Activiteitenplan 2015

Transcriptie

1 Activiteitenplan 2015 Bibliotheekvoorzieningen in de gemeenten: Asten Deurne Helmond Someren Bibliotheek Helmond-Peel Postbus AS Helmond Maart 2014

2 Bibliotheek Helmond-Peel in 2015 Toekomst In het jaar 2015 wordt, ondanks de druk op de financiën, gewerkt aan een toekomst, die voor de bibliotheek in ieder geval uitdagend en toekomstbestendig zal zijn. Zoals aangegeven in het nieuwe beleidsplan dat afgelopen jaar verscheen, wordt er gestreefd naar een bibliotheek met een voor ieder duidelijk herkenbaar gezicht, met een heldere visie en missie, zichtbaar aanwezig in de gemeente, en, met vernieuwing en innovatie hoog in het vaandel. Een professionele organisatie met uitdagingen, met waardevolle samenwerkingsverbanden met maatschappelijke organisaties in het eigen werkgebied en in de regio. Voor de toekomst van de Bibliotheek Helmond-Peel zal het jaar 2015 inhouden: Een sterke stadsbibliotheek in Helmond, goede dorpsvoorzieningen in Asten en Someren. Voor Deurne een overgang van een centraal gelegen en ruim geoutilleerde bibliotheek voor eenieder naar een decentrale voorziening voor de jeugd op scholen en een kleinere centrale locatie op een nader te bepalen plek Keuze voor specifieke doelgroepen: jeugd, jongeren,en laaggeletterden Educatie: speerpunt van de organisatie Digitalisering: speerpunt van de landelijke bibliotheekbranche en de lokale bibliotheken Innovatie/vernieuwing/beweging op bovengenoemde terreinen Actieve programmering Wat verandert er in 2015? De bibliotheek te Deurne heeft ten gevolge van de opgelegde bezuinigingsopdracht noodgedwongen de bibliotheek aan de Markt te Deurne per moeten sluiten. In maart 2014 was er nog geen gemeentelijk besluit over de toekomst van de bibliotheek in Deurne, zodat nog geen duidelijkheid is over de ontwikkeling van bijvoorbeeld een Bibliotheek op School zoals voorgesteld door Bibliotheek Helmond- Peel. Gemeentelijk beleid in deze wordt afgewacht Op scholen in Helmond wordt het aantal servicepunten (Bibliotheek op School) uitgebreid In Asten, waar voor 2014 een tweede bezuinigingsopdracht van 10 procent bij de bibliotheek werd neergelegd, wordt de bibliotheek gelukkig niet gesloten. De maandagavondopenstelling wordt verkort; wel is de bibliotheek elke ochtend open voor zgn. zelfservice-uren waarbij geen bibliotheekpersoneel, maar wel vrijwilligers aanwezig zijn voor toezicht. Landelijke initiatieven en dienstverlening op het gebied van de digitale bibliotheek (Bibliotheek.NL) worden in 2015 verder uitgebreid. De Begroting 2015 dwingt de bibliotheek ertoe om keuzes te maken in het activiteitenpalet, de producten en diensten van de organisatie. 2

3 Bibliotheekvoorzieningen in vier gemeenten In 2015 is de bibliotheek herkenbaar aanwezig op centrale locaties binnen de gemeenten: Asten, Deurne, Helmond en Someren: Asten met een vestiging in het centrum van Asten (Kerkstraat) en daarnaast een bibliotheek op school in Heusden. Helmond met een vestiging in het centrum van Helmond (Watermolenwal) en daarnaast bibliotheken op scholen in diverse wijken van de stad Someren met een vestiging in het centrum van Someren (Molenstraat) en daarnaast bibliotheken op scholen in de kerkdorpen Lierop, Someren-Eind en Someren-Heide. Deurne : bibliotheken op school in het basisonderwijs en een beperkte voorziening voor volwassenen. Bibliotheek Helmond-Peel bestrijkt een werkgebied van ruim inwoners, die gebruik kunnen maken van een brede collectie van boeken en andere media, opgesteld in laagdrempelige bibliotheekgebouwen en beschikbaar tijdens een groot aantal openingsuren per week. De dienstverlening in de locaties wordt continue aangepast aan de nieuwste ontwikkelingen. In 2014 zijn tijdens de ochtenden zgn. zelfservice-uren ingezet, waarbij alle bibliotheekfuncties beschikbaar zijn maar er geen personeel op de werkvloer is. Toezicht vindt plaats door vrijwilligers. Voor de bibliotheken in Asten en Someren betekent dit een aanzienlijke verruiming van de openingsuren ( +8 uur). In de locatie Helmond is een proef met de zondagmiddagopenstelling in de wintermaanden uitgevoerd. Na een te verwachten gunstige evaluatie zal deze openstelling in de winter van worden voortgezet. Zondagmiddagopenstelling oktober t/m maart, met elke zondag een activiteit. De fysieke locaties van Bibliotheek Helmond-Peel worden steeds meer gebruikt als werk- en studieplek. Daartoe zal het aantal zitplaatsen met faciliteiten worden uitgebreid; de ruime openingsuren en het WIFI zijn bij uitstek geschikt voor werk en studie in de bibliotheek. 3

4 De bibliotheek als centrum voor ontwikkeling en educatie Leesbevordering en Taalontwikkeling, Media-educatie, Informatievaardigheden en Mediawijsheid Dankzij de collectie, deskundig personeel en een lokaal, regionaal en landelijk netwerk is de bibliotheek ondersteunend voor alle vormen van onderwijs, zowel formeel als informeel. De basis van deze dienstverlening steunt vooral op samenwerking met scholen en andere instellingen op het gebied van educatie. De bibliotheek stelt projecten samen ten behoeve van leesbevordering en cultuur educatie en biedt deze projecten aan instellingen voor 0-18 jarigen aan. Hierbij is het betrekken van ouders en opvoeders essentieel. De bibliotheek wil een educatieve informatiemakelaar zijn op het gebied van taalontwikkeling, leesbevordering en informatie. Zij ondersteunt het onderwijs door lessen in informatievaardigheden. Deze informatievaardigheden worden ook overgebracht aan andere doelgroepen. De bibliotheek vervult een rol bij het mediawijs maken van leerlingen en ouders, en is hierbij een belangrijke intermediair. Speciale aandacht wil de bibliotheek geven aan volwassen inwoners in het werkgebied met een (taal)achterstand en laaggeletterdheid, in samenwerking met andere instellingen die op dit terrein actief zijn. We kiezen in 2015 de volgende speerpunten Mediawijsheid, informatievaardigheden en media-educatie, ondersteuning onderwijsinstellingen Boekstart in de Kinderopvang; lees- en taalontwikkeling in vroeg- en voorschoolse leeftijd Bibliotheek op school (Bos) doorontwikkelen Bibliotheek op school in alle scholen in Deurne realiseren Structurele samenwerking met Voortgezet Onderwijs Structurele samenwerking met het ROC Ter Aa en de Pedagogische Academie de Kempel De voorleesbus gaat rijden: met een specifiek voorleesprogramma. 4

5 De Bibliotheek op School (BoS) Om de leesmotivatie en daardoor de leesprestaties van kinderen te vergroten, taalontwikkeling te stimuleren en daardoor de zelfredzaamheid van kinderen te vergroten slaan bibliotheken en onderwijsorganisatie steeds meer de handen ineen. Deze samenwerking levert groot maatschappelijk effect op. In de afgelopen jaren is al op diverse basisscholen een Bibliotheek op School (BoS) ingericht. In 2015 zal dit op nog worden uitgebreid; een collectie, specifiek op de doelgroep afgestemde materialen, die de kinderen zelfstandig en/of met begeleiding van ouders/vrijwilligers kunnen lenen. Via het geautomatiseerde bibliotheeksysteem wordt gebruik gemaakt van de totale collectie van Bibliotheek Helmond- Peel. De vervoersdienst van de bibliotheek zorgt voor het wekelijks bezorgen van aangevraagde materialen. Inzet van expertise op het gebied van leesbevordering en media educatie in de persoon van een leesconsulent /mediacoach van de bibliotheek, is daarbij van wezenlijk belang. Hierbij hoort ook het benodigde extra materiaal voor schoolprojecten, zoals de Rode Draad, Weg uit de Peel, en andere thema s. De bibliotheek streeft daarbij naar een ambitieus bereik van uiteindelijk 100% van de kinderen in de leeftijd van 4-12 jaar. Boekstart in de Kinderopvang BoekStart in de Kinderopvang, een initiatief van Kunst van Lezen in opdracht van het Ministerie van OCW. Met BoekStart in de Kinderopvang wil de bibliotheek een structurele samenwerking met de kinderopvang realiseren waarbij aandacht is voor collectie, leesomgeving, deskundigheidsbevordering en ouderbetrokkenheid Laaggeletterden Door middel van samenwerking en cocreatie met meerdere organisaties worden plannen bedacht en uitgevoerd met als doel: het verlagen van laaggeletterdheid 5

6 Ouderen Voor ouderen in de wijken van Helmond en de omliggende dorpen, die een vestiging direct om de hoek missen, wordt ook in 2015 de volgende dienstverlening geboden. De Bibliotheek aan Huis service; oudere inwoners die aan huis gebonden zijn worden bezocht door een vrijwilliger die boeken en andere media op de bibliotheek ophaalt en thuis bezorgt. Digitale Bestelbieb; op een vast tijdstip en locatie in de wijk is een vrijwilliger aanwezig die assistentie verleent bij het selecteren en reserveren van boeken en andere materialen in de digitale catalogus van de bibliotheek. Via de vervoersdienst van de bibliotheek worden de materialen naar de locatie gebracht waar de klant deze kan afhalen. Het experiment Zorgbibliotheek met een zogeheten slimme boekenkast in het verzorgingscentrum De Pannehoeve te Helmond wordt na een gunstige evaluatie in 2015 geborgd en mogelijk op andere zorginstellingen ingezet. 6

7 De digitale bibliotheek De ontwikkeling van de digitale dienstverlening is een van de belangrijke speerpunten voor de landelijke bibliotheekbranche. De fysieke en de digitale bibliotheek werken in nauwe verwevenheid samen om de beste totaaloplossing aan gebruikers te kunnen gaan bieden. Beide richten zich op het leveren van een waardevolle bijdrage aan de persoonlijke ontwikkeling van mensen. Dat gebeurt op meerdere manieren: door fysieke en digitale dienstverlening te leveren, in een gebouw, op internet en in the cloud. Bibliotheek Helmond-Peel gaat verder op de reeds ingezette weg om zich te ontwikkelen tot een multimediale bibliotheek, waarbij de voorwaardenscheppende ICT-structuur steeds belangrijker wordt. Als het maar enigszins mogelijk is, wordt de dienstverlening van de bibliotheek gedigitaliseerd. Online is de bibliotheek steeds sterker aanwezig. De digitale bibliotheek zal de komende jaren zichtbaarder en actiever worden. De uitdaging is om dichterbij de gebruikers te komen en gebruikers dichterbij de bibliotheek te laten komen: door transparant te zijn en toegevoegde waarde te bieden vanuit oprechte interesse in hun wensen en behoeften. Een belangrijk kenmerk van digitale informatie is dat het niet plaatsgebonden is, maar op talloze manieren en in talloze samenstellingen aan gebruikers kan worden getoond. Differentiatie naar doelgroepen wordt door de bibliotheek in 2015 vertaald in een focus op: De nieuwsgierige Nederlander, die exploratie als drijfveer heeft. De lerende Nederlander, die zich vooral op participatie richt. De e-lezers: de liefhebbers van lezen en literatuur. Het onderwijs, vanuit de behoefte aan thematische- en naar niveau gedifferentieerde content. De Nationale Bibliotheek Catalogus vormt de basis van de websites van bibliotheken. Gebruikers krijgen hiermee toegang tot een ware schatkamer aan collecties. In één handeling kunnen de collecties van alle openbare bibliotheken, Koninklijke Bibliotheek en andere partners doorzocht worden. Media kunnen vervolgens op een eenvoudige manier aangevraagd worden. De collecties in deze schatkamer zijn ook nog eens verrijkt door koppelingen met externe bronnen en websites. Daarnaast zijn er dossiers en digitale etalages rond allerlei thema s. Gebruikers kunnen hun persoonlijke informatiebehoefte regelen d.m.v. personaliseringssoftware en hebben de mogelijkheid zelf tags en recensies toe te voegen en te delen met anderen. Speerpunten digitale bibliotheek Fysieke toegang tot digitale bibliotheek: de Mediabar: een meubel in de bibliotheek met daarop eigentijdse informatiedragers zoals een e-reader en ipad, zodat het publiek hiermee op een laagdrempelige manier kennis kan maken. Rondom deze Mediabar worden door de bibliotheek allerlei mediawijze workshops georganiseerd. Zo is de Mediabar één van de 7

8 manieren om aan de bezoekers zichtbaar te maken dat de bibliotheek ook Het Huis van Mediawijsheid is, een digitale boekenkast. E-bookplatform, speciaal voor bibliotheekleden. Informatie en literatuur toegankelijk en betaalbaar voor alle burgers. Nationale bibliotheekcatalogus: verrijken van lokale informatie in landelijke aanbod, toegang tot alle bibliotheken. Zoeken én leveren boeken, muziek en digitale content van alle bibliotheken in Nederland. Betrekken van de klanten bij de bibliotheek via web 2.0 toepassingen (interactie/cocreatie). Landelijke digitale bestanden Het stimuleren van actief burgerschap via digitale toegang in bibliotheken tot digitale informatie van o.a. overheid; provincie en gemeenten. Press display, Streaming toegang muziekweb. Mediavaardig en mediawijsheid Lessen informatievaardigheden voor leerlingen, leerkrachten en ouders in Skoolzone ( wekelijkse hulp bij werkstukken, spreekbeurten, boekbesprekingen) Klik en Tik (cursus internet voor beginners voor o.a. werkzoekenden) i.s.m. Werkplein Helmond. Speciale voorzieningen voor (lees)gehandicapten: Online gesproken boeken en Luisterbieb. Aansluiten bij landelijke Website ( WaaS: Website as a Service)) Digitale dienstverlening Scholen via verschillende producten zoals V@school en Biebsearch toegang tot de bibliotheek via de Elektronische Leeromgeving op school en thuis. Digitaliseren van lokale (erfgoed)publicaties i.s.m. lokale organisaties zoals heemkundekringen, zo mogelijk aansluiten bij provinciale projecten. 8

9 De bibliotheek als werkplek voor zelfstandigen, studenten en groepen in de bibliotheek De Apps met bibliotheektoepassingen Bibliotheek,verlengen/reserveren Activiteiten-app Lees-app De programmerende bibliotheek De bibliotheek wil vanuit haar waardevolle collectie meerwaarde realiseren door middel van een programma met lezingen, workshops en voorstellingen. Lokaal belangrijke boeken en andere media worden aangeschaft en beschikbaar gesteld. De bibliotheek sluit aan op de lokale en provinciale cultuur. Door samenwerking met andere culturele instellingen geeft de bibliotheek informatie over bijv. de achtergronden van museale presentaties en tentoonstellingen, over muzieken toneeluitvoeringen. Afgelopen jaar is in Helmond een informatiepunt over architectuur ingericht; dit wordt in 2015 nader onder de aandacht gebracht door het houden van inloopspreekuren van de Architectuurwinkel. Tevens worden meerdere specifieke activiteiten en tentoonstellingen rondom het thema architectuur in de bibliotheek georganiseerd. De bibliotheek verbindt professionele en amateurkunst met elkaar door lezingen, specifieke collecties bij kunstuitingen, en door het bieden van gerichte dienstverlening, zoals programmainformatie en kaartverkoop. Samenwerking met instellingen en klantgroepen staat voorop om te komen tot nog betere producten en diensten, met als resultaat een betere interactie en een verhoging van het gebruik. De bibliotheek is tevens dé neutrale, objectieve, onpartijdige ontmoetingsplaats, waar alle groepen van de samenleving elkaar kunnen ontmoeten. De bibliotheek biedt ruimte als vrijplaats voor 9

10 lokale initiatieven, voor debat over maatschappelijke thema s, voor voorlichting en discussie over onderwerpen van lokaal, regionaal, landelijk of mondiaal belang. Tevens worden er allerlei activiteiten geprogrammeerd zoals tentoonstellingen, informatieve lezingen, voorleesactiviteiten, workshops en optredens. De bibliotheek is als onafhankelijke en neutrale instelling een belangrijke plek waar iedereen zich kan thuis voelen, anderen ontmoeten, studeren, informeren, zich laten inspireren, of gewoon ontspannen. De collectie De collectie van de bibliotheek is een van de belangrijkste redenen voor inwoners van de vier gemeenten om lid te worden van Bibliotheek Helmond-Peel en om in grote getale de bibliotheek te bezoeken. Vanzelfsprekend wordt aan de collectie ook in 2015 veel aandacht besteed. Bibliotheek Helmond-Peel heeft gekozen voor centralisering van de collectievorming. Dit heeft geleid tot een meer efficiënte inzet van personeel en middelen. Op het gebied van informatie zal steeds meer de nadruk komen te liggen op een digitale vorm van aanbieding. De bibliotheek speelt daar volop op in. Het culturele aanbod, zoals romans, jeugdliteratuur, muziek, films en poëzie, zal ook in 2015 op het gewenste peil blijven 10

11 Samenwerking en cocreatie met andere instellingen Samenwerking met instellingen zoals het RHC-e, de VVV-s, de Volksuniversiteit, de Stichting Welzijn Ouderen, de GGD, de Heemkundekring (gezamenlijke lezingen), de Vrijwilligersorganisaties (Boekendienst aan huis), het Literair Café, Huiswerkbegeleiding, etc. wordt in 2015 gecontinueerd en zal zorgen voor een levendig gebruik van de bibliotheek. Bezoekersstromen worden gecombineerd en door een gezamenlijke communicatie wordt een optimaal gebruik en deelname over en weer verwacht VVV Helmond Ook in 2015 zal de Helmondse bibliotheek zorg dragen voor de toeristische, recreatieve en culturele informatievoorziening voor de stad en de regio. VVV Helmond neemt deel aan de stichting Peelpromotie om samen met de VVV s in de gemeenten Asten, Deurne, Gemert-Bakel, Laarbeek en Someren garant te staan voor het optimaal onder de aandacht brengen van de Peelregio bij inwoners en bezoekers. VVV Helmond zoekt meer en meer verbindingen met andere toeristische aanbieders in de stad om te komen tot een aantrekkelijk aanbod van (groeps)arrangementen. Speerpunten Optimalisatie van de VVV-website, welke leading is voor alle toeristisch-recreatieve en culturele evenementen in de stad Helmond en de regio Promotie van de VVV-app onder inwoners en bezoekers Vergroten van het aantal partners van de VVV Helmond ( toeristisch-recreatieve bedrijven) Vergroten van de naamsbekendheid van de VVV Helmond 11

12 Public Relations, Marketing & Communicatie Digitale nieuwsbrief: Het streven is om in keer een digitale nieuwsbrief naar leden te sturen. Regelmatig versturen van persberichten aan lokale aan regionale media over activiteiten en lezingen. Kortingsacties in het kader van ledenwerving (Boekstartouders, kortingsacties in samenwerking met andere partners) Kortingsacties voor vaste klanten via voordeel met je biebpas. Kortingen voor leden bij activiteiten van de bibliotheek. Benadering van potentiële afhakers met behulp van telemarketing (bv weinig leners, te laat betalers, 18 jarigen ) Deelname aan landelijke acties zoals Voorleesdagen, Boekenweek, Maand van het spannende boek, Kinderboekenweek en Nederland Leest. 12