Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel

Transcriptie

1 Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel

2 Inleiding Voor u ligt het pedagogisch werkplan van BSO Feestkasteel van KMN Kind & Co. Dit pedagogisch werkplan vormt samen met het Algemeen Pedagogisch Beleid één geheel en is bestemd als leidraad voor ons als medewerkers van BSO Feestkasteel. Tevens is dit pedagogisch werkplan bedoeld als informatie voor ouders, zodat zij weten hoe er bij ons op de buitenschoolse opvang wordt gewerkt. Zoals u in onze brochure Welkom bij KMN Kind en Co kunt lezen, ziet KMN Kind & Co zichzelf als pedagogisch partner. In het Algemeen Pedagogisch Beleid zijn de vier speerpunten uit de Mission Statement nader toegelicht, in dit pedagogisch werkplan werken wij de vier basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen verder uit: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen. KMN Kind & Co werkt volgens een kwaliteitszorgsysteem dat gebaseerd is op de PDCA cyclus. Dit houdt in dat wij kwaliteit zien als een continu proces. We werken aan de hand van afspraken die vastgelegd zijn in werkwijzen en procedures. Ons beleid en werkwijzen zijn opgenomen in het kwaliteitshandboek en ondersteunen de pedagogisch medewerkers bij het dagelijks handelen. Jaarlijks wordt middels interne audit onderzocht of onze werkwijzen en afspraken in de praktijk doeltreffend zijn, daarbij zijn we tevens alert op mogelijke verbeteringen. Onze locaties worden jaarlijks geïnspecteerd door de GGD. De uitkomsten van een inspectie worden besproken met de pedagogisch medewerkers en de oudercommissie van de locatie. Het inspectierapport is te vinden op onze eigen websitepagina. Het pedagogisch werkplan en wijzigingen in beleid worden jaarlijks besproken met de oudercommissie en minimaal 1 x per 2 jaar bijgesteld en ter advisering voorgelegd aan de oudercommissie. Mocht u toch nog informatie missen, dan kunt u hier altijd naar vragen bij de pedagogisch medewerker, senior of clustermanager. Ook is in de brochure Welkom bij KMN Kind en Co veel algemene en aanvullende informatie terug te vinden. Wij wensen u veel leesplezier. Team BSO Feestkasteel augustus 2016 Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel augustus

3 Inhoudsopgave Inleiding... 1 Inhoudsopgave Algemene informatie Onze accommodatie, groepsruimten en basisgroepen Onze buitenruimte Onze openingstijden Brengen en ophalen Het afnemen van een extra dag(deel) Onze (mid)dagindeling Eten en drinken Persoonlijke hygiëne Oudercontacten: eerste kennismaking, wennen, overdracht en ouderavonden De oudercommissie Observeren en volgen Zorgkinderen Pedagogische ondersteuning van medewerkers Onze buitenschoolse opvang in de wijk; onze externe samenwerkingspartners Pedagogische uitgangspunten Het bieden van (emotionele) veiligheid De pedagogisch medewerkers De groepsruimte De buitenruimte Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Spel & Speelgoed Activiteiten Zelfstandigheid bevorderen en kinderparticipatie Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen Gewenst en ongewenst gedrag Omgang met pestgedrag Afspraken, regels en omgangsvormen Rituelen Tot slot Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel augustus

4 1. Algemene informatie Wij vinden het belangrijk dat de kinderen zich kunnen ontplooien in een warme, veilige en stimulerende omgeving. Wij gaan uit van de behoefte van het kind, ingepast in de groep. Daarbij kijken wij vooral naar de mogelijkheden van het kind. Dit betekent dat wij op een positieve en uitnodigende manier met kinderen omgaan. Wij bewaken de kwaliteit van onze opvang en proberen voortdurend deze kwaliteit te verbeteren. Dit doen wij door te werken volgens interne en externe kwaliteitseisen. Wij staan open voor op- en aanmerkingen van ouders. Wij kijken kritisch naar ons zelf en spreken elkaar aan op ons handelen. Onze deskundigheid vergroten wij door het bijwonen van professionaliseringsbijeenkomsten en door collegiale consultatie tijdens onze teambesprekingen. Maar bovenal vergroten wij onze deskundigheid door te blijven kijken naar ieder kind dat aan onze zorg is toevertrouwd. 1.1 Onze accommodatie, groepsruimten en basisgroepen BSO Feestkasteel is gevestigd in hetzelfde gebouw als de basisscholen de Krullevaar, Pantarijn en het Veldhuis. Onze BSO heeft 2 eigen ruimtes, de oranje zaal in de aula en 1 lokaal gelegen in basisschool de Krullevaar. Daarnaast maken we ook gebruik van de speelzaal van de basisschool Pantarijn. BSO Feestkasteel heeft één groep, die gevestigd is in de oranje zaal, heeft een zeer grote ruimte waar een poppenhoek is gemaakt met een grote winkelwagen, een chill-hoek met de banken om boekjes te lezen, er is een voetbatafel en een autokleed voor in de bouwhoek. Daarnaast maakt de BSO gebruik maken van het lokaal in basisschool de Krullevaar. Dit lokaal is ingericht als knutsellokaal. Binnen onze BSO hebben wij 1 verticale basisgroep: 20 kinderen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar. 1.2 Onze buitenruimte Onze buitenruimte is ingericht om naar hartenlust in te kunnen spelen. Er is voor elk wat wils. Op BSO Feestkasteel maken wij gebruik van de schoolpleinen van de basischolen de Krullevaar en Panterijn waar genoeg ruimte is om te rennen en sportspelletjes te doen. Hier staat ook onder andere een groot speeltoesteel om op te klimmen en te klauteren, 2 zandbakken, een voetbalveld, schommels en een duikelrek waar kinderen naar hartelust kunnen spelen. 1.3 Onze openingstijden Wij zijn 3 dagen per week, maandag, dinsdag en donderdag aansluitend op school, geopend tot 18:30 uur. Tijdens de algemeen erkende feestdagen zijn wij gesloten; zo ook eens in de vijf jaar op bevrijdingsdag. In de schoolvakanties zijn wij op maandag, dinsdag en donderdag geopend vanaf 7:30 uur. Dan vragen wij de ouders hun kind tussen 7:30 en 9:00 uur te brengen. Ook op studiedagen zijn wij van 7:30-18:30 uur geopend. Ook dan vragen wij ouders hun kind tussen 7:30-9:00 uur te brengen. Vanaf 17:00 uur is er gelegenheid om de kinderen te komen halen. Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel augustus

5 1.4 Brengen en ophalen Mochten ouder(s) hun een kind een keertje later willen brengen (in een schoolvakantie) of eerder willen halen, dan is dat geen probleem. Wel vragen wij dit door te geven aan de pedagogisch medewerkers van desbetreffende groep. Als het kind door iemand anders dan door de ouder(s) wordt opgehaald, dan dienen ouders dat aan ons door te geven, anders geven wij het kind niet mee! Als kinderen zelfstandig naar huis mogen kunnen ouders samen met het kind daarvoor een zelfstandigheidscontract tekenen. 1.5 Het afnemen van een extra dag(deel) Wanneer ouders incidenteel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan een pedagogisch medewerker en/of clustermanager van de locatie. Deze bepaalt of het kan. Behalve dat zij hierbij rekening houdt met het aantal kinderen en pedagogisch medewerkers op de groep, bekijkt zij ook of het goed is voor het welzijn van het kind/de groep. Een toegekende extra- of ruildag(deel) wordt altijd schriftelijk vastgelegd; ook wanneer dit op een andere groep plaatsvindt. 1.6 Onze (mid)dagindeling Op maandag, dinsdag en donderdag worden de kinderen om 14:45 uur lopend uit school gehaald of komen zelfstandig en worden in hun eigen groep opgevangen. Wij streven ernaar, zeker voor de jongste kinderen, om met de leerkracht informatie uit te wisselen, want het is prettig om te weten hoe de schooldag is verlopen en of er bijzonderheden zijn. Bij binnen komst op de BSO hangen de kinderen hun spullen op en gaan zij hun handen wassen. Als alle kinderen binnen zijn gaan we met de kinderen aan tafel zitten en mogen de kinderen twee crackers met hartig beleg eten en drinken ze limonade. Na het eten helpen de kinderen met opruimen en mogen de kinderen zelfstandig binnen of buiten gaan spelen of kunnen meedoen aan een aangeboden activiteit volgens het activiteitenprogramma. Om 16:15 uur wordt er samen met de kinderen opgeruimd zodat er om 16:30 uur fruit gegeten kan worden. Na het fruit eten mogen de kinderen weer verder spelen of hun activiteit afmaken totdat de kinderen worden opgehaald. Sommige kinderen hebben bij het ophalen tijd nodig voor de overgang van BSO naar huis en kunnen wisselend reageren op de komst van de ouders: sommigen zijn heel enthousiast en anderen hebben helemaal geen zin om naar huis te gaan. Het ophalen kan daarom het beste volgens een vast ritueel verlopen en moet niet te lang duren. Wanneer u uw kind ophaalt, vertelt de pedagogisch medewerker het een en ander over de dag. Het kan ook zijn dat de activiteiten van de dag op een mededelingenbord staan beschreven. Tijdens de schoolvakanties kunnen de kinderen tussen 7:30 uur en 9:00 uur door de ouders gebracht worden. Wij bieden een dagprogramma aan met verschillende knutsel- en sport- en spelactiviteiten. Elke vakantieweek heeft een thema, bijvoorbeeld cowboys en indianen. We bieden in die week verscheidene activiteiten rondom het desbetreffende thema aan. Elke vakantiedag is er om 10:00 uur is er een tafelmoment waarbij de kinderen ontbijtkoek en drinken krijgen. Om 12:00 uur wordt er gezamenlijk geluncht. Om 15:00 uur krijgen de kinderen crackers en om 16:30 uur wordt er fruit gegeten. Vanaf uur kunnen de kinderen opgehaald worden. In de vakantie maken we regelmatig uitstapjes naar bijvoorbeeld een bouwspeeltuin of doen wij een speurtocht in de buurt. Als wij een uitstapje willen maken, geven wij dit van te voren aan, zodat iedereen op de hoogte is van ons uitstapje. De uitstapjes zijn ook terug te vinden op het vakantieprogramma, welke voordat de vakantie begint wordt opgehangen in de gang. In schoolvakanties en op studiedagen zijn aan het begin en einde van de dag minder kinderen aanwezig op de BSO, waardoor op die momenten niet alle pedagogisch medewerkers aanwezig hoeven te zijn. Wij houden hier rekening mee bij het inroosteren van personeel. Mocht er één pedagogisch medewerker aanwezig zijn met minder dan 10 kinderen dan is er een achterwacht voor noodgevallen geregeld die binnen 15 minuten op de locatie kan zijn. Mocht er één pedagogisch medewerker aanwezig zijn met meer dan 10 kinderen dan is er altijd een andere volwassene in pand Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel augustus

6 aanwezig voor noodgevallen. Deze situatie mag maximaal 3 uur per vakantie- of studiedag voorkomen voor 9.30 en na uur en tussen de middag van en uur wanneer de pedagogische medewerker een half uur lunchpauze neemt. Op een gewone BSO dag is deze situatie toegestaan voor een half uur. 1.7 Eten en drinken Na schooltijd gaan de kinderen eerst samen wat eten en drinken. Ook is er een dagelijks gevarieerd aanbod aan fruit. Op lange middagen en tijdens vakantie- en studiedagen verzorgt KMN Kind & Co een lunch. Bij de maaltijd wordt melk, karnemelk of thee gedronken. We verwachten van de kinderen dat zij zelf even hun handen wassen voor het eten. In de vakanties staat er soms wat extra s op het menu, zoals een knakworstje, poffertjes of pannenkoeken. Kortom, een lekkernij. We bieden een standaard voedingspakket; dit pakket wordt periodiek getoetst aan de adviezen van het Voedingscentrum. KMN Kind & Co stelt zich tot doel om een positieve bijdrage te leveren aan een gezonde ontwikkeling én leefstijl van kinderen. Dit komt onder andere tot uiting in ons voedingsbeleid. Meer informatie vindt u op de website en Mijn KMN Kind & Co. In ons voedingsbeleid zijn ook richtlijnen voor traktaties opgenomen. Deze richtlijnen worden in overleg met de oudercommissie besproken en verder aangevuld. Vervolgens worden alle ouders over de richtlijnen geïnformeerd via de Nieuwsflits. De eigen verjaardag is voor een kind een belangrijke gebeurtenis waar we graag bij stil staan. Bij een verjaardag hoort vaak ook het uitdelen van een traktatie, dat mag, het hoeft niet. Mocht u een traktatie willen meegeven jullie aan kinderen dan vragen wij jullie om rekening te houden met het volgende beleid. Het traktatiebeleid van BSO Feestkasteel is; 1. Iets kleins, bij voorkeur iets gezonds 2. De gehele groep trakteren niet een deel van de groep 3. Rekening houden met allergieën en leeftijdsverschillen Zakjes chips, hele zakjes snoep of lolly's liever niet Eten en drinken zijn gezamenlijke bezigheden: in groepjes zitten de kinderen aan tafel en voor iedereen is er tijd en ruimte voor zijn verhaal. De kinderen ervaren zo dat samenzijn en samen dingen doen gezellig is. Het ene kind eet wat sneller dan het andere. Wanneer de meeste kinderen klaar zijn, mogen zij wat anders gaan doen; de rest eet rustig door. Soms kan het kind niet alle boterhammen op bij de lunch; dan is er s middags bij het drinken ook nog een mogelijkheid een boterham te nemen. Eten moet te allen tijde leuk zijn. Geen enkel kind wordt gedwongen tot eten. Lust een kind iets écht niet, dan zoeken we naar een alternatief. Dieet/allergie We houden zoveel mogelijk rekening met dieetwensen. Indien een kind allergisch is of een dieet volgt, dan vragen wij u de pedagogisch medewerker hiervan op de hoogte te brengen. KMN Kind & Co houdt zich het recht voor over te gaan tot het opstellen van een aanvullende plaatsingsovereenkomst. We overleggen met u of het nodig is dat u dieetproducten voor uw kind meegeeft. Alleen bij verwijzing door huisarts en/of consultatiebureau kunt u de gemaakte kosten voor dieetproducten die gebruikt worden tijdens de buitenschoolse opvang declareren bij de clustermanager (op grond van kassabonnen). Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel augustus

7 1.8 Persoonlijke hygiëne Wij leren de kinderen persoonlijke hygiëne, door hen na wc-gebruik en voor het aan tafel gaan, de handen met zeep te laten wassen. Wij geven hierin natuurlijk het juiste voorbeeld. 1.9 Oudercontacten: eerste kennismaking, wennen, overdracht en ouderavonden Als een kind voor het eerst bij ons komt, nemen wij de tijd voor een kennismakingsgesprek met de ouders en het kind, zodat wij van hen zoveel mogelijk informatie krijgen. Bovendien kunnen wij dan ook vertellen hoe wij op onze BSO werken en informatie met elkaar uitwisselen waardoor een goede onderlinge afstemming ten behoeve van het kind mogelijk is. Vaak hebben de ouders en het kind dan al een rondleiding gehad door het gebouw, zodat zij zich al een voorstelling hebben kunnen maken van de BSO en hoe er gewerkt wordt. Daarna is er de gelegenheid om het kind te laten wennen. Dit kan bij ingang van het contract 2 keer. De wenafspraken worden tijdens het kennismakingsgesprek genoteerd op het formulier Checklist kennismakingsgesprek. Wij vinden een goede en regelmatige overdracht essentieel en nemen hiervoor de tijd. Bij het ophalen van de kinderen wordt er met regelmaat een korte overdracht gedaan door de pedagogisch medewerkers over hoe de dag gegaan is en wat het kind gedaan heeft. Vier maal per jaar verschijnt er een digitale nieuwsbrief voor de ouders/verzorgers met locatie specifieke informatie zoals het vakantieprogramma. Bij bijzonderheden krijgen de ouders een nieuwsflits. Mijn KMN Kind & co Als ouder bent u via Mijn KMN Kind & Co live betrokken bij de belevenissen van uw kind op de BSO. Mijn KMN Kind & Co is een online afgesloten omgeving, waar o.a. nieuwsbrieven, facturen en jaaropgaven terug te vinden zijn. Maar er is meer. Pedagogisch medewerkers kunnen via Mijn KMN Kind & Co registraties bijhouden rondom activiteiten. Daarnaast kunnen er regelmatig foto s geplaatst worden van uw kind. Van deze foto s kunt u op ieder gewenst moment een fotoboekje uitprinten als herinnering voor later. Met Mijn KMN Kind & Co vindt u alles op één plek, dat is wel zo overzichtelijk! 1.10 De oudercommissie De mening van de ouders is voor ons een vanzelfsprekende zaak. Wij willen graag hun mening en visie horen. Daarom streven wij erna om op elke locatie een oudercommissie te hebben. Momenteel is erg geen oudercommissies op BSO Feestkasteel. Mocht u interesse hebben dan verzoeken wij u, contact op te nemen met de clustermanager. Bij aanwezigheid van een oudercommissie heeft de clustermanager ten minste drie keer per jaar overleg met de oudercommissie. De oudercommissie heeft een adviserende functie met betrekking tot onderwerpen zoals voedingsaangelegenheden, het pedagogisch werkplan en de risico inventarisatie veiligheid en gezondheid. De taken en verantwoordelijkheden van de oudercommissie staan beschreven in het Reglement OC Kindercentrum KMN Kind & Co, dat u kunt vinden op onze website. Tevens organiseert de oudercommissie elk jaar een avond voor de ouders en medewerkers waarin een thema behandeld wordt. De oudercommissie nodigt daartoe een deskundige uit. Thema s die de laatste jaren aan de orde zijn geweest: Belonen en corrigeren Voorleesboeken Omgaan met (probleem)gedrag Naast de oudercommissies is er nog een overkoepelende centrale oudercommissie (COC). Deze vertegenwoordigt alle oudercommissies binnen KMN Kind & Co, die de COC hebben gemandateerd. Deze centrale oudercommissie adviseert over beleidsmatige onderwerpen en (gevraagd en ongevraagd) over voor ouders belangrijke onderwerpen (coc@kmnkindenco.nl) Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel augustus

8 1.11 Observeren en volgen Kijken naar kinderen en de groep geeft iedere dag stof tot praten met collega s en ouders. Om het praten en kijken naar gerichter te doen, maken wij gebruik van de observatiemethode Werken aan Welbevinden. Deze jaarlijkse observatie richt zich zowel op de individuele kinderen, als op de groep. Met behulp van observatielijsten beschrijft de pedagogisch medewerker het kind in zijn omgeving, het kind in relatie tot de volwassene en het kind in relatie tot andere kinderen. Zo kan het welzijn en de ontwikkeling van het individuele kind en de kinderen in de groep goed worden gevolgd. Kinderen vanaf 8 jaar vullen hun eigen lijst in. Ook ouders worden uitgenodigd om een beeld te schetsen van hun kind en zijn/haar ervaringen in de groep. De observatieverslagen worden bewaard in het kinddossier op de locatie. Aan de hand van de observaties, vinden één keer per jaar 10-minutengesprekken plaats met de ouders. Tijdens het 10-minuten gesprek kunnen ouders samen met de pedagogisch medewerker het welbevinden van het kind op de BSO bespreken. Hier worden de uitkomsten van de observaties van de pedagogisch medewerker en het formulier van de ouders besproken. Zij kunnen kijken of er overeenkomsten of juist verschillen zijn in hun bevindingen over het welbevinden van het kind. Hierdoor kunnen zowel de ouders als de pedagogisch medewerkers een beter beeld krijgen over het welbevinden van de kinderen op de BSO en zo nodig op inspelen. Indien er naar aanleiding van het jaarlijkse 10-minutengesprek bijzonderheden zijn of afspraken met ouders worden gemaakt, wordt dit genoteerd en toegevoegd aan het kinddossier. De uitkomsten van de kindobservaties worden onder leiding van de senior pedagogisch medewerker besproken in de kindbesprekingen. Deze kindbesprekingen vinden gemiddeld 1 maal per 6 weken plaats Zorgkinderen Als wij ons zorgen maken over een kind, zullen wij dat zo snel mogelijk met de ouders bespreken en overleggen hoe hier (met elkaar) mee om te gaan. Als de zorg blijft voortbestaan of als pedagogisch medewerkers behoefte hebben aan pedagogische ondersteuning, kan een intern deskundige ingeschakeld worden. In overleg met de intern deskundige wordt de zorgvraag geconcretiseerd en de aanpak besproken met het team en de ouders. In geval er behoefte is aan een extra observatie van een kind, wordt hiervoor altijd eerst toestemming aan ouders gevraagd. Daarnaast kan de senior pedagogisch medewerker/clustermanager een van de medewerkers kwaliteit (pedagoog) raadplegen om gezamenlijk te overleggen wat mogelijke vervolgstappen zijn. Ook kunnen de medewerkers kwaliteit het team ondersteunen bij het concretiseren van de zorgvraag en bij het doorverwijzen naar de juiste externe instanties. Deze stappen, inclusief de communicatie met ouders hierover en de evaluatiemomenten, zijn vastgelegd in de procedure Signaleren in de opvang. Soms vraagt een kind meer specialistische begeleiding dan wij als organisatie kunnen bieden. In dat geval wordt er contact gelegd met (of verwijzen we ouders door naar) keten- en/of zorgpartners zoals het consultatiebureau, de huisarts, het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) of het buurt-/zorgteam. In geval van ernstige zorg over een kind, die niet door ouders erkend of herkend wordt, kunnen er na intern overleg, vervolgstappen worden gezet. Dit wordt terug gekoppeld aan de ouders. De zorg kan ook gemeld worden in de Verwijs Index Risicojongeren (VIR). Indien nodig, maakt KMN Kind & Co gebruik van de landelijke Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel augustus

9 1.13 Pedagogische ondersteuning van medewerkers Om de ontwikkeling van kinderen goed te kunnen volgen en zorg bijtijds te kunnen signaleren worden de pedagogisch medewerkers hierbij ondersteund middels: Reguliere werkoverleg of extra overleg: - Kindbespreking: 1 x per 6 weken onder begeleiding van de senior pedagogisch medewerker. Het onderwerp zorgkinderen is een vast onderdeel van de kindbespreking. - Pedagogische ondersteuning door senior pedagogisch medewerker/clustermanager/intern deskundige met behulp van extra observaties en/of pedagogische aanbevelingen in een ingelast overleg. Werkafspraken en procedures zoals: - Observaties tijdens de opvang - Signaleren in de opvang - Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling incl. signalenlijsten, sociale kaart en Verwijsindex Het digitaal Kwaliteitshandboek: hierin zijn alle voor pedagogisch medewerkers belangrijke werkafspraken te raadplegen. Deskundigheidsbevordering: - Werken aan Welbevinden - BSO in de plus 1.14 Onze buitenschoolse opvang in de wijk; onze externe samenwerkingspartners. BSO Feestkasteel is gevestigd in De Bonteberg en ligt in een rustige buurt. De BSO maakt gebruik van verschillende ruimtes en speelpleinen van basisscholen het Pantarijn en het Veldhuis. Vooral tijdens vakanties bezoeken wij parken en speeltuinen in de wijk die op loopafstand zijn. Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel augustus

10 2. Pedagogische uitgangspunten Binnen KMN Kind & Co werken wij vanuit de vier pedagogische basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen In de volgende paragrafen hebben wij uitgewerkt hoe wij in de praktijk vorm geven aan deze pedagogische basisdoelen. 2.1 Het bieden van (emotionele) veiligheid Wij willen de kinderen in de gelegenheid stellen om zich bij ons te ontwikkelen en te ontspannen in een veilige omgeving. Daarom hechten wij veel belang aan het scheppen van een zowel fysiek als emotioneel veilige omgeving voor het kind. Wij sluiten aan bij datgene waar het kind mee bezig is, begeleiden het daarin en prikkelen het kind door het in nieuwe situaties te brengen De pedagogisch medewerkers Om te bereiken dat een kind zich bij ons emotioneel zo veilig mogelijk voelt, vinden wij het belangrijk dat vertrouwde personen het kind begeleiden. Daarom werken wij zoveel mogelijk met vaste pedagogisch medewerkers en vaste invalkrachten. Al onze pedagogisch medewerkers, stagiaires en vrijwilligers zijn in het bezit van een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Wij hechten groot belang aan professioneel, deskundig opgeleid personeel. Om goede zorg te waarborgen krijgen de pedagogisch medewerkers regelmatig trainingen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van zowel interne als externe deskundigen. Verder zijn wij elkaars coach. Regelmatig zijn er teambijeenkomsten. Ook wordt er 1x per jaar met iedere pedagogisch medewerker een functioneringsgesprek gehouden, waardoor wij onze kwaliteit en de deskundigheid bevorderen en vergroten. KMN Kind & Co is een erkend leerbedrijf. Daarom werken er bij ons soms leerling-pedagogisch medewerkers, de zogeheten BBL-ers. Zij worden begeleid door een praktijkbegeleider van KMN Kind & Co. Afhankelijk van het leerjaar en leerproces is het mogelijk dat een BBL-er binnen de formatie op de groep werkt. Wij hebben ook regelmatig een stagiaire op de groep. Deze werkt boventallig, tenzij hij/zij incidenteel binnen de formatie mag worden ingezet, conform de CAO-bepaling. De pedagogisch medewerkers spreken de kinderen aan vanuit een positieve houding. Bij ongewenst gedrag wordt het gedrag afgekeurd (en uitgelegd waarom) maar niet het kind. Van onze pedagogisch medewerkers verwachten wij dat zij: - open staan voor de kinderen en op de juiste manier ingaan op hun signalen en ontwikkeling; - persoonlijke betrokkenheid tonen en gericht positieve gevoelens naar de kinderen uiten - de kinderen de ruimte geven zich te ontwikkelen in een veilige context - respect hebben voor de kinderen en hun sociale en culturele achtergrond - de kinderen kunnen en zullen motiveren, stimuleren en instrueren - in staat zijn tot een open communicatie met ouders en collega s Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel augustus

11 2.1.2 De groepsruimte Wij zorgen ervoor dat alles goed beveiligd is, zoals beveiliging in de kasten. Jaarlijks voeren wij een risico-inventarisatie uit. Ook registreren wij (kleine) ongevallen om tijdig te anticiperen op eventuele onveilige situaties. Wij houden minimaal 1x per jaar een ontruimingsoefening met als doel dat wij precies weten wat te doen wanneer er een calamiteit plaatsvindt. Wij zorgen voor veilige groepsruimtes, maar sluiten sommige risico s bewust niet uit. Wij vinden het namelijk belangrijk om kinderen kennis te laten maken met voor hen gevaarlijke situaties, zoals klimmen. Dit stimuleert hun gevoel van zelfredzaamheid en zelfvertrouwen en is goed voor hun ontwikkeling De buitenruimte BSO Feestkasteel maakt gebruik van de speelpleinen van basisscholen het Veldhuis en het Pantarijn en liggen aangrenzend aan de lange buitenzijde van het gebouw. Om het schoolplein heen staan een hek en een heg wat het schoolplein scheidt van de stoep. Als er buiten gespeeld wordt kan het zijn dat er een deel van de groep binnen blijft. Bij het naar buiten gaan wordt er rekening gehouden met het kind-leidster-ratio voor zowel de groep die naar buiten gaan als voor de groep die binnen blijft. De kinderen met een zelfstandigheidscontract mogen in overleg met de pedagogisch medewerkers zelfstandig buiten spelen. De pedagogisch medewerkers checken dan geregeld hoe het buiten gaat. 2.2 Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Als wij spreken over persoonlijke competenties, bedoelen wij dat het kind zich ontwikkelt tot een persoon die in staat is om allerlei soorten problemen op te lossen en die zich goed kan aanpassen aan veranderende omstandigheden. Dit bereikt het door persoonlijkheidskenmerken als zelfvertrouwen, veerkracht, flexibiliteit, zelfstandigheid, creativiteit en weerbaarheid op te bouwen. Onze pedagogisch medewerkers begeleiden de kinderen hierin door ruimte te bieden aan de ontwikkeling van ieder kind, waarbij zij rekening houden met de eigenheid van ieder kind. Alle ontwikkelingsgebieden worden hierbij gestimuleerd zoals taal, grove en fijne motoriek, cognitie, creativiteit Spel & Speelgoed Spelen is bij uitstek een manier om de wereld en jezelf te ontdekken. Het is een veel omvattend middel om verschillende aspecten van de persoonlijkheidskenmerken te stimuleren en te ontwikkelen. Denk aan het ontdekken van verschillende materialen, leren hoe speelgoed gebruikt moet worden, hoe je kunt delen, hoe je rekening met elkaar kunt houden, leren op elkaar te wachten. Kortom, spelen stelt het kind in staat te leren hoe materialen en speelgoed, de mensen en de wereld in elkaar steken. Maar niet te vergeten betekent spelen ook plezier maken, samen of alleen! Wij zorgen ervoor dat er afwisselend speelgoed op de groepen is. In het kader van de kinderparticipatie mogen kinderen mede bepalen welk speelgoed wordt aangeschaft. Wij hebben zoveel mogelijk open kasten en laten het kind zelf bepalen waarmee het wil spelen. Natuurlijk stimuleren wij een kind dat altijd hetzelfde kiest, om ook eens iets anders te gaan doen, maar wij dwingen niet. Ook stimuleren wij de kinderen om in iedere geval even buiten te gaan spelen. We maken geen onderscheid tussen jongens- of meisjesspeelgoed. Zo voetballen de meisjes ook en spelen de jongens met poppen. Wij zorgen voor uitdagend speelgoed. Dit betekent dat wij daarom op de jongste groep ander speelgoed hebben dan op de oudste groep. Het moet aansluiten bij de ontwikkelingsfase van het kind en op zijn behoefte om te onderzoeken, te ontspannen en te ontdekken. Spelen is leuk en daarom moet het niet te moeilijk zijn, maar ook niet te makkelijk. De kinderen krijgen bij ons de gelegenheid om zowel individueel als in groepsverband te spelen. Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel augustus

12 Op deze locatie is er voor de kinderen een TV met dvd-speler en een spelcomputer etc. aanwezig. Hoe we hiermee omgaan, wordt besproken met kinderen en de oudercommissie. Omdat er genoeg materiaal aanwezig is, adviseren wij om geen speelgoed en dergelijke mee te geven. Spullen kunnen stukgaan of kwijtraken. KMN Kind & Co is niet aansprakelijk voor het zoekraken of kapot gaan van eigendommen van kinderen of ouders op de locatie Activiteiten Wij werken met een activiteitenprogramma. Dit houdt in dat we op iedere dag van de week minimaal één activiteit aanbieden voor zowel de 7 als de 7+. Deze activiteiten variëren van knutselactiviteiten tot beweegactiviteiten. In de BSO ruimtes worden knutselactiviteiten aangeboden, in het speellokaal en in de buitenruimte, worden beweegactiviteiten aangeboden. De activiteiten worden in eerste plaats aangeboden met de gedachte dat ze leuk en uitdagend moeten zijn voor de kinderen, maar daarnaast vinden wij het ook belangrijk om bijvoorbeeld de motorische of sociaal-emotionele ontwikkeling te stimuleren. Soms kunnen kinderen ook mee doen met activiteiten op de andere groep. De kinderen worden dan door de pedagogisch medewerker van die groep opgehaald en later ook weer terug gebracht naar hun eigen BSO ruimte. De kinderen die niet mee willen doen met een activiteit mogen vrij spelen. In de BSO ruimtes zijn verschillende hoeken gecreëerd waar de kinderen kunnen spelen, ook kan hier getekend worden Zelfstandigheid bevorderen en kinderparticipatie Wij vinden het belangrijk om de zelfstandigheid van de kinderen te stimuleren, omdat kinderen hierdoor meer dingen zelf kunnen en daardoor meer zelfvertrouwen ontwikkelen. Wij stimuleren de zelfstandigheid door kinderen altijd eerst iets zelf te laten proberen, voordat wij ze te hulp schieten. Wij houden hierbij wel rekening met de leeftijd en de capaciteiten van het kind. Als er een conflict ontstaat en de kinderen die daarbij betrokken zijn bij ons komen, vragen we de kinderen wat zij kunnen bedenken om tot een oplossing te komen. Wij laten de kinderen met elkaar in gesprek gaan om ze (als het haalbaar is) het conflict zelf op te laten lossen. Ook als het gaat om opkomen voor jezelf laten we de kinderen dit veelal zelf proberen. Wij geven ze tips en handvaten, maar zij moeten deze zelf in de praktijk brengen. Op deze manier fungeren wij als een soort coaches die als het nodig is in kunnen grijpen, maar in eerste plaats de zelfstandigheid van de kinderen willen bevorderen. De kinderen van de buitenschoolse opvang zijn al erg zelfstandig en parten mee over het aan te schaffen speelgoed en het programma. De kinderen van 7 jaar en ouder krijgen, als zowel ouders als pedagogisch medewerkers dit geschikt achten, een zelfstandigheidcontract. Dit houdt in dat ze zelfstandig, zonder juf, op het schoolplein mogen spelen. Hierbij gelden een aantal duidelijke regels, om de veiligheid van de kinderen te kunnen blijven waarborgen. 2.3 Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties De mens is een sociaal wezen. In de praktijk betekent dit dat een kind al vanaf de geboorte samen met anderen dingen doet, immers zonder de ander (lees: ouder/verzorger) zou het kind niet (kunnen) overleven. Bij het ontwikkelen van de sociale competenties gaat het om samenzijn en samen dingen doen. Kinderen leren veel van wat ze zien, zowel van andere kinderen als van ons. Wij hebben hierin een voorbeeldfunctie en ons sleutelwoord hierbij is wederzijds respect. Voorop staat bij ons dat het kind zich kan ontplooien. Wij stimuleren dan ook dat het initiatieven neemt waardoor het zelfvertrouwen kan groeien. Wij zorgen er hierbij voor dat het kind zichzelf en/of een ander geen schade berokkent. Naarmate een kind ouder wordt leert het steeds beter om rekening te houden met de ander. Dat betekent dat hij zich meer zal kunnen inleven in de ander. Anderen hebben ook gevoelens. Dus leren wij het kind om te wachten op elkaar, om geen speelgoed af te pakken, om te delen en samen te spelen. Soms leren wij het kind om juist wat meer voor zichzelf op te komen. Bij conflicten stimuleren wij dat de kinderen die zelf oplossen. Lukt dat niet of moeilijk, dan ondersteunen wij hen. De rol van de pedagogisch medewerkers verandert met het stijgen van de kinderleeftijd van zorgen voor, naar steeds meer begeleiden van de kinderen. Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel augustus

13 2.4 Overdracht van waarden en normen Op de buitenschoolse opvang maken kinderen deel uit van een groep. Deze is vaak breder en meer divers dan een doorsnee gezin. Dit betekent dat het kind al vroeg kennis maakt met de verscheidene aspecten van de verschillende culturen in de Nederlandse samenleving. Wij vinden het belangrijk om op respectvolle wijze met elkaar om te gaan en dragen er zorg voor dat de kinderen elkaar (leren) respecteren. Wij zijn hun voorbeeld hierin. Dit uit zich onder andere in hoe wij dagelijks met elkaar en met de kinderen omgaan Zo zijn wij in de omgang met elkaar beleefd en noemen elkaar bij de naam. Wij leren het kind om op zijn beurt te wachten, andere kinderen niet te onderbreken, groepsregels na te leven. Maar ook in wat wij doen zijn wij hun voorbeeld, zoals niet op meubulair gaan staan, voorzichtig met de spullen en het speelgoed omgaan, etc. Kortom, wij leren het kind regels, zodat het kan functioneren in een groep en later in de maatschappij. Wij houden rekening met de eigenheid van ieder kind en met de eigenheid van de cultuur waarin het kind opgroeit. Dat betekent dat wij het kind benaderen als individu, maar ook vragen rekening te houden met de afspraken en regels binnen de buitenschoolse opvang Gewenst en ongewenst gedrag Wij gaan ervan uit dat gedrag over het algemeen aangeleerd is en dat het dus ook weer afgeleerd kan worden. Wij proberen gewenst gedrag te bereiken door het te stimuleren, door daaraan aandacht te schenken en/of te prijzen. Vinden wij gedrag storend (ongewenst), dan wordt dit benoemd en proberen wij dit te voorkomen of om te buigen door grenzen te stellen, te corrigeren of te negeren. Het belonen en stimuleren van gewenst gedrag heeft meer effect dan het corrigeren van ongewenst gedrag en is daarom een belangrijk uitgangspunt in ons pedagogisch handelen. Soms ontkomen wij er echter niet aan om in te grijpen. Wij wijzen dan niet het kind af, maar wel het (ongewenste) gedrag. Wij corrigeren het kind dan door het uit de situatie te halen of door het even apart te nemen. Na enkele ogenblikken maken wij het weer goed en kan het kind weer verder spelen Omgaan met pestgedrag Elk kind moet zich veilig voelen op de opvang. Daarom hebben wij afspraken over hoe wij met elkaar omgaan op de BSO (de huisregels) en wat we doen als we pestgedrag signaleren. Deze afspraken richten zich zowel op het bestrijden van een acuut pestprobleem als op het voorkómen van pesten. In geval van een acuut pestprobleem gaan we in gesprek met het gepeste kind en de pester(s) volgens een stappenplan. Ook gaan we in gesprek met de betrokken ouders en eventueel de school natuurlijk in samenspraak met ouders om samen tot een oplossing te komen. Daar zijn we met zijn allen verantwoordelijk voor. Meer informatie vindt u op onze website Afspraken, regels en omgangsvormen In elke groep zijn regels nodig om het leefbaar te maken en te houden. Daarom hebben ook wij, samen met de kinderen regels opgesteld, zodat de kinderen op een goede respectvolle manier met elkaar om (leren) gaan. Onze eigen huisregels kunt u vinden in de risico inventarisatie veiligheid en gezondheid map op de BSO. De algemene voorwaarden van KMN Kind & Co, die natuurlijk ook voor onze buitenschoolse opvang gelden, staan beschreven in het boekje Welkom bij KMN Kind en Co Rituelen Er zijn veel gelegenheden in een jaar om bij stil te staan, zoals verjaardagen, afscheid, Sinterklaas, Suikerfeest, Kerst. Dit doen wij dan ook en het maakt een jaar overzichtelijk en feestelijk. Het vieren van verjaardagen en feesten versterkt het gevoel van bij elkaar horen. Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel augustus

14 3. Tot slot Wij hopen dat u dit pedagogisch werkplan met plezier heeft gelezen en dat voor u duidelijk is hoe wij binnen BSO Feestkasteel werken. Mocht u toch nog vragen hebben, dan zullen onze pedagogisch medewerkers, de senior of de clustermanager hier graag antwoord op geven. Ook tips en adviezen horen wij graag. Dit pedagogisch werkplan zal regelmatig worden besproken binnen het team en minimaal eens in de twee jaar worden bijgesteld. Met vriendelijke groeten, Team BSO Feestkasteel Pedagogisch werkplan BSO Feestkasteel augustus