DE DIALOOG. Kenmerken van een dialoog. Werkmodel dialoog. Communicatietips. Luisteren (3 niveaus) Waarderend onderzoeken. Soorten vragen - 1

Transcriptie

1 DE DIALOOG 3 Kenmerken van een dialoog Werkmodel dialoog Communicatietips Luisteren (3 niveaus) Waarderend onderzoeken Soorten vragen - 1 Soorten vragen - 2 Er is meer dan taal (19 meervoudig intelligente werkvormen) 4 werkvormen (voor een goede dialoog) Copyright S.A. (Sander) Berendsen, MEd

2 KENMERKEN VAN DE DIALOOG Proberen te begrijpen voor begrepen te willen worden 3 Een dialoog is een gespreksvorm waarbij er sprake is van: Gelijkwaardigheid Een onderzoekende houding (Schiet niet in de verdediging) Uitspreken Aandachtig luisteren en waarnemen Uitstellen van oordeel Zijn met wat er is (Verschillen mogen bestaan) Vertragen en verstillen (Neem de tijd, wees niet bang voor stiltes) Copyright S.A. (Sander) Berendsen, MEd

3 WERKMODEL DIALOOG Verschil, misverstand, tegenstelling, dilemma Standpunt A Standpunt B Bijdrage A Bijdrage B Een nieuw idee, resultaat of verandering BIJDRAGE A & B Besef van elkaars verschillen Geldig verklaren van elkaars verschillen Onderzoeken of verschillen kunnen worden samengevoegd Samenvoegen Copyright S.A. (Sander) Berendsen, MEd

4 COMMUNICATIETIPS OEN NIVEA LSD ANNA DIK OMA WEES EEN OEN Open En Nieuwsgierig LAAT OMA THUIS Oordelen, Meningen en Adviezen GEBRUIK LSD Luisteren, Samenvatten, Doorvragen GEBRUIK NIVEA Niet Invullen Voor Een Ander DOE DIK Denk In Kwaliteiten NEEM ANNA MEE Altijd Navragen, Nooit Aannemen "Bij een dialoog sta je naast elkaar in plaats van tegenover elkaar" "Een dialoog is geen debat of discussie" Copyright S.A. (Sander) Berendsen, MEd

5 LUISTEREN OP 3 NIVEAUS? BLABLA 1. HOREN Je hoort dat iemand tegen je praat zonder dat je de boodschap wilt of kunt bevatten (het ene oor in en het andere oor uit) BLABLA 2. AANHOREN Je bent bereid om naar het verhaal van de ander te luisteren zonder zelf een actieve rol te spelen. Bijvoorbeeld, je hoort de klacht van een medewerker aan die geïrriteerd is. 3. ACTIEF LUISTEREN EN VERSTAAN Je staat open voor de woordelijke boodschap van de ander met een open houding. Je zoekt actief naar de werkelijke betekenis ervan en bent gericht op datgene wat hem of haar echt bezighoudt. Je volgt wat hij of zij zegt en je volgt tegelijk hoe hij of zij zich uitdrukt in intonatie, beweging, oogcontact, gebaar, mimiek etc Copyright S.A. (Sander) Berendsen, MEd

6 WAARDEREND ONDERZOEKEN door het stellen van vragen Waardeer wat er is en vraag naar wat werkt. Waar ben je goed in? Wanneer ben je in je element? Waar ben je trots op? Wanneer lukt het wel? Hoe kan je leren van je successen? Waar kan je op voortbouwen? Waar zit je kracht als organisatie? Copyright S.A. (Sander) Berendsen, MEd

7 SOORTEN - 1 OPEN De 5 W's Wie, wat, waar, wanneer, waarom "Vertel er eens wat meer over" GESLOTEN "Is het gisteren gebeurd? " "Doe je dit vaker?" WAARDERENDE "Wat maakte dat je het voor elkaar kreeg?" TESTENDE SUGGESTIEVE Ik denk dat we dit moeten overwegen, vind je niet?" HYPOTHESE "Stel dat je het zo doet, wat zou er dan gebeuren? Copyright S.A. (Sander) Berendsen, MEd

8 SOORTEN - 2 CONFRONTERENDE "Wat maakt nou dat je hier iets anders doet dan je zegt? " WAARDERENDE "Wat maakte dat je het voor elkaar kreeg?" NIEUWSGIERIGE "Ik ben echt benieuwd hoe jij dit doet. Kun je mij hier meer over vertellen?" ACTIEGERICHTE "Wat ga je dan als eerste doen? " Copyright S.A. (Sander) Berendsen, MEd

9 ER IS MEER DAN TAAL 3 beeld tabellen en grafieken taal A alleen bewegen natuur muziek samen Bij de dialoog staat het uitwisselen van verschillende perspectieven centraal. Dat kan op allerlei verschillende manieren en in verschillende contexten. Juist op de momenten waar je het niet verwacht ontstaan de mooiste gesprekken. In Pdf nummer 8 vind je 19 werkvormen die je wellicht kunnen inspireren. Deze werkvormen zijn ingedeeld op basis van de acht meervoudige intelligenties van Howard Gardner. Gesproken taal blijft een belangrijke voorwaarde voor het delen van ervaringen, inzichten, dilemma's, tegenstellingen, misverstanden, keuzes en/of acties. HIER! VOOR Pdf Copyright S.A. (Sander) Berendsen, MEd

10 4 WERKVORMEN VOOR EEN GOEDE DIALOOG (onderzoeksgesprekken) THE TALKING STONE Luisteren en vragen Een talking stone komt uit de Indiaanse cultuur, waar de stamoudsten op gezette tijden bij elkaar kwamen om belangrijke zaken met elkaar te bespreken.het werkt heel simpel. Diegene die de steen heeft, krijgt de volle aandacht van de anderen. De andere deelnemers mogen de spreker niet onderbreken. TEGENSPREKEN! Aanspreken Weinigen zullen ' een ander tegenspreken' als een kunst beschouwen. Eigenlijk is dat onzin. Waarom zou je als onderdeel van een goed gesprek niet gewoon tegenspreken. Tegenspreken is niet de kunst van het dwarsliggen maar het vergroten van je speelveld. Je laat zien dat je over de zaak ook heel anders kunt denken. ANSICHTKAART Schrijven Een ansichtkaart is een korte, persoonlijke tekst die je vanuit een vrije ruimte (bijvoorbeeld vakantie) stuurt naar een persoon aan wie je een mooie, lastige of beladen boodschap te brengen hebt. Het is niet eenvoudig om ' de juiste toon' te pakken. Ite missa est Meesterschap Ite missa est is de formulering waarmee in de mis in de Katholieke Kerk de diaken aankondigt dat de mis ten einde is. Bij deze oefening blijven we nog even zitten om goed af te ronden. Wat heeft je geïnspireerd? Wat is er bereikt? Wat is er niet gelukt? BIj welke uitspraak, vraag of gedachte is goed om nog even stil te staan? In de kerk blijft een kaars branden. Er gaat iets door totdat we weer bij elkaar zijn. Wat is dat voor jou? Copyright S.A. (Sander) Berendsen, MEd

11 Colofon Training Meer info over workshops, wetenschappelijke onderbouwing, trainingen en implementatietrajecten van de PDF's? Kijk dan op De trainingen worden verzorgd door Graafschap Opleidingen BV. Mail voor meer informatie naar Auteur Sander Berendsen is onderwijspedagoog en als (innovatie)docent verbonden aan regionaal opleidingscentrum Graafschap College in Doetinchem en aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (masterprogramma Pedagogiek). Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur Copyright S.A. (Sander) Berendsen, MEd