Pedagogisch werkplan Buitenschoolse opvang het Clubhuis

Transcriptie

1 Pedagogisch werkplan Buitenschoolse opvang het Clubhuis

2 Inleiding Voor u ligt het pedagogisch werkplan voor de BSO-locatie Het Clubhuis van KMN Kind & Co/Triangel. Kinderopvang Triangel en KMN Kind & Co zijn met ingang van 1 juli 2015 gefuseerd. Dit document is aangepast en geharmoniseerd naar beide organisaties. Dit pedagogisch werkplan vormt samen met het Algemeen Pedagogisch Beleid één geheel en is bestemd als leidraad voor ons als medewerkers van Het Clubhuis. Tevens is dit pedagogisch werkplan bedoeld als informatie voor ouders, zodat zij weten hoe er bij ons op de BSO wordt gewerkt. Zoals u in onze brochure Welkom bij KMN Kind & Co kunt lezen, ziet KMN KInd & Co/Triangel zichzelf als pedagogisch partner. Triangel kent een viertal kernwaarden namelijk 1. Stimulerend 2. Betrokken 3. Groei 4. Welkom Deze Kernwaarden zijn kenmerken die een organisatie kleuren. Kernwaarden maken duidelijk hoe Triangel zich wil onderscheiden van andere aanbieders in de kinderopvang. Om energiek en effectief te zijn hebben mensen en organisaties een eigen identiteit nodig. Met andere woorden: waar staat Triangel voor en waar geloven we in? Wat verbindt ons met elkaar en wie willen we zijn voor onze klanten en omgeving? Kernwaarden vervullen de rol van kompas binnen een organisatie. Door je samen te richten op dezelfde waarden binnen de organisatie, wordt de uitstraling van Triangel naar buiten toe helder. in dit werkplan werken wij de vier basisdoelen zoals vastgelegd in de Wet Kinderopvang & kwaliteitseisen Peuterspeelzalen verder uit: Zijn in het Algemeen Pedagogisch Beleid de vier speerpunten uit de Mission Statement nader toegelicht, in dit pedagogisch werkplan werken wij de vier basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen verder uit: Het bieden van (emotionele) veiligheid; Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties; Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties; Overdracht van waarden en normen. Onze locaties worden (jaarlijks) geïnspecteerd door de GGD. De inspecteur controleert of de Wet Kinderopvang word uitgevoerd en nageleefd. Ons inspectierapport is te vinden op onze eigen websitepagina. Dit pedagogisch werkplan wordt een keer per twee jaar bijgesteld en ter advisering voorgelegd aan de oudercommissie. Mocht u toch nog informatie missen, dan kunt u hier altijd naar vragen bij de pedagogisch medewerker, senior, clustermanager/unit coördinator. Ook is in de brochure Welkom bij KMN Kind & Co en op de website veel algemene en aanvullende informatie terug te vinden. Wij wensen u veel leesplezier. Team Het Clubhuis Pedagogisch werkplan BSO het Clubhuis,

3 Inhoudsopgave Inleiding... 1 Inhoudsopgave... 2 Algemene informatie... 3 Onze accommodatie, de groepsruimten en basisgroepen... 3 Onze buitenruimte... 3 Onze openingstijden... 3 Het afnemen van een extra dag(deel) of ruildag... 4 Onze (mid)dagindeling... 4 Eten en drinken... 5 Persoonlijke hygiëne... 6 Oudercontacten: intakegesprek, wennen, overdracht, ouderavond en nieuwsbrief... 6 De oudercommissie... 6 Observeren... 7 Zorgkinderen... 7 Onze buitenschoolse opvang in de wijk; onze externe samenwerkingspartners... 7 Pedagogische uitgangspunten... 8 Het bieden van (emotionele) veiligheid... 9 De pedagogisch medewerkers... 9 Achterwacht... 9 De groepsruimte... 9 Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Spel & Speelgoed Activiteiten Zelfstandigheid bevorderen Kinderparticipatie Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen Gewenst en ongewenst gedrag Pestgedrag Afspraken, regels en omgangsvormen Rituelen Tot slot Pedagogisch werkplan BSO het Clubhuis,

4 Algemene informatie Bij Kinderopvang Triangel staat het kind centraal. Wij vinden het belangrijk dat de kinderen zich kunnen ontplooien in een warme, veilige en stimulerende omgeving. Wij gaan uit van de behoefte van het kind, ingepast in de groep. Daarbij kijken wij vooral naar de mogelijkheden van het kind. Dit betekent dat wij op een positieve en uitnodigende manier met kinderen omgaan. Wij bewaken de kwaliteit van onze opvang en proberen voortdurend deze kwaliteit te verbeteren. Dit doen wij door te werken volgens externe kwaliteitseisen. Wij staan open voor op- en aanmerkingen van ouders. Wij kijken kritisch naar ons zelf en spreken elkaar aan op ons handelen. Tijdens teamvergaderingen bespreken wij thema s die zorgen voor verdieping in ons pedagogisch handelen. Maar bovenal vergroten wij onze deskundigheid door te blijven kijken naar ieder kind dat aan onze zorg is toevertrouwd. Onze accommodatie, de groepsruimten en basisgroepen Onze groepsruimte is de kantine van de Hockeyclub Woerden. Wij hebben hier onze eigen kasten voor het speelgoed. Er staan twee banken waarop veel gelezen wordt na schooltijd. In de kantine staat al het speelgoed en dit is ook de ruimte waar gegeten en gedronken wordt. Er is een kamer apart, (kantoor) waar een tv met dvd speler en een Wii staan. In de hal zijn in totaal vier wc s: twee wc s voor jongens twee wc s voor de meisjes. Binnen onze BSO hebben wij de volgende indeling in basisgroepen: In princiep werken we met één basisgroep van 20 kinderen. Op drukke dagen met twee basisgroepen. Kinderen van de Willem van oranje school en Wegwijzer zitten dan in de XL groep. Groep 1 :Clubhuis: (20) kinderen in de leeftijd van 8 tot 12 jaar. Groep 2 :Clubhuis XL (10) kinderen in de leeftijd van 8 tot 12 jaar. Kinderen kunnen tijdelijk in twee basisgroepen worden geplaatst. Bijvoorbeeld omdat er op een bepaalde dag nog geen plek is in de gewenste groep, of omdat er op bepaalde dagen groepen worden samengevoegd. Indien dit aan de orde is, geven ouders hiervoor toestemming op het toestemmingsformulier 1. In vakanties kunnen groepen worden samengevoegd. Ouders worden tijdig geïnformeerd over het samenvoegen van groepen, welke vaste pedagogisch medewerker aanwezig is en waar de kinderen worden opgevangen. Kinderen kunnen meerdere stamgroepen hebben. Dit kan ontstaan omdat op de gewenste dagen de BSO niet open is. Ouders krijgen dit voor de plaatsing te horen van het KCC (Klantencontactcentrum). We proberen de kinderen zoveel mogelijk in één stamgroep te plaatsen met vaste pedagogisch medewerkers. In vakanties voegen de locaties samen. Onze buitenruimte De buitenruimte is ingericht om naar hartenlust in te kunnen spelen. Er is voor elk wat wils. De ruimte biedt de kinderen uitdaging en zorgt ervoor dat kinderen zich kunnen ontplooien. Er wordt gebruik gemaakt van onder andere het hockeyveld en het plein rond het Clubgebouw. Binnen de hekken mogen de kinderen overal spelen. Voetballen gebeurt op het grasveld. Het speelgoed uit de schuur (fietsen, skelters en anders) gebruiken wij op het plein. Onze openingstijden Wij zijn drie dagen per week, aansluitend aan schooltijden, geopend tot uur. Tijdens de algemeen erkende feestdagen zijn wij gesloten; zo ook een keer per vijf jaar op Bevrijdingsdag. In de schoolvakanties zijn wij alle dagen geopend 7.30 uur. Dan vragen wij de ouders hun kind tussen 7.30 uur en 9.30 uur te brengen. 1 Voor het samenvoegen van groepen aan het begin en einde van de dag, het incidenteel samenvoegen tijdens activiteiten in het kader van het opendeurenbeleid en in geval van vakanties, hoeft geen toestemming aan ouders te worden gevraagd. Pedagogisch werkplan BSO het Clubhuis,

5 In de schoolvakanties voegen wij de groepen samen met BSO Asterix & Obelix. Ouders dienen hun kind dan naar die BSO te brengen en daar ook weer op te halen. Vanaf is er gelegenheid om de kinderen te komen halen. Mochten ouder(s) hun een kind een keertje later willen brengen (in een schoolvakantie) of eerder willen halen, dan is dat geen probleem. Wel vragen wij dit door te geven aan de pedagogisch medewerkers van desbetreffende groep. Als het kind door iemand anders dan door de ouder(s) wordt opgehaald, dan dienen ouders dat aan ons door te geven, anders geven wij het kind niet mee! Het is mogelijk bij Triangel om te kiezen voor 3 verschillende contracten met betrekking tot schooltijden. Wanneer de school werkt met het continurooster, is het mogelijk op maandag, dinsdag en donderdag te kiezen voor andere haaltijden, ouders hebben dan de keuze uit de volgende mogelijkheden: opvang afnemen van uur tot uur of uur tot uur of van uur tot uur. Tot uur is dit alleen mogelijk voor ouders met kinderen die op een school zitten met een continurooster. Op woensdag en vrijdag wordt gekeken naar de mogelijkheden die er zijn en wordt in sommige wijken gewerkt met een 4-12 BSO. Wanneer er vraag is is het ook mogelijk om voorschoolse opvang af te nemen vanaf 7.00 uur dit is alleen op aanvraag. In de schoolvakanties is de BSO alle dagen open van 7.30 uur tot uur. Tijdens vakanties kiezen wij voor vakantie-bso. Er zijn locaties samengevoegd op een BSO met een centrale ligging in de wijk. Wij kiezen ervoor om de groep te splitsen in twee leeftijdscategorieën: 4-7-jarigen bij elkaar en 7 + kinderen bij elkaar. Ook is het mogelijk om alleen een vakantiecontract af te sluiten. Er kan gekozen worden voor een 4-weken contract, een 6-weken contract, een 9-weken contract en een 12-weken contract. Ouders krijgen van te voren te horen op welke BSO hun kind wordt verwacht. Het afnemen van een extra dag(deel) of ruildag Wanneer ouders incidenteel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan een pedagogisch medewerker van de locatie. Deze bepaalt of het kan. Behalve dat zij hierbij rekening houdt met het aantal kinderen en pedagogisch medewerkers op de groep, bekijkt zij ook of het goed is voor het welzijn van het kind/de groep. Een toegekende extra of ruildag(deel) wordt altijd schriftelijk vastgelegd; ook wanneer dit op een andere groep plaatsvindt. De spelregels ruilen van dagen zijn vastgelegd in het Handboek Kwaliteit van Triangel en zijn duidelijk en inzichtelijk voor pedagogisch medewerkers. Wanneer ouders structureel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan de afdeling planning/kcc (Klantencontactcentrum). Deze afdeling bepaalt of dit binnen de eigen basisgroep kan. Als dit niet kan, overlegt de afdeling met de clustermanager/unitcoördinator of het kind (zo lang het nodig is) op een andere groep geplaatst kan worden. Als de clustermanager/unitcoördinator in overleg met de pedagogisch medewerker verwacht dat dit voor het welzijn van het kind en de andere groep geen problemen oplevert, dan wordt (tijdelijke) plaatsing voor desbetreffend dag(deel) aan de ouders voorgesteld. Onze (mid)dagindeling BSO Het Clubhuis (8-12 jaar) is drie middagen in de week geopend van uur tot uur. Dit zijn de maandag-, dinsdag- en donderdagmiddag. De kinderen worden opgehaald van school om uur en uur en zijn dan rond 15.15/15.30 uur op de BSO. Eenmaal op de BSO aangekomen gaan de kinderen aan tafel om met elkaar bij te kletsen en om limonade te drinken en een cracker te eten. Als de kinderen klaar zijn met eten en drinken brengen ze hun beker en bord naar de keuken en mogen ze daarna meedoen aan een activiteit, spel, vrij spelen of buiten spelen. Rond uur staat er vers gesneden fruit voor ze klaar en mocht er eventueel een feestje zijn wordt dat ook om deze tijd gevierd. Na het fruit moment kunnen de kinderen nog een activiteit doen, vrij spelen, voetballen of een spel met elkaar spelen. Buiten mogen de kinderen gebruik maken van Pedagogisch werkplan BSO het Clubhuis,

6 het gehele buitenterrein, als er maar binnen de hekken wordt gebleven ook op de drie hoofd hockeyvelden mag niet worden gespeeld. De kinderen worden allemaal voor uur opgehaald. In principe zijn de kinderen rond uur uit school, maar er kan altijd een studiemiddag of vrije dag vanuit school zijn. Mocht dit het geval zijn dan worden de kinderen buiten de BSO-openingstijden opgevangen op Het Clubhuis. Alle kinderen komen op de fiets naar de BSO. Wij houden de kindaantallen bij gedurende de middag en houden er zelf, als pedagogisch medewerker, rekening mee wie tot welke tijd werkt. Zo zijn er altijd voldoende pedagogisch medewerkers op het aantal kinderen aanwezig. In schoolvakanties zijn, aan het begin en einde van de dag, minder kinderen aanwezig op de BSO, waardoor op die momenten niet alle pedagogisch medewerkers aanwezig hoeven te zijn. Wij houden hier rekening mee bij het inroosteren van personeel. Voor dat de schoolvakanties beginnen vragen wij aan de ouders in welke vakantieweken hun zoon/dochter aanwezig zal zijn op de BSO. Zodra dit bekend is bij ons kunnen wij beginnen aan het rooster. Voor 9.30 uur streven wij er naar dat de kinderen aanwezig zijn zodat wij ons vakantie programma kunnen starten. Wij zorgen er voor dat verspreid over de ochtend tussen 7.30 uur en 9.30uur de collega s binnen zijn aan de hand van de kindaantallen. Pedagogisch Medewerkers hebben tussen de middag recht op een half uur pauze. Deze plannen wij tussen uur en uur in. Wij hebben de afspraak met collega s dat we in de buurt blijven of telefonisch bereikbaar zijn. Aan het einde van de dag houden wij de kindaantallen bij aan de hand van een daglijst met alle namen van de kinderen. De kinderen strepen voordat ze naar huis gaan hun eigen naam door zodat wij ook weten wie er nog aanwezig zijn (uiteraard wijzen wij de kinderen hier op en houden wij dit zelf ook in de gaten). Aan de hand van de kindaantallen gaan de collega s einde van de dag naar huis. Eén pedagogisch medewerker op tien kinderen. Dus als er nog achttien kinderen zijn gaat de derde pedagogisch medewerker naar huis. Aan de hand van het kindaantal wordt geroosterd. Als je bijvoorbeeld met twee pedagogisch medewerkers werkt, werkt één medewerker van 7.30 uur tot uuren de andere pedagogisch medewerker van 9.15 uur tot sluitingstijd (uiterlijk uur). Tussen de middag houden de pedagogisch medewerkers pauze tussen uur en uur. De kinderen worden om 7.30 uur ontvangen. Als tijdens de vakantie minder dan tien kinderen per dag aanwezig zijn houdt dat in dat er één pedagogisch medewerker aanwezig kan zijn. Er werken die dag dan twee pedagogisch medewerkers na elkaar. Pedagogisch medewerker één van 7.30 uur tot uur en pedagogisch medewerker twee van uur tot sluitingstijd (uiterlijk uur). Tussendoor is er nog dertig minuten tijd voor een goede overdracht. Tijdens de rustige dagen op de BSO is de senior pedagogisch medewerker voor ons altijd telefonisch aanwezig. In geval van nood kunnen wij de senior pedagogisch medewerker bereiken. Eten en drinken Samen eten/drinken is belangrijk. Samen eten/drinken is gezellig en versterkt het onderlinge contact. Deze momenten geven structuur aan de dag. Per dag hebben we vaste eet- en drinkmomenten. De kinderen worden op de fiets opgehaald van school. Zodra we aankomen bij BSO het Clubhuis wordt eerst wat gegeten en gedronken aan de bar of aan de lange tafel. De kinderen kunnen zelf hun drinken en eten pakken/klaarmaken. Tijdens dit moment wordt met elkaar sproken over wat er zoal op de dag heeft plaatsgevonden. Ook wordt door de pedagogisch medewerkers uitgelegd wat de activiteit voor die dag is. KMN Kind & Co/Triangel stelt zich tot doel om een positieve bijdrage te leveren aan een gezonde ontwikkeling én leefstijl van kinderen. Dit komt onder andere tot uiting in ons voedingsbeleid. Meer informatie vindt u op de website en Mijn KMN Kind & Co. Pedagogisch werkplan BSO het Clubhuis,

7 In ons voedingsbeleid zijn ook richtlijnen voor traktaties opgenomen. Deze richtlijnen worden in overleg met de oudercommissie besproken en verder aangevuld. Vervolgens worden alle ouders over de richtlijnen geïnformeerd. Tijdens het eten en drinken worden de zelfstandigheid en de sociale vaardigheden bevorderd door middel van het zelf aan- en afmelden aan het begin en einde van de dag. Kinderen betrekken bij de activiteiten bijvoorbeeld door de kinderen zelf activiteiten te laten bedenken. Wij laten de kinderen zelf eten en drinken pakken. Persoonlijke hygiëne Wij leren de kinderen persoonlijke hygiëne, door hen na wc-gebruik en voor het aan tafel gaan, de handen met zeep te laten wassen. Wij geven hierin natuurlijk het juiste voorbeeld. Oudercontacten: intakegesprek, wennen, overdracht, ouderavond en nieuwsbrief Als een kind voor het eerst bij ons komt, nemen wij de tijd voor een kennismakingsgesprek met de ouders en het kind, zodat wij van hen zoveel mogelijk informatie krijgen. Bovendien kunnen wij dan ook vertellen hoe wij op onze BSO werken en informatie met elkaar uitwisselen waardoor een goede onderlinge afstemming ten behoeve van het kind mogelijk is. Vaak hebben de ouders en het kind dan al een rondleiding gehad door het gebouw, zodat zij zich al een voorstelling hebben kunnen maken van de BSO en hoe er gewerkt wordt. Daarna is er de gelegenheid om het kind desgewenst te laten wennen. De wenafspraken worden tijdens het kennismakingsgesprek genoteerd op het formulier Checklist kennismakingsgesprek. Het kind kan een hele middag komen wennen. Het kind wordt op school al opgehaald en kan een middag bij ons meedraaien. Soms wordt er voor gekozen om een intakegesprek met ouder te plannen en dat ondertussen het nieuwe kind komt wennen. In dit geval kun je met het kind al wat afspraken maken en vertellen hoe de middag er op de BSO uit ziet. Het wennen vindt in de regel plaats als de plaatsingsovereenkomst is ingegaan. Tijdens het kennismakingsgesprek worden desgewenst wenafspraken met de ouder gemaakt. Deze kunnen per kind verschillend zijn. Als er nieuwe kinderen bij ons op de BSO komen wennen doen wij dit altijd in overleg met ouders. De kinderen fietsen uit school met ons mee zodat zij de route leren kennen naar de nieuwe locatie. Wij geven ze een rondleiding op de BSO, wat voor activiteiten ze kunnen doen en vertellen wat de huisregels zijn. Wij vinden een goede en regelmatige overdracht essentieel en nemen hiervoor de tijd. Met sommige kinderen is een vaste afspraak gemaakt over de tijd van het zelfstandig naar huis gaan. Ook zijn er ouders die bellen wanneer hun kind naar huis mag. We vertellen aan de telefoon hoe de dag verlopen is. Er zijn ook wat ouders die altijd hun kind ophalen, tijdens het ophalen vertellen wij hoe de middag verlopen is en of er nog bijzonderheden zijn. Wij organiseren geen ouderavonden. Wel geven wij jaarlijks een feest op Het Clubhuis. Hierbij nodigen wij alle ouders uit. Ouders ontvangen een aantal keren per jaar een nieuwsbrief. De oudercommissie De mening van de ouders is voor ons een vanzelfsprekende zaak. Wij willen graag hun mening en visie horen. Daartoe hebben wij een oudercommissie opgericht. Deze heeft tenminste drie keer per jaar overleg met de clustermanager/unitcoördinator. De oudercommissie heeft een adviserende taak met betrekking tot onderwerpen zoals voedingsaangelegenheden, het pedagogisch werkplan en de risico-inventarisatie veiligheid en Pedagogisch werkplan BSO het Clubhuis,

8 gezondheid. De taken en verantwoordelijkheden van de oudercommissie staan beschreven in het Reglement OC Kindercentrum KMN Kind & Co/Triangel, dat u kunt vinden op onze website. Observeren Kijken naar kinderen en de groep geeft iedere dag stof tot praten met collega s en ouders. Om het praten en kijken naar gerichter te doen, maken wij gebruik van de observatiemethode Werken aan Welbevinden. Deze observatiemethode richt zich zowel op de individuele kinderen als op de groep. Met behulp van observatielijsten beschrijft de pedagogisch medewerker het kind in zijn omgeving, het kind in relatie tot de volwassene en het kind in relatie tot andere kinderen. Zo kan het welzijn van het individuele kind en de kinderen in de groep goed worden gevolgd. Kinderen vanaf 8 jaar vullen hun eigen lijst in. Ook ouders worden uitgenodigd om een beeld te schetsen van hun kind en zijn/haar ervaringen in de groep. Aan de hand van de observaties, vinden één keer per jaar 10-minutengesprekken plaats met de ouders. Aan de hand van een observatie nodigen wij ouders uit om op gesprek te komen indien nodig. We sturen een mail rond en maken een inschrijflijst waarop ouders aan kunnen geven een gesprek te willen met de mentor van het kind. Als er zorgen zijn over een kind wordt er eerder aan de bel getrokken bij ouders. Als er veel vraag is naar gesprekken houden de pedagogisch medewerkers één of twee avonden vrij om meerdere gesprekken in te plannen. Zorgkinderen Als wij ons zorgen maken over een kind zullen wij dat zo snel mogelijk met de ouders bespreken en overleggen hoe hier (met elkaar) mee om te gaan. Als de zorg blijft voortbestaan kan de unit coördinator een van de medewerkers kwaliteit raadplegen om gezamenlijk te overleggen wat mogelijke vervolgstappen zijn waarbij de procedure zorgkinderen gevolgd zal worden. De zorg coördinator is een beroepskracht binnen Kinderopvang Triangel, die benaderd kan worden wanneer er zorg om een kind is. Zij heeft specifieke deskundigheid op dit gebied, maar ook op het terrein van kindermishandeling en huiselijk geweld. Indien nodig kunnen wij externe hulp inroepen ( bijvoorbeeld het Centrum voor Jeugd en Gezin). Ook dit gebeurt bij voorkeur in samenspraak met de ouders. In geval van ernstige zorg over een kind, welke niet gedeeld wordt door de ouders, kunnen na intern overleg, vervolgstappen gezet worden en wordt dit meegedeeld aan de ouders. De zorg kan ook gemeld worden in de Verwijs Index Ricicojongeren (VIR). In geval van vermoeden van huiselijk geweld of kindermishandeling maakt Kinderopvang Triangel gebruik van de landelijke Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling. De meldcode is een stappenplan waarin staat hoe een professional moet omgaan met het signaleren en melden van huiselijk geweld en kindermishandeling. Dit protocol wordt jaarlijks onder de aandacht gebracht door informatiebijeenkomsten Op elke BSO locatie van Triangel is het protocol meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld aanwezig. Met daarbij de zorgmap waarin formulieren en overige schrijven wordt bewaard wanneer er zorg was/ is betreft een kind. Deze map bevindt zich in een afgesloten kast. Onze buitenschoolse opvang in de wijk; onze externe samenwerkingspartners Op onze locatie wordt er samengewerkt met de Hockey vereniging. Trainers geven les waar wij aan mogen deelnemen, of ze komen langs in de vakantie. We werken veel samen met BSO locatie Asterix en Obelix. We doen gezamenlijke spellen op wisselende BSO locaties. Ook spelen wij regelmatig in het Wijkpark in Molenvliet. Er worden daar spellen gedaan, voetballen of spelen in de bosjes. De gymzaal Bulwijk wordt af en toe gehuurd zodat er binnen activiteiten gedaan kunnen worden. Ook zorgen wij er voor dat onze kinderen deel kunnen nemen aan buitenschoolse activiteiten die georganiseerd worden in de wijk. Pedagogisch werkplan BSO het Clubhuis,

9 Pedagogische uitgangspunten Binnen KMN Kind & Co/Triangel werken wij vanuit de vier pedagogische basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen: Het bieden van (emotionele) veiligheid; Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties; Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties; Overdracht van waarden en normen. Pedagogische inspiratiebronnen De werkwijze binnen de BSO is geïnspireerd op een aantal pedagogische bronnen. Dit zijn Thomas Gordon, Loris Malaguzzi en Emmi Pikler. Een aantal ideeën uit hun methoden passen wij toe in de praktijk. Thomas Gordon De Amerikaanse psycholoog Thomas Gordon ( ) ontwikkelde in de jaren 60 een methode om effectief te communiceren. De essentie daarvan is: acceptatie van elkaars behoeften en de bereidheid daar rekening mee te houden. Een belangrijk onderdeel van de Gordon methode is het gebruik van de zogenaamde ikboodschappen. Hierbij wordt het gedrag benoemd, de daarbij komende gevoelens en de gevolgen van het gedrag. In het aanspreken van de ander komt het woord ik altijd in de zin voor. Loris Malaguzzi De Italiaan Loris Malaguzzi ( ) is grondlegger van de pedagogiek van Reggio Emilia, een stad in Noord-Italië. In 1945 was Malaguzzi als leerkracht betrokken bij de bouw van een nieuw kindercentrum in Reggio Emilia. Hij verdiepte zich in visies over onderwijs aan jonge kinderen en combineerde deze met zijn eigen ideeën en ervaringen tot een eigen pedagogiek. Uitgangspunt van de Reggio-Emiliabenadering is dat kinderen gericht zijn op communicatie. Zij drukken zich daarbij niet alleen uit in gesproken en geschreven taal, maar ook via mimiek, geluid, beweging, dans, drama en muziek. Kinderen zijn niet alleen gericht op communicatie, maar ook op het onderzoeken van de wereld om hen heen. De Reggio-Emiliabenadering speelt hierop in door kinderen te laten werken in kleine groepjes waarin de kans op onderlinge uitwisseling optimaal is. Als vanzelf leren kinderen van elkaar, over elkaar, over zichzelf en over de wereld Emmi Pikler Emmi Pikler s benadering kenmerkt zich door twee principes: respect voor de behoefte aan een stabiele persoonlijke band en respect voor de zelfstandige activiteiten van het kind. Vanuit deze principes ontstaat een derde: de noodzaak om het leven van het kind zinvol te organiseren. Er is een tijd voor rust en slaap. Een tijd van wakker zijn in contact met de pedagogisch medewerker die hem verzorgt. En een tijd om zelf actief bezig te zijn. Deze verschillende tijden worden zo georganiseerd dat het kind er optimaal van kan profiteren. Vertrouwen vormt de basis voor de eerste sociale contacten. Op de BSO zijn de groepsruimtes zodanig aangepast dat de kinderen tijdens het vrije spel beschikken over een ruimte, die tegemoet komt aan zowel hun behoefte aan veiligheid als hun behoefte om te ontdekken. Er is speelmateriaal dat aansluit bij hun leeftijd en belangstelling. Kinderen hebben de mogelijkheid hun eigen interesse en behoefte te volgen. De meubels stimuleren de kinderen om bijvoorbeeld te klauteren. Het speelmateriaal bevordert de tastzin en helpt hen vormen en kleuren te ontdekken. In de volgende paragrafen hebben wij uitgewerkt hoe wij in de praktijk vorm geven aan deze pedagogische basisdoelen. Pedagogisch werkplan BSO het Clubhuis,

10 Het bieden van (emotionele) veiligheid Wij willen de kinderen een veilige basis bieden, een thuis waar kinderen zich kunnen ontspannen en zichzelf kunnen zijn. Het levert een bijdrage aan het welbevinden van het kind. Een kind voelt zich goed en krijgt zelfvertrouwen De pedagogisch medewerkers Om te bereiken dat een kind zich bij ons emotioneel zo veilig mogelijk voelt, vinden wij het belangrijk dat vertrouwde personen het kind begeleiden. Daarom werken wij zoveel mogelijk met vaste pedagogisch medewerkers en vaste invalkrachten. Al onze pedagogisch medewerkers, stagiaires zijn in het bezit van een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) een een kinder-ehbo-diploma. Iedere dag is er in het pand een BHV-er aanwezig Wij hechten groot belang aan professioneel, deskundig opgeleid personeel. Om goede zorg te waarborgen krijgen de pedagogisch medewerkers regelmatig trainingen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van zowel interne als externe deskundigen. Verder zijn wij elkaars coach. Regelmatig zijn er teambijeenkomsten. Ook wordt er om het jaar met iedere pedagogisch medewerker een functioneringsgesprek gehouden waardoor wij onze kwaliteit en de deskundigheid bevorderen en vergroten. Kinderopvang KMN Kind & Co/Triangel is een door Calibris erkend leerbedrijf. Daarom werken er bij ons soms leerling-pedagogisch medewerkers, de zogeheten BBL-ers. Zij worden begeleid door een praktijkbegeleider van KMN Kind & Co/Triangel. Afhankelijk van het leerjaar en leerproces is het mogelijk dat een BBL-er binnen de formatie op de groep werkt. Wij hebben ook regelmatig een stagiaire op de groep. Deze werkt boventallig, tenzij hij/zij incidenteel binnen de formatie mag worden ingezet, conform de CAO-bepaling. De pedagogisch medewerkers spreken de kinderen aan vanuit een positieve houding. Bij ongewenst gedrag wordt het gedrag afgekeurd (en uitgelegd waarom) maar niet het kind. Van onze pedagogisch medewerkers verwachten wij dat zij: - open staan voor de kinderen en op de juiste manier ingaan op hun signalen en ontwikkeling; - persoonlijke betrokkenheid tonen en gericht positieve gevoelens naar de kinderen uiten; - de kinderen de ruimte geven zich te ontwikkelen in een veilige context; - respect hebben voor de kinderen en hun sociale en culturele achtergrond; - de kinderen kunnen en zullen motiveren, stimuleren en instrueren; - in staat zijn tot een open communicatie met ouders en collega s. Achterwacht De achterwacht voor BSO het Clubhuis is BSO het Kraaiennest. Achterwacht houdt in dat in geval van nood naar BSO het kraaiennest gebeld wordt en dat de pedagogisch medewerker die op dat moment aanwezig is de pedagogisch medewerker telefonisch aan kan sturen en ondersteunen. Telefoonnummer staat vermeld in de BSO-telefoon. Indien er meer hulp nodig mocht zijn neemt de achterwacht contact op met de unitcoördinator. De groepsruimte Wij zorgen ervoor dat alles goed beveiligd is, zoals plaatjes op de stopcontacten. Jaarlijks voeren wij een risico-inventarisatie uit. Ook registreren wij (kleine) ongevallen om tijdig te anticiperen op eventuele onveilige situaties. Wij houden minimaal één keer per jaar een ontruimingsoefening met als doel dat wij precies weten wat te doen wanneer er een calamiteit plaatsvindt. Wij zorgen voor veilige groepsruimtes, maar sluiten sommige risico s bewust niet uit. Wij vinden het namelijk belangrijk om kinderen kennis te laten maken met voor hen gevaarlijke situaties, zoals klimmen. Dit stimuleert hun gevoel van zelfredzaamheid en zelfvertrouwen en is goed voor hun ontwikkeling. Pedagogisch werkplan BSO het Clubhuis,

11 De Buitenspeelruimte Op BSO het Clubhuis bieden wij de kinderen veel ruimte aan om buiten te spelen. De kinderen mogen gebruik maken van het hockeyveld, het plein rond het clubhuis en alle overige ruimte maar niet van de drie hoofdvelden van de Hockey-vereniging. Wij hebben een schuur waar fietsen en speelgoed in zijn opgeborgen. Hier mogen de kinderen uiteraard gebruik van maken. De afspraak is dat de bal spellen worden uitgevoerd op het grasveld. Het terrein is afgezet met hoge metalen hekken. Tijdens de BSO-uren staat de deur van het hek open zodat het terrein bereikbaar is. De afspraak met de kinderen is dat zij tijdens de BSO-uren binnen de hekken blijven spelen. Het terrein mag niet verlaten worden tijdens de BSO-uren, tenzij er een pedagogisch medewerker en/of ouder/verzorger aanwezig is. De pedagogisch medewerker is altijd aanwezig zodra er kinderen naar buiten gaan. Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Als wij spreken over persoonlijke competenties, bedoelen wij dat het kind zich ontwikkelt tot een persoon die in staat is om allerlei soorten problemen op te lossen en die zich goed kan aanpassen aan veranderende omstandigheden. Dit bereikt het door persoonlijkheidskenmerken als zelfvertrouwen, veerkracht, flexibiliteit, zelfstandigheid, creativiteit en weerbaarheid op te bouwen. Onze pedagogisch medewerkers begeleiden de kinderen hierin door ruimte te bieden aan de ontwikkeling van ieder kind, waarbij zij rekening houden met de eigenheid van ieder kind. Alle ontwikkelingsgebieden worden hierbij gestimuleerd zoals taal, grove en fijne motoriek, cognitie, creativiteit. Spel & Speelgoed Spelen is bij uitstek een manier om de wereld en jezelf te ontdekken. Het is een veel omvattend middel om verschillende aspecten van de persoonlijkheidskenmerken te stimuleren en te ontwikkelen. Denk aan het ontdekken van verschillende materialen, leren hoe speelgoed gebruikt moet worden, hoe je kunt delen, hoe je rekening met elkaar kunt houden, leren op elkaar te wachten. Kortom, spelen stelt het kind in staat te leren hoe materialen en speelgoed, de mensen en de wereld in elkaar steken. Maar niet te vergeten betekent spelen ook plezier maken, samen of alleen! De kinderen van de buitenschoolse opvang zijn al erg zelfstandig en praten mee over het aan te schaffen speelgoed en het programma (kinderparticipatie). Omdat er genoeg materiaal aanwezig is, adviseren wij om geen speelgoed en dergelijke mee te geven. Spullen kunnen stukgaan of kwijtraken. KMN Kind & Co/Triangel is niet aansprakelijk voor het zoekraken of kapot gaan van eigendommen van kinderen of ouders op de locatie. Wij hebben zoveel mogelijk open kasten en laten het kind zelf bepalen waarmee het wil spelen. Natuurlijk stimuleren wij een kind dat altijd hetzelfde kiest, om ook eens iets anders te gaan doen, maar wij dwingen niet. Ook stimuleren wij de kinderen om in iedere geval even buiten te gaan spelen. We maken geen onderscheid tussen jongens- of meisjesspeelgoed. Zo voetballen de meisjes ook en spelen de jongens met poppen. Wij zorgen voor uitdagend speelgoed. Het moet aansluiten bij de ontwikkelingsfase van het kind en op zijn behoefte om te onderzoeken, te ontspannen en te ontdekken. Spelen is leuk en daarom moet het niet te moeilijk zijn, maar ook niet te makkelijk. De kinderen krijgen bij ons de gelegenheid om zowel individueel als in groepsverband te spelen. Activiteiten In de schoolweken bieden wij activiteiten aan vanaf uur tot uur. De kinderen worden betrokken bij het bedenken van de activiteiten. De kinderen mogen aangeven wat ze graag willen doen of waar ze zin in hebben. Dit kan een activiteit zijn zoals knutselen, buiten met een groep voetballen, honkballen hockeyen of anders. Wij spelen ook regelmatig een spel met de hele groep. (moordenaartje vinden ze bijvoorbeeld erg leuk) Soms hebben de kinderen ook behoefte aan een bord- of kaartspel met andere kinderen soms doet er een pedagogisch medewerker mee. In de vakanties maken wij ruim van tevoren een activiteitenprogramma waarbij wij de kinderen per dag minimaal twee activiteiten per dag aan bieden. Pedagogisch werkplan BSO het Clubhuis,

12 Bij alle activiteiten die wij de kinderen aanbieden mogen ze zelf kiezen of ze het leuk vinden om mee te doen. Uiteraard stimuleren wij de kinderen om bij de groepsactiviteit aan te sluiten. Doordat de pedagogisch medewerkers ook meedoen met een activiteit bieden wij de kinderen veiligheid. Als de kinderen een vraag hebben kunnen ze altijd terecht bij de pedagogisch medewerker. Zowel tijdens de activiteit als vrije tijd. Zelfstandigheid bevorderen De kinderen komen uit school en houden zelf aan de hand van een namenlijst bij dat ze binnen zijn (door hun eigen naam aan de vinken). Aan het einde van de middag is het belangrijk dat de kinderen zelf hun eigen naam doorstrepen zodat wij weten dat de kinderen zelfstandig of met ouder/verzorger naar huis toe zijn. Na het aanmelden kunnen de kinderen aan tafel zelfstandig hun eten en drinken klaarmaken. Wij bieden de kinderen activiteiten aan maar geven de kinderen ook de gelegenheid om zelf activiteiten te bedenken. Door de kinderen diverse activiteiten zelfstandig uit te laten voeren onder begeleiding van een Pedagogisch Medewerker helpen wij ze bij de ontwikkeling en zelfstandig te worden. Kinderparticipatie Motivatie Kinderparticipatie staat voor het serieus nemen van de mening en wensen van kinderen. De kinderen mogelijkheden geven om echt deel te nemen aan zaken die hen aangaan binnen de BSO. Kinderen zullen zich betrokken gaan voelen en zich serieus genomen voelen. Daarnaast wordt het werken in de BSO professioneler en dit geeft een meerwaarde aan het werken met kinderen. Kinderparticipatie behoort tot de rechten van het kind. Een kind heeft het recht om er te zijn en zijn mening te geven. Het biedt mogelijkheden om de BSO beter te laten aansluiten op de belevingswereld van kinderen Kinderparticipatie ondersteunt de opvoeding van kinderen tot zelfdenkend en beslissend. Kinderen leren opkomen voor zichzelf, en leren dat hun mening er toe doet. Het geeft kinderen invloed op hun dagelijkse leefomgeving. Het bevordert de groei naar zelfstandigheid van een kind. Kinderparticipatie heeft al enkele maanden onze aandacht. Nu moet kinderparticipatie een vaste plaats binnen de organisatie krijgen. We willen kinderen invloed geven op: regels, dagindeling, speelgoed inkoop, vakantieprogramma, voeding, inrichting, aanname personeel. Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties De mens is een sociaal wezen. In de praktijk betekent dit dat een kind al vanaf de geboorte samen met anderen dingen doet, immers zonder de ander (lees: ouder/verzorger) zou het kind niet (kunnen) overleven. Bij het ontwikkelen van de sociale competenties gaat het om samenzijn en samen dingen doen. Kinderen leren veel van wat ze zien, zowel van andere kinderen als van ons. Wij hebben hierin een voorbeeldfunctie en ons sleutelwoord hierbij is wederzijds respect. Voorop staat bij ons dat het kind zich kan ontplooien. Wij stimuleren dan ook dat het initiatieven neemt waardoor het zelfvertrouwen kan groeien. Wij zorgen er hierbij voor dat het kind zichzelf en/of een ander geen schade berokkent. Naarmate een kind ouder wordt leert het steeds beter om rekening te houden met de ander. Dat betekent dat hij zich meer zal kunnen inleven in de ander. Anderen hebben ook gevoelens. Dus leren wij het kind om te wachten op elkaar, om geen speelgoed af te pakken, om te delen en samen te spelen. Soms leren wij het kind om juist wat meer voor zichzelf op te komen. De kinderen mogen maximaal één keer per week vijftien minuten op de Wii. Ze schrijven zich in op een whiteboard en spelen met maximaal vier kinderen op de Wii. Een kind mag kiezen of het één keer per week kijkt op de Wii, of één keer per week er zelf mee speelt. De Wii gaat alleen aan met slecht weer of in de wintermaanden. Pedagogisch werkplan BSO het Clubhuis,

13 Bij conflicten stimuleren wij dat de kinderen die zelf oplossen. Lukt dat niet of moeilijk, dan ondersteunen wij hen. De rol van de pedagogisch medewerkers verandert met het stijgen van de kinderleeftijd van zorgen voor, naar steeds meer begeleiden van de kinderen. Overdracht van waarden en normen Op de buitenschoolse opvang maken kinderen deel uit van een groep. Deze is vaak breder en meer divers dan een doorsnee gezin. Dit betekent dat het kind al vroeg kennis maakt met de verscheidene aspecten van de verschillende culturen in de Nederlandse samenleving. Wij vinden het belangrijk om op respectvolle wijze met elkaar om te gaan en dragen er zorg voor dat de kinderen elkaar (leren) respecteren. Wij zijn hun voorbeeld hierin. Dit uit zich onder andere in hoe wij dagelijks met elkaar en met de kinderen omgaan Zo zijn wij in de omgang met elkaar beleefd en noemen elkaar bij de naam. Wij leren het kind om op zijn beurt te wachten, andere kinderen niet te onderbreken, groepsregels na te leven. Maar ook in wat wij doen zijn wij hun voorbeeld, zoals niet op meubulair gaan staan, voorzichtig met de spullen en het speelgoed omgaan, etc. Kortom, wij leren het kind regels, zodat het kan functioneren in een groep en later in de maatschappij. Wij houden rekening met de eigenheid van ieder kind en met de eigenheid van de cultuur waarin het kind opgroeit. Dat betekent dat wij het kind benaderen als individu, maar ook vragen rekening te houden met de afspraken en regels binnen de buitenschoolse opvang. Gewenst en ongewenst gedrag Wij gaan ervan uit dat gedrag over het algemeen aangeleerd is en dat het dus ook weer afgeleerd kan worden. Wij proberen gewenst gedrag te bereiken door het te stimuleren, door daaraan aandacht te schenken en/of te prijzen. Vinden wij gedrag storend (ongewenst), dan wordt dit benoemd en proberen wij dit te voorkomen of om te buigen door grenzen te stellen, te corrigeren of te negeren. Het belonen en stimuleren van gewenst gedrag heeft meer effect dan het corrigeren van ongewenst gedrag en is daarom een belangrijk uitgangspunt in ons pedagogisch handelen. Soms ontkomen wij er echter niet om in te grijpen. Wij wijzen dan niet het kind af, maar wel het (ongewenste) gedrag. Wij corrigeren het kind dan door het uit de situatie te halen of door het even apart te nemen. Na enkele ogenblikken maken wij het weer goed en kan het kind weer verder spelen. Pestgedrag Elk kind moet zich veilig voelen op de opvang. Daarom hebben wij afspraken over hoe wij met elkaar omgaan op de BSO (de huisregels) en wat we doen als we pestgedrag signaleren. Deze afspraken richten zich zowel op het bestrijden van een acuut pestprobleem als op het voorkómen van pesten. In geval van een acuut pestprobleem gaan we in gesprek met het gepeste kind en de pester(s) volgens een vast stappenplan. Ook gaan we in gesprek met de betrokken ouders en eventueel de school om samen tot een oplossing te komen. Daar zijn wij met zijn allen verantwoordelijk voor. Meer informatie vindt u op onze website. Afspraken, regels en omgangsvormen In elke groep zijn regels nodig om het leefbaar te maken en te houden. Daarom hebben ook wij, samen met de kinderen regels opgesteld, zodat de kinderen op een goede respectvolle manier met elkaar om (leren) gaan. Onze huisregels hebben wij op papier uitgewerkt en hangen op de kast op onze locatie zodat wij de kinderen er aan kunnen herrinneren zodra dat nodig is of ze kunnen ze zelf doorlezen. De algemene voorwaarden van KMN KInd & Co/Triangel, die natuurlijk ook voor onze buitenschoolse opvang gelden, staan beschreven in het boekje Welkom bij KMN Kind & Co. Rituelen Er zijn veel gelegenheden in een jaar om bij stil te staan, zoals verjaardagen, afscheid, Sinterklaas, Suikerfeest, Kerst. Dit doen wij dan ook en het maakt een jaar overzichtelijk en feestelijk. Het vieren van verjaardagen en feesten versterkt het gevoel van bij elkaar horen. Als een kind jarig is dan kunnen ze hun verjaardag bij ons vieren. Ze mogen dan op een hoge stoel zitten en een of twee kinderen uitkiezen die bij hen gaan zitten. Ze mogen wat over hun verjaardag Pedagogisch werkplan BSO het Clubhuis,

14 vertellen en daarna zingen we liedjes. Daarna kunnen ze trakteren. Voor een verjaardag geven wij als cadeau een foto en die geven we uitgeprint mee. Ze mogen kiezen of ze met de hele groep op de foto willen of met een vriendje of vriendinnetje. Tot slot Wij hopen dat u dit pedagogisch werkplan met plezier heeft gelezen en dat voor u duidelijk is hoe wij binnen BSO Het Clubhuis werken. Mocht u toch nog vragen hebben, dan zullen onze pedagogisch medewerkers, de senior of de clustermanager hier graag antwoord op geven. Ook tips en adviezen horen wij graag. Dit pedagogisch werkplan zal regelmatig worden besproken binnen de teams en minimaal eens in de twee jaar worden bijgesteld. Met vriendelijke groeten, Team Het Clubhuis. Pedagogisch werkplan BSO het Clubhuis,

15 In de keuken. Samen gerechten klaar maken Zithoek. Om even te rusten of een boekje te lezen Samen aan tafel. Even wat eten en drinken na school. Tijd om even te praten en de dag door te nemen. Grote buitenruimte, genoeg ruimte om te spelen en voor activiteiten. Uitdagende activiteiten, die aansluiten bij de belevingswereld van het kind Pedagogisch werkplan BSO het Clubhuis,