Luchtwegen en. ademhaling: hoe zit het ook alweer?

Transcriptie

1 Luchtwegen en En bij het kind? ademhaling: hoe zit het ook alweer? Drs. Corine Vollbehr Docent anatomie/fysiologie bij de UMCUtrecht Academie 1

2 Aan de orde komen: Korte herhaling van - anatomie van luchtwegen - fysiologie van ademhaling En bij het kind? A. Bovenste luchtwegen B. Longen, gasuitwisseling en ademhaling 2

3 A. Bovenste luchtwegen 3

4 Neusholte Bouw Slijmvlies met: slijmcellen trilhaarcellen rijk capillairnet Reuk epitheel Functie bevochtigen reinigen / zuiveren verwarmen keuren 4

5 Pharynx Vanuit neusholte via choanen naar pharynx Slijmvlies Lymfatisch weefsel Circulaire spieren Epiglottis schoon, vochtig, warm weerstand slikken afsluiten trachea kruising voedselweg en luchtweg 5

6 Larynx Vanuit pharynx via epiglottis naar larynx Slijmvlies schoon, vochtig, warm Stembanden stemvorming Kraakbeen open houden (thyroid en cricoid) 6

7 Trachea Bouw Slijmvlies Kraakbeen ringen Glad spierweefsel Functie Schoon, vochtig, warm Openhouden luchtweg Diameter aanpassen 7

8 Het kind op de OK Wat weet jij ervan? - Lees de vraag - Overleg even - Wacht op het teken - Steek je kaartje omhoog 8

9 Hoe ademen baby's en peuters? Vooral door de mond Vooral door de neus Evenveel door mond en neus 9

10 Neonaten en jonge kinderen: neusademhaling! Belangrijkste bij kind met ademnood: Goed doorgankelijke luchtweg! Neusvleugelen en cyanose zijn ernstige signalen van ademnood bij kinderen. 10

11 Hoge luchtwegobstructies meest voorkomende oorzaken bij kinderen Congenitaal: Bijv. choanale atresie (N.B. meer afwijkingen!) Infectieus Bijv. laryngitis subglottica (pseudokroep) Corpus alienum. 11

12 Lymfatisch weefsel rond de pharynx ingang 1 neusamandel = adenoid (lymfatisch weefsel rond tuba Eustachius) 2 keelamandelen 1 tongamandel Amandelen zijn in schoolkindfase op zijn grootst. Daarna worden ze weer kleiner. 13

13 Groei van mandibula 15

14 Vergelijk de hoogte van de larynx 16

15 Op welke manier kun je de doorgang van de luchtweg vergroten? Iets druk geven op het cricoid Het hoofd extra naar achter buigen De tong iets naar achter duwen 17

16 Neonaten hebben nog geen cervicale lordose. Bij retroflexie van het hoofd kan de luchtweg juist afgesloten worden. 18

17 En dus zijn de bovenste luchtwegen moeilijker doorgankelijk vanwege: bij het kind! Minder cervicale lordose Hogere larynx Grotere amandelen Grotere tong in relatief in kleine mandibula Zachtere epiglottis Nauwere cricoïdring 19

18 B. Longen, gasuitwisseling en ademhaling 20

19 Bronchusboom Bouw Slijmvlies Kraakbeenstukken Kraakbeenschilfers Glad spierweefsel Functie Schoon, vochtig, warm Luchtweg openhouden Diameter aanpassen 21

20 Alveoli en gasuitwisseling Bouw Dun plaveisel epitheel Rijk capillair netwerk Pneumocyten voor surfactant Alveolaire macrofagen Functie gasuitwisseling open houden schoon houden 22

21 Ademhaling diafragma thoraxwand en pleurae 23

22 Spirometrie Bepaling van longfunctie 24

23 Thorax van kind Ribben horizontaler Diafragma horizontaler Onderste ribben soepeler Tussenribspieren zwakker Meer afhankelijk van diafragma-ademhaling Opgezette buik. adem 26

24 ademfrequentie 0-1 jaar onregelmatig 1-3 jaar jaar jaar jaar

25 In vergelijking met een volwassene is de longcompliantie bij een kind lager gelijk hoger 29

26 Ademarbeid = arbeid voor long en thoraxwand Bij kind: compliantie = stugger + arbeid voor luchtwegweerstand Bij kind: luchtwegweerstand Bij kind: Ademarbeid 30

27 In vergelijking met een volwassene is het Hb van een kind Hoger Gelijk Lager Cyanose is een slechte indicator voor hypoxemie bij kinderen 31

28 In vergelijking met een volwassene is het zuurstofverbruik van een kind Hoger Gelijk Lager 32

29 Zuurstofverbruik bij kinderen 2-3 maal zo hoog 33

30 En dus is er minder O 2 - reserve vanwege: Bij het kind! Horizontaler diafragma Ribben horizontaler en nog veerkrachtiger Zwakkere mm. intercostales Minder en kleinere alveoli VC Stuggere longen Meer ademarbeid Nauwere luchtwegen Lager Hb Meer O 2 verbruik 34

31 Conclusie en samenvatting: Stoornissen in ademhaling liggen op de loer juist bij kinderen en vormen een belangrijke doodsoorzaak. Bij mogelijke ademproblemen: - ademweg vrij - 100% O 2 35