Pedagogisch werkplan buitenschoolse opvang De Trommelaar

Transcriptie

1 Pedagogisch werkplan buitenschoolse opvang De Trommelaar

2 Inleiding Voor u ligt het pedagogisch werkplan voor BSO de Trommelaar van KMN Kind & Co. Dit pedagogisch werkplan vormt samen met het Algemeen Pedagogisch Beleid één geheel en is bestemd als leidraad voor ons als medewerkers van BSO de Trommelaar. Tevens is dit pedagogisch werkplan bedoeld als informatie voor ouders, zodat zij weten hoe er bij ons op de BSO wordt gewerkt. Zoals u in onze brochure Welkom op de BSO kunt lezen, ziet KMN Kind & Co zichzelf als pedagogisch partner. Zijn in het Algemeen Pedagogisch Beleid de vier speerpunten uit de Mission Statement nader toegelicht, in dit pedagogisch werkplan werken wij de vier basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen verder uit: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen KMN Kind & Co is HKZ-gecertificeerd (ISO 9001) hetgeen o.a. betekent dat wij werken vanuit richtlijnen, protocollen en werkinstructies. Deze documenten zijn opgenomen in ons kwaliteitshandboek. Het kwaliteitszorgsysteem ondersteunt de pedagogisch medewerkers bij het dagelijkse handelen. Onze locaties worden (jaarlijks) geïnspecteerd door de GGD. Ons inspectierapport is te vinden op onze eigen websitepagina. Dit pedagogisch werkplan wordt 1 x per 2 jaar bijgesteld en ter advisering voorgelegd aan de oudercommissie. Mocht u toch nog informatie missen, dan kunt u hier altijd naar vragen bij de pedagogisch medewerker, senior of clustermanager. Ook is in de brochure Welkom op de Buitenschoolse opvang veel algemene en aanvullende informatie terug te vinden. Wij wensen u veel leesplezier. Team van BSO de Trommelaar Datum 3 februari 2014 Pedagogisch werkplan per locatie voor BSO de Trommelaar, versie feb

3 Inhoudsopgave Inleiding... 1 Inhoudsopgave... 2 Algemene informatie... 3 Onze accommodatie en de groepsruimten... 3 Onze buitenruimte... 4 Onze openingstijden... 4 Het afnemen van een extra dag(deel)... 4 Onze (mid)dagindeling... 4 Eten en drinken... 5 Persoonlijke hygiëne... 5 Oudercontacten: eerste kennismaking, wennen, overdracht en ouderavonden... 5 De oudercommissie... 6 Observeren... 6 Zorgkinderen... 6 Onze buitenschoolse opvang in de wijk; onze externe samenwerkingspartners... 6 Pedagogische uitgangspunten... 7 Het bieden van (emotionele) veiligheid... 7 De pedagogisch medewerkers... 7 De groepsruimte... 8 De buitenspeelruimte... 8 Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties... 8 Spel & Speelgoed... 9 Activiteiten... 9 Zelfstandigheid bevorderen... 9 Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties... 9 Overdracht van waarden en normen Gewenst en ongewenst gedrag Pestgedrag Afspraken, regels en omgangsvormen Rituelen Tot slot FOTO S Pedagogisch werkplan per locatie voor BSO de Trommelaar, versie feb

4 Algemene informatie Wij vinden het belangrijk dat de kinderen zich kunnen ontplooien in een warme, veilige en stimulerende omgeving. Wij gaan uit van de behoefte van het kind, ingepast in de groep. Daarbij kijken wij vooral naar de mogelijkheden van het kind. Dit betekent dat wij op een positieve en uitnodigende manier met kinderen omgaan. Wij bewaken de kwaliteit van onze opvang en proberen voortdurend deze kwaliteit te verbeteren. Dit doen wij door te werken volgens interne en externe kwaliteitseisen. Wij staan open voor op- en aanmerkingen van ouders. Wij kijken kritisch naar ons zelf en spreken elkaar aan op ons handelen. Onze deskundigheid vergroten wij door het bijwonen van professionaliseringsbijeenkomsten en door collegiale consultatie tijdens onze teambesprekingen. Maar bovenal vergroten wij onze deskundigheid door te blijven kijken naar ieder kind dat aan onze zorg is toevertrouwd. Onze accommodatie en de groepsruimten BSO de Trommelaar is een BSO locatie in Maarn en maakt onderdeel uit van cluster 7, regio Oost van KMN kind & CO. Maarn is gelegen in een bosrijke omgeving in de gemeente Utrechtse Heuvelrug. De BSO is gehuisvest in kindercentrum de Trommelaar. BSO de Trommelaar heeft 3 basisgroepen waarin de kinderen worden opgevangen. Daarnaast is er nog een muliti functionele ruimte en heeft BSO de Trommelaar een mooie buitenruimte. Alle groepen hebben een eigen keukenblok met water en een koelkast en op groep de Samba s is er mogelijkheid om te koken en te bakken. In de basisgroepen zijn het speelgoed aangepast aan de leeftijd van de kinderen die er in deze groep spelen. Groep de Kleppers. Je ziet verschillende hoekjes in deze ruimte waar de kinderen heerlijk in kunnen spelen. Er staat een grote tafel in waar alle kinderen gezamenlijk kunnen eten, drinken en knutselen. Deze ruimte wordt van maandag- tot en met donderdagochtend gebruikt door de peuterspeelzaal. Behalve in de vakanties, dan is de peutergroep gesloten en is de BSO de gehele dag open. Groep de Samba s. Alle ochtenden komen er peuters van Puk op de groep, behalve in de vakanties. Op deze groep zijn ook de hoekjes terug te vinden. Met een relaxhoek om even lekker te lezen of te Chillen. Hier zitten de kinderen aan de tafels op krukken. Groep de Djembé s. Op deze groep is er een relaxhoek en er staat een air hockeytafel, waar ook regelmatig de lego trein op gebouwd wordt. In de Multi ruimte is knutsel materiaal te vinden, een voetbaltafel en er zijn televisies te vinden met de Wii. Er wordt beperkt gebruik gemaakt van de Wii, tv, computer en eigen computerspelletjes. Met eigen computerspelletjes bedoelen wij gebruik van Nintendo DS of iets dergelijks. In principe is dit niet de bedoeling deze mee te nemen naar de BSO. Kinderen mogen niet langer dan 20 minuten per dag met deze spelletjes spelen. De televisie wil nog wel eens aan, maar dan aan het eind van de dag, als de kinderen moe zijn of in de vakantie. Op BSO Trommelaar worden maximaal 50 kinderen opgevangen, verdeeld over 3 groepen, namelijk Kleppers: kinderen in de jongste leeftijd Samba s: kinderen in de middelste leeftijd Djembés: kinderen in de oudste leeftijd Bij de uiteindelijk indeling wordt gekeken naar de groepsgrootte en de individuele ontwikkeling van het kind. Er wordt gewerkt met basisgroepen van maximaal 20 kinderen. Volgens de normen van de BKR is er per 10 kinderen één pedagogisch medewerker. Op rustige dagen en in de vakanties worden de kinderen opgevangen op een verticale groep. Pedagogisch werkplan per locatie voor BSO de Trommelaar, versie feb

5 Onze buitenruimte Onze buitenruimte is ingericht om naar hartenlust in te kunnen spelen. Er is voor elk wat wils. Op onze eigen buitenruimte kunnen de kinderen in de zandbak spelen, voetballen met echte doeltjes, koprollen maken op het tuimelrek, met de zand/ water tafel spelen, fietsen, steppen, verschillende spelletjes doen en nog veel meer. Rechts naast onze eigen buitenspeelruimte is er nog een grasveld waar we gebruik van mogen maken. De oudere kinderen mogen daar zelf voetballen en de jongere kinderen mogen daar voetballen als er voldoende PM ers buiten zijn. Ook is er vanuit de gemeente een speeltuin aangelegd. Wij mogen via de deur die grenst aan het grote grasveld (en dus een veilige weg heeft voor de kinderen) hier ook gebruik van maken. Dit is wel altijd onder toezicht van een PM er. Onze openingstijden Wij zijn vijf dagen per week, aansluitend op school, geopend tot uur. Tijdens de algemeen erkende feestdagen zijn wij gesloten; zo ook eens in de vijf jaar op bevrijdingsdag. In de schoolvakanties zijn wij geopend op alle dagen vanaf 8.00 uur. Dan vragen wij de ouders hun kind tussen 8.00 en 9.30 uur te brengen. Vanaf uur is er gelegenheid om de kinderen te komen halen. Mochten ouder(s) hun kind een keertje later willen brengen (in een schoolvakantie) of eerder willen halen, dan is dat geen probleem. Wel vragen wij dit door te geven aan de pedagogisch medewerkers van desbetreffende groep. Als het kind door iemand anders dan door de ouder(s) wordt opgehaald, dan dienen ouders dat aan ons door te geven, anders geven wij het kind niet mee! Het afnemen van een extra dag(deel) Wanneer ouders incidenteel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan een pedagogisch medewerker en/of clustermanager van de locatie. Deze bepaalt of het kan. Behalve dat zij hierbij rekening houdt met het aantal kinderen en pedagogisch medewerkers op de groep, bekijkt zij ook of het goed is voor het welzijn van het kind/de groep. Een toegekende extra- of ruildag(deel) wordt altijd schriftelijk vastgelegd; ook wanneer dit op een andere groep plaatsvindt. Wanneer ouders structureel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan de afdeling planning. Deze bepaalt of dit binnen de eigen basisgroep kan. Als dit niet kan, overlegt de afdeling planning met de clustermanager of het kind (zo lang het nodig is) op een andere groep geplaatst kan worden. Als de clustermanager in overleg met de pedagogisch medewerker verwacht dat dit voor het welzijn van het kind en de andere groep geen problemen oplevert, dan wordt (tijdelijke) plaatsing voor desbetreffend dag(deel) aan de ouders voorgesteld. Onze (mid)dagindeling De school is om uur uit. De kinderen worden door de PM-ers opgehaald en gezamenlijk lopen we van school naar de BSO. De oudere kinderen mogen met toestemming van ouders zelfstandig naar de BSO fietsen. Tussen half 4 en kwart voor vier zijn alle kinderen op de BSO. Dan beginnen we met een cracker eten en wat drinken. De kinderen mogen twee crackers met beleg en daarna vers fruit. We bieden seizoensgebonden fruit aan, denk aan aardbeien in de zomer. De eetmomenten geven structuur aan de dag. Het is even een moment van rust. Er wordt met de ouders besproken wat de rituelen/normen zijn rondom het eten. Dit betreft bijvoorbeeld het handen wassen, aan tafel blijven zitten en dergelijke. Als een kind speciale voeding nodig heeft, dan wordt dit overlegd met de ouders. Er wordt bijgehouden als een kind een allergie voor een bepaalde voeding heeft. Binnen KMN Kind & co zijn er richtlijnen voor het voedingsbeleid. Tijdens het cracker en fruit eten en drinken kunnen de kinderen vertellen over hun dag en wat ze meegemaakt hebben. Na het rustmoment van de cracker, fruit en het drinken bieden we de kinderen een moment aan om buiten te spelen, mits het weer het toelaat. Daarna bieden wij een activiteit aan dat past bij het thema waar we mee werken. Hierbij houden we rekening met de wensen van de kinderen. Ons uitgangspunt is: alles mag en niets moet. BSO is tenslotte vrije tijd! Pedagogisch werkplan per locatie voor BSO de Trommelaar, versie feb

6 In de vakantie zijn wij geopend van 8.00 uur uur. In de vakantie houden wij ons aan een vakantiethema dat speciaal voor de vakantie gemaakt is. Dit zou ook kunnen betekenen dat er een keer een activiteit buiten de BSO wordt gehouden. Mits er natuurlijk toestemming is van de ouders. Voor een korte vakantie ( een vakantie van één tot twee weken) wordt er zes weken van tevoren aan de ouders gevraagd, door middel van een intekenlijsten, wanneer hun kind(eren) aanwezig zullen zijn in de vakantie. De aanwezigheid tijdens de zomervakantie wordt gevraagd middels een formulier, die ruim voor de zomervakantie uitgedeeld word. Ook zullen wij ouders helpen herinneren door te geven wanneer hun kind wel of niet in de vakantie aanwezig zal zijn. De ouders moeten uiterlijk 2 weken van tevoren aangeven of hun kind in de vakantie komt en welke dagen. Dan kan er rekening gehouden worden met de activiteiten die we gaan doen. Met studiedagen wordt er gevraagd of de ouder/ verzorgers 2 weken van tevoren aan willen geven of hun kind aanwezig zal zijn. Wij zijn ook dan geopend van 8.00 uur uur. Wel wordt gevraagd om het kind voor 9.30u te brengen. Dit geldt ook voor de vakanties. Samenvoegen Als er in vakanties en/of studiedagen een klein aantal kinderen zijn, kan het incidenteel voorkomen dat we samenvoegen met BSO de Meent in Maarn en/of BSO de Merseberch in Maarsbergen. Eten en drinken Samen eten/drinken is belangrijk. Samen eten/drinken is gezellig en versterkt het onderlinge contact. Deze momenten geven structuur aan de dag. Op de BSO eten we gezamenlijk aan tafel en wachten we op elkaar. Als de kinderen eraan toe zijn en het leuk vinden kunnen en mogen ze zelf hun eigen cracker smeren. Persoonlijke hygiëne Wij leren de kinderen persoonlijke hygiëne, door hen na wc-gebruik en voor het aan tafel gaan, de handen met zeep te laten wassen. Wij geven hierin natuurlijk het juiste voorbeeld. Oudercontacten: eerste kennismaking, wennen, overdracht en ouderavonden Als een kind voor het eerst bij ons komt, nemen wij de tijd voor een kennismakingsgesprek met de ouders en het kind, zodat wij van hen zoveel mogelijk informatie krijgen. Bovendien kunnen wij dan ook vertellen hoe wij op onze BSO werken en informatie met elkaar uitwisselen waardoor een goede onderlinge afstemming ten behoeve van het kind mogelijk is. Vaak hebben de ouders en het kind dan al een rondleiding gehad door het gebouw, zodat zij zich al een voorstelling hebben kunnen maken van de BSO en hoe er gewerkt wordt. Als het kind start bij de BSO kan het desgewenst beginnen met een wenperiode. Gedurende 2 weken kan het kind een oplopend aantal uren op de groep waarin het kind geplaatst is, wennen. Bijvoorbeeld dag 1 :1,5 uur, dag 2: 3 uur. Met de ouders wordt afgesproken dat zij dan telefonisch bereikbaar zijn, zodat zij zo nodig hun kind kunnen ophalen. De opbouw van de wenperiode wordt tijdens het kennismakingsgesprek genoteerd op het formulier Checklist kennismakingsgesprek. Als een kind overgeplaatst wordt vanuit een andere groep binnen de organisatie, wordt afhankelijk van het kind, in een periode van maximaal 2 weken voorafgaand aan de plaatsing in een nieuwe groep, wenafspraken gemaakt gelijkend op de wenperiode van nieuwe kinderen. ( zie hierboven) Bij een interne wenperiode kan het kind boventallig op de nieuwe groep geplaatst worden gedurende de afgesproken wenmomenten in een periode van maximaal 2 weken. Overigens heeft elk kind een eigen laatje waarin zijn persoonlijke spullen worden bewaard zoals knutselwerkjes, traktaties en brieven. Wij vinden een goede en regelmatige overdracht essentieel en nemen hiervoor de tijd. Ziet u dat wij in gesprek zijn met een andere ouder, wilt u dan even wachten? Middels de nieuwsbrief laten we weten wat we de afgelopen tijd voor activiteiten hebben gedaan. 1 keer per jaar wordt er een ouderavond georganiseerd aan de hand van een thema. Pedagogisch werkplan per locatie voor BSO de Trommelaar, versie feb

7 De oudercommissie De mening van de ouders is voor ons een vanzelfsprekende zaak. Wij willen graag hun mening en visie horen. Daartoe hebben wij een oudercommissie opgericht. Deze heeft ten minste drie keer per jaar overleg met de clustermanager. De oudercommissie heeft een adviserende functie in onderwerpen zoals voedingsaangelegenheden, pedagogisch werkplan, risico inventarisatie veiligheid en gezondheid. Thema s die de laatste jaren aan de orde zijn geweest: Omgaan met de media. EHBO voor kinderen Omgaan met (probleem)gedrag Naast de oudercommissie van BSO de Trommelaar is er nog een overkoepelende centrale oudercommissie (COC). Deze vertegenwoordigt alle oudercommissies binnen KMN Kind & Co, die de COC hebben gemandateerd. Deze centrale oudercommissie adviseert over beleidsmatige onderwerpen en (gevraagd en ongevraagd) over voor ouders belangrijke onderwerpen (coc@kmnkindenco.nl). Observeren Kijken naar kinderen en de groep geeft iedere dag stof tot praten met collega s en ouders. Om het praten en kijken naar gerichter te doen, maken wij gebruik van de observatiemethode Werken aan Welbevinden. Deze observatiemethode richt zich zowel op de individuele kinderen als op de groep. Met behulp van observatielijsten beschrijft de pedagogisch medewerker het kind in zijn omgeving, het kind in relatie tot de volwassene en het kind in relatie tot andere kinderen. Zo kan het welzijn van het individuele kind en de kinderen in de groep goed worden gevolgd. Kinderen vanaf 8 jaar vullen hun eigen lijst in. Ook ouders worden uitgenodigd om een beeld te schetsen van hun kind en zijn/haar ervaringen in de groep. Aan de hand van de observaties, vinden één keer per jaar 10-minutengesprekken plaats met de ouders. Dit zal rond elke verjaardag van uw kind(eren) zijn. Naar aanleiding van de schriftelijke observatie hebben we één keer per jaar een mogelijkheid tot een oudergesprek. Dan voeren de pedagogisch medewerkers een gesprek met de ouders over het welbevinden van het kind. Zijn er bijvoorbeeld opvallende dingen in zijn gedrag, dan worden die dingen op dat moment besproken. Mocht er eerder behoefte zijn aan een gesprek dan kan er altijd een afspraak gemaakt worden. Zorgkinderen Als wij ons zorgen maken over een kind zullen wij dat zo snel mogelijk met de ouders bespreken en overleggen hoe hier (met elkaar) mee om te gaan. Als de zorg blijft voortbestaan kan de clustermanager een van de medewerkers kwaliteit raadplegen om gezamenlijk te overleggen wat mogelijke vervolgstappen zijn waarbij de procedure zorgkinderen gevolgd zal worden. Indien nodig kunnen wij externe hulp inroepen ( bijvoorbeeld het Centrum voor Jeugd en Gezin). Ook dit gebeurt bij voorkeur in samenspraak met de ouders. In geval van ernstige zorg over een kind, welke niet gedeeld wordt door de ouders, kunnen na intern overleg, vervolgstappen gezet worden en wordt dit meegedeeld aan de ouders. De zorg kan ook gemeld worden in de Verwijs Index Ricicojongeren (VIR). In geval van vermoeden van huiselijk geweld of kindermishandeling maakt KMN Kind & Co gebruik van de landelijke Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling. De meldcode is een stappenplan waarin staat hoe een professional moet omgaan met het signaleren en melden van huiselijk geweld en kindermishandeling. Onze buitenschoolse opvang in de wijk; onze externe samenwerkingspartners. We werken samen met andere locaties binnen en buiten ons cluster, met de sportverenigingen uit Maarn/ Maarsbergen en met de scholen. Tevens hebben we tweemaal per jaar contact met het consultatie bureau. Pedagogisch werkplan per locatie voor BSO de Trommelaar, versie feb

8 Pedagogische uitgangspunten Binnen KMN Kind & Co werken wij vanuit de vier pedagogische basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen In de volgende paragrafen hebben wij uitgewerkt hoe wij in de praktijk vorm geven aan deze pedagogische basisdoelen. Het bieden van (emotionele) veiligheid Wij willen de kinderen in de gelegenheid stellen om zich bij ons te ontwikkelen en te ontspannen in een veilige omgeving. Daarom hechten wij veel belang aan het scheppen van een zowel fysieke als emotionele veilige omgeving voor het kind. Wij sluiten aan bij datgene waar het kind mee bezig is, begeleiden het daarin en prikkelen het kind door het in nieuwe situaties te brengen. De pedagogisch medewerkers Om te bereiken dat een kind zich bij ons emotioneel zo veilig mogelijk voelt, vinden wij het belangrijk dat vertrouwde personen het kind begeleiden. Daarom werken wij zoveel mogelijk met vaste pedagogisch medewerkers en vaste invalkrachten. Al onze pedagogisch medewerkers, stagiaires en vrijwilligers zijn in het bezit van een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Wij hechten groot belang aan professioneel, deskundig opgeleid personeel. Om goede zorg te waarborgen krijgen de pedagogisch medewerkers regelmatig trainingen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van zowel interne als externe deskundigen. Verder zijn wij elkaars coach. Regelmatig zijn er teambijeenkomsten. Ook wordt er 1x per jaar met iedere pedagogisch medewerker een functioneringsgesprek gehouden, waardoor wij onze kwaliteit en de deskundigheid bevorderen en vergroten. KMN Kind & Co is een door Calibris erkend leerbedrijf. Daarom werken er bij ons soms leerlingpedagogisch medewerkers, de zogeheten BBL-ers. Zij worden begeleid door een praktijkbegeleider van KMN Kind & Co. Afhankelijk van het leerjaar en leerproces is het mogelijk dat een BBL-er binnen de formatie op de groep werkt. Wij hebben ook regelmatig een stagiaire op de groep. Deze werkt boventallig, tenzij hij/zij incidenteel binnen de formatie mag worden ingezet, conform de CAO-bepaling. De pedagogisch medewerkers spreken de kinderen aan vanuit een positieve houding. Bij ongewenst gedrag wordt het gedrag afgekeurd (en uitgelegd waarom) maar niet het kind. Van onze pedagogisch medewerkers verwachten wij dat zij: - open staan voor de kinderen en op de juiste manier ingaan op hun signalen en ontwikkeling; - persoonlijke betrokkenheid tonen en gericht positieve gevoelens naar de kinderen uiten - de kinderen de ruimte geven zich te ontwikkelen in een veilige context - respect hebben voor de kinderen en hun sociale en culturele achtergrond - de kinderen kunnen en zullen motiveren, stimuleren en instrueren - in staat zijn tot een open communicatie met ouders en collega s Gordon methode en kinderparticipatie De Gordon-methode gaat uit van gelijkwaardigheid in relaties, zodat iedereen zichzelf kan zijn, zijn verantwoordelijkheid neemt en rekening houdt met de ander. In opvoedingsrelaties betekent dit dat de pedagogisch medewerker het kind in zijn waarde laat en respectvol benadert. Het win-win principe staat centraal. Volgens Gordon zitten kinderen meestal helemaal niet op oplossingen te wachten, en staan ze er ook helemaal niet achter. De rol van de pedagogisch medewerkers is volgens hem om kinderen te "Ik-boodschappen". Pedagogisch werkplan per locatie voor BSO de Trommelaar, versie feb

9 Een ik-boodschap bestaat uit drie delen (maar kan ook uit twee of zelfs één ervan bestaan): 1 De beschrijving van het gedrag (zonder veroordeling). 2 Het effect van dat gedrag op mij (gevolg). 3 Het gevoel dat ik erbij heb. Op de BSO zijn de pedagogisch medewerkster elke dag bezig met deze methode. Het is belangrijk bij de Gordon methode dat je niet het kind, maar zijn gedrag afkeurt. Achterwacht: Incidenteel kan het gebeuren dat er maar één pedagogisch medewerker, in de plaats van twee pedagogisch medewerkers aanwezig zijn. In deze situatie werken we met een achterwacht. De achterwacht bij BSO de Trommelaar zijn de pm ers van KDV de Trommelaar. Andere Volwassene: Bij BSO de Trommelaar hebben we een huishoudelijk medewerker rondlopen die wat schoonmaaktaken uit handen neemt. De groepsruimte Wij zorgen ervoor dat alles goed beveiligd is, zoals afdekplaten voor de verwarming, plaatjes op de stopcontacten, beveiliging in de kasten. Jaarlijks voeren wij een risico-inventarisatie uit. Ook registreren wij (kleine) ongevallen om tijdig te anticiperen op eventuele onveilige situaties. Wij houden minimaal 1x per jaar een ontruimingsoefening met als doel dat wij precies weten wat te doen wanneer er een calamiteit plaatsvindt. Wij zorgen voor veilige groepsruimtes, maar sluiten sommige risico s bewust niet uit. Wij vinden het namelijk belangrijk om kinderen kennis te laten maken met voor hen gevaarlijke situaties, zoals klimmen. Dit stimuleert hun gevoel van zelfredzaamheid en zelfvertrouwen en is goed voor hun ontwikkeling. Gebruik van computer, tv, eigen DS en Wii Er wordt beperkt gebruik gemaakt van tv, Wii, computer en eigen computerspelletjes. Met eigen computerspelletjes bedoelen wij gebruik van een Nintendo DS of iets dergelijks. In principe is het niet de bedoeling deze mee te nemen. Kinderen mogen regelmatig even op de Wii spelen, maar niet langer dan 20 minuten op één dag. De tv wil nog wel eens aan, maar dan aan het einde van de dag, als de kinderen moe worden of in de vakantie. Er is kabelaansluiting, een dvd speler, waar we nog wel eens een film op willen afspelen, welke bij het thema van dat moment past. Het is niet zo dat kinderen tv mogen kijken en op de Wii. Het is of/of. De buitenspeelruimte De buitenruimte bij BSO de Trommelaar is voorzien van een hek rondom de ruimte. Zo kunnen de kinderen niet zomaar de straat oprennen. We hebben verschillende schaduwplekken gecreëerd voor in de zomer met behulp van schaduwdoeken. In de schuur staat speelgoed en fietsen die de kinderen mogen gebruiken om mee buiten te spelen. De kinderen zijn vrij om te spelen op het plein. We bieden activiteiten aan waar kinderen vrijblijvend aan mee kunnen doen. Vrijheden voor kinderen: Kinderen zijn vrij om gebruik te maken van de materialen op de groep. Bij het buitenspelen gelden er een aantal regels: kinderen mogen zonder toestemming van ouders niet zelfstandig naar buiten. Hier is dan altijd een pedagogisch medewerker bij die met de kinderen naar buiten gaat. Dit geldt meestal voor de onderbouwkinderen, de bovenbouw kinderen mogen dit meestal wel. Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Als wij spreken over persoonlijke competenties, bedoelen wij dat het kind zich ontwikkelt tot een persoon die in staat is om allerlei soorten problemen op te lossen en die zich goed kan aanpassen aan veranderende omstandigheden. Dit bereikt het door persoonlijkheidskenmerken als zelfvertrouwen, veerkracht, flexibiliteit, zelfstandigheid, creativiteit en weerbaarheid op te bouwen. Onze pedagogisch medewerkers begeleiden de kinderen hierin door ruimte te bieden aan de ontwikkeling van ieder kind, waarbij zij rekening houden met de eigenheid van ieder kind. Alle ontwikkelingsgebieden worden hierbij gestimuleerd zoals taal, grove en fijne motoriek, cognitie, creativiteit. Pedagogisch werkplan per locatie voor BSO de Trommelaar, versie feb

10 Spel & Speelgoed Spelen is bij uitstek een manier om de wereld en jezelf te ontdekken. Het is een veel omvattend middel om verschillende aspecten van de persoonlijkheidskenmerken te stimuleren en te ontwikkelen. Denk aan het ontdekken van verschillende materialen, leren hoe speelgoed gebruikt moet worden, hoe je kunt delen, hoe je rekening met elkaar kunt houden, leren op elkaar te wachten. Kortom, spelen stelt het kind in staat te leren hoe materialen en speelgoed, de mensen en de wereld in elkaar steken. Maar niet te vergeten betekent spelen ook plezier maken, samen of alleen! Wij zorgen ervoor dat er afwisselend speelgoed op de groepen is. In het kader van de kinderparticipatie mogen kinderen mede bepalen welk speelgoed wordt aangeschaft. Wij hebben zoveel mogelijk open kasten en laten het kind zelf bepalen waarmee het wil spelen. Natuurlijk stimuleren wij een kind dat altijd hetzelfde kiest, om ook eens iets anders te gaan doen, maar wij dwingen niet. Ook stimuleren wij de kinderen om in iedere geval even buiten te gaan spelen. We maken geen onderscheid tussen jongens- of meisjesspeelgoed. Zo voetballen de meisjes ook en spelen de jongens met poppen. Wij zorgen voor uitdagend speelgoed. Dit betekent dat wij daarom op de jongste groep ander speelgoed hebben dan op de oudste groep. Het moet aansluiten bij de ontwikkelingsfase van het kind en op zijn behoefte om te onderzoeken, te ontspannen en te ontdekken. Spelen is leuk en daarom moet het niet te moeilijk zijn, maar ook niet te makkelijk. De kinderen krijgen bij ons de gelegenheid om zowel individueel als in groepsverband te spelen. Activiteiten Werken met thema's Ieder jaar maken we een jaarkalender waarin de thema's voor het komend kalenderjaar zijn vastgelegd. Hierbij wordt gekeken naar verdieping, ontdekking, stimulering en ontwikkeling van het kind. De vakantie thema's zijn apart van de jaarkalender. Deze thema's worden apart aangeleverd door een BSO binnen ons cluster, volgens rouleersysteem. Omdat er binnen de verschillende groepen verschillende activiteiten zijn, kunnen de kinderen zelf kiezen in welke groep ze willen spelen. Ze komen hierdoor andere leeftijdgenootjes en pedagogisch medewerkers tegen en ze spelen eens in een andere ruimte. Daarnaast biedt het kinderen de mogelijkheid om mee te doen aan activiteiten die specifiek zijn afgestemd op hun interesse en ontwikkelingsniveau. Zelfstandigheid bevorderen Zo zijn we bezig met invoeren van de kinderparticipatie: een bestuur van kinderen die namens alle andere BSO kinderen spreekt. Hierin kunnen ze aangeven wat er veranderd moet worden, wat ze willen hebben/vernieuwen en denken ze mee over wat er allemaal in de jaarkalender moet staan. Conflicten tussen kinderen worden meestal zelf opgelost. Lukt dit niet, dan helpt een pedagogisch medewerker en bemiddelt tussen de kinderen. We laten de kinderen het liefst alles zelf oplossen. Door aandachtig te luisteren naar de kinderen, voelen zij zich serieus genomen en krijgen de pedagogisch medewerkers sneller een vertrouwensrelatie en deze zal daardoor alleen maar groeien Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties De mens is een sociaal wezen. In de praktijk betekent dit dat een kind al vanaf de geboorte samen met anderen dingen doet, immers zonder de ander (lees: ouder/verzorger) zou het kind niet (kunnen) overleven. Bij het ontwikkelen van de sociale competenties gaat het om samenzijn en samen dingen doen. Kinderen leren veel van wat ze zien, zowel van andere kinderen als van ons. Wij hebben hierin een voorbeeldfunctie en ons sleutelwoord hierbij is wederzijds respect. Voorop staat bij ons dat het kind zich kan ontplooien. Wij stimuleren dan ook dat het initiatieven neemt waardoor het zelfvertrouwen kan groeien. Wij zorgen er hierbij voor dat het kind zichzelf en/of een ander geen schade berokkent. Pedagogisch werkplan per locatie voor BSO de Trommelaar, versie feb

11 Naarmate een kind ouder wordt leert het steeds beter om rekening te houden met de ander. Dat betekent dat hij zich meer zal kunnen inleven in de ander. Anderen hebben ook gevoelens. Dus leren wij het kind om te wachten op elkaar, om geen speelgoed af te pakken, om te delen en samen te spelen. Soms leren wij het kind om juist wat meer voor zichzelf op te komen. Voorbeeld: Als er een conflict is tussen de kinderen kijken wij eerst van een afstand toe. We kijken in hoeverre zij dit zelf oplossen. Zo nodig springen wij bij om het conflict op te lossen samen met de kinderen. Door eerst wat afstand te nemen tijdens een conflict leren de kinderen ook om dit zelfstandig op te lossen. De excuses die zij naar elkaar moeten maken na het oplossen van het conflict is een stukje sociale verantwoordelijkheid. Vaak gebeurd dit wel onder begeleiding van een medewerker. Bij conflicten stimuleren wij dat de kinderen die zelf oplossen. Lukt dat niet of moeilijk, dan ondersteunen wij hen. De rol van de pedagogisch medewerkers verandert met het stijgen van de kinderleeftijd van zorgen voor, naar steeds meer begeleiden van de kinderen. Overdracht van waarden en normen Op de buitenschoolse opvang maken kinderen deel uit van een groep. Deze is vaak breder en meer divers dan een doorsnee gezin. Dit betekent dat het kind al vroeg kennis maakt met de verscheidene aspecten van de verschillende culturen in de Nederlandse samenleving. Wij vinden het belangrijk om op respectvolle wijze met elkaar om te gaan en dragen er zorg voor dat de kinderen elkaar (leren) respecteren. Wij zijn hun voorbeeld hierin. Dit uit zich onder andere in hoe wij dagelijks met elkaar en met de kinderen omgaan Zo zijn wij in de omgang met elkaar beleefd en noemen elkaar bij de naam. Wij leren het kind om op zijn beurt te wachten, andere kinderen niet te onderbreken, groepsregels na te leven. Maar ook in wat wij doen zijn wij hun voorbeeld, zoals niet op meubulair gaan staan, voorzichtig met de spullen en het speelgoed omgaan, etc. Kortom, wij leren het kind regels, zodat het kan functioneren in een groep en later in de maatschappij. Wij houden rekening met de eigenheid van ieder kind en met de eigenheid van de cultuur waarin het kind opgroeit. Dat betekent dat wij het kind benaderen als individu, maar ook vragen rekening te houden met de afspraken en regels binnen de buitenschoolse opvang. Gewenst en ongewenst gedrag Wij gaan ervan uit dat gedrag over het algemeen aangeleerd is en dat het dus ook weer afgeleerd kan worden. Wij proberen gewenst gedrag te bereiken door het te stimuleren, door daaraan aandacht te schenken en/of te prijzen. Vinden wij gedrag storend (ongewenst), dan wordt dit benoemd en proberen wij dit te voorkomen of om te buigen door grenzen te stellen, te corrigeren of te negeren. Het belonen en stimuleren van gewenst gedrag heeft meer effect dan het corrigeren van ongewenst gedrag en is daarom een belangrijk uitgangspunt in ons pedagogisch handelen. Soms ontkomen wij er echter niet om in te grijpen. Wij wijzen dan niet het kind af, maar wel het (ongewenste) gedrag. Wij corrigeren het kind dan door het uit de situatie te halen of door het even apart te nemen. Na enkele ogenblikken maken wij het weer goed en kan het kind weer verder spelen. Pestgedrag Op de BSO houden we de wisselwerking binnen de groep nauwlettend in de gaten. Door verschillende spelvormen zoals oa complimenten geven, proberen we te werken aan een goede groepssfeer. Als we merken dat er pestgedrag gaat ontstaan praten we hier met de kinderen over. We maken ze duidelijk dat we dit niet acceptabel gedrag vinden. Spelenderwijs besteden we hier ook aandacht aan bijv. door te werken met het thema, ik ben oke, jij bent oke! Afspraken, regels en omgangsvormen In elke groep zijn regels nodig om het leefbaar te maken en te houden. Daarom hebben ook wij, samen met de kinderen regels opgesteld, zodat de kinderen op een goede respectvolle manier met elkaar om (leren) gaan. Onze eigen huisregels staan hieronder beschreven. Ieder kind is uniek Pedagogisch werkplan per locatie voor BSO de Trommelaar, versie feb

12 Ieder kind is uniek en wordt daarom benaderd als individu. In de groep is veel aandacht voor een positieve benadering. De pedagogische medewerkers zijn erop gericht te benoemen wat er goed gaat, wenselijk gedrag en spel te waarderen met bijvoorbeeld een aai, knuffel of knipoog en het kind te laten voelen dat het er mag zijn. De nabijheid van het kind wordt gezocht en er wordt oogcontact gemaakt. Gouden regels Hoe gaan wij met elkaar om? We maken geen ruzie. Schoppen, slaan en schelden doen we niet op de BSO. Wij hebben respect voor elkaar, lachen elkaar niet uit, want ieder kind mag er zijn zoals hij/zij is. Wij spelen leuk met elkaar en spelen samen. Conflicten lossen wij direct op met elkaar. Als de kinderen iets niet leuk vinden zeggen ze: Stop hou er mee op. het andere kind weet dat hij/ zij nu moet stoppen. Als wij in het speellokaal gaan spelen, gaan we niet klimmen, zijn zuinig op het speelgoed. Dit is van de school en daar mogen wij gebruik van maken. Opruimen: Opruimen doen we samen. Als wij ergens mee gespeeld hebben ruimen wij het op voordat we aan iets anders beginnen. Doe je je schoenen uit, dan zet je ze netjes onder de kapstok, zodat andere kinderen er niet over kunnen vallen. Hygiëne: Hygiëne vinden wij belangrijk. Voordat wij fruit gaan eten om uur, wassen we eerst onze handen. Na het eten en na het gebruik van het toilet wassen de kinderen ook hun handen. Hier letten wij strikt op. Nies discipline, niezen met je hand voor je mond en na het niezen je handen De algemene regels van KMN Kind & Co, die natuurlijk ook voor onze buitenschoolse opvang gelden, staan beschreven in het boekje Welkom op de Buitenschoolse opvang. Rituelen Er zijn veel gelegenheden in een jaar om bij stil te staan, zoals verjaardagen, afscheid, Sinterklaas, Kerst. Dit doen wij dan ook en het maakt een jaar overzichtelijk en feestelijk. Het vieren van verjaardagen en feesten versterkt het gevoel van bij elkaar horen. Het kind dat jarig is staat dan even in het middelpunt! Er wordt dan gezongen en een praatje gemaakt. Meestal trakteert een kind dan ook. We streven naar gezonde traktaties. Leuke Voorbeelden :kijk op Pedagogisch werkplan per locatie voor BSO de Trommelaar, versie feb

13 Tot slot Wij hopen dat u dit pedagogisch werkplan met plezier heeft gelezen en dat voor u duidelijk is hoe wij binnen BSO de Trommelaar werken. Mocht u toch nog vragen hebben, dan zullen onze pedagogisch medewerkers, de senior of de clustermanager hier graag antwoord op geven. Ook tips en adviezen horen wij graag. Dit pedagogisch werkplan zal regelmatig worden besproken binnen de teams en minimaal eens in de twee jaar worden bijgesteld. Met vriendelijke groeten, Team BSO de Trommelaar Pedagogisch werkplan per locatie voor BSO de Trommelaar, versie feb

14 FOTO S Sportworkshop Elke dag vers fruit Kunst maken en verkopen voor het goede doel Workshop Kip pimpen uitstapje Oud Hollandse spelletjes Circus & Co Pedagogisch werkplan per locatie voor BSO de Trommelaar, versie feb