Aan de slag met de leerlingenbevraging

Transcriptie

1 Aan de slag met de leerlingenbevraging

2 Programma Introductie Resultaten VAD- leerlingenbevraging Actieplan DOS

3 Introductie Vlaams Expertisecentrum Alcohol en andere Drugs Preventie en hulpverlening Methodiek ontwikkeling Netwerken (koepel AnD sector) Informatieverstrekking Studie en onderzoek Centra voor Alcohol- en andere Drugproblemen - Ambulante hulpverlening - Straathoekwerk - Preventie en documentatiecentrum - Coaching - Vorming en training - Overleg en netwerken - Specifieke projecten

4 Kennismaking Wat is je functie op school en binnen DOS? Stand van zaken DOS? Welke vragen heb je? Wat zijn je verwachtingen voor vandaag?

5 Resultaten VAD-leerlingenbevraging Opbouw van het rapport Resultaten deel 1 Tendensen middelengebruik bij jongeren Resultaten deel 2

6 Opbouw van het Rapport INHOUDSTAFEL: Resultaten van de leerlingenbevraging 1 kenmerken van de leerlingenbevraging 2 middelengebruik 3 de leefwereld van de leerlingen 4 de school Aan de slag met de leerlingenbevraging 1 regelgeving 2 begeleiding 3 educatie 4 structurele maatregelen

7 Opbouw van het rapport Tijdsindeling Nooit Ooit Niet laatste jaar Laatste jaar Occasioneel Laatste maand Regelmatig Occasioneel gebruik = minder dan 1 keer per week Regelmatig gebruik = minstens 1 keer per week

8 Opbouw van het rapport Tabellen 1 ste graad Nooit Ooit Laatste jaar Laatste maand 2 de graad 3 de graad Jongens Meisjes Totaal

9 Deel 1 Resultaten Eigen middelengebruik en middelen in de leefwereld Bekijk de tabellen uit: deel 2: middelengebruik deel 3: de leefwereld van de leerlingen Wat valt op? Herken je de resultaten voor jouw school? Waar heb je vragen bij? Wat zie je als mogelijk aandachtspunt? Wat zie je als positief punt? de resultaten uit deel 4 rond DOS komen later aan bod

10 Deel 1 Resultaten Eigen middelengebruik en middelen in de leefwereld Het eigen middelengebruik: - Vanaf wanneer experimenteren jongeren met een bepaald middel? (ooiten laatstejaarsgebruik) - Welke jongeren gebruiken regelmatig een bepaald middel? (frequentie) Middelen in de leefwereld: - Hoeveel jongeren geraken gemakkelijk aan een bepaald middel? - Hoeveel van hun vrienden experimenteren met een bepaald middel? - Wat is de attitude van hun vrienden tegenover een bepaald middel? Scharnierleeftijd = de meesten zien het middel in hun leefwereld, maar experimenteren nog niet

11 Deel 1 Resultaten Eigen middelengebruik en middelen in de leefwereld Welke middelen zijn relevant te bespreken in welke graad/groep? educatie Hoeveel leerlingen gebruiken risicovol? begeleiding Hoe goed voelen de leerlingen zich op onze school? structurele maatregelen

12 Tendensen bij jongeren Op basis van Syntheserapport leerlingenbevraging

13 Tabak Doelstelling: Niet-gebruik aanmoedigen, experimenteergedrag vermijden Regelmatig roken ontmoedigen, rookstop PREVALENTIE EN FREQUENTIE VAN TABAK NOOIT 67,9% OOIT 32,1% LAATSTE JAAR 25,1% LAATSTE MAAND 13,8% REGELMATIG 9,9% DAGELIJKS 7,0% PREVALENTIE VAN TABAK NAAR GRAAD 1ste graad 2de graad 3de graad NOOIT 89,4% 66,9% 46,3% OOIT 10,6% 33,1% 53,7% LAATSTE JAAR 6,8% 25,7% 43,5% OCCASIONEEL 1,5% 5,2% 10,1% REGELMATIG 1,7% 10,6% 17,8%

14 Tabak Evoluties in tabaksgebruik (alle leerlingen) 60% 50% 48,8% 45,6% 40% 30% 20% 10% 30,1% 20,5% 24,6% 17,2% 39,4% 21,4% 12,4% 37,8% 24,9% 14,3% 35,8% 23,6% 13,6% 37,4% 25,2% 14,6% 33,7% 22,8% 9,1% 32,7% 21,9% 11,9% 32,1% 29,7% 25,1% 19,4% 10,4% 9,9% 0% ooitgebruik laatstejaars-gebruik regelmatig gebruik

15 Alcohol Doelstelling: Uitstellen van de beginleeftijd; het is oké om geen alcohol te drinken Verantwoordelijk en beperkt gebruik bij 16+ prevalentie van alcoholgebruik nooit 34,60% ooit 65,40% laatste jaar 58,30% ALCOHOLGEBRUIK NAAR GRAAD nooit ooit laatste jaar occasioneel regelmatig 1STE GRAAD 65,5% 34,5% 22,7% 21,4% 1,0% 2DE GRAAD 28,5% 71,5% 65,0% 55,3% 9,5% 3DE GRAAD 9,1% 90,9% 88,0% 56,6% 31,5% laatste maand 41,30% occasioneel 44,30% regelmatig 13,80%

16 begin niet te vroeg Evolutie ooitgebruik alcohol naar wettelijk toegelaten leeftijd 100% 90% 94,8% 94,5% 91,0% 91,5% 91,8% 89,4% 90,9% 88,9% 87,9% 87,7% 80% 70% 82,4% 78,3% 76,7% 60% 50% 68,0% 64,3% 59,8% 57,6% 54,1% 51,6% 50,5% 40% 30% 20% 10% 0% min en ouder

17 Maximale grenzen verantwoordelijk gebruik jaar 1 à 2 glazen per gelegenheid Niet meer dan 2 dagen per week Geen wekelijkse gewoonte Evolutie regelmatig alcoholgebruik naar leeftijd 60% 55,1% 56,8% 50% 40% 30% 20% 38,7% 30,4% 46,1% 46,0% 46,9% 32,7% 25,2% 26,7% 44,0% 40,5% 24,0% 23,70% 38,7% 21,50% 40,6% 18,9% 34,9% 15,2% 10% 8,9% 7,7% 7,3% 5,4% 4,8% 3,3% 3,70% 3,40% 2,2% 1,8% 0%

18 4,8% 1,3% 0,6% 0,2% 2,4% 2,3% 13,0% 9,9% 8,9% 3,4% 4,9% 13,5% 14,6% 14,3% 9,0% Maximale grenzen verantwoordelijk gebruik jaar PREVALENTIE VAN ALCOHOLGEBRUIK nooit ooit laatste jaar laatste maand occasioneel regelmatig MIN 16 49,5% 50,5% 41,0% 22,2% 36,9% 3,9% 16 EN OUDER 12,3% 87,7% 84,2% 69,8% 55,6% 28,7% Aantal glazen alcohol in de week voordien 100% 90% 90,7% 80% 70% 60% 62,5% 50% 40% 30% 43,7% 20% 10% 0% geen 1 tot 2 glazen 3 tot 5 glazen 6 tot 10 glazen 11 tot 15 glazen meer dan 15 glazen

19 Alcohol PREVALENTIE VAN BINGEDRINKING nooit ooit tot minder dan maandelijks maandelijks tot dagelijks 65,7% 19,3% 14,9% Definitie bingedrinken: 6 glazen of meer (m) / 4 glazen of meer (v) binnen 2 uur PREVALENTIE VAN DRONKENSCHAP nooit ooit laatste jaar regelmatig 64,7% 35,3% 27,4% 2,1%

20 Cannabis cannabisgebruik (alle leerlingen) Nooit 82,7% Ooit 17,3% cannabisgebruik naar graad nooit ooit laatste jaar laatste maand occasioneel regelmatig 1ste graad 97,5% 2,5% 1,8% 1,0% 1,4% 0,5% 2de graad 84,1% 15,9% 12,9% 5,9% 9,9% 2,9% 3de graad 65,2% 34,8% 26,8% 12,2% 21,2% 5,5% Laatste jaar 10,5% Occasioneel 8,2% Regelmatig 2,4%

21 Cannabis Evoluties in het gebruik van cannabis (alle leerlingen) 30% 20% 10% 23,4% 14,8% 6,2% 23,9% 24,6% 22,7% 14,9% 13,5% 13,1% 4,9% 5,5% 5,7% 21,3% 11,9% 3,4% 20,0% 18,8% 16,1% 11,8% 11,7% 8,5% 2,7% 2,9% 2,7% 21,6% 13,0% 3,5% 17,2% 17,3% 17,3% 11,3% 10,4% 10,5% 2,5% 2,6% 2,4% 0% ooitgebruik laatstejaarsgebruik regelmatig gebruik

22 Cannabis Evolutie verwachte reactie vrienden op cannabis proberen 80% 70% 60% 58,5% 58,9% 58,2% 59,9% 65,4% 68,2% 71,9% 71,8% 69,0% 67,7% 66,6% 64,5% 50% 40% 30% 20% 10% 30,4% 31,1% 31,6% 30,9% 11,1% 10,0% 10,2% 9,2% 27,5% 25,3% 25,7% 26,6% 27,9% 29,3% 22,7% 23,3% 7,2% 6,5% 5,4% 4,9% 5,3% 5,7% 5,5% 6,2% 0% afkeuren niet reageren goedkeuren

23 Andere illegale drugs HET OOITGEBRUIK VAN DE VERSCHILLENDE ILLEGALE DRUGS (ALLE LEERLINGEN) Andere illegale drugs Xtc Amfetamines Tripmiddelen Cocaïne Ghb Heroïne 3,7% 1,3% 0,8% 0,6% 0,5% 0,2% 0,2% GEBRUIK VAN ANDERE ILLEGALE DRUGS NAAR GRAAD nooit ooit laatste jaar 1ste graad 99,1% 0,9% 0,5% 2de graad 96,1% 3,9% 2,1% 3de graad 93,2% 6,8% 3,8%

24 To benchmark or not to benchmark? Tabellen in bijlage: per onderwijsrichting- cijfers per graad en geslacht Maar Elke school is uniek! Prevalentiecijfers worden sterk beïnvloed door: Leeftijd (syntheserapport enkel jaar) Geslacht (veel jongens op je school?) Andere variabelen niet bevraagd (socio-culturele achtergrond, gezin, )

25 Resultaten deel 2 DOS vragen Bekijk de resultaten voor de pijlers regelgeving, begeleiding en structurele maatregelen (deel 41, 42 en 43 van het rapport) Wat zijn de sterke kanten in je drugbeleid? Wat is een aandachtspunt voor jouw school? hoe pak je dit aan?

26 Acties nav resultaten bevraging Eerste conclusies? Welke acties zullen er nu volgen? Hoe ga je de resultaten communiceren? En naar wie?

27 ACTIEPLAN DOS Hernieuwde DOS- gids voor de school Evaluatie eigen DOS Tips and tricks voor een actief DOS-leven

28 Actieplan DOS VISIE REGELGEVING BELEID UITWERKEN COMMUNICATIE aan DESKUNDIGHEID BEVORDEREN Matrix regels en procedures Schoolteam Leerlingen Ouders Grenzen stellend optreden Productinformatie BEGELEIDING Begeleidingstraject Schoolteam Leerlingen Ouders CLB EDUCATIE Educatief aanbod Schoolteam Leerlingen Ouders STRUCTURELE MAATREGELEN Wiel structurele maatregelen Schoolteam Leerlingen Ouders Signalen herkennen Een verkennend gesprek voeren Productinformatie Praten over alcohol en andere drugs in de klas Werken met educatieve pakketten Uitdragen van een voorbeeldfunctie Inspiratie en informatie

29 Bezit Actieplan DOS Regelgeving Middel Gebruik/onder invloed Dealen/delen Aandachtspunten Regel Op school: Op school: Op school: Omgeving: Omgeving: Omgeving: Extramuros: Extramuros: Extramuros: Procedure bij vermoeden Procedure bij bewijs Beleid? Communicatie? Deskundigheidsbevordering?

30 Actieplan DOS Begeleiding Opvolgen van functioneren opmerken van verminderd functioneren verkennend gesprek signaleren van minder functioneren interne begeleiding doorverwijzing naar externe begeleiding Beleid? Communicatie? Deskundigheidsbevordering?

31 Actieplan DOS Educatie 5 e JAAR ASO/TSO/BSO (richting ) vak onderwerp doelstelling inhoud materiaal/ kennis attitudes & vaardigheden externe organisatie Godsdienst/ zedenleer Alcohol, cannabis en relaties Aanreiken van kennis en vaardigheden die jongeren in staat stellen om op een verantwoordelijke manier om te gaan met alcohol en cannabis Ze leren zorg dragen voor zichzelf en de ander Informatie over alcohol en cannabis Inzicht in waarden en normen rond gebruik in relaties Omgaan met moeilijke situaties Leren stellen van grenzen rond gebruik in een relatie Crush Beleid? Communicatie? Deskundigheidsbevordering?

32 Actieplan DOS Structurele maatregelen sleutelfiguren leerlingenraad betrekken van de ouders band tussen leerlingen veiligheid participatie en betrokkenheid band met leerkrachten Infrastructuur gezond alternatief middagpauze hygiëne Beleid? Communicatie? Deskundigheidsbevordering?

33 Evaluatie eigen DOS VISIE BELEID UITWERKEN COMMUNICATIE aan DESKUNDIGHEID BEVORDEREN REGELGEVING Matrix regels en procedures Schoolteam Leerlingen Ouders BEGELEIDING Begeleidingstraject Schoolteam Leerlingen Ouders CLB EDUCATIE Educatief aanbod Schoolteam Leerlingen Ouders STRUCTURELE MAATREGELEN Wiel structurele maatregelen Schoolteam Leerlingen Ouders Grenzen stellend optreden Productinformatie Signalen herkennen Een verkennend gesprek voeren Productinformatie Praten over alcohol en andere drugs in de klas Werken met educatieve pakketten Uitdragen van een voorbeeldfunctie Inspiratie en informatie

34 Tips and Tricks voor een actief DOS Naar de leerlingen: Preventie op maat van de leerlingen Hou rekening met hun leeftijd, leefwereld, actualiteit, Structurele inplanning van educatie Acties kunnen in verschillende vakken terugkomen En het thema kan in verschillende leerlijnen verwerkt worden Totale aanpak over de graden heen bekijken voor continuiteit Herhaling Een éénmalige activiteit heeft veel minder effect dan herhaling Evaluatie Het is belangrijk dat de leerlingen weten waarom ze bepaalde activiteiten doen Dergelijk thema ter sprake brengen kan bepaalde zaken losbrengen bij de leerlingen, geef ze achteraf nog de kans om te ventileren

35 Tips and Tricks voor een actief DOS Naar het schoolteam: Bevraag je team Vraag hun input voor een gedragen DOS Zorg voor een aanspreekpunt Oefen het DOS in Werk met (fictieve) casussen, real life voorbeelden, vormingen om de verwachtingen naar het team duidelijk te maken Evaluatie na acties en incidenten Was er een incident? Bespreek achteraf de ervaringen Wat liep er goed en wat kon beter? Investeer in de deskundigheid van het team Integreer het thema in andere gezondheidsthema s

36 Tips and Tricks voor een actief DOS Communiceren van een DOS Waarom? Wat? Wie? Hoe? Wanneer? Beleid (directie, ) Schoolteam (leerkrachten, ) CLB Ouders Leerlingen

37 Tips and Tricks voor een actief DOS Communiceren van een DOS - Leerlingen: Verduidelijken waarom ze deze vragenlijst hebben ingevuld Kan helpen om bepaalde preventieve activiteiten te kaderen - Ouders: Gebruik op school kaderen en duidelijk maken dat er op school aan gewerkt wordt (Positief imago) Linken aan een ouderavond over middelenmisbruik - Leerkrachten: Belang van preventie duiden en mogelijke activiteiten voorstellen die men klasikaal kan doen

38 Laatste nieuwtjes

39 Educatieve materialen Eerste graad Tweede graad Derde graad Tabak Rookvrije klassen Alcohol Cannabis Varia Gokken Wordt verwacht

40 Crush Producten: alcohol en cannabis Doelgroep: jaar Opzet: verantwoord omgaan met alcohol en cannabis en daarbij zorg dragen voor zichzelf en anderen, vanuit invalshoek relaties Materiaal: animatie video s

41 Andere Materialen DOS- gids voor de school Juridische handvatten voor het gebruik en misbruik van alcohol en andere drugs op school (dossier) Leerlijnen TAD Als kleine kinderen groot worden (ouderavond) Materiaal online te bestellen/downloaden via vadbe updates op vadbe en gezondeschoolbe Algemene informatie wwwdruglijnbe

42 Wat kunnen we morgen doen? - Breng je werkgroep bij elkaar - Bekijk het rapport (adhv representatieve cijfers) - Communiceer de grote lijnen - Check de nieuwe gids - Vul de DOS matrix in Graag persoonlijk advies? Contacteer je preventiewerker voor een follow-up gesprek!

43 Evaluatie