Gezonde School Stand van zaken, anno 2015

Transcriptie

1 Gezonde School Stand van zaken, anno 2015 Gezonde School Aan de slag, een praktijkdag - 17 maart 2017 Tineke Vansteenkiste 1 VIGeZ vzw, 2017, indicatorenbevraging

2 Indicatorenmeting Hoe de voorbije 3 schooljaren gezondheidsbeleid ingevuld? Driejaarlijks: Thema s: voeding beweging - sedentair gedrag - sociale vaardigheden tabak alcohol en drugs mentaal welbevinden + algemeen, thema-overstijgend i.s.m. 2 VIGeZ vzw, 2017, indicatorenbevraging

3 Wat wordt bevraagd? Algemeen (procescomponenten) Beleidsmatige aanpak Betrokkenheid Deskundigheid Evidence-based Thematisch (beleidscomponenten) Educatie Omgevingsinterventies Reglementering Zorg en begeleiding i.s.m. 3 VIGeZ vzw, 2017, indicatorenbevraging

4 Methodologie Alle Vlaamse en Nederlandstalige Brusselse basis- en secundaire scholen aangeschreven Respons: 733 BO (28%); 249 SO (24%) Representatief voor Vlaamse onderwijslandschap i.s.m. 4 VIGeZ vzw, 2017, indicatorenbevraging

5 i.s.m. 5 VIGeZ vzw, 2017, indicatorenbevraging

6 Evolutie Basisonderwijs: - Algemeen - Voedingsbeleid - Bewegingsbeleid - Beleid sedentair gedrag - Rookbeleid - Alcohol- en drugbeleid Groen = significante vooruitgang

7 Evolutie Secundair onderwijs: - Algemeen - Voedingsbeleid - Bewegingsbeleid - Beleid sedentair gedrag - Rookbeleid - Alcohol- en drugbeleid Groen = significante vooruitgang Rood = significante achteruitgang

8 Gemiddelde totaalscores 2015 BaO SO - Algemeen gezondheidsbeleid - Voedingsbeleid - Bewegingsbeleid - Sedentair gedrag - Rookbeleid - Alcohol- (en drug)beleid - Mentaal welbevinden - Gezondheid en milieu

9 Algemeen gezondheidsbeleid: componentscores BaO SO Beleidsmatige aanpak 6,3 6,1 Betrokkenheid 3,0 3,4 Deskundigheid 3,8 4,2 Evidence-based werken 5,4 5,5

10 Basisonderwijs: componentscores Alcohol (en drugs) Educatie 5,7 7,3 5,2 4,9 Voeding Beweging Tabakspreventie Omgevingsinterventies 5,0 4,6 - - Beleid, afspraken en regelgeving Zorg en begeleiding 6,1 4,7 5,8 7, ,7 Groen = significante vooruitgang Rood = significante achteruitgang

11 Secundair onderwijs: componentscores Alcohol en drugs Educatie 5,0 6,2 4,7 5,9 Voeding Beweging Tabakspreventie Omgevingsinterventies Beleid, afspraken en regelgeving Zorg en begeleiding 3,4 3, ,1 4,9 5,6 7, ,6 Groen = significante vooruitgang Rood = significante achteruitgang

12 Algemeen gezondheidsbeleid Enkele cijfers 12 VIGeZ vzw, 2017

13 Gebruik kadermethodiek Gezonde School 1 op 4 basisscholen 1 op 5 secundaire scholen Voor welke thema s? BaO SO Voeding 86% 69% Beweging 74% 71% Sedentair gedrag 4% 0% Roken 12% 49% Alcohol 10% 56% Drugs 14% 42% Gezondheid en milieu 49% 53% Mentaal welbevinden 38% 54%

14 Verankering gezondheidsthema s in beleidsdocumenten In quasi alle basis- en secundaire scholen Grotere aanwezigheid TAD in schoolreglement in BaO Tabak 58% 67% Alochol en drugs 19% 39% SO maakt vaker link met GOK-beleid: 57% (+27% in vgl 2012)

15 Aanwezigheid werkgroep/coördinator Aandacht voor gezondheidscoördinator in SO daalt Basisonderwjis Coördinator: 51% (56% in 2012) Werkgroep: 70% (71% in 2012) Secundair onderwijs Coördinator: 62% (75% in 2012) Werkgroep: 86% (88% in 2012)

16 Samenwerking met partners CLB, SVS én gemeentes als voornaamste partners Met wie werk je als school samen? BaO SO CLB 93% (89) 96% (92) PBD 41% (46) 38% (35) LOGO 38% (44) 47% (53) Diëtist 13% (15) 22% (21) Tabakoloog 2% 11% BLOSO 49% (44) 53% (33) Preventiewerkers 42%(39) 66% (55) SVS 89% (81) 75% (61) Gemeente/stad 81% (74) 78% (66) Mobiliteitsorganisaties 30% 24% Rode Kruis/VK/Brandweer 56% 69%

17 Samenwerking met partners Occasionele samenwerking > duurzame samenwerking Duurzame samenwerkingsverbanden vnl. bij CLB en PBD

18 Nascholingen Minder nascholingen over gezondheid gevolgd BaO: 64% (2012) 55% (2015) SO: 84% (2012) 73% (SO) Maar meer aandacht voor nascholing met meerdere leraren samen of volledige team. Wie volgt nascholing? BaO SO Schoolteam 70% (60%) 72% (46%) Meerdere leraren 83% (67%) 94%

19 Thematisch beleid Enkele cijfers 19 VIGeZ vzw, 2017

20 Gezondheidseducatie in het BaO #leerjaren # vakken #voa/jaar Voeding 98% 78% 37% Beweging 94% 81% 73% Sedentair gedrag Sociale vaardigheden 31% 63% 9% 99% 98% 59% Tabak 70% 54% 2% Alcohol en drugs Mentaal welbevinden Gezondheid en milieu 70% 53% 2% 92% 95% 47% 82% 39% 23%

21 Gezondheidseducatie in het SO #leerjaren # vakken #voa Voeding 90% 85% 36% Beweging 87% 75% 60% Sedentair gedrag 31% 72% 7% Tabak 86% 76% 16% Alcohol 87% 84% 19% Drugs 88% 81% 17% Mentaal welbevinden Gezondheid en milieu 91% 87% 38% 74% 72% 17%

22 Educatie: afstemming in het team Geen afstemming tss leraren BaO SO Voeding 33% (34%) 31% (32%) Beweging 27% (31%) 25% (15%) Sedentair gedrag 47% 47% Sociale vaardigheden 15% (24%) nvt Tabak 48% (50%) 28% (32%) Alcohol 47% (53%) 16% (26%) Drugs 48% (49%) 16% (26%) Mentaal Welbevinden Gezondheid en milieu 30% 21% 49% 45%

23 Aanbod van dranken op school Dagelijks aanbod van dranken? Ja BaO SO Frisdrank 1% (0%) 69% (66%) Gratis water 98% (97%) 81% (83%) Fruitsap 47% (66%) 76% (80%) Witte melk 44% (51%) 16% (28%) Gezoete melkdranken 43% (57%) 37% (54%)

24 Aanbod van tussendoortjes op school Dagelijks aanbod van tussendoortjes? Ja BaO SO Droge koek 13% (11%) 41% (33%) Snoep/ chocolade/ chips 1% (0%) 36% (28%) Fruit 10% (10%) 24% (22%)

25 Schoolmaaltijden Dagelijks volwaardige groenteportie Ja BaO SO 57% (62%) 50% (53%) Scholen voorzien vaker groenten, bruin of grijs brood bij de broodjes. Ja Bruin grijs of meergranen brood SO 76% (68%) Groenten 93% (86%) Mager beleg 54% (54%) Zonder saus 63%

26 Bewegingsaanbod Bewegingstussendoortjes in de lift in BaO Meerdere keren per week BaO SO 80% 14% Extra lesuren LO ja BaO SO 49% (42%) 42% (28%)

27 Bewegings- en sportinfrastructuur Infrastructuur nooit beschikbaar? BaO SO Turnzaal 4% (3%) 7% (1%) Zwembad 10% (10%) 20% (15%) Speelplaats 6% (3%) 11% (6%) Oppervlakte infrastructuur BaO SO Turnzaal < 50m² 6% 1% Speelplaats <500m² 16% 9%

28 Sensibilisering sedentair gedrag Educatieve activiteiten nog vaak onbestaande Groeipotentieel voor omgevingsaanpassingen Weinig afspraken rond sedentair gedrag

29 Kwaliteitsvollere educatie voor TAD BaO gevolg van inzet voor sociale vaardigheden voornamelijk in 3 de graad stijging alcoholeducatie (58% 70%) SO vaker in meerdere jaren meer klasoverstijgende activiteiten meer afstemming in het team

30 Rookverbod Meer scholen laten toe om te roken buiten de periode van de wetgeving Speelplaats Andere schoolterreinen in open lucht Leerlingen 7% 9% 16% 24% Ouders 18% 28% 16% 24% Derden 21% 29% 22% 28%

31 Sancties bij overtreding rookverbod Ook voor ouders en derden? Steeds aangesproken BaO SO Leerlingen 67% 96% Ouders 58% 43% derden 52% 45%

32 Rookverbod Scholen knijpen oogje dicht voor roken tijdens extra-muros activiteiten (overdag) Is roken wel eens toegelaten tijdens extra muros? Ja 10% 15%

33 Tolerantie rond alcohol Nultolerantie voor alcoholgebruik bij 1 ste en 2 de graad SO Ander beeld in de 3 de graad SO Wanneer? Middagpauze 5% Specifieke lessen/vakken 7% Opendeurdagen 27% Extra-muros 22% Meerdaagse schoolreizen Voor- en naschoolse activiteiten 66% 28% Stage 0%

34 Zorg en begeleiding A&D (BaO) Meer bereid om hulpvraag van leerlingen met ouders met een alcohol- of drugprobleem op te nemen Begeleiding KOAP % 73%

35 Zorg en begeleiding A&D (SO) 9 op 10 scholen heeft begeleidingsaanbod opvallend minder betrokkenheid van de politie in de begeleiding van leerlingen Betrokkenheid politie % 44%

36 Beleid rond mentaal welbevinden Vertaalt zich voornamelijk naar onderwerpen als sociale vaardigheden en pesten.

37 Begeleiding rond mentaal welbevinden Quasi alle scholen voorzien begeleiding voor leerlingen. Dit is voornamelijk een combinatie van interne en externe hulpverlening.

38 Binnenmilieu 1 op 3 scholen beschikt over ventilatiesysteem Aandacht nodig voor verluchten en onderhoud van ventilatiesystemen op school Afspraken over onderhoud ventilatiesysteem BaO SO 45% 56%

39 Aanbevelingen Verdere implementatie van de kadermethodiek Gezonde School Verdere structurele integratie van gezondheidsbeleid binnen het algemeen schoolbeleid Versterken van duurzame samenwerking met scholen Verder bevorderen van afstemming in schoolteam mbt gezondheidseducatie

40 Aanbevelingen Verder uitbouwen van evenwichtig dranken- en tussendoortjesbeleid Kwaliteitsvolle bewegingsinfrastructuur beschikbaar voor alle scholen Sensibiliseren rond thema sedentair gedrag Aandacht voor rookbeleid met kwaliteitsvolle reglementering Aandacht voor onderhoud ventilatiesystemen

41 Volledig rapport lezen?

42 Aan de slag in jouw school Heb jij deelgenomen aan de indicatorenbevraging? Maak gebruik van het feedbackinstrument Binnenkort beschikbaar.

43 Aan de slag in jouw school?

44 Vragen nu of later? Tineke Vansteenkiste Stafmedewerker Gezonde School 02/