2015 Gerard de Wit voor Psychodidact Waalwijk Bron: Stijn van Merendonk, Sergio van der Pluim, Gerard de Wit e.a. Niets uit deze uitgave mag worden

Transcriptie

1 2015 Gerard de Wit voor Psychodidact Waalwijk Bron: Stijn van Merendonk, Sergio van der Pluim, Gerard de Wit e.a. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteurs.

2 Motivational Interviewing: Kernvaardigheden Trainer Gerard de Wit Welkom!

3 Kernvaardigheden: ORBS + I Open vragen stellen Reflectief luisteren Bevestigen & Bekrachtigen Samenvatten Informatie uitwisselen Doel: ontlokken en versterken van verandertaal

4 Open vragen Doel: exploreren, ontlokken, aan het denken zetten. Starten altijd met: Hoe, Wat, Waarom, (kan maar pas op!) Welke, In hoeverre, Wat maakt dat Ook: Ik vraag me af / Vertel eens

5 Motivational Interviewing: Ambivalentie Trainer Gerard de Wit Welkom!

6 Motivational Interviewing: Reflecteren Trainer Gerard de Wit Welkom!

7 Reflecteren Eigenlijk de belangrijkste vaardigheid binnen MI

8 Wat bedoelt deze persoon? Ik zou graag wat gezelliger willen zijn.

9 Gordon s communicatiemodel Spreker Luisteraar B A C D A: wat spreker bedoelt B: wat spreker zegt C: wat luisteraar hoort D: wat luisteraar denkt dat de spreker bedoelt

10 Reflectief luisteren Meedenkend, checkend, hardop interpreterend, de ander volgen Intentie = je mag me verbeter of nuanceren als het niet klopt Reflectief luisteren doe je door het geven van reflecties

11 Reflecties Geven terug wat je hebt gehoord of gezien Zijn statements, géén vragen! De stem gaat dus aan het eind omlaag Vragen creëren beweging Reflecties verdiepen de beweging Ze nodigen uit tot verder vertellen

12 Reflecties: de vorm Jaren 70: Als ik je dus goed begrijp, hè, dan hoor ik je eigenlijk zeggen dat je hier best wel een beetje boos over bent, klopt dat? 2014: Je bent boos.

13 Doel van reflecteren Checken Aan nadenken zetten Uitlokken meer over vertellen Volgend richting geven Laten zien dat je luistert Begrip Ruimte bieden Meer informatie en inzicht krijgen Zelfkennis

14 Eenvoudig en complex

15 Verschillende niveau s Op inhoud (proces, letterlijk wat er is/gebeurt) Op gevoel (aanwezige gevoelens, beleving, energie, uitstraling) Op betekenis (betekenis of gevolgen van iets, invloed op iets anders) Versterkt (zonder oordeel vergroten, krachtiger benoemen) Dubbelzijdig (de ene en de andere kant benoemen, bijv: voor- en nadelen, maar ook concreet gedrag t.o.v. gedachtes, wensen etc.)

16 Ik ben ontslagen op mijn werk, nou daar sta je dan met 58 jaar Je bent ontslagen (tekst) Je hebt een werk meer (inhoud) Je vraagt je af of je nog wel ooit aan de bak gaat komen (betekenis) Je vindt het niet eerlijk dat ze mensen met zo n staat van dienst op straat zetten (gevoelsreflectie) Op dit moment heb je geen werk en je zou wel werk willen (dubbelzijdig) Je komt nooit meer aan de bak (overbieden)

17 Ik wil dit wel veranderen, maar het lukt niet. Je wilt het wel veranderen (tekst) Het is je nog niet gelukt (inhoud) Je vraagt je af of het wel ooit gaat lukken (betekenis) Het frustreert je (gevoelsreflectie) Het is lastig en tegelijk heb je ook goede redenen om dit aan te pakken (dubbelzijdig) Het is vrijwel onmogelijk (overbieden)

18 Ik wil meer rust inbouwen, maar er moet nog zoveel Nu jullie: Eenvoudig: Complex: - Tweezijdig: - Betekenis: - Onder- of overbieden: - Gevoelsreflectie:

19 Bevestigen en bekrachtigen Doel: De ander ondersteunen bij verandering Reeds aanwezige krachten mobiliseren Vertrouwen in eigen kunnen versterken Verandertaal ontlokken Hoe? Benoemen wat er al wel gelukt is of al aanwezig is (en helpend is voor veranderingstrajecten). Denk aan: Intenties Inspanningen Genomen stappen Motivatie Helpende (sterke) eigenschappen voor verandering

20 Bevestigen en bekrachtigen Let op: Doe het wel gemeend Vanuit waardering voor de ander en begrip Aan waar jij (wel) vertrouwen in hebt Basishouding: Ben je er ook voor iemand als het lastig is?

21 Voorbeelden van bevestigingen Je zag er tegen op om hier te komen; toch heb je de moeite genomen. Dit is vast heel moeilijk voor je geweest Je hebt al diverse dingen opgepakt Je blijft positief Je houdt geduldig vol Fijn dat je eerlijk bent Je hebt het gedáán daar is moed voor nodig! Je bent een doorzetter! Je hebt creatieve oplossingen bedacht!

22 Samenvatten: 3 typen 1. Verzamelende samenvatting Een bosje bloemen geven. 2. Koppelende samenvatting De voordelen, de nadelen en uitnodigen tot 3. Overgankelijke samenvatting Het is bijna tijd. Laten we even op een rijtje zetten wat je allemaal hebt verteld.

23 Stel de cliënt zegt: Ik wil dit wel veranderen, maar het lukt niet

24 Stel de professional zegt: Ok, het is je nog niet gelukt en toch wíl je het wel

25 Wat gebeurt hier? Ok, het is je nog niet gelukt en toch wíl je het wel Ok = ik sta náást je Nog = het zou kunnen gaan lukken En = gelijkwaardig (beter dan maar ) Wíl = benadrukt de verandering Tip: eindig altijd bij de verandering!

26 MITI (versie 3.0) Gevalideerde onderzoeksmethode voor gedrag van professional 1. Gedragsmeting Gesloten vraag Open vraag Eenvoudige reflecties Complexe reflecties 2. Globals Empathie Spirit Evoking

27 Agenda-setting: Waar zullen we het over hebben? Gezondheid Sociale contacten Beweging Alcohol Toekomst Stress? Medicatie Financiën? Voeding Roken

28 Een lastig onderwerp aansnijden 4 verschillende strategieën: 1. Laat cliënt een doorsnee dag beschrijven 2. Bied cliënt ruimte in invullen agenda 3. Normaliseren van het gedrag door het bij voorbaat te bespreken 4. Spreek je zorg uit en vraag cliënt s visie