2. Onderzoek maatschappelijke participatie (beoordeling vragenlijst) (toelichting : mw. F. Merkx)

Transcriptie

1 Verslag adviesraad Sociaal Domein Datum : 17 januari Aanvang : uur. Aanwezig: dhr. M.H.A. Hazebroek (voorzitter), mw. E.A.C. Meurs-Merks, dhr. L.W. Hol, mw. E.M. Kamphuis, mw. M. Dijks, dhr. G.C.M. Koster, dhr. J. Kloek, mw. D. Thuis, mw. E. Wesselingh, mw. A. van Laar, mw. H. van Dijk, mw. A. Overvoorde, mw. J. Spaans, mw. F. Merkx (beleidsmedewerker, voor agendapunt 2), mw. B. de Zwart (beleidsmedewerker, voor agendapunt 3), dhr. J. van der Pol (wethouder, voor agendapunt 4), dhr. A. Baan (beleidsmedewerker, voor agendapunt 4), dhr. R. de Jong (bestuursadviseur, voor agendapunt 4), dhr. J. den Hartogh (beleidsmedewerker gemeente) en dhr. R. van Wijk (secretaris). Afwezig : Geen. 1. Opening. De vergadering wordt geopend door de voorzitter. Hij wenst allen een goed 2019 toe. Vervolgens heet hij in het bijzonder de nieuwe 4 leden van harte welkom in de adviesraad en wenst hen veel succes. Daarna stellen de aanwezigen zich voor. 2. Onderzoek maatschappelijke participatie (beoordeling vragenlijst) (toelichting : mw. F. Merkx) Al eerder is de participatie aan de orde geweest in deze raad. Daarbij ging het vooral om de mensen die zijn ingedeeld op trede 1 en 2 van de participatieladder. Deze groep heeft een grote afstand tot de arbeidsmarkt. De gemeente wenst een beter beeld te krijgen van deze doelgroep. Er is voor gekozen om eerst een inventarisatie te verkrijgen middels een enquête. Daarna kan een plan van aanpak worden opgesteld. Er is een vragenlijst ontworpen en de vraag is of de leden nog op- en aanmerkingen hierover hebben. Overigens is deze lijst ook voorgelegd aan enkele cliënten van de doelgroep. Dhr. Kloek verwijst naar vraag 18 waar onder meer staat : mijn gezondheid belemmert me in de dagelijkse bezigheden. Hij vraagt zich of die vraag wel duidelijk genoeg is. Mw. Merkx antwoordt dat de lijst al erg lang was. Deze lijst is niet geheel actueel. De lijst is inmiddels ingekort en sommige vragen zijn gewijzigd in stellingen. Onder 18 staat ook ik heb schulden. Wat hem betreft gaat het er om of mensen daarin zelf inzicht hebben. Mw. Merkx zal dat aanpassen. De stellingen bij nummer 22 zijn ook niet allemaal duidelijk. Ook bij dit onderdeel zal een aanpassing gedaan worden, evenals die van nummer 26. Verder vraagt dhr. Kloek waarom bij vraag 28 de categorie van 66 jaar of ouder apart benoemd wordt. Mw. Merkx geeft aan dat deze groep niet onder de participatiewetgeving valt. Tevens verzoekt dhr. Kloek ook vraag 29 nog eens te bezien. Er kan ook sprake zijn van inwoning, zonder dat er sprake is van samenwoning. Mw. Overvoorde heeft een reactie op vraag 7. Deze vraag is inmiddels al verwijderd. Wat betreft vraag 9 is het van belang om een onderscheid te maken tussen hulp/begeleiding door een vrijwilliger of een professional. Dhr. Koster wil weten of het onderzoek zich uitsluitend richt tot de doelgroep of dat ook anderen mee kunnen doen. Mw. Merkx merkt op dat de vragenformulieren worden opgestuurd naar de doelgroep. Dit wordt georganiseerd door een onafhankelijk bureau. De enquête kan echter ook via internet worden ingevuld. De naam van de ondervraagde is losgekoppeld van het vragenformulier. De begeleidende brief is losgekoppeld van het 1

2 vragenformulier. Mw. Spaans vindt het beter om vragenlijst en de geadresseerde wel te koppelen. Dhr. Koster is het daarmee eens, evenals dhr. Hol. Mw. Merkx is het daar niet mee eens. Na de inventarisatie wordt een plan van aanpak opgesteld. Na afronding is het de bedoeling om iedereen uit de doelgroep, waarbij het gaat om zo n 1000 mensen, vanaf 2020 te spreken. Mw. Wesselingh zou willen weten wat er verwacht wordt van de respons. Mw. Merkx hoopt op een grote respons en voegt er aan toe dat alles in het werk wordt gesteld om dat te bereiken. Mw. Meurs betreurt het dat de adviesraad niet kan beschikken over de meest actuele lijst. Dat had de nodige vragen in deze vergadering kunnen schelen. Ze vindt dat de ja/nee vragen te strak zijn. Enige nuance zou wel mogen. Mw. Van Laar wijst op het belang van de begeleidende brief en noemt het terugkoppelen van de resultaten aan de doelgroep een noodzaak. Mw. Van Dijk weet uit ervaring dat de personen van trede 1 erg moeilijk bereikbaar zijn. Zij vraagt zich af waarom er voor die groep geen bijeenkomsten georganiseerd worden. Men ontmoet dan andere mensen en het geeft ook een idee van betrokkenheid. Mw. Merkx wil zich liever aan de gekozen lijn houden, eerst een inventarisatie met als vervolg een plan van aanpak. Ook bij het plan van aanpak zal de adviesraad betrokken zijn. Mw. Overvoorde doet de suggestie om de personen te wijzen op hulp bij het invullen door derden. Mw. Merkx geeft als reactie dat dit al in overweging is. De voorzitter meent dat het wellicht logischer was om eerst een plan van aanpak te maken. Mw. Merkx acht het van belang om de adviesraad in een zo vroeg mogelijk stadium te betrekken bij dit proces. Ze zal via de secretaris een actuele vragenlijst doen toekomen aan de leden. De leden kunnen er dan alsnog op reageren. Punt 4 wordt behandeld voor punt Ontwikkelingen bij de DSW (Dienst Sociale Werkvoorziening) (toelichting : dhr. J. van der Pol en dhr. A. Baan) In de vorige vergadering is uitgebreid gesproken over dit onderwerp. Inmiddels hebben de leden van de adviesraad nieuwe stukken mogen ontvangen met betrekking tot de ontwikkelingen bij de DSW. In zijn toelichting wijst dhr. Van der Pol op het feit dat het om een groot project gaat : de afbouw van de huidige DSW en het opzetten van een nieuw werkbedrijf. Hij verwijst hierbij ook naar de financiële positie van de DSW, maar in dit geheel is er vooral oog voor de kwetsbaarheid van de doelgroep. Op 22 januari a.s. staat de Rijswijkse zienswijze geagendeerd in het forum ; op 5 februari in de gemeenteraad. Dhr. Van der Pol vindt het van belang om ook de adviesraad sociaal domein te betrekken bij het veranderingsproces. Hij verwijst naar het intentiebesluit. De bestaande doelgroep gaat over en wordt ontzien. Er is aandacht voor de kwetsbaarheid van de groep en daarom worden ook de naasten betrokken in de begeleiding. Maar de gemeente wil ook de mogelijkheden open laten om zelf de regie te voeren. Dhr. Baan verwijst nogmaals naar de verstrekte stukken waarin uitgebreid beschreven wordt waarom de keuzes ten aanzien van het nieuwe Zoetermeers werkbedrijf door Zoetermeer gemaakt zijn zoals die gemaakt zijn. Qua organisatie is gekozen voor een Overheid BV voor het nieuwe werkbedrijf. De gemeente Zoetermeer is daarbij voor 100% eigenaar. De gemeente Rijswijk heeft de intentie uitgesproken om bij het nieuwe bedrijf de huidige lopende SW-trajecten in te kopen met daarbij ook de huidige nieuw beschut trajecten, maar wil ten aanzien van de inkoop van re-integratie de handen vrij houden. Er wordt in de planning van opheffing GR en opbouw nieuw bedrijf uitgegaan van een langdurige procedure. Die tijd is ook nodig vanwege de vele stappen die nog gezet moeten worden. Mw. Van Laar zou willen vernemen of de gemeente Rijswijk ook mede-eigenaar zou willen zijn van het nieuwe bedrijf. Daar is inderdaad over nagedacht. En dat is niet het geval. Als 2

3 grootste van de deelnemende gemeenten gaat Zoetermeer, na een gezamenlijk besluit de huidige GR op te (willen) heffen, een nieuw werkbedrijf opzetten. De gemeenten zijn het erover eens dat dat een toekomstbestendig bedrijf oplevert. De zeggenschap gaat dan wel naar Zoetermeer. De gemeente Zoetermeer had de keuze om werk en inkomen onder te brengen in het werkbedrijf, maar daar is van afgezien. Overigens behoudt de gemeente Rijswijk wel zijn werkgevers service-punt. In ieder geval wordt de Gemeenschappelijke Regeling opgeheven en wordt door Zoetermeer een nieuw bedrijf opgericht. De gemeente Rijswijk stuurt dan middels de inkoop en niet meer door bestuurlijke zeggenschap. Dhr. Baan voegt eraan toe dat ook gekeken is naar gemeenten met een vergelijkbare situatie. Met 1 van die gemeenten is ook gesproken en dat heeft tot gevolg gehad dat een aantal aandachtspunten zijn overgenomen. Een belangrijke daarvan was om in een dienstverleningsovereenkomst de afspraken en kwaliteit klip en klaar vast te leggen. Mw. Meurs stelt vast dat het een langdurig traject is waarbij zij zich de vraag stelt wat de betrokken mensen hiervan merken. Dhr. Baan geeft aan in dat het onvermijdelijk is dat SWmedewerkers veranderingen zullen ervaren. Helaas zijn veranderingen niet te vermijden, dat geldt voor iedere betrokkene. De doelgroep heeft wel de zekerheid van een passende baan. Ook vanuit de organisatie vindt de nodige ondersteuning en begeleiding van SWmedewerkers plaats. Mw. Wesselingh brengt naar voren dat de adviesraad zorgen heeft uitgesproken over de positie van de doelgroep. Zij ziet in het beleid van het College dat die zorg erkend wordt. Mw. Kamphuis vindt het van belang dat de groenvoorziening onderdeel blijft uitmaken van de sociale werkvoorziening in Rijswijk, maar de gemeente heeft geen invloed meer op het nieuwe bedrijf. Rijswijk heeft de handen vrij. Dhr. Baan bevestigt dit. Wel wordt in het belang van de doelgroep samen met Zoetermeer gekeken wat de beste manier is om groenopdracht voor het nieuwe bedrijf en voor de Rijswijkse medewerkers daarin te kunnen behouden. Dhr. Koster weet dat een aantal Rijswijkers werkzaam zijn in de sociale werkvoorziening van de gemeente Den Haag, zoals bijvoorbeeld bij de Haeghe Groep. De financiering hiervan loopt via de gemeente Den Haag. De gemeente Rijswijk heeft hier geen omkijken meer naar. Dhr. Koster is de mening toegedaan dat ingeval van een ontslag de gemeente Rijswijk de verantwoordelijkheid op zich moet nemen. Dhr. Baan noteert dit als punt van aandacht. Het werkgeverschap voor het nieuwe Zoetermeers Werkbedrijf moet op dit punt goed bezien worden. De gemeente Rijswijk blijft immers een zorgplicht houden. Dhr. Kloek stelt een vraag over de geldstromen, waarop dhr. Baan een toelichting geeft. Kern van het verhaal is dat de rijksbijdrage verder omlaag gaat. Dat is een risico voor Zoetermeer. Het loon van de werkenden is gegarandeerd. Het is daarom denkbaar dat eventuele meerkosten worden doorberekend in de prijs van inkoop van diensten. Mw. Thuis richt zich op de intentieverklaring. Rijswijk kijkt naar het eigen belang en wordt nu klant van het nieuwe bedrijf. Dhr. Van der Pol is zich er terdege van bewust om in goed overleg tot overeenstemming te komen. Mw. Dijks is bekend met de doelgroep en schetst daarvan een beeld. Het is niet realistisch dat deze mensen gaan werken bij een commercieel bedrijf. De rol van een SW is hierin nog onmisbaar. Dhr. Van der Pol wil een aanvulling kwijt. De doelgroep moet goed kunnen landen. Doorgaan met de DSW was geen optie omdat het bedrijf met de krimpende SW doelgroep niet toekomstbestendig gemaakt kon worden waar ook de tekorten verder zouden gaan oplopen. De voorzitter brengt in herinnering dat de adviesraad een ongevraagd advies heeft uitgebracht. De adviesraad van de gemeente Zoetermeer is gevraagd een advies uit te brengen. Formeel is het ook een aangelegenheid voor Zoetermeer. Dat neemt niet weg dat het de adviesraad van Rijswijk vrij staat een advies uit te brengen aan het College van Rijswijk. Dhr. Van der Pol wil deze adviesraad graag meenemen in het verdere proces. De voorzitter stelt dat de adviesraad behoefte heeft om een standpunt in te nemen, maar niet over een besluit achteraf. Dhr. Den Hartogh doet de belofte dat de adviesraad tijdig de stukken ontvangt. 3

4 De voorzitter stelt regelmatig overleg op prijs. Vooralsnog nu kan worden volstaan met hetgeen gezegd is. De adviesraad gaat hiermee akkoord. 3. Financieel servicepunt (betreft dienstverlening schuldhulp) (toelichting : mw. B. de Zwart) Mw. De Zwart geeft een toelichting met ondersteuning van hand-outs. Het financieel servicepunt is een mooi woord voor verbetering van de schuldhulpverlening. Binnen de schuldhulpverlening is de volgende visie ontwikkeld: Schulden mogen geen belemmering vormen om mee te doen in de samenleving. Inwoners met (problematische) schulden worden op weg geholpen naar hun maximale financiële zelfredzaamheid, waarbij zij zich bewust zijn van de eigen verantwoordelijkheid. Voor de doelstellingen geldt : - Inwoners financieel redzaam maken naar vermogen, waarbij zij zich bewust zijn van hun eigen verantwoordelijkheid. - Problematische schulden oplossen of beheersbaar maken, zodat schulden geen belemmering zijn om deel te nemen aan de samenleving. In Rijswijk zijn 3940 huishoudens met onzichtbare of risicovolle of problematische schulden, 625 huishoudens met zichtbare problematische schulden en 240 personen namen contact op met Bureau Schuldhulpverlening voor ondersteuning bij financiële problemen. Het aantal aanmeldingen is relatief laag te noemen. Bij de inventarisatie van de financiële dienstverlening zijn de volgende zaken benoemd : Regie > Geef het Bureau Schuldhulpverlening een regierol, zodat mensen met schulden eerder in beeld komen bij het bureau en dat de juiste instrumenten worden ingezet. Stabilisatie > Creëer een structurele stabilisatievoorziening, voorafgaand aan het schuldhulptraject, waarin de financiële situatie wordt gestabiliseerd en de administratie van de klant wordt geordend. Afstemming > Maak heldere afspraken over rollen en taakverdeling binnen de keten, zodat ketenpartners weten wie wat doet en naar wie kan worden doorverwezen. Kennis > Borg voldoende kennis in de keten, zodat ketenpartners weten hoe zij financiële problemen kunnen signaleren en ondersteuning kunnen bieden. Teneinde meer burgers te bereiken en betere schuldhulpverlening te kunnen bieden wordt ingezet op het opzetten van een Financieel Servicepunt (FSP). Het Financieel Servicepunt is : - voor alle vragen over financiën - regievoering op financiële dienstverlening aan de klant - samenwerking met professionals en vrijwilligers als ketenpartner - inzet op gedragsverandering - sluitende keten financiële dienstverlening - laagdrempelig inloopspreekuur - doelgroep in beeld De opzet van de structurele stabilisatievoorziening bestaat uit : - administratie op orde - inkomsten en uitgaven in balans - fiscale screening - ter voorkoming van erger De producten van de FSP bestaan uit preventie (waaronder eerste gesprek, adviesgesprek, integrale intake en preventieve acties), stabilisatie (onder meer : workshop administratie op orde, budgetcursus, budgetbegeleiding, gedragsmotivatie, budgetbuddy s, budgetbeheer, beschermingsbewind en flankerende hulp) en regelend (zoals : betalingsregeling, saneringskrediet, schuldbemiddeling, herfinanciering, Wsnp-verklaring, duurzame financiële dienstverlening) Ook is nazorg in het traject een belangrijk item. 4

5 Het FSP hanteert dienstverleningsprincipes. Deze zijn volledig gericht op het belang van de klant. De samenwerking met de ketenpartners is van essentieel belang in de aanpak van schulden. Aan dit aspect zal veel aandacht worden geschonken. De gesprekken met maatschappelijke partners zijn inmiddels in volle gang. Het gaat om een ontwikkeltraject. Het FSP gaat per 1 maart 2019 van start. Mw. Dijks wil weten hoe en op welke wijze de burger geïnformeerd gaat worden. Mw. De Zwart meldt dat er een website opgestart gaat worden, er komt een melding in de lokale krant, posters worden opgehangen, partners worden ingeschakeld en er wordt een publiciteitscampagne opgestart. Mw. Dijks heeft zo haar twijfels onder verwijzing dat zelfs de sociale wijkteams bij veel mensen niet bekend zijn. Dan is er nog de inschakeling van vrijwilligers. Worden deze gescreend? Mw. De Zwart antwoordt dat bij het inschakelen van vrijwilligers Humanitas is betrokken. Mw. Kamphuis noemt het belang van samenwerken met partners, waar ze met name het sociaal wijkteam noemt. Mw. De Zwart vindt het ook van belang dat de lijnen kort zijn en de locaties laagdrempelig. Mw. Overvoorde vindt de naamgeving goed, namelijk niet beladen. Ze adviseert om Meldpunt Bezorgd ook te betrekken in de samenwerking. Daarnaast pleit ze ervoor om ook zelf de boer op te gaan. Gedacht kan worden aan bijvoorbeeld het in gesprek gaan met een huismeester. Deze mensen weten vaak wat er speelt in een complex. De voorzitter stelt voor om punt 9 (Hoe kunnen wij de burger bereiken?) door te schuiven naar de volgende vergadering en dat punt dan ook hoger op de agenda te plaatsen. De leden gaan akkoord. 5. Verslag van 29 november Tekstueel : geen opmerkingen. Naar aanleiding van : geen opmerkingen. Het verslag wordt goedgekeurd en vastgesteld. 6. Mededelingen. In een eerder stadium heeft de secretaris een mail naar de leden verzonden over de aankondiging van een regiobijeenkomst met als onderwerp het regionale doelgroepenvervoer. Deze bijeenkomst vindt plaats op maandag, 21 januari Dhr. Koster zal de adviesraad aldaar vertegenwoordigen. De secretaris meldt een probleem bij de postbezorging van de stukken. Hij zal de stukken voortaan mailen naar alle leden. Leden die afzien van schriftelijke stukken, kunnen dat bij hem kenbaar maken. 7. Vergaderschema De datum van 23 mei 2019 komt voor een aantal leden (en de secretaris) niet goed uit. Besloten wordt om 25 april te vervroegen naar 11 april en 23 mei te vervroegen naar 16 mei. 8. Uitgaande post. De uitgaande brieven worden voor kennisgeving aangenomen. 9. Hoe kunnen wij de burger bereiken? (tips en suggesties) Agendapunt wordt verplaatst naar volgende vergadering. 5

6 10. Aktie- besluitenlijst. Te verwijderen : Vergaderschema 2019 Toevoegen : 11. Rondvraag. Mw. Dijks heeft vastgesteld dat in winkelcentrum In de Bogaard nieuwe afvalbakken zijn geplaatst en daar is ze absoluut niet tevreden over. Voor personen met een beperking en voor kleinere kinderen is de deksel te hoog en te zwaar. Gezeten in een elektrische rolstoel of scootmobiel is het nagenoeg niet mogelijk afval netjes af te voeren. Ook heeft ze ervaren dat apotheken overgaan tot het plaatsen van automaten in de buitenruimte voor het afhalen van medicatie. Ook deze automaten zijn (te) hoog geplaatst voor mensen met een beperking. Op klachten reageert de apotheker laconiek. Mw. Dijks ervaart dat dit haaks staat op de inclusieve samenleving. Mw. Meurs uit haar blijdschap wat betreft de verlenging van de proef met de flatcoach. De voorzitter heeft een uitnodiging ontvangen van de werkgroep sociaal domein. Deze werkgroep bestaat uit een aantal leden van de gemeenteraad. De leden van de adviesraad sociaal domein stellen vast dat de adviesraad adviseert aan het College. Vanuit die rol ziet de adviesraad geen aanleiding om in te gaan op de uitnodiging. De adviesraad stelt wel vast dat de vergaderingen van de adviesraad openbaar zijn. De voorzitter heeft in een krantenartikel gelezen dat een aantal gemeenten weinig tot niets doen als het gaat over de tegenprestatie en de taalbeheersing. Hij zou graag willen vernemen hoe Rijswijk hiermee omgaat. 12. Sluiting. De vergadering wordt om uur afgesloten. De volgende vergadering is op 21 februari 2019 en begint om uur. Actie- en Besluitenlijst Datum Omschrijving Aktie door Aktie Voor Op agenda plaatsen : Secretaris Ontwikkelingen DSW Op agenda plaatsen : Hoe kunnen wij de burger bereiken (tips en Secretaris suggesties) Op agenda plaatsen : regionaal doelgroepenvervoer Secretaris Correspondentielijst Verzenddatum Omschrijving Brief aan Ontvangstdatum de secretaris, R. van Wijk 6