitwerken van de teamdag. - Werkgroep vroeginterventie: De werkgroep vroeginterventie bespreekt de vroeginterventiemethodiek in al zijn aspecten. Het afgelopen jaar werden afspraken gemaakt rond dossierbeheer. Er werd een kadertekst opgesteld om duidelijke en volledige info te geven aan de cliënt en er werd nagedacht over een tevredenheidsbevraging voor de doorverwijzers. - Werkgroep PR (De werkgroep bleef actief tot de evaluatie van de studiedag, nadien stopte de werkgroep). Deze groep zorgde dat de Studiedag van Drugpunt op een goede manier verliep. JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 6

7 ACTIEPLAN Als direct gevolg van de samenwerking van de Drugpunten werd een gemeenschappelijk actieplan uitgewerkt om de werking van Drugpunt transparant te maken. De doelstellingen zijn dezelfde voor alle Drugpunten, de acties worden lokaal bepaald. Het actieplan wordt als basis gebruikt voor dit rapport en om het beheerscomité duidelijk te informeren. WERKEN MET I-PLAN Kwalitatieve drugpreventie wordt planmatig uitgewerkt. Drugpunt maakt daartoe gebruik van het I- plan, een methodiek ontwikkeld door VAD. REGISTRATIE Om het werk van Drugpunt tastbaar te maken, maakt Drugpunt gebruik van verschillende registratiemethoden. De registratie is gebaseerd op het kwaliteitshandboek, dat op de verschillende actiedomeinen van Drugpunt indicatoren zocht om de werking zichtbaar te maken. Het nieuw provinciaal reglement hecht veel belang aan deze registratie. Preventie wordt geregistreerd in Ginger, een Vlaams online registratieprogramma ontwikkeld en beheerd door VAD. Vroeginterventie wordt geregistreerd via een online registratieprogramma, dat minimale, geanonimiseerde gegevens verzamelt over het vroeginterventieaanbod. Dat registratieprogramma werd ontwikkeld en wordt beheerd door het Provinciaal Steunpunt Lokaal Overleg en Vroeginterventie. JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 7

8 PREVENTIE: DE BEVOLKING VERANTWOORD EN KRITISCH LEREN OMGAAN MET GENOTSMIDDELEN DE BEVOLKING HEEFT KENNIS MET BETREKKING TOT GENOTSMIDDELEN EN HET GEBRUIK ERVAN Productinformatie is niet de voornaamste focus van Drugpunt. Het is niet omdat je kennis hebt over drugs dat je er ook verstandig mee omgaat. Desalniettemin is een basiskennis zinvol. Op contactmomenten met jongeren en ouders merken we dat die basiskennis niet steeds aanwezig is. Vandaar dat er bij ieder initiatief getoetst wordt naar deze kennis en waar nodig gecorrigeerd wordt. WEBSITE Een belangrijk instrument hierbij is de website van Drugpunt. In 2014 konden we rekenen op 5807 unieke bezoekers die in 7765 sessies pagina's bezochten. Om de website attractief te houden, dienen er regelmatig nieuwe nieuwsberichten op gepost te worden. Drugpunt postte in nieuwsberichten. LOKALE PERS Naast de website wordt ook gebruik gemaakt van de lokale pers en het lokaal infoblad om informatie over genotsmiddelen of Drugpunt bekend te maken. In 2014 werden over volgende thema s artikels gepubliceerd op 9143 exemplaren in TotAalter dat wekelijks verschijnt en op 3800 exemplaren in Netwerk dat maandelijks verschijnt: De week van de opvoeding Infoavond over gamen: What s in a game? Rookstop en wereldantirookdag De campagne Effe uitblazen Infosessie rookstop De campagne Maak jezelf geen blaasjes wijs In 2014 werden 7 artikels gepubliceerd in TotAalter In 2014 werden 5 artikels gepubliceerd in Netwerk In 2014 werden 4 artikels gepubliceerd via de lokale pers FOLDER Dankzij de Drugpuntsamenwerking werd een mooie drugpuntfolder gemaakt. Deze folder is te verkrijgen in alle openbare diensten van elke gemeente. INFOTHEEK Drugpunt beschikt eveneens over een goed gedocumenteerde infotheek. Mensen die op zoek zijn naar specifieke informatie kunnen terecht bij Drugpunt. In 2014 kwamen 5 scholieren aankloppen bij Drugpunt voor informatie voor een schooltaak. JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 8

9 INFOSTAND Drugpunt kan een infostand verzorgen op bepaalde evenementen. Daarbij wordt de werking van Drugpunt toegelicht, is er productinformatie voor handen of wordt een bepaalde campagne voorgesteld. De infostand werd in 2014 op 2 plaatsen opgesteld. Met al deze activiteiten en campagnes rond PR heeft Drugpunt SMAK in mensen bereikt. DE BEVOLKING IS GESTIMULEERD TOT EEN VERANTWOORDE OMGANG MET GENOTSMIDDELEN Dankzij het lokaal drugoverleg kan Drugpunt sensibiliserende campagnes ontwikkelen, die vele mensen bereiken. Drugpunt heeft in mensen bereikt met sensibiliserende campagnes. Dit gebeurt via volgende projecten: FEESTWIJZER Binnen het concept "Feestwijzer" wordt ondersteuning geboden aan organisatoren van fuiven en evenementen in de regio Aalter/Knesselare. Enerzijds wordt er advies gegeven over de huidige alcohol- en rookwetgeving en tips aan organisatoren hoe ze hier in de praktijk best mee kunnen omgaan. Dit adviesmoment is structureel ingebed tijdens de coördinatievergadering die georganiseerd wordt door de gemeente. Indien er geen coördinatievergadering gepland is voor een evenement, kan er steeds op eigen initiatief contact opgenomen worden met de drugpreventiewerkers. Anderzijds worden een aantal ondersteunende materialen gratis ter beschikking gesteld die kunnen helpen om tijdens een evenement de alcohol- en rookwetgeving goed na te leven. Deze ondersteunende materialen kunnen zijn: polsbandjes, banners rond de alcoholwetgeving, rookpictogrammen, barbriefing en stand van Drugpunt. Deze campagne is ontwikkeld door Drugpunt SMAK en wordt gebruikt in Drugpunt SMAK. Andere Drugpunten gebruiken eveneens -een deel van- dit concept en materialen, maar niet onder dezelfde naam. In 2014 werden polsbandjes verdeeld en werden er 17 coördinatievergaderingen bijgewoond. MAAK JEZELF GEEN BLAASJES WIJS Wie op restaurant gaat, krijgt tijdens de BOB- campagne, een gratis alcoholtester aangeboden. Met deze tester kan men zelf nagaan of men te veel gedronken heeft om nog met de wagen te rijden. De alcoholtesters zijn eenvoudig te gebruiken en geven een goede indicatie. Maak jezelf geen blaasjes wijs stelt twee perspectieven centraal: Enerzijds is er het veiligheidsperspectief waarmee we de restaurantbezoekers willen sensibiliseren rond de problematiek van alcohol in het verkeer. Het gebruik van alcohol in het verkeer beogen we te ontraden door mensen te wijzen op hun eigen verantwoordelijkheid en door hen een beter inzicht te verschaffen in het effect van het alcoholgebruik. JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 9

10 Anderzijds is er het gezondheidsperspectief dat verantwoord gebruik van alcohol vooropstelt. De actie wil de restaurantbezoeker dus ook laten stil staan bij de gevolgen van alcoholgebruik op hun gezondheid. Om hieraan te beantwoorden worden enkele tips voor veilige en gezonde feesten verspreid. Deze campagne is ontwikkeld door Drugpunt SMAK, in samenwerking met de politiezone Aalter/Knesselare. Tijdens de eindejaarscampagne namen 22 restaurants deel en werden in totaal ongeveer mensen bereikt. QUALITY NIGHTS Het Quality Nights Charter is een overeenkomst tussen VAD/De DrugLijn, uitbaters van uitgaansgelegenheden of promotoren van dance events, één of meerdere lokale of regionale preventiepartner(s) en de lokale overheid. Met de ondertekening van het Quality Nights Charter maken uitgaansgelegenheden of dance events duidelijk dat ze begaan zijn met het welzijn van hun klanten. Ze engageren zich om minimum zes gezondheidsservices aan te bieden aan hun publiek en dragen zo bij aan een veiligere en gezondere uitgaanslocatie. De zes basisservices zijn: opleiding van personeel; beschikbaarheid van informatie over diverse gezondheidsthema s; beschikbaarheid van condooms; beschikbaarheid van oordopjes en decibelmeter; beschikbaarheid van gratis water (indien nodig); initiatieven die veilig verkeer bevorderen. In 2014 implementeerde Drugpunt SMAK het Quality Nights Charter op het swimsuitfestival. Hierbij werden 4127 bezoekers gesensibiliseerd rond verantwoord fuifgedrag en verantwoord omgaan met alcohol in het verkeer; EFFE UITBLAZEN In 2014 werden 98 jongeren rechtstreeks bereikt met deze campagne. WERELDDAG ANTITABAK Een rijbewijs behalen is voor elke jongere een belangrijk moment. Van dit moment wil Drugpunt gebruik maken om jongeren preventief in te lichten over het gebruik van alcohol. Elke jongere krijgt bij het afhalen van het rijbewijs in het gemeentehuis gratis een alcoholtester, een sleutelhanger en een postkaart met daarop preventieve tips over alcoholgebruik tijdens het uitgaan. Deze campagne is ontwikkeld door Drugpunt SMAK en wordt gebruikt door Drugpunt SMAK en Drugpunt Wetteren, Wichelen, Laarne. Op de werelddag antitabak ondersteund Drugpunt SMAK een actie gericht naar de algemene bevolking. In 2014 werd dit voltooid door de ondersteuning van een initiatief van de Sociale Raad van Aalter. JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 10

11 SPECIFIEKE DOELGROEPEN ONTWIKKELEN MEER VAARDIGHEDEN EN WEERBAARHEID Een grote meerwaarde van een lokale preventiedienst is dat lokale mensen heel dichtbij deskundig advies kunnen krijgen omtrent de thematiek. Het blijkt ook dat deze lokale intermediairs de weg vinden naar Drugpunt. In 2014 zijn er 90 korte info en hulpvragen behandeld door Drugpunt. Drugpunt organiseert preventieactiviteiten op maat van de doelgroep en volgens hun behoeften. Het kan dat deze activiteiten, eens ze ontwikkeld zijn, uitgevoerd worden door opgeleide intermediairs, maar het is ook mogelijk dat Drugpunt deze activiteiten zelf uitvoert. Enkel door de aanwezigheid van Drugpunt kunnen deze activiteiten verwezenlijkt worden. In 2014 zijn 1856 mensen actief bereikt met doelgerichte preventieactiviteiten. Dit gebeurt via volgende projecten: WHAT'S IN A GAME? Om meer zicht te krijgen op het fenomeen gamen nam Drugpunt een enquête af van scholieren basis en secundair onderwijs. Van deze data wordt steeds een rapport gemaakt. Na analyse van de resultaten uit de bevraging kan een infoavond georganiseerd worden om ouders te informeren en handvatten te geven. Deze campagne is ontwikkeld door Drugpunt SMAK en wordt gebruikt door Drugpunt SMAK, Drugpunt Leie en Schelde en Drugpunt Lokeren, Berlare, Zele. In 2014 namen 14 lagere scholen uit Aalter, Knesselare en Maldegem deel aan de enquête. In totaal werden 961 leerlingen bereikt uit het 4 de, 5 de en 6 de leerjaar. LOL ZONDER ALCOHOL LOL zonder alcohol is een educatief project voor leerkrachten 3de graad lager onderwijs om met leerlingen te werken rond alcohol. Het project werd ontwikkeld door VAD en wordt gebruikt en/of gepromoot door Drugpunt Leie en Schelde, SMAK, Rhode en Schelde, Wetteren Wichelen en Laarne. In 2014 namen 8 lagere scholen deel en bereikte Drugpunt SMAK 269 leerlingen. VLUCHT NAAR AVATAR Vlucht naar avatar is een lespakket voor de 3de graad lager onderwijs om met leerlingen te werken rond gamen. Het project werd ontwikkeld door VAD en is gebruiksklaar sinds november Het pakket wordt gebruikt en/of gepromoot door Drugpunt Leie en Schelde, SMAK, Rhode en Schelde, Wetteren Wichelen en Laarne. JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 11

12 UNPLUGGED Unplugged is een lespakket dat ontwikkeld werd door De Sleutel voor leerlingen van de 1 ste graad. Het lespakket biedt een schat aan ideeën, oefeningen en lesinhouden voor het samenstellen van een projectdag of week rond het thema alcohol en drugs. In 2014 kregen 216 leerlingen het lessenpakket Unplugged. MAAT IN DE SHIT 'Maat in de shit' is een lespakket om met leerlingen van de 2de graad secundair onderwijs te werken rond cannabis. Het pakket werd geactualiseerd op basis van de nieuwe VOET. De invalshoek 'vriendschap en relaties' maakt het mogelijk een brug te slaan tussen werken rond de cannabisthematiek enerzijds en een bredere aanpak, gericht op het ondersteunen van normen en vaardigheden anderzijds. De lerarenhandleiding 'Maat in de shit' bevat tal van methodieken rond communicatievaardigheden en beschermende sociale normen. Het pakket bestaat uit een leerkrachtenhandleiding, een leerlingenbrochure, een flyer voor de leerlingen en een affiche. In 2014 bereikte Drugpunt SMAK 245 personen met Maat in de Shit. FUIFSTEWARDS Het gemeentebestuur Aalter organiseerde in 2014 samen met jeugdcentrum Kadans, de Regionale Jeugddienst en de jeugddiensten van Eeklo en Maldegem een opleidingstraject tot fuifsteward voor jeugdwerkers. Het opleidingstraject bestond uit drie sessies verspreid over drie dagen in de drie organiserende gemeenten. In 2014 stonden volgende thema s centraal: brandveiligheid, grensoverschrijdend gedrag en crowd control-buurtoverlast. Drugpunt SMAK gaf tijdens de sessie grensoverschrijdend gedrag meer uitleg over hoe om te gaan met drank- en druggebruik en bereikte hiermee 24 jeugdwerkers. ALS KLEINE KINDEREN GROOT WORDEN Als kleine kinderen groot worden is een vorming voor ouders van tieners over uitgaan, tabak, alcohol en drugs. Omgaan met jonge tieners (10 tot 15 jaar) is niet simpel voor ouders en andere opvoeders. Een aantal verleidingen komen op zijn of haar pad waar ouders hun kinderen zo ver mogelijk vandaan willen houden. Maar dat is niet altijd mogelijk Hoe kunnen ouders hun kind verstandig leren omgaan met alcohol? Hoe kunnen ouders voorkomen dat hun kinderen tabak of drugs gaan gebruiken? Hoe maak je afspraken over uitgaan? Ook al ervaart men dat niet altijd zo, ouders hebben heel wat in huis om tieners te helpen gezonde keuzes te maken. Erover praten en grenzen stellen is de basis. Dat klinkt misschien eenvoudig, maar is het niet altijd. De vorming Als kleine kinderen groot worden' wil ouders helpen om hierin hun weg te zoeken. JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 12

13 Aan de hand van filmpjes en voorbeelden bieden we tips en tricks om met je kind in gesprek te gaan, op de manier die best bij jou past. In 2014 bereikte Drugpunt SMAK 85 personen verspreid over 3 infoavonden. GAMEN In 2014 werden 2 infoavonden rond gamen georganiseerd. Drugpunt SMAK bereikte hiermee 56 personen. INTERMEDIAIRS ONTWIKKELEN MEER KENNIS EN VAARDIGHEDEN Drugpunt is een lokaal expertise centrum rond het thema genotsmiddelen. Er zijn heel wat overlegplatformen die graag van deze lokale expertise gebruik maken. Aanwezig zijn op overleg is voor Drugpunt nodig om een draagvlak te creëren voor eigen acties en visie en om via netwerking mensen te laten samenwerken. Drugpunt SMAK bereikte in Intermediairs In 2014 werden 284 intermediairs bereikt via overleg waarbij Drugpunt structureel aanwezig is en werden er 75 intermediairs bereikt via overleg waarbij Drugpunt ad hoc aanwezig is. In 2014 werden 36 intermediairs bereikt d.m.v. het aanbieden van consult en advies. In 2014 werden 6 intermediairs bereikt d.m.v. het aanbieden van coaching en werden 269 intermediairs bereikt d.m.v. het aanbieden van vorming. Zo werd o.a. op 20 november 2014 WorkShop georganiseerd in samenwerking met Drugpunt Leie & Schelde met als thema pesten. Sinds augustus 2013 inventariseert Drugpunt SMAK de meldingen over gebruikte injectienaalden die worden gevonden op het grondgebied. Hiervoor werkt de dienst nauw samen met de politiezone Aalter/Knesselare en met de cel Middelenbeheer van de gemeente Aalter. Door deze inventarisering kunnen we mogelijke probleempunten in kaart brengen en structurele oplossingen voorstellen. In 2013 bleek bijvoorbeeld dat er veel injectienaalden werden gevonden aan het oud clublokaal van de tennis, waarop we hebben voorgesteld om daar een licht met bewegingsdetector te plaatsen om gebruikers af te schrikken. In 2014 organiseerde Drugpunt SMAK, in samenwerking met het MSOC Gent een training voor alle medewerkers van Aalter proper en van de groendienst om hen aan te leren op welke manier ze best omgaan met gevonden injectienaalden. Bijkomend werden beschermende handschoenen ter beschikking gesteld van het personeel en zijn er in de wagens van Aalter proper containers om injectienaalden veilig op te bergen. Dit initiatief toont de duidelijke meerwaarde van de lokale inbedding van onze dienst. Deze lokale inbedding zorgt er voor dat we knelpunten zeer snel kunnen detecteren en gericht antwoord kunnen bieden aan mogelijke problemen. In 2014 werkten alle Drugpunten samen om de studiedag van Drugpunt tot een goed einde te brengen. De studiedag Drugpunt, sterk in preventiewerk: uitdagingen voor vandaag en morgen ging door op 21 februari 2014 in het PAC te Gent. Er werden 104 mensen (intermediairs) bereikt. De preventiewerker van Drugpunt SMAK was één van de sprekers en benadrukte het belang van lokale inbedding in het ontwikkelen van gerichte JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 13

14 preventiecampagnes op maat van specifieke doelgroepen. De deelnemers gaven unaniem aan zeer tevreden te zijn over de inhoud van de studiedag en vonden de inhoud zeer relevant en bruikbaar voor hun eigen praktijk. Drugpunt was goed vertegenwoordigd en de netwerking naderhand was een succes. VERSCHILLENDE ORGANISATIES ZIJN GESTIMULEERD EN ONDERSTEUND IN HET UITVOEREN VAN EEN DRUGBELEID. Driejaarlijks kunnen scholen zich inschrijven voor de leerlingenbevraging van VAD. Als de school nadien deelneemt aan een vormingssessie rond de bevraging kunnen ze het rapport van de bevraging specifiek voor hun school krijgen. Ondanks de vorming is het niet altijd evident voor een school om met het rapport aan de slag te gaan. Drugpunt biedt ondersteuning om de resultaten om te zetten in concrete acties op vlak van handhaving, preventie en leerlingenbegeleiding. Dit jaar werd hier rond gewerkt met Emmaüs Aalter. Sinds enkele jaren doet VAD beroep op Drugpunt voor het verkennend gesprek op school wanneer een school wil deelnemen aan de bevraging. Verder werden in 2014 volgende organisaties ondersteund bij het ontwikkelen van een drugbeleid: Emmaüs Aalter Jeugdcentrum De Priezze Jeugdcentrum Kadans In totaal werden in intermediairs bereikt d.m.v. het ondersteunen om te komen tot een drugbeleid. VERSCHILLENDE ACTOREN BUNDELEN HUN COMPETENTIES BINNEN EEN LOKAAL NETWERK. Het lokaal drugoverleg is de motor van de Drugpuntwerking. Met de lokale intermediairs vanuit verschillende sectoren (OCMW, politie, onderwijs, ouders, gemeente, jeugd,...) wordt stil gestaan bij de lokale noden en wordt er naar concrete, haalbare antwoorden gezocht. In 2014 kwam het lokaal drugoverleg 5 keer samen, 4 keer in Aalter/Knesselare en 1 keer in Maldegem, met volgende aanwezige sectoren: OCMW Politie Onderwijs Gemeente Jeugd Therapeut JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 14

15 Psycholoog Logo Gezond+ In totaal waren 57 personen aanwezig, verdeeld over de 5 vergaderingen. Volgende activiteiten werden georganiseerd vanuit het lokaal drugoverleg en volgende thema s werden besproken: Opvoedingsondersteuning: uitwerken van een concept rond de Vlaamse week van de opvoeding Doelstellingenplan 2015: concrete doelen werden geformuleerd die het lokaal drugoverleg wil realiseren in 2015 Welzijnsinfo: suïcidecijfers in Vlaanderen, voorstelling resultaten enquête over gamen in het lager onderwijs, pesten Voorstellen jaarverslag en preventieactiviteiten Drugpunt SMAK JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 15

16 VROEGINTERVENTIE: BEGELEIDING BIEDEN BIJ JONGEREN EN HUN OMGEVING MET BEGINNENDE PROBLEEMVORMING M.B.T. GENOTSMIDDELEN EN DOORVERWIJZING INDIEN NODIG. VROEGINTERVENTIE WORDT AANGEBODEN, ZOALS BESCHREVEN IN DE BROCHURE: "VROEGINTERVENTIE ALS EERSTELIJNSHULP BINNEN EEN LOKAAL DRUGPREVENTIEBELEID" Drugpunt SMAK startte in vroeginterventiebegeleidingen op. Deze cijfers gaan enkel om de mensen die ook effectief face to face gezien worden binnen de modules, zoals omschreven in de brochure: Vroeginterventie, als eerstelijnshulp binnen een lokaal drugpreventiebeleid. Hierbij worden de mensen geteld die een afgeronde vroeginterventiemodule volgden in We nemen de evaluatiedatum als criterium. Er zullen begeleidingen zijn die opgestart werden in 2014, maar nog niet afgerond zijn in Deze begeleidingen worden opgenomen in Vroeginterventiemodules Individuele vroeginterventie voor ouders 11 Info- en adviesgesprek 11 Individuele vroeginterventie voor jongeren met beginnend gebruik Doorverwijsgesprek 5 Individuele vroeginterventie voor jongeren met 5 regelmatig gebruik Proefzorg 2 Individuele vroeginterventie i.f.v. gokken 1 Individuele vroeginterventie i.f.v. gamen 1 Resultaten 10 We merken dus ook in 2014 opnieuw een stijging in het aantal begeleidingen. Enerzijds komt dit door de betere naambekendheid van de dienst bij de algemene bevolking. Dit blijkt uit het aantal mensen die zich uit eigen initiatief aanmelden. Anderzijds werpen de investeringen die we deden om structureel overleg te plannen met de voornaamste doorverwijzers (politie, onderwijs, OCMW) eveneens hun vruchten af. We merken ook dat de verhuis van het OCMW van Aalter zorgt voor een groei in het aantal doorverwijzingen vanuit het OCMW Aalter. JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 16

17 Evolutie in het aantal begeleidingen Drugpunt hecht veel belang aan het bewaken van een kwalitatief hoogstaand aanbod. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat begeleiders die feedback krijgen van hun cliënten duidelijk betere resultaten boeken in hun begeleidingen. Drugpunt kiest ervoor om cliëntenfeedback systematisch te integreren in elke begeleiding via het systematisch afnemen van de ORS en de SRS van Scott Miller en dit te bespreken met de cliënt. Deze monitoring is een goede methode om zowel de effectiviteit als de doelmatigheid van de begeleiding te vergroten. Het instrument zorgt eveneens voor het expliciteren van de relatie tussen begeleider en cliënt, wat een beeld biedt van de tevredenheid van cliënt en waar op microniveau kan mee gewerkt worden. Sinds de start op 1 juli 2014 werd in alle begeleidingen de ORS en SRS afgenomen en geregistreerd. Tijdens een eerste gesprek met Drugpunt wordt met de cliënt een kadertekst overlopen, waarbij hij/zij geïnformeerd wordt over het begeleidingsaanbod: wat kan Drugpunt aanbieden, wat wordt van de cliënt verwacht, De kadertekst biedt duidelijkheid, een essentiële factor voor de tevredenheid van een cliënt. Drugpunt engageert zich om snel op de bal te kunnen spelen en om bij elke aanmelding de cliënt een gesprek te kunnen aanbieden binnen de eerste drie werkdagen. DE BEVOLKING EN INTERMEDIAIRS KENNEN HET VROEGINTERVENTIEAANBOD EN DOEN EEN BEROEP OP DE ONDERSTEUNING VAN DRUGPUNT. Het is bij vroeginterventie zeer belangrijk dat de doorverwijzers blijvend op de hoogte gehouden worden en warm gehouden worden om door te verwijzen. Dit gebeurt via persoonlijke contacten, maar ook door vroeginterventie voor te stellen op specifieke fora. Zo stelde Drugpunt SMAK de vroeginterventiewerking in 2014 voor op: De website van Drugpunt SMAK De studiedag Lokaal drugoverleg De folder Preventiecampagne, infoavond, Infostand Ouderraad, jeugdraad, Structureel overleg met politie, OCMW, zelfstandig therapeuten en onderwijs JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 17

18 Hierbij een overzicht van de doorverwijzers van de vroeginterventie voor 2014: Doorverwijzers Eigen initiatief 13 OCMW 8 School 7 Huisarts 4 Justitie 2 Ouders 2 Politie 2 CLB 1 Collega 1 Jeugddienst 1 Wagenschot 1 Psycholoog 1 Therapeut 1 Vriend(in) 1 Werkgever 1 Resultaten ER IS EEN STRUCTURELE SAMENWERKING MET GESPECIALISEERDE HULPVERLENING EN MET LOKALE DIENSTEN IN FUNCTIE VAN DOORVERWIJZING VAN CLIËNTEN. Drugpunt SMAK kan doorverwijzen. Daartoe worden ook regelmatig contacten onderhouden met hulpverleningsdiensten. In 2014 werden 5 cliënten doorverwezen naar andere hulpverleningsdiensten. 1 cliënt werd doorverwezen naar CGG Eclips, twee cliënten naar een zelfstandig therapeut uit de regio wegens bijkomende psychische problematiek en twee cliënten naar een residentiële voorziening binnen de verslavingszorg. JAARRAPPORT 2014 DRUGPUNT SMAK 18